Program edukacyjno-konsultacyjny przeciwdziałania narkomanii na terenie Gminy Siechnice. I. INFORMACJE OGÓLNE Nazwa projektu: 1. Program w zakresie edukacji o narkotykach i szkodliwości ich działania dla rodziców, nauczycieli i dzieci oraz osób zajmujących się zawodowo lub poprzez pełnione funkcje profilaktyką uzaleŝnień. 2. Prowadzenie specjalistycznego poradnictwa w formie Punktu Konsultacje dla mieszkańców gminy w zakresie uzaleŝnień od narkotyków. Realizator projektu: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Siechnicach. II. INFORMACJE O PROJEKCIE Cel główny: Celem głównym programu jest przekazanie informacji o szkodliwości stosowania narkotyków prowadzącego do uzaleŝnień i powstałych w wyniku ich stosowania negatywnych skutków zdrowotnych oraz udzielanie porad dla rodzin w których wystąpił problem narkomanii. Diagnoza: Problem narkomanii w Polsce stał się podobnie jak alkoholizm zagroŝeniem powszechnym, dotykającym wielu środowisk i grup społecznych. Zachowania takie jak picie alkoholu i eksperymenty z narkotykami podobnie często podejmuje młodzieŝ z domów o najniŝszym statusie ekonomicznym i edukacyjnym, jak młodzieŝ z domów o statusie najwyŝszym. W przypadku tej drugiej grupy rozpowszechnienie konsumpcji substancji psychoaktywnych bywa nawet wyŝsze. Narkotyki stały się dostępne w wielu miejscach: na ulicach w dyskotekach, w szkole. Od wielu lat obserwujemy proces lansowania wiary w to, Ŝe nauka i
medycyna dysponują odpowiednimi środkami na wszelkie problemy. W tym kontekście współczesna popularność amfetaminy (pomaga się uczyć) lub ekstazy (pozwala długo tańczyć) moŝe być w pewnym stopniu wyjaśniana jako szczególny przejaw bardziej ogólnego zjawiska. WaŜnym staje się systematyczne monitorowanie tego zjawiska wśród społeczności lokalnej. Dlatego teŝ w 29 r. przeprowadzono badania monitorujące występowanie problemów narkotycznych na terenie gminy. Badania przeprowadzono w trzech formach: jako sondę terenową w 9 rejonach gminy (Święta Katarzyna, Siechnice, Radwanice, śerniki Wr./Radomierzyce, Bogusławice/Łukaszowice/Ozorzyce, Sulimów/Grodziszów/Zębice/Szostakowice, Groblice, Kotowice, Blizanowice/ Trestno/Mokry Dwór) i objętych nią zostało 35 osób (dobieranych losowo), na grupie 217 uczniów (klasy VI szkół podstawowych i klasy II gimnazjum) oraz wśród osób, które zawodowo lub poprzez pełnioną funkcję stykają się z problemem. Na ich podstawie powstał raport Monitorowanie problemów alkoholowych i narkotycznych na terenie Gminy Święta Katarzyna w okresie 1999-26-29. Wyniki sondy terenowej wykazały zahamowanie przyrostu ilości młodzieŝy uŝywającej środków odurzających (29-9,1 %; 26 23,9% ), wzrósł teŝ wiek młodzieŝy uŝywającej środki (16-18 lat i powyŝej ). Według respondentów nie występuje widoczna penetracja miejsc spotkań młodzieŝy przez dealerów narkotykowych, tym bardziej, Ŝe ilość takich miejsc wyraźnie spadła (potwierdza to 1,5% badanych; 26 6%). Wśród badanych respondentów tylko 1,1 % zauwaŝyło sprzedaŝ środków na terenie gminy, co w porównaniu z wynikiem z 26 12,8% daje pozytywny wynik. Wyniki sondy terenowej: informacje od respondentów co do kontaktu badanych ze zjawiskiem narkomanii w latach 1999-29. kontakt z problemem narkomanii 1 8 6 4 2 kontakt brak kontaktu nie w ie 1999 26 29 2
Badania przeprowadzone wśród młodzieŝy szkolnej wykazały styczność z problemem narkotycznym na poziomie poniŝej średniej w regionie (gimnazjum 21,7 % - 26-23,9 %; SP 12, %, 26 11,5 % ). Próbę uŝywania środków deklarowała w szkołach podstawowych 1 osoba, zaś w gimnazjum ok. 5 % badanych. Propozycję zaŝycia środka odurzającego otrzymało 4, % ( 26-5,21 % ) uczniów SP i 1,9 % gimnazjalistów ( 26 13,65 %). Dystrybucję środków odurzających w okolicach szkół potwierdzało 3,2 % uczniów SP ( 26 5,2 % ) i 9,8 % gimnazjalistów ( 26 13,7 % ). UŜywanie i próby ze środkami odurzającymi potwierdził następujący odsetek respondentów gimnazjum- wyniki przestawiono w zestawieniu z wynikami uczniów klas VIII szkół podstawowych z 1999r. próbował środków odurzajacych 1 8 6 4 2 PRÓBOWAŁ NIE PRÓB. SP 99 GIM 6 GIM 9 Badana młodzieŝ wypowiedziała się za koniecznością przeciwdziałania problemom narkotycznym (88,8 % SP i 82,6 % gimnazjaliści). Uczniowie aktywnie uczestniczą w róŝnorodnych programach profilaktycznych (64,8 % SP, 78,3 % gimnazjum) i deklarują potrzebę systematycznego prowadzenia zajęć z dokładnym omawianiem zjawisk. kto powinien przeciwdziałać 6 5 4 3 2 1 rodzina spec. placów ki szkoła organizacje policja SP 99 GIM 6 SP 6 GIM 9 SP 9 3
Wyniki sondy przeprowadzonej wśród osób funkcją lub zawodem związanych z badanym zjawiskiem wykazały zahamowanie przyrostu ilości młodzieŝy uŝywającej środków odurzających. Bezpośredni kontakt z problemami narkomanii w rejonie swojego działania potwierdziło 53,9% (26-29,4%). Podobnie jak w sondzie terenowej wiek osób uŝywających środków odurzających to 16 18 lat i starsi. Badani znają miejsca produkcji narkotyków domowym sposobem (7,7 %; 26 %) i potwierdzają (7,7 %) występowanie dealerów narkotykowych na swoim terenie działania. posiada rozeznanie środowiska 1 5 brak słabe średnie dobre b. dobre 26 29 Według badanych, w ciągu ostatnich trzech lat zahamowany został przyrost ilości uŝywającej środków odurzających młodzieŝy, dynamikę zjawiska przedstawia poniŝszy diagram. ilośc biorących w ost. 3 latach 6 4 2 zmiejsza się jest stała w zrasta znacznie w zrasta brak danych 1999 26 29 Z przeprowadzonych badań występowania problemów narkotycznych na terenie Gminy Siechnice wynika, iŝ prowadzone dotychczas działania w zakresie profilaktyki uzaleŝnień przyniosły wymierne efekty i naleŝy je kontynuować ze względu na pozytywny odbiór, szczególnie przez młodzieŝ. W związku z powyŝszym przeciwdziałanie narkomanii jest jednym z waŝnych zadań podejmowanych przez gminę w ramach działań profilaktycznych. 4
Odbiorcy projektu: Program realizowany będzie w dwóch częściach: I część: 1. warsztaty dla dzieci ze szkół podstawowych, 2. pogadanki z rodzicami w ramach spotkań rodziców w szkołach, 3. szkolenie kadry pedagogicznej w szkołach na terenie gminy, 4. szkolenie osób zawodowo lub poprzez pełnione funkcje zajmujących się problemem uzaleŝnień. II część: Prowadzenie Punktu Konsultacyjnego w ramach którego udzielane będą konsultacje dla wszystkich zainteresowanych problematyką przez terapeutę z Ośrodka Leczenia UzaleŜnień MONAR w Milejowicach. Miejsce i sposób realizacji: Szkoły: 1. warsztaty dla dzieci (6 szkół x 4 klasy x 1 godzina), 2. pogadanki z rodzicami w ramach spotkań rodziców w szkołach (5 szkół x 2 godziny), 3. szkolenie kadry pedagogicznej w szkołach na terenie gminy (4 szkoły x 4 godziny), 4. szkolenie osób zawodowo lub poprzez pełnione funkcje zajmujące się rozwiązywaniem problemów uzaleŝnień ( 2 x 3 godziny dla grupy 2 osób: pracownicy socjalni, straŝnicy miejscy, wychowawcy świetlic środowiskowych). Punkt: Punkt działał będzie raz w tygodniu (środa) przez 3 godziny w ZOZ w Świętej Katarzynie. Wynajem pomieszczeń nastąpi na podstawie umowy. W Punkcie przyjmował będzie terapeuta ze specjalizacją narkotyczną. Terapeuta wyposaŝony zostanie w telefon (komórkowy) przypisany do Punktu z moŝliwością konsultowania problemów na telefon. Z doświadczenia specjalistów wynika, iŝ pierwszy kontakt jest z reguły telefoniczny z uwagi na obawę i presję społeczną dotyczącą ujawnienia problemu narkotycznego w rodzinie. 5
Kadra Zarówno pogadanki, szkolenia oraz konsultacje prowadzić będą terapeuci pracujący w Ośrodku Leczenia UzaleŜnień MONAR. Na realizację zadania podpisana zostanie umowa z Fundacją załoŝoną na potrzeby prowadzenia szkoleń dla zainteresowanych podmiotów oraz instytucji w zakresie profilaktyki uzaleŝnień od narkotyków. Do umowy zostaną załączone kwalifikacje kadry oraz program z zakresu profilaktyki w szkołach oraz działalności Punktu. Wskazania wynikające z programu Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Siechnice na lata 21-212. Zadanie 2: Udzielenie rodzinom, w których występują problemy narkomanii pomocy psychospołecznej [ ] Zadanie 3: Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii [ ] Efekt społeczny Przewidywane efekty realizacji zadań: 1. zwiększenie świadomości rodziców w zakresie problematyki uzaleŝnień od narkotyków, 2. zwiększenie świadomości kadry pedagogicznej w zakresie problematyki uzaleŝnień oraz wiedzy jak postępować w przypadkach pojawienia się podejrzeń co do stosowania narkotyków wśród dzieci i młodzieŝy, 3. nabycie umiejętności diagnozowania problemu narkotycznego w domach, szkole oraz innych instytucjach na terenie gminy, 4. szybkie zdiagnozowanie problemu i podjęcie działań zmierzających do jego rozwiązania, 5. zwiększenie świadomości społecznej z zagroŝeń wynikających z narkomanii. Termin realizacji: Styczeń 211- Czerwiec 211 (szkolenia w szkołach) Styczeń 211 - Grudzień 211 (punkt konsultacyjny) 6
III. INFORMACJE DODATKOWE Współpracę z Ośrodkiem w Milejowicach rozpoczęliśmy w 21 r. Przeprowadzone zostały pogadanki z rodzicami w szkołach, a takŝe szkolenia dla kadry pedagogicznej i osób zawodowo związanych z problematyką uzaleŝnień. W związku z ogromnym zainteresowaniem problematyką i pozytywnym odbiorem przekazywanych informacji postanowiliśmy kontynuować współpracę z Ośrodkiem w Milejowicach. W tym roku rozszerzamy szkolenia o szkoły podstawowe, dla których został opracowany, dostosowany do wieku odbiorców program szkoleń. Sądzimy, iŝ kontynuacja współpracy z Ośrodkiem Monar pogłębi dotychczas zdobytą wiedzę odpowiednich słuŝb, rodziców i dzieci, rozszerzy ją o nowe elementy, a takŝe umoŝliwi skorzystanie z wiedzy na temat uzaleŝnień szerszej liczbie osób, które dotychczas nie uczestniczyły w spotkaniach z terapeutami. Wraz z rozwojem gminy i ciągłym przyrostem liczby mieszkańców sądzimy, iŝ problematyka związana z narkomanią będzie wymagała dalszego monitorowania i podnoszenia świadomości społecznej w tym zakresie. Siechnice, dnia 1 lutego 211 r. 7