infodok Raport o dokumentach II 2010 r. Patronat honorowy: Patronat: Współpraca: Organizator:
Uczestnicy Kampanii Informacyjnej Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE: W Systemie DOKUMENTY ZASTRZEŻONE uczestniczą prawie wszystkie polskie banki oraz szereg innych firm i instytucji. Pokazane powyżej logotypy banków przedstawiają wybranych Uczestników Systemu, którzy przystąpili do społecznej Kampanii Informacyjnej promującej System zapewniający bezpieczeństwo naszej tożsamości. Ich szczególne potraktowanie na niniejszym materiale jest wyrazem podziękowania ze strony Związku Banków Polskich za wkład w promocję idei zabezpieczenia nas wszystkich przed przestępstwami z wykorzystaniem kradzionych dokumentów. Kampanii patronuję Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Policja oraz Federacja Konsumentów.
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 Spis treści: Wstęp... 2 Raport w liczbach... 3 W skrócie: Zgubiłem lub ukradziono mi dokumenty - co mam zrobić?... 3 Opinia eksperta: Edukacja prewencyjna... 4 Współpraca z KSP - Wyślij złodzieja na urlop!... 6 Rozmowa z Naczelnikiem Wydziału Wywiadowczo-Patrolowego KSP... 7 Rozmowa z Oficerami Operacyjnymi Wydziału Patrolowego KSP... 8 Prawdziwe historie... 10 Statystyki... 11 1. Liczba zastrzeżonych dokumentów tożsamości... 12 2. Liczba zastrzeżonych dokumentów tożsamości a ogólna liczba przestępstw... 13 3. Posługiwanie się dokumentami innej osoby... 14 4. Łączna liczba i kwoty udaremnionych prób wyłudzeń kredytów... 16 5. Średnia kwota udaremnionej próby wyłudzenia kredytu... 17 6. Liczba udaremnionych prób wyłudzeń - wg. województw... 18 7. Łączna kwota udaremnionych prób wyłudzeń - wg. województw... 19 8. Największe kwoty wyłudzeń kredytów... 20-1 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 Wstęp Szanowni Państwo, przedstawiamy drugie wydanie Raportu o dokumentach "infodok". Raport przedstawia szczegółowe dane za II 2010 r. i porównuje je z tym, co się działo w analogicznym okresie ubiegłego roku. Pokazujemy również długoterminową analizę danych kwartalnych sięgającą końcówki 2007 roku. Pierwsze wydanie spotkało się z Państwa bardzo pozytywnym odzewem - tematem ochrony tożsamości zainteresowały się media i tysiące osób indywidualnych, o czym świadczy chociażby wzrost liczby zastrzeganych dokumentów. Jest jeszcze jeden efekt, którego się co prawda spodziewaliśmy, ale nie na aż taką skalę: o niemal 20% procent spadła liczba prób wyłudzeń. Jednocześnie, wraz ze spadkiem tej liczby, spadła również wielkość średniej kwoty, jaką próbowano ukraść. Wygląda więc na to, że i środowisko przestępcze wyciągnęło wnioski i zauważa zwiększenie się ryzyka swojej działalności spowodowanej wzrostem szczelności Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE. Nie oznacza to jednak, że możemy stracić czujność, tym bardziej, że to w II kwartale padł dotychczasowy rekord wielkości kwoty, jaką próbowano wyłudzić w bankach: 8 kwietnia 2010 r., dzięki Systemowi DOKUMENTY ZASTRZEŻONE, udało się powstrzymać próbę zaciągnięcia kredytu na kwotę aż 10 milionów złotych (województwo śląskie). W II kwartale Związek Banków Polskich rozpoczął intensywną współpracę ze Stołeczną Komendą Policji. Przyłączyliśmy się do akcji "Wyślij złodzieja na urlop!". O szczegółach projektu rozmawiamy z policjantami z Wydziału Wywiadowczo-Patrolowego: Naczelnik Wydziału młodszy inspektor Bogdan Krzyszczak oraz oficerowie operacyjni o pseudonimach "Szubka" i "Szymek". Zachęcamy także do lektury kolejnego artykułu Pana Henryka Kościńskiego, Naczelnika Wydziału w O/O Narodowego Banku Polskiego w Gdańsku. Zgodnie z zapowiedziami z poprzedniego wydania, zintensyfikowaliśmy współpracę z Komendą Główną Policji. W części statystycznej raportu przedstawiamy Państwu szczegółowe dane dotyczące przestępczości odnotowywanej w statystykach policyjnych. Zapraszam do lektury Raportu. Grzegorz Kondek Centrum Prawa Bankowego i Informacji, Związek Banków Polskich - 2 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 Raport w liczbach: 892 616 23 505 1 720 71 359 989 zł 23 987 zł 10 000 000 zł Wielkość Centralnej Bazy Danych Systemu DZ, na koniec II u 2010 r. (dokumenty tożsamości) Liczba zastrzeżonych dokumentów tożsamości w II kwartale 2010 r. Liczba udaremnionych prób wyłudzeń kredytów w II kwartale 2010 r. Łączna kwota udaremnionych prób wyłudzeń kredytów w II kwartale 2010 r. Średnia kwota udaremnionych prób wyłudzeń kredytów w II kwartale 2010 r. Kwota największej udaremnionej próby zaciągnięcia kredytu w II kwartale 2010 r. - rekordowa kwota w całym okresie objętym badaniem (II kw. 2008 - II kw. 2010) W skrócie: Zgubiłem lub ukradziono mi dokumenty - co mam zrobić? "Zgubiłem dokumenty", "zgubiłem dowód osobisty", "ukradli mi paszport", "zgubiłem prawo jazdy" - gdy znajdą się Państwo w takiej sytuacji należy jak najszybciej: 1. Powiadomić oddział banku, w którym posiadamy rachunek lub którego jesteśmy stałym klientem (albo, gdy nie mamy konta bankowego, w Banku, który przyjmuje zastrzeżenia nie tylko od swoich klientów) - tak postępujemy zarówno w przypadku zwykłego zgubienia, jak i utraty dokumentu w wyniku kradzieży. Powiadomienie polega na złożeniu wniosku o zastrzeżenie dokumentu - dyspozycja jest potrzebna aby, Bank wpisał zastrzeżenie do Centralnej Bazy Danych Systemu DZ. 2. Powiadomić najbliższą jednostkę policji jeśli dokument został utracony w wyniku kradzieży. 3. Zawiadomić najbliższy organ gminy lub placówkę konsularną i wyrobić nowy dokument. Informacje dotyczące konieczności zawiadomienia organu gminy znajdują się na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. System DOKUMENTY ZASTRZEŻONE to ogólnopolski system zastrzegania skradzionych i zagubionych dokumentów tożsamości chroniący przed wyłudzeniami z ich użyciem. Informacje z jednego banku, poprzez System DZ, są błyskawicznie przekazywane do wszystkich banków i instytucji korzystających z Systemu. Na życzenie klienta może być wydane pisemne potwierdzenie przyjęcia dyspozycji. - 3 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 Opinia eksperta Edukacja prewencyjna Tylko w I kwartale 2010 r. oszuści próbowali wyłudzić z banków kredyty na kwotę bliską 100 milionów złotych, wykorzystując do tego celu fałszywe dokumenty. Podchodzili do kredytodawców ponad 2000 razy. Bezskutecznie. Zostali zastopowani przez międzybankowy SYSTEM DOKUMENTY ZASTRZEŻONE. Henryk Kościński Fałszerze dokumentów kradną nam tożsamość. Oszuści działają na naszą niekorzyść. Konsekwencje ich działalności ponosimy wszyscy. Przestępcy potrzebują fałszywych dokumentów do przykrycia własnej tożsamości. Najbardziej poszukują dowodów osobistych i paszportów - polskich i zagranicznych. Kolekcjonują prawa jazdy i dowody rejestracyjne. Nie gardzą książeczkami wojskowymi i marynarskimi. Uwielbiają karty płatnicze. Z tego typu dokumentami ruszają w teren generować zyski i zaciągać zobowiązania na koszt i rachunek prawowitych właścicieli dokumentów, którymi się posługują. Skradzione dokumenty najczęściej są przerabiane. Posługiwanie się nimi w obrocie prawnym, finansowym i gospodarczym jest faktem, a straty z tego tytułu są ogromne. W związku z tym, coraz częściej podejmowane są wielorakie działania prewencyjne, mające na celu budowę szczelnego systemu weryfikacji dokumentów, który pozwoli z jednej strony na ograniczenie strat, a z drugiej - dochodów z działalności przestępczej. Docelowo, do ograniczenia ekonomicznej opłacalności posługiwania się fałszywymi dokumentami. Oszuści wyposażeni przez falsyfikatorów w fałszywe dokumenty najczęściej kierują swoje pierwsze kroki do szeroko pojętych kredytodawców. Często zaglądają do banków. Dlatego banki, ze względu na wysoki stopień ryzyka, jaki towarzyszy ich działalności oraz na wyjątkową rolę, jaką pełnią w systemie finansowym z uwagi na specyfikę oferowanych produktów, usług i kwot, którymi obracają, postanowiły skutecznie się bronić. Stworzyły narzędzie, które w praktyce realizuje znaną maksymę prewencyjną - lepiej zapobiegać niż walczyć ze skutkami. Powołały do życia - międzybankowy System DOKUMENTY ZASTRZEŻONE. Jak działa System DOKUMENTY ZASTRZEŻONE? Każdy, kto zauważył stratę dokumentów powinien to zgłosić do międzybankowego Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE. Działa on praktycznie w każdym banku. Nie ma znaczenia, czy jesteśmy jego klientami czy nie, ponieważ wyznaczone banki przyjmują zgłoszenia od każdego, kto zechce zgłosić utratę własnych dokumentów. Bez znaczenia jest, czy je zgubiliśmy, czy zostały nam skradzione. Ze względu na bezpieczeństwo transakcji kredytowych, płatniczych a przede wszystkim depozytów banki muszą wykazać szczególna dbałość przy identyfikacji klientów, a System DZ jest dla nich podstawą w tym zakresie. Obecnie w Systemie międzybankowym zarejestrowanych jest 892 616 dokumentów tożsamości. Dziennie zastrzeganych jest około 300 dokumentów. Dzięki funkcjonowaniu Systemu w II kwartale 2010 zablokowano 1720 prób wyłudzeń kredytów na łączną kwotę ponad 70 milionów złotych. A dokumenty ciągle znikają. W drugim kwartale 2010 r. rekord zastrzeżeń padł w II tygodniu czerwca. Właściciela zmieniło 4 205 dokumentów. W porównaniu do analogicznego okresu roku 2009 odnotowano wzrost ilości utraconych dokumentów na poziomie 28,7 %. - 4 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 Banki gromadzą wiedzę o dokumentach zaginionych nie tylko dla swoich potrzeb. Rozumiejąc, jakie znaczenie ma pewność obrotu prawno-finansowego oraz jego bezpieczeństwo, dzielą się swoimi bazami danych z każdym podmiotem zainteresowanym współpracą w ograniczaniu skutków, które dla działalności gospodarczej niosą fałszywe dokumenty. Informacjami zainteresowane są głównie agencje rozliczeniowe oraz pośredniczące w wynajmie lokali i mieszkań, dostawcy internetu, firmy leasingowe i kurierskie, fundusze pożyczkowe i poręczeniowe, hotele, kancelarie adwokackie i notarialne, operatorzy pocztowi i telekomunikacyjni, pośrednicy finansowi i przedsiębiorcy udzielający kredytów kupieckich, czy też właściciele wypożyczalni samochodów. Zaletą Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE jest to, że jego baza danych aktualizowana jest praktycznie w czasie rzeczywistym. Oznacza to, że fakt "zniknięcia" dokumentu np. w Katowicach będzie znany w całej Polsce w kilka sekund po przyjęciu zgłoszenia. System działa szybciej niż przestępcy mogą zrobić użytek z "lewych dokumentów". Prezentowany system weryfikacyjny jest pomocny i sprawdza się doskonale w praktyce. Świadczą o tym liczby ilustrujące jego skuteczność w ochronie naszych i bankowych kapitałów. Dlatego wiedzę o Systemie nalezy szeroko upowszechniać. Można to robić poprzez dystrybucję informacji w swoim środowisku np. podczas różnego rodzaju konferencji, szkoleń czy spotkań zawodowych. Można je również uwidaczniać w miejscach publicznych, czy na stronach internetowych. Szkoły i uczelnie, szczególnie te, których absolwenci będą opierać się w swojej przyszłej pracy na dokumentach, mogą wprowadzać do realizowanych programów nauczania, problematykę dotyczącą sposobów rozpoznawania technicznych cech zabezpieczających autentyczność dokumentów. Niezależnie od tego każdy, kto korzysta z poczty elektronicznej, może dołączyć do wysyłanej informacji, zarówno prywatnej jak i służbowej, baner informacyjny, który można pobrać ze strony internetowej Systemu DZ. Każdy sposób upowszechniania wiedzy o Systemie i o trwającej Kampanii Informacyjnej Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE jest dobry. Dlatego proponuję - włączcie się Państwo do tej społecznej inicjatywy. Wszyscy razem, możemy ograniczyć dochody przestępców płynące z działalności fałszerskiej. Wszyscy razem, możemy uczynić ją nieopłacalną. Na tym polega, między innymi, skuteczna walka z fałszerzami i wszelkiego pokroju oszustami. Uczynienie przestępstwa gospodarczego - nieopłacalnym, powinno być celem nas wszystkich. Podziel się swoją opinią: Henryk.Koscinski@nbp.pl Autor artykułu jest Naczelnikiem Wydziału w O/O NBP w Gdańsku - 5 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 Współpraca z Komendą Stołeczną Policji - Wyślij złodzieja na urlop! W ramach Kampanii Informacyjnej Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE w czerwcu 2010 r. rozpoczęliśmy ścisłą współpracę z Komendą Stołeczną Policji (równolegle do standardowej, trwałej współpracy z Komendą Główną Policji, prowadzonej już od lipca 2008 r.). Połączyliśmy akcję Komendy Stołecznej pt. "Wyślij złodzieja na urlop" z przesłaniem Kampanii Informacyjnej Systemu DZ. Działania Policji są przede wszystkim skierowane na prewencję, czyli jak nie zostać okradzionym przez kieszonkowca, Związek Banków Polskich natomiast koncentruje się na tym co zrobić w sytuacji, w której to się już wydarzy. Ramowy opis akcji: üakcja prowadzona jest na terenie ulic, dworców kolejowych, w parkach, okolicach banków. ünieumundurowani policjanci w czasie patrolów szukają osób, które nie pilnują swoich rzeczy. Następnie symulują kradzież kieszonkowca (naklejają niepostrzeżenie np. na portfel policyjną naklejkę ostrzegawczą lub chwilowo chowają pozostawione rzeczy - np. torebkę, bagaż). üz taką osobą jest przeprowadzana rozmowa, która ma na celu uświadomienie czego nie robić, aby nie stać się łatwym łupem dla złodzieja. üw czasie prowadzonej rozmowy, wręczana jest ulotka z instrukcją opisującą zasady bezpieczeństwa. üprzebieg akcji jest rejestrowany za pomocą ukrytej kamery. ünagrania wideo z takich akcji (oczywiście za zgodą "ofiar") są publikowane na stronach Policji (będą także dostępne na stronie dokumentyzastrzezone.pl), a także są przekazywane mediom. ücodziennie w ten sposób jest ostrzeganych 25 osób. DOKUMENCJUSZ UTRACJUSZ OFIARUS ZASTRZEŻ, DOKUMENTY - 6 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 Spodziewane efekty: üzwiększenie bezpieczeństwa osób korzystających z wypoczynku. üzmniejszenie liczby kradzieży kieszonkowych. üuzmysłowienie społeczeństwu jaką wartość, oprócz pieniędzy, przedstawiają dokumenty lub karty płatnicze. Akcję wspieramy m.in. akcją plakatowo-ulotkową: w metrze, tramwajach i autobusach w Warszawie są eksponowane plakaty i ulotki w łącznym nakładzie ponad 30.000 szt. z instrukcją, jak nie dać się złapać złodziejowi i jak zastrzec utracone dokumenty, jeżeli już dopadnie nas złodziej. Rozmowa z Naczelnikiem Wydziału Wywiadowczo-Patrolowego Komendy Stołecznej Policji Bogdanem Krzyszczakiem Grzegorz Kondek: W kwietniu 2009 została zainicjowana przez Państwa akcja "Dałeś się złapać policji, nie daj się złodziejowi", przeprowadzana w Warszawie, głównie w komunikacji miejskiej. Jakie czynniki wpłynęły, że zdecydowaliście się Państwo na kontynuację działań tym razem pod hasłem "Wyślij złodzieja na urlop"? Bogdan Krzyszczak: Statystyki za I 2009 roku, wskazywały na zdecydowany wzrost kradzieży kieszonkowych, w związku z tym zaczęliśmy poszukiwać rozwiązań, które by skutecznie wpłynęły na zmniejszenie działań kieszonkowców. Stąd pojawił się pomysł na przeprowadzenie akcji "Dałeś się złapać Policji, nie daj złodziejowi", aby bezpośrednio dotrzeć do mieszkańców Warszawy i uświadomić im jakie błędy najczęściej popełniają poprzez niedbanie o swoje kosztowności, tym samym prowokując kieszonkowców. Po zakończeniu projektu zaobserwowaliśmy znaczny spadek kradzieży kieszonkowych, a ponieważ okres wakacyjny sprzyja takim zdarzeniom, podjęliśmy decyzję o kontynuacji projektu pod hasłem: "Wyślij złodzieja na urlop!". Akcja ma na celu edukację społeczeństwa w zakresie tego jak nie paść "ofiarą" kieszonkowca oraz co więcej, dzięki współpracy ze Związkiem Banków Polskich, uświadomienie, że sama kradzież to nie ostateczność i skradzione dokumenty należy jak najszybciej zastrzec w bankowym Systemie DOKUMENTY ZASTRZEŻONE. GK: Dzięki przeprowadzonej akcji Banki zanotowały znaczny wzrost liczby zastrzeżeń dokumentów (średnio o 17%), a jak w związku z tym kształtują się statystyki policyjne? BK: Od lipca 2009, czyli od początku działań, spadek kradzieży, jaki zanotowaliśmy to 35% mniej tego rodzaju przestępstw w komunikacji miejskiej oraz aż 50% w centrach handlowych i punktach gastronomicznych. GK: Czy w związku z tym planujecie w najbliższym czasie kontynuację projektu? BK: Oczywiście. Wyjście do ludzi na tak wielką skalę poprzez bezpośrednie informowanie ich o popełnianych błędach przynosi niezwykle zadowalające efekty. - 7 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 Rozmowa z Oficerami Operacyjnymi Wydziału Wywiadowczo -Patrolowego Komendy Stołecznej Policji GK: Od wiosny 2009 r. wychodząc na ulice Warszawy, edukujecie społeczeństwo w zakresie tego jak dbać o swoje kosztowności, aby nie stać się ofiarą kieszonkowca. Opowiedzcie na czym dokładnie polega Wasza praca. Szubka : Wyłapujemy naszą "ofiarę" z tłumu, obserwujemy ją, poczym wklejamy żółtą naklejkę z hasłem: "Ty masz wakacje - złodziej nie" i odczekujemy chwilę, gdyż osoby te zajęte są zazwyczaj innymi czynnościami, np. rozmową przez telefon komórkowy. Po kilku minutach podchodzimy i mówimy jej co zrobiła źle i jak bardzo była nieostrożna w danej chwili, narażając swoje kosztowności na ryzyko utraty. Staramy się przekazać dobre nawyki, dotyczące dbania o przedmioty wartościowe, jakie nosimy w naszych torebkach, saszetkach, czy portfelach. GK: Gdzie najczęściej przyklejacie ostrzegawczą naklejkę? Szymek : Staramy się naklejać je do środka torebki np. bezpośrednio na portfele, gdyż wtedy zwiększa się wiarygodność naszych działań. GK: Czy w ciągu tego okresu zdarzyło się Wam, aby ktoś zorientował się, czy też w jakikolwiek sposób zareagował podczas wlepiania mu naklejki? Szymek : Od kwietnia 2009 r., czyli od początku akcji, nie zdarzyło nam się nigdy aby którakolwiek z "ofiar" zorientowała się i przyłapała nas na tym czynie. GK: Jak zatem najlepiej chronić swoje rzeczy i nie dać się złapać złodziejowi? Szubka : Dbać o nie, nie zostawiać bez opieki, obserwować, aby mieć nad nimi kontrolę. Gdy jesteśmy na plaży, pamiętajmy, aby nie zostawiać naszych rzeczy pod opieką osoby niezaufanej, która zlekceważy naszą prośbę i przez to spotkają nas przykre konsekwencje. Apelujemy do kobiet, aby swoje torebki nosiły zawsze z przodu i dodatkowo przytrzymywały je, aby mieć pewność, że kosztowności zawarte wewnątrz są bezpieczne. Kiedy przebywamy w punktach gastronomicznych, nigdy nie odkładajmy torebek na bok, tylko zawsze trzymajmy je na kolanach bądź na stoliku w zasięgu naszego wzroku. Szymek : Apelujemy również do mężczyzn, którzy bardzo często popełniają poważny błąd chowając swój portfel do tylnej kieszeni spodni, a takie zachowanie czyni idealną okazję dla złodzieja, dlatego zawsze trzymajmy je w przedniej kieszeni. Podobnie sprawa wygląda z marynarkami, kiedy jesteśmy w restauracji nigdy nie wieszajmy jej na wieszaku bez uprzedniego wyjęcia z niej portfela. GK: Ile tego typu osób, niedbających o swoje mienie, udaje Wam się zatrzymać w ciągu dnia? Szymek : Zatrzymujemy wiele osób, które nie uważają na swoje rzeczy. Razem z tajniakami Szubką, Cyganem i Swojakiem, dokładamy wszelkich starań, aby dziennie wyedukować jak największą część mieszkańców Warszawy, śmiało mogę powiedzieć, że kilkanaście tysięcy z nich zostało już "oklejonych". Szubka : Chcielibyśmy jeszcze zwrócić uwagę na sposób, w jaki pobieramy pieniądze z bankomatu, pamiętajmy, aby podczas tej czynności zakrywać wprowadzany PIN, gdyż złodziej, który upatrzył swoją ofiarę, obserwuje ją i przez naszą nieostrożność mogą nas spotkać bardzo przykre konsekwencje. GK: Dziękuję bardzo za rozmowę. - 8 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 Wzór plakatu wykorzystywany podczas akcji Wyślij złodzieja na urlop! Wyślij złodzieja na urlop! Patronat honorowy: Partnerzy Kampanii Informacyjnej Systemu DZ: Współpraca: Partnerzy Akcji Wyślij złodzieja na urlop : Patronat: Organizator: wwp.policja.waw.pl -9-
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 Prawdziwe historie Kieszonkowcy wpadli tuż po kradzieży czwartek, 8 kwietnia 2010 Policyjni wywiadowcy zatrzymali kieszonkowców, zaraz po tym, jak w tramwaju okradli kilka osób. Zatrzymani nie wiedzieli, że wcześniej byli uważnie obserwowani przez funkcjonariuszy. Policjanci z ogniwa wywiadowców podczas pełnienia służby w środkach komunikacji miejskiej, w czasie patrolu w tramwaju, zwrócili uwagę na dwóch mężczyzn. Jeden z nich cały czas zajmował miejsce przy wejściu do wagonu. Charakterystyczne było to, że wysiadał na przystankach i ponownie wsiadał gdy tramwaj ruszał. W tym czasie uważnie obserwował wsiadających, zaglądał do trzymanych przez nich toreb oraz cały czas utrzymywał kontakt wzrokowy z innym mężczyzną jadącym tym samym wagonem. Gdy obaj wysiedli z tramwaju na Bramie Portowej, podszedł do nich mężczyzna, który również jechał tym samym tramwajem. Mężczyźni chwilę rozmawiali, po czym zaczęli przekazywać sobie różne przedmioty, w tym damski portfel. Kiedy obserwowani ruszyli w stronę centrum, zostali zatrzymani. Jeden z mężczyzn na widok policjantów chciał pozbyć się części przedmiotów. Przy mężczyznach znaleziono DOKUMENTY, karty bankomatowe na różne nazwiska oraz telefony komórkowe. Dwaj zatrzymani - 33 i 25-latek to mieszkańcy Szczecina, trzeci 53-latek nie posiada stałego miejsca zamieszkania. Cała trójka w przeszłości była notowana. Policjanci dotarli do właścicieli znalezionych przy mężczyznach przedmiotów. Wszyscy twierdzili, że utracili je w nieznanych im okolicznościach i wszyscy poruszali się tym samym tramwajem co sprawcy chwilę przed zatrzymaniem. Wczoraj dwóch zatrzymanych usłyszało po trzy zarzuty. Dzisiaj policjanci zwrócili się do prokuratury z wnioskiem o zastosowanie wobec zatrzymanych tymczasowego aresztu. Wyłudzili sprzęt AGD o wartości blisko 100 tys. zł wtorek, 4 maja 2010 Wrocławscy policjanci zatrzymali dwóch obywateli Węgier, podejrzewanych o wyłudzenie sprzętu AGD o wartości blisko 100 tysięcy złotych. Sprawcy odebrali towar z jednej z firm pod pozorem dostarczenia go kontrahentowi ze Szwecji. Funkcjonariusze Wydziału do Walki z Przestępczością Gospodarczą Komendy Miejskiej Policji we Wrocławiu zatrzymali dwóch obywateli Węgier (42 i 44 lata), podejrzewanych o wyłudzenie sprzętu AGD o wartości blisko 100 tysięcy złotych. Sprawcy posługując się sfałszowanymi DOKUMENTAMI, podając się za przedstawicieli węgierskiej firmy przewozowej, odebrali towar z jednej z wrocławskich firm, pod pozorem dostarczenia go kontrahentowi w Szwecji. Zamiast na północ, obrali jednak kurs na południe. Mężczyźni zostali zatrzymani przez wrocławskich policjantów w okolicach Nowego Sącza. Funkcjonariusze odzyskali i zabezpieczyli w sumie 77 wyłudzonych lodówek. Obecnie policjanci wyjaśniają szczegółowo okoliczności tej sprawy. Wobec starszego z mężczyzn zastosowano tymczasowy areszt. Za oszustwo grozi kara do 8 lat pozbawienia wolności. Źródło: www.policja.pl - 10 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 STATYSTYKI - 11 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 1. Liczba zastrzeżonych dokumentów tożsamości - IV 2007 - II 2010 Wielkość bazy na koniec u Kwartalna wielkość przyrostu 900 000 45 000 800 000 40 000 700 000 35 000 600 000 30 000 500 000 25 000 400 000 20 000 300 000 15 000 200 000 10 000 100 000 5 000 0 IV 2007 I 2008 II 2008 III 2008 IV 2008 I 2009 II 2009 III 2009 IV 2009 I 2010 II 2010 0 Kwartał IV 2007 I 2008 II 2008 III 2008 IV 2008 I 2009 II 2009 III 2009 IV 2009 I 2010 II 2010 Wielkość bazy na koniec u 661 083 Kwartalna wielkość przyrostu 677 189 16 106 693 202 16 013 709 827 16 625 743 894 34 067 771 767 27 873 802 835 31 068 827 129 24 294 848 205 21 076 869 111 892 616 20 906 23 505 Znaczący wzrost liczby zastrzeganych dokumentów widoczny od IV u 2008 roku jest efektem rozpoczęcia Kampanii Informacyjnej Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE. Źródło: ZBP Ilekroć w niniejszym raporcie jest mowa o liczbie zastrzeżonych dokumentów tożsamości dane te dotyczą następujących rodzajów dokumentów: üdowody osobiste, üpaszporty, üprawa jazdy üksiążeczka wojskowa, üksiążeczka marynarska, ükarta pobytu, üdokumenty zagraniczne, üdowody rejestracyjne, ükarty płatnicze. - 12 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 2. Liczba zastrzeżonych dokumentów tożsamości oraz ogólna liczba przestępstw dot. dokumentów w latach 2003-2009 Posługiwanie się dokumentami innej osoby Liczba zastrzeżonych dokumentów Podrabianie dokumentów tożsamości 90 000 80 000 70 000 60 000 50 000 40 000 30 000 20 000 10 000 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 900 000 800 000 700 000 600 000 500 000 400 000 300 000 200 000 100 000 0 Rok Posługiwanie się dokumentami innej osoby Podrabianie dokumentów tożsamości Liczba zastrzeżonych dokumentów 2003 33 775 20 949 436 779 2004 33 350 19 358 480 006 2005 30 391 19 937 530 863 2006 27 322 19 217 590 694 2007 22 087 18 319 661 083 2008 19 729 17 340 743 894 2009 18 228 17 804 848 205 Źródło: www.policja.pl, ZBP - 13 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 3. Posługiwanie się dokumentami innej osoby Postępowania stwierdzone ogółem wg. województw I półrocze 2009/I półrocze 2010 2010 2009 1 600 1 400 1 200 1 000 800 600 400 200 0 Podlaskie Łódzkie Opolskie Warmińsko-mazurskie Pomorskie Podkarpackie Świętokrzyskie Zachodniopomorskie Lubuskie Kujawsko-pomorskie Wielkopolskie Lubelskie Małopolskie Dolnośląskie Mazowieckie Śląskie Województwo I pół. 2009 r. I pół. 2010 r. I półrocze 2010 r. - wg. województw Podlaskie Łódzkie Opolskie Warmińsko-mazurskie Pomorskie Podkarpackie 123 113 154 179 272 228 Źródło: www.policja.pl, ZBP 204 Świętokrzyskie Zachodniopomorskie Lubuskie Kujawsko-pomorskie Wielkopolskie Lubelskie Małopolskie Dolnośląskie Mazowieckie Śląskie 298 311 282 532 627 827 877 1 433 1 630 105 141 141 164 194 197 205 279 300 326 511 541 662 820 1 118 1 429 379 300 0-200 820 201-400 401-600 601-800 powyżej 801 511 194 141 326 141 1 429 662 164 1 118 205 105 197 541 Źródło: www.policja.pl - 14 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 Postępowania stwierdzone ogółem dla całej Polski - I półrocze 2009/I półrocze 2010 9 000 8 000 7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 0 I półrocze 2009 I półrocze 2010 I pół. 2009 r. 8 090 I pół. 2010 r. 7 133 Źródło: www.policja.pl Statystyki dotyczą zapisów zawartych w kodeksie karnym: Art. 270 1. Kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. 2. Tej samej karze podlega, kto wypełnia blankiet, opatrzony cudzym podpisem, niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo takiego dokumentu używa. 3. Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w 1, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Art. 273 Kto używa dokumentu określonego w art. 271 lub 272, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Art. 274 Kto zbywa własny lub cudzy dokument stwierdzający tożsamość,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Art. 275 1. Kto posługuje się dokumentem stwierdzającym tożsamość innej osoby albo jej prawa majątkowe lub dokument taki kradnie lub go przywłaszcza, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. 2. Tej samej karze podlega, kto bezprawnie przewozi, przenosi lub przesyła za granicę dokument stwierdzający tożsamość innej osoby albo jej prawa majątkowe. - 15 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 4. Łączne liczby i kwoty udaremnionych prób wyłudzeń kredytów - I 2008 - II 2010 Wnioskowana kwota Liczba udaremnionych prób wyłudzeń 160 000 000 zł 140 000 000 zł 120 000 000 zł 100 000 000 zł 80 000 000 zł 60 000 000 zł 40 000 000 zł 20 000 000 zł 3 000 2 500 2 000 1 500 1 000 500 0 zł 0 I 2008 II 2008 III 2008 IV 2008 I 2009 II 2009 III 2009 IV 2009 I 2010 II 2010 Kwartał I 2008 II 2008 III 2008 IV 2008 I 2009 II 2009 III 2009 IV 2009 I 2010 II 2010 Wnioskowana kwota 101 317 112 103 595 262 99 151 569 69 404 433 76 775 939 76 229 797 62 489 710 98 476 368 100 569 878 71 359 989 Liczba udaremnionych prób wyłudzeń 2 100 2 248 2 550 2 469 2 316 2 086 1 999 2 067 2 134 1 720 Źródło: BIK - 16 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 5. Średnia kwota udaremnionych prób wyłudzeń kredytów - II 2009/2010 r. - wg. województw II 2010 r. II 2009 r. 45 000 zł 40 000 zł 35 000 zł 30 000 zł 25 000 zł 20 000 zł 15 000 zł 10 000 zł 5 000 zł 0 zł Lubelskie Opolskie Podlaskie Lubuskie Kujawsko-pomorskie Dolnośląskie Zachodniopomorskie Łódzkie Śląskie Małopolskie Świętokrzyskie Wielkopolskie Podkarpackie Pomorskie Warmińsko-mazurskie Mazowieckie Województwo II kw. 2009 r. II kw. 2010 r. II 2010 r. - wg. województw Lubelskie Opolskie Podlaskie Lubuskie Kujawsko-pomorskie Dolnośląskie Zachodniopomorskie Łódzkie Śląskie Małopolskie Świętokrzyskie Wielkopolskie Podkarpackie Pomorskie Warmińsko-mazurskie Mazowieckie 21 405 zł 14 064 zł 8 271 zł 36 199 zł 21 691 zł 29 213 zł 20 197 zł 20 304 zł 17 077 zł 40 603 zł 26 063 zł 27 622 zł 13 326 zł 40 548 zł 20 676 zł 27 082 zł 8 375 zł 11 383 zł 12 366 zł 12 668 zł 14 782 zł 16 907 zł 17 364 zł 23 226 zł 23 725 zł 25 985 zł 26 960 zł 28 236 zł 28 520 zł 30 071 zł 30 570 zł 32 401 zł 17 364 zł 12 668 zł 16 907 zł 0-10 000 zł 28 236 zł 10 001-20 000 zł 30 071 zł 14 782 zł 11 383 zł 20 001-30 000 zł powyżej 30 001 zł 23 226 zł 23 725 zł 30 570 zł 32 401 zł 26 960 zł 25 985 zł 12 366 zł 8 375 zł 28 520 zł Średnia dla Polski 25 320 zł 23 987 zł Źródło: BIK Przy wyliczeniu zostały odrzucone najbardziej ekstremalne wyniki (największe kwoty przekraczające 1 mln zł.), które mogły w znaczny sposób wpłynąć na średnią kwotę udaremnionych prób wyłudzeń w poszczególnych województwach. - 17 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 6. Liczba udaremnionych prób wyłudzeń - II 2009/2010 - porównanie wg. województw r. II 2010 r. II 2009 r. 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Podlaskie Opolskie Warmińsko-mazurskie Świętokrzyskie Lubuskie Podkarpackie Lubelskie Kujawsko-pomorskie Zachodniopomorskie Pomorskie Łódzkie Małopolskie Wielkopolskie Dolnośląskie Mazowieckie Śląskie II 2010 r. - wg. województw Województwo Podlaskie Opolskie Warmińsko-mazurskie II kw. 2009 r. 42 42 52 II kw. 2010 r. 24 35 46 102 114 83 46 24 Świętokrzyskie Lubuskie Podkarpackie 29 54 57 47 52 53 52 149 250 Lubelskie Kujawsko-pomorskie Zachodniopomorskie Pomorskie Łódzkie 78 86 148 148 161 60 83 102 114 135 153 35 135 280 47 60 Małopolskie Wielkopolskie Dolnośląskie Mazowieckie Śląskie 144 186 208 366 314 137 149 153 250 280 0-50 51-100 101-200 powyżej 201 137 53 Średnia dla Polski 132 108 Źródło: BIK - 18 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 7. Łączna kwota udaremnionych prób wyłudzeń - II 2009/2010 r. - wg. województw II 2010 r. II 2009 r. 25 000 000 zł 20 000 000 zł 15 000 000 zł 10 000 000 zł 5 000 000 zł 0 zł Podlaskie Opolskie Lubelskie Lubuskie Kujawsko-pomorskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Podkarpackie Zachodniopomorskie Dolnośląskie Małopolskie Łódzkie Wielkopolskie Pomorskie Mazowieckie Śląskie II 2010 r. - wg. województw Województwo II kw. 2009 r. II kw. 2010 r. 9 516 267 zł 1 406 239 zł Podlaskie 347 402 zł 296 792 zł 2 553 796 zł Opolskie Lubelskie 590 702 zł 1 648 168 zł 398 406 zł 502 473 zł 1 226 920 zł 296 792 zł Lubuskie 1 954 734 zł 658 749 zł 10 897 659 zł Kujawsko-pomorskie Świętokrzyskie 1 865 445 zł 755 814 zł 1 226 920 zł 1 267 120 zł 658 749 zł 6 336 250 zł Warmińsko-mazurskie 1 054 462 zł 1 406 239 zł 4 334 211 zł Podkarpackie Zachodniopomorskie Dolnośląskie Małopolskie Łódzkie 759 555 zł 2 989 194 zł 6 047 077 zł 5 724 980 zł 3 268 995 zł 1 511 584 zł 2 553 796 zł 2 586 753 zł 4 133 983 zł 4 334 211 zł 2 586 753 zł 398 406 zł 23 732 787 zł 502 473 zł 1 267 120 zł 4 133 983 zł 1 511 584 zł Wielkopolskie Pomorskie Mazowieckie Śląskie 5 137 631 zł 5 960 581 zł 9 830 824 zł 5 362 326 zł 6 336 250 zł 9 516 267 zł 10 897 659 zł 23 732 787 zł 0-500 000 500 001-1 000 000 1 000 001-4 000 000 4 000 001-8 000 000 powyżej 8 000 001 Średnia dla Polski 3 331 118 zł 4 459 999 zł Źródło: BIK - 19 -
Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE - infodok - Raport o dokumentach - II 2010 8. Największe kwoty prób wyłudzeń kredytów - II 2009/2010 r. kwota kredytu w PLN - II 2009 r. kwota kredytu w PLN - II 2010 r. 12 000 000 zł 10 000 000 zł 8 000 000 zł 6 000 000 zł 4 000 000 zł 2 000 000 zł 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Województwo Kwota kredytu w PLN - II 2010 r. śląskie pomorskie śląskie łódzkie śląskie mazaowieckie mazowieckie śląskie zachodniopomorskie pomorskie 10 000 000 zł 3 040 125 zł 2 684 827 zł 1 221 960 zł 1 055 734 zł 900 000 zł 850 000 zł 800 000 zł 800 000 zł 750 000 zł Województwo Kwota kredytu w PLN - II 2009 r. Źródło: BIK mazowieckie lubelskie mazowieckie małopolskie warmińsko-mazurskie mazowieckie pomorskie małopolskie małopolskie dolnosląskie 5 000 000 zł 3 300 000 zł 1 820 682 zł 1 421 050 zł 1 170 000 zł 1 135 595 zł 1 100 000 zł 1 079 950 zł 1 044 905 zł 1 000 000 zł Rekordowa kwota udaremnionej próby zaciągnięcia kredytu w całym okresie objętym badaniem (II kw. 2008 - II kw. 2010) - 20 -
Zapytaj Doradcę! Zapraszamy na stronę internetową CIG: www.cigi.pl Olsztyn Toruń Białystok Zielona Góra Lublin Opole Kielce Wiedza o tym, gdzie znaleźć informacje i jak ich używać - to tajemnica sukcesu Albert Einstein Białystok bialystok@cigi.pl tel. kom. 605 255 291 Gdańsk gdansk@cigi.pl tel. (58) 682 19 49 tel. kom. 723 723 754 Katowice katowice@cigi.pl tel. (32) 359 79 80 tel. kom. 723 723 751 Kielce kielce@cigi.pl tel. kom. 723 723 756 Kraków krakow@cigi.pl tel. (12) 633 22 40 tel. kom. 723 723 752 Lublin lublin@cigi.pl tel. (81) 534 29 18 tel. kom. 723 723 788 Łódź lodz@cigi.pl tel. (42) 636 03 65 tel. kom. 607 055 584 Olsztyn olsztyn@cigi.pl tel. kom. 605 255 291 Opole opole@cigi.pl tel. kom. 723 723 772 Poznań poznan@cigi.pl tel. (61) 828 05 20 tel. kom. 723 723 753 Rzeszów rzeszow@cigi.pl tel. (17) 853 34 60 tel. kom. 723 723 756 Szczecin szczecin@cigi.pl tel. (91) 431 06 60 tel. kom. 723 723 768 Toruń torun@cigi.pl tel. kom. 723 723 754 Warszawa warszawa@cigi.pl tel. (22) 486 84 07 tel. kom. 723 723 760 Wrocław wroclaw@cigi.pl tel. (71) 788 84 01/02 tel. kom. 723 723 772 Zielona Góra zielonagora@cigi.pl tel. kom. 691 255 292 Kontakt: Centrum Prawa Bankowego i Informacji Sp. z o.o., Dział Marketingu, ul. Kruczkowskiego 8, 00-380 Warszawa Grzegorz Kondek tel. (022) 486 84 426 email: grzegorz.kondek@cpb.pl Emilia Ożarowska te. (022) 486 84 428 email: emilia.ozarowska@cpb.pl
Kieszonkowcy kradną nie tylko dla gotówki! Nie pozwól im wykorzystać swojej tożsamości! Jeżeli utraciłeś dokumenty nie ryzykuj! Natychmiast zastrzeż je w banku! Nawet jeżeli nie masz swojego konta. Patronat honorowy: Współpraca: Patronat: Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE Sektor bankowy powszechnie uczestniczy w Systemie DZ. Poniżej przedstawiamy tylko wybrane banki, które uczestniczą w dodatkowej, społecznej Kampanii Informacyjnej: Organizator: Banki przyjmujące zastrzeżenia od wszystkich osób: Banki przyjmujące zastrzeżenia od swoich Klientów: Banki Spółdzielcze i Bank BPS