Czym jest Unia Europejska? Unia bo jednoczy kraje i ludzi. Europejska bo jest położona w Europie. Zobaczmy, o co w tym właściwie chodzi: Co łączy Europejczyków? Jak powstała UE? Czym dziś zajmuje się UE? 2
Europa nasz kontynent Europa jest jednym z kontynentów. 3
Europa nasz kontynent Rozciąga się od Oceanu Arktycznego na północy Europa jest jednym z kontynentów. aż po Morze Śródziemne na południu 4
Europa nasz kontynent Rozciąga się od Oceanu Arktycznego na północy Europa jest jednym z kontynentów. i od Atlantyku na zachodzie po Ural na wschodzie aż po Morze Śródziemne na południu 5
Europa nasz kontynent Rozciąga się od Oceanu Arktycznego na północy Europa jest jednym z kontynentów. i od Atlantyku na zachodzie a 500 mln z nich mieszka w Unii Europejskiej po Ural na wschodzie Europa liczy ponad 700 mln mieszkańców, aż po Morze Śródziemne na południu 6
Europa nasza historia Europejczyków łączy nie tylko jeden kontynent, ale i wspólna historia. Nowe style życia, nowe idee i przekonania zawsze rozprzestrzeniały się po Europie. Ukształtowały one nasze dzisiejsze zachowania i sposób postrzegania wielu spraw. Silny wpływ na europejską kulturę miały np. cywilizacje starożytnej Grecji i Rzymu. Kościół św. Magdaleny w Paryżu, inspirowany rzymską świątynią, zaprojektowany ku chwale armii Napoleona. Widok z Placu Zgody, na którym w czasie rewolucji francuskiej stała gilotyna. 7
Języki Odzwierciedlają to języki, którymi dziś się posługujemy: wiele słów w językach europejskich ma wspólne korzenie w starożytnej grece i łacinie. Na przykład: Europa i demokracja (z greki) Unia (z łaciny) Fontanna Ateny przed gmachem austriackiego parlamentu w Wiedniu. 8
Kultura i sztuka Przez wieki nowe style w muzyce, architekturze i literaturze inspirowały artystów w całej Europie. Na przykład: kościoły gotyckie we Francji, Hiszpanii, Polsce lub Słowacji utwory muzyki poważnej skomponowane przez niemieckich, włoskich, austriackich czy brytyjskich kompozytorów. Rodzina Mozartów (Wolfgang Amadeusz z ojcem Leopoldem i siostrą Nannerl) koncertowała w całej Europie. 9
Europejskie wojny Niestety historia Europy nie składa się z samych wielkich sukcesów, z których możemy być dumni. Od wieków narody europejskie toczyły ze sobą straszliwe wojny. W XX wieku na naszym kontynencie rozpoczęły się dwie wielkie wojny, które rozprzestrzeniły się, obejmując kraje na całym świecie. Na tym cmentarzu spoczywają szczątki ponad 140 tys. żołnierzy, którzy zginęli w bitwie pod Verdun (we Francji) podczas I wojny światowej. 10
Europejskie wojny Pod koniec II wojny światowej Europejczycy zadawali sobie pytanie: Czy można jakoś zapobiec powtórzeniu się tej strasznej historii? Czy Europejczycy nauczą się kiedyś współpracować, zamiast ze sobą walczyć? Popatrzmy, co się dalej stało. W trakcie II wojny światowej prawie wszystkie budynki w Warszawie zostały zniszczone. 11
Utworzenie Unii Europejskiej Aby zapobiec wojnie, trzeba nauczyć się współpracy. Należy wspólnie kontrolować surowce niezbędne do działań wojennych: stal do produkcji broni i węgiel źródło energii dla fabryk i transportu. 12
Europejska Wspólnota Węgla i Stali Dlatego sześć państw europejskich Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Niemcy i Włochy zgodziły się połączyć swoje sektory węgla i stali. W wyniku tej decyzji powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali. W 1951 r. w Paryżu podpisano Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali. 13
Europejska Wspólnota Gospodarcza Sześć pierwszych państw było tak zadowolonych ze współpracy, że postanowiło pójść o krok dalej i założyć Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG). Głównym jej celem było utworzenie wspólnego rynku. Chodziło o usunięcie wszystkich przeszkód w wolnym handlu istniejących w poszczególnych krajach, takich jak kontrole graniczne i opłaty celne. Europa miała działać jak jedno wielkie państwo. Flagę europejską wprowadziła Europejska Wspólnota Gospodarcza w 1985 r. 14
Gospodarka to nie wszystko... W kolejnych latach do EWG przystąpiło wiele nowych państw. Rozpoczęły one współpracę w licznych nowych dziedzinach, starając się np. chronić środowisko i budować lepsze połączenia drogowe i kolejowe w Europie. Most nad Sundem między Szwecją a Danią, ukończony w 1999 r. 15
Gospodarka to nie wszystko... W kolejnych latach do EWG przystąpiło wiele nowych państw. Rozpoczęły one współpracę w licznych nowych dziedzinach, starając się np. chronić środowisko i budować lepsze połączenia drogowe i kolejowe w Europie. Dlatego EWG postanowiła zmienić nazwę na Unia Europejska. Most nad Sundem między Szwecją a Danią, ukończony w 1999 r. 16
Upadek żelaznej kurtyny W 1989 r. kraje Europy Środkowej i Wschodniej uwolniły się od komunistycznych rządów. Żelazna kurtyna sztuczna bariera oddzielająca wschodnią część Europy od Zachodu przestała istnieć. Kraje, które odzyskały wolność, zreformowały swoje prawo i gospodarkę i przystąpiły do UE. UE liczy teraz 28 państw członkowskich. Pozostałości żelaznej kurtyny w Czechach 17
Czym obecnie zajmuje się Unia Europejska? Unia dokłada starań, aby ułatwić życie wszystkim swoim mieszkańcom. Oto kilka przykładów: Pieniądze W przeszłości każde europejskie państwo miało własną walutę. Obecnie wiele krajów w UE używa wspólnej waluty euro. Wolność dla młodych ludzi : Unia wspiera młodych ludzi, którzy chcą spędzić czas za granicą w ramach studiów czy stażu. (Program Erasmus+) 18
Czym obecnie zajmuje się Unia Europejska? Wolność dla pracowników Obywatele UE mogą mieszkać i pracować w dowolnym kraju Unii. Chciałbyś zostać szefem kuchni? Warto podjąć pracę w innym kraju UE, aby zgłębić sekrety jego kuchni. Działania w dziedzinie klimatu W międzynarodowych negocjacjach dotyczących zmiany klimatu Unia Europejska przemawia jednym głosem. 19
Czym obecnie zajmuje się Unia Europejska? Pomoc dla uboższych regionów W niektórych częściach Europy potrzebne są pieniądze na nowe drogi i linie kolejowe. W innych regionach wielu ludzi poszukuje pracy. UE zapewnia środki na finansowanie konkretnych projektów zaspokajających te potrzeby. Oczyszczalnia ścieków w Chorwacji zbudowana dzięki wsparciu UE Pomoc dla sąsiadów UE pomaga innym krajom w modernizacji szkół i szpitali oraz w poprawie ochrony socjalnej. Skorzystały z tego np. Lida i Alina z Mołdawii. 20
Czym obecnie zajmuje się Unia Europejska? UE obecnie zajmuje się wieloma problemami: ochrona środowiska oszczędzanie energii tańsze połączenia telefoniczne bezpieczna żywność i wiele, wiele innych! 21
UE działa nawet w kosmosie dzięki jej satelitom możemy łatwiej dotrzeć do celu samochodem, a podróże lotnicze są bezpieczniejsze. 22
Jak podejmuje się decyzje w UE? Jak sobie można wyobrazić, sprawne zorganizowanie i dbałość o skuteczne działanie Unii wymagają wysiłku wielu ludzi. Jak wygląda więc podział zadań w UE? Komisja Europejska składa się z 28 komisarzy po jednym z każdego państwa UE. Ich zadaniem jest poszukiwanie rozwiązań, które będą najlepsze dla Unii jako całości. Komisja proponuje nowe przepisy i czuwa nad przestrzeganiem Traktatów UE. 23
28 komisarzy 24
Parlament Europejski Parlament Europejski reprezentuje całą społeczność Unii Europejskiej. Posłowie są wybierani co pięć lat w wyborach powszechnych, w których może wziąć udział każdy dorosły obywatel Unii. Parlament dyskutuje o nowych przepisach UE i decyduje o nich wspólnie z Radą. 25
Rada i Rada Unii Europejskiej W Radzie spotykają się ministrowie z państw członkowskich UE, aby omawiać kwestie związane z UE, podejmować decyzje i uchwalać akty prawodawcze. W Radzie Europejskiej zasiadają wszyscy liderzy państw UE prezydenci, premierzy, kanclerze i wspólnie ustalają ogólną strategię dla Europy. Posiedzenie Rady Europejskiej, luty 2016 r. 26
Trybunał Sprawiedliwości Trybunał Sprawiedliwości dba o to, aby wszystkie państwa UE przestrzegały praw, które wspólnie wprowadziły. Trybunał czuwa również nad tym, aby przepisy te były zgodne z prawami podstawowymi, np. z wolnością słowa i prasy. Trybunał Sprawiedliwości, Luksemburg 27
Na straży naszych pieniędzy Europejski Trybunał Obrachunkowy sprawdza, czy środki z budżetu UE zostały wydane właściwie. Europejski Bank Centralny odpowiada za utrzymanie stabilności cen w strefie euro. 28
Państwa członkowskie Unii Europejskiej Oto 28 państw członkowskich Unii Europejskiej. Czy potrafisz wymienić sześć państw-założycieli? 29
Rozszerzenie: od sześciu do 28 państw 1952 Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Niemcy i Włochy 1973 1981 Grecja Dania, Irlandia, Wielka Brytania 1986 Hiszpania, Portugalia 1995 Austria, Finlandia, Szwecja 2004 Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry 2007 Bułgaria, Rumunia 2013 Chorwacja 30
A co Wy sądzicie? Co Europa oznacza dla Was? Czy chcielibyście studiować za granicą? Lubicie podróże? Co Wam się najbardziej podoba w Europie? Czy ktoś z Was urodził się w innym kraju UE? 31
Masz ochotę na więcej? Pierwotna wersja tej prezentacji została opracowana przez Komisję Europejską. Stąd można pobrać najnowszą wersję. Więcej materiałów edukacyjnych na temat Unii Europejskiej i jej działalności można znaleźć w naszym Kąciku dla nauczycieli. Unia Europejska 2016. Przedruk dozwolony. Zdjęcia: zob. strony notatek.