SIERGIEJCZYK Mirosław 1 Analiza i ocena możliwości zastosowania wirtualizacji serwerów w firmach z branży TLS WSTĘP W dobie gwałtownego rozwoju informatyki przy równoczesnej sytuacji rynkowej, nikogo nie dziwi fakt, że firmy coraz częściej sięgają po narzędzia, których wdrożenie spowoduje znaczące obniżenie kosztów. Aby sprostać rynkowi, firmy muszą wprowadzić nowe technologie. Takim rozwiązaniem technologicznym są coraz częściej stosowane technologie wirtualizacji serwerów. Wirtualizacja jest coraz bardziej popularna a jej przyszłość przedstawia się dziś lepiej niż kiedykolwiek. Staje się powoli kluczowym rozwiązaniem dla firm i przedsiębiorstw, które chcą uporządkować obszar serwerowy w swoich zasobach przetwarzania danych. Rozwiązania idące w parze z procesem wirtualizacji wymagają bardzo długiego okresu przygotowań oraz wielu nakładów finansowych. Pomimo tych wszystkich wydatków przeznaczonych na projekty, jednym z kluczowych celów, jaki stawiają sobie zarządzający w dziale IT (Informatione Technology) jest minimalizacja nakładów finansowych na infrastrukturę IT. Warunki makroekonomiczne jak i kryzys gospodarczy, który silnie się uwidocznił w ostatnich latach spowodowały, że funkcjonujące w takim otoczeniu organizacje zostały zmuszone do ograniczania wydatków na inwestycje. Trend ten nie ominął także wydatków związanych z inwestycjami na usługi ICT (Information and Communication Technologies). Ograniczenia wydatków na najnowsze usługi, redukcje i obniżanie kosztów już eksploatowanych dotknęły nie tylko działy IT funkcjonujące w ramach jednej organizacji, ale także firmy świadczące usługi w sektorze ICT. W takiej sytuacji wdrażanie nowych usług z wykorzystaniem środowisk wirtualnych z pewnością będą w najbliższych latach poważnie rozważane przez profesjonalnie zarządzane organizacje. Dzięki wirtualizacji organizacja każdej wielkości może liczyć na oszczędności. Firmy podejmując decyzję o wdrożeniu usług z wykorzystaniem technologii wirtualizacji, oczekują zmniejszenia całkowitych kosztów posiadania TCO (Total Cost of Ownership), szybkiego zwrotu z poniesionych nakładów finansowych inwestycji, konsolidacji zasobów sprzętowych i programowych oraz zwiększenia elastyczności zarządzania usługami. Badania pokazują, że średni koszt utrzymania jednego serwera wynosi około kilka tysięcy dolarów rocznie [1]. Suma ta zawiera wszelkie nakłady poniesione na konserwację, administrację, licencje, a nawet energię elektryczną, czy też miejsce w serwerowni. Jednocześnie prowadzone są starania które, mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa i dostępności usług oraz ochronę środowiska. Wirtualizacja jest jednym z elementów zabezpieczających serwery, jak i stacje robocze. [2], [13]. Celem artykułu jest analiza technologii wirtualizacji serwerów oraz przedstawienie koncepcji wdrożenia technologii tej technologii w wybranej firmie. Efektem realizacji pracy jest racjonalizacja infrastruktury IT w procesie konsolidacji zasobów serwerowych z wykorzystaniem wirtualizacji w wybranej firmie. 1. ISTOTA WIRTUALIZACJI SERWERÓW Wirtualizacja szerokie pojęcie odnoszące się do abstrakcji zasobów w różnych aspektach informatyki. Wirtualizacja umożliwia efektywniejsze wykorzystanie istniejących zasobów sprzętowych środowiska informatycznego poprzez dowolne (w ramach możliwości sprzętowych czy programowych oraz założeń projektowych) modyfikowanie cech wirtualizowanych zasobów, dostosowując je do wymagań użytkownika. Jedną z pierwszych szeroko stosowanych technik 1 Wydział Transportu Politechnika Warszawska, ul. Koszykowa 75, 00-662 Warszawa, e-mail: msi@wt.pw.edu.pl 4357
wirtualizacji była technika wirtualizacji pamięci operacyjnej. Obecnie technika ta jest powszechna nie tylko w superkomputerach, serwerach czy komputerach osobistych, ale także w systemach wbudowanych. Inną techniką wirtualizacji jest wirtualizacja sprzętu komputerowego w celu umożliwienia jednoczesnego uruchamiania wielu systemów operacyjnych. Wirtualizacja jest zbiorem metod pozwalających na podział zasobów komputera, mających na celu utworzenie wielu w pełni funkcjonalnych środowisk przy zastosowaniu technik partycjonowania, podziału czasu, symulacji, emulacji, kolejkowania oraz innych dostępnych metod [3]. Rysunek 1. przedstawia umiejscowienie serwerów wirtualnych na jednej platformie sprzętowej. Serwery wirtualne tworzą dwie maszyny wirtualne ("System operacyjny 1 oraz Aplikacja 1" i "System operacyjny 2 oraz Aplikacja 2 ). Aplikacja 1 Aplikacja 2 System operacyjny 1 System operacyjny2 Warstwa wirtualizacyjna tzw. Hypervisor System operacyjny Architektura Rys. 1. Przykład lokalizacji serwerów wirtualnych Wirtualizacja jest jednym z elementów zabezpieczających serwery, jak i stacje robocze. Pozwala uniezależnić się od platformy sprzętowej, a co za tym idzie umożliwia bardzo łatwą migrację maszyn wirtualnych pomiędzy fizycznymi serwerami. Zadaniem obecnej infrastruktury IT jest utrzymanie dużej dostępności, dla aplikacji już działających, jak i dla nowo wdrażanych. Wiąże się z tym wzrost liczby fizycznych serwerów, duża złożoność infrastruktury oraz wzrost kosztów utrzymania związany z chłodzeniem serwerów, zasilaniem, miejscem w serwerowni. Do tego dochodzi niewykorzystywanie mocy serwerów. Średnie wykorzystanie takiego serwera zawiera się w przedziale od 5 do 15%, co jest związane nie tylko z niewykorzystaniem mocy obliczeniowej serwera, ale również z marnowaniem energii. Przywrócenie systemu w razie awarii czy też testowanie aplikacji itp. wymaga uruchomienia kolejnych serwerów. Aby uniknąć wymienionych wyżej problemów, należy dokonać konsolidacji zasobów serwerowych wykorzystując technologię wirtualizacji serwerów, która to umożliwi pełne wykorzystanie zasobów. Wirtualizacja pozwala uruchomić wiele wirtualnych maszyn na jednym fizycznym serwerze (tzw. hoście). Na tym jednym hoście mogą równocześnie pracować różne wirtualne maszyny działające pod kontrolą różnych systemów operacyjnych, np. Linux, MS Windows. Każda z tych wirtualnych maszyn posiada wydzielone zasoby z serwera hosta, jak również ma zdefiniowane parametry sprzętowe takie jak : wielkość pamięci operacyjnej, pojemność dysków twardych, liczbę kart sieciowych, rodzaj kontrolerów SCSI itp. Biorąc pod uwagę szerokie pojęcie wirtualizacji systemów wyróżniono wiele technik wirtualizacji. Techniki te zależne są od wykorzystywanej technologii jak i warstwy działania. Jeżeli chodzi o wirtualizacje serwerów to istnieje kilka metod wirtualizacji w tym obszarze. Można tutaj wymienić [5], [6], [7], [9]: pełną emulację sprzętową emulację API pełną wirtualizację, wirtualizację sprzętową 4358
parawirtualizację wirtualizację z wykorzystaniem wspólnego jądra. Porównanie wydajności poszczególnych technologii przedstawiono na rysunku 2. Wydajność Współdzielone jądro systemu Parawirtualizacja Pełna wirtualizacja ze wsparciem sprzętowym. Pełna wirtualizacja bez wsparcia sprzętowego Pełna emulacja sprzętu Rys. 2. Porównanie wydajności technologii wirtualizacji. Źródło: Opracowanie na podstawie [9] 2. PRZYKŁAD ZASTOSOWANIA WIRTUALIZACJI SERWERÓW Firma z branży TSL świadczy usługi logistyczne, w szczególności usługi związane z dostawami dla punktów serwisu sprzętu komputerowego. Firma posiada centralę oraz dwa oddziały. W centrali uruchomione są wszystkie serwery usług, w tym pocztowy, bazodanowy, WWW. Serwery te są również udostępnione pracownikom w oddziale. W centrali firma ta posiada 3 serwery, na których uruchomione są usługi: poczty, baz danych i WWW. Każdy serwer posiada takie same parametry techniczne. Dla wszystkich pracowników w firmie uruchomiony jest na serwerze WWW portal informacyjny, na którym znajdują się dokumenty oraz informacje związane z funkcjonowaniem firmy. Również dla wszystkich pracowników założone są skrzynki mailowe na serwerze pocztowym. Serwer bazodanowy pełni rolę serwera, w którym przechowywane są dane z obsługi zgłoszeń. Między oddziałami zestawione są połączenia VPN, przy czym wszystkie połączenia odbywają się przez centralę. Dostęp do Internetu odbywa się przez sieć znajdującą się w centrali firmy. Sieć ta oparta jest na routerach i switch ach Wszyscy pracownicy posiadają tablety PC z możliwością połączenia się przez sieć 3G do zasobów firmy. W biurze w Centrali uruchomiona została sieć bezprzewodowa dla wygody pracowników jak również łatwego dostępu dla sieci dla gości klientów i partnerów biznesowych. Schemat sieci w centrali firmy przedstawiono na rys. 3. Trzy identyczne serwery pracujące pod tym samym system operacyjnym w różnych dystrybucjach na których umieszczone są usługi poczty, baz danych i WWW nie wykorzystują nawet 1/3 mocy zasobów sprzętowych. Częste samoczynne restarty starych fizycznych serwerów powodują paraliż informacyjny w firmie, brak "sklonowanych" maszyn pozwalających na szybkie przywrócenie pracy przedsiębiorstwa, niewłaściwy system tworzenia kopii zapasowych, brak aktualnych kopii bezpieczeństwa uniemożliwia przywrócenie kluczowych danych niezbędnych do pracy firmy. Zastosowanie technologii wirtualizacji i zmigrowanie ich na jedną platformę wirtualizacyjną i sprzętową pozwoli na: Zmniejszenie poboru energii przez urządzenia fizyczne umieszczone w serwerowni Podniesienie funkcjonalności serwerów z możliwością szybkiego przywrócenia danych oraz elastycznej migracji maszyn wirtualnych pomiędzy pracującymi serwerami. Uniezależnienie od warstwy sprzętowej - możliwość migracji dowolnych maszyn do nowych/wymienianych urządzeń. 4359
Router Switch Routery w oddziałach Obszar wirtualizacji Rys. 3. Schemat sieci w centrali firmy z zaznaczonym obszarem wirtualizacji Istotną kwestią w planowaniu jest ocena określająca ile maszyn wirtualnych można umieścić na jednej maszynie fizycznej. W celu łącznego oszacowania zasobów potrzebnych do efektywnego działania należy zastosować się do reguły Core Four [8]. Reguła określa wymagania dotyczące parametrów sprzętowych: mocy procesorów, ilości potrzebnej pamięci operacyjnej, wykorzystania dysków, przepustowości sieci. Według reguły Core Four należy unikać migracji maszyn posiadających 2 lub więcej procesorów. Natomiast nie do końca należy się tym sugerować, ponieważ wszystko zależy jak silna będzie maszyna docelowa. Posiadając dane dotyczące ilości procesorów ich taktowania oraz wykorzystania w % na serwerze, który ma zostać przeniesiony, można dokonać oszacowania wykorzystania procesora po zastosowaniu wirtualizacji według następującego wzoru: Powyższy wzór podaje przybliżoną wartość wykorzystania procesora na serwerze. W koncepcji założono, że zostanie zbudowane środowisko składające się z trzech fizycznych serwerów: bazodanowy, poczty i WWW do postaci wirtualnej na jedną architekturę sprzętową przy wykorzystaniu platformy wirtualizacyjnej. Dla utworzenia środowiska zwirtualizowanego na sprzęcie fizycznym wykorzystano platformę wirtualizacyjną Kernel-based Virtual Machine [14]. Jest to darmowe rozwiązanie wirtualizacyjne dostępne dla systemów Linux. Obliczenie. Przeniesiono trzy fizyczne serwery: Debian 15%, CentOS 10%, Ubuntu 10% (obciążenie fizycznych maszyn w %) na jedną jednostkę sprzętową o tych samych parametrach sprzętowych jak serwer bez wirtualizacji (jeden procesor czterordzeniowy o taktowaniu 2.8 GHz) z wykorzystaniem platformy wirtualizacyjnej moc procesora można obliczyć ze wzoru (1): (1) Wynik oznacza szacunkową wartość wykorzystania pojedynczego procesora na serwerze. 4360
Głównym komponentem platformy wirtualizacyjnej jest moduł jądra Kernel-based Virtual Machine. Oprócz tego w skład pakietu wchodzą skrypty i programy będące zmodyfikowaną wersją znanego emulatora QEMU. Kernel-based Virtual Machine wymaga do działania procesora wspierającego wirtualizację, czyli zalicza się do grupy narzędzi umożliwiających wirtualizację sprzętową. Dzięki wsparciu procesora uzyskuje się dobrą wydajność w porównaniu do rozwiązań bazujących na pełnej wirtualizacji, czy też emulacji. Możliwa jest zatem instalacja systemów Windows, Linux, FreeBSD i innych dostępnych dla komputerów PC - bez żadnych modyfikacji [9], [12], [14]. Schemat środowiska zwirtualizowanego przy wykorzystaniu platformy wirtualizacyjnej Kernelbased Virtual Machine przedstawiono na rysunku 4. Serwer Pocztowy Serwer bazodanowy SQL Serwer WWW System operacyjny: Linux CentOS System operacyjny: Linux Debian System operacyjny: Linux Ubuntu I Wirtualna Maszyna Warstwa wirtualizacyjna II Wirtualna Maszyna System Hosta: Linux Debian III Wirtualna Maszyna Platforma sprzętowa Rys. 4. Ilustracja środowiska wirtualnego z wykorzystaniu platformy Kernel-based Virtual Machine W wyniku zastosowania wirtualizacji trzech serwerów fizycznych na jeden serwer przy wykorzystaniu platformy wirtualizacyjnej Kernel-based Virtual Machine osiągnięto stopień konsolidacji trzy do jednego. Dla potrzeb sprawdzenia poprawności rozwiązania zostały przeprowadzone wybrane testy funkcjonalne z uwzględnieniem reguły Core Four. Testy przeprowadzono na jednym serwerze. Testy polegały na porównaniu zachowania się systemów operacyjnych uruchomionych w obu środowiskach bez zastosowania wirtualizacji oraz z jej zastosowaniem na jednym fizycznym sprzęcie mającym uruchomione jednocześnie dokładnie trzy takie same systemy jak środowisko wzorcowe. Środowisko zbudowano w taki sposób, aby możliwym było przeprowadzenie następujących testów: konfiguracyjno-funkcjonalnych (czy urządzenia I/O, połączenia sieciowe i aplikacje działają jak powinny), wydajnościowych (czy serwer działa wydajnie jak przed konsolidacją: czas instalacji, czas uruchamiania systemów operacyjnych, czy założone obciążenie serwera jest zgodne z regułą Core Four). Wydajność jednostki obliczeniowej maszyny wirtualnej pracującej pod platformą wirtualizacyjną KVM jest niemalże identyczna, jak w przypadku środowiska bez wirtualizacji. Testy wykonano przy wszystkich trzech uruchomionych maszynach wirtualnych, obciążone maszyny wirtualne pokazały podobne zachowanie wydajności procesorów jak serwery wzorcowe w środowisku bez wirtualizacji, wyraźnie widoczny stał się jednak niewielki spadek wydajności pamięci. 4361
3. ANALIZA KORZYŚCI WYNIKAJĄCYCH Z ZASTOSOWANIA WIRTUALIZACJI SERWERÓW Wirtualizację należy traktować nie tylko, jako sposób na zredukowanie liczby fizycznych urządzeń w infrastrukturze organizacji, ale jako cały zestaw narzędzi wspomagających dostarczanie w sposób efektywny usług wspierających biznes. Planując wdrożenie wirtualizacji elementów infrastruktury IT organizacji, należy wybrać jak najlepsze i najodpowiedniejsze platformy dostępne na rynku i stosować je zgodnie z wcześniej opracowaną strategią wirtualizacji. Takie spojrzenie z pewnością pomoże zmaksymalizować korzyści płynące z tej technologii wirtualizacji. Decydując się na zastosowanie technologii wirtualizacji serwerów z pewnością trzeba wyliczyć wady i zalety tego rozwiązania [6]. Do zalet wirtualizacji uwzględniając aspekty techniczne można zaliczyć: łatwe zarządzanie krytycznymi aplikacjami, zwiększenie wykorzystania mocy obliczeniowej serwerów, oddzielenie poszczególnych systemów, możliwość testowania aktualizacji przed wdrożeniem produkcji, łatwiejsze tworzenie kopii zapasowych odtwarzanie w przypadku awarii, złamanie zabezpieczeń jednej maszyny wirtualnej, niekoniecznie musi mieć wpływ na pozostałe, migracja maszyn wirtualnych na inny serwer( tzw. live migration), zwiększenie bezawaryjności dzięki pełnej separacji środowisk wirtualnych, elastyczne wykorzystanie zasobów, zwiększenie niezawodności, natychmiastowe tworzenie środowisk testowych i deweloperskich, wygodna obsługa starszych aplikacji i systemów, integracja serwerów, przyspieszenie procesu instalacji i konfiguracji nowych serwerów poprzez zastosowanie szablonów maszyn wirtualnych, W aspekcie ekonomicznym wyróżnić można następujące korzyści: oszczędność miejsca i energii, redukcja kosztów, zmniejszenie nakładów pracy. zmniejszenie kosztów posiadania (TCO) infrastuktury IT. Główne wady technologii wirtualizacji to: większa ilość maszyn do utrzymania, niekontrolowany wzrost liczby maszyn wirtualnych, wydajność może być niższa, reset fizycznego serwera powoduje wyłączenie wszystkich maszyn wirtualnych (w przypadku jednej fizycznej maszyny). Wirtualizacja serwerów jest rozwiązaniem, które pomaga w optymalizacji kosztów poprzez lepsze wykorzystanie zasobów informatycznych. Managerowie IT coraz częściej decydują się na tę formę konsolidacji infrastruktury, co skutkuje zmniejszeniem jej złożoności, obniżeniem kosztów funkcjonowania i zarządzania, oraz zwiększeniem stopnia wykorzystania zasobów i ochrony danych [12]. Analizując powyższej opisane zalety i wady można stwierdzić, że technologia wirtualizacji to najlepsze rozwiązanie dla wszystkich organizacji szukających oszczędności w działach IT [4]. Konsolidacja serwerów to największa zaleta wirtualizacji, która bardzo szybko przekłada się na wymierne oszczędności i korzyści. Uruchomienie kilka maszyn wirtualnych na jednym serwerze fizycznym pozwala na lepsze wykorzystanie mocy obliczeniowej serwerów, ograniczenie kosztów zakupu nowych serwerów, redukcję kosztów zasilania i chłodzenia oraz zaoszczędzenie miejsca w serwerowni. Konsolidacja warstwy sprzętowej niesie za sobą wiele zalet, miedzy innymi pozwala często uniknąć mozolnych procesów aktualizacji sterowników, upraszcza także procedury związane z uruchomieniem nowych serwerów. Zamiast długiego czasu oczekiwania na przetargi i kwestii 4362
związanych z fizyczną instalacją nowego sprzętu to w środowisku zwirtualizowanym uruchomienie nowej maszyny sprowadza się do kilku bardzo prostych kroków. Łatwość budowania nowych serwerów wiąże się jednak z pokusą tworzenia nadmiernej liczby maszyn wirtualnych, która często prowadzi do niekontrolowanego rozwoju środowiska wirtualnego. Dlatego też, ważnym jest zadbać o to, aby narzędzia, które są odpowiedzialne za zarządzanie warstwą sprzętową były jak najbardziej zintegrowane z platformą wirtualizacyjną. Na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań pozwalających nie tylko na monitorowanie infrastruktury fizycznej i wirtualnej, ale też na automatyzację procesów wdrożenia, zarządzania środowiskami wirtualnymi, cyklem życia poszczególnych maszyn wirtualnych jak i samego utrzymania wirtualnej infrastruktury IT. Wirtualizując typowe aplikacje, np. serwery pocztowe, serwery plików czy aplikacje CRM, bez trudu firmy osiągają współczynnik konsolidacji 7:1 to jest siedem wirtualnych maszyn pracujących na jednym serwerze fizycznym. To skutkuje redukcją zużycia prądu pobieranego przez serwery na podobnym poziomie nawet sześciokrotnie. Wirtualizacja serwerów to inaczej redukcja kosztów energii elektrycznej. Zwiększenie wykorzystania mocy obliczeniowej serwerów zwiększa zapotrzebowanie na energię elektryczną, ale w porównaniu z koniecznością zasilania dodatkowych urządzeń serwerowych przynosi znaczną redukcję zużycia energii potrzebnej nie tylko na ich zasilanie ale także na wentylację i chłodzenie. Serwery są nadal głównym elementem infrastruktury podlegającym konsolidacji. Dzisiejsze środowisko doprowadziło do wzrostu liczby maszyn, a ośrodki składające się ze 100 a nawet 5000 serwerów mają jedną wspólną cechę - są nazbyt trudne w efektywnym zarządzaniu. Od dawna istnieją mechanizmy, które mają za zadanie pomóc organizacjom w efektywnym zarządzaniu serwerami i często prowadzą do ograniczenia ich liczby [4]. Są też przypadki, w których na jednym serwerze fizycznym działa dużo więcej wirtualnych maszyn, sumuje się, że może ich być uruchomionych nawet 20. Dzieje się tak ponieważ w tradycyjnym, fizycznym środowisku, serwery są wykorzystywane na poziomie od kilku do kilkunastu procent. Po zastosowaniu konsolidacji średnie obciążenie serwerów znacznie wzrasta. Przy czym należy pamiętać, że łączna suma obciążenia nie powinna przekraczać 60%. Dołożenie dodatkowych wirtualnych maszyn zwiększa obciążenie serwera fizycznego, a w szczytowych momentach obciążenia mogą sięgać nawet 95% co skutkować może pojawieniem się problemów z wydajnością. Konsolidacja serwerów polega przede wszystkim na wyznaczeniu granicy pomiędzy maksymalnym ograniczeniem ilości zasobów a zachowaniem optymalnej wydajności. WNIOSKI Wirtualizacja jest dość dobrym rozwiązaniem. Należy jednak wziąć pod uwagę, aby ją wdrożyć istotnym etapem jest właściwe zaprojektowane rozwiązanie Może sie zdarzyć, że jeśli zajmie sie tym zadaniem osoba nie posiadająca odpowiednich kwalifikacji, która dopiero zaczyna prace z wirtualizowanymi środowiskami to wykona wiele błędów projektując wirtualną infrastrukturę, co doprowadzi do nieosiągnięcia założonych celów. Tak więc do kosztów wdrożenia wirtualizacji należy uwzględnić utrzymanie odpowiedniej kadry administratorów. Z całą pewnością wirtualizacja serwerów to temat ważny dla współczesnych firm z obszaru logistyki i transportu. Decydując się na zastosowanie technologii wirtualizacji serwerów z pewnością trzeba wyliczyć wady i zalety tego rozwiązania. Świat od dawna zmierza ku technologii wirtualizacji a sprzedawany sprzęt w dzisiejszych czasach nie ma problemu z usadowieniem jakiejkolwiek platformy wirtualizacyjnej i uruchomieniem na nich odpowiedniej ilości maszyn wirtualnych. Wdrażanie nowych usług z wykorzystaniem środowisk wirtualnych oraz migracja już istniejących do tego typu rozwiązań są i z pewnością będą w najbliższych latach poważnie rozważane przez działy IT. Oszczędności, na jakie dzięki wirtualizacji może liczyć organizacja każdej wielkości, w zakresie użytkowania i wdrażania usług wspierających biznes, są z pewnością jednym z głównych czynników przemawiających za gwałtownym wzrostem zainteresowania tą technologią wirtualizacji serwerów. Firmy podejmując decyzję o wdrożeniu usług z wykorzystaniem technologii wirtualizacji serwerów, argumentują obniżeniem całkowitych kosztów posiadania (TCO), szybkim zwrotem z inwestycji, elastycznym wykorzystaniem zasobów, zwiększeniem niezawodności, zapewnieniem ciągłości 4363
działania systemów, łatwym zarządzaniem krytycznymi aplikacjami, natychmiastowym tworzeniem środowisk testowych i deweloperskich, wygodną obsługa starszych aplikacji i systemów oraz konsolidacją zasobów sprzętowych i programowych. Streszczenie W artykule zostały przedstawione wybrane problemy dotyczące wirtualizacji. Została przedstawiona istota wirtualizacji. Szczególną uwagę zwrócono na zagadnienie wirtualizacji serwerów. Opracowano koncepcję wdrożenia technologii wirtualizacji serwerów w firmie z obszaru TSL. W końcowej części zostały przedstawione przeanalizowane korzyści wynikające z zastosowania wirtualizacji. Słowa kluczowe: wirtualizacja, serwery, środowisko wirtualizacyjne Analysis and evaluation of the applicability of server virtualization in companies from the TSL sector Abstract The article presents selected issues on virtualization. Was presented the essence of virtualization. Particular attention has been paid to the issue of servers virtualization. Developed the concept of servers virtualization technology implementation in the company from the TSL sector. In the final section provides examined the benefits of using virtualization. Keywords: virtualization, servers, virtualization environment BIBLIOGRAFIA 1. Caroll M.: Kotzé P, Merwe A.: Going Virtual: Popular Trend or Real Prospect for Enterprise Information Systems. Meraka Institute of the CSIR, Pretoria RPA 2011 2. Goldworm B.: Skamarock A.: Blade Servers and Virtualization, Wiley Publishing Inc.: Indianapolis USA 2007 3. http://pl.wikipedia.org/wiki/wirtualizacja 4. Igras S.: Wirtualizacja a zasilanie i chłodzenie, Networld listopad 2012 5. Krzywania R.: Wirtualizacja sieci komputerowych, PCSS, Poznań 2010 6. Marciniak M.; Wirtualizacja serwerów: fakty i mity. Computerworld 2012 7. Muszyński J.: Venezia P.: Wirtualizacja serwerów i problem nieśmiertelności, IDG, Warszawa 2012 8. Oglesby R., Herold S.: VMware ESX Server: Advanced Technical Design Guide, Tech Target United Graphics, Chicago 2005. 9. Serafin M.: Wirtualizacja w praktyce, Helion, Gliwice 2012 10. Stachowicz M.: Wirtualny system - jak zacząć. Podstawy pracy z VirtualBox. 2011, Virtual-IT.pl 11. Tullocha M., BenmessaoudN., Williams C.J., Mudigonda U. M.: Microsoft System Center: Network Virtualization and Cloud Computing. Redmond, Washington 2014 (e-book). 12. www.datacom.pl/wirtualizacja_srodowiska_informatycznego 13. www.kernelthread.com/publications/virtualization 14. www.linux-kvm.org 15. Zacher L.W.: Wirtualizacja. Problemy, wyzwania, skutki. Poltext, 2012 4364