Nowa perspektywa budżetowa 2014-2020 przegląd założeń z uwzględnieniem roli instrumentów inżynierii finansowej Iwona Czaplikowska Górnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.
Postęp w realizacji Narodowej Strategii Spójności 2007-2013 Według danych wygenerowanych z Krajowego Systemu Informatycznego KSI SIMIK do 24 listopada 2013 r. złożono 284,7 tys. wniosków poprawnych pod względem formalnym na całkowitą kwotę dofinansowania 579,3 mld zł. W tym samym okresie podpisano z beneficjentami 91 834 umów o dofinansowanie na kwotę 379,1 mld zł wydatków kwalifikowalnych, w tym dofinansowanie w części UE 261,1 mld zł, co stanowi 91,1 proc. alokacji na lata 2007-2013. Wartość wydatków beneficjentów uznanych za kwalifikowalne wynikająca ze złożonych wniosków o płatność w części dofinansowania UE 172,3 mld zł, co stanowi 60,3 proc. alokacji na lata 2007-2013.
19.11.2013 r. Parlament Europejski zatwierdził budżet UE na lata 2014-2020.
Budżet 2014-2020 Całkowita alokacja dla Polski wyniesie ok. 72,9 mld EUR. Podstawowa alokacja to ok. 72,7 mld EUR. Dodatkowo Polska otrzyma ok. 181 mln EUR na wsparcie bezrobotnej młodzieży, ze specjalnej linii budżetowej dla regionów, gdzie poziom bezrobocia młodzieży (w wieku 15-24 lata) jest powyżej 25%. W ramach podstawowej alokacji wyodrębniono obligatoryjne transfery na instrumenty i programy zarządzane bezpośrednio przez Komisję, np. transfer z Funduszu Spójności do instrumentu Łącząc Europę, które pomniejszają alokację o ok. 4,6 mld EUR, Do zaprogramowania w ramach Umowy Partnerstwa jest ok. 68 mld EUR.
Wielkość alokacji na politykę spójności w mln EUR per capita
Polityka spójności na lata 2014-2020 Strategia Europa 2020 - Główne priorytety» rozwój inteligentny: rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji» rozwój zrównoważony: wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej» rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną. Cele Strategii Europa 2020:» poprawa warunków do prowadzenia działalności badawczo - rozwojowej,» zwiększenie zatrudnienia,» zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych,» podniesienie poziomu wykształcenia,» wspieranie włączenia społecznego, głównie przez ograniczanie ubóstwa.
Cele polityki spójności na lata 2014 2020 1. Inwestowanie dla wzrostu i zatrudnienia (EFRR + EFS + FS) 2. Europejska współpraca terytorialna (EFRR W ramach Celu 1 Polityki Spójności (Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia), po raz pierwszy w przypadku Polski finansowaniem objęte będą dwie różne kategorie regionów: słabiej rozwinięte oraz lepiej rozwinięte (województwo mazowieckie). średnia 2008 2010 PL51 Dolnośląskie 65,33 % (47,52%) PL22 Śląskie 64,33 % (50,62%) PL41 Wielkopolskie 62,67 % (48,18%) PL63 Pomorskie 57,33 % (45,75%) ( ) PL31 Lubelskie 40,67 % PL32 Podkarpackie 40,67 %
Rozporządzenia wprowadzające - cele tematyczne na rzecz realizacji Strategii Europa 2020 1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji; 2. Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych; 3. Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury; 4. Wspieranie przejścia na gospodarką niskoemisyjną we wszystkich sektorach; 5. Promowanie dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem; 6. Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów; 7. Promocja zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych 8. Promocja zatrudnienia i mobilności pracowników; 9. Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem; 10. Inwestycje w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie 11. Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej.
Podział alokacji na cele tematyczne w mln EUR
Programy Operacyjne Program Fundusz Instytucja zarządzająca Polityka Spójności 1. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój EFRR 2. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko EFRR, FS 3. Program Operacyjny Polska Cyfrowa EFRR 4. Program Operacyjny Polska Wschodnia EFRR Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 5. Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój EFS 6. Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej EFRR 7. Program Pomocy Technicznej EFRR 8. Regionalne Programy Operacyjne EFRR, EFS Zarządy województw Wspólna Polityka Rolna i Wspólna Polityka Rybacka 1. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich EFRROW 2. Program Rozwoju Obszarów Morskich i Rybackich EFMR Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zakończono konsultacje społeczne programów operacyjnych. Przekazanie programów operacyjnych Radzie Ministrów planowane jest na grudzień 2013
Układ programów operacyjnych 2007-2013 2014-2020 Infrastruktura i Środowisko Infrastruktura i Środowisko Innowacyjna Gospodarka Regionalne Programy Operacyjne Kapitał Ludzki Europejska Współpraca Terytorialna Polska Wschodnia Pomoc Techniczna Polska Cyfrowa Inteligentny Rozwój Regionalne Programy Operacyjne Wiedza Edukacja Rozwój Europejska Współpraca Terytorialna i Europejski Instrument Sąsiedztwa Polska Wschodnia Pomoc Techniczna
Programowanie Zgodnie z zapisami projektu Umowy Partnerstwa, na realizację 15 regionalnych programów zostanie przeznaczone ok. 60 % funduszy strukturalnych (EFS, EFRR) dla tej kategorii regionów. śląskie (3,01 mld Euro); małopolskie (2,58 mld Euro); wielkopolskie (2,20 mld Euro). dolnośląskie (2,02 mld Euro); lubelskie (2,00 mld Euro). łódzkie (1,92 mld Euro); podkarpackie (1,90 mld Euro); kujawsko-pomorskie (1,70 mld Euro); pomorskie (1,67 mld Euro); warmińsko-mazurskie (1,55 mld Euro); zachodniopomorskie (1,44 mld Euro); świętokrzyskie (1,22 mld Euro); podlaskie (1,09 mld Euro); opolskie (847 mln Euro); lubuskie (813 mln Euro).
Dotacje, instrumenty zwrotne, inne mechanizmy. W procesie przygotowania nowych programów zostały wykorzystane doświadczenia z realizacji i ewaluacji programów na lata 2007-2013 oraz analizy ex-ante. W badaniach ewaluacyjnych POIG podkreślano, że w ramach programu zbyt duży nacisk położono na dotacje a w nowej perspektywie konieczna jest zmiana podejścia w tym zakresie. Pomoc bezzwrotna powinna być przeznaczona wyłącznie na tzw. innowacje radykalne, w pozostałych przypadkach należy stosować mechanizmy zwrotne oraz inne instrumenty, takie jak ulgi podatkowe (np. na zatrudnienie pracowników działów B+R). POiŚ - Analiza ex-ante instrumentów finansowych. Bank Światowy prowadzi analizę projektu Programu pod kątem możliwości i zakresu stosowania zwrotnej formy finansowania (dotyczy ona wybranych obszarów w zakresie gospodarki niskoemisyjnej i gospodarki odpadami).
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Celem POIR jest zwiększenie innowacyjności i konkurencyjności gospodarki, wyrażające się głównie wzrostem nakładów prywatnych na B+R. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez koncentrację działań POIR na:» wsparciu powiązań między przedsiębiorstwami i nauką;» wsparciu i rozwoju innowacyjności przedsiębiorstw;» wzmocnieniu jakości badań oraz pozycji krajowych jednostek naukowych w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej. Najważniejszymi beneficjentami POIR będą przedsiębiorstwa (zwłaszcza MŚP) i jednostki naukowe, a także klastry i instytucje otoczenia biznesu. Nastąpi odejście od innowacji odtwórczych / imitacyjnych na rzecz innowacji generowanych poprzez działalność badawczo - rozwojową. Przewiduje się wspieranie działań od pomysłu do rynku tj. od badań po wdrożenie oraz ewentualną internacjonalizację innowacyjnego rozwiązania.
Program Operacyjny Cyfrowa Polska Cele szczegółowe 1. Ograniczenie terytorialnych różnic w możliwości dostępu do szerokopasmowego Internetu o wysokich i bardzo wysokich przepustowościach, 2. Podniesienie jakości i dostępności e-usług publicznych, 3. Poprawa cyfrowej efektywności urzędów, 4. Zwiększenie dostępności i wykorzystania informacji sektora publicznego 5. E integracja i e aktywizacja na rzecz zwiększenia aktywności oraz jakości korzystania z Internetu, 6. Pobudzanie potencjału uzdolnionych programistów dla zwiększenia zastosowania rozwiązań cyfrowych w gospodarce i administracji. Beneficjenci przedsiębiorcy, przedsiębiorcy telekomunikacyjni, jednostki samorządu terytorialnego, jednostki naukowe, NGO s, jednostki naukowe, państwowe instytucje kultury, archiwa państwowe.
Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój POWER jest ukierunkowany na następujące obszary:» wdrożenie reform systemów i struktur w wybranych obszarach polityk publicznych, kluczowych z punktu widzenia strategii Europa 2020 i krajowych programów reform,» wspieranie jakości, skuteczności i otwartości szkolnictwa wyższego jako instrumentu budowy gospodarki opartej o wiedzę,» poszukiwanie nowych, niestosowanych dotąd na szerszą skalę metod rozwiązywania problemów społecznych takich jak: bezrobocie, wykluczenie społeczne czy brak kwalifikacji i wykształcenia.» realizację programów w zakresie mobilności ponadnarodowej czyli np. staży i praktyk zagranicznych w ramach programów Erasmus czy Leonardo da Vinci» realizację działań ukierunkowanych na bezrobotne osoby młode w wieku od 15 do 24 roku życia i poprawę ich sytuacji na rynku pracy w ramach Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych i Gwarancji dla młodzieży.
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 Głównym celem POIiŚ będzie wsparcie gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów i przyjaznej środowisku oraz sprzyjającej spójności terytorialnej i społecznej (jeden z priorytetów strategii Europa 2020). Zakres wsparcia w ramach POIiŚ wpisuje się w następujące cele tematyczne: wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach; promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem; ochrona środowiska i wspieranie efektywności wykorzystania zasobów, w tym ochrona, promocja i rozwój dziedzictwa kulturowego i naturalnego; promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych; Beneficjenci Najważniejszymi beneficjentami POIiŚ będą podmioty publiczne (w tym JST) oraz podmioty prywatne (w szczególności duże przedsiębiorstwa).
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego 22 października 2013r. Zarząd Województwa Śląskiego przyjął trzecią wersję Projektu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na 2014-2020.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego - EFS Wsparcie dla osób zamierzających rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej, poprzez zastosowanie m.in. następujących instrumentów:» pożyczki,» doradztwo, coaching, szkolenia, mentoring. Wsparcie przedsiębiorczości akademickiej, w tym w formie innowacyjnej przedsiębiorczości akademickiej:» pożyczki (jednorazowej / transzowej) w wysokości do 100 tys. zł na rozpoczęcie działalności gospodarczej, w tym na uzyskiwanie ochrony własności intelektualnej i przemysłowej» Doradztwo, szkolenia, coaching. Wsparcie dla przedsiębiorstw w początkowym okresie działalności (do 24 miesięcy od rozpoczęcia działalności), poprzez uruchomienie operatorów udzielających zwrotnej pomocy finansowej.» Fundusze pożyczkowe» Fundusze poręczeniowe
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego - EFS Wsparcie dla przedsiębiorców i ich pracowników w zakresie przedsiębiorstwa w tym zmiany profilu działalności. rozwoju a. kompleksowe doradztwo strategiczne dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MMŚP), b. wsparcie dla modernizowanych przedsiębiorstw po przez usługi okołobiznesowe (w tym outsourcing), c. szkolenia, doradztwo związane ze szkoleniami oraz studia podyplomowe dla pracowników mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, w tym opłacane przez bony edukacyjne, w obszarach kluczowych dla rozwoju regionu, d. studia podyplomowe i szkolenia specjalistyczne dla pracowników MMŚP, e. doradztwo oraz animowanie współpracy gospodarczej przyczyniającej się do wzmacniania MMŚP, prowadzące do ich internacjonalizacji, f. wsparcie MMŚP w obszarze diagnozowania potrzeb szkoleniowych pracowników i kadry zarządzającej, w celu doboru właściwej formy szkoleń do specyfiki i sposobu działania przedsiębiorstwa,
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego - EFRR PRIORYTET I. NOWOCZESNA GOSPODARKA Działanie 1.1. Wzmocnienie potencjału sektora B+R+I na rzecz przedsiębiorstw» Rozwój strategicznej infrastruktury badawczej, służącej sektorowi B+R+I, zgodnie z inteligentnymi specjalizacjami zidentyfikowanymi w Regionalnej Strategii Innowacji» Finansowanie badań naukowych realizowanych przez jednostki naukowe, ukierunkowanych na komercjalizację wyników, zgodnych z inteligentnymi specjalizacjami zidentyfikowanymi w Regionalnej Strategii Innowacji.» Tworzenie i rozwój instytucji popularyzujących naukę i innowacje wśród mieszkańców regionu.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego - EFRR PRIORYTET I. NOWOCZESNA GOSPODARKA Działanie 1.2. Wzmocnienie potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw Poddziałanie 1.2.1. Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach» Tworzenie lub rozwój istniejącego zaplecza badawczo-rozwojowego w przedsiębiorstwach (w tym centra badawczo-rozwojowe) służącego działalności innowacyjnej przedsiębiorstw.» Wsparcie wdrożenia własnych lub zakupionych wyników badań naukowych/technologii oraz praw do własności intelektualnej, w tym patentów, licencji, know-how lub innej nieopatentowanej wiedzy technicznej związane z wdrażanym produktem lub usługą.» Wsparcie prac B+R przez przedsiębiorstwa, zgodne z inteligentnymi specjalizacjami zidentyfikowanymi w Regionalnej Strategii Innowacji
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego - EFRR Poddziałanie 1.2.1. Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach» Bony na innowacje wsparcie dla mikro i małych przedsiębiorstw (projekty o małej skali): zakup wyników prac B+R, wdrożenie wyników prac B+R, zakup licencji krajowej lub zagranicznej, nabycie usługi wsparcia w zakresie przejścia procedury ochrony patentowej, nabycie usługi doradztwa, w tym w zakresie wdrażania innowacji nietechnologicznych, procesowych, organizacyjnych, marketingowych oraz nowych modeli biznesowych, nabycie usługi w zakresie wzornictwa przemysłowego.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego - EFRR PRIORYTET II. CYFROWE ŚLĄSKIE Działanie 2.2. Technologie informacyjno-komunikacyjne w działalności gospodarczej. Wsparcie zastosowania TIK w działalności e-biznesowej oraz w zarządzaniu przedsiębiorstwem. W ramach działania w szczególności wspierane będą projekty obejmujące:» poprawę funkcjonowania i organizacji procesów zarządczych w przedsiębiorstwach;» wsparcie zastosowania TIK w produkcji i usługach;» wsparcie z zakresu e-handlu; W ramach cross-financingu możliwe będzie pokrycie kosztów szkoleń związanych z wdrażaniem nowych rozwiązań, programów internetowych, technologii zarówno dla administratorów, jak i osób, które z danego rozwiązania będą korzystać.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego - EFRR PRIORYTET III. WZMOCNIENIE KONKURENCYJNOŚCI MŚP Działanie 3.1. Wsparcie rozwoju innowacji w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP» Wsparcie na wprowadzenie nowego lub znacząco ulepszonego rozwiązania w odniesieniu do produktu (towaru lub usługi), procesu, marketingu lub organizacji wraz z promocją innowacyjnych rozwiązań. Działanie 3.2. Wsparcie inwestycji mikroprzedsiębiorstw i MŚP w zakresie turystyki» Budowa (w tym rozbudowa, odbudowa, nadbudowa), przebudowa i remont bazy noclegowej i/lub gastronomicznej wraz z niezbędnym wyposażeniem oraz zagospodarowaniem otoczenia.» Tworzenie i rozwój parków tematycznych przyczyniających się do wzrostu ruchu turystycznego wraz z zagospodarowaniem otoczenia.» Budowa (w tym rozbudowa, odbudowa, nadbudowa), przebudowa i remont infrastruktury aktywnych form turystyki wraz z zagosp. otoczenia.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego - EFRR PRIORYTET III. WZMOCNIENIE KONKURENCYJNOŚCI MŚP Działanie 3.3 Wsparcie rozwoju MŚP przy udziale instrumentów zwrotnych» Dokapitalizowanie działających funduszy poręczeniowych, pożyczkowych i mikropożyczek oraz innych publicznych instytucji finansowych oferujących zwrotne instrumenty finansowe w celu wspierania rozwoju MŚP na rynku. Działanie 3.4. Infrastruktura rozwoju gospodarczego» Poddziałanie 3.4.1. Kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych» Poddziałanie 3.4.2. Wzmocnienie rozwoju infrastruktury inkubatorów przedsiębiorczości Działanie 3.5. Wsparcie Instytucji Otoczenia Biznesu na rzecz zwiększenia konkurencyjności MŚP Działanie 3.6. Rozwój klastrów o znaczeniu regionalnym.
Reforma przepisów pomocy publicznej udzielanej w latach 2014-2020 Dopuszczalny pułap pomocy regionalnej dla obszarów a 2007-2013 50% 40% 30% Lubelskie Podkarpackie Warmińsko Mazurskie Podlaskie Świętokrzyskie Opolskie Małopolskie Lubuskie Łódzkie Kujawsko Pomorskie PKB/mieszkańca niższe niż 45% ~UE 25 Pomorskie Zachodniopomorskie Dolnośląskie Wielkopolskie Śląskie Mazowieckie (do 31.12.2010) PKB/mieszkańca niższe niż 60% ~UE 25 Mazowieckie PKB/mieszkańca niższe niż 75% ~UE 25 + 20 pp. w przypadku mikro i małych przedsiębiorstw, lub + 10 pp. w przypadku średnich przedsiębiorstw
Reforma przepisów pomocy publicznej udzielanej w latach 2014-2020 Dopuszczalny pułap pomocy regionalnej dla obszarów a 2014-2020 50% 35% 25% Lubelskie Podkarpackie Warmińsko-mazurskie Podlaskie Pomorskie Zachodniopomorskie Świętokrzyskie Opolskie Małopolskie Lubuskie Łódzkie Kujawsko-pomorskie Dolnośląskie Wielkopolskie Śląskie PKB/mieszkańca niższe niż 45% ~UE 27 PKB/mieszkańca niższe niż 60% ~UE 27 PKB/mieszkańca niższe niż 75% ~UE 27 + 20 pp. w przypadku mikro i małych przedsiębiorstw, lub + 10 pp. w przypadku średnich przedsiębiorstw
Dziękuję za uwagę.