fot. 1. Nowoczesny kominek akumulacyjny. Kominek współczesny, jego rodzaje i związane z tym funkcje Lidia Kokoszka Mówiąc o kominku nowoczesnym przede wszystkim mamy na myśli design, czyli wzornictwo nowo wchodzących trendów i mód. Ale przymiotnik nowoczesny to nie tylko nowa szata zewnętrzna, to również nowe filozofie,technologie i materiały. Od kominków obecnie oprócz estetyki wymagamy również użyteczności. Ponieważ otwarty kominek posiada sprawność poniżej 20% i dużą emisję spalin dlatego większość montowanych obecnie urządzeń posiada już szklane zamknięcie. Zatarciu uległy granice co jest piecem, a co kominkiem. W ofercie wielu firm możemy znaleźć urządzenia pracujące jak piece, a wyglądające jak kominki i kominki z szybkami małymi jak w piecu. Najnowsze trendy w świecie urządzeń grzewczych to ciepłe obudowy wykonane z elementów ceramicznych takich jak kafle i szamot. Bez względu na to co jest sercem takiej instalacji piec, czy kominek coraz częściej zwracamy uwagę na to, czy kominek ma właściwości akumulacyjne. Tak, nowością jest powrót do tradycji. Ale jest to powrót w nowoczesnym stylu. 1
Obecnie nad procesami spalania czuwa automatyka, mając za zadanie spalenie danej porcji opału w sposób całkowity i zupełny, a więc dopalając wszystkie frakcje stałe i lotne. Wystarczy tylko otworzyć drzwi, czasami nacisnąć przycisk start, a automatyka dopilnuje, aby palenie w kominku było łatwe i przyjemne. Kolejną nowością, a teraz już chyba standardem jest zasilanie wkładu, pieca w powietrze do spalania z zewnątrz domu. Takie rozwiązanie pozwala dostosować instalację kominkową do najnowszych rozwiązań wentylacyjnych i na przykład połączyć je z nowoczesnymi systemy odzysku ciepła. Budowane obecnie zabudowy kominkowe dostosowane są do ciepła obudowa jest najzdrowszym i od zamierzchłych czasów sprawdzonym ciepłem. 1. Rodzaje stosowanych wkładów. Różnorodność obecnie dostępnych na polskim rynku urządzeń, wymaga usystematyzowania ich zarówno pod względem konstrukcji, materiału użytego do ich produkcji, jak również zastosowanych dodatkowych elementów wspomagających cały system grzewczy. Ważne jest również rozróżnienie ich walorów użytkowych w kontekście wyżej wymienionych czynników. tab. 1. Podział kominków z uwzględnieniem funkcji. dekoracja ogrzewanie gazowe Stalowe z masami akumulacyjnymi bio (na bio paliwo) Żeliwne z masami akumulacyjnymi stalowe ceramiczne żeliwne Stalowe z wymiennikami wodnymi otwarte Kominki dekoracyjne, reprezentacyjne, montowane przeważnie dla samego efektu i atmosfery palącego się ognia mają niewielkie właściwości grzewcze, ich użytkowanie jest z reguły krótkotrwałe, a koszty eksploatacji wysokie. 2
fot. 2. Kominek gazowy. Kominki, których funkcja nastawiona jest na ogrzewanie zazwyczaj wykonane są z trwalszych materiałów przystosowanych do długotrwałego obciążenia termicznego. Istotnym jest również rodzaj instalacji grzewczej jaką ma zasilać zamontowany kominek. Obecnie stosowane są następujące systemy grzewcze: konwekcyjne i DGP1 - powietrze zasysane w dolnej części ogrzewając się wewnątrz obudowy wokół paleniska wyrzucane jest w górnej części obudowy lub rozprowadzane jest systemem przewodów do innych pomieszczeń. akumulacyjne, hipokausta powietrze zakumulowane w elementach ceramicznych pieca, akumulacji i obudowy, krąży w zamkniętej przestrzeni, utrzymując i oddając na zewnątrz ciepło przez długi czas. wodne woda krążąc w wymienniku pieca ogrzewa się od paleniska transportując ciepło do grzejników, rur ogrzewania podłogowego i do wody użytkowej. 1 Dystrybucja ciepłego powietrza. 3
tab. 2. Podział funkcji z uwzględnieniem konstrukcji i materiałów. Rodzaj paleniska Zastosowanie w systemach grzewczych 1. żeliwne konwekcja 2. stalowo żeliwne 3. stalowe z wyłożeniem wermikulitem 4. stalowe i żeliwne z wyłożeniem szamotowym konwekcja 5. stalowe i żeliwne z wyłożeniem betonowym + akumulacja zastosowaniu przy dodatkowych elementów akumulacji (krążki, kształtki, kanały) 6. ceramiczne akumulacja, hipokausta 7. stalowe z wymiennikiem wodnym Akumulacja w wodzie + konwekcja 8. stalowe z wymiennikiem wodnym + Akumulacja w wodzie + konwekcja wyłożenie szamotowe Dystrybucja energii cieplnej wytworzonej w palenisku odbywa się przez konwekcję, radiację i przenikanie. W zależności od oczekiwań użytkownika projektuje się systemy grzewcze mające właściwości wykorzystujące konwekcję akumulację lub ogrzaną wodę. 2. Forma współczesnych zabudów. Stylistyka nowoczesnych wnętrz, to proste formy, przenikające się podstawowe bryły geometryczne, zestawienia nowoczesnych materiałów z rustykalnymi, będącymi kontrapunktem całej kompozycji. W zależności od koncepcji wnętrza kominek może być wtopiony i zespolony z innymi elementami architektonicznymi takimi jak schody, wnęki, zaułki, utrzymany w ogólnym wzornictwie, jak również może stanowić osobny mebel skupiający i organizujący całą przestrzeń. Modne obecnie poziome formaty architektoniczne, świetnie wpisują się w estetykę nowoczesnych wnętrz. Jednak te rozwiązania wymagają dużych przestrzeni i przestronnych pomieszczeń, zajmują także więcej miejsca. Alternatywą często stosowaną są paleniska z pionową wizją ognia. Zajmując mało miejsca pozwalają na aranżację prostych i kompaktowych form. Równym powodzeniem cieszą się kompozycje symetryczne jak i asymetryczne, wszystko zależy od koncepcji wnętrza i indywidualnych preferencji użytkownika. 4
fot. 3. Nowoczesny kominek akumulacyjny Jako materiał wykończeniowy stosowane są kafle wielkogabarytowe, beton, metal, kamień, bądź szkło, które użyte w sposób minimalistyczny podkreślają jedynie zasadniczą bryłę kominka lub zupełnie przeciwnie, użyte w wielkich taflach, dają wrażenie uporządkowanych przestrzeni i czystych płaszczyzn. W ostatnim czasie wraca do łask styl rustykalny, to wg słowników styl wiejski. W tej kategorii dominują obudowy obłożone łupkiem kamiennym lub łamanym. Częstymi elementami wykorzystywanym w tego typu obudowach są kamienie tzw. poluchy zbierane na polu lub rozbiórkowe kamienne elementy dawnych budowli. Zdarza się również, że dane pomieszczenie ma elementy charakterystyczne dla wnętrza np. zabytkową cegłę lub lokalny, tradycyjnie na danym terenie stosowany budulec. niespotykany element. Równie często stosowaną formą są tak zwane obudowy lepione, nawiązujące do dawnych pieców polskich i ruskich. Budowane w wiejskich izbach, ozdabiane malowanymi motywami roślinnymi lub myśliwskimi. Na takie konstrukcje o często opływowych kształtach nakłada się zaprawę imitującą dawną polepę. Możliwości w kształtowaniu powyżej opisanych form, oprócz ilości miejsca są w zasadzie nieograniczone. Coraz większą popularnością cieszą się obudowy kaflowe, w różnorodnych kształtach, często budowane z zapieckami, 5
ciepłymi ławkami, lub zblokowane z piecami kuchennymi. Fot. 4. Klasyczny kominek dekoracyjny Ponadczasowy pozostaje jednak styl klasyczny. Powiązanie elegancji i harmonii 6
dobrze wygląda wśród antyków, ale sprawdzi się również w nowoczesnym anturażu. Styl klasyczny postrzegany jest często jako synonim dobrego smaku i wyszukanego gustu. W nurt ten wpisują się zarówno portale o różnym epokowym rodowodzie (od rokokowych po klasycystyczne) wykonywane najczęściej z marmuru lub kafli jak również proste bryły pieców mieszczańskich i dworkowych. Ciepło jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka. Z ciepłem kojarzy się bezpieczeństwo i dostatek. Jednak z biegiem lat szukamy bardziej wyrafinowanych jego źródeł. Konieczność bycia bliżej natury jest naszą naturalną atawistyczną potrzebą. Od ogniska pośrodku izby dziennej dzielą nas wieki doświadczeń, nowe materiały i technologie. Aby być zgodnym z ideą pro - eko nowoczesne kominki powinny mieć wysoką sprawność i spalać opał w sposób optymalny, wtedy emitują najmniej zanieczyszczeń do atmosfery. fot. 5. Nowoczesny kominek akumulacyjny. 7
Spis fotografii: 1. Współczesny kominek akumulacyjny, fotografia, zbiory własne... s.1 2. Kominek gazowy, fotografia Steinberg, http://www.kominek.org.pl/technologie/artykul/zobacz/kominki-gazowe-otwarte-czyzamkniete.html [25.01.2015]... s. 3 3. Nowoczesny kominek akumulacyjny, fotografia, zbiory własne... s.19 4. Klasyczny kominek dekoracyjny, fotografia, zbiory własne... s.20 5. Nowoczesny kominek akumulacyjny, fotografia, zbiory własne... s.21 Spis tabel: 1. Podział kominków z uwzględnieniem funkcji... s.17 2. Podział funkcji z uwzględnieniem konstrukcji i materiałów... s.18 8