DETEKTOR GAZÓW TOKSYCZNYCH Instrukcja obsługi Strona 1 z 10
Producent: PILECKI ELECTRONICS Aleksander Pilecki ul. Traugutta 83 44-120 Pyskowice www.pgaz.pl Strona 2 z 10
SPIS TREŚCI: Przeznaczenie...... 4 Tlenek Węgla ZAGROŻENIA...... 4 PARAMETRY TECHNICZNE...... 5 OPIS DETEKTORA...... 6 ZASADA DZIAŁANIA...... 6 INSTRUKCJA MONTAŻU...... 6 URUCHOMIENIE...... 7 KONSEWACJA I EKSPLOATACJA...... 7 Strona 3 z 10
PRZEZNACZENIE Detektor serii GECO jest urządzeniem służącym do pomiaru stężenia gazów toksycznych w obiektach użyteczności publicznej, garażach i parkingach podziemnych, obiektach przemysłowych. Detektor dostępny jest z sensorem elektrochemicznym (E) oraz półprzewodnikowym (P). Podstawowe cechy eksploatacyjne to: łatwość montażu (ergonomiczne kątowe złącze), łączenie elementów systemu w magistrale, brak ograniczeń ilości czujników wpiętych w strefę wentylacyjną, możliwość kalibracji czujnika poprzez wymianę płytki sensora (skrócenie czasu kalibracji), cztery wyjścia sterujące, trzy progi + awaria, sygnalizacja awarii czujnika, długotrwała stabilna praca, wezwanie użytkownika do powtórnej kalibracji po trzech latach od ostatniej (usługa może być wykonywana na miejscu przez ASO), dzięki narzędziu do diagnostyki multipro przeglądy oraz zmiana progów stała się prosta jak nigdy dotąd. Powyższe cechy, przy niezwykle atrakcyjnej cenie powodują, że detektory GECO są idealnym rozwiązaniem dla ekonomicznych zastosowań np. w budownictwie publicznym. Tlenek węgla ZAGROŻENIA Tlenek węgla najczęściej powstaje na skutek niepełnego spalania różnych paliw. Jest gazem bezwonnym i bezbarwnym. Jest gazem niewiele lżejszym od powietrza przez co stanowi niebezpieczny czynnik dla życia i zdrowia człowieka. Stężenie CO w powietrzu Czas wdychania, objawy ok. 30 200 ppm Lekki ból głowy po kilku godzinach ok. 400 ppm Ból głowy, wymioty, mdłości, osłabienie mięśni po 1 2 godz. ok. 800 ppm Zapaść, utrata przytomności po 2 godzinach ok. 1 600 ppm Zapaść w ciągu 30 minut, ryzyko zgonu po 2 godzinach ok. 3 400 ppm Zapaść po 5 10 minutach, ryzyko zgonu po 30 min. ok. 7 000 ppm Zapaść po 1 2 minutach, ryzyko zgonu po 15 min. ok. 13 000 ppm Zgon po czasie 1 do 3 minut! Strona 4 z 10
PARAMETRY TECHNICZNE Zasilanie Moc Mierzony gaz Rodzaj czujnika / Żywotność 230V AC lub 12V DC (zależy od wersji) 4W Tlenek węgla Półprzewodnikowy do 10 lat Elektrochemiczny do 8 lat Zakres 30 1000ppm 0 10 000ppm Substancje zakłócające Wodór, znaczny niedobór tlenu Wodór Warunki środowiskowe temperatura otoczenia wilgotność względna Stopień ochrony IP 33-10 +45ºC 10 95% bez kondensacji pary Wyjścia sterujące Cztery wyjścia przekaźnikowe COM-NO-NC dla stężenia ALARM 1, ALARM 2, ALARM 3 oraz AWARII Wpusty kablowe Wymiary Mocowanie Progi alarmowe (standardowe) Rodzaj pomiaru 2x PG11 125mm x 115mm x 59mm 2 otwory mocujące na wkręty/śruby A1 50ppm, A2 100ppm, A3 200ppm Dyfuzyjny Rysunek nr.1 Strona 5 z 10
OPIS DETEKTORA Listwa zaciskowa. Zastosowana w urządzeniu listwa przyłączeniowa pozwala w łatwy i szybki sposób podłączyć detektor do zasilania i sterowania. Bezpiecznik. Urządzenie wyposażone jest w bezpiecznik topikowy 100mA. Złącze 4-20mA pozwala w łatwy sposób rozbudować system detekcji dodatkowy detektor np. w garażu podziemnym o czujnik LPG lub podłączenie detektora to sterownika z wejściem prądowym. Klawisz TEST służy do sprawdzenia popranego montażu wyjść sterujących detektora. Lampki kontrolne sygnalizują aktualną pracę, alarmy oraz awarie detektora. Złącze serwisowe dzięki narzędziu diagnostycznemu multipro powala w szybki sposób zweryfikować awarię detektora, zmienić progi alarmów, zaktualizować oprogramowanie i wykonać kalibrację. Moduł sensora jest elementem wymiennym pasuje do każdej wersji detektora GECO, pozwala użytkownikowi w szybki sposób wykonać wzorcowanie systemu detekcji (przez wymianę modułu). ZASADA DZIAŁANIA Detektor jest autonomicznym urządzeniem, które nie wymaga podłączenia do centrali. Urządzenie wyposażone jest w moduł sensora, który dokonuje cyklicznych pomiarów stężenia tlenku węgla w powietrzu. Informacja o przekroczonych progach stężenia wyświetlana jest za pomocą kontrolek na przednim panelu detektora, wraz z zaświeceniem kontrolki załączany jest odpowiedni przekaźnik sterujący. INSTRUKCJA MONTAŻU Instalacja elektryczna Do podłączenia zasilania sieciowego służy złącze zaciskowe opisane 230V AC. Połączenie należy realizować przewodem o przekroju 1,5mm2 np.: YDY 5x 1,5mm2 Do łączenia głównego detektora z głowicą LPG należy używać przewodu o 3-żyłowych o przekrojach 0,75 mm2 lub 1mm2 i długości ok. 120-140cm. Istnieje możliwość wpięcia detektora na centrali lub sterownia z wejściem prądowym 4-20mA (wersja detektora 4-20). Czujniki należy montować na ścianie, podporze, filarze lub wysięgniku na wysokości ok. 1,8m nad posadzką. UWAGA! Należy pamiętać, że tlenek węgla jest gazem cięższym od powietrza! Czad - tlenek węgla - 1,25 kg/m3, powietrze 1,20 kg/m3. Czad jest nieznacznie cięższy od powietrza, więc w warunkach idealnych zgromadzi się na najniższych partiach. W zamkniętych pomieszczeniach dobrze miesza się z Strona 6 z 10
powietrzem. Może się zgromadzić u góry, gdyż wydobywając się z pieca/ komina/ rury wydechowej pojazdu będzie miał wyższą temperaturę niż otaczające go powietrze. Dla typowego parkingu podziemnego należy przyjąć, iż pojedynczy detektor zabezpiecza obszar o promieniu do 10 metrów. Detektory należy montować w miejscach prawdopodobnej kumulacji gazu, uwzględniając sposób konstrukcji obiektu (przegrody, kotary, itp.). Detektory nie powinny być narażone na bezpośredni wpływ wody lub substancji chemicznych (np. środki czyszczące w czasie sprzątania obiektu). Detektory należy zabezpieczyć przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych, deszczu i wiatru. Detektorów nie należy montować bezpośrednio nad źródłami ciepła (piece, nagrzewnice). Detektory nie powinny być narażone na uszkodzenia mechaniczne, wibracje i drgania. Detektory należy umieszczać z dala od źródeł silnego pola elektromagnetycznego. Montaż powinien odbywać się w miejscu umożliwiającym dokonywanie sprawdzeń i regulacji detektora, a także jego wymianę lub odłączenie. Montaż układu zalecany jest tylko w jednej pozycji pionowej z dwoma dławnicami kablowymi ku górze. Pozostałe pozycje są niewskazane. Detektor montuje się, korzystając z dwóch otworów mocujących, za pomocą kołków rozporowych Ø6 dostępnych w zestawie. Po wykonaniu wszystkich podłączeń należy szczelnie dokręcić wpusty kablowe. URUCHOMIENIE Po wykonaniu instalacji elektrycznej można przystąpić do uruchomienia i sprawdzenia systemu według następującej procedury: sprawdzić poprawność połączeń elektrycznych, Włączyć zasilanie. W czujniku przez pewien czas stabilizują się parametry pracy sensora pomiarowego. W tym stanie czujnik nie dokonuje pomiarów, co sygnalizowane jest przez cykliczne mruganie kontrolki PRACA. Stan ten trwa około 90 sekund po czym czujnik zaczyna normalnie pracować, wykonać test działania czujnika poprzez naciśnięcie i przytrzymanie przycisku TEST znajdującego się wewnątrz czujnika (patrz rys.1) do momentu załączenia czerwonych diod sygnalizujących alarm, KONSERWACJA I EKSPLOATACJA Przeglądy W celu zachowania pełnej sprawności urządzenia należy wykonywać przeglądy okresowe nie rzadziej niż co 12 miesięcy. W celu wykonania wiarygodnego przeglądy do wykonania testów należy użyć mieszanek testowych o znanym stężeniu i składzie. Kalibracja Jeśli podczas okresowego przeglądu urządzenie wskaże zawyżone lub zaniżone stężeniu gazu (±50%) należy poddać urządzenie kalibracji. Urządzenie sygnalizuje również wezwanie do wykonania kalibracji po 36 miesiącach od uruchomienia. Po upływie tego okresu mruga zielona dioda PRACA na przednim panelu czujnika. Okresowe przeglądy i kalibracje powinny przeprowadzać osoby przeszkolone przez producenta lub autoryzowanego Strona 7 z 10
dystrybutora urządzeń. Wpływ substancji zakłócających Detektory z czujnikami półprzewodnikowymi nie są selektywne. Mogą podlegać wpływowi różnych substancji (gazów i oparów) zakłócających. Przy odpowiednio dużym stężeniu może to być przyczyną generowania alarmów przez detektor, nieprawidłowej pracy, lub jego uszkodzenia. Substancjami najbardziej zakłócającymi mogą być : opary rozpuszczalników, farb, lakierów, benzyny, olejów, silikony, aerozole, środki kosmetyczne, środki czyszczące, opary spirytusu i innych alkoholi, gaz ziemny i LPG, spaliny, para wodna Detektory z czujnikami elektrochemicznymi mają bardzo dobrą selektywność jeśli chodzi o wykrywanie gazów i oparów. Jednak długotrwała obecność gazów i oparów o stężeniu przekraczającym dopuszczalne dla danego sensora, obecność spalin oraz związków aktywnych chemicznie (np. silikony, opary kwasów i zasad, itp.) może być przyczyną nieprawidłowej pracy detektora lub nawet jego uszkodzenia. UWAGA Na czas prowadzenia prac remontowych, malowania, impregnacji itp. (wymagających substancji chemicznych) wszystkie detektory należy odłączyć od napięcia zasilającego i osłonić. Po zakończeniu prac i przewietrzeniu pomieszczenia, należy odsłonić urządzenia i załączyć zasilanie. Żywotność urządzenia Detektor GECO wyposażony jest w sensor półprzewodnikowy lub elektrochemiczny. Żywotność sensora półprzewodnikowego do 10 lat w środowisku normalnym. Sensora elektrochemicznego do 8 lat. Detektor został tak zaprojektowany, by w łatwy sposób wymienić jest element eksploatacyjny sensor oraz wykonać jego kalibrację - przez wymianę modułu. Strona 8 z 10
Strona 9 z 10
NOTATKI: Strona 10 z 10