Rekordowo ciepło Dziś o 14UTC w Słubicach notowano +31.2 C i było to o 0.2 C więcej, niż wynosił dotychczasowy rekord ciepła dla kwietnia. Maksymalna temperatura dobowa dla Słubic okaże się pewnie jeszcze o 0.1 0.5 C wyższa. Ponadto odnotowano kilka rekordów indywidualnych dla niektórych miast. Konkretne informacje pojawią się po otrzymaniu części danych z 18UTC. Edit: W Słubicach oficjalnie odnotowano +31.6 C i jest to najwyższa temperatura notowana w kwietniu na terenie naszego kraju w latach 1881-2012.
Maksymalna temperatura w Polsce notowana w dniu 28.04.2012. Mapa autorstwa Mateusza Raca. Dotychczasowy rekord ciepła dla kwietnia wynosił +31.0 C i został odnotowany w Warszawie 22.04.1950 roku. 105 lat ciśnienie? temu nawyższe 23 stycznia 1907 roku ciśnienie na obszarze naszego kraju przekroczyło 1060 hpa. Oznacza to, że wszelkie publikacje mówiące o rekordowym pod tym względem roku 2006 nieco rozmijają się z prawdą. Konkretną wartość ciśnienia ciężko określić, ale wygląda na to, że na północnych krańcach naszego kraju mogło ono osiągnąć nawet 1065 hpa.
Sytuacja synoptyczna rankiem 23 stycznia 1907 wg Lempfert (1907). Reanaliza NCEP
Reanaliza NCEP - 23.01.1907, 00UTC Najprawdopodobniej ciśnienie tego dnia było ciśnieniem, jakie zanotowano od początku obserwacji na obszarze naszego kraju. najwyższym prowadzenia Gdzie padały rekordy? Przy okazji omawiania pogody, jaka panowała w Europie Środkowej we wrześniu bieżącego roku, wspomniałem o tym, że miejscami był to wrzesień rekordowo ciepły. Teraz chciałbym zaprezentować, gdzie tak było i o ile pobity został rekord. W oparciu o bazę E-OBS można wygenerować serię średnich miesięcznych temperatur. Skoro tak, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby dla wszystkich punktów siatki wyliczyć
maksymalne średnie temperatury i zbadać, czy w danym miesiącu owe maksymalne wartości gdzieś nie zostały przekroczone i jeśli zostały, to o ile. Na tej podstawie można stworzyć mapę rekordów, pokazującą obszary z rekordowymi na dany miesiąc temperaturami. Dla przykładu. Luty 1956 był w bazie E-OBS w wielu miejscach najzimniejszym lutym w okresie 1951-2011. Można to pokazać poprzez następującą mapkę: Rekordy w lutym 1956. Źródło E-OBS, obliczenia własne. Kliknij, aby powiększyć. Jak widać, obszar na którym panowało rekordowe zimno był spory i obejmował niemal całą Europę Zachodnią za wyjątkiem Wysp Brytyjskich. Rozpościerał się on również na obszarze Europy Środkowej i dalej na wschód aż do okolic Moskwy. Bo za tym obszarem z pewnością również było bardzo zimno, ale nie były to wartości rekordowe.
Co oznaczają wartości na powyższej mapie? Spójrzmy, we Francji lokalnie pojawia się izoterma -6. Oznacza to, iż w tym miejscu luty 1956 miał średnią o 6 stopni niższą, niż jakikolwiek inny luty w okresie 1951-2011. Podobną mapę możemy pokazać dla lipca 2010. Rekordy w lipcu 2010. Źródło E-OBS, obliczenia własne. Kliknij, aby powiększyć. Tym razem jednak mamy do czynienia z rekordami ciepła. Miejscami w Rosji temperatura o 3 stopnie przekraczała rekordowe wartości. Grudzień 2010 był w Europie (a szczególnie w jej zachodniej części) bardzo mroźny. Padły rekordy?
Rekordy w grudniu 2010. Źródło E-OBS, obliczenia własne. Kliknij, aby powiększyć. Jak widać owszem, padły. Szczególnie w Irlandii było bardzo zimno. Co ciekawe jednocześnie na wschód od Morza Czarnego był to grudzień rekordowo ciepły. W ostatnich miesiącach rekordy padały m.in. w kwietniu tego roku
Rekordy w kwietniu 2011. Źródło E-OBS, obliczenia własne. Kliknij, aby powiększyć. I we wspomnianym na początku wrześniu 2011.
Rekordy we wrześniu 2011. Źródło E-OBS, obliczenia własne. Kliknij, aby powiększyć. Dostęp do map z wszystkich miesięcy będzie możliwy już niedługo ze strony głównej serwisu Pogoda i Klimat, z zakładki E-OBS. Tropikalna noc Tej nocy temperatura w wielu miejscach nie spadła poniżej 20 C, zaś w Kaliszu spadła jedynie do 24.4 C oto depesza z Kalisza (źródło: ogimet.com) 12435 12970 01606 10254 20165 39923 40083 53001 60002 333 10269 20244 30022 55117 93000=
Tak wysokie temperatury minimalne jak ta w Kaliszu zdarzają się niezmiernie rzadko. Szczególnie pod koniec sierpnia, kiedy noc trwa już zdecydowanie dłużej niż w lipcu. Jest to z pewnością jedna z najwyższych temperatur minimalnych notowanych na terenie naszego kraju. Wczorajsze temperatury maksymalne doszły do około 34 C, lokalnie mogło być 35 C. O ile jest to temperatura bardzo wysoka jeśli chodzi o końcówkę sierpnia, o tyle nie jest to temperatura rekordowa. Podobne temperatury notowano nawet w połowie września (14.09.1947 Wrocław +34.9 C, 18.09.1975 Piła +34.7 C), zaś 29 sierpnia 1992 roku temperatura w Polsce przekroczyła +37 C (Wrocław +37.1 C). Dziś z zachodu na wschód przemieszczał się będzie chłodny front atmosferyczny. W Polsce centralnej i południowej temperatury będą w dalszym ciągu zbliżone do wczorajszych, zaś w zachodnich rejonach kraju będą już znacznie niższe. Spory kontrast termiczny skutkować może silniejszymi burzami. Lokalnie zjawiska mogą być szczególnie gwałtowne. Jeszcze o rekordach... Pod koniec czerwca rozwiązał się worek z rekordami. Były to zarówno rekordy dla danej stacji, jak i najwyższe temperatury notowane na terenie danych państw. Pod koniec czerwca pisałem o tym, że odnotowano 25 rekordów zimna i 30 rekordów ciepła. Aktualnie stosunek ten znacznie się zmienił aktualnie na liście mamy 27 rekordów zimna i 84 rekordy ciepła. Zanotowano kilka narodowych rekordów:
Kongo: max +39.2 C (Mpouya) Irak: max +53 C (Nassiriya. Rekord w Iraku był bity dwukrotnie, wcześniej odnotowano: +52.3 C w Al Diwaniyah) Iran: max +52.6 C (Omidieh, Shushtar. Temperatura +53 C ponoć zanotowana w Dehloran jest najprawdopodobniej błędna) Armenia: max +43.7 C (Meghri) Chiny: max +50.2 C (Aydingkol Lake) Nie odnotowano żadnego krajowego rekordu zimna. Jedynym większym rekordem zimna był rekord stanu Oklahoma odnotowany w Nowata (-35.0 C). Rekord ciepła w Ojmiakonie W dniu wczorajszym temperatura w Ojmiakonie wzrosła do 33.1 C bijąc tym samym dotychczasowy rekord ciepła sierpnia dla tej stacji (31.4 C, 1973). Najwyższą temperaturą kiedykolwiek zanotowaną na tej stacji pozostaje +34.6 C zanotowane w zeszłym roku (28 lipca 2010). Kolejne rekordy opadowe Lipiec tego roku obfituje w rekordy dobowych sum opadu. Po Zielonej Górze rekord zanotowano w Sandomierzu, Świnoujściu oraz w dniu dzisiejszym w Warszawie. 26 lipca 2011 roku w Sandomierzu spadło 140.5 mm opadu
(poprzedni rekord to 75.6 mm). Poniżej depesza: 12585 11237 82202 10175 20175 39877 40134 53007 61402 72085 886// 333 10198 20166 31016 50103 55001 71405 93094= W nocy z 28 na 29 lipca w Świnoujściu spadło 76.6 mm opadu (poprzedni rekord 58.7 mm). Depesza: 12200 11356 82905 10156 20153 30096 40102 55003 60752 76166 8672/ 333 10167 20153 33015 70766 91110 93038= Dzisiejszego dnia potężna burza w Warszawie dała w ciągu 6 godzin 75 mm opadu: 12375 11260 73002 10172 20169 39954 40079 51006 60752 72598 8496/ 333 10240 20166 82704 91110 93058= Nie jest jeszcze wiadome ile wyniesie dobowa suma opadu (tą się liczy wg doby opadowej, a więc do jutra 6UTC), ale już wiadomo że rekordł padł, bowiem do tej pory maksimum w Warszawie wynosiło 69.6 mm. Rekordowy opad Zielonej Górze dobowy w Suma dobowa opadu w Zielonej Górze, zakodowana dziś o 6UTC (obejmująca dobę opadową 06-06UTC) wyniosła 89 mm. Było to o 9
mm więcej, niż wynosił dotychczasowy rekordowy opad dobowy zanotowany w tym mieście. Depesza SYNOP z 06UTC: 12400 11358 82707 10126 20123 39750 49977 50002 60562 76366 8672/ 333 10138 20125 32012 70890 91013 91116 93033= Kolejne sumy wynosiły: 19 mm za 6 godzin do wczoraj, 12UTC 14 mm za 6 godzin do wczoraj, 18UTC 24 mm za 6 godzin do dziś, 00UTC 32 mm za 6 godzin do dziś, 06UTC Wg prognoz w Zielonej Górze może spaść jeszcze około 10 mm opadu. Na szczęście na całym obszarze południowo-zachodniej i zachodniej Polski opad będzie słabł. WRF z wczoraj 18UTC dość poprawnie przewidział rozkład opadu:
Prognoza sumy opadu za 12 godzin od 18UTC 2011-07-21 do 06UTC 2011-07-22. Model WRF ARW 3.3. Kliknij, aby powiększyć. Maksymalna prognozowana suma opadu wypadła pomiędzy Wrocławiem a Legnicą. W rzeczywistości był to region Zielonej Góry, gdzie za ten okres spadło 59 mm opadu (w obszarze największych sum model dawał ponad 70 mm opadu). W związku z tym prognozowany opad w Zielonej Górze (ok 45-48 mm) okazał się niedoszacowany, zaś opad w pobliżu Lotniskowej Stacji Meteorologicznej we Wrocławiu przeszacowany (model dawał około 35 mm/12h, w rzeczywistości było to 18 mm). Z wstępnych oszacowań danych z Systemu Telemetrii i analizy CHMU wynika, iż znacznie niedoszacowany mógł być opad w południowej i południowo-wschodniej części Kotliny Kłodzkiej, gdzie wg modelu miało spaść mniej niż 40 mm opadu, zaś spadło niemal 70 mm. Rekordy pierwszej połowy 2011 roku Pierwsza połowa roku zbliża się nieubłaganie do końca. Warto przyjrzeć się rekordom, jakie zanotowano w tym czasie na naszej planecie. Ogólnie od początku roku naliczyć można 55 rekordów temperatury: 25 rekordów zimna, oraz 30 rekordów ciepła. Początek roku był chłodny (na tle ostatnich lat), w wielu miejscach USA notowano rekordy zimna. Rekordy te notowano
m.in. w Pesco Ranger (Nowy Meksyk) -35.0 C, w Safford (Arizona) temperatura spadła do -15 C. Zimno było również w Meksyku w Chihuahua notowano -16.0 C, odnotowano również opady śniegu. Nieco wcześniej rekordy zimna padały w Chinach: w Bayanbulak odnotowano -49.6 C. Podczas, gdy na północnej półkuli padały rekordy zimna, w Australii zanotowano temperatury rekordowo wysokie.w Woomera temperatura wzrosła do +48.1 C (depesza z 13:30). Od pewnego czasu mamy do czynienia jedynie z temperaturami rekordowo wysokimi odnotowano również jeden rekord krajowy: w Kongo (Mpouya) odnotowano +39.2 C. Również w Stanach Zjednoczonych pojawiło się ostatnimi dniami kilka rekordów ciepła głównie w Teksasie (Turkey +46.7 C), ale i na Florydzie (Tallahassee +40.6 C). Tej fali upałów przyjrzał się w ostatnim czasie Christopher C. Burt, wskazując jednocześnie na panującą w regionie suszę, która ma być najgorszą w historii Teksasu. Wg Burta najwyższą temperaturę odnotowaną w ostatnich dniach było 117 F (47.2 C) w Childress, przy czym rekord dla stanu (120 F = 48.9 C w Monahas, 1994) nie został w tym wypadku pobity. Informacje o Childress znajdują potwierdzenie w depeszach METAR: METAR KCDS 262053Z AUTO 23022G28KT 10SM CLR 47/06 A2966 RMK AO2 PK WND 21033/2027 SLP005 T04670061 58023= METAR KCDS 262353Z AUTO 21015G22KT 10SM CLR 45/02 A2961 RMK
AO2 PK WND 23031/2321 SLP990 T04500017 10472 20417 56016= Olbrzymi obszar południowej części USA ogarnęła bardzo silna susza. Monitoring suszy w USA. Źródło: http://www.drought.unl.edu/dm/monitor.html Okres od października 2010 do maja 2011 był w Teksasie najsuchszym w historii obserwacji. W Lubbock od początku bieżącego roku spadło jedynie 1.1 (28 mm) opadu, podczas gdy poprzedni rekord to 2.1 (54 mm), zaś norma wieloletnia jest równa 7.1 (182 mm).
Monitoring suszy w Teksasie. Źródło:http://www.drought.unl.edu/dm/monitor.html W Pecos ostatni opad wystąpił 23 września zeszłego roku. Jest to najdłuższy bezdeszczowy okres w historii Stanów Zjednoczonych (pomijając obszary pustynne). Rekordowo sucho po za Teksasem jest również w Arizonie, oraz w Nowym Meksyku. W Tuscon dziś mija właśnie 81-ty dzień bez opadu do wyrównania rekordowych 100 dni brakuje 20. Jeśli do 18 lipca deszcz nie spadnie, rekord zostanie wyrównany. Dla kontrastu w innych częściach USA wiosna okazała się rekordowo wilgotna. Tak było w stanach Washington, Ohio, Wyoming, Indiana, Kentucky, West Wirginia, Pennsylvania, New York oraz w Vermont. W Billings (Montana) maj okazał się najbardziej mokrym miesiącem w historii opad osiągnął 9.54 (244 mm). Ubiegła zima okazała się wyjątkowo śnieżna w środkowej i północnej części Gór Skalistych. W Ely (Nevada) w dniach 28/29 maja spadło 9 cali śniegu (około 23cm), co spowodowało iż sezon zimowy 2010/11 okazał się tam najśnieżniejszym w historii w ciągu całego sezonu spadło tam około 283 cm
śniegu. Kwiecień tego roku przyniósł w USA rekordową liczbę tornad, wstępnie szacowaną na ponad 800 przypadków. Niestety również liczba ofiar tornad jest tam najwyższa od wielu lat. Tornado w Joplin, USA. Źródło: CBSNEWS
Po tornadzie w Joplin, USA. Źródło: CBSNEWS. Po tornadzie w Joplin, USA. Źródło: CBSNEWS. Na szczęście w Europie tak gwałtownych zjawisk nie obserwujemy. Niestety znaczną część kontynentu objęła wyjątkowo silna susza podobnie jak w Stanach Zjednoczonych, okres od stycznia do maja w wielu miejscach okazał się rekordowo suchy, zaś w ciągu ostatnich 3 miesięcy spadło
miejscami zaledwie 20% normy wieloletniej. W ostatnim tygodniu sytuacja uległa pewnej poprawie, szczególnie na terytorium Niemiec, gdzie spadło ponad 25 mm opadu. Susza nie ominęła Polski. Szczególnie złe warunki utrzymują się w Wielkopolsce. W Poznaniu od początku roku do dnia dzisiejszego spadło zaledwie 124mm opadu, co oznacza że pierwsza połowa 2011 jest najsuchsza od 1989 roku, kiedy suma opadu w pierwszej połowie roku osiągnęła zaledwie 112 mm (i był to pod tym względem najsuchszy rok w latach 1966-2010). Jeden z najsuchszych okresów styczeń-czerwiec występuje również we Wrocławiu. Wskaźnik EDI (Effective Drought Index) dla Wrocławia. Źródło: IMGW (http://posucha.imgw.pl). Kliknij, aby powiększyć. W Australii wiosna 2011 okazała się wyjątkowo chłodna (po za krańcami zachodnimi, gdzie było z kolei rekordowo ciepło).
Temperatury w Australii wiosną 2011. Źródło: BOM Australia. Dodatkowo w miejscach, w których odnotowywano niskie temperatury suma opadów była wysoka, lub wręcz rekordowo wysoka. Chłodna i mokra pogoda panuje na znacznym obszarze tego kontynentu już od ubiegłego roku, za co winę obarcza się głównie zimną fazę ENSO. W najbliższych dniach może w Polsce popadać i to miejscami zdrowo. Niestety za najsuchszy modele obierają sobie m.in. obszar zachodniej Wielkopolski i ogólnie zachodniej części naszego kraju, gdzie deszcz jest najbardziej potrzebny. Można jedynie mieć nadzieję, że ulegnie to zmianie i popada również tam. Z drugiej strony znając ostatnie dość gwałtowne zmiany, należy mieć nadzieję iż po suszy nie nastąpi powódź.
Rekord zimna maja Dzisiejszej nocy, zgodnie z zapowiedziami, doszło do dużych spadków temperatury. Lokalnie temperatura spadła poniżej -7. Na nizinach najzimniej było w Toruniu temperatura spadła do -7.2 C. Przy gruncie notowano -11 C. Na Dolnym Śląsku pojawiło się nieco zachmurzenia i spadki temperatury były mniejsze, niż sugerowały to modele, jednak na wyżynach były znaczne. W Paprotkach było nieco zimniej, niż w Toruniu, a w Jakuszycach temperatura spadła do -10 stopni. Dziś chłodny dzień temperatura w wielu miejscach nie osiągnie 10 C, a to oznacza że kolejnej nocy znów możemy mieć do czynienia z silnymi spadkami temperatury tym razem jednak nie powinna ona spaść poniżej -5 (choć w kotlinach górskich bywa różnie). Od piątku ocieplenie, szczególnie w zachodniej połowie kraju. Edit: W Przeglądzie Geofizycznym z 1983 roku znajduje się artykuł o zmienności temperatury w Polsce. W świetle tego artykułu minimalna temperatura maja na nizinach w Polsce padła 10 maja 1941 roku i wyniosła -8.5 C. Zatem tegoroczna temperatura minimalna zanotowana w Toruniu jest rekordowo niska jedynie dla wielolecia 1951-2011. W zasadzie kilka z aktualnych rekordów (zarówno ciepła i zimna) zweryfikuję w najbliższych dniach. Dla przykładu najcieplej w styczniu nie było w Jeleniej Górze w 1993, a w Zakopanym 4 stycznia 1925 tego dnia silny halny podniósł temperaturę do 17.7 C.