Aktualizacja 108 Marzec 2014 Skorzystaj z telefonicznego dyżuru eksperta! w marcu: wtorki godz. 13.00 15.00 AFT 108 Firma transportowa l Aktualizacja 108 Marzec 2014 l Wydawnictwo Wiedza i Praktyka Archiwum artykułów na stronie www.firmatransportowa.pl KONWENCJA CMR A NORMY POLSKIEGO PRAWA PRZEWOZOWEGO OSZUSTWO NA TACHOGRAFIE SIĘ NIE OPŁACA PRACODAWCA NIE ZAWSZE MUSI PŁACIĆ ZA MANDAT KIEROWCY URLOP NA ŻĄDANIE CZY ZAWSZE TRZEBA GO UDZIELAĆ PORADY M.IN.: Przewóz na potrzeby własne na Litwę warunki Szkolenia okresowe wymagane, gdy przewóz podlega ustawie o transporcie drogowym Ryczałt za nocleg przysługuje za odpoczynek dobowy PYTANIA I ODPOWIEDZI M.IN.: ITD nie może sprawdzać okresów dłuższych niż 28 dni ITD nie ma prawa do przeszukania pojazdu Zatrzymanie do kontroli przez straż miejską tylko w jednym przypadku NOWOŚCI Wzrost pensji droższy ższ mandat O Ostre sankcje za jazdę po pijanemu Koniec z podwójnymi karami za złe parkowanie Egzamin na prawo jazdy czasami płatny dwa razy Dane o zagranicznych autach na razie niedostępne Przewóz można przypisać tylko jednej z dostaw w transakcji łańcuchowej Sposób na kierowców bez OC Szare fotoradary tylko do lipca Zakaz jazdy ciężarówek po lewym pasie w Austrii Znamy lokalizacje odcinkowego pomiaru prędkości Wielka Brytania nowy podatek drogowy Szykują się zmiany w VAT od aut Obowiązkowe składki ze wszystkich umów Elektroniczne formularze ułatwią prowadzenie firmy Wątpliwości ZUS co do stanu zdrowia kierowcy to za mało Odebrane prawo jazdy jednej kategorii nie można jeździć inną kategorią Tylko warszawski sąd rozpoznaje skargi na decyzje GITD
Spis treści Nowości najświeższe zmiany Wzrost pensji droższy mandat... str. 1 Ostre sankcje za jazdę po pijanemu... str. 2 Koniec z podwójnymi karami za złe parkowanie... str. 5 Egzamin na prawo jazdy czasami płatny dwa razy... str. 7 Dane o zagranicznych autach na razie niedostępne... str. 8 Nowości zapowiedzi zmian Sposób na kierowców bez OC... str. 9 Zakaz jazdy ciężarówek po lewym pasie w Austrii... str. 10 Szare fotoradary tylko do lipca... str. 11 Znamy lokalizacje odcinkowego pomiaru prędkości... str. 12 Wielka Brytania nowy podatek drogowy... str. 14 Szykują się zmiany w VAT od aut... str. 15 Elektroniczne formularze ułatwią prowadzenie firmy... str. 16 Obowiązkowe składki ze wszystkich umów... str. 17 Nowości najnowsze wyroki sądów Wątpliwości ZUS co do stanu zdrowia kierowcy to za mało... str. 19 Odebrane prawo jazdy jednej kategorii nie można jeździć inną kategorią... str. 20 Przewóz można przypisać tylko jednej z dostaw w transakcji łańcuchowej... str. 23 Tylko warszawski sąd rozpoznaje skargi na decyzje GITD... str. 24 Pytania i odpowiedzi Tygodniowy odpoczynek należy rozpocząć nie później niż po zakończeniu sześciu okresów 24-godzinnych... str. 27 ITD nie może sprawdzać okresów dłuższych niż 28 dni... str. 29 ITD nie ma prawa do przeszukania pojazdu... str. 31 Zatrzymanie do kontroli przez straż miejską tylko w jednym przypadku... str. 32 Za transport rachunek wystawia tylko przewoźnik... str. 33 Nie wolno różnicować wysokości diet... str. 35 Porady Przewóz na potrzeby własne na Litwę warunki... str. 37 Nowe zaświadczenia niezbędne do wydania świadectwa ADR... str. 39 Szkolenia okresowe wymagane, gdy przewóz podlega ustawie o transporcie drogowym... str. 40 Ryczałt za nocleg przysługuje za odpoczynek dobowy... str. 41 Kierowca odśnieżający drogi może jeździć z włączoną funkcją OUT... str. 43 Sprzedaż używanych aut już opodatkowana... str. 44 Raporty K 54 Konwencja CMR a normy polskiego prawa przewozowego... str. 45 O 25 Oszustwo na tachografie się nie opłaca... str. 53 P 68 Pracodawca nie zawsze musi płacić za mandat kierowcy... str. 69 U 29 Urlop na żądanie czy zawsze trzeba go udzielać... str. 75
Szanowni Państwo! Niestety, częstą praktyką jest, że kierowcy stosują przeróżne metody fałszowania zapisów tachografu. Robią to dlatego, że chcą ukryć swój faktyczny czas jazdy, który przekraczają, lub próbują nadrobić stracony czas. Właściciel firmy transportowej powinien dokładnie wiedzieć, co może się stać, gdy takiego kierowcę złapie kontrola. O metodach oszustw i sankcjach za takie zachowanie piszemy w artykule pt. Oszustwo na tachografie się nie opłaca. Ponadto przybliżamy różnice pomiędzy Konwencją CMR a polskim Prawem przewozowym. Te akty prawne inaczej definiują chociażby odpowiedzialność przewoźnika, warto więc wiedzieć, który lepiej zastosować w danej sytuacji i który może okazać się korzystniejszy. Odpowiadamy także na pytanie, czy pracodawca zawsze musi płacić za mandat kierowcy oraz czy zawsze ma obowiązek udzielić urlopu na żądanie. Życzę miłej lektury Izabela Kunowska redaktor poradnika Firma transportowa Specjalnie dla Czytelników poradnika Firma transportowa dyżur telefoniczny eksperta W marcu na Państwa pytania odpowiada Dariusz Lotz, ekspert specjalizujący się w prawie przewozowym, współwłaściciel kancelarii Spółka Adwokatów Lotz i Partnerzy sp. p. z Wrocławia. Dyżur odbywa się we wtorki w godzinach 13.00 15.00, temat: prawo umów transportowych i prawo cywilne, PIN: 3478. Oferta dostępna tylko dla stałych Czytelników poradnika Firma transportowa!
Redaktor grupy czasopism Aldona Kapica Redaktor prowadzący Izabela Kunowska Menedżer produktu Patrycja Wądołowska Koordynator Mariusz Jezierski Projekt graficzny Monika Gajewska Korekta Bożena Hałuszczyńska Anna Marecka Marzena Obszyńska Anna Pieckowska Monika Rychalska Anna Skowrońska Anna Wasilewska Agnieszka Włodkowska ISBN 978-83-269-2970-0 Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2014 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a, tel.: 22 518 29 29, faks: 22 617 60 10, e-mail: transport@wip.pl Centrum Obsługi Klienta: tel. 22 518 29 29; faks 22 617 60 10 Skład: Triograf, Dariusz Kołacz Druk: Miller Druk sp. z o.o. Poradnik Firma transportowa zo stał opra co wa ny we współ pra cy z Wy daw nic twem VNR Verlag für die Deutsche Wirtschaft AG z Nie miec. Poradnik Firma transportowa chroniony jest prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w nim bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Niniejszy poradnik został przygotowany z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w poradniku Firma transportowa wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w poradniku Firma transportowa wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszczenia reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem pisma oraz interesem Wydawnictwa Wiedza i Praktyka. In for mu je my, że Pań stwa da ne oso bo we bę d ą prze twa rza ne przez Wy daw nic two Wie dza i Prak ty ka sp. z o.o. z sie dzi bą w Warszawie, ul. Łotewska 9a, w celu realizacji niniejszego zamówienia oraz do celów marketingowych przesyłania materiałów promocyjnych dotyczących innych produktów i usług. Ma ją Państwo pra wo do wglą du oraz po pra wia nia swo ich da nych, a tak że do wy ra że nia sprze ci wu wo bec ich przetwarzania do celów promocyjnych. Podanie danych jest dobrowolne. Zapew nia my, że Państwa dane nie bę dą przekazywane bez Pań stwa wie dzy i zgo dy in nym podmio tom.
Nowości najświeższe zmiany WZROST PENSJI DROŻSZY MANDAT Kwoty mandatów z fotoradarów będą zależały od średniej krajowej. Ponadto gminy utracą dochody z tych urządzeń. Projekt nowelizacji Prawa o ruchu drogowym autorstwa posłów PO zakłada uzależnienie wysokości mandatów nakładanych na podstawie zdjęć fotoradarów od przeciętnego wynagrodzenia podawanego przez GUS. Są to mandaty za przekroczenie dozwolonej prędkości oraz przejazd na czerwonym świetle. Jeśli założymy, że za 2013 rok pensja wzrośnie do 3.700 zł, mandaty będą wynosiły za przekroczenie prędkości: do 10 km/h 56 zł (1,5% średniej krajowej), od 11 do 20 km/h 111 zł (3%), od 21 do 30 km/h 185 zł (5%), od 31 do 40 km/h 333 zł (9%), od 41 do 50 km/h 518 zł (14%), wyższe niż 50 km/h oraz za przejazd na czerwonym świetle 740 zł (20%). W terenie zabudowanym wysokość kar będzie dwukrotnie wyższa. Kary dla recydywistów Kierowca, który w ciągu roku trzy razy przekroczy prędkość o ponad 50 km/h, następny mandat otrzyma o połowę wyższy. A zatem osoby, które przekroczą dozwoloną prędkość w terenie zabudowanym, zapłacą procent od średniej pensji krajowej pomnożony przez 2 (teren zabudowany) i powiększony o połowę (za recydywę). Kierowca, który przekroczy prędkość o ponad 50 km/h, zapłaci ponad 700 zł, obecnie byłoby to tylko 400 500 zł. Gminy nie skorzystają Projekt zakłada także, że gminy nie będą już miały uprawnień do rejestrowania wykroczeń za pomocą fotoradarów. Oznaczałoby to koniec Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 1
Nowości najświeższe zmiany zasilania budżetów gmin z kieszeni kierowców. Jak się okazało podczas ubiegłorocznych analiz NIK i Ministerstwa Infrastruktury, urządzenia te były często lokalizowane w miejscach, w których nie mogły wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa kierowców, za to wpływały na poprawę budżetu gminy. ITD a punkty karne Zdjęcia za pomocą fotoradarów stacjonarnych będzie mogła robić jedynie ITD. Za zarejestrowane w ten sposób przekroczenie prędkości administracyjnie odpowie właściciel pojazdu, nawet jeśli to nie on kierował. W ten sposób postępowania mandatowe przestaną się ciągnąć w nieskończoność. Często dzieje się tak dlatego, że właściciel pojazdu nie chce wskazać osoby kierującej samochodem w czasie zarejestrowanego przez fotoradar wykroczenia. ITD straci możliwość nakładania na kierowców punktów karnych. Inspekcja nie będzie też już miała uprawnień do używania nieoznakowanych samochodów z wideorejestratorami. Przejmie je Policja i tylko ona będzie mogła przyznawać kierowcom punkty karne. Nowe zasady mają obowiązywać już w przyszłym roku. Etap legislacyjny: projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym (przed trafieniem do Sejmu). Aldona Kapica specjalista z zakresu transportu drogowego OSTRE SANKCJE ZA JAZDĘ PO PIJANEMU Nietrzeźwym kierowcom grożą wyższe grzywny oraz dłuższy pobyt w więzieniu. Będą także kierowani na terapię. PSL przygotowało projekt przepisów mających na celu zaostrzenie kar dla osób wsiadających za kierownicę po pijanemu 2 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości najświeższe zmiany i zagrażających w ten sposób bezpieczeństwu drogowemu. Stan nietrzeźwości Za prowadzenie pojazdu po raz pierwszy w stanie nietrzeźwości albo pod wpływem środka odurzającego będzie grozić: grzywna nie mniejsza niż 240 stawek dziennych, kara ograniczenia wolności na co najmniej 6 miesięcy albo kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Sądy nie będą mogły nałożyć mniej niż 240 stawek dziennych grzywny, co będzie oznaczać znaczne zwiększenie wysokości zasądzanych grzywien. Minimalna stawka dzienna wynosi 10 zł, zatem po przemnożeniu tej kwoty przez 240 stawek wysokość najniższej grzywny wyniesie 2.400 zł. Obecnie za to przestępstwo nakładana jest kara grzywny wynosząca minimum 100 zł, kara ograniczenia wolności od 1 do 12 miesięcy albo pozbawiania wolności do lat 2. Recydywiści, czyli osoby, które powtórnie popełniają przestępstwo jazdy w stanie nietrzeźwości, będą karani pozbawieniem wolności od 6 miesięcy do 8 lat (teraz od 3 miesięcy do 5 lat). Jeśli kierowca, skazany wyrokiem sądu za kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego działającego podobnie jak alkohol, będzie chciał odzyskać uprawnienia, będzie musiał odbyć terapię uzależnień od alkoholu. Terapia będzie prowadzona w rejonowych poradniach psychologicznych w wymiarze do 2 godzin tygodniowo przez 2 miesiące. Jej koszt będzie pokrywał kierowca. Jazda po użyciu alkoholu Zwiększona ma zostać również kara za kierowanie pojazdem po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka. Kara ograniczenia wolności, czyli praca na cele społeczne, ma wynieść od 2 do 6 miesięcy. Jej wymiar wynosi od 20 do 40 godzin tygodniowo. Natomiast grzywnę zapłacimy w wysokości do 10.000 zł, lecz nie niższą Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 3
Nowości najświeższe zmiany Uwaga! Stan nietrzeźwości zachodzi wówczas, gdy (w zależności od sposobu pomiaru): zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia powyżej tej wartości (badanie krwi), zawartość alkoholu w 1 dm 3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia powyżej tej wartości (badania na alkomacie). Natomiast stan po użyciu alkoholu występuje, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do: a) stężenia we krwi od 0,2 do 0,5 promila alkoholu, b) obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm 3. niż 2.400 zł. Obecnie karą za to wykroczenie jest areszt (od 5 do 30 dni) albo grzywna w wysokości nie niższej niż 50 zł (maksymalnie 5.000 zł). Za prowadzenie na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu pojazdu innego niż mechaniczny po użyciu alkoholu będzie grozić kara ograniczenia wolności (od 2 do 6 miesięcy) albo kara grzywny w wysokości nie niższej niż 500 zł (maksymalnie 5.000 zł). Obecnie kara przewidziana za to wykroczenie to areszt do 14 dni albo grzywna wynosząca od 50 do 5.000 zł. Za jazdę po drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu bez wymaganego uprawnienia nakładana będzie grzywna w wysokości co najmniej 1.000 zł (maksymalnie 5.000 zł). Obecnie kara wynosi od 50 do 5.000 zł. Etap legislacyjny: projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw autorstwa grupy posłów PSL trafił do Sejmu 10 stycznia 2014 r. Adam Hrycak prawnik, specjalista z zakresu transportu drogowego 4 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości najświeższe zmiany KONIEC Z PODWÓJNYMI KARAMI ZA ZŁE PARKOWANIE Nie można już nałożyć podwójnej kary na kierowcę, który nie zapłacił za postój auta w strefie płatnego parkowania. Dnia 14 lutego 2014 r. weszły w życie dwa znowelizowane rozporządzenia ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej, które mają takiemu postepowaniu zapobiec. Do tej pory kierowcy zostawiający samochody w strefach płatnego parkowania byli narażeni na podwójną karę: jedną w postaci sankcji administracyjnej za brak biletu parkingowego, a drugą w postaci grzywny za wykroczenie nakładanej przez Policję lub Straż Miejską. Brak zakazu Kluczową zmianą w obu rozporządzeniach jest zmodyfikowanie znaczenia oraz zakresu obowiązywania znaku D-44 strefa parkowania. Został on pozbawiony funkcji zakazującej postoju pojazdu bez wniesienia opłaty. Dzięki temu nie ma możliwości jednoczesnego nakładania sankcji administracyjnej i grzywny za wykroczenie. Przepisy wprowadzają również zmianę nazw znaków D-44 strefa parkowania na strefa płatnego parkowania oraz D-45 koniec strefy parkowania na koniec strefy płatnego parkowania. Ponadto obowiązywanie znaków ograniczono do pojazdów samochodowych (poprzednio pojazdów), dostosowując tym samym przepisy do ustawy o drogach publicznych. Niejasne pojęcia Kontrowersje wokół pojęć parkowania i postoju zrodziły się już jakiś czas temu. W Prawie o ruchu drogowym znajdziemy rozgraniczenie, które mówi, że postój pojazdu to unieruchomienie go niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż minutę, Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 5
Nowości najświeższe zmiany a parkowanie to czynność polegająca na wykonaniu przez kierującego manewru (albo kilku manewrów), którego celem jest zatrzymanie pojazdu w miejscu przeznaczonym na postój. Zatem parkowanie jest tylko wstępem do postoju. Niestety w ustawie o drogach publicznych zabrakło definicji postoju. Znajdziemy w niej jedynie pojęcie parkowania, a i tak ostatecznie niezdefiniowane. Według zapisów tej ustawy kierowca musi zapłacić za parkowanie w strefie płatnego parkowania. Jednocześnie gminy mają prawo uzależniać wysokość tej opłaty od czasu, w którym pojazd stoi w strefie płatnego parkowania. I tu rodzą się wątpliwości. Biorąc pod uwagę, że przepisy pozwalają na pobieranie opłat za parkowanie, a nie za postój, to czy opłata w strefach płatnego parkowania nie powinna być pobierana jednorazowo za samo zaparkowanie? Twórcy ustawy, chcąc zezwolić na wprowadzenie opłat godzinowych, nie wpisali do niej, że opłaty w strefie płatnego parkowania pobiera się za postój. Przy okazji nowelizacji Kodeksu drogowego z jesieni 2013 roku zmieniono też przepisy o płatnym parkowaniu w ustawie o drogach publicznych. Wszędzie tam gdzie była mowa o opłatach za parkowanie, pojawiły się zapisy o opłatach za postój. Tyle że nowe brzmienie przepisu będzie obowiązywać dopiero od 1 września 2014 r. Źródło: DGP, samorząd. lex.pl. Podstawa prawna: rozporządzenie ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z 23 września 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2013 r. poz. 1326), rozporządzenie ministrów transportu, budownictwa i gospodarki morskiej oraz spraw wewnętrznych z 3 paź- 6 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości najświeższe zmiany dziernika 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1325), ustawa z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 250 z późn. zm.). Anna Kolasa specjalista z zakresu transportu drogowego EGZAMIN NA PRAWO JAZDY CZASAMI PŁATNY DWA RAZY Po zmianie przepisów o egzaminach na prawo jazdy jedne WORD-y pobierały od zdających podwójne opłaty, a inne nie. Zdaniem RPO jest to niekonstytucyjne. Rzecznik praw obywatelskich przeprowadził postępowanie w sprawie niejednolitych praktyk stosowanych przez Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego podczas egzaminowania kandydatów na kierowców. Okazało się, że w jedenastu województwach pobierano dodatkowe opłaty od osób, które złożyły wymagane dokumenty i uiściły opłatę za przeprowadzenie egzaminu państwowego na prawo jazdy przed 19 stycznia 2013 r., czyli przed wejściem w życie ustawy o kierujących. Na terenie czterech województw w obrębie poszczególnych WORD-ów były rozbieżności. Tylko w województwie mazowieckim uznano, że jeżeli kandydat wniósł opłatę za dopuszczenie do egzaminu przed 19 stycznia 2013 r., to nie musiał ponownie płacić. Zdaniem RPO jest to wina Ministerstwa Transportu, które nie przygotowało przepisów przejściowych. Zabrakło ich w rozporządzeniu z 16 stycznia 2013 r. w sprawie wysokości opłat za przeprowadzenie egzaminu państwowego oraz stawek wynagrodzenia związanych z uzyskiwaniem uprawnień przez egzaminatorów, Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 7
Nowości najświeższe zmiany doszło do nieuprawnionego zróżnicowania sytuacji osób znajdujących się w takich samych sytuacjach. Narusza to konstytucyjną zasadę równości. Rzecznik praw obywatelskich zwrócił się do ministra infrastruktury i rozwoju o ustosunkowanie się do wyników postępowania potwierdzającego niejednolitość praktyk ośrodków ruchu drogowego. Źródło: RPO. Izabela Kunowska specjalista z zakresu transportu drogowego DANE O ZAGRANICZNYCH AUTACH NA RAZIE NIEDOSTĘPNE Jak się okazuje, pomysł dostępu online do informacji o zarejestrowanych w Polsce pojazdach nie jest do końca przemyślany. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przygotowało projekt, w którym zapowiada możliwość sprawdzenia na stronach internetowych Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców historię każdego rejestrowanego w Polsce samochodu. Będzie to możliwe dzięki aplikacji CEPiK 2.0. W ramach usługi Historia pojazdu zainteresowany nabywca mógłby za darmo dowiedzieć się o: roku produkcji, terminie badania technicznego, kradzieży pojazdu oraz jego odnalezieniu, zatrzymaniu dowodu rejestracyjnego albo pozwolenia czasowego, umowie OC. Musiałby tylko podać podstawowe dane pojazdu, czyli: numer VIN, datę pierwszej rejestracji oraz numer rejestracyjny. Jednak okazało się, że nie można sprawdzić historii pojazdów sprowadzonych z za- 8 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości zapowiedzi zmian granicy, a jest ich 5 mln. MSW próbuje więc dowiedzieć się, czy państwa, z których Polacy najczęściej sprowadzają samochody, udostępnią wiedzę na temat ich stanu technicznego. Ministerstwo wystosowało pismo do ambasad RP w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Francji i USA w celu zdobycia tych danych. W zamian mamy udostępnić informacje o polskich samochodach. Odpowiedź miała nadejść do 20 stycznia 2014 r., jednak tak się nie stało. Zdaniem niektórych, informacje, które obiecaliśmy wysłać za granicę, są niewiarygodne. W CEPiK jest 2 3 mln pojazdów, których fizycznie już nie ma, ale nie zostały wyrejestrowane. Ponadto część danych jest błędna. Oznacza to, że jeżeli źródłowe dane są niepoprawne, to CEPiK 2.0 musi przygotować odpowiedź zgodnie z tymi informacjami. Nowa aplikacja nie może zmienić żadnych danych przekazanych przez źródłowy system w starostwach, ponieważ byłoby to niezgodne z prawem. Źródło: DGP. Etap legislacyjny: projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym (stan na luty 2014 roku). Izabela Kunowska specjalista z zakresu transportu drogowego SPOSÓB NA KIEROWCÓW BEZ OC Posłowie chcą, aby kierowcy korzystali ze specjalnych naklejek. Dzięki temu będzie wiadomo, którzy z nich są ubezpieczeni. Parlamentarny Zespół ds. Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ma pomysł na ograniczenie liczby pojazdów jeżdżących bez obowiązkowego ubezpieczenia OC. Posłowie opracowali przepisy mające zdyscyplinować kierowców. Każdy samochód musiałby mieć na przedniej szybie na- Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 9
Nowości zapowiedzi zmian klejkę potwierdzającą aktualność OC oraz przeglądu technicznego. Wówczas Policja lub Straż Miejska mogłyby z łatwością odnaleźć samochody bez naklejek, a więc bez polisy i niesprawne technicznie. Według szacunków Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego ok. 200 tysięcy pojazdów w Polsce nie ma ubezpieczenia OC. Gdy wypadek spowoduje kierowca jadący samochodem bez obowiązkowego ubezpieczenia, wszelkie koszty pokrywa Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Następnie UFG żąda zwrotu poniesionych kosztów, co często dla sprawcy wypadku oznacza materialną ruinę. System nalepek umieszczanych na szybie każdego samochodu funkcjonuje w wielu krajach od kilkudziesięciu lat. W Irlandii i Wielkiej Brytanii umieszcza się na nich potwierdzenie zapłaty podatku drogowego. W Niemczech nalepka znajduje się na tablicy rejestracyjnej i informuje o poziomie emisji CO2. Jednak wiele państw już wycofuje się z tego obowiązku, np. Australia i Wielka Brytania. Źródło: sejm.gov.pl, wp.pl. Izabela Kunowska specjalista z zakresu transportu drogowego ZAKAZ JAZDY CIĘŻARÓWEK PO LEWYM PASIE W AUSTRII Pojazdy o DMC powyżej 7,5 t nie będą mogły jeździć po lewym pasie na niektórych odcinkach austriackich dróg ekspresowych i autostrad. Zakaz jazdy samochodami ciężarowymi o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 7,5 tony będzie obowiązywał tylko na 3- i 4- pasmowych autostradach i drogach ekspresowych. Austriackie władze postanowiły zmienić prawo ze 10 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości zapowiedzi zmian względu na zbyt dużą liczbę wypadków. Chodzi o kolizje związane z najechaniem na tył pojazdu, które występują z powodu znacznej różnicy prędkości aut osobowych i ciężarowych (szczególnie przy zmianie pasa). Eksperci uważają, że 22% wypadków drogowych, w których straty ponoszą inni użytkownicy ruchu, odbywa się właśnie z udziałem transportu ciężarowego. W Austrii jest 2178 km autostrad, jednak tylko 700 km ma trzy pasy, a 40 km cztery. Nic się nie zmieni na drogach dwupasmowych i pozostałych odcinkach autostrad. Austriacka Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy na początku stycznia. Jeżeli austriacki parlament zgodzi się na wejście w życie nowych przepisów, będą one obowiązywały od Wielkanocy. Źródło: etransport.pl, e100.pl. Izabela Kunowska specjalista z zakresu transportu drogowego SZARE FOTORADARY TYLKO DO LIPCA Po 1 lipca 2014 r. wszystkie stacjonarne fotoradary będą musiały mieć żółte obudowy. Jeżeli szare fotoradary nie zostaną zastąpione żółtymi do 1 lipca 2014 r., trzeba będzie je wyłączyć. Dotyczy to urządzeń Inspekcji Transportu Drogowego 75 z nich jest starszych i są przenoszone w całym kraju pomiędzy masztami, które często są szare. ITD przejęła policyjne fotoradary w 2011 roku. Zgodnie z przyjętymi wtedy przepisami każdy nowy fotoradar stacjonarny umieszcza się w żółtej obudowie. Inspekcja dostała aż trzy lata na to, żeby szare urządzenia zupełnie wyszły z użycia i zostały zdemontowane. Dlatego począwszy od 1 lipca tego roku, żaden szary fotoradar nie będzie mógł zostać wykorzystany do robienia zdjęć kierowcom prze- Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 11
Nowości zapowiedzi zmian kraczającym dozwoloną prędkość, a nawet nie powinien stać przy drodze. Na razie szare fotoradary są dla ITD najskuteczniejszą bronią przeciwko łamiącym przepisy. Pewnie dlatego, że zdaniem wielu kierowców urządzenia te od dawna już nie fotografują za szybko jadących pojazdów. W konsekwencji szare fotoradary są kompletnie ignorowane. Źródło: regiomoto.pl, wp.pl. Izabela Kunowska specjalista z zakresu transportu drogowego ZNAMY LOKA LIZACJE ODCINKOWEGO POMIARU PRĘDKOŚCI Główny Inspektor Transportu Drogowego ujawnił lokalizacje odcinkowego pomiaru prędkości. Odcinkowy pomiar prędkości zostanie zainstalowany w 29 miejscach (wskazano też 5 lokalizacji rezerwowych). Nie ma wśród nich autostrad, natomiast są dwa odcinki drogi ekspresowej S7 w Małopolsce między Stróżą i Pcimiem oraz między Gózdem i Suchedniowem w województwie świętokrzyskim. Kiedy zacznie działać? Wybór wykonawcy systemu odcinkowego pomiaru prędkości ma zostać dokonany na przełomie marca i kwietnia 2014 roku. Montaż pierwszych urządzeń rozpocznie się kilka miesięcy później, tak aby cały system zaczął działać na przełomie roku 2014 i 2015. Główny Inspektor Transportu Drogowegooczekuje, że liczba wypadków na odcinkach objętych systemem pomiaru prędkości spadnie o kilkadziesiąt procent. Jak to działa Na każdym odcinku drogi objętym systemem pomiaru zainstalowane zostaną kamery odczytujące numery rejestracyjne pojazdów (jeden zestaw na początku odcinka drugi na końcu). 12 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości zapowiedzi zmian Mrągowo Plichowice Po przejechaniu kontrolowanego odcinka, system wyliczy średnią prędkość auta na całej jego długości. Jeżeli okaże się, że trasa została przejechana zbyt szybko, kierowca zapłaci mandat. Michał Petranik starszy asystent sędziego WSA w Warszawie, specjalista z zakresu transportu drogowego Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 13
Nowości zapowiedzi zmian WIELKA BRYTANIA NOWY PODATEK DROGOWY Od 1 kwietnia 2014 r. wszystkie brytyjskie autostradach będą płatne. Nowa opłata elektroniczna nazywa się HGV LEVY. Podatek będą musiały zapłacić tylko zagraniczne pojazdy o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 12 ton. System będzie bazować na czasowych winietach. Ile zapłacimy Stawki opłat będą zależały od kategorii pojazdu. Wyróżniono cztery podkategorie: ciągniki z naczepą powyżej 4000 kg, ciągniki dwuosiowe, ciągniki z trzema lub więcej osiami oraz pozostałe pojazdy ciężarowe. Wpływ na wysokość opłaty będzie miała również klasa emisji spalin oraz liczba osi danego pojazdu. Stawki będą wahać się od 1,7 do 10 funtów dziennie. Najdroższa roczna opłata wyniesie 1.000 funtów. Brytyjscy kierowcy będą mogli odliczyć wysokość opłaty od płaconego dziś podatku drogowego. Oznacza to, że tak naprawdę nowymi opłatami zostaną obciążone wyłącznie pojazdy z zagranicy. Władze Wielkiej Brytanii tłumaczą konieczność wprowadzenia opłat pogarszającym się stanem dróg. Jak zapłacimy Elektroniczną winietę będzie można kupić: przez telefon, online na stronie operatora Northgate Public Services lub za pomocą karty paliwowej na promie i w wybranych stacjach poza krajem. Wszystkie dane o pojeździe i terminie ważności winiety będą za każdym razem zapisywane w bazie danych systemu. Nie trzeba będzie więc mieć papierowej lub naklejanej na 14 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości zapowiedzi zmian szybę winiety. Jej ważność będzie można sprawdzać online, wpisując szczegółowe dane pojazdu. Za nieuiszczenie opłaty drogowej będzie grozić kara w wysokości 300 funtów. Wielka Brytania to już kolejny kraj, który na przestrzeni ostatniego roku zdecydował się na wprowadzenie opłat drogowych. W 2014 roku wprowadzenie własnych systemów opłat drogowych zapowiedziały również Rosja oraz Belgia. Źródło: DKV. Izabela Kunowska specjalista z zakresu transportu drogowego SZYKUJĄ SIĘ ZMIANY W VAT OD AUT Będzie można odliczyć 50% VAT od kupna pojazdów do 3,5 t, paliwa oraz innych wydatków eksploatacyjnych. Nowe regulacje wejdą w życie 1 marca 2014 r. Projekt ustawy zakłada, że będzie można odliczyć 50% podatku naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków (np. zakupu paliwa lub innych kosztów eksploatacyjnych) dotyczących pojazdów o DMC nieprzekraczającej 3,5 tony, wykorzystywanych zarówno do działalności gospodarczej, jak i do użytku prywatnego. Pełne odliczenie będzie przysługiwało, tylko jeśli podatnik wykorzystuje pojazd wyłącznie do działalności gospodarczej. Z uwagi na skutki budżetowe wynikające z wprowadzenia możliwości odliczania 50% kwoty VAT naliczonego od kupna paliw wykorzystywanych do działalności gospodarczej i do celów prywatnych resort przewiduje przejściowe wyłączenie tego prawa. Do 30 czerwca 2015 r. będą stosowane dotychczasowe rozwiązania dla paliw nabywanych do pojazdów objętych zasadą stand still, czyli głównie do samochodów osobowych. Okres przejściowy nie dotyczy wydatków na paliwa do samochodów, Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 15
Nowości zapowiedzi zmian które są wykorzystywane w 100% do działalności gospodarczej. Możliwe, że projekt ustawy zostanie wprowadzony wcześniej niż w marcu. Zależy to od postępu procesu legislacyjnego. Podstawa prawna: projekt zmian w zakresie odliczania podatku VAT z tytułu nabycia samochodów i paliwa do ich napędu oraz innych wydatków z nimi związanych został skierowany do konsultacji społecznych i międzyresortowych. Źródło: mf.gov.pl. Beata Cichocka doradca podatkowy ELEKTRONICZNE FORMULARZE UŁATWIĄ PROWADZENIE FIRMY Przedsiębiorcy będą mogli używać jednolitych wzorów pism w formie elektronicznej w przypadku niektórych procedur administracyjnych. Tak zakłada projekt ustawy o standaryzacji niektórych wzorów pism w procedurach administracyjnych. Standaryzacja wzorów wniosków przyspieszy i ułatwi prowadzenie działalności gospodarczej. Przedsiębiorca będzie mógł złożyć albo ustandaryzowany wniosek w formie elektronicznej, albo papierowej (po uprzednim wydrukowaniu). Elektroniczne wzory wniosków będą zamieszczone w centralnym repozytorium wzorów dokumentów elektronicznych (CRWD) umieszczonym na elektronicznej platformie usług administracji publicznej (epuap) na stronie BIP organu odpowiedzialnego za opracowanie wzoru, a także na stronie internetowej Punktu Kontaktowego (epk). Wzory będą precyzyjnie określać, jakie dane są potrzebne do określonej procedury oraz informacje, 16 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości zapowiedzi zmian jakie dokumenty należy dołączyć. Dzięki temu przedsiębiorcy nie będą wzywani do uzupełnienia braków. Wprowadzenie elektronicznych formularzy wniosków ułatwi przedsiębiorcom korzystanie z e-administracji. Będą mogli stosować 68 projektów wzorów wniosków do procedur administracyjnych. Jest to pierwszy etap porządkowania postępowań administracyjnych związanych z prowadzeniem własnej działalności. Docelowo ma nastąpić elektronizacja procedur administracyjnych. Źródło: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Podstawa prawna: projekt ustawy o standaryzacji niektórych wzorów pism w procedurach administracyjnych przyjęty przez Radę Ministrów 14 stycznia 2014 r. Jerzy Matuszewski specjalista z zakresu administracji OBOWIĄZKOWE SKŁADKI ZE WSZYSTKICH UMÓW Rząd chce w tym roku podjąć walkę z tzw. śmieciówkami. Planuje oskładkować wszystkie umowy zlecenia oraz umowy o dzieło. W sprawie planów rządu Donalda Tuska wypowiedzieli się eksperci Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej oraz Konfederacji Lewiatan. Ich zdaniem walka z umowami śmieciowymi jest ryzykowna, ponieważ może doprowadzić do wzrostu bezrobocia głównie wśród młodych osób. Ponadto zwiększą się wtedy pozapłacowe koszty pracy, a w konsekwencji wynagrodzenia netto będą niższe. Zasilenie budżetu Zdaniem Pracodawców RP wszelkie zmiany dotyczą- Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 17
Nowości zapowiedzi zmian ce umów zlecenia oraz umów o dzieło nie mogą mieć wyłącznie celu fiskalnego. Tymczasem minister finansów już wyliczył, że budżet państwa zyska z tytułu oskładkowania tych umów 650 mln zł. Premier zapowiedział również oskładkowanie członków rad nadzorczych. Z tego tytułu do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ma wpłynąć około 300 mln zł rocznie. Pracodawcy RP uważają, że zamiast szukać doraźnych rozwiązań, należy przeprowadzić systemową reformę finansów publicznych. Specyfika dzieła Specjaliści z Konfederacji Lewiatan twierdzą, że ubezpieczenie osoby wykonującej dzieło nie przystaje do systemu ubezpieczeń społecznych, w którym uwzględnia się okres wykonywania pracy jako okres ubezpieczenia. Między stronami umowy o dzieło nie występuje jakikolwiek stosunek zależności lub podporządkowania. Zlecający może nie przyjąć umowy o dzieło, wykonawca może odstąpić od jej wykonania, a więc może nie dojść do zapłaty. Nie można również ustalić czasu wykonania dzieła oraz miejsca jego wykonania. Są to więc zupełnie inne warunki niż w przypadku umowy o pracę czy umowy zlecenia, które są umowami starannego działania. Tworzenie katalogu prac, które mogą być uznane za dzieła, nie jest dobrym rozwiązaniem, ponieważ nie wyczerpie się wszystkich przypadków, które występują w rzeczywistości. Obciążenie umów o dzieło składkami na ubezpieczenia społeczne spowoduje, że wzrośnie ich koszt. Oznacza to wyższe ceny dla zamawiających i niższe dochody netto dla wykonawców. Źródło: Konfederacja Lewiatan, Pracodawcy RP. Elżbieta Majkowska prawnik specjalizujący się w prawie pracy 18 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości najnowsze wyroki sądów WĄTPLIWOŚCI ZUS CO DO STANU ZDROWIA KIEROWCY TO ZA MAŁO Aby wysłać kierowcę na badania lekarskie, nie wystarczy podejrzenie, że jego stan zdrowia nie pozwoli mu prowadzić pojazdu. Tak orzekł krakowski sąd. Muszą istnieć rzetelne i potwierdzone informacje o problemach zdrowotnych kierowcy, żeby móc go skierować na badania. Skierowanie na badania Główny lekarz orzecznik ZUS poinformował starostę, że wykrył u kierowcy problemy zdrowotne, które mogą uniemożliwić prowadzenie pojazdów. Były one na tyle poważne, że należy zweryfikować uprawnienia pacjenta do kierowania pojazdami. Starosta zwrócił się do ZUS o nadesłanie dokładniejszych informacji na temat stanu zdrowia kierowcy, które uzasadniałyby wydanie decyzji o skierowaniu go na badania lekarskie. ZUS nie wysłał tych informacji, zasłaniając się przepisami ustawy o ochronie danych osobowych. Starosta uznał takie wyjaśnienie za wystarczające i wysłał kierowcę do lekarza. Podkreślił również, że informacja od lekarza orzecznika ZUS jest wiarygodna. Odwołanie Kierowca odwołał się od tej decyzji do samorządowego kolegium odwoławczego. Podkreślił, że zawiadomienie ZUS nie wystarcza do skierowania go na badania lekarskie. SKO stwierdziło, że aby wydać decyzję o skierowaniu na badania, nie trzeba ustalać, czy zmiany w stanie zdrowia rzeczywiście świadczą o niezdolności do powadzenia pojazdów. Podstawą wydania takiej decyzji jest wyłącznie wiarygodna informacja o zastrzeżeniach co do stanu zdrowia kierowcy. To, czy kierowca za- Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 19
Nowości najnowsze wyroki sądów sadnie został skierowany na badania, może ocenić dopiero lekarz specjalista. Racja kierowcy Kierowca skierował sprawę do wojewódzkiego sądu administracyjnego, który uchylił decyzje starosty i SKO. Sąd stwierdził, że aby wysłać kierowcę na badania, muszą istnieć wiarygodne, potwierdzone zastrzeżenia do jego stanu zdrowia, wskazujące na zmniejszenie sprawności w kierowaniu. Same wątpliwości nie wystarczą. W rozpoznawanej sprawie pismo lekarza ZUS nie zawierało żadnych dodatkowych informacji na poparcie zgłoszonych zastrzeżeń. Starosta powinien ponownie zwrócić się do ZUS o dodatkowe wyjaśnienia. Źródło: wyrok WSA w Krakowie z 10 grudnia 2013 r., sygn. akt III SA/Kr 277/13. Adam Hrycak prawnik, specjalista z zakresu transportu drogowego ODEBRANE PRAWO JAZDY JEDNEJ KATEGORII NIE MOŻNA JEŹDZIĆ INNĄ KATEGORIĄ Kierowca, któremu zakazano prowadzenia pojazdów danych kategorii, nie może ubiegać się o wydanie prawa jazdy obejmującego kategorię, której zakaz nie obejmował. Częściej sądy orzekają, że kierowca ma prawo korzystać z kategorii prawa jazdy, która nie została objęta zakazem prowadzenia pojazdów. Jednak bywają także odmienne wyroki. Sąd zakazał kierowcy prowadzenia pojazdów kategorii A, B, B+E i T na okres 2 lat. Prawo jazdy obejmowało również kategorie C i C+E, których wyrok nie dotyczył, więc kierowca złożył wniosek 20 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości najnowsze wyroki sądów do starosty o wydanie prawa jazdy tych kategorii. Starosta odmówił, powołując się na ustawę o kierujących pojazdami. Zgodnie z nią prawo jazdy nie może być wydane osobie ubiegającej się o wydanie uprawnień kategorii: C w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów kategorii B, C+E w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów kategorii B lub odpowiednio C1, C, D, D1 lub D. Zakaz prowadzenia pojazdów dotyczył także kategorii B, więc wniosek kierowcy nie został uwzględniony. Kierowca złożył odwołanie. Jednak samorządowe kolegium odwoławcze poparło decyzję starosty. Kierowca następnie skierował skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Podkreślił, że odmowa jest bezzasadna, ponieważ kategorie C i C+E nie zostały objęte wyrokiem sądu, a więc ma prawo do posiadania tych kategorii prawa jazdy. Zgodnie z ustawą Skarga kierowcy została oddalona, ponieważ ustawa o kierujących pojazdami wyraźnie wskazuje, że prawo jazdy nie może być wydane osobie ubiegającej się o wydanie prawa jazdy kategorii C i C+E w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia samochodów kategorii B. Objęcie zakazem prowadzenia pojazdów kategorii A, B, B+E oraz T nie oznacza, że w trakcie obowiązywania tego zakazu kierowca może prowadzić pojazdy kategorii C i C+E, których zakaz bezpośrednio nie obejmował. Zakaz prowadzenia pojazdów tych kategorii wynika już z ustawy o kierujących pojazdami. Niejednolite orzeczenia Zdarzają się też wyroki zupełnie odmienne, korzystne dla kierowców. W wyroku WSA w Olsztynie (pisaliśmy o nim wcześniej) rozpatrywa- Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 21
Nowości najnowsze wyroki sądów no wniosek kierowcy o wydanie prawa jazdy kategorii B, gdy zakaz prowadzenia obejmował kategorię A. Starosta oraz SKO wydały decyzje odmowne, twierdząc, że z przepisów ustawy o kierujących pojazdami wynika zakaz wydawania prawa jazdy kategorii B osobie, która ma orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów kategorii A. WSA uznał jednak inaczej. Wskazał, że zakaz wydania prawa jazdy nie ma zastosowania do osób już mających uprawnienia do kierowania pojazdami kategorii B. Odnosi się jedynie do osób, które po raz pierwszy ubiegają się o wydanie prawa jazdy tej kategorii. Kierowca nie może ponosić negatywnych konsekwencji tego, że w jednym dokumencie prawa jazdy ma uprawnienia różnych kategorii. Analogiczna argumentacja znalazła się w wyrokach WSA w Bydgoszczy, Opolu, Łodzi oraz Warszawie. Przeważa więc korzystniejsza dla kierowców interpretacja przepisów, zgodnie z którą mogą ubiegać się o wydanie tych kategorii prawa jazdy, których nie obejmował wyrok sądu karnego. Nie wiadomo jednak, czy tak już będzie, tym bardziej że w tej kwestii nie wypowiadał się jeszcze Naczelny Sąd Administracyjny. Źródło: wyroki WSA: w Poznaniu z 2 lipca 2013 r., sygn. akt III SA/Po 834/13; w Olsztynie z 12 czerwca 2013 r., sygn. akt II SA/Ol 337/13; w Bydgoszczy z 17 grudnia 2013 r., sygn. akt II SA/Bd 1187/13; w Opolu z 7 listopada 2013 r., sygn. akt II SA/Op 338/13; w Łodzi z 2 grudnia 2013 r., sygn. akt III SA/Łd 989/13; w Warszawie z 22 listopada 2013 r., sygn. akt VII SA/Wa 1545/13; w Rzeszowie z 11 września 2013 r., sygn. akt II SA/Rz 530/13. Adam Hrycak prawnik, specjalista z zakresu transportu drogowego 22 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości najnowsze wyroki sądów PRZEWÓZ MOŻNA PRZYPISAĆ TYLKO JEDNEJ Z DOSTAW W TRANSAKCJI ŁAŃCUCHOWEJ W przypadku transakcji łańcuchowych trzeba precyzyjnie określić miejsce dostawy towarów, aby ustalić, kto może korzystać z preferencyjnej stawki podatku oraz w którym kraju dostawy te będą opodatkowane. Potwierdził to sąd w Gliwicach. Gdy kilka podmiotów dostarcza ten sam towar w ten sposób, że pierwszy z nich bezpośrednio wydaje go ostatniemu nabywcy, to wysyłka towaru jest przyporządkowana tylko jednej dostawie. Jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, wysyłka lub transport są przyporządkowane dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że z warunków dostawy wynika, iż wysyłkę należy przyporządkować jego dostawie. Obecnie nabywca towaru został zwolniony z obowiązku udowodnienia, do której dostawy należy przyporządkować wysyłkę. Jednak za każdym razem trzeba analizować warunki dostawy dokonywanej w ramach transakcji łańcuchowych. Pośrednik nie może już sam decydować o tym, która dostawa zostanie uznana za ruchomą. Na sposób rozliczenia poszczególnych dostaw wpływ mają przede wszystkim warunki dostawy, na jakich realizowana jest transakcja. Nabywca nie ma już obowiązku udowadniać, że wysyłkę towaru należy przyporządkować jego dostawie. Wystarczy, aby wynikało to z warunków jego dostawy. Takie rozumienie przepisów potwierdził WSA w Gliwicach. W tej sprawie z warunków dostawy wynikało, że spółka holenderska nabywa towary od polskiej firmy i odsprzedaje je klientom z siedzibą w UE. Umowa wskazywała, że klient ponosi odpowiedzialność za transport i jego koszt. W tej sytuacji transport powinien być przyporządkowany dostawie pomiędzy spółką holenderską a klientem. Dlatego za dostawę ruchomą, która po spełnieniu Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 23
Nowości najnowsze wyroki sądów określonych warunków będzie zwolniona z VAT, należy uznać transakcję pomiędzy firmą holenderską a klientem. W konsekwencji transakcję pomiędzy spółką polską a spółką holenderską należy uznać za transakcję, która poprzedza transport towarów i którą uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki towarów, czyli w tym przypadku w Polsce. Podstawa prawna: art. 22 ust. 2 i ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.), wyrok WSA w Gliwicach z 9 stycznia 2014 r., sygn. III Gl/ SA 1684/13. Iwona Czauderna doradca podatkowy TYLKO WARSZAWSKI SĄD ROZPOZNAJE SKARGI NA DECYZJE GITD Chodzi o skargi na decyzje dotyczące grzywien nałożonych na podstawie przepisów ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych. Tak postanowił NSA. Do rozpoznania spraw dotyczących kar nałożonych przez GITD na podstawie przepisów ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych właściwym sądem jest WSA w Warszawie. Ten sąd natomiast może przekazywać innym sądom sprawy dotyczące umorzenia kar nałożonych na podstawie art. 92a ustawy o transporcie drogowym (utd). Przewóz ADR kara Inspektorzy ITD zatrzymali do kontroli zespół pojazdów, który przewoził towary niebezpieczne. Okazało się, że gaśnice nie mają wymaganej legalizacji, a cysterna nie została oznakowana nazwą przedsiębiorcy. Wobec tego WITD nałożył na przedsiębiorcę karę pieniężną, która następnie została utrzymana w mocy przez GITD. 24 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Nowości najnowsze wyroki sądów Przedsiębiorca wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Sąd uznał jednak, że nie może jej rozpoznać. Wskazał, że rozpoznawanie spraw z zakresu nałożenia kar pieniężnych przez GITD, o których mowa w art. 92a utd, przekazano sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości skarżący mieszka lub ma siedzibę. Skoro przedsiębiorca mieszka na terenie właściwości WSA w Gorzowie Wielkopolskim, sprawa została przekazana właśnie temu sądowi. GITD nie zgodził się z tym. W zażaleniu do Naczelnego Sądu Administracyjnego organ podniósł, że kara została nałożona na podstawie przepisów ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych, a nie na podstawie art. 92a utd. Inna ustawa NSA uwzględnił zażalenie, zaznaczając, że wykonywano przewóz ADR. Kara za brak legalizacji gaśnic oraz oznaczenia przedsiębiorcy na cysternie została więc nałożona na podstawie przepisów ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych. Sąd uznał, że do rozpoznania spraw dotyczących kar nałożonych przez GITD na podstawie przepisów ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych właściwym sądem jest WSA w Warszawie. Rozpoznać sprawę powinien sąd, na którego obszarze właściwości siedzibę ma organ, którego decyzję zaskarżono. Umorzenie kary NSA rozstrzygał również kwestię przekazania przez WSA w Warszawie innemu sądowi (właściwemu według miejsca zamieszkania skarżącego) sprawy dotyczącej decyzji GITD o odmowie umorzenia kary nałożonej na podstawie art. 92a utd. W tym przypadku NSA nie poparł stanowiska GITD. Organ wskazał, że można przekazywać tylko sprawy dotyczące nałożenia kar na podstawie art. 92a utd, a nie udzielenia ulgi w ich spłacie. Zdaniem NSA taka argumentacja jest chybiona. WSA w Warszawie przeka- Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 25
Nowości najnowsze wyroki sądów zuje sprawy sądom właściwym ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania skarżącego, żeby było szybciej i wygodniej dla niego. Przekazywanie jedynie spraw dotyczących nałożenia kar, a wyłączenie dotyczących ulg w spłacie kar nie spełniałoby tego celu. Źródło: postanowienia NSA z 8 stycznia 2014 r., sygn. akt II GSK 758/13 i z 19 czerwca 2013 r., sygn. akt II GZ 286/13. Adam Hrycak prawnik, specjalista z zakresu transportu drogowego 26 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Pytania i odpowiedzi Tygodniowy odpoczynek należy rozpocząć nie później niż po zakończeniu sześciu okresów 24-godzinnych We wtorek kierowca rozpocznie odpoczynek tygodniowy, a w trasę ruszy w piątek rano. Kiedy musi rozpocząć kolejny odpoczynek tygodniowy przed kolejnym piątkiem czy w następny weekend? Od kiedy liczy się następnych 6 okresów? Do czego będzie zaliczał się odpoczynek w pierwszy weekend zaraz po wyruszeniu w trasę? Kolejny odpoczynek tygodniowy kierowca musi rozpocząć najpóźniej w czwartek rano o tej samej godzinie, o której wyruszył w trasę w poprzedni piątek. Rozpoczęcie odpoczynku Jest tak, ponieważ te 6 okresów liczymy od momentu rozpoczęcia przez kierowcę aktywności. Przepis mówi jednoznacznie, że tygodniowy okres odpoczynku należy rozpocząć nie później niż po zakończeniu sześciu okresów 24-godzinnych, licząc od końca poprzedniego tygodniowego odpoczynku. Następne 6 okresów należy więc liczyć od momentu zakończenia tego odpoczynku, czyli od rozpoczęcia przez kierowcę kolejnej aktywności. Odpoczynek, odbierany w weekend, który zostanie zakończony przed północą w niedzielę, należy zaliczyć do starego tygodnia. Jeżeli jednak przedłuży się on do poniedziałku (nawet jeżeli zakończy się tuż po północy, np. o godzinie 00.15 w poniedziałek) można zaliczyć go do nowego tygodnia. Ma to zastosowanie praktyczne, gdy w starym tygodniu kierowca odebrał już odpoczynek tygodniowy w wymaganym wymiarze np. 45 godzin i dodatkowo odpoczywał w weekend przez jakiś czas. Taki odpoczynek pozwali mu też na prowadzenie pojazdu przez kolejne sześć 24-godzinnych okresów. Uwaga! Odpoczynek tygodniowy odebrany na przełomie tygodni można zaliczyć do dowolnego z tych tygodni, ale nie do obydwóch. Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 27
Pytania i odpowiedzi Zasady Dla przypomnienia: 1. Tygodniowy odpoczynek to okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem, obejmujący regularny lub skrócony tygodniowy okres odpoczynku: regularny tygodniowy odpoczynek trwa co najmniej 45 godzin; skrócony tygodniowy odpoczynek trwa krócej niż 45 godziny, który można skrócić do nie mniej niż 24 kolejnych godzin. 2. Tydzień to okres od godziny 00.00 w poniedziałek do godziny 24.00 w niedzielę. 3. W ciągu dwóch kolejnych tygodni kierowca wykorzystuje co najmniej: dwa regularne tygodniowe odpoczynki lub jeden regularny tygodniowy odpoczynek i jeden skrócony tygodniowy odpoczynek trwający co najmniej 24 godziny. Skrócenie to należy jednak skompensować równoważnym odpoczynkiem wykorzystanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po danym tygodniu. Odpoczynek wykorzystywany jako rekompensata za skrócony tygodniowy odpoczynek wykorzystuje się łącznie z innym odpoczynkiem trwającym co najmniej dziewięć godzin. 4. Tygodniowy odpoczynek należy rozpocząć nie później niż po zakończeniu sześciu okresów 24-godzinnych, licząc od końca poprzedniego tygodniowego odpoczynku. Podstawa prawna: art. 6 ust. 2 i 3 oraz art. 8, ust. 6 i 6a rozporządzenia Rady (EWG) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (Dz.Urz. UE l.102 z 11 kwietnia 2006 r.). Roman Kozub prawnik, były pracownik instytucji kontrolnej, pełnomocnik renomowanych firm transportowych 28 Marzec 2014 www.firmatransportowa.pl
Pytania i odpowiedzi ITD nie może sprawdzać okresów dłuższych niż 28 dni Czy ITD może nałożyć mandat na kierowcę podczas kontroli drogowej za używanie tachografu 42 dni wstecz od chwili kontroli. Inspektor odczytał dane z karty kierowcy i stwierdził, że 42 dni przed kontrolą drogową kamera systemu preselekcyjnego pomiaru nacisku osi zrobiła zdjęcie pojazdowi, a według zapisu karty kierowca miał odpoczynek w tym czasie. Kierowcy zostało zarzucane nierejestrowanie czynności za pomocą tachografu. Czy inspektor może na drodze przeglądać dane karty powyżej 28 dni wstecz? Czy ma prawo do używania zapisu tych kamer jako dowodu? Czy inspektor powinien mieć legalizację tych kamer do celów dowodowych? Kontroli przewozu drogowego podlega tylko poprzednich 28 dni. Tylko 28 dni ITD podczas kontroli drogowej w zakresie przestrzegania przepisów rozporządzenia nr 561/2006 sprawdza: 1. Dzienne i tygodniowe okresy prowadzenia pojazdu, obowiązkowe przerwy oraz dzienne i tygodniowe okresy odpoczynku kierowcy. 2. Wykresówki z poprzednich dni, które powinny znajdować się w pojeździe, lub dane z tego samego okresu na karcie kierowcy albo w pamięci tachografu cyfrowego bądź na wydruku z tego urządzenia lub dokumenty potwierdzające nieprowadzenie pojazdu. 3. Dokumentacja potwierdzająca prowadzenie lub nieprowadzenie pojazdu, do którego nie mają zastosowania przepisy rozporządzenia nr 561/2006 lub umowy AETR. 4. Przypadki przekroczenia dozwolonej prędkości pojazdu. 5. Prędkości chwilowe osiągnięte przez pojazd, zapisane przez tachograf cyfrowy przez czas nie dłuższy niż poprzednie 24 godziny używania pojazdu. 6. Prawidłowość działania i użytkowania tachografu analogowego oraz wykresó- Firma transportowa. Profesjonalny serwis dla przewoźników 29