Energia ze źródeł odnawialnych w Niemczech Matthias Rehm Ambasada Republiki Federalnej Niemiec Warszawa,, 26.10.2010
1. Niemieckie OZE w liczbach - przegląd najwaŝniejszych niejszych danych 2. System wsparcia projektów energetycznych z OZE w Niemczech 3. Czy i jak moŝna wykorzystać doświadczenia sąsiada s siada na polskim gruncie?
Udzial OZE w energii końcowej w Niemczech 2009 Udzial OZE w Energii Końcowej w Niemczech rok 2009 Ogółem: em: 8.470 : 8.470 PJ PJ Węgieł,, Ropa, Gaz + Energia Atomowa: 89,6 % Energie wiatru: 1,6 % Energia wodna: 0,8 % Energia wodna: 0,8 % Energie wiatru: 1,6 % Biomassa: a: 7,2 % OZE: 10,4 % Udział OZE 2009: 10,4 % Biomassa: 7,2 % Węgieł, Ropa, Gaz + energia atomowa: 89,6 % pozostałe OZE: 0,7 % pozostałe e OZE: 0,7 % Niemieckie OZE w liczbach przegląd najwaŝniejszych niejszych danych
Udział energii odnawialnej w bilansie energetycznym Niemiec w roku 2009 W całkowitym zuŝyciu energii końcowej 10,4 % W całkowitym zuŝyciu energii elektrycznej 16,3 % W całkowitym zuŝyciu ciepła 8,8 % W całkowitym zuŝyciu paliw silnikowych 5,5 % (bez lotnictwa) W całkowitym zuŝyciu energii pierwotniej 8,7 % Niemieckie OZE w liczbach przegląd najwaŝniejszych niejszych danych
Energia elektryczna z OZE w TWh Woda Wiatr on shore offshore Fotowoltaika Biomasa w tym: Biomasa stała Paliwa płynne pochodzenia biologicznego Biogaz Gaz z oczyszczalni ścieków Gaz ze składowiska Biomasa z odpadów Geotermia Summa energia elektryczna 19,1 38,6 38,5 0,038 6,6 30,4 12,5 1,5 10,5 1,1 0,9 4,0 0,019 94,8 Niemieckie OZE w liczbach przegląd najwaŝniejszych niejszych danych
Ciepło z OZE w TWh Biomasa w tym: Biomasa stała Paliwa płynne pochodzenia biologicznego Biogaz Gaz z oczyszczalni ścieków Gaz ze składowiska Biomasa z odpadów Solartermia głęboka geotermia powierzchniowa geotermia Suma ciepło 105,3 78,0 7,7 8,7 1,1 0,4 9,4 4,7 0,3 4,7 115,0 Niemieckie OZE w liczbach przegląd najwaŝniejszych niejszych danych
Biopaliwa w TWh Olej napędowy Olej roślinny (ok. 2,5 Mio.t) (ok. 0,1 Mio.t) 26,0 1,0 Bioetanol (ok. 0,9 Mio. t) Suma biopaliwa 6,7 33,8 Niemieckie OZE w liczbach przegląd najwaŝniejszych niejszych danych
OZE w energii końcowej absolutnie Energia elektryczna z OZE Ciepło z OZE Biopaliwa Suma energia końcowa z OZE 94,8 TWh 115,0 TWh 33,8 TWh 243,6 TWh Niemieckie OZE w liczbach przegląd najwaŝniejszych niejszych danych
Cele według Narodowego Planu Akcyjnego Rządu Federalnego (Dyrektywa 2009/28/EG) Udział OZE w energii końcowej brutto: 19,6 % (obow. cel: 18 %) Udział OZE w energii elektrycznej: 38,6 % Udział OZE w sektorze ciepło/zimno: 15,5 % Udział OZE w transporcie: 13,2 %. Niemieckie OZE w liczbach przegląd najwaŝniejszych niejszych danych
OZE w Niemczech: Warunki społeczne i polityczne oraz czynniki ekonomiczne Akceptacja społeczna i wolaw polityczna W latach 70ych polityczny ruch Zielonych 1980 Powstanie partii Zielonych 1983 Partia Zielonych w Bundestagu 1986 Utworzenie Ministerstwa Ochrony Środowiska Warunki społeczne i polityczne oraz czynniki ekonomiczne
Stabilne ramy polityczne i prawne 1991 Stromeinspeisungsgesetz (StromEinspG,, Ustawa o wprowadzaniu energii elektrycznej) 1997 Nowelizacja Prawa Budowlanego 1999 Marktanreizprogramm zur Nutzung Erneuerbarer Energie (MAP, Program do stymulacji rynku OZE) 2001 Erneuerbare-Energien Energien-Gesetz (EEG, Ustawa o Odnawialnych Źródłach Energii) 2004 i 2009 Nowelizacja EEG 2009 Erneuerbare-Energien Energien-Wärmegesetzrmegesetz (EEWärmeG,, Ustawa o Odnawialnych Źródłach Energii Cieplnej) Warunki społeczne i polityczne oraz czynniki ekonomiczne
Wpływ ram prawnych na rozwój j OZE Warunki społeczne i polityczne oraz czynniki ekonomiczne
System wsparcia projektów w energetycznych z OZE 1. EEG Ustawa o Odnawialnych Źródłach Energii Nowelizacja z 1 stycznia 2009: do roku 2020 przynajmniej 30 % energii elektrycznej z OZE. Zasady: 1. Określone taryfy zaleŝnie od: rodzaju energii odnawialnej, roku uruchomienia instalacji, mocy zainstalowanej. 2. Określony czas, w którym odbiór r energii po ustalonej cenie jest gwarantowane: elektrownie wodne > 5 MW: 15 lat wszystkie pozostałe: 20 lat System wsparcia projektów energetycznych z OZE
EEG Ustawa o Odnawialnych Źródłach Energii c.d. Przy czym dla niektórych źródeł energii odnawialnej, co roku ta cena zmniejsza się o określon loną wartość (tzw. Degresja od 1 do 1,5 %). Dla energii wytwarzanej z Gazu z oczyszczalni ścieków, Metanu z kopalni, Gazu ze składowiska adowiska, Biomasy moŝna uzyskać dodatkowy bonus w wysokości 1, 2 lub 3 Ct/ t/kwh,, jeŝeli eli stosuję się innowacyjną technologię. Ceny w roku 2010 w zaleŝno ności od pochodzenia energii elektrycznej sięgaj gają od ok.10 Ct/kWh (energia wodna) do ok. 34 Ct/kWh (Fotowoltaika). System wsparcia projektów energetycznych z OZE
Wytwarzana energia elektryczna z OZE i opłata na podstawie StromEinspG i EEG w Niemczech 11.000 10.000 9.000 8.000 7.000 Energia el. dost. wedl. StromEinspG [TWh/a] Energia el. dost. wedl. EEG [TWh/a] Opłata EEG: Kwiecien 2000 EEG: Sierpien 2004 90 80 70 EEG: Styczen 2009 60 [Mio. Euro] 6.000 5.000 4.000 Novelle BauGB: Listopad 1997 50 40 30 [TWh/a] 3.000 2.000 1.000 0 StromEinspG: Styczen 1991 - Marzec 2000 1,0 1,3 1,6 2,3 2,8 3,7 4,8 6,8 7,9 3,5 10,4 18,1 25,0 28,4 38,5 44,0 51,5 67,0 71,1 75,1 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 20 10 0 System wsparcia projektów energetycznych z OZE
2. EEWärmeG Ustawa o Odnawialnych Źródłach Energii Cieplnej (Erneuerbare( Erneuerbare-Energien-Wärmegesetz) Od 1 stycznia 2009:do roku 2020 przynajmniej 14 % energii cieplnej ej z OZE. Trzy filary: 1. Obowiązek do wykorzystania energii cieplnej z OZE dla właścicieli w wszystkich budynków, które zostali budowane po 1 styczniu 2009 (solar,, geotermika, biomasa); lub inne przedsięwzi wzięcia oszczędzaj dzające energię cieplną 2. Wsparcie finansowe w ramie tzw. MAP Program do stymulacji rynku OZE (Marktanreizprogramm( Marktanreizprogramm), które zostało o rozszerzone o dodatkowe 500 Mio.. EUR/rok. 3. Lepsze moŝliwo liwości i warunki do rozbudowy sieci cieplnych. System wsparcia projektów energetycznych z OZE
3. MAP Program do stymulacji rynku OZE w ciepłownictwie wnictwie (Marktanreizprogramm, BAFA Bundesamt für f Wirtschaft und Ausfuhrkontrolle oraz KfW Kreditanstalt für f r Wiederaufbau) Aktualna dyrektywa z 9 lipca 2010: Wsparcie finansowe dla inwestycji w nowoczesne i wysokosprawne urządzenia i instalacje cieplne w gospodarstwach domowych jak n. p.: Kolektory słoneczne, s Efektywne pompy cieplne, Instalacje do spalania biomasy, Głęboka geotermika, Sieci do wykorzystania ciepła a wtórnego rnego, Sieci do rozprowadzania surowego biogazu, Instalacje do przetwarzania surowego biogazu. System wsparcia projektów energetycznych z OZE
Stosunek środków w finansowych do wspierania inwestycji w OZE do wywołanych inwestycji System wsparcia projektów energetycznych z OZE
2009: ok. rd. 300.500 Miejsca Arbeitsplätze pracy Biomasse: 36,3 % Biomasa: 36,3 % Solarenergie: 26,5 % Solar: 26,5 % Wasserkraft: 3,0 % Windenergie: Wiatr: 29,0 %% Woda: 3,0 % Geotermia: 3,1 % Geothermie: 3,1 % öffentl./ gemeinnützige Mittel: 2,1 % srodki publ.: 2,1 % Angaben für 2008 und 2009 vorläufige Schätzungen; Quelle: BMU-KI III 1; Vorhaben "Bruttobeschäftigung durch erneuerbare Energien in Deutschland im Jahr 2009 - erste Abschätzung", Stand: Juli 2010
Ustawa dt. rozbudowy sieci energetycznych (Energieleitungsausbaugesetz - EnLAG) KaŜdy producent energii z OZE ma prawo do niezwłocznego uzyskania dostępu do sieci (ustawa EEG). Operator sieci: co dwa lata raport i plan do rozbudowy sieci jako obowiązek z ustawy EnWG). Dodatkowy pobyt z wykorzystania energii wiatrowej do roku 2015: Operatorzy sieciowi i Deutsche Netzagentur dena opracowali ali tzw. dena Netzstudie 1 - konieczne projekty rozbudowy sieci. 2010: dena Netzstudie 2, projekty do rozbudowy sieci konieczne do roku 2020. Dodatkowo w ustawie EnLAG określono 24 Projekty dotyczące ce rozbudowę sieci.
Dziękuj kuję Państwa za uwagę! Matthias Rehm Ambasada Republiki Federalnej Niemiec Warszawa tel. 022 5841 912 fax 022 5841 729 wi-2@wars.diplo.de www.warschau.diplo.de