Seminarium projektu Decydujmy razem Wrze czy stygnie? -o temperaturze partycypacji w polskich samorządach Warszawa, 25-26.10.2012r.
Zasoby, więzi czy środowisko? Od czego zależy partycypacja analizy dotyczące gmin. Michał Kotnarowski Warszawa 25 października 2012r.
PYTANIA BADAWCZE: Od czego zależy stopień przekazywanie mieszkańcom przez władze gmin INFORMACJI dotyczących przyjętych uchwał? Od czego zależy stopień przekazywanie mieszkańcom przez władze gmin WYJAŚNIEŃ dotyczących przyjętych uchwał? Od czego zależy zakres stosowania KONSULTACJI SPOŁECZNYCH przez władze gmin?
METODOLOGIA BADANIA: Dane pochodzą z badania gmin. PRÓBA: ogólnopolska reprezentatywna próba polskich gmin, 193 gminy rozłożone proporcjonalnie między województwami. Te same gminy, w których zrealizowano inne moduły badania. ŻRÓDŁO DANYCH: sekretarz urzędu gminy lub inna osoba wskazana przez wójta/burmistrza/prezydenta.
SCHEMAT ANALIZY Stworzono syntetyczne zmienne określające zakres stosowania INFORMOWANIA, WYJAŚNIANIA, KONSULTACJI SPOŁECZNYCH.
INFORMOWANIE I WYJAŚNIANIE Ostatnia uchwała budżetowa oraz wybrana inna uchwała -które z następujących form informowania i wyjaśniania były stosowane: Transmisje na żywo Przekazując informację w trakcie spotkań lub zebrań z mieszkańcami Przekazując informację w trakcie spotkań lub zebrań z przedstawicielami jednostek pomocniczych Przekazując informację w trakcie spotkań lub zebrań z organizacjami pozarządowymi Przekazując informację do jednostek pomocniczych do dalszego upowszechniania Rozsyłając informację do zainteresowanych osób, organizacji, instytucji Występując w lokalnych programach radiowych, telewizyjnych Przekazując informację do lokalnych mediów Publikując ogłoszenia lub artykuł(y) na stronach wykupywanych w prasie lokalnej Przekazując informację w trakcie konferencji prasowych dla mediów lokalnych Zamieszczając informację na tablicy ogłoszeń przed Urzędem Gminy/Urzędem Miasta/Urzędem Miasta i Gminy Zamieszczając informację na tablicach ogłoszeń w poszczególnych miejscowościach, dzielnicach Zamieszczając informację w Biuletynie Informacji Publicznej Zamieszczając informację na stronie internetowej Urzędu Zamieszczając informację w drukowanym biuletynie wydawanym przez Urząd Gminy/ Urząd Miasta/ Urząd Miasta i Gminy Upowszechniając informację obiegiem (metodą z rąk do rąk )
INFORMOWANIE I WYJAŚNIANIE Utworzony syntetyczny wskaźnik przyjmujący od 0 do 20 pkt. Formy informowania wymagające większego zaangażowania władz oraz bezpośredniego kontaktu z mieszkańcami były bardziej punktowane.
KONSULTACJE SPOŁECZNE Wszystkie uchwały przyjęte 12 miesięcy przed badaniem (ze szczególnym uwzględnieniem ostatniej uchwały budżetowej oraz wybranej innej uchwały). Syntetyczna miara zakresu stasowania konsultacji społecznych: ½ oceny liczba uchwał przyjętych przy których w procesie uchwałodawczym zastosowano konsultacje społeczne, ½ oceny zakres stosowanych form konsultacji społecznych, formy konsultacji społecznych wymagające większego zaangażowania władz oraz bezpośredniego kontaktu z mieszkańcami były bardziej punktowane. Każda gmina oceniona za pomocą indeksu przyjmującego od 0 do 20 punktów.
KONSULTACJE SPOŁECZNE uwzględnione formy konsultacji Deliberacje Wysłuchanie publiczne Zapraszanie organizacji pozarządowych lub mieszkańców na posiedzenia stałych komisji lub sesje plenarne Rady Gminy Organizowanie spotkań lub zebrań z mieszkańcami Organizowanie spotkań lub zebrań z organizacjami pozarządowymi Organizowanie spotkań lub zebrań z przedstawicielami jednostek pomocniczych Przeprowadzenie badań ankietowych Uruchomienie specjalnego punktu konsultacyjnego/dyżurów przedstawicieli władzy lokalnej Przedstawianie kwestii stałym radom opiniodawczo-konsultacyjnym działającym przy Radzie Gminy Zbieranie opinii za pośrednictwem przedstawicieli jednostek pomocniczych Zbieranie opinii za pośrednictwem Radnych Gminnych/Miejskich Zbieranie podpisów deklarujących poparcie lub brak poparcia dla proponowanych rozwiązań Zbieranie pisemnych opinii dostarczanych na wskazany adres lub do wskazanego miejsca Zbieranie opinii mieszkańców za pośrednictwem internetu
OD JAKICH CECH GMINY ZALEŻY ZAKRES STOSOWANIA INFORMOWANIA I WYJAŚNIANIA -typ gminy, gminy wiejskie i miejsko wiejskie w większym stopniu stosują informowanie i wyjaśnianie, gminy miejskie w mniejszym stopniu. -wielkość im większa gmina tym bardziej stosowane są te formy. Konsekwencja wielkości ośrodka. Im jest on większy, tym bardziej zarządzanie nim wymaga uruchomienia zróżnicowanych procedur i mechanizmów
OD JAKICH CECH GMINY ZALEŻY ZAKRES STOSOWANIA INFORMOWANIA I WYJAŚNIANIA -zamożność gminy i przedsiębiorczośćw gminie nie sprzyja stosowania informowania, uwzględniono tu takie cechy gmin jak: wielkość PKB na mieszkańca w podregionie, dochód gminy, wydatki na mieszkańca, liczba podmiotów gospodarczych Z badania mieszkańców wiemy że mieszkańcy gmin bardziej zamożnych rzadziej poszukują informacji i wyjaśnień, może więc mniejsza aktywność władz w tym obszarze jest reakcją na mniejsze zapotrzebowanie ze strony mieszkańców. -liczba NGO im więcej NGO w gminie, tym gmina stosuje mniej form informowania i wyjaśniania podjętych decyzji, formy o które pytamy to formy skierowane do zwykłych obywateli. Może to się wiązać z przekonaniem władz, że jeżeli są NGO to one są partnerem dialogu społecznego, a nie zwykli mieszkańcy oligarchizacja partycypacji.
OD JAKICH CECH GMINY ZALEŻY ZAKRES STOSOWANIA INFORMOWANIA I WYJAŚNIANIA Współczynnik feminizacji im więcej kobiet przypada na mężczyznę, tym w mniejszym stopniu władze informują o swoich decyzjach. Wynik spójny z ustaleniami dot. mieszkańców mężczyźni bardziej zainteresowani są poszukiwaniem informacji. Mniejszy zakres informowania w żeńskich gminach świadczyć może o dostosowywaniu się władz do zapotrzebowania ze strony mieszkańców Zakorzenienie władz lokalnych tam gdzie jest to pierwsza kadencja wójta/burmistrza/prezydenta. tam w większym stopniu wyjaśnia się działania władz, niż w gminach gdy jest to kolejna kadencja wójta/burmistrza/prezydenta.
OD JAKICH CECH GMINY ZALEŻY ZAKRES STOSOWANIA KONSULTACJI SPOŁECZNYCH Liczba ludności w gminie, gęstość zaludnienia, Typ gminy gmina wiejska, Ujemne saldo migracji, mniejszy przyrost naturalny, Zatrudnienie w przemyśle i usługach (a przez to mniejsze zatrudnienie w rolnictwie), Pierwsza kadencja wójta burmistrza prezydenta.
PODSUMOWUJĄC Zakres dialogu społecznego: Występuje w większym zakresie w gminach wiejskich ale też w dużych miastach, Jest bardziej rozwinięty tam gdzie władza jest większa wymienialność władzy, Związany jest negatywnie z zamożnością gmin.
Dziękuję za uwagę.