LAUreACi 2014 Winners 2014

LAUREACI 2014 Winners 2014

2 wstęp Fundusze Europejskie czynią cuda. A precyzyjniej cuda czynią ludzie, którzy potrafią dobrze wykorzystać unijne wsparcie. Świetnie pokazują to laureaci konkursu Polska Pięknieje 7 Cudów Funduszy Europejskich. Kolejna, siódma już jego edycja zaznaczyła na mapie Polski nowe atrakcje turystyczne i kulturalne. Zachwyt wzbudzają królewski zamek z Kaplicą Trójcy Świętej oraz Bramą Krakowską architektoniczne symbole Lublina czy zrewitalizowany Park Miejski i Plac Niepodległości w Zakopanem. Warto wybrać się do królewskiego Gniezna, najlepiej wtedy, gdy trwa tam wielki festyn Koronacja Królewska. Na szczególną uwagę zasługują również położony nad przepiękną kotliną polodowcową Wojewódzki Ośrodek Sportu i Rekreacji Szelment, włodawska Miejska Biblioteka Publiczna oraz Rynek Galicyjski, replika typowego miasteczka z drugiej połowy XIX i początku XX w. Polska pięknieje nie tylko dzięki unijnym funduszom, ale także dzięki ciężkiej pracy i pomysłowości wielu ludzi. Gdy ogląda się rezultaty nagrodzonych przedsięwzięć, nie ulega wątpliwości, że nasz kraj staje się coraz atrakcyjniejszy dla turystów z Polski i zagranicy.

The EU funds work miracles. And to be more precise miracles are performed by people who know how to make good use of EU support. This is perfectly demonstrated by the winners of the competition Poland Even More Beautiful 7 Miracles of EU Funds. Its seventh edition has marked new tourist and cultural attractions on the map of Poland. You will definitely be enraptured by the Royal Castle with the Holy Trinity Chapel and Kraków Gate, which are the architectural symbols of Lublin, or the revitalised Municipal Park and Independence Square in Zakopane. It is also worth visiting the Royal Gniezno, preferably during the great fest Royal Coronation. Particular attention is also deserved by the Voivodeship Sports and Leisure Centre Szelment, situated on a gorgeous post-glacial valley, as well as the Municipal Public Library in Włodawa and the Galician Market Square, which is a replica of a typical town from the second half of the 19 th century and the early 20 th century. Poland is growing beautiful not only thanks to EU funds, but also due to the hard work and creativity of many people. Bearing in mind the effects of the awarded projects, there is no doubt that our country is becoming more and more attractive for tourists from Poland and abroad. Introduction 3

SANOK Galicyjski Rynek budowa sektora miejskiego w Parku Etnograficznym w Sanoku Projektodawca: Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku Lokalizacja: Sanok, woj. podkarpackie Program: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, 11.2 Rozwój oraz poprawa stanu infrastruktury kultury o znaczeniu ponadregionalnym Wartość projektu: ok. 20,7 mln zł Dofinansowanie z UE: ok. 11,7 mln zł www.skansen.sanok.pl Przeszłość jak teraźniejszość Rynek Galicyjski to replika typowego miasteczka z drugiej połowy XIX i początku XX w. Zgromadzono i zrekonstruowano tu 29 drewnianych budynków, krytych gontem i osadzonych na kamiennych podmurówkach. Umożliwia to pokazanie nie tylko dawnej zabudowy, ale też funkcji ryneczku. Bogato wyposażone wnętrza pozwalają na prowadzenie lekcji muzealnych, warsztatów czy prezentacji ginących zawodów. Takiego klimatu nigdzie już nie ma. Nic więc dziwnego, że jarmarki i giełdy staroci gromadzą tłumy tych, którzy lubią dotykać historii. 4 Obiekt turystyczny

The Galician Market Square construction of an urban sector in the Ethnographic Park in Sanok Beneficiary: The Museum of Folk Architecture in Sanok Location: Sanok, Podkarpackie Voivodeship Programme: Operational Programme Infrastructure and Environment, 11.2 Development and improvement of cultural infrastructure of supra-regional importance Project value: approx. PLN 20.7 million EU Subsidies: approx. PLN 11.7 million www.skansen.sanok.pl The past like the present The Galician Market Square is a replica of a typical town from the second half of the 19 th century and the early 20 th century. Here, 29 wooden buildings, covered with shingle roofs and founded on stone wall bases, have been collected and reconstructed. Thus, it is possible to demonstrate not only the old-time buildings, but also the market square s functions. In the abundantly furnished interiors, museum lessons and workshops are held, and the dying professions are presented. Such an atmosphere can no longer be found anywhere else. No wonder that the fairs and antique sales are attended by crowds of tourists fond of touching history. venue 5

Zakopane Rewitalizacja Parku Miejskiego i przebudowa Placu Niepodległości w Zakopanem w celu dostosowania do potrzeb mieszkańców i wymogów ruchu turystycznego Projektodawca: Gmina Miasto Zakopane Lokalizacja: Zakopane, woj. małopolskie Program: Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013, 6.1 Rozwój miast Wartość projektu: ok. 17,4 mln zł Dofinansowanie z UE: ok. 4,9 mln zł www.zakopane.eu/parkmiejski Nie tylko na Krupówki Zdjęcie z misiem, oscypek i spacer po Krupówkach to żelazne punkty pobytu pod Gubałówką. Ten turystyczny kanon powiększył się teraz o 28 tys. m². Taką powierzchnię ma bowiem zrewitalizowany Park Miejski i Plac Niepodległości w Zakopanem. Jak mówią górale, to nowy hit sezonu każdy cepr znajdzie tu coś dla siebie. Miłośnicy przyrody zobaczą roślinność wysokogórską. Szukający aktywnego wypoczynku spalą kalorie na kortach tenisowych lub w bowl skateparku. Na melomanów czeka amfiteatr, a na miłośników sztuki plenerowa galeria. 6 REWITALIZACJA

Revitalisation of the Municipal Park and reconstruction of Independence Square in Zakopane to meet the inhabitants needs and tourism requirements Beneficiary: Municipal Commune of Zakopane Location: Zakopane, Małopolska Voivodeship Programme: 2007-2013 Małopolska Regional Operational Programme, 6.1 Development of towns and cities Project value: approx. PLN 17.4 million EU Subsidies: approx. PLN 4.9 million www.zakopane.eu/parkmiejski Not only Krupówki A photo with a bear, oscypek (i.e. smoked cheese made of sheep s milk) and a walk along the Krupówki Street are the unmissable items on the Gubałówka Mountain visiting agenda. This tourist canon has now been expanded by 28,000 m², as this is the area occupied by the revitalised Municipal Park and Independence Square in Zakopane. As the highlanders say, it is the new hit of the season every lowlander will find something interesting. Nature enthusiasts, for example, will have a chance to see alpine plants. Those seeking active leisure, in turn, will burn calories on tennis courts or in the bowl skate park. Music lovers are offered an amphitheatre, and art enthusiasts an open-air gallery. Revitalisation 7

Lublin Konserwacja najcenniejszych zabytków Lublina Kaplicy Trójcy Świętej i zabudowy Wzgórza Zamkowego oraz Bramy Krakowskiej Projektodawca: Muzeum Lubelskie w Lublinie Lokalizacja: Lublin, woj. lubelskie Program: Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013, 7.1 Infrastruktura kultury i turystyki Wartość projektu: ok. 13,2 mln zł Dofinansowanie z UE: ok. 7,9 mln zł www.muzeumlubelskie.pl Historia wszechstronnie pokazana Królewski zamek z Kaplicą Trójcy Świętej oraz Bramą Krakowską to architektoniczne symbole Lublina. O to, by przetrwały w jak najlepszym stanie i cieszyły oko turystów, dba Muzeum Lubelskie. W ostatnich latach historyczne obiekty przeszły kompleksowe prace konserwatorsko-remontowe. Oglądane z zewnątrz wzbudzają zachwyt, który jeszcze rośnie, gdy wejdzie się do środka. Historię pokazuje się tu bowiem na wiele sposobów przez cenne eksponaty, ale także multimedia, aranżację wnętrz, wydarzenia kulturalne i artystyczne. 8 Zabytek

Conservation of the most valuable monuments of Lublin the Holy Trinity Chapel, buildings on the Castle Hill and the Kraków Gate Beneficiary: The City Museum in Lublin Location: Lublin, Lubelskie Voivodeship Programme: Regional Operational Programme of Lubelskie Voivodeship 2007-2013, 7.1 Cultural and tourism infrastructure Project value: approx. PLN 13.2 million EU Subsidies: approx. PLN 7.9 million www.muzeumlubelskie.pl The comprehensively presented history The Royal Castle with the Holy Trinity Chapel and the Kraków Gate are the architectural symbols of Lublin. And it is the City Museum that cares about them to be preserved in the best condition possible and to please tourists eyes. Over the recent years, these historical buildings underwent comprehensive conservation and renovation works. When seen from outside, they stir up admiration, which becomes even greater after getting inside. This is because history is presented here in many ways through valuable exhibits, but also through multimedia, the interiors decor, as well as cultural and artistic events. Historic Building 9

Gniezno Królewskie Gniezno w sercu Wielkopolski Projektodawca: Gmina Miasto Gniezno Lokalizacja: Gniezno, woj. wielkopolskie Program: Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013, 6.1 Turystyka uzdrowiskowa Wartość projektu: ok. 864 tys. zł Dofinansowanie z UE: ok. 628 tys. zł www.krolewskiegniezno.eu Zatopić się w przeszłości Zabytki, nawet tak spektakularne jak Archikatedra Gnieźnieńska, to już za mało. Dziś, chcąc przyciągnąć zwiedzających, trzeba zaoferować coś, co poruszy, rozbawi, zaintryguje, a jak trzeba przestraszy. Chcąc tego doświadczyć, warto wybrać się do królewskiego Gniezna. Najlepiej wtedy, gdy trwa tam wielki festyn Koronacja Królewska. Ale zatopić się w przeszłość można tu także przy okazji Królewskiego Festiwalu Artystycznego, a nawet turnieju żużlowego O Koronę Bolesława Chrobrego Pierwszego Króla Polski. 10 Produkt promocyjny

The Royal Gniezno in the heart of Wielkopolska Beneficiary: Municipal Commune of Gniezno Location: Gniezno, Wielkopolska Voivodeship Programme: Regional Operational Programme for Wielkopolska 2007-2013, 6.1 Spa tourism Project value: approx. PLN 864 thousand EU Subsidies: approx. PLN 628 thousand www.krolewskiegniezno.eu To plunge into the past The existence of monuments, even such spectacular ones as the Gniezno Cathedral, is not enough anymore. Today, to get visitors attention, they need to be offered something touching, amusing, intriguing or even scary. This can be experienced in the Royal Gniezno. Preferably during the great fest Royal Coronation. However, you will also plunge into the past during the Royal Art Festival or even the Crown of Bolesław Chrobry the First King of Poland speedway tournament. Promotional Product 11

Szelment Budowa Wojewódzkiego Ośrodka Sportu i Rekreacji Szelment na Górze Jesionowej nad jeziorem Szelment Wielki w gminach Szypliszki i Jeleniewo etap pierwszy Projektodawca: Województwo Podlaskie Lokalizacja: Szelment, woj. podlaskie Program: Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, 1.4 Rozwój turystyki i kultury Wartość projektu: ok. 14,3 mln zł Dofinansowanie z UE: ok. 6,1 mln zł www.wosir-szelment.pl Narciarska północ Myli się ten, kto uważa, że w Polsce najlepszym miejscem do jazdy na nartach są góry. Położony nad przepiękną kotliną polodowcową Wojewódzki Ośrodek Sportu i Rekreacji Szelment jest najlepszym tego dowodem. Nowoczesny, znajdujący się 15 km od Suwałk kompleks zapewnia przez cały rok dostęp do wielu form turystyki aktywnej. Zimą na gości czeka m.in. dziesięć oświetlonych, naśnieżanych tras, a także snowpark i lodowisko. Latem zaś 18-dołkowe pole do minigolfa, park linowy oraz plac do gry w paintball. 12 turystyka aktywna

Establishment of the Voivodeship Sports and Leisure Centre Szelment on Jesionowa Mountain on Szelment Wielki Lake in the Communes of Szypliszki and Jeleniewo Phase I Beneficiary: Podlaskie Voivodeship Location: Szelment, Podlaskie Voivodeship Programme: Integrated Operational Programme for Regional Development, 1.4 Development of tourism and culture Project value: approx. PLN 14.3 million EU Subsidies: approx. PLN 6.1 million www.wosir-szelment.pl The skiing north If you think that the best place for skiing in Poland is in the mountains, you are wrong. Located on a beautiful post-glacial valley, the Voivodeship Sports and Leisure Centre Szelment proves it the best. Situated at a distance of 15 km from Suwałki, this modern complex offers access to numerous forms of active tourism all year round. In winter, guests can take advantage of, among other things, ten illuminated ski runs equipped with snow-making systems, as well as a snowpark and an ice rink. In summer, in turn, they are offered an 18-hole golf course, a ropes course and a paintball field. Active Tourism 13

Zalesie Życie nad Zalewem Szczecińskim i w Puszczy Wkrzańskiej edukacja, ekologia i historia Projektodawca: Gmina Police Lokalizacja: Zalesie, woj. zachodniopomorskie Program: Program Współpracy Transgranicznej Meklemburgia / Pomorze Przednie Brandenburgia Polska (woj. zachodniopomorskie) 2007-3013 Wartość projektu: ok. 7,2 mln zł Dofinansowanie z UE: ok. 4,7 mln zł www.toee.pl Przekraczając granice wyobraźni W Transgranicznym Ośrodku Edukacji Ekologicznej w Zalesiu (gm. Police) prawa fizyki i chemii przetestujemy w praktyce, dowiemy się, jak powstaje burza i które gwiazdy na niebie widać u nas przez cały rok. Możemy zobaczyć wychodzące z lasu zwierzęta i podejrzeć życie z poziomu łąki i korony drzew. Centrum edukacji ekologicznej, łączące ofertę edukacyjną, turystyczną i rekreacyjną, powstało w wyniku współpracy Polic z miastem Eggesin i Ogrodem Zoologicznym w Ueckermünde. Ośrodek w Zalesiu współtworzy sieć transgranicznych atrakcji. 14 turystyka transgraniczna i międzynarodowa

Living on the Szczecin Lagoon and in the Wkrzańska Forest education, ecology and history Beneficiary: Commune of Police Location: Zalesie, Western Pomerania Voivodeship Programme: Mecklenburg Vorpommern / Brandenburg Poland (Western Pomerania Voivodeship) Cross-border Co-operation Programme 2007-2013 Project value: approx. PLN 7.2 million EU Subsidies: approx. PLN 4.7 million www.toee.pl Going beyond imagination In the Cross-border Environmental Education Centre in Zalesie (the Commune of Police), we can test the laws of physics and chemistry in practice, as well as learn how storms develop and which stars can be seen in the sky all year round. Here, one will also have an opportunity to watch animals walking out of the forest and see what life looks like in a meadow and a treetop. The Environmental Education Centre, offering the combination of education, tourism and recreation, was established as a result of the co-operation between the town of Police and the municipality of Eggesin and the Zoo in Ueckermünde. The centre in Zalesie is included in the cross-border attractions network. Cross-border and International Tourism 15

Włodawa Poprawa dostępności do zasobów Miejskiej Biblioteki Publicznej dla mieszkańców Włodawy Projektodawca: Gmina Miejska Włodawa Lokalizacja: Włodawa, woj. lubelskie Program: Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013, 7.1 Infrastruktura kultury i turystyki Wartość projektu: ok. 3,6 mln zł Dofinansowanie z UE: ok. 2,1 mln zł www.mbpwlodawa.pl Od juniora do seniora Leżąca na styku trzech państw, trzech kultur i trzech religii Włodawa zyskała wspaniałe miejsce, w którym mieszkańcy mogą od najmłodszych lat rozwijać swoje pasje i poznawać historię i teraźniejszość tego wyjątkowego miejsca na mapie Polski. Dzięki modernizacji Miejska Biblioteka Publiczna zamieniła się w prawdziwe multimedialne centrum regionu. Szczególnie bogatą ofertę biblioteka przygotowała dla dzieci. Najmłodsi goście są zachwyceni nie tylko bogatym księgozbiorem placówki, ale także organizowanymi tu regularnie wydarzeniami kulturalnymi. Zachwyt dzieci budzi też niecodzienny wystrój wnętrza: tylko tu można rozsiąść się w fotelu w kształcie fortepianu, a po ulubione książki sięgać z regałów w kształcie liter. 16 miejsce przyjazne dzieciom

Improvement of the accessibility to the Municipal Public Library resources for the inhabitants of Włodawa Beneficiary: Municipality of Włodawa Location: Włodawa, Lubelskie Voivodeship Programme: Regional Operational Programme of Lubelskie Voivodeship 2007-2013, 7.1 Cultural and tourism infrastructure Project value: approx. PLN 3.6 million EU Subsidies: approx. PLN 2.1 million www.mbpwlodawa.pl From a junior to a senior Situated in a place where three countries, three cultures and three religions meet, Włodawa has gained a wonderful place, where its inhabitants, from an early age, can develop their passions and become acquainted with the history and the present of this unique place on the map of Poland. Thanks to its modernisation, the Municipal Public Library has been turned into a genuine multimedia centre of the region. A particularly extensive offer is addressed to children. The youngest guests are enraptured not only by the rich book collections, but also by the cultural events organised here on a regular basis. Children are also enchanted by the unusual decor of the interiors: only here you can lounge on a piano-shaped seat and take your favourite books from the letter- -shaped shelves. Child-friendly place 17

Spis treści 2 Wstęp / Introduction... 4 obiekt turystyczny / Venue... 6 REWITALIZACJA / Revitalisation... 8 Zabytek / Historic Building... 10 Produkt promocyjny / Promotional Product... 12 turystyka aktywna / Active Tourism... 14 turystyka transgraniczna i międzynarodowa / Cross-border and International Tourism... 16 miejsce przyjazne dzieciom / Child-friendly place...

Wydawca: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ul. Wspólna 2/4 00-926 Warszawa Departament Informacji i Promocji tel. 22 273 74 00 www.mir.gov.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl ISBN 978-83-7610-475-1 Realizacja: Smartlink Sp. z o.o. ul. Zjazd 2/4 60-653 Poznań tel. 61 849 90 40 e-mail: biuro@smartlink.pl www.smartlink.pl Koordynacja: Joanna Gontarz Redakcja: Joanna Gontarz, Iwona Gutowska Projekt graficzny: Nina Dereszewicz-Nowacka, Maciej Pachowicz Skład: Nina Dereszewicz-Nowacka Teksty: Jerzy Gontarz, Dorota Kornacka, Barbara Kozłowska, Małgorzata Remisiewicz, Robert Robaszewski, Monika Wierżyńska Zdjęcia: Janusz Tatarkiewicz, MBL w Sanoku, Adam-Brzoza.com, Biuro Promocji Zakopane, Piotr Maciuk, Jerzy Andrzejewski, Piotr Wiśniewski, Stanisław Roziewski, Konrad Królikowski, Tomasz Łój, MBP Włodawa Korekta: Tomasz Nowak Egzemplarz bezpłatny Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna Publisher: Ministry of Infrastructure and Development ul. Wspólna 2/4 00-926 Warsaw Department of Information and Promotion Tel. +48 22 273 74 00 www.mir.gov.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl ISBN 978-83-7610-475-1 Producer: Smartlink Sp. z o.o. ul. Zjazd 2/4 60-653 Poznań Tel. +48 61 849 90 40 E-mail: biuro@smartlink.pl www.smartlink.pl Co-ordination: Joanna Gontarz Editing: Joanna Gontarz, Iwona Gutowska Graphic design: Nina Dereszewicz-Nowacka, Maciej Pachowicz Page layout: Nina Dereszewicz-Nowacka Texts: Jerzy Gontarz, Dorota Kornacka, Barbara Kozłowska, Małgorzata Remisiewicz, Robert Robaszewski, Monika Wierżyńska Photos: Janusz Tatarkiewicz, The Museum of Folk Architecture in Sanok, Adam-Brzoza.com, Zakopane Promotion Office, Piotr Maciuk, Jerzy Andrzejewski, Piotr Wiśniewski, Stanisław Roziewski, Konrad Królikowski, Tomasz Łój, The Municipal Public Library in Włodawa Translation: KR Translations, www.krtranslations.pl Proofs: Terence Riley Free copy Publication co-financed by the European Union within the Technical Assistance Operational Programme