Bogucin. na starych mapach Część I. Autor: Łukasz Podlaszewski

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Bogucin. na starych mapach Część I. Autor: Łukasz Podlaszewski"

Izabela Kubicka
7 lat temu
Przeglądów:

1 Bogucin na starych mapach Część I Autor: Łukasz Podlaszewski Mapy to wspaniałe i bogate źródło wiedzy. Można na nich utrwalić wiele cennych informacji, których nie sposób byłoby przekazać słowem pisanym. Szczególnie ciekawe są te sprzed kilkudziesięciu, czy nawet kilkuset lat, które ukazują świat dawno już nie istniejący. Porównując je z mapami współczesnymi możemy na przykład ze zdumieniem odkryć, że sto lat temu, w miejscu naszego domu stał młyn, a jeszcze dawniej cały teren porastał gęsty las. Postaram się w tym tekście opowiedzieć nieco o wyglądzie naszej miejscowości i okolic w przeszłości. Posłużę się w tym celu fragmentami różnych historycznych map. O powstawaniu stosunkowo dokładnych map możemy mówić od początku XIX wieku. Wiązało się to z gwałtownym rozwojem cywilizacyjnym, oraz postępem w dziedzinie wojskowości. To właśnie liczne konflikty zbrojne wymagały sporządzania coraz dokładniejszych map. W przypadku ziem polskich, na początku XIX wieku mapy były sporządzane przez trzech zaborców: Rosję, Prusy i Austro-Węgry. Bogucin w tym czasie należał do zaboru pruskiego. Następnie, po kongresie wiedeńskim w 1815 roku ziemie te zostały wcielone do Królestwa Kongresowego, znajdującego się pod zwierzchnictwem Rosji. Przejdźmy teraz do samych map. Naszą podróż w czasie zaczniemy od roku 1799.

Szczególnie ciekawe są te sprzed kilkudziesięciu, czy nawet kilkuset lat, które ukazują świat dawno już nie istniejący.

2 1. Fragment mapy rosyjskiej Подробная милитерная карта по границе России с Пруссиею z 1799 roku Z nazwy tej mapy możemy dowiedzieć się, że jest to mapa wojskowa, ukazująca tereny graniczne między Rosją a Prusami. Nie jest ona szczególnie dokładna, jednak wciąż jest interesującym źródłem. Widzimy na niej rzekę Wisłę przepływającą z południowego-wschodu na północny-zachód. W lewym dolnym rogu widzimy zaznaczony, oraz podpisany cyrylicą Włocławek. Powyżej, na drugim brzegu Wisły zaznaczoną kółkiem z krzyżem ( oznaczającym wieś posiadającą kościół ) osadę Walewskie, która znajdowała się w miejscu gdzie dzisiaj znajduje się wjazd na most włocławski. Powyżej Szpital Gorne, zaznaczony kółkiem z kreską, co oznacza, że w tamtym czasie nie było jeszcze w Szpetalu kościoła. Droga biegnie dalej na północ. Po lewej stronie widać zaznaczone lasy można bez problemu stwierdzić, że było ich wtedy więcej niż obecnie. Po prawej stronie mamy zaznaczoną rzeczkę Chełmiczkę, która wypływa z jeziora Chełmickiego i wpływa do Wisły. W oczy rzuca się brak Bogucina zaznaczonego na mapie. Nie oznacza to, że w tamtych czasach on nie istniał. Po prostu najwidoczniej nie był na tyle znaczący aby umieszczać go na mapie. Powyżej widzimy Fabianki oraz Chełmicę posiadającą już wtedy kościół.

W lewym dolnym rogu widzimy zaznaczony, oraz podpisany cyrylicą Włocławek.

4 3. Fragment mapy Topograficzna Karta Królestwa Polskiego z 1843 roku ( 1: ) Tutaj mamy do czynienia z prawdziwą perełką. Jest to mapa sporządzona przez polskich kartografów z Królestwa Polskiego. Uznawana jest za jedno z szczytowych osiągnięć polskiej kartografii XIX wieku. Jadąc drogą od Szpetala do Bogucina cały czas podróżujemy w towarzystwie drzew, którymi wysadzana jest droga ( oznaczają to czarne kropki wzdłuż drogi ). Mijamy znajdującą się po prawej stronie karczmę Krzyżówka ( zaznaczona kółkiem z flagą ), następnie mijamy stojący po lewej stronie krzyż przydrożny ( stał w miejscu gdzie obecnie znajduje się figurka z Matką Boską ). Za krzyżem rozpoczynają się zabudowania Bogucina ( gęste zabudowania zaznaczone są na mapie zakreskowanym polem ). Po prawej stronie znajduje się dwór, po lewej zaś zabudowania folwarczne. Trzeba tutaj zaznaczyć, że dawniej nie było Bogucina, który znamy obecnie ( ten wzdłuż drogi do Witoszyna z dzisiejszą remizą strażacką ) Bogucin znajdował się wtedy tylko przy drodze ze Szpetala do Fabianek to jest więc najstarsza część naszej miejscowości. Ciekawostką jest, że przy skręcie do dzisiejszego Bogucina zaznaczona jest karczma ( Przy szosie bogucińskiej, od strony Fabianek - musiała znajdować się w miejscu, gdzie obecnie jest pole). Zwróćcie uwagę, że na tej mapie nie są zaznaczone już tylko miejscowości, a są już nawet pojedyncze zabudowania. Jest to duże osiągnięcie jak na tamte czasy.

Jadąc drogą od Szpetala do Bogucina cały czas podróżujemy w towarzystwie drzew, którymi wysadzana jest droga ( oznaczają to czarne kropki wzdłuż drogi ).

5 4. Fragment mapy Karta Dawnej Polski opracowanej przez W. Chrzanowskiego z 1859 roku ( 1: ) Kolejna mapa polskiego autorstwa. Niestety, chociaż chronologicznie nowsza, jest jednak o wiele mniej dokładna niż poprzedniczka.

6 5. Fragment mapy rosyjskiej Новая Топографическая Карта Западной России z 1912 roku ( 1: ) Czeka nas teraz dosyć poważny przeskok chronologiczny ta rosyjska mapa pochodzi z roku Jadąc ponownie od strony Szpetala w kierunku Fabianek po prawej stronie widzimy młynwiatrak ( jest on zaznaczony na dole mapy symbolem wiatraka. Następnie tuż przed zabudowaniami folwarcznymi, po lewej stronie wciąż stoi krzyż przydrożny. Po wschodniej stronie drogi, rosyjskim skrótem фл. Zaznaczony mamy dwór wraz z zabudowaniami folwarcznymi. Nie ma już natomiast zabudowań po zachodniej stronie drogi, które zaznaczone były na mapie Królestwa Polskiego z 1843 roku. W ich miejscu małymi kropkami oznaczony jest ogród lub sad. Dalej na północ droga jakby rozdwaja się na równolegle biegnące odnogi. Jadąc dalej do Fabianek, po prawej stronie ( mniej więcej w miejscu, gdzie teraz znajduje się szkoła ) widzimy krzyż przydrożny. Gdy w Fabiankach skręcimy w prawo, w drogę do Chełmicy Małej, zobaczymy, że biegła ona wtedy inaczej niż obecnie. Również droga w Małej Chemicy, do której dochodzi ta z Fabianek miała nieco inny przebieg ( była położona bliżej płynącej tam Chełmiczki ).

Następnie tuż przed zabudowaniami folwarcznymi, po lewej stronie wciąż stoi krzyż przydrożny. Po wschodniej stronie drogi, rosyjskim skrótem фл. Zaznaczony mamy dwór wraz z zabudowaniami folwarcznymi.

7 6. Fragment mapy niemieckiej Karte des Westlichen Russlands z 1914 roku ( 1: ) Mapa niemiecka z początku Pierwszej Wojny Światowej. Nie jest wybitnie dokładana ani szczególnie ładna graficznie. Nie zachodzą tutaj żadne istotne zmiany.

Podobne dokumenty

placyk na szczycie wału na rozwidleniu ścieżek spacerowo-rowerowych.

placyk na szczycie wału na rozwidleniu ścieżek spacerowo-rowerowych. Trasa Kraków - Brzeźnica przez Tyniec. Opis trasy Co warto zobaczyć km Kraków, Bulwar Poleski (Most Dębnicki), tu pojawia się oznakowanie WTR. 0 Dębniki, rejon Tyniecka/Szwedzka placyk na szczycie wału