Prezentacja Kapitał społeczny i lokalność w badaniach Warszawa 2015 Opracowanie: Przemysław Piechocki (Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej) 1
Plan prezentacji 1. Konceptualizacje kapitału społecznego 2. Aktywność społeczna - sąsiedztwo - poczucie więzi - przestrzeń publiczna - sport/kultury 3. Zaufanie - ocena usług publicznych 4. Generator Zasobów badanie sieci Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 2
Konceptualizacja kapitału społecznego kapitał społeczny odnosi się tu do takich cech organizacji społeczeństwa, jak zaufanie, normy i powiązania, które mogą zwiększyć sprawność społeczeństwa ułatwiając skoordynowane działania (R. Putnam) sieci społeczne regulowane normami moralnymi lub zwyczajem (a nie, lub nie tylko, formalnymi zasadami prawa), które wiążą jednostkę ze społeczeństwem w sposób umożliwiający jej współdziałanie z innymi dla dobra wspólnego. (J. Czapiński) kapitał społeczny może być definiowany jako zasoby zagnieżdżone w społecznej strukturze, które są dostępne i mobilizowane w celowych działaniach (N. Lin) suma zasobów, aktualnych i potencjalnych, które należą się jednostce lub grupie z tytułu posiadania trwałej, mniej lub bardziej instytucjonalizowanej sieci relacji, znajomości i wzajemnego uznania. To znaczy, jest sumą kapitałów i władzy, które sieć taka może zmobilizować (P. Bourdieu) zbiór zasobów posiadanych przez członków społecznych sieci, które mogą stać się dostępne dla jednostek jako rezultat historii powiązań w obrębie sieci (T. Snijders, M. Van der Gaag) Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 3
Aktywność społeczna Proszę powiedzieć, czy Pan/i osobiście w ciągu ostatnich 24 miesięcy...? brał(a) udział w zebraniach swojej wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni 23% używał(a) Internetu do dyskusji na temat lokalnych spraw 18% brał(a) udział w konsultacjach społecznych na temat spraw dotyczących Pana(i) dzielnicy brał(a) udział w akcjach społecznych jako wolontariusz działał(a) w parafii/organizacji kościelnej lub innej organizacji religijnej 11% 12% 13% podejmował(a) działania na rzecz mieszkańców 9% działał(a) nieodpłanie w organizacji pozarządowej brał(a) udział w proteście/wiecu dotyczącym kwestii związanej ze sprawami lokalnymi zbierał(a) podpisy pod petycją lub interweniował(a) w UD/innej jednostce samorządowej w sprawie dotyczącej kwestii lokalnych 9% 9% 9% N~7200 Pokazano odpowiedzi tak Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 4
Aktywność społeczna mieszkańców Warszawy (1) Proszę powiedzieć, czy Pan/i osobiście w ciągu ostatnich 24 miesięcy...? działał/a nieodpłatnie w organizacji pozarządowej brał/a udział w proteście/ wiecu dotyczącym kwestii związanej ze sprawami lokalnymi 2013 (n=7174) 3 6 90 2013 (n=7174) 2 7 91 2011 (n=8954) 14 95 2011 (n=8954) 1 5 94 działał/a w parafii/ organizacji kościelnej lub innej organizacji religijnej brał/a udział w zebraniach swojej wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni 2013 (n=7180) 3 8 89 2013 (n=7124) 6 17 77 2011 (n=8970) 2 5 92 2011 (n=8919) 3 11 85 tak, aktywnie tak, ale mało aktywnie nie, ani razu trudno powiedzieć Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 5
Aktywność społeczna mieszkańców Warszawy (2) Proszę powiedzieć, czy Pan/i osobiście w ciągu ostatnich 24 miesięcy...? podejmował/a działania na rzecz mieszkańców zbierał/a podpisy pod petycją lub interweniował w UD/ innej jednostce samorządowej w sprawie dotyczącej kwestii lokalnych 2013 (n=7178) 3 6 91 2013 (n=7178) 2 6 91 2011 (n=8963) 2 6 92 2011 (n=8959) 1 5 93 używał/a Internetu (np. społecznościowe portale, fora) do dyskusji na temat spraw lokalnych 2013 (n=7180) 9 10 81 2011 (n=8950) 14 8 78 tak, aktywnie tak, ale mało aktywnie nie, ani razu trudno powiedzieć Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 6
Indeks aktywności społecznej w podziale na dzielnice Praga Północ Bemowo Żoliborz Wola Ursynów Wilanów Włochy Praga Południe Wawer Wesoła Ochota Ursus Śródmieście Mokotów Rembertów Białołęka Bielany Targówek 8 8 7 7 8 11 10 10 10 14 13 13 12 12 12 17 16 18 Najmocniej budują indeks: działania na rzecz mieszkańców, działania na rzecz organizacji pozarządowej, zbiórka podpisów w sprawie dotyczącej kwestii lokalnej. Najsłabiej buduje indeks: działanie w parafii /organizacji kościelnej lub innej organizacji religijnej. Nie tworzy indeksu: używanie Internetu do dyskusji na temat lokalnych spraw Warszawa 11 N~7200, n~400 Indeks przyjmuje wartości od 0 do 100 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 7
Zadowolenie z sąsiedztwa Czy jest Pan(i) zadowolony(a) z sąsiedztwa, w którym mieszka? 2013 (n=7200) 19 57 18 4 1 1 2011 (n=9063) 17 60 18 3 11 Zdecydowanie zadowolony/a Ani zadowolony/a, ani zadowolony/a Zdecydowanie niezadowolony/a Raczej zadowolony/a Raczej niezadowolony/a Trudno powiedzieć Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 8
Zadowolenie z aspektów życia Czy jest Pan(i) zadowolony(a) z? kontaktów z przyjaciółmi 80 życia rodzinnego 78 sąsiedztwa, w którym mieszka 76 sposobu spędzania wolnego czasu 75 warunków mieszkaniowych 70 stanu swojego zdrowia 70 pracy zawodowej 57 własnych perspektyw na przyszłość 57 sytuacji finansowej gospodarstwa domowego 48 ogólnej sytuacji gospodarczej, społecznej oraz politycznej w W-wie 36 N=7200 Pokazano odpowiedzi Zdecydowanie zadowolony(a) oraz Raczej zadowolony(a) Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 9
Relacje sąsiedzkie Mieszkańcy, którzy wiedzą jak nazywają się ich najbliżsi sąsiedzi Mieszkańcy, którzy utrzymują towarzyskie kontakty z sąsiadami, tzn: odwiedzają się nawzajem, spędzają razem czas 2013 (n=7200) 76% 2013 (n=7200) 60% 2011 (n=9063) 79% 2011 (n=9063) 67% Mieszkańcy, którzy mają możliwość porozmawiania ze swoimi sąsiadami o sprawach dotyczących sąsiedztwa, budynku Mieszkańcy, którzy mogą zostawić u swoich sąsiadów klucze w razie wyjazdu 2013 (n=7200) 69% 2013 (n=7200) 48% 2011 (n=9063) 71% 2011 (n=9063) 55% Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 10
Aktywność społeczna a nieformalne sieci Aktywność społeczna a relacje z sąsiadami Aktywność społeczna a wizyta u przyjaciół/ znajomych brak relacji z sąsiadami 9 pozostali 7 utrzymuje relacje z sąsiadami 12 składał(a) wizytę 11 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 11
Poczucie więzi z Warszawą Kiedy myśli Pan(i) o Warszawie jako mieście, w którym żyje Pan(i) na co dzień, to czy towarzyszą Panu(i) wówczas pozytywne, czy też negatywne odczucia? pozytywne ani pozytywne, ani negatywne negatywne trudno powiedzieć 73% 85% 84% 85% 82% 84% 83% 78% 81% 79% 76% 18% 7% XI'09 (n=1100) VII'10 (n=1100) 10% 11% 5% 4% XII'10 (n=1100) 8% 11% 8% 9% 9% 6% 8% 10% 6% VI'11 XI'11 VI'12 XI'12 V'13 (n=1100) (n=1100) (n=1100) (n=1100) (n=1100) Tytuł osi 9% 9% XI'13 (n=1100) 14% 7% VI'14 (n=1100) 20% 4% X'14 (n=1100) Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 12
Aktywność społeczna a więź lokalna Aktywność społeczna a poczucie więzi z dzielnicą nie czują związku 9 Aktywność społeczna a poczucie wpływu na sprawy związane z dzielnicą pozostali 10 przeciętny stosunek czują związek 11 12 mają poczucie, że wpływają na sprawy związane z dzielnicą 13 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 13
Aktywność społeczna a jakość przestrzeni publicznej Aktywność społeczna a hałas Aktywność społeczna a wygląd/ zły stan budynków pozostałe oceny 12 pozostałe oceny 13 nie jest problemem 10 nie jest problemem 9 Aktywność społeczna a porządek i czystość pozostałe oceny 13 nie jest problemem 9 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 14
Aktywność społeczna a kultura/sport Aktywność społeczna a aktywność kulturalna (kino, teatr, muzeum/ galeria/ koncert) Aktywność społeczna a korzystanie z dzielnicowej oferty sportowo-rekreacyjnej pozostali 7 nie korzystał(a) z oferty sportoworekreacyjnej 9 aktywni kulturalnie 12 korzystał(a) z oferty sportoworekreacyjnej 19 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 15
Aktywność społeczna a instytucjonalna stabilność Aktywność społeczna a ocena usług publicznych pozostałe oceny 9 pozytywna ocena usług 13 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 16
Zaufanie wobec innych Ogólnie rzecz biorąc, czy uważa Pani, że można ufać większości ludzi, czy też sądzi Pani, że w postępowaniu z ludźmi ostrożności nigdy za wiele? * Warszawa Polska 18% 18% 13% 12% 2011 2013 Tytuł osi * Wartości dla Warszawy są nieprzeważone Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 17
Zaufanie * Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 18
Generator Zasobów badanie sieci * Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 19
Dziękuję badanie@um.warszawa.pl Centrum Komunikacji Społecznej Urząd m.st. Warszawy tel. 22 44 33 400, e-mail: badanie@um.warszawa.pl Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej 20