DOLEGLIWOŚCI SUBIEKTYWNE
Dolegliwości subiektywne to objawy zgłaszane przez poszkodowanego, które nie znajdują odzwierciedlenia w nieprawidłowym wyniku badania fizykalnego oraz w wynikach badań dodatkowych.
Utrwalone dolegliwości subiektywne stanowią niewątpliwie trwały uszczerbek na zdrowiu. Jest on jednak nagminnie pomijany w orzecznictwie towarzystw ubezpieczeniowych z powodu jego nienależytego udokumentowania.
Jedynym właściwym sposobem udokumentowania zespołu dolegliwości subiektywnych jest równoczesne przedłożenie opisu tych dolegliwości oświadczenia osoby poszkodowanej o związku czasowym i przyczynowo skutkowym tych dolegliwości z doznanym urazem kopii dokumentacji medycznej (np. kartoteki poradni specjalistycznej lub POZ) potwierdzającej wielokrotne i rozciągnięte w dłuższym okresie (kilku miesięcy lub nawet kilku lat) wizyty poszkodowanego poszukującego pomocy lekarskiej w związku ze wspomnianymi dolegliwościami wyciągów lub odpisów z dokumentacji medycznej w razie nieczytelnych zapisów w oryginale wyników badań dodatkowych dokumentujących podjęty proces diagnostyczny mający na celu wyjaśnienie przyczyny zgłaszanych dolegliwości
Niejednokrotnie dolegliwości uznawane za subiektywne, po przeprowadzeniu wnikliwej diagnostyki, okazują się być objawami uszkodzeń organicznych. Wówczas może zostać orzeczony wyższy trwały uszczerbek na zdrowiu niż za objawy subiektywne.
Wybrane zespoły medyczne, których udokumentowanie szczególnie wymagać może kreatywnego podejścia tzw. zaburzenia adaptacyjne pourazowe zespoły bólowe kręgosłupa zespół bolesnego barku (PHS, rwa barkowa, zespół stożka rotatorów) zespoły bólowe po urazie kolan pourazowe bóle i zawroty głowy pourazowe zaburzenia słuchu
Zaburzenia adaptacyjne, nazywane też zaburzeniami stresowymi to długotrwałe, nawracające lub utrwalone zaburzenia stanu psychicznego, pojawiające się w następstwie silnego przeżycia. Przybierają one postać stanów lękowych, depresyjnych lub lękowo depresyjnych.
Za zaburzenia adaptacyjne, stanowiące trwały uszczerbek na zdrowiu, uznać można jedynie te, które wymagają długotrwałego leczenia farmakologicznego i/lub psychoterapii. Fakt długotrwałego leczenia należy właściwie udokumentować.
Przykład właściwego udokumentowania zaburzeń adaptacyjnych 1. Przedstawienie doznawanego cierpienia zawarte w opisie zdarzenia lub w odrębnym oświadczeniu (dokumenty winny być czytelne, najlepiej sporządzone pismem komputerowym) 2. Kopia ksero dokumentacji medycznej (kartoteki z poradni zdrowia psychicznego) z wieloma wpisami dokumentującymi wiele wizyt na przestrzeni co najmniej 6 miesięcy 3. Kopie ksero z innych poradni, jeśli także i w nich poszkodowani poszukiwali pomocy w związku z zaburzeniami adaptacyjnymi 4. Sporządzona pismem komputerowym kopia lub wyciąg z tej dokumentacji jeśli oryginał spisano nieczytelnie 5. Kopie recept na leki psychotropowe 6. Faktury na zakup tych leków 7. Zestawienie wizyt
Najbardziej przekonującym skutkiem urazu kręgosłupa są jego zwichnięcia oraz złamania kręgów
Badania diagnostyczne kręgosłupa, podjęte po jego urazie, bardzo często uwidaczniają zmiany przeciążeniowe i zwyrodnieniowe kręgów, stawów i krążków międzykręgowych. Na ogół nie są one skutkami urazu
Tylko wyjątkowo wypukliny i przepukliny krążków międzykręgowych stanowią jednoznaczną konsekwencję urazu
Za związkiem dyskopatii z doznanym urazem przemawiają młody wiek osoby poszkodowanej brak cech dyskopatii w kilku krążkach (dyskopatia jednopoziomowa) brak towarzyszących zmian zwyrodnieniowych w obrębie kręgów i stawów kręgosłupa
Przykład właściwego udokumentowania pourazowych zespołów bólowych kręgosłupa 1. Przedstawienie doznawanego cierpienia zawarte w opisie zdarzenia lub w odrębnym oświadczeniu (dokumenty winny być czytelne, najlepiej sporządzone pismem komputerowym) 2. Oświadczenie o związku czasowym i przyczynowo skutkowym 3. Kopia ksero dokumentacji medycznej kartoteki z poradni, w których poszkodowany poszukiwał pomocy w związku z omawianym zespołem bólowym (POZ, por. neurologiczna, ortopedyczna, rehabilitacyjna, por. leczenia bólu) 4. Sporządzone pismem komputerowym kopie lub wyciągi z tej dokumentacji jeśli oryginały spisano nieczytelnie 5. Opisy badań diagnostycznych (Rtg, TK, MRI) 6. W razie dolegliwości odkręgowych promieniujących do kończyn warto rozszerzyć diagnostykę o takie badania jak EMG i ENG 7. Kopie recept na leki stosowane w leczeniu przewlekłego bólu 8. Faktury na zakup tych leków 9. Dowody na odbyte leczenie rehabilitacyjne 10. Zestawienie wizyt
Uraz okolicy barku może spowodować nie tylko uszkodzenie elementów kostnych, które łatwo zobrazować w badaniach Rtg. Często dochodzi też do uszkodzeń chrząstek, ścięgien, mięśni lub struktur nerwowych, które skutkują przewlekłymi zespołami bólowymi okolicy barku, często z promieniowaniem, a także zaburzeniami ruchomości kończyny górnej.
Przykład właściwego udokumentowania zespołu bolesnego barku (a także zespołów bólowych po urazie kolan i innych dużych stawów) 1. Przedstawienie doznawanego cierpienia zawarte w opisie zdarzenia lub w odrębnym oświadczeniu 2. Oświadczenie o związku czasowym i przyczynowo skutkowym 3. Kopia ksero dokumentacji medycznej kartoteki z poradni, w których poszkodowany poszukiwał pomocy w związku z omawianym zespołem bólowym (POZ, por. neurologiczna, ortopedyczna, rehabilitacyjna, por. leczenia bólu) 4. Sporządzone pismem komputerowym kopie lub wyciągi z tej dokumentacji jeśli oryginały spisano nieczytelnie 5. Opisy badań diagnostycznych (najczęściej Rtg) 6. W każdym przypadku zespołu bolesnego barku diagnostykę warto rozszerzyć o takie badania jak USG, EMG i ENG 7. Złotym standardem powinno być wykonanie MRI 8. Kopie recept na leki stosowane w leczeniu przewlekłego bólu 9. Faktury na zakup tych leków 10. Dowody na odbyte leczenie rehabilitacyjne 11. Zestawienie wizyt
Jednym z najczęściej spotykanych objawów pourazowych są następstwa urazów głowy przybierające zwykle postać: bólów, zawrotów głowy, zaburzeń równowagi, zaburzeń pamięci lub pogorszenia koncentracji uwagi
Przykład właściwego udokumentowania zespołu objawów po urazie głowy 1. Przedstawienie doznawanego cierpienia zawarte w opisie zdarzenia lub w odrębnym oświadczeniu 2. Oświadczenie o związku czasowym i przyczynowo skutkowym 3. Kopia ksero dokumentacji medycznej kartoteki z poradni, w których poszkodowany poszukiwał pomocy w związku z omawianymi dolegliwościami (POZ, por. neurologiczna, psychologiczno pedagogiczna) 4. Sporządzone pismem komputerowym kopie lub wyciągi z tej dokumentacji jeśli oryginały spisano nieczytelnie 5. Opisy badań diagnostycznych jeśli były wykonane (Rtg, TK, MRI głowy) 6. Złotym standardem powinno być wykonanie EEG 7. Kopie recept na leki stosowane w leczeniu bólów i zawrotów głowy 8. Faktury na zakup tych leków 9. Zestawienie wizyt
Pourazowe zaburzenia słuchu mogą być następstwem mechanicznego uszkodzenia struktur ucha tzw. urazu akustycznego uszkodzenia piramidy kości skroniowej uszkodzenia mózgu
Przykład właściwego udokumentowania pourazowych zaburzeń słuchu 1. Oświadczenie o związku czasowym i przyczynowo skutkowym 2. Kopia ksero dokumentacji medycznej kartoteki z poradni, w których poszkodowany poszukiwał pomocy w związku z omawianym problemem (POZ, por. laryngologiczna) 3. Sporządzone pismem komputerowym kopie lub wyciągi z tej dokumentacji jeśli oryginały spisano nieczytelnie 4. Wynik badania audiometrycznego (audiogram) 5. Złotym standardem powinno być uzyskanie kartoteki co najmniej z ostatniego badania profilaktycznego w placówce medycyny pracy 6. Zestawienie wizyt
Błąd medyczny Skutek zaniedbań, zaniechań, niedołożenia należytej staranności, postępowania niezgodnego z zasadami sztuki
Odpowiedzialność za błąd medyczny ponoszona jest jedynie wówczas, gdy spełnione są jednocześnie cztery przesłanki 1. Wystąpiło określone uchybienie (czyli błąd medyczny) 2. Pacjent doznał szkody 3. Pomiędzy szkodą pacjenta a działaniem (lub zaniechaniem lekarza) wystąpił związek przyczynowo skutkowy 4. Wystąpił element złej woli ze strony lekarza
Elementy złej woli nieostrożność niestaranność nieuwaga opieszałość zaniechanie, nieinformowanie naddatek działań pomijanie standardów postępowania nieumiejętność, niewiedza nieaktualizowanie wcześniej nabytej wiedzy włączanie do programów badawczych bez wiedzy, zgody pacjenta nieuprawnione eksperymentowanie permanentny lub przejściowy brak predyspozycji
Przykład właściwego udokumentowania błędu medycznego 1. Przedstawienie doznawanego cierpienia zawarte w opisie zdarzenia lub w odrębnym oświadczeniu 2. Oświadczenie o związku czasowym i przyczynowo skutkowym 3. Kopie ksero wszelkiej dokumentacji medycznej związanej ze sprawą (pełna dokumentacja szpitalna, kartoteki z poradni, w których poszkodowany poszukiwał pomocy przed i po doznaniu skutków błędu) 4. Sporządzone pismem komputerowym kopie lub wyciągi z tej dokumentacji jeśli oryginały spisano nieczytelnie 5. Wyniki (opisy) badań diagnostycznych 6. Dokumentacja fotograficzna 7. Oświadczenia świadków 8. Wyniki badań środowiskowych
Jedynymi pewnymi podstawami do formułowania roszczeń za błąd medyczny są: 1. Skazujący wyrok sądu powszechnego 2. Skazujące orzeczenie sądu lekarskiego lub pielęgniarskiego 3. Samoobwinienie
Należy pamiętać! Najczęściej niepomyślny skutek procesu diagnostycznego lub leczenia nie jest efektem błędu medycznego.