z dnia... w sprawie szczegółowych rodzajów środków bezpieczeństwa stosowanych w zakładach inżynierii genetycznej 2)



Podobne dokumenty
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Uwaga! Uprzejmie proszę o przesłanie wypełnionych Załączników do Działu Bhp i Ppoż:

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2009/41/WE

ROZPORZAtDZENIE. z dnia

WNIOSEK O WYDANIE ZGODY NA ZAMKNIĘTE UŻYCIE GMO

INFORMACJA o uŝyciu czynnika biologicznego w środowisku pracy. w celach naukowo-badawczych w celach przemysłowych w celach diagnostycznych

DOBRA PRAKTYKA HIGIENICZNA. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Powiecie Warszawskim Zachodnim

Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi 2)

Szczegółowy sposób postępowania z odpadami medycznymi. Dz.U z dnia Status: Akt obowiązujący Wersja od: 24 października 2017 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1)

3) szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 listopada 2006 r. w sprawie wymagań fachowych i sanitarnych dla banków tkanek i komórek

RYZYKO ZAWODOWE ZWIĄZANE EKSPOZYCJĄ NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA

1. Rozporządzenie określa szczegółowy sposób postępowania z odpadami medycznymi polegający na:

z dnia. w sprawie wzoru zaświadczenia potwierdzającego recykling oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego inne niż recykling procesy odzysku

PRZETWÓRSTWO LOKALNE W PRAKTYCE

Informacje dla podmiotów prowadzących sprzedaż bezpośrednią produktów rybołówstwa. Wymagania dla podmiotów przy produkcji produktów rybołówstwa

Występowanie szkodliwych czynników biologicznych w środowisku pracy

Dz.U Nr 39 poz. 394 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ

Warszawa, dnia 7 czerwca 2016 r. Poz. 799 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 18 maja 2016 r.

wyrok, w którym orzekł, że Rzeczypospolita Polska uchybiła zobowiązaniom ciążącym na niej na mocy art. 31 ust. 3 lit. b) tej dyrektywy.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 30 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi. zamknięcia.

Warszawa, dnia 3 sierpnia 2016 r. Poz. 1173

LISTA KONTROLNA SPIWET- 32a (zakłady pośrednie i magazyny)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 16 grudnia 2010 r. w sprawie szkoleń w zakresie ochrony roślin

Warszawa, dnia 6 listopada 2012 r. Poz Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 24 października 2012 r.

Regulamin Zakładu Pośredniego Kategorii 1 Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie

6. Połączenie ścian z podłogami powinno zostać wykonane w sposób umożliwiający jego mycie i dezynfekcję.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH 1) z dnia r. w sprawie pokoju izolacyjnego

Warszawa, dnia 4 czerwca 2013 r. Poz. 636 OBWIESZCZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. z dnia 18 marca 2013 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ 1

System zbiórki i utylizacji odpadów medycznych w Polsce

Podpis osoby prowadzącej weterynaryjne laboratorium diagnostyczne

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy 1) z dnia r.

z dnia 19 kwietnia 2006 r. (Dz. U. z dnia 26 kwietnia 2006 r.)

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Załącznik nr 19. Postępowanie z odpadami medycznymi i weterynaryjnymi

1. Kierownik kliniki weterynaryjnej spełnia wymogi określone

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA i ROZWOJU WSI 1) z dnia r. w sprawie zwalczania niektórych chorób zakaźnych mięczaków 2)

KRAJOWY PROGRAM ZWALCZANIA NIEKTÓRYCH SEROTYPÓW SALMONELLA W STADACH NIOSEK GATUNKU KURA (GALLUS GALLUS) NA LATA , KRAJOWY PROGRAM ZWALCZANIA

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

SPRZEDAŻ BEZPOŚREDNIA PRODUKTÓW POCHODZENIA ROŚLINNEGO I ZWIERZĘCEGO

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Warszawa, dnia 9 lipca 2013 r. Poz. 788 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 24 czerwca 2013 r.

Wymagania higieniczno-sanitarne dla obiektów żywieniowych i żywnościowych działających na terenie szkół

Wymagania higieniczno sanitarne dla obiektów, w których odbywa się produkcja żywności i żywienie

PROTOKÓŁ Nr... KONTROLI SANITARNO WETERYNARYJNEJ ZAKŁAD MLECZARSKI

Warszawa, dnia 18 sierpnia 2016 r. Poz OBWIESZCZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. z dnia 28 lipca 2016 r.

Regulacje prawne obowiązujące w Polsce w latach realizacji projektu

TAK, jeżeli warunek jest spełniony NIE, jeżeli warunek jest nie spełniony

Ocena podmiotu wykonującego działalność leczniczą w zakresie procesów sterylizacji

ROZPORZĄDZENIE. z dnia r. w sprawie sposobu wyznaczania obszarów i granic aglomeracji

PROTOKÓŁ Nr... KONTROLI SANITARNO WETERYNARYJNEJ FERMA NIOSEK/ZAKŁAD PAKOWANIA JAJ

Warszawa, dnia 30 listopada 2012 r. Poz. 1337

Karta charakterystyki mieszaniny

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ 1)

Wymagania weterynaryjne dla mleka i produktów mlecznych

Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego Unii Europejskich Demokratów

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wojewódzka Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Katowicach

PROTOKÓŁ Nr... KONTROLI SANITARNO WETERYNARYJNEJ CHŁODNIA

Warszawa, dnia 5 sierpnia 2014 r. Poz. 1035

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 12 lipca 2006 r.

Bezpieczeństwo pracy w laboratorium mikrobiologicznym

PROTOKÓŁ Nr... KONTROLI SANITARNO WETERYNARYJNEJ FIRMA CATERINGOWA/ZAKŁAD GARMAŻERYJNY

PROCEDURA POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI MEDYCZNYMI

Warszawa, dnia 15 grudnia 2014 r. Poz. 27

UWAGA INFORMACJA DLA OSÓB PROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚC W ZAKRESIE PRODUKCJI PIERWOTNEJ (np. uprawa owoców, warzyw, ziół, zbóż, zbiór runa leśnego)

Warszawa, dnia 31 marca 2014 r. Poz. 420 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 31 marca 2014 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań Dobrej Praktyki Wytwarzania

Rozporządzenie Ministra Środowiska 1) z dnia 20 r.

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

1. 1. Ośrodek medycznie wspomaganej prokreacji powinien stanowić samodzielny budynek lub zespół budynków lub wyodrębnione pomieszczenia. 2. Dopuszcza

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI 1) z dnia 21 lipca 2010 r.

Warszawa, dnia 29 grudnia 2018 r. Poz. 2476

Warszawa, dnia 13 maja 2016 r. Poz. 661 OBWIESZCZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I BUDOWNICTWA 1) z dnia 25 kwietnia 2016 r.

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Jesteśmy zainteresowani zmianami prawa przygotowywanymi przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej.

Warszawa, dnia 21 stycznia 2014 r. Poz. 102 OBWIESZCZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. z dnia 13 sierpnia 2013 r.

Projekt, r. z dnia r.

Projekt z dnia 11 września 2012 r.

Warszawa, dnia 25 kwietnia 2013 r. Poz. 330 OBWIESZCZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 8 kwietnia 2013 r.

M I N I S T R A P R A C Y I P O L I T Y K I S P O Ł E C Z N E J 1 ) z dnia 2014 r.

Sekcja 2 Dobre Praktyki Higieniczne Pomieszczenia i Wyposażenie

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

PROTOKÓŁ Nr... KONTROLI SANITARNO WETERYNARYJNEJ ZAKŁAD RYBNY

Warszawa, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz OBWIESZCZENIE. z dnia 1 grudnia 2016 r.

Warszawa, dnia 20 października 2015 r. Poz OBWIESZCZENIE. z dnia 22 września 2015 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 29 grudnia 2006 r.

2. Zestawienie pomieszczeń. W skład projektowanego Zakładu Opieki Zdrowotnej wchodzić będą pomieszczenia ; następujące

AFRYKAŃSKI POMÓR ŚWIŃ ZASADY BIOASKURUACJI. Paweł Niemczuk. Zastępca Głównego Lekarza Weterynarii

Warszawa, dnia 8 listopada 2016 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 21 października 2016 r.

PROTOKÓŁ Nr... KONTROLI SANITARNO WETERYNARYJNEJ ZAKŁAD DROBIARSKI

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia r.

lek. wet. Andrzej Szpulak specjalista w zakresie higieny zwierząt rzeźnych i żywności pochodzenia zwierzęcego

CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA. Tomasz Gorzelanny

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 6 listopada 2008 r.

Warszawa, dnia 23 marca 2018 r. Poz. 599

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 14 czerwca 2007 r.

SPIS TREŚCI. Wprowadzenie 9

Transkrypt:

Projekt z dnia 17 września 2015 r. R O Z P O R Z Ą D Z E N I E M I N I S T R A Ś R O D O W I S K A 1) z dnia.... w sprawie szczegółowych rodzajów środków bezpieczeństwa stosowanych w zakładach inżynierii genetycznej 2) Na podstawie art. 6 ust. 9 ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2015 r. poz. 806) zarządza się, co następuje: 1. Rozporządzenie określa wymagania dotyczące szczegółowych rodzajów środków bezpieczeństwa stosowanych w zakładach inżynierii genetycznej przewidzianych dla poszczególnych kategorii zamkniętego użycia: 1) mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych, które zawiera załącznik nr 1 do rozporządzenia; 2) organizmów genetycznie zmodyfikowanych, które zawiera załącznik nr 2 do rozporządzenia. 2. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia 3). MINISTER ŚRODOWISKA 1) Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 września 2014 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. poz. 1267). 2) Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża postanowienia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/41/WE z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie ograniczonego stosowania mikroorganizmów zmodyfikowanych genetycznie (Dz. Urz. UE L 125 z 21.05.2009, str. 75). 3) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie listy organizmów patogennych oraz ich klasyfikacji, a także środków niezbędnych dla poszczególnych stopni hermetyczności (Dz. U. Nr 212, poz. 1798), które na podstawie art. 1 pkt 20 lit. d ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 277) utraciło moc z dniem 30 marca 2015 r. 1

W porozumieniu: MINISTER NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO MINISTER ROLNICTWA I ROZWOJU WSI MINISTER ZDROWIA 2

Załączniki do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia... (Dz. U. poz....) Załącznik nr 1 SZCZEGÓŁOWE RODZAJE ŚRODKÓW BEZPIECZEŃSTWA STOSOWANE W ZAKŁADACH INŻYNIERII GENETYCZNEJ PRZEWIDZIANE DLA POSZCZEGÓLNYCH KATEGORII ZAMKNIĘTEGO UŻYCIA MIKROORGANIZMÓW GENETYCZNIE ZMODYFIKOWANYCH (GMM) I. Środki bezpieczeństwa wymagane podczas wykonywania czynności w warunkach laboratoryjnych LP. WYMAGANE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA STOPIEŃ HERMETYCZNOŚCI ODPOWIADAJĄCY KATEGORII ZAMKNIĘTEGO UŻYCIA GMM I II III IV 1 Pomieszczenie: laboratorium: izolacja 1) 2 Laboratorium dostosowane do fumigacji (dezynfekcji gazami lub parami) Wyposażenie 3 Powierzchnie odporne na wodę, kwasy, zasady, rozpuszczalniki, środki odkażające oraz łatwe do czyszczenia 4 Wejście do laboratorium przez Niewymagana Niewymagana Wymagana Wymagana Niewymagane Niewymagane (stół) Niewymagane (stół) (stół, podłoga) (stół, podłoga, ściany, sufit) Niewymagane 3) 3

śluzę powietrzną 2) 5 Urządzenia utrzymujące podciśnienie 6 Wprowadzanie i wyprowadzanie powietrza przez filtry HEPA 5) 7 Zaopatrzenie w Niewymagane Niewymagane z wyjątkami 4) Niewymagane Niewymagane filtry filtry HEPA dla HEPA dla powietrza pobieranego powietrza z dostarczane laboratorium, z go i wyjątkami 4) pobieranego 6) Niewymagane komorę bezpiecznej pracy (stanowisko bezpieczeństwa mikrobiologicznego) 8 Autoklaw Na miejscu W budynku W pomieszcze W laboratorium - niu 7) przelotowy z dwoma wejściami System pracy 9 Ograniczony dostęp Niewymagany Wymagany Wymagany Wymagany 10 Znak zagrożenia biologicznego na drzwiach 11 Szczególne środki kontroli rozprzestrzeniania się aerozoli Niewymagany Wymagany Wymagany Wymagany Niewymagany Wymagana minimalizacja rozprzestrzenia nia się aerozoli zapobieganie rozprzestrze nianiu się aerozoli zapobieganie rozprzestrze nianiu się aerozoli 4

12 Umywalki 13 Umywalki uruchamiane bez użycia rąk 14 Dezynfekcja rąk Wymagana Wymagana Wymagana 15 Prysznice Niewymagane Niewymagane 16 Odzież ochronna Odpowiednia odzież ochronna Odpowiednia odzież ochronna Odpowiednia odzież ochronna (Fakultatyw Całkowita zmiana odzieży i obuwia przed wejściem i wyjściem nie -obuwie) 17 Rękawiczki Niewymagane 18 Konstrukcja laboratorium pozwalająca na skuteczną ochronę przed potencjalnymi przenosicielami (np. owadami i gryzoniami) Odpady 19 Dezaktywacja mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych w wodzie z odpływu umywalek do mycia rąk, kratek ściekowych i pryszniców oraz z podobnych ścieków Wymagana Wymagana Wymagana Niewymagane Niewymagane Wymagana 5

20 Dezaktywacja mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych w zakażonym materiale i odpadach Inne środki 21 Wyposażenie laboratorium we własny sprzęt 22 Okno do obserwacji lub podobne rozwiązanie, tak, aby pracownicy mogli być widoczni Wymagana Wymagana Wymagana Niewymagane Niewymagane II. Dodatkowe środki bezpieczeństwa wymagane podczas wykonywania czynności w szklarniach 8) i fitotronach 9). LP. WYMAGANE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA STOPIEŃ HERMETYCZNOŚCI ODPOWIADAJĄCY KATEGORII ZAMKNIĘTEGO UŻYCIA GMM I II III IV Budynek 1 Szklarnia Niewymagana Wymagana Wymagana Wymagana Wyposażenie 2 Wejście przez wydzielone Niewymagane Fakultatyw pomieszczenie z dwoma nie parami podwójnych zamykanych drzwi 3 Kontrola wypływu Niewymagana Minimalizacja Zapobiega Zapobieganie zanieczyszczonej wody wypływu zanieczyszczo nie wypływowi wypływowi 6

System pracy 4 Kontrolowanie obecności niepożądanych gatunków zwierząt, takich jak owady, gryzonie, stawonogi 5 Procedury stosowane przy przenoszeniu żywego materiału pomiędzy strefą ochronną szklarni lub fitotronu a laboratorium, umożliwiające kontrolę rozprzestrzeniania się mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych nej wody 10) Minimalizacja Minimalizacja Zapobiega Zapobieganie rozprzestrze rozprzestrze nie nienia się nienia się rozprzestrze mikroorganizm mów genetycznie zmodyfikowa nych mikroorganizm nienia mów genetycznie zmodyfikowa nych rozprzestrze nienia III. Dodatkowe środki bezpieczeństwa wymagane podczas wykonywania czynności w pomieszczeniach dla zwierząt. LP. WYMAGANE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA STOPIEŃ HERMETYCZNOŚCI ODPOWIADAJĄCY KATEGORII ZAMKNIĘTEGO UŻYCIA GMM I II III IV Wyposażenie 1 Izolacja budynków dla Wymagana Wymagana Wymagana zwierząt 11) 2 Pomieszczenia dla zwierząt 12) odseparowane zamykanymi drzwiami z zamkami 3 Pomieszczenia (w 7

szczególności dla zwierząt) zaprojektowane tak, aby ułatwiać odkażanie (materiały wodoszczelne oraz łatwe do czyszczenia, klatki) 4 Podłoga i ściany łatwe do mycia (podłoga) (podłoga i ściany) (podłoga i ściany) 5 Zwierzęta trzymane w Fakultatyw odpowiednich zamkniętych nie pomieszczeniach, takich jak klatki, zagrody lub pojemniki 6 Filtry na izolatorach lub w Niewymagane izolowanych pomieszczeniach 13) IV. Środki bezpieczeństwa wymagane podczas wykonywania czynności innych niż laboratoryjne. LP. WYMAGANE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA STOPIEŃ HERMETYCZNOŚCI ODPOWIADAJĄCY KATEGORII ZAMKNIĘTEGO UŻYCIA GMM Ogólne 1 Żywe mikroorganizmy powinny być zamknięte w systemie, który odseparowuje proces od otoczenia (system zamknięty) 2 Kontrola gazów odlotowych z systemu I II III IV Niewymagana Wymagana minimalizacja zapobieganie zapobieganie 8

zamkniętego rozprzestrze rozprzestrzenie rozprzestrzenie nienia gazów nia gazów nia gazów odlotowych odlotowych odlotowych 3 Kontrola aerozoli podczas Wymagana pobierania próbek, minimalizacja zapobiega zapobiega dodawania materiału do systemu zamkniętego lub przenoszenia materiału do rozprzestrze nienia aerozoli nie rozprzestrzenie nia aerozoli nie rozprzestrzenie nia aerozoli innego systemu zamkniętego 4 Dezaktywacja mediów Wymagana, Wymagana, Wymagana, hodowlanych przed ich przy użyciu przy użyciu przy użyciu usunięciem z systemu wiarygodnych wiarygodnych wiarygodnych zamkniętego metod metod metod 5 Zamknięcia powinny być Nie ma Minimalizacja Zapobieganie Zapobieganie tak zaprojektowane, aby szczególnych rozprzestrze rozprzestrzenie rozprzestrzenie zminimalizować lub wymagań nienia nia materiału nia materiału zapobiec uwolnieniu materiału hodowlanego 6 Obszar kontrolowany powinien być tak zaprojektowany, aby w nim pomieścić wszelkie odpływy z systemu zamkniętego 7 Uszczelnienie umożliwiające przeprowadzenie fumigacji Wyposażenie materiału hodowlanego hodowlanego hodowlanego Niewymagane 8 Wejście przez śluzę Niewymagane Niewymagane 9

powietrzną 9 Powierzchnie odporne na wodę, kwasy, zasady, (stół) (stół) (stół, podłoga) (stół, podłoga, rozpuszczalniki, środki sufit, ściany) dezynfekujące oraz łatwe do czyszczenia 10 Szczególne środki do odpowiedniej wentylacji obszaru kontrolowanego w celu zminimalizowania zakażenia powietrza 11 Obszar kontrolowany Niewymagane Niewymagane powinien być utrzymywany w podciśnieniu w stosunku do bezpośredniego otoczenia 12 Powietrze wyprowadzane Niewymagane Niewymagane (dla (dla i wprowadzane do powietrza powietrza obszaru kontrolowanego wyprowadzane wyprowadzane powinno przechodzić go; go i przez filtry HEPA 5) wprowadzane dla powietrza go) wprowadzane go) System pracy 13 Systemy zamknięte Niewymagane powinny znajdować się na obszarze kontrolowanym 14 Ograniczony dostęp Niewymagany Wymagany Wymagany Wymagany 10

15 Umieszczenie znaków o zagrożeniu biologicznym 16 Personel powinien wziąć prysznic przed opuszczeniem obszaru kontrolowanego 17 Personel powinien nosić odzież ochronną Odpady 18 Dezaktywacja mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych w wodzie pochodzącej z odpływu umywalek, pryszniców oraz podobnych ścieków 19 Dezaktywacja mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych w zakażonych materiałach oraz odpadach stałych i ciekłych Niewymagane Niewymagane Niewymagane Całkowita Niewymagana Niewymagana zmiana odzieży przed wyjściem i wejściem Wymagana Wymagana Wymagana Wymagana 1) Izolacja: Laboratorium jest odseparowane od innych pomieszczeń w tym samym budynku lub znajduje się w oddzielnym budynku. 2) Śluza powietrzna: wejście musi być zorganizowane przez śluzę powietrzną, która jest pomieszczeniem odizolowanym od laboratorium. Strona czysta śluzy powinna być odseparowana od strony ograniczonego wstępu prysznicami lub pomieszczeniem do zmiany odzieży i najlepiej z podwójnymi zamykanymi drzwiami. 3) : zastosowanie rozwiązania należy rozpatrzyć niezależnie w każdym przypadku na podstawie oceny ryzyka. 11

4) Dla czynności, przy których nie następuje przenoszenie drogą powietrzną. 5) Filtry HEPA: wydajne oczyszczanie powietrza z mikroskopijnych cząstek (High efficiency particulate air). 6) Przy pracy z wirusami niezatrzymywanymi przez filtry HEPA, przy odprowadzaniu powietrza z laboratorium konieczne są dodatkowe wymagania. 7) Przy zastosowaniu zatwierdzonych procedur, pozwalających na bezpieczne przeniesienie materiału do autoklawu znajdującego się poza laboratorium i zapewniających równoważny stopień ochrony. 8) Stała konstrukcja ze ścianami, dachem, podłogą i jednolitym wodoszczelnym pokryciem, zlokalizowana w miejscu zabezpieczonym przed wpływem wód powierzchniowych, posiadająca samozamykające się drzwi z zamkami oraz zaprojektowana i używana głównie do uprawy roślin w kontrolowanym i chronionym środowisku 9) Komora lub pomieszczenie zaprojektowane i używane głównie do uprawy roślin w kontrolowanym i chronionym środowisku. 10) Tam, gdzie może nastąpić przenoszenie przez glebę. 11) Budynek lub odseparowany obszar budynku zawierający urządzenia i inne pomieszczenia, takie jak w szczególności: szatnie, prysznice, autoklawy, pomieszczenia do przechowywania żywności. 12) Pomieszczenia zazwyczaj używane do trzymania zwierząt przeznaczone do utrzymania linii, rozmnażania lub doświadczeń albo też do wykonywania niewielkich interwencji chirurgicznych. 13) Przezroczyste boksy, gdzie przechowuje się małe zwierzęta w klatce lub też na zewnątrz klatki. W przypadku dużych zwierząt bardziej odpowiednie mogą być izolowane pomieszczenia. Załącznik nr 2 12

SZCZEGÓŁOWE RODZAJE ŚRODKÓW BEZPIECZEŃSTWA STOSOWANE W ZAKŁADACH INŻYNIERII GENETYCZNEJ PRZEWIDZIANE DLA POSZCZEGÓLNYCH KATEGORII ZAMKNIĘTEGO UŻYCIA ORGANIZMÓW GENETYCZNIE ZMODYFIKOWANYCH (GMO) I. Środki bezpieczeństwa wymagane podczas wykonywania czynności w warunkach laboratoryjnych LP. WYMAGANE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA STOPIEŃ HERMETYCZNOŚCI ODPOWIADAJĄCY KATEGORII ZAMKNIĘTEGO UŻYCIA GMO I II Wyposażenie 1 Powierzchnie odporne na wodę, (stół) (stół) kwasy, zasady, rozpuszczalniki, środki odkażające oraz łatwe do czyszczenia 2 Zaopatrzenie w komorę Niewymagane bezpiecznej pracy (stanowisko bezpieczeństwa mikrobiologicznego) 3 Autoklaw Na miejscu W budynku System pracy 4 Ograniczony dostęp Niewymagany Wymagany 5 Znak zagrożenia biologicznego Niewymagany Wymagany na drzwiach 6 Szczególne środki kontroli Niewymagany Wymagana minimalizacja rozprzestrzeniania się aerozoli rozprzestrzeniania się aerozoli 7 Umywalki 8 Umywalki uruchamiane bez 13

użycia rąk 9 Dezynfekcja rąk Wymagana 10 Odzież ochronna Odpowiednia odzież Odpowiednia ochronna ochronna 11 Rękawiczki Niewymagane odzież 12 Konstrukcja laboratorium pozwalająca na skuteczną ochronę przed potencjalnymi przenosicielami (np. owadami i gryzoniami) Odpady 13 Dezaktywacja organizmów genetycznie zmodyfikowanych w zakażonym materiale i odpadach Inne środki 14 Okno do obserwacji lub podobne rozwiązanie, tak, aby pracownicy mogli być widoczni Wymagana Wymagana II. Dodatkowe środki bezpieczeństwa wymagane podczas wykonywania czynności w szklarniach 1) i fitotronach 2). LP. WYMAGANE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA STOPIEŃ HERMETYCZNOŚCI ODPOWIADAJĄCY KATEGORII ZAMKNIĘTEGO UŻYCIA GMO I Budynek 1 Szklarnia Niewymagana Wymagana Wyposażenie 2 Wejście przez wydzielone Niewymagane pomieszczenie z dwoma parami podwójnych II 14

zamykanych drzwi 3 Kontrola wypływu zanieczyszczonej wody System pracy 4 Kontrolowanie obecności niepożądanych gatunków zwierząt, takich jak owady, gryzonie, stawonogi 5 Procedury stosowane przy przenoszeniu żywego materiału pomiędzy strefą ochronną szklarni lub fitotronu a laboratorium, umożliwiające kontrolę rozprzestrzeniania się organizmów genetycznie zmodyfikowanych Niewymagana Minimalizacja wypływu zanieczyszczonej wody 3) Minimalizacja Minimalizacja rozprzestrzenienia organizmów genetycznie zmodyfikowanych się rozprzestrzenienia się organizmów genetycznie zmodyfikowanych III. Dodatkowe środki bezpieczeństwa wymagane podczas wykonywania czynności w pomieszczeniach dla zwierząt. LP. WYMAGANE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA STOPIEŃ HERMETYCZNOŚCI ODPOWIADAJĄCY KATEGORII ZAMKNIĘTEGO UŻYCIA GMO Wyposażenie 1 Izolacja budynków dla zwierząt 4) Wymagana I II 2 Pomieszczenia dla zwierząt 5) odseparowane zamykanymi drzwiami z zamkami 3 Pomieszczenia (w szczególności 15

dla zwierząt) zaprojektowane tak, aby ułatwiać odkażanie (materiały wodoszczelne i łatwe do czyszczenia, klatki) 4 Podłoga i ściany łatwe do mycia (podłoga) 5 Zwierzęta trzymane w odpowiednich zamkniętych pomieszczeniach, takich jak klatki, zagrody lub pojemniki 6 Filtry na izolatorach lub w izolowanych pomieszczeniach 6) Niewymagane IV. Środki bezpieczeństwa wymagane podczas wykonywania czynności innych niż laboratoryjne. LP. WYMAGANE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA STOPIEŃ HERMETYCZNOŚCI ODPOWIADAJĄCY KATEGORII ZAMKNIĘTEGO UŻYCIA GMO Ogólne 1 Żywe organizmy powinny być zamknięte w systemie, który odseparowuje proces od otoczenia (system zamknięty) 2 Kontrola gazów odlotowych z systemu zamkniętego 3 Kontrola aerozoli podczas pobierania próbek, dodawania materiału do systemu zamkniętego lub przenoszenia materiału do innego systemu zamkniętego I II Niewymagana Wymagana minimalizacja rozprzestrzenienia gazów odlotowych Wymagana minimalizacja rozprzestrzenienia aerozoli 16

4 Dezaktywacja mediów hodowlanych przed ich usunięciem z systemu zamkniętego 5 Zamknięcia powinny być tak zaprojektowane, aby zminimalizować lub zapobiec uwolnieniu materiału hodowlanego 6 Obszar kontrolowany powinien być tak zaprojektowany, aby w nim pomieścić wszelkie odpływy z systemu zamkniętego 7 Uszczelnienie umożliwiające przeprowadzenie fumigacji Wyposażenie 8 Powierzchnie odporne na wodę, kwasy, zasady, rozpuszczalniki, środki dezynfekujące oraz łatwe do czyszczenia 9 Szczególne środki do odpowiedniej wentylacji obszaru kontrolowanego w celu zminimalizowania zakażenia powietrza System pracy 10 Systemy zamknięte powinny znajdować się na obszarze kontrolowanym 11 Ograniczony dostęp dla osób uprawnionych 12 Umieszczenie znaków o zagrożeniu biologicznym Wymagana, przy użyciu wiarygodnych metod Nie ma szczególnych wymagań Niewymagane (stół) Niewymagane Niewymagany Niewymagane Minimalizacja rozprzestrzenienia materiału hodowlanego (stół) Wymagany 17

13 Personel powinien nosić odzież ochronną Odpady 14 Dezaktywacja organizmów genetycznie zmodyfikowanych w zakażonych materiałach oraz odpadach stałych i ciekłych Wymagana 1) Stała konstrukcja ze ścianami, dachem, podłogą i jednolitym wodoszczelnym pokryciem, zlokalizowana w miejscu zabezpieczonym przed wpływem wód powierzchniowych, posiadająca samozamykające się drzwi z zamkami oraz zaprojektowana i używana głównie do uprawy roślin w kontrolowanym i chronionym środowisku 2) Komora lub pomieszczenie zaprojektowane i używane głównie do uprawy roślin w kontrolowanym i chronionym środowisku. 3) Tam, gdzie może nastąpić przenoszenie przez glebę. 4) Budynek lub odseparowany obszar budynku zawierający urządzenia i inne pomieszczenia, takie jak w szczególności: szatnie, prysznice, autoklawy, pomieszczenia do przechowywania żywności. 5) Pomieszczenia zazwyczaj używane do trzymania zwierząt przeznaczone do utrzymania linii, rozmnażania lub doświadczeń albo też do wykonywania niewielkich interwencji chirurgicznych. 6) Przezroczyste boksy, gdzie przechowuje się małe zwierzęta w klatce lub też na zewnątrz klatki. W przypadku dużych zwierząt bardziej odpowiednie mogą być izolowane pomieszczenia. UZASADNIENIE 18

Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie rodzajów środków bezpieczeństwa stosowanych w zakładach inżynierii genetycznej jest wykonaniem upoważnienia zawartego w art. 6 ust. 9 ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2015 r. poz. 806). Rozporządzenie zawiera listę środków bezpieczeństwa niezbędnych dla poszczególnych stopni hermetyczności odpowiadających kategorii zamkniętego użycia dla czynności wykonywanych w warunkach laboratoryjnych, w szklarniach i fitotronach, w pomieszczeniach dla zwierząt oraz dla czynności innych niż laboratoryjne, dokonywanych w ramach zamkniętego użycia mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych lub organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Będzie ono stanowić podstawę techniczną dla podmiotów planujących prowadzenie prac z mikroorganizmami genetycznie zmodyfikowanymi i organizmami genetycznie zmodyfikowanymi w zakładach inżynierii genetycznej. Działania z mikroorganizmami i organizmami genetycznie zmodyfikowanymi zaliczonymi do określonej kategorii zagrożenia będą mogły być dokonywane wyłącznie w zakładach spełniających wymagania dostosowane do tej kategorii. Prawidłowo wykonana ocena zagrożenia wiąże się bowiem z koniecznością określenia odpowiednich środków bezpieczeństwa, przewidzianych do zastosowania w trakcie planowanych prac. Środki bezpieczeństwa zawarte w rozporządzeniu są zbieżne z wymaganiami technicznymi zawartymi w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/41/WE z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie ograniczonego stosowania mikroorganizmów zmodyfikowanych genetycznie (Dz. Urz. UE L 125 z 21.05.2009, str. 75). Przewiduje się, że projektowane rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 449). Projekt rozporządzenia jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Projekt rozporządzenia nie zawiera norm dotyczących specyfikacji technicznej, usługi społeczeństwa informacyjnego, regulacji wprowadzających zakaz lub pośrednio ograniczających oraz innych wymagań, wykraczających poza wymagania określone w dyrektywie 2009/41/WE i dlatego nie podlega notyfikacji w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597). 19