Galeria starych map okolic Aleksandrowa



Podobne dokumenty
Henryk Rutkowski. Kartografia wschodniej Wielkopolski do początku XIX wieku

ATLAS RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Część I PAŃSTWO - TERYTORIUM - ORGANIZACJA. Spis map 11. MAPY OGÓLNE Polska a świat

T rzeba na nią było czekać ponad 200 lat, ale już jest. Najstarsza mapa województwa podlaskiego

Ekspozycje w Galerii Plenerowej Łazienek Królewskich (ogrodzenie od Alei Ujazdowskich) dostępne będą do 30 września 2018 roku. ***

11 listopada 1918 roku

PAŃSTWA NIEMIECKIE A ROZBIORY RZECZYPOSPOLITEJ

Andrzej Rossa Bibliografia prac prof. dr hab. Tadeusza Kmiecika. Słupskie Studia Historyczne 13, 15-19

Księgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce

HISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE Autor: Wojciech Witkowski

Spotkania, publicznoœæ i wyk³ady...

DODATEK. Przykłady map

Jakub Kska kl. V c Daniel Nieduziak kl. VI c Szkoła Podstawowa nr 6 w Trzebini Os. Gaj Trzebinia opiekun: Danuta Siedzik

Die heutige Veranstaltung versteht sich aber auch

Stan rozwoju platformy ORSIP

Etap Centralny III Olimpiady Historycznej Gimnazjalistów Rok szkolny 2018/2019 MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA

Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym 2001/2002

8 kwietnia Początki Pruskiej Królewskiej Huty Malapane w Ozimku na tle historii Śląska od 1741 do 1765 roku.

Historia wsi Wólka Krosnowska

Materiały Oddziału II Sztabu Głównego dotyczące przygotowań wojennych Niemiec

Szymon Wójcik. Działalność i cele Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego

PLAN POŁĄCZENIA SPÓŁEK PRZEZ PRZEJĘCIE. uzgodniony pomiędzy. CALL CENTER TOOLS spółką akcyjną. oraz. IPOM spółką z ograniczoną odpowiedzialnością

Kartografia - wykład

Czy na początku XX wieku w Arktyce było mniej lodu niż obecnie?

Pałac Pod Blachą ZAMEK KRÓLEWSKI W WARSZAWIE - MUZEUM REZYDENCJA KRÓLÓW I RZECZYPOSPOLITEJ

GRA RODZINNA dla 2-6 osób w wieku powy ej 7 lat. Hodujesz zwierz ta, chronisz przed niebezpiecze stwem, pomna asz swój zysk!

Mapa umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą Polski.

KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO

TAJEMNICZY OGRÓD AZIENKOWSKI

KLUCZ ODPOWIEDZI. K O N K U R S H I S T O R Y C Z N Y dla gimnazjów etap szkolny

K O N K U R S H I S T O R Y C Z N Y dla gimnazjów etap szkolny

Voyage en Allemagne et en Pologne, commencé en 1776 francuska relacja podróżnicza z drugiej połowy XVIII wieku. Paulina Latek IINiSB UW

Przedmiot: Dzieje ustroju i administracji na ziemiach polskich (XIX w.)

Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym

Uniwersytet Rzeszowski

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia klasa VII

Departament Geodezji i Kartografii Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W ZIELONEJ GÓRZE I z dnia 23 pa dziernika 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubuskiego

HISTORIA STACJI PRZETYCZ

REGULAMIN OKRESOWEJ OCENY PRACOWNIKÓW URZĘDU GMINY W SULĘCZYNIE

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 16:44:15 Numer KRS:

Eksperyment,,efekt przełomu roku

Z DZIEJÓW KARTOGRAFII Tom XIX CZTERDZIESTOLECIE ZESPOŁU HISTORII KARTOGRAFII PRZY INSTYTUCIE HISTORII NAUKI POLSKIEJ AKADEMII NAUK

Spis treści. Część I. Dawne państwo polskie (do 1795) Rozdział 1. Państwo patrymonialne (połowa X w. 1320)

GĄSKI, GMINA MIELNO, 650M OD MORZA 58 DZIAŁEK BUDOWLANYCH I REKREACYJNYCH

PROTOKÓŁ. b) art. 1 pkt 8 w dotychczasowym brzmieniu:

Kontakt z inwestorem: Wójt Gminy Zgierz Zdzis³aw Rembisz tel , wew. 109

ZMIANY UŻYTKOWANIA ZIEMI NA PRZYKŁADZIE MIASTA PODGÓRZA I ZAMOŚCIA

Trwa kampania promocyjno-informacyjna Ministerstwa Obrony Narodowej pod nazw Zosta o nierzem Rzeczypospolitej.

Polonia Maior - Fontes

Jakub Dzionek, Zygmunt Kalinowski Nowe logo i nowy system identyfikacji Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Studia Lednickie 12,

PRZEDMIOTOWY REGULAMIN I WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU Z HISTORII DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2019/2020

Kształcenie w zakresie kartografii i systemów informacji geograficznej na Wydziale Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej

Ziemie polskie w latach

1.*Roman Dmowski był jedną z dwóch najważniejszych postaci II RP. Jednak sprawował tylko jedno ważne stanowisko. Które?

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 CZĘŚĆ 1. HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

ZAPROSZENIE DO ZŁOśENIA OFERTY

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 20:00:55 Numer KRS:

Liceum Ogólnokształcące Nr VII im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 CZĘŚĆ 1. ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZE: GH-HX1, GH-H2, GH-H4, GH-H5, GH-H7

Ocena rynku CNG przez użytkowników pojazdów zasilanych gazem ziemnym

I. 1) NAZWA I ADRES: Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:

Bogucin. na starych mapach Część I. Autor: Łukasz Podlaszewski

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 15:04:50 Numer KRS:

1. Zajęcia organizacyjne. Forma i tematyka zajęć, podstawy zaliczenia przedmiotu, podręczniki i literatura uzupełniająca ( ).

XXI Ogólnopolska Konferencja Historyków Kartografii Krasiczyn Przemyśl Lwów, września 2001 roku KARTOGRAFIA GALICJI

DZIENNIK URZÊDOWY WOJEWÓDZTWA MA OPOLSKIEGO

Baza Uczniowskich Klubów Sportowych w Koszalinie

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 02:05:13 Numer KRS:

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 02:10:02 Numer KRS:

ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY

Warszawa Trakt Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów

KOMU ZAWDZIĘCZAMY TO, ŻE POLSKA WYBIŁA SIĘ NA NIEPODLEGŁOŚĆ?

Iwona Sójkowska. Dobre praktyki BPŁ w zakresie kreowania wizerunku i budowania dobrych relacji

PREZENTACJA PRZEWODNIKA CMENTARZ?YCZAKOWSKI WE LWOWIE

1. Zajęcia organizacyjne. Forma i tematyka zajęć, podstawy zaliczenia przedmiotu, podręczniki i literatura uzupełniająca. Część 1. Kartografia ogólna

XV WOJEWÓDZKI KONKURS Z HISTORII

PRZYRODA RODZAJE MAP

SYSTEM INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ JAKO NIEZBÊDNY ELEMENT POWSZECHNEJ TAKSACJI NIERUCHOMOŒCI**

REGULAMIN CZYTELNI AKT SĄDU REJONOWEGO LUBLIN-WSCHÓD W LUBLINIE Z SIEDZIBĄ W ŚWIDNIKU

Kwestionariusz oceny mediów informacyjnych

Kartografia wojskowa krajów Młodszej Europy XVI XX wieku Toruń, października 2016

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 22:47:30 Numer KRS:

Opracowanie wyników konkursu MULTITEST 2014

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 20:50:04 Numer KRS:

Kartografia wojskowa krajów Młodszej Europy XVI XX wieku Toruń, października 2016

II.2) CZAS TRWANIA ZAMÓWIENIA LUB TERMIN WYKONANIA: Zakończenie:

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 12:09:54 Numer KRS:

ZAMAWIAJĄCY: ZAPYTANIE OFERTOWE

Analiza Techniczna. Komentarz: WIG20, S&P WIG20 (Polska)

Przemys owie wielkopolscy od ksi cia dzielnicowego do króla Polski

Zestawienie cen jednostkowych za udostępnienie materiałów Wojewódzkiego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 01:00:25 Numer KRS:

Zbiory kartograficzne Część 1

REGULAMIN PROMOCJI 5 LAT GWARANCJI NA URZADZENIA MARKI WHIRLPOOL. Promocja obowiązuje w terminie : od 1 lipca 2014 roku do 30 września 2014 roku.

POLSKA IZBA TURYSTYKI POLISH CHAMBER OF TOURISM

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 23:03:20 Numer KRS:

6. Rozwijanie umiejętności pracy z różnorodnymi źródłami historycznymi.

Spis treści. Wstęp...

SCENARIUSZ LEKCJI. Temat: Konstytucja 3 maja. Nauczyciel uczący: mgr Joanna Marczak-Burzyńska

Transkrypt:

Aleksandrów wczoraj i dziœ Galeria starych map okolic Aleksandrowa. Mapa 1 Tomasz Pietras Galeria starych map okolic Aleksandrowa Chcielibyœmy w aktualnym, jubileuszowym tomie naszego periodyku Aleksandrów wczoraj i dziœ zaprezentowaæ Pañstwu, w jaki sposób zmienia³y siê okolice Aleksandrowa w ci¹gu minionych wieków. Aby dostrzec te zmiany, warto przyjrzeæ siê nieco dok³adniej starym mapom tego regionu. Skala prezentowanych w poni szej galerii map jest bardzo zró nicowana od ok. 1: 2 000 000 (najstarsza, XVI-wieczna mapa Polski prezentowana na pocz¹tku galerii) a do 1: 50 000 (niektóre wojskowe mapy topograficzne z XX w.). Na najstarszych prezentowanych mapach nie ma Aleksandrowa, bo po prostu wtedy jeszcze nie istnia³, widaæ jednak okoliczne miasta, wsie, drogi i lasy. Ze wzglêdu na s³abe podstawy matematyczne, dopiero od koñca XVIII w. mapy prezentuj¹ w miarê poprawnie topografiê naszych okolic, a ich skala zbli a siê do 1: 100 000. Na potrzeby tego wydawnictwa skala publikowanych fragmentów zosta³a zmieniona. Przez d³ugie dziesiêciolecia mapy te stanowi³y druki œcis³ego zarachowania, pilnie strze one w sztabach armii pañstw zaborczych. Orygina- ³y tych map znajdziecie Pañstwo m. in. w zbiorach kartograficznych Archiwum G³ównego Akt Dawnych w Warszawie, Biblioteki Uniwersytetu ódzkiego oraz w internetowym Archiwum Map Wojskowego Instytutu Geograficznego 1919 1939: http://mapywig.org Poni sze oraz inne stare mapy mo na obejrzeæ na stronach internetowych: http://tpa. uni.lodz.pl oraz http://warsztathistoryka.uni.lodz.pl/. Wycinki map zebra³ i opracowa³ dr Tomasz Pietras. Do druku przygotowali dr Ewa i Andrzej Laszak. 1. Polska Œrodkowa na mapie Rzeczypospolitej autorstwa XVI-wiecznego polskiego kartografa Wac³awa Grodeckiego w przeróbce Andrzeja Pograbki z 1595 r. Technika wykonania miedzioryt. Stanowi³a ilustracjê jednego z wydañ wydañ Theatrum orbis terrarum Abrahama Orteliusza. Skala oryginalna ok. 1: 2 284 000. Zbiory kartograficzne Biblioteki Uniwersytetu ódzkiego, sygn. K 11572. Widok ca³ej mapy na nastêpnej stronie.

Aleksandrów wczoraj i dziœ Galeria starych map okolic Aleksandrowa. Mapa 2 2. Polska Œrodkowa w atlasie pt. Carte de la Pologne Jana Antoniego Rizzi- -Zannoni, powsta³ej z inicjatywy ks. wojewody nowogródzkiego Józefa Aleksandra Jab³onowskiego i wydanej w Pary u w 1772 r. Oprócz wymienionego francuskiego rytownika w opracowaniu tego atlasu brali udzia³ kapitan artylerii koronnej Franciszek Florian Czaki i matematyk Jan Fryderyk Endersch. Skala oryginalna ok. 1: 692 000. Zbiory kartograficzne Biblioteki Uniwersytetu ódzkiego, sygn. K 10.

Aleksandrów wczoraj i dziœ Galeria starych map okolic Aleksandrowa. Mapa 3 3. Okolice (przysz³ego) Aleksandrowa na Mapie szczególnej województwa ³êczyckiego Karola de Perthées z 1793 r. Mapa ta stanowi fragment wiêkszej serii map województw dawnej Rzeczypospolitej, efekt wieloletniej pracy nadwornego kartografa ostatniego króla Polski Stanis³awa Augusta Poniatowskiego. Jednym z najwa niejszych Ÿróde³ by³y ankiety parafialne. Skala oryginalna 1: 225 000. Archiwum G³ówne Akt Dawnych w Warszawie, Zbiór Kartograficzny, sygn. AK 96.

Aleksandrów wczoraj i dziœ Galeria starych map okolic Aleksandrowa. Mapa 4 4. Okolice (przysz³ego) Aleksandrowa na Special-Karte von Südpreussen (Mapie Prus Po³udniowych) Davida Gilly ego, redukcji wydanej w Berlinie w latach 1802 1803. Skala oryginalna ok. 1: 150 000. Podstaw¹ opracowania tej mapy by³o topograficzne zdjêcie terenowe obszarów w³¹czonych w II rozbiorze Polski do Prus, sporz¹dzone krótko po 1793 r. przez grupê pruskich oficerów pod kierunkiem Gilly ego, Crona i Langnera w skali 1: 50 000. Nie zosta³o ono jednak w tej skali wydane drukiem, orygina³ mo na zobaczyæ w zbiorach Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz w Berlinie. Zbiory kartograficzne Biblioteki Uniwersytetu ódzkiego, sygn. K 159, arkusz C III.

Aleksandrów wczoraj i dziœ Galeria starych map okolic Aleksandrowa. Mapa 5 5. Okolice Aleksandrowa na tzw. Mapie Kwatermistrzostwa, czyli Topograficznej Karcie Królestwa Polskiego, wydanej w Petersburgu w 1843 r. (reprint z 1978). Skala oryginalna1:126000. Mapê t¹ sporz¹dzili polscy oficerowie kwatermistrzostwa armii Królestwa Polskiego w okresie autonomicznym, a dokoñczy³y s³u by rosyjskie ju po upadku powstania listopadowego i likwidacji odrêbnej armii polskiej. Jest to jedna z najbardziej udanych wojskowych map topograficznych XIX stulecia. Orygina³ mapy dostêpny jest m. in. w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Reprint: zbiory kartograficzne Biblioteki Uniwersytetu ódzkiego, sygn. K 6025, arkusz: Kol. II sek. IV.

Aleksandrów wczoraj i dziœ Galeria starych map okolic Aleksandrowa. Mapy 6 i 7 7. Okolice Aleksandrowa na Topographische Special-Karte von Mittel-Europa, czyli Reymann s Specialkarte, wydanej w Berlinie w 1909 r. By³a to jedna z najlepszych map tej czêœci Europy i doczeka³a siê wielu wydañ. Pierwszym wydawc¹ by³ kartograf pruski Gottlob Daniel Reymann (1758 1832), a kolejnym Karol Fleming z G³ogowa (od 1844). Od 1874 r. prawa wydawnicze do mapy naby³ pruski sztab generalny. Skala oryginalna 1: 200000. Zbiory kartograficzne Biblioteki Uniwersytetu ódzkiego, sygn. K 5296, arkusz 116 Tuszyn. 6. Okolice Aleksandrowa na rosyjskiej mapie wojskowej pt. Voenno-topografièeskaja karta Varšavskogo Voennogo Okruga z lat 1872 1874, czyli tzw. trójwiorstówce. By³o to w³aœciwie nowe wydanie Mapy Kwatermistrzostwa, sporz¹dzone przez rosyjskie s³u by wojskowe na potrzeby sztabowe. Skala oryginalna 1: 126 000. Zbiory kartograficzne Biblioteki Uniwersytetu ódzkiego, sygn. K 843, arkusz XVIII-C.

Aleksandrów wczoraj i dziœ Galeria starych map okolic Aleksandrowa. Mapy 8 i 9 9. Okolice Aleksandrowa na Mapie topograficznej Polski Wojskowego Instytutu Geograficznego, wydaniu z 1930 r. Jest to fragment jednej z najlepszych w ówczesnej Europie wojskowych map topograficznych w skali 1: 100 000, efekt wieloletniej dzia³alnoœci s³u b kartograficznych Wojska Polskiego. Mapa doczeka³a siê wielu póÿniejszych wydañ, tak e kolorowanych. Chêtnie wykorzystywali j¹ Niemcy w okresie II wojny œwiatowej. Zbiory kartograficzne Biblioteki Uniwersytetu ódzkiego, sygn. K 5682, arkusz 41 / 28 Ozorków. 8. Okolice Aleksandrowa na Karte des westlichen Russlands, czyli niemieckiej przeróbce rosyjskiej mapy wojskowej z 1915 r. Mapa ta jest efektem dzia³alnoœci niemieckiego wywiadu wojskowego, który zdoby³ sztabowe mapy rosyjskie z pocz. XX w. i przerobi³ je. Podstaw¹ naszego fragmentu by³a jednak g³ównie niemiecka mapa Reymanna. Odegra³a ona pewn¹ rolê w dzia³aniach militarnych okresu I wojny œwiatowej, np. tak zwanej operacji ³ódzkiej jesieni¹ 1914 r. Skala oryginalna 1: 100 000. Zbiory kartograficzne Biblioteki Uniwersytetu ódzkiego, sygn. K 11635, arkusz D 34 Ozorków.

Aleksandrów wczoraj i dziœ Galeria starych map okolic Aleksandrowa. Mapa 10 10. Okolice Aleksandrowa (Wirkheim) na niemieckiej przeróbce innej Mapy topograficznej Polski Wojskowego Instytutu Geograficznego. Skala 4-krotnie dok³adniejsza ni poprzedniej mapy 1: 25 000. Mapa ta zosta³a opracowana dla czêœci terytorium II Rzeczypospolitej ju w okresie miêdzywojennym, nasz fragment zachowa³ siê jednak w póÿniejszej przeróbce z okresu II wojny œwiatowej (1944 r.). Aleksandrów wystêpuje tu pod now¹, okupacyjn¹ nazw¹ Wirkheim. ród³o: Archiwum Map Wojskowego Instytutu Geograficznego 1919 1939 http: //www. mapywig. org/.

11. Plan Gminy Aleksandrów ódzki z 2000 r. ród³o: Wydzia³ Promocji i Wspó³pracy z Zagranic¹ Urzêdu Miasta Aleksandrów ódzki.