Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Powiatowym Dziennym Domu Samopomocy Ośrodku Rehabilitacyjno- Kulturalnym w Drawsku Pomorskim z filią w Złocieńcu Jednostka kontrolowana: Powiatowy Ośrodek Wsparcia: Powiatowy Dzienny Dom Samopomocy Ośrodek Rehabilitacyjno-Kulturalny w Drawsku Pomorskim ul. B. Chrobrego 4, 78-500 Drawsko Pomorskie Filia w Złocieńcu: ul. I Dywizji WP 8, 78-520 Złocieniec Jednostka prowadząca: Starosta Drawski Kierownik jednostki: Joanna Orzepowska Kontrolujący: Ewa Golińczak Kierownik Oddziału ds. Nadzoru i Kontroli w Pomocy Społecznej w Wydziale Spraw Społecznych numer legitymacji służbowej 24/2013, Dobrosława Woś główny specjalista numer legitymacji służbowej 27/2013, na podstawie upoważnienia Nr 3/2016 z 8 stycznia 2016 r. (akta kontroli str. 1) Kontrolerzy złożyli oświadczenia o braku okoliczności uzasadniających wyłączenie ich z kontroli. (akta kontroli str. 2-3) Data rozpoczęcia i zakończenia kontroli: Kontrolę przeprowadzono w dniach 25-27 stycznia 2016 r. Kontrolowana jednostka oraz jednostka prowadząca została powiadomiona o terminie przeprowadzenia kontroli, zgodnie z 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.). (akta kontroli str. 4-6) Przedmiot i okres kontroli: Przedmiotem kontroli była organizacja i funkcjonowanie środowiskowego domu samopomocy. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2015 r. do dnia kontroli. Ustalenia zawarte w protokole oparto o informacje udzielone przez kierownika jednostki, skontrolowaną dokumentację oraz oględziny placówki. Kontrola została przeprowadzona w oparciu o Program kontroli kompleksowej środowiskowego domu samopomocy. (akta kontroli str. 7-16) Prowadzenie i rozwój infrastruktury środowiskowych domów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi należy do zadań z zakresu administracji rządowej
zleconych gminie lub powiatowi (art. 18 ust. 1 pkt 5 oraz art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, Dz. U. z 2015 r., poz. 163 z późn. zm.). Zgodnie z art. 22 pkt 1 przywołanej ustawy ustalanie sposobu wykonywania zadań z zakresu administracji rządowej realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego jest zadaniem wojewody. Sposób funkcjonowania środowiskowych domów samopomocy, kwalifikacje osób świadczących usługi oraz standardy usług świadczonych przez domy określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586 z późn. zm.), które weszło w życie 1 stycznia 2011 r. Termin dostosowania domów do wymaganych standardów upływa z dniem 31 grudnia 2018 r. USTALENIA OGÓLNE DOTYCZĄCE ZASAD FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKOWEGO DOMU SAMOPOMOCY Powiatowy Dzienny Dom Samopomocy Ośrodek Rehabilitacyjno-Kulturalny w Drawsku Pomorskim rozpoczął działalność w grudniu 2007 roku. Do 1 października 2014 r. Ośrodek funkcjonował w strukturze organizacyjnej Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Drawsku Pomorskim. Na podstawie Uchwały Nr XLII/384/2014 Rady Powiatu Drawskiego z dnia 30 maja 2014 r. Powiatowy Dzienny Dom Samopomocy został wyodrębniony i od 1 października 2014 r. stanowi odrębną jednostkę organizacyjną Powiatu Drawskiego. Od października 2015 r. funkcjonuje filia ośrodka w Złocieńcu. (akta kontroli str. 17-21) Zgodnie z 4 ust. 1 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy sposób funkcjonowania domu powinny określać następujące dokumenty: statut domu, regulamin organizacyjny domu, program działalności i plan pracy na dany rok. Kontrolowana jednostka posiada statut przyjęty przywołaną uchwałą Rady Powiatu Drawskiego, regulamin organizacyjny przyjęty Uchwałą Nr 448/2014 Zarządu Powiatu Drawskiego z dnia 24 października 2014 r., programy działalności (odrębnie dla typu A i typu B) oraz plany pracy na 2015 i 2016 r. Programy działalności oraz plany pracy zostały opracowane w uzgodnieniu z Wojewodą Zachodniopomorskim. Nie przekazano do uzgodnienia do Wojewody Zachodniopomorskiego regulaminu organizacyjnego jednostki. Brak potwierdzenia dotyczącego przekazania programów i planów pracy do zatwierdzenia jednostce zlecającej tj. Staroście Drawskiemu. (regulamin organizacyjny: akta kontroli str. 22-30) Bezpośredni nadzór nad funkcjonowaniem powiatowego ośrodka wsparcia sprawuje kierownik PDDS-OR-K. W kontrolowanym okresie funkcję tę pełniły Pani Grażyna Dudka (do 30 września 2015 r.) oraz Pani Joanna Orzepowska (od 1 października 2015r.). TYP DOMU, LICZBA MIEJSC I FREKWENCJA Powiatowy Dzienny Dom Samopomocy w Drawsku Pomorskim jest placówką typu AB, a więc przeznaczony jest dla: osób przewlekle psychicznie chorych, 2
osób upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim, znacznym i umiarkowanym oraz z lekkim upośledzeniem umysłowym, gdy jednocześnie występują inne zaburzenia, zwłaszcza neurologiczne. Ośrodek dysponuje 55 miejscami uzgodnionymi z Wojewodą Zachodniopomorskim, z tego 30 miejsc w Drawsku Pomorskim oraz 25 w filii w Złocieńcu. Jednostka przeznaczona jest dla mieszkańców Powiatu Drawskiego. Decyzję kierującą do Powiatowego Dziennego Domu Samopomocy Ośrodka Rechabilitacyjno-Kulturalnego w Drawsku Pomorskim oraz decyzję w sprawie odpłatności za korzystanie z usług Domu wydaje Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Drawsku Pomorskim zgodnie z art. 51b ust. 5 ustawy o pomocy społecznej oraz 7 ust. 3 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Na dzień 25 stycznia 2016 r. wydanych było 55 decyzji kierujących. Na podstawie wykazów uczestników sporządzonych na dzień kontroli, odrębnie dla ośrodka w Drawsku Pomorskim oraz dla filii w Złocieńcu, stwierdzono, że uczestnikami powiatowego ośrodka wsparcia było 33 mężczyzn oraz 22 kobiety. Najmłodszy uczestnik jest w wieku 24 lat a najstarszy w wieku 58 lat. Dwanaście osób jest ubezwłasnowolnionych, w tym 6 częściowo i 6 całkowicie. Siedem osób ponosi odpłatność za pobyt zgodnie z art. 51b ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Osiem osób nie jest w pełni sprawnych ruchowo. Większość uczestników to osoby niepełnosprawne intelektualnie (typ B 46 osób) pozostali uczestnicy to osoby przewlekle psychicznie chore (typ A 9 osób). (akta kontroli str. 31 40) Na podstawie list obecności stwierdzono, że frekwencja na zajęciach wynosiła: w placówce w Drawsku Pomorskim: w czerwcu 2015 r. 68%, we wrześniu 2015 r. 71 %, w listopadzie 2015 r. 77 %, w filii w Złocieńcu: w czerwcu 2015 r. 74%, we wrześniu 2015 r. 66 %, w listopadzie 2015 r. 72 %. Powiatowy Dzienny Dom Samopomocy w Drawsku Pomorskim działa od poniedziałku do piątku w godzinach od 7 00 do 15 00. Na podstawie Planu dnia oraz zapisów w dziennikach pracy zespołu wspierająco-aktywizujacego stwierdzono, że kontrolowana placówka spełnia wymogi określone w 6 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy, zgodnie z którymi dom powinien zapewniać co najmniej 6 godzin dziennie zajęć z uczestnikami. (akta kontroli str. 41) POMIESZCZENIA I WYPOSAŻENIE Powiatowy Dzienny Dom Samopomocy Ośrodek Rehabilitacyjno-Kulturalny w Drawsku Pomorskim zlokalizowany jest w dwóch obiektach w Drawsku Pomorskim oraz w Złocieńcu. 3
Placówka w Drawsku Pomorskim mieści się przy ul. B. Chrobrego 4 w budynku piętrowym, w którym znajduje się także przychodnia, powiatowe centrum pomocy rodzinie oraz powiatowy zespół do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności. Na budynku umieszczona zastała tablica informacyjna z nazwą placówki. Nieruchomość stanowi własność Powiatu Drawskiego i jest przekazana na potrzeby powiatowego ośrodka wsparciana podstawie umowy użyczenia. (akta kontroli str. 42-46) Kontrolowana placówka posiada dwa wejścia do budynku (bezpośrednie oraz od strony przychodni) oraz dodatkowe boczne wyjście ewakuacyjne. Budynek w części zajmowanej przez ośrodek wsparcia pozbawiony jest barier architektonicznych: pomiędzy kondygnacjami zamontowano windę do wyłącznego użytku dla uczestników i personelu domu, a przy wejściu do budynku od strony przychodni znajduje się podjazd dla osób niepełnosprawnych. Ośrodek w Drawsku Pomorskim zajmuje pomieszczenia na parterze i piętrze budynku. Łączna powierzchnia użytkowa pomieszczeń ośrodka wynosi 618,50 m 2, w tym parter 306,0 m 2, a piętro 312,5 m 2. Powierzchnia użytkowa przypadająca na jednego uczestnika wynosi 20,6 m 2, a zatem placówka spełnia warunek określony w 18 pkt 2 rozporządzenia, zgodnie z którym powierzchnia użytkowa przypadająca na 1 uczestnika winna wynosić nie mniej niż 8 m 2. Na parterze znajdują się następujące pomieszczenia: hol, szatnia, kuchnia z zapleczem magazynowym, jadalnia, pracownia rękodzieła, pracownia komputerowa, pracownia krawiecka, pomieszczenie biurowe / pokój pracownika socjalnego, pomieszczenie biurowe / pokój kierownika, pokój do indywidualnego poradnictwa, służący jako pokój do wyciszeń, łazienka z natryskiem najazdowym oraz z dodatkową toaletą, wyposażona w udogodnienia dla osób niepełnosprawnych, toaleta dla uczestników wyposażona w udogodnienia dla osób niepełnosprawnych, toaleta dla uczestników (oczko wc i pisuar), toaleta dla personelu, pomieszczenie gospodarcze, magazyn na materiały do prac plastycznych i sprzęt. Na piętrze budynku mieszczą się: sala ogólna, pracownia dobrego wyglądu, sala rehabilitacyjna, pracownia doświadczania świata z salą do zajęć gimnastycznych, pracownia techniczna, pomieszczenie kuchenne, łazienka z natryskiem najazdowym oraz z dodatkową toaletą, wyposażona w udogodnienia dla osób niepełnosprawnych, 4
pomieszczenie biurowe / kadry i księgowość, dwie toalety dla uczestników, mieszkanie treningowe: pokój z aneksem kuchennym oraz łazienką z natryskiem najazdowym oraz z dodatkową toaletą, wyposażoną w udogodnienia dla osób niepełnosprawnych, pomieszczenia gospodarcze na środki czystości, magazyn do przechowywania materiałów technicznych. (akta kontroli str. 47-48) Do dyspozycji uczestników jest niewielki teren zielony usytuowany przy wejściu do placówki. Placówka wyposażona jest w sprzęt gospodarstwa domowego (m.in. pralka, odkurzacz, piekarnik, kuchenka, okap, zamrażarka, lodówka, sprzęt AGD, żelazko, deska do prasowania), telewizor, komputery, drukarkę oraz sprzęt do ćwiczeń sportowych i do rehabilitacji ruchowej. Placówka w Złocieńcu mieści się na parterze budynku internatu Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Złocieńcu, położonym w centrum miejscowości. Na budynku umieszczona zastała tablica informacyjna z nazwą placówki. Pomieszczenia Filii zostały przekazane w użytkowanie na podstawie umowy użyczenia. (akta kontroli str. 49-51) Obiekt posiada dwa czynne wejścia (jedno ewakuacyjne). Przy głównym wejściu z uwagi na schody prowadzące do wejścia znajduje się podjazd dla osób niepełnosprawnych. Łączna powierzchnia użytkowa pomieszczeń Filii wynosi 206,40 m 2. Powierzchnia użytkowa przypadająca na jednego uczestnika wynosi 8,26 m 2, a zatem placówka spełnia warunek określony w 18 pkt 2 rozporządzenia, zgodnie z którym powierzchnia użytkowa przypadająca na 1 uczestnika winna wynosić nie mniej niż 8 m 2. W placówce znajdują się następujące pomieszczenia: sala ogólna, pracownia dobrego wyglądu i rękodzieła, pracownia artystyczna, przedzielona przesuwanymi drzwiami z wygospodarowanym miejscem na odzież wierzchnią uczestników, pracownia komputerowa, pokój do indywidualnego poradnictwa pełniący funkcję pokoju do wyciszeń, pomieszczenie kuchenne, jadalnia, łazienka z natryskiem najazdowym oraz z dodatkową toaletą, wyposażona w udogodnienia dla osób niepełnosprawnych, dwie toalety dla uczestników (jedna wyposażona w udogodnienia dla osób niepełnosprawnych), pomieszczenie biurowe / pokój kierownika, pomieszczenie gospodarcze, Dodatkowym pomieszczeniem jest toaleta dla personelu usytuowana obok pomieszczeń Filii. (akta kontroli str. 52) Placówka wyposażona jest w sprzęt gospodarstwa domowego, sprzęt AGD, telewizor, komputery, drukarkę oraz materiały do zajęć plastycznych i terapii. 5
STRUKTURA ZATRUDNIENIA W Powiatowym Dziennym Domu Samopomocy Ośrodku Rehabilitacyjno- Kulturalnym w Drawsku Pomorskim na podstawie umowy o pracę zatrudnionych jest 16 osób, w wymiarze 16 etatów, w tym: kierownik, 6 terapeutów, 5 instruktorów terapii zajęciowej, 2 opiekunów, główna księgowa, specjalista pracy socjalnej. Dodatkowo na podstawie umowy-zlecenia zatrudniono 2 inspektorów ds. administracyjno-księgowych, rehabilitanta i psychologa. Na rzecz ośrodka pracę świadczą także kierowca oraz sprzątaczka na umowę zlecenie. Zespół wspierająco-aktywizujący stanowi 15 osób zatrudnionych na umowę o pracę (15 etatów) oraz dwie osoby zatrudnione na umowę-zlecenie: rehabilitant zatrudniony w wymiarze 3 godzin tygodniowo 4 razy w miesiącu (co odpowiada wymiarowi 0,075 etatu) oraz psycholog zatrudniony w wymiarze 6 godzin 1 raz w miesiącu (co odpowiada wymiarowi 0,0375 etatu). Łączny wymiar zatrudnienia pracowników stanowiących zespół wspierająco-aktywizujący wynosi 15,1125 etatu. Zgodnie z 12 ust. 1 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy wskaźnik zatrudnienia zespołu wspierająco-aktywizującego powinien wynosić nie mniej niż 1 etat na 7 uczestników w domu typu A oraz nie mniej niż 1 etat na 5 uczestników w domu typu B lub C. Wyliczony w powyższy sposób wskaźnik zatrudnienia zespołu wspierająco-aktywizującego w Powiatowym Dziennym Domu Samopomocy w Drawsku Pomorskim w odniesieniu do opisanego wyżej składu osobowego uczestników na dzień kontroli (ustalonego na podstawie wykazu uczestników) wynosi 10,48 etatu, a zatem zatrudnienie zespołu wspierającoaktywizującego na dzień kontroli jest zgodne z wymogami standardu. Kierownik jednostki spełnia wymogi kwalifikacyjne wskazane w art. 122 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, tj. posiada dyplom ukończenia specjalizacji z zakresu organizacji pomocy społecznej oraz 3-letni staż pracy w pomocy społecznej. Posiada także kwalifikacje określone w 9 ust. 1 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy, tj. wykształcenie wyższe na kierunku mającym zastosowanie przy świadczeniu usług w domu oraz co najmniej półroczne doświadczenie zawodowe polegające na realizacji usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Pracownicy zespołu wspierająco-aktywizujacego zatrudnieni na umowę o pracę posiadają kwalifikacje odpowiednie do zajmowanego stanowiska, zgodnie z minimalnymi wymaganiami określonymi w załączniku Nr 3 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 1786) z wyjątkiem osób wskazanych pod poz. 5, 6 i 9 w zestawieniu pn. Wykaz pracowników ( ), stanowiącym załącznik do protokołu. Na dzień kontroli pracownicy posiadali co najmniej półroczne doświadczenie zawodowe polegające na realizacji usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi, wymagane na podstawie 11 ust. 1 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Pracownicy wskazani w poz. 3, 9, 11, 15, 16 w zestawieniu pn. Wykaz pracowników ( ), którzy w ramach swoich obowiązków zawodowych posiadają przeprowadzanie treningów umiejętności społecznych posiadają przeszkolenie w zakresie określonym w 11 ust. 2 pkt 1, 2 i 3 ww. rozporządzenia. Pracownicy wskazani w powyższym zestawieniu w poz. 1, 2, 4, 5, 6, 7, 10, 12, 14 nie posiadają takiego przeszkolenia. (akta kontroli str. 53-66) 6
Spotkania zespołu wspierająco-aktywizującego odbywają się zgodnie z 13 ust. 2 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy, tj, nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy. Na podstawie protokołów ze spotkań ustalono, że w 2015 r. odbyły się 52 spotkania. Tematyką spotkań, jak wynika z protokołów, było przygotowywanie indywidualnych planów, omówienie ich realizacji, ewentualna modyfikacja ippwa oraz dokonywanie ocen okresowych uczestników Domu. W toku czynności kontrolnych ustalono, że w kontrolowanej jednostce zorganizowano szkolenia dla pracowników w zakresie tematycznym wynikającym ze zgłoszonych przez nich potrzeb odnośnie funkcjonowania Domu, zgodnie z 23 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. W 2015 r. pracownicy brali udział w szkoleniach: Prowadzenie dokumentacji merytorycznej uczestników PDDS-OR-K (1.06.2015 r.) oraz Prowadzenie dokumentacji indywidualnej i zbiorowej w świetle rozporządzenia o środowiskowych domach samopomocy (22.08.2015 r.). ŚWIADCZONE USŁUGI Powiatowy Dzienny Dom Samopomocy Ośrodek Rehabilitacyjno-Kulturalny w Drawsku Pomorskim jest dziennym ośrodkiem wsparcia dla osób przewlekle psychicznie chorych i niepełnosprawnych intelektualnie. Na podstawie Planu Pracy ŚDS na 2015 r. oraz dzienników pracy zespołu wspierającoaktywizującego stwierdzono, że kontrolowana placówka realizuje następujące treningi umiejętności społecznych oraz kompetencji życiowych: 1. Trening funkcjonowania w codziennym życiu, w tym: trening dbałości o wygląd zewnętrzny i trening nauki higieny w szczególności w pracowniach dobrego wyglądu (wyrabianie nawyków higienicznych, dbanie o higienę osobistą i wygląd zewnętrzny, dbanie o czystość i porządek, kształtowanie umiejętności dostosowania odzieży do panujących warunków atmosferycznych, kształtowanie umiejętności korzystania z przyborów toaletowych i wykorzystywania kosmetyków), trening kulinarny (nabywanie i doskonalenie umiejętności samodzielnego przygotowywania posiłków zgodnie z zasadami prawidłowego i zdrowego żywienia, nauka nakrywania do stołu, przechowywania żywności, zmywania i obsługiwania sprzętu gospodarstwa domowego), trening umiejętności praktycznych w szczególności w mieszkaniu treningowym (nabywanie i doskonalenie umiejętności prania, prasowania, szycia, wyszywania i haftowania, sprzątania, kształtowanie nawyku przestrzegania zasad bhp, nabycie i doskonalenie umiejętności z zakresu obsługi komputera, bindownicy, kserokopiarki, aparatu fotograficznego, nabywanie i doskonalenie umiejętności korzystania z internetu, komunikatorów typu gadu-gadu i skype), trening budżetowy (nauka umiejętnego gospodarowania pieniędzmi oraz planowania budżetu, nauka codziennych i okazjonalnych zakupów, poznawanie i uświadamianie wartości pieniądza, orientacja w cenach i dokonywanie prostych obliczeń), 2. Trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów: nabycie i doskonalenie umiejętności nawiązywania kontaktów, odpowiedzialności, stosownego zachowania w miejscach publicznych, rozwiązywanie problemów emocjonalnych. 7
3. Trening spędzania czasu wolnego: rozwijanie zainteresowań, pogadanki, biblioterapia, gry planszowe i komputerowe, turystyka, działalność rekreacyjna, wycieczki, spacery, udział w imprezach kulturalnych, sportowych, towarzyskich, wyjścia do kina, kawiarni. 4. Terapia zajęciowa: wykonywanie prac plastycznych przy pomocy różnych technik takich jak malowanie, wyklejanie, wykonywanie przedmiotów ozdobnych np. stroików, kart świątecznych. 5. Poradnictwo psychologiczne. 6. Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych i dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych. 7. Rehabilitacja ruchowa i terapia ruchowa (wycieczki, biwaki, spacery). W Powiatowym Dziennym Domu Samopomocy w Drawsku Pomorskim funkcjonują następujące pracownie: dobrego wyglądu, krawiecka, rękodzieła, kulinarna, komputerowa, techniczna. W Fili Domu w Złocieńcu zajęcia odbywają się na bazie pracowni: komputerowej (medialno-edukacyjnej), kulinarnej, artystycznej, rękodzieła, dobrego wyglądu. Zajęcia w poszczególnych pracowniach odbywają się grupach kilkuosobowych. Zmiana pracowni następuje co dwa miesiące. Kontrolowana jednostka zapewnia uczestnikom posiłek przygotowywany w ramach treningu kulinarnego. Powiatowym Dzienny Domu Samopomocy w Drawsku Pomorskim zapewnia uczestnikom usługi transportowe 3 razy w tygodniu samochodem stanowiącym własność Domu, na podstawie umowy zawartej ze Starostwem Powiatowym w Drawsku Pomorskim o nieodpłatnym przekazaniu. Placówka nie prowadzi miejsc całodobowego pobytu. W 2015 r. uczestnicy Domu brali udział m.in. w następujących imprezach i przedsięwzięciach: bal walentynkowo-karnawałowy, spotkanie z poetką Marianną Baszarkiewicz, pokaz talentów w Centrum Kultury w Drawsku Pomorskim, targi pracy i edukacji w Gimnazjum w Drawsku Pomorskim, kiermasz wielkanocny, festiwal pierogów, Spartakiada Sportowa w ŚDS w Krzęcinie, Przegląd Piosenki Osób Niepełnosprawnych w Łobzie, Spartakiada Sportowa w ŚDS w Wałczu, integracyjne zawody wędkarskie zorganizowane przez Koło PZW ''BRZANA" z Drawska Pomorskiego, zawody sportowo rekreacyjne w Budzistowie, Turniej Tańca Osób Niepełnosprawnych w Drawsku Pomorskim. Przy Domu działa Stowarzyszenie ''FILAR" założone przez pracowników, rodziców i inne osoby wspierające Dom. Stowarzyszenie FILAR wspólnie z Domem zorganizowało dla rodziców uczestników warsztaty kulinarne, zajęcia taneczne z instruktorem tańca oraz spotkanie z psychologiem w ramach szkoły dla rodziców. W ramach współpracy z PCPR w Drawsku Pomorskim i realizowanym projektem POKL,,Szansa na Przyszłość" podopieczni PDDS-OR-K uczestniczyli w warsztatach:,,artystyczne filcowanie wełny",,,sztuka mydlenia" oraz,,artystyczne zdobienie metodą decoupage, odbyły się również zajęcia z kosmetyczką i fryzjerem. Dzięki 8
współpracy z Centrum Kultury w Drawska Pomorskim uczestnicy brali udział w cotygodniowych zajęciach tanecznych prowadzonych przez instruktora tańca. W ramach działań społecznych prowadzone są PDDS spotkania wokalne oraz instrumentalno-teatralne przygotowujące uczestników do występów. W ramach współpracy z Polskim Związkiem Emerytów, Rencistów i Inwalidów z Drawska Pomorskiego uczestnicy otrzymują pomoc w postaci jabłek. Uczestnicy PDDS wzięli także udział w warsztatach z edukacji finansowej -,,Wybierz Przyszłość''. Dom współpracuje także z jednostkami oświatowymi w formie wspólnie organizowanych warsztatów: zajęcia z gimnazjalistami warsztaty rękodzieła oraz warsztaty kulinarne pn.,,razem po Zdrowie" z dziećmi z przedszkola oraz dietetykiem. (akta kontroli str. 67-68) Sprawozdanie z działalności Powiatowego Dziennego Domu Samopomocy w Drawsku Pomorskim za 2014 rok zostało sporządzone i przekazane do Wojewody Zachodniopomorskiego, lecz w terminie późniejszym niż 15 lutego 2015 r. tj. niezgodnie z 25 ust. 3 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. DOKUMENTACJA ZBIORCZA I INDYWIDUALNA W celu dokumentowania świadczonych usług prowadzona jest dokumentacja zbiorcza oraz indywidualna uczestników. Dokumentację zbiorczą stanowią: 1. ewidencja uczestników, zawierająca następujące rubryki: imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia, nr PESEL, nr dowodu osobistego, adres zamieszkania, dane opiekuna, w tym adres zamieszkania i numer telefonu (jeżeli uczestnik nie jest osobą samotną), data przyjęcia do domu, okres i przyczyna dłuższej niż 2 tygodnie nieobecności, informacje o stanie zdrowia uczestnika (typ schorzenia, ubezwłasnowolnienie, dodatkowe choroby, na które cierpi uczestnik). Załącznikami do ewidencji są zeszyt nieobecności oraz wykaz aktualnych numerów telefonów do uczestników. Ewidencja jest prowadzona w układzie chronologicznym od 15 grudnia 2007 r. tj. od uruchomienia domu. Zawiera ona 66 wpisów. 11 wpisów dotyczy uczestników, którzy odeszli z powiatowego osrodka wsparcia z uwagi na zły stan zdrowia, wyjazd, zgon. 2. Lista obecności, zawiera następujące informacje: imię i nazwisko, dni miesiąca, zaznaczenie obecności podpis uczestnika. Za 11 osób (8 w Drawsku Pomorskim i 3 w Złocieńcu), które nie podpisują się na liście samodzielnie podpis składają upoważnieni pracownicy. (akta kontroli str. 69) 9
3. dzienniki dokumentujące pracę zespołu wspierająco-aktywizującego zawierające następujące informacje: imię i nazwisko osoby prowadzącej, wykaz aktualnych uczestników zajęć danej pracowni, z zaznaczeniem obecności, plan zajęć wspierająco-aktywizujących, w układzie miesięcznym ogólny, odrębny plan działań dla poszczególnych uczestników danej grupy, tematyka zajęć i forma ich realizacji, potwierdzenie przeprowadzenia zajęć przez osobę przeprowadzającą zajęcia (podpis), uwagi o realizacji zajęć i aktywności uczestników (bardzo szczegółowe), ocena efektywności prowadzonych działań wspierających w odniesieniu do każdego uczestnika biorącego udział w zajęciach. Podczas kontroli stwierdzono brak imienia i nazwiska osoby prowadzącej dziennik oraz brak dołączonych do dzienników planów zajęć wspierająco-aktywizujących w dziennikach pracy psychologa i rehabilitanta, co zostało wyeliminowane w trakcie kontroli. Dokonano analizy wszystkich prowadzonych w jednostce dzienników zajęć wspierająco-aktywizujących. 1. Dziennik zajęć w pracowni dobrego wyglądu, krawieckiej i mieszkania treningowego (Drawsko Pomorskie). Na podstawie analizy ww. dziennika pracy zespołu wspierająco-aktywizującego ustalono, że w ramach zajęć w 2015 r. realizowane były następujące działania: obsługa sprzętu AGD, nauka doboru stroju do pogody, omówienie pór roku, pogadanka na temat prawidłowego odżywiania, muzykoterapia, nauka posługiwania się kalendarzem, zakupy, prace porządkowe, naprawa odzieży, korzystanie z instytucji kultury, zabiegi higieniczne i kosmetyczne, projekcja filmu, pieczenie ciasta, rozpoznawanie nominałów pieniężnych, planowanie wydatków, zasady bezpiecznego poruszania się, wyjście do PUP poszukiwanie ofert pracy, rehabilitacja, bajkoterapia, elementy ćwiczeń logopedycznych. 8. Dziennik zajęć w pracowni krawieckiej (Drawsko Pomorskie). W toku czynności kontrolnych stwierdzono wykonywanie w ww. pracowni m.in. szycie ozdób wielkanocnych, 10
ozdabianie pudełek, wyjście do Centrum Kultury, gotowanie potraw, patchwork, szycie toreb na zakupy, przygotowywanie kostiumów do inscenizacji, wizyta w Komendzie Policji i Straży Pożarnej, prace porządkowe, zajęcia integracyjne z gimnazjalistami, gry stolikowe, karaoke, haft krzyżykowy, szycie akcesoriów kuchennych, nauka autoprezentacji, bajkoterapia. nauka Open Office. 9. Dziennik zajęć w pracowni rękodzieła (Drawsko Pomorskie). wykonywanie prac plastycznych z masy papierowej i solnej, trening budżetowy, gry planszowe, przygotowywanie posiłków, rysowanie, malowanie, zajęcia ruchowe, trening higieniczny, zakupy, wyjście do kawiarni, wyjście na wystawę, quilling, socjoterapia: potrzeby człowieka, filcowanie, memory, ćwiczenia na sprzęcie sportowym. 10. Dziennik zajęć w pracowni kulinarnej (Drawsko Pomorskie). przygotowywanie posiłków, trening interpersonalny: moi dziadkowie, pielęgnacja roślin zielonych, zakupy, prace porządkowe, słuchanie muzyki, wykonywanie przetworów, nauka obsługi sprzętu AGD, trening rozwoju osobowego. 11
11. Dziennik zajęć w pracowni komputerowej (Drawsko Pomorskie). nauka pracy z komputerem, nauka programów Windows XP 7 i 8, Open Office, Paint, korzystanie z poczty e-mail, posługiwanie się RTV i DVD, pisanie CV, podań i pism, nauka fotografowania, redagowanie ogłoszenia, korzystanie z komunikatorów, omawianie tradycji i zwyczajów, nauka kserowania, socjoterapia: przyjaźń, rozwiązywanie problemów, nauka korzystania z Internetu, posługiwanie się smartfonem, laminowanie, pogadanka: symbole narodowe. 12. Dziennik zajęć w pracowni technicznej (Drawsko Pomorskie). omówienie zasad BHP, posługiwanie się wyrzynarką stołową i szlifierką, wykonywanie masek karnawałowych, naprawa mebli, prace w ogrodzie, naprawa rowerów, budowa scenografii do przedstawienia, wykonywanie ramek na zdjęcia, korzystanie z lutownicy, wykonywanie półek i uchwytów, malowanie bejcą, wbijanie gwoździ, wykonywanie przedmiotów ozdobnych, naprawa i konserwacja sprzętu, zasady bezpiecznego używania fajerwerków. 13. Dziennik zajęć w pracowni artystycznej (Złocieniec). śpiewanie, nauka pieśni ludowych, wykonywanie ozdób wielkanocnych, bajkoterapia, trening finansowy, spacer, gry stolikowe, 12
socjoterapia: empatia, turniej wiedzy, przygotowywanie palm wielkanocnych, turniej ekologiczny, socjoterapia: temat złość. 14. Dziennik zajęć w pracowni komputerowej (Złocieniec). nauka korzystania z komputera, DVD, edytor tekstu, poszukiwanie informacji w internecie, muzykoterapia, filcowanie wełny, wykonywanie gazetki ściennej, nauka korzystania z google, youtube, Facebook. 15. Dziennik zajęć w pracowni kulinarnej i dobrego wyglądu (Złocieniec). przygotowanie posiłków: zup, kopytek, naleśników, makaronów, trening higieniczny, posługiwanie się sprzętem AGD, nauka dbania o estetykę, pieczenie ciast, wyroby z masy solnej, trening finansowy, nauka korzystania z żelazka i prasowanie, prace porządkowe, higiena dłoni, nauka spędzania czasu wolnego, pomoc w dostępie do świadczeń zdrowotnych. 16. Dziennik zajęć w pracowni rękodzieła (Złocieniec). wykonywanie przedmiotów ozdobnych: kwiatów z jesiennych liści, ozdabianie przedmiotów sznurkiem, prace porządkowe w ogrodzie, dosadzanie bylin, socjoterapia: temat: Nasze marzenia, gry stolikowe, trening budżetowy, szydełkowanie, czytanie książek, wykonywanie gwiazd z bibuły, pomoc w zakupie prezentów mikołajkowych dla rodzin, układanie puzzli, pisanie liter, muzykoterapia. 13
17. Dziennik zajęć psychologa. konsultacje z pracownikami, rozmowy indywidualne: rozwiązywanie problemów, omawianie relacji interpersonalnych, rozwiązywanie problemów emocjonalnych. 18. Dziennik zajęć rehabilitanta. masaże, ćwiczenia ogólnousprawniające, ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia na poszczególne partie mięśni i stawów. Podczas analizy ww. dzienników pracy stwierdzono, że zakres zajęć obejmuje tematykę poszczególnych pracowni, treningi umiejętności społecznych oraz nabywania kompetencji życiowych wskazywane w przedmiotowym rozporządzeniu oraz jest spójny z planami pracy terapeutycznej PDDS-OR-K w Drawsku Pomorskim. Trzech pracowników będących członkami zespołu wspierająco-aktywizującego (pracownik socjalny, dwoje opiekunów) nie prowadzi dzienników. Zgodnie z 24 ust. 2 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy dokumentację indywidualną stanowią w szczególności: kopia decyzji kierującej do domu, kopia orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, indywidualny plan postępowania wspierająco-aktywizującego, opinie specjalistów, notatki pracowników zespołu wspierająco-aktywizującego dotyczące aktywności uczestnika, jego zachowań, motywacji do udziału w zajęciach oraz inne dokumenty mające zastosowanie przy opracowaniu indywidualnego planu postępowania wspierająco-aktywizującego. Zgodnie z 13 ust. 1 indywidualny plan postępowania wspierająco-aktywizującego powinien być realizowany w porozumieniu z uczestnikiem lub opiekunem. Skontrolowano teczki z dokumentacją 17 uczestników przebywających w kontrolowanym okresie w ośrodku wsparcia (wybrane losowo, co trzecia osoba z listy uczestników) na podstawie następujących decyzji: 1. PCPR-PDDS.4215.1.2007.2014.KP z dnia 12.06.2014 r. oraz PCPR.6140.26. 2014-2015.IM-2 z dnia 12.06.2015 r. 2. PCPR.6140.1.2014-2015.IM-1 z dnia 1.07.2015 r. 3. PCPR.6140.5.2014.JO z dnia 31.10.2014 r. 4. PCPR.6140.46.2014.2015.DD z dnia 29.05.2015 r. 5. PCPR.6140.40.2014.2015.IM-1 z dnia 29.09.2015 r. 6. PCPR.6140.7.2014.JO z dnia 18.11.2014 r. 7. PCPR.6140.35.2014-2015.IM-2 z dnia 09.09.2015 r. 8. PCPR-PDDS.4215.13.2008.2014.KP z dnia 30.05.2014 r. 9. PCPR.6140.25.2014.JO z dnia 22.12.2014 r. 10. PCPR.6140.1.2015.JO z dnia 16.04.2015 r. 14
11. PCPR.6140.13.2014.JO z dnia 24.11.2014 r. oraz PCPR.6140.13.2014-2015.IM- 1 z dnia 27.02.2015 r. 12. PCPR.6140.2.2015.IM-1 z dnia 21.01.2015 r. oraz PCPR.6140.2.2015.IM-1 z dnia 24.04.2015 r. 13. PCPR.6140.12.2015.IM-2 z dnia 25.05.2014 r. oraz PCPR.6140.2.2015.IM-1 z dnia 18.08.2015 r. 14. PCPR.6140.9.2015.IM-1 z dnia 10.07.2015 r. 15. PCPR.6140.15.2015.IM-2 z dnia 28.10.2015 r. 16. PCPR.6140.7.2015.IM-1 z dnia 12.06.2015 r. 17. PCPR.6140.1.2016.2.IM z dnia 8.01.2016 r. Decyzje o skierowaniu po raz pierwszy wydawane były na czas określony, do trzech miesięcy. Decyzje przedłużające pobyt wydawane są na okres zgodny z okresem, na jaki został opracowany indywidualny plan postępowania wspierająco-aktywizującego (rok lub 2 lata). Skontrolowaną dokumentację indywidualną stanowią następujące dokumenty: kopia decyzji kierującej do domu, kopia orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (jeżeli zostało wydane) lub orzeczenie lekarza orzecznika ZUS lub zaświadczenie lekarza o występujących zaburzeniach psychicznych indywidualny plan postępowania wspierająco-aktywizującego, uzgodniony z uczestnikiem/opiekunem, opinie specjalistów opinie psychologiczne (sporadycznie), ocena realizacji indywidualnego planu postępowania wspierającoaktywizującego. Dokumentacja nie zawiera informacji o zapoznaniu się uczestnika z zasadami obowiązującymi w ośrodku wsparcia oraz informacji o uzgodnieniu terminu przyjęcia do ośrodka, o których mowa w 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Ponadto dokumentacja nie zawiera notatek zespołu wspierającoaktywizującego wymaganych na podstawie 24 ust. 2 rozporządzenia. Indywidualny plan postępowania wspierająco-aktywizującego opracowywany jest w trzech następujących obszarach: 1. Podtrzymywanie i rozwijanie elementarnych umiejętności życia codziennego i czynności samoobsługowych poprzez: trening kulinarny, trening higieny i wyglądu zewnętrznego, trening umiejętności praktycznych życia codziennego, trening profilaktyki zdrowotnej, trening budżetowy. 2. Ćwiczenia umiejętności i kompetencji społecznych i interpersonalnych w zakresie komunikacji społecznej, korzystania z zasobów instytucji lokalnego środowiska poprzez: trening umiejętności interpersonalnych w zakresie komunikacji społecznej, trening umiejętności społecznych i rozwiązywania problemów (adaptacja społeczna), trening emocjonalny, trening rozwijania funkcji poznawczych i motoryki, trening podtrzymujący posiadane zdolności społeczno-edukacyjne. 3. Umiejętność spędzania czasu wolnego poprzez: trening psychofizyczny, trening rozwoju osobowego oraz zdolności i zainteresowań podopiecznego, trening brania udziału w spotkaniach towarzyskich 15
(przykładowe formularze indywidualnego planu postępowania-aktywizującego, oraz okresowej oceny akta kontroli str. 70-87) Uczestnicy są zapoznawani z zakładanymi wobec nich działaniami, co potwierdzają podpisem. Ośrodek wsparcia może zostać zamknięty w czasie ferii letnich lub zimowych, zgodnie z 6 ust. 3 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy, po uprzednim poinformowaniu o tym fakcie wydziału właściwego do spraw pomocy społecznej odpowiedniego urzędu wojewódzkiego oraz jednostki prowadzącej lub zlecającej. W kontrolowanym okresie Powiatowy Dzienny Dom Samopomocy Ośrodek Rehabilitacyjno-Kulturalny w Drawsku Pomorskim poinformował o zamknięciu domu (od 13.07.2015 r. do 24.07.2015 r.) Wydział Spraw Społecznych Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie oraz Starostę Drawskiego. We wrześniu 2015 r. zwiększona została o 20% dotacja z budżetu Wojewody Zachodniopomorskiego z przeznaczeniem na bieżące funkcjonowanie ośrodka, zgodnie z art. 51 c ust. 4 ustawy o pomocy społecznej. Środki zostały wykorzystane na doposażenie filii w Złocieńcu. Przeprowadzenie kontroli zostało odnotowane w ewidencji kontroli jednostki pod pozycją 2. Przed podpisaniem protokołu kontroli, kontrolowany może zgłosić zastrzeżenia na piśmie co do jego treści, w ciągu 7 dni od daty otrzymania do podpisu. Odmowa podpisania protokołu powinna być poprzedzona złożeniem pisemnych wyjaśnień przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkód do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Protokół sporządzono w dniu 5 lutego 2016 r. w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których egzemplarz oznaczony nr 1 pozostaje w jednostce kontrolowanej. Miejscowość i data podpisania protokołu: Drawsko Pomorskie, 12.02.2016 r... Kierownik PDDS Kierownik Oddziału ( ) Joanna Orzepowska w Wydziale Spraw Społecznych ( ) Ewa Golińczak Główny specjalista ( ) Dobrosława Woś Oświadczam, że w dniu 12.02.2016 r. zostałem/łam zapoznany z treścią protokołu oraz otrzymałem/łam jeden jego egzemplarz. Kierownik PDDS ( ) Joanna Orzepowska 16