Oferowania z/do Polski

RAPORT PRTL.pl Oferowania z/do Polski porównanie sezon Lato 2010 do Lato 2009. Rozkładowe rejsy międzynarodowe Opracowanie: Marek Serafin

2 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 Spis Treści Spis Treści... 2 Spis Tabel... 3 Spis wykresów... 4 Uwagi ogólne... 5 1. Cały rynek polski... 6 1.1. Porównanie przewoźnicy tradycyjni z przewoźnikami low cost... 6 1.2. Porównanie port lotniczy Warszawa z portami regionalnymi... 7 1.3. Oferowanie w podziale na linie lotnicze... 9 1.4. Oferowanie Polska Niemcy (przewoźnicy sieciowi Lufthansa i LOT)... 10 1.5. Komentarz rynek Polski... 10 2. WARSZAWA... 11 3. KRAKÓW... 15 4. KATOWICE... 17 5. GDAŃSK... 19 6. WROCŁAW... 21 7. POZNAŃ... 23 8. RZESZÓW... 26 9. ŁÓDŹ... 28 10 BYDGOSZCZ... 30 11. SZCZECIN... 31 12. Uwagi końcowe... 32

3 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 Spis Tabel Tabela 1 Oferowanie na rynku polskim... 6 Tabela 2 Porównanie oferowania Warszawa z portami regionalnymi... 7 Tabela 3 Oferowanie Polska Niemcy (tylko przewoźnicy sieciowi)... 10 Tabela 4 Największe linie lotnicze - Warszawa... 11 Tabela 5 Najważniejsze zmiany w oferowaniu z Warszawy w porównaniu z sezonem lato 2010 - Warszawa... 12 Tabela 6 Największe linie - Kraków... 15 Tabela 7 Najważniejsze zmiany w oferowaniu w porównaniu z sezonem lato 2009 Kraków... 15 Tabela 8 Najważniejsze zmiany w porównaniu z sezonem lato 2009 - Katowice... 17 Tabela 9 Najważniejsze zmiany w oferowaniu w porównaniu z sezonem lato 2009 Gdańsk... 20 Tabela 10 Najważniejsze zmiany w oferowaniu w porównaniu z sezonem lato 2009 - Wrocław... 21 Tabela 11 Najważniejsze zmiany w oferowaniu w porównaniu z sezonem lato 2009 - Poznań... 24 Tabela 12 Najważniejsze zmiany w oferowaniu w porównaniu z sezonem lato 2009 - Rzeszów... 26

4 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 Spis wykresów Wykres 1 Oferowanie na rynku polskim 2009 vs. 2010 (miejsca)... 6 Wykres 2 Oferowanie na rynku polskim 2009 vs. 2010 (rejsy)... 7 Wykres 3 Porównanie Warszawa z portami regionalnymi (rejsy)... 8 Wykres 4 Porównanie Warszawa z portami regionalnymi (miejsca)... 8

5 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 Uwagi ogólne - dane pochodzą z systemów rezerwacyjnych i zostały ściągnięte w końcu lutego bieżącego roku a więc dobrze oddają aktualną sytuację. - dane zostały zebrane w dwóch układach zbiorcze za cały sezon lato 2010 i przykładowy tydzień w lipcu 2010. Dla bardziej prawidłowego analizowania sytuacji konieczne jest porównywanie obu układów, gdyż część przewoźników (np. LOT) dokonuje zmian w trakcie sezonu i same dane zbiorcze nie oddają w pełni sytuacji. Dane tygodniowe też musza być weryfikowane, gdyż przewoźnicy dokonują zmian ad hoc np. anulując konkretne rejsy, zmieniając typy samolotów etc. i z tego punktu widzenia bardziej wiarygodne jest posługiwanie się danymi zbiorczymi. - dane liczbowe dotyczą oferowania w jedną stronę na rozkładowych rejsach międzynarodowych.

6 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 1. Cały rynek polski 1.1. Porównanie przewoźnicy tradycyjni z przewoźnikami low cost Tabela 1 Oferowanie na rynku polskim Indeks indeks Rejsy Miejsca Rejsy Miejsca 2010 2010 2009 2009 Razem 106 108 53908 6603467 50655 6095624 LCC 100 100 19826 3476891 19812 3475757 Sieciowi 111 119 34082 3126576 30843 2619867 dane za okres 1.04.2010 31.10.2010 Wykres 1 Oferowanie na rynku polskim 2009 vs. 2010 (miejsca) 100% 90% 80% 70% 57% 53% Udziały w rynku 60% 50% 40% 30% 20% 43% 47% 10% 0% 2009 2010 Sieciowi LCC dane za okres 1.04.2010 31.10.2010

7 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 Wykres 2 Oferowanie na rynku polskim 2009 vs. 2010 (rejsy) 100% 90% 80% 39% 37% 70% Udziały w rynku 60% 50% 40% 30% 61% 63% 20% 10% 0% 2009 2010 Sieciowi LCC dane za okres 1.04.2010 31.10.2010 1.2. Porównanie port lotniczy Warszawa z portami regionalnymi Tabela 2 Porównanie oferowania Warszawa z portami regionalnymi Oferowanie z Warszawy Regionów Miejsca Rejsy 2919 761 3686 706 (wzrost o 4,8 %) (wzrost o 11,6%) 27324 26584 (wzrost o 6%) (wzrost o 6,7%) Udział Warszawy w oferowaniu łącznym spadnie o 1,6 % (z 45,8 do 44,2%) Udział Warszawy w oferowaniu tygodniowym spadnie o 1,1 % (z 45,6% do 44,5%)

8 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 Wykres 3 Porównanie Warszawa z portami regionalnymi (rejsy) Regiony 49% Warszawa 51% Wykres 4 Porównanie Warszawa z portami regionalnymi (miejsca) Regiony 56% Warszawa 44%

9 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 1.3. Oferowanie w podziale na linie lotnicze LOT 1 (układ tygodniowy) Oferowanie tygodniowe 52020 (wzrost o 7%) Podział oferowania: Warszawa: 83% Regiony: 17 % Uwaga: Analogiczny podział oferowania miał miejsce w roku 2009 Udział LOT-u w oferowaniu łącznym spadek o 0,46% (z 24,16% do 23,7%) Wizz Air (układ tygodniowy) Oferowanie 59 400 (wzrost o 34%) Udział w łącznym oferowaniu z Polski wzrost o 5 % (z 22% do 27%) Ryanair (układ tygodniowy) Oferowanie 37989 (wzrost o 8%) Udział 17% Lufthansa (układ tygodniowy) Oferowanie tygodniowe 20065 (wzrost o 17%) Udział w całym oferowaniu 9% (wzrost z 8,5%) Udział w oferowaniu przewoźników sieciowych 19% 1 mierzony w układzie tygodniowym, gdyż LOT zwiększa oferowanie w trakcie sezonu- dodatkowe samoloty.

10 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 1.4. Oferowanie Polska Niemcy (przewoźnicy sieciowi Lufthansa i LOT) Tabela 3 Oferowanie Polska Niemcy (tylko przewoźnicy sieciowi) Oferowanie sezonowe Lufthansa LOT Liczba rejsów Liczba miejsc Rejsy Podział w oferowaniu 6198 4934 (indeks wzrostu 101,8%) (indeks wzrostu 100,5 %) 558822 330339 (indeks wzrostu 108,4%) (indeks wzrostu 107,8%) 27324 26584 (wzrost o 6%) (wzrost o 6,7%) Miejsca 63% Miejsca 37% Rejsy 56% Rejsy 44% 1.5. Komentarz rynek Polski 1. Cały, bardzo znaczny, wzrost oferowania generowany będzie przez przewoźników tradycyjnych. Powinien więc być to kolejny rok odzyskiwania przez nich udziału w rynku. Oznaczać to będzie również dalsze zaostrzenie się walki konkurencyjnej pomiędzy tymi liniami. Wzrośnie presja konkurencyjna na LOT. Na najważniejszym dla tej linii rynku Polska Niemcy nastąpi dalszy spadek jej udziału w oferowaniu linii tradycyjnych. Kiedy rozpoczynała się współpraca strategiczna LOT-u i Lufthansy, LOT miał przewagę w oferowaniu pomiędzy Polską i Niemcami. Obecnie jego udział spadnie do 37,1%. 2. Głównym polem bitwy będą lotniska regionalne gdzie wzmocni się pozycja Lufthansy, a z LCCs Wizz Air i Ryanair. 3. Umacnia się dominacja Wizz Air i Ryanair w segmencie LCC pozostałe linie z nielicznymi wyjątkami (Air Berlin) są w odwrocie. Łączny udział Wizz Air i Ryanair w oferowaniu tanich linii z/do Polski wzrośnie do 84% a samego Wizz Air przekroczy 50%. 4. Nastąpi dalszy spadek udziału WAW w łącznym oferowania. Zmiana tej sytuacji będzie możliwa i bardzo prawdopodobna po otwarciu lotniska Modlin. 5. W Warszawie wzrost ilości rejsów będzie większy niż ilości miejsc. Jest to charakterystyczne dla lotniska obsługującego w znacznym stopniu ruch biznesowy oraz tranzytowy. W regionach będzie sytuacja odwrotna, gdyż tam generatorem wzrostu są w znacznym stopniu linie LCC a przewoźnicy sieciowi LH i LO wprowadzają stopniowo większe, bardziej ekonomiczne samoloty.

11 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 2. WARSZAWA Wszystkie linie: Oferowanie tygodniowe 97895 (wzrost o 6,5 %) Oferowanie za cały sezon 2919761 (wzrost o 4,5%) Rejsy (cały sezon) 27324 (wzrost o 6%) Tabela 4 Największe linie lotnicze Warszawa Linia Oferowanie tygodniowe Oferowanie Sezonowe Udział w oferowaniu tygodniowym LO 42975 1235691 43,90% Udział w oferowanym sezonowym 42,3% (w 2009 42,7%) Indeks Oferowania (tygodniowe) Indeks Oferowania (Sezonowe) 106,50% 103,60% W6 15840 481320 16,20% 16,50% 124% 128,10% LH 7766 232715 7,90% 8% 131% (LH Italia) 129,50% DY 3404 100196 3,50% 3,40% 60% 69% AF 3239 109507 3,30% 3,80% 108,70% 96% BA 2915 86366 3% 3% 132,60% 128% KL 2443 74453 2,50% 2,50% 86% 83% LX 2391 64268 2,40% 2,20% 100% 96% OS 2026 67331 2,10% 2,30% 150% 168% AY 1535 44221 1,60% 1,50% 109,60% 100% SU 1514 44772 1,50% 1,50% 131% 118% Uwagi: - Łączny udział grupy LH wyniesie 12,5% (sezonowy) - Łączny udział grupy LH 13,4% (z uwzględnieniem 4U) - Łączny udział AF/KL 6,3% - Łączny udział BA/IB 3,6%

12 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 Tabela 5 Najważniejsze zmiany w oferowaniu z Warszawy w porównaniu z sezonem lato 2010 Warszawa DO Linia Zmiany w Oferowaniu STO/ARN DY Zawieszenie połączenia ATH DY -33% (miejsca) BCN W6 Nowy rejs (XG i VY zawiesiły rejsy) ofer.10980 BEG LO + 30% /(miejsca) BTS LO Nowy rejs (6 x w tygodniu) BUD MA - 24% (mniejszy a/c ) CRL W6 +9% (miejsca) LO i SN s.q. DTM W6-33% (miejsca) DUS LO LH LO +12% LH +23% EIN W6 Nowy rejs ofer.10980 EWR LO 6% ROM/FCO DY W6 DY zawiesza rejs W6 nowy rejs ofer.10980 FRA LO 9% FRL W6 +51% (miejsca) GOT LO W6 LO nowy codzienny rejs W6-29% miejsc KBP LO +13% (miejsca) większy a/c KEF 5W +106% (miejsca) LCA LON/LHR OB. BA Nowy rejs (rumuński LCC 3x w tygodniu) +28% miejsc (przywrócony trzeci rejs dziennie) MIL/LIN AZ Zawieszone połączenie LIS TP +50% (miejsca) LJU JP +21% (miejsca) LON/LTN U2 W6 U2 Zawiesił rejsy W6 - +27% (miejsca) LWO LO +30% (miejsca większy a/c)

13 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 MAD MSQ LO LO - 27% miejsc +12% rejsów +14% miejsc +26% rejsów MUC NCE LO LH LO LO + 7% (miejsca) LH +12% (miejsca) +20% miejsca +12% rejsy NYO W6 +62% ODS LO +26% miejsca +18% rejsy ORK W6-33% (miejsca) PMI DY Nowy sezonowy rejs ofer.9028 PRG LO +56% miejsca +33% rejsy SOF LO +9% (miejsca) MOW/SVO LO SU LO 15% miejsca SU +18% miejsca STR LH 4U Zawieszenie połączeń TLL LO Nowy codzienny rejs TKU W6 Nowy rejs ofer. 10620 TRF W6 + 26% (miejsca) VCE/TSF W6 Nowy rejs ofer.16560 VIE OS + 68% miejsca +10% rejsy Podsumowanie dla Warszawy: 1. Umocni się pozycja tradycyjnych linii lotniczych. Jedyną liczącą się tanią linią będzie Wizz Air a jego wzrost oferowania połączony jest z wycofywaniem się bądź istotnym ograniczeniem oferowania innych przewoźników nisko-kosztowych. Sytuacja ta może i powinna ulec zmianie dopiero po otwarciu lotniska w Modlinie. 2. Dwie globalne linie British Airways i Air France podejmą próby konkurowania z grupą Lufthansa ale nie wydaje się możliwe aby mogły zagrozić jej dominacji w segmencie przewozów tranzytowych szczególnie interkontynentalnych. 3. LOT walcząc o utrzymanie roli Warszawy jako hub-u regionalnego dla Europy Środkowo-Wschodniej znacznie zwiększy oferowanie na większości ważnych kierunków (Praga, Kijów, Odessa, Lwów, Sofia) oraz uruchomi nowe połączenia do Bratysławy, Goeteborga i Tallina. Dodatkowe możliwości otworzy LOT-owi zejście

14 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 Czech Airlines i Malevu z połączeń atlantyckich. Równocześnie znajdzie się pod rosnącą presją konkurencyjną ze strony grupy Lufthansy. Lufthansa będzie musiała agresywnie walczyć o zwiększenie swojego udziału w ruchu transkontynentalnym w całym regionie, aby wypełnić wchodzące na połączenia daleko-dystansowe z Frankfurtu A380. Bardzo znaczny wzrost oferowania Austrian Airlines (ponad 60%) świadczy o ambitnych planach pełnego wykorzystania szans jakie stwarza nowy układ właścicielski wejście do grupy Lufthansa. Ze względu na położenie geograficzne Wiednia linia ta powinna koncentrować się na sprzedaży podróży do Europy Południowej i na Bliski Wschód oraz do wybranych punktów w Azji. 4. Do ostrej walki konkurencyjnej dojdzie na połączeniu Warszawa Mediolan, gdzie Lufthansa Italia będzie oferowała dwa rejsy dziennie w rozkładzie biznesowym rano i popołudniu. Walka ta powinna mieć przede wszystkim wpływ na poziom oferowanych cen dla wszystkich segmentów rynku również biznesowego, gdyż Lufthansa Italy rozpocznie operacje dużo większymi niż LOT samolotami.

15 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 3. KRAKÓW Wszystkie linie: Oferowanie tygodniowe 32525 (wzrost o 1%) Oferowanie cały sezon 981769 (wzrost o 4,3%) Tabela 6 Największe linie - Kraków Linia Oferowanie Oferowanie Udział w ofercie Udział w ofercie Indeks oferowania Indeks oferowania Tygodniowe sezonowe tygodniowe sezonowej (tygodniowy) (sezonowy) FR 10395 323568 32% 32,90% 121,60% 127% U2 6489 196335 20% 20% 97,50% 98,30% LH 3907 116994 12% 11,90% 105,30% 106% LO 3406 93991 10,50% 9,60% 106,80% 103,40% DY 2152 65512 6,70% 6,70% 79% 83,20% AB 1584 48570 4,90% 4,90% 521% 672% Tabela 7 Najważniejsze zmiany w oferowaniu w porównaniu z sezonem lato 2009 - Kraków Do Linia Zmiany w oferowaniu STO/ARN DY Zawieszenie połączenia ATH LO +82% (miejsca) BHX FR - 21% (miejsca) BRS U2-26% (miejsca) BRU SN -23% (miejsca) CGN 4U +56% (miejsca) ROM/CIA FR Nowy rejs oferowany 17388 BRU/CRL FR Nowy rejs ofer.17388 DUB EI -26%(miejsca) DUS AB Nowy rejs oferowany 30816 EDI U2 +32% (miejsca) EMA FR +48% (miejsca) ROM/FCO LO +86% (miejsca) FRL IV Zawieszenie połączenia KEF 5W 69% LBA FR LS Nowy rejs oferowany 11718 LS zawieszenie połączenia LON/LGW BA Zawieszenie połączenia MAD IB Zawieszenie połączenia NRN FR +77% (miejsca) NYO FR +38% (miejsca)

16 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 PAR/ORY TO - 10% (miejsca) PIK FR Zawieszenie połączenia STR 4U +51% (miejsca) TLV LO Dwa rejsy w sezonie zamiast 27 TRF FR Nowy rejs ofer. 23058 BER/TXL AB +109% (miejsca) VIE LO OS LO 43% miejsca 31%rejsy OS 34% miejsca i rejsy Podsumowanie dla Krakowa 1. Zwiększą oferowanie przewoźnicy LCC- Ryanair, Air Berlin i Germanwings rekompensując z nadwyżką zmniejszenie oferowania przez Norwegian Aer Lingus i Jet2.com. Ryanair umocni swoją pozycję największego przewoźnika w Krakowie. Jeżeli inwestycja w rynek krakowski Air Berlin zakończy się sukcesem to można oczekiwać dalszego wzrostu oferowania ze strony tego przewoźnika. Należy zauważyć, że Air Berlin nie jest typowym tanim przewoźnikiem i oferuje na rynku Krakowa znaczną ilość połączeń tranzytowych- w tym interkontynentalnych. Te przewozy mogą stać się niszą rynkową Air Berlin. 2. Umocnieniu ulegnie pozycja przewoźników z grupy Lufthansa szczególnie spektakularny jest wzrost oferowania Austrian Airlines. Spowoduje on istotne rozszerzenie oferty tranzytowej przez hub w Wiedniu tym bardziej, że bardzo znacznie wzrośnie oferowaniu Lotu do Wiednia. Dzięki umowom code-share rejsy Lotu zasilają hub-y Lufthansy i Austrian Airlines we Frankfurcie i Wiedniu. 3. Oceniając pozycje rynkową LOT-u należy pamiętać o rejsach krajowych (5-6 dziennie) zasilających siatkę połączeń międzynarodowych LOT-u. Jednak dominacja Lufthansy i Austrian Airlines w przewozach tranzytowych z/do Krakowa nie podlega dyskusji szczególnie, jeżeli porównamy oferty globalne Lufthansy z Frankfurtu i Monachium i Austrian Airlines z Wiednia z oferta LOT-u z Warszawy. 4. LOT znacznie zwiększy oferowanie na rejsach do Aten i Rzymu. Na tym drugim połączeniu dojdzie do bardzo interesującej walki konkurencyjnej z Ryanairem, który uruchomi połączenie na lotnisko Chiampino.

17 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 4. KATOWICE Wszystkie Linie Oferowanie tygodniowe 26242 (wzrost o 11,6 %) Oferowanie sezonowe 779489 (wzrost o 11,3%) Wizz Air Oferowanie tygodniowe 20160 (wzrost o 24,4%) Udział w oferowaniu tygodniowym 76,8% (wzrost z 71,7%) Udział w oferowaniu łącznym 78,7% (wzrost z 71,1%) Ryanair Oferowanie tygodniowe 2646 (spadek o 12,5%) Lufthansa Oferowanie tyg. 2016 (wzrost o 15,4%) 2 LOT Oferowanie tygodniowe 816 (s.q) Tabela 8 Najważniejsze zmiany w porównaniu z sezonem lato 2009 - Katowice DO Linie Zmiany w oferowaniu BOJ W6-50% (rejs sezonowy) CGN W6 4U W6 24% (miejsca) 4U zawieszenie połączenia DUB FR - 13% (miejsca) DUS LH +44% miejsca -16% rejsy EIN W6 +33% (miejsca) FMM W6 +408% (miejsca) FRL W6 +51% (miejsca) LBC W6 Nowy rejs ofer. 16560 MAD W6 Nowy rejs ofer. 16560 NRN W6 Nowy rejs ofer. 14580 PIK W6 Zawieszone połączenie PSA W6 Nowy rejs ofer. 10980 TLV 2U Zawieszone połączenie 2 cały wzrost oferowania dotyczy DUS

18 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 TRF W6 +41% TRN LO +8% TSF W6 +820% (operował tylko przez część sezonu 09) Podsumowanie Katowice 1. Skala dominacji Wizz Air-u jest wyjątkowa w skali całego kraju ale trzeba pamiętać, że Wizz Air zapewnił temu lotnisku imponujący wzrost w okresie ostatnich 5 lat. Można też stwierdzić, że na bazie sukcesu w Katowicach Wizz Air zbudował pozycję lidera na polskim rynku LCC (w roku 2010 Wizz Air będzie miał 51 % całego oferowania tanich linii w Polsce). 2. Na rynku przewozów tradycyjnych dominować będzie nadal Lufthansa choć LOT podejmuje próbę powrotu na rynek przewozów tranzytowych z/do Katowic uruchamiając 3 rejsy dziennie do Warszawy. Jednak tylko w stosunkowo niewielkim stopniu może to stanowić konkurencję dla hub-ów Lufthansy (3 rejsy dziennie do Frankfurtu, 2 do Monachium i 2 do Dusseldorfu)

19 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 5. GDAŃSK Wszystkie linie: Oferowanie tygodniowe 24679 (wzrost o 23,8%) Oferowanie sezonowe 766186 (wzrost o 25,5%) Wizz Air Oferowanie tygodniowe 13680 (wzrost o 28,8%) Oferowanie sezonowe 412020 (wzrost o 30,3%) Wzrost udziału o 2 % w oferowaniu łącznym (z 53% do 55%) Ryanair Oferowanie tygodniowe 4725 (wzrost o 13,6%) SAS Oferowanie tygodniowe 1940 (wzrost o 23,7 %) 3 Oferowanie sezonowe 78008 (wzrost 14,5%) Lufthansa Oferowanie tygodniowe 1936 (wzrost o 16,7%) Oferowanie sezonowe 60338 (wzrost o 22,6%) Wzrost ilości rejsów o 23,5 % 4 LOT Oferowanie tygodniowe: 1484 - s.q. 3 znaczny wzrost na OSL 4 nowe połączenie GDN DUS

20 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 Tabela 9 Najważniejsze zmiany w oferowaniu w porównaniu z sezonem lato 2009 Gdańsk Do Linia Zmiany w oferowaniu ALC FR + 79% (miejsca) BCN W6 Nowy rejs ofer. 9540 BGO W6 Nowy rejs ofer. 10980 BGY W6 Nowy rejs ofer.10980 BHX FR - 49% (miejsca) BRE FR +78% (miejsca) BVA W6 Nowy rejs ofer. 13680 DSA W6 + 33% (miejsca) DUS LH Nowy rejs 6x tygodniu EDI FR Nowy rejs ofer.17388 EIN W6 Nowy rejs ofer. 10980 GOT W6 Zawieszone połączenie HHN FR - 21% (miejsca) KEF 5W Nowy rejs ofer.2970 LBC W6 +25% (miejsca) LTN W6 + 17% (miejsca) Podsumowanie Gdańsk 1. W segmencie LCC zdecydowanie dominuje Wizz Air udział w łącznym oferowaniu 55% a Ryanair - 19%. Baza w Gdańsku zaczyna pełnić w strategii W6 dotyczącej północnej Polski podobna rolę jak KTW na południu. Oczywiście Wizz Air nie ma szans zbudować w GDN tak mocnej pozycji jak w Katowicach, gdyż jego główny konkurent Ryanair korzysta na południu Polski z lotniska w Krakowie a na północy nie ma realnej alternatywy dla GDN a z tak dużego i ważnego regionu Ryanair nie zrezygnuje. 2. Wejście AB na połączenie do BER/TXL to element opisanej już niszowej strategii rozwoju Air Berlin na rynku polskim. 3. W segmencie linii sieciowych mamy unikalną sytuację jeżeli chodzi o regiony konkurencji o ruch tranzytowy trzech przewoźników LH, LO i SAS. Uwzględniając ilość codziennych rejsów zasilających (FRA 3, MUC 3, DUS 1, WAW -7, CPH - 4) oraz siłę hub-ów niemieckich przewaga LH jest znaczna ale i tak mniejsza niż w innych dużych portach regionalnych.

21 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 6. WROCŁAW Oferowanie tygodniowe 14923 (wzrost o 11,8%) Oferowanie sezonowe 454841 (wzrost o 11,8%) Ryanair Oferowanie tygodniowe 6804 (spadek o 16,3%) Udział w łącznym oferowaniu 64,6% (spadek z 45,6%) Wizz Air Oferowanie tygodniowe 4680 (wzrost o 550%) Liczba rejsów 22 (4 do 26 rejsów tygodniowo) Udział w oferowaniu 31,4% (wzrost z 5,7%) Lufthansa Oferowanie tygodniowe 2177 (wzrost o 8,1%) LOT Oferowanie tygodniowe 1262 (wzrost o 14%) Tabela 10 Najważniejsze zmiany w oferowaniu w porównaniu z sezonem lato 2009 - Wrocław Do Linia ALC FR Zmiany w oferowaniu +42% (miejsca) BGY W6 Nowy rejs ofer. 16560 BVA W6 Nowy rejs ofer. 16560 CIA FR Raz w tygodniu (w S09 były wykonane - 3 rejsy) CPH QI Zawieszenie połączenia DSA W6 Nowy rejs ofer. 10980 DTM W6 Nowy rejs ofer. 10560 DUS LH +58% miejsc jeden rejs w tyg. mniej EDI FR Zawieszenie połączenia

22 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 EIN W6 Nowy rejs ofer.10980 FRL W6 Nowy rejs ofer. 10980 LPL FR LTN W6 MUC LO +91% (miejsca) +75% (miejsca) +17% (miejsca większy a/c) ORK W6 Nowy rejs ofer. 10980 OSL DY PIK FR STN FR TRF W6 Zawieszenie połączenia - 29% (miejsca) - 48% (miejsca) Nowy rejs ofer.10980 Podsumowanie Wrocław 1. Zakładając bazę we Wrocławiu (piątą w Polsce) Wizz Air osłabił dominującą dotychczas pozycję Ryanair-a na tym lotnisku. Nowe połączenia W6 nie konkurują z istniejącymi rejsami FR z wyjątkiem Londynu gdzie dojdzie do pośredniej konkurencji na trasach WRO-LTN i WRO-STN (FR istotnie ograniczy oferowanie na swoim połączeniu). 2. W segmencie sieciowym o ruch tranzytowy konkurują Lufthansa i Lot z tym, że dominacja hub-ów niemieckich nie podlega dyskusji. Warto odnotować skok oferowania na Dusseldorf jako element strategii Lufthansa stopniowego budowania europejskiej oferty tranzytowej przez Dusseldorf. 3. Po wycofaniu się Norwegian i Cimber Air - Wrocław obsługiwać będą tylko cztery linie dwie sieciowe i dwie tanie. Udział LCC s wzrośnie z 71% do 77%. Przy tak szerokiej ofercie hub-owej przewoźników sieciowych trudno jest oczekiwać w przyszłości uruchamiania przez nich połączeń dla ruchu point-to-point. Najbardziej prawdopodobny scenariusz to zwiększanie ilości połączeń do portów hub-owych przez linie tradycyjne oraz rozszerzanie oferty przewoźników LCC przy zachowanej dominacji FR i W6. Inne linie będą musiały szukać nisz rynkowych. Jednym z kandydatów jest tu Air Berlin jeżeli jego połączenia z innych miast regionalnych (KRK GDN) będą miały pozytywne wyniki finansowe. Bardzo wątpliwe jest też aby podjęta została w niedalekiej przyszłości próba przełamania monopolu przewoźników z Aliansu Star w segmencie linii tradycyjnych. Obok siły hub-ów niemieckich istotne znaczenie ma tu również czynnik geograficzny (bliskość FRA, MUC, DUS i prawdopodobnie w przyszłości również VIE).

23 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 7. POZNAŃ Wszystkie linie Oferowanie tygodniowe 11475 (spadek o 2,1%) Oferowanie sezonowe 355864 (spadek o 0,4%) Wizz Air Oferowanie tygodniowe 4680 (wzrost o 18,1%) Udział w oferowaniu 40,8% (wzrost z 33,8%) Ryanair Oferowanie tygodniowe 3402 (spadek o 25%) Udział w oferowaniu 29,6% (spadek z 38,7%) Lufthansa Oferowanie tygodniowe 1773 (wzrost 1,7%) Oferowanie sezonowe 52953 (wzrost 5,3 % 5 ) LOT Oferowanie tygodniowe 1620 (wzrost o 30,4%) 6 Oferowanie sezonowe 49470 (wzrost o 32%) SAS Oferowanie sezonowe 6157 (spadek o 3% ) 7 5 cały wzrost dotyczy rejsu do FRA 6 większy samolot 7 rejs raz dziennie w dni robocze z wyłączeniem szczytu lata/.

24 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 Tabela 11 Najważniejsze zmiany w oferowaniu w porównaniu z sezonem lato 2009 - Poznań Do Linia Zmiany w oferowaniu BGY W6 Nowy rejs ( w S09 wykonano 1 ofer. 11160) BVA W6 Nowy rejs ofer. 11160 DTM W6 DUB FR FRA LO/LH GRO FR MUC LO - 29% (miejsca) - 34% (miejsca) LO +35% miejsca (większy a/c) LH +13% (większy a/c) - 33% (miejsca) +29% (miejsca większy a/c) NYO W6 Nowy rejs ( w S09 2 rejsy ) ofer. 16380 STN FR VST W6-20% (miejsca) Zawieszenie połączenia Podsumowanie Poznań 1. Uderzające są podobieństwa Poznania i Wrocławia: a. Obecność i dominacja czterech linii (Wizzair, Ryan Air, Lufthansy oraz LOT-u). W Poznaniu obecny jest też SAS ale z bardzo ograniczoną ofertą do Kopenhagi, głównie dla wysokopłatnego ruchu biznesowego z/do Skandynawii. b. Zdecydowana przewaga w oferowaniu linii LCC: i. w Poznaniu 70,4% (spadek z 72,5 %) ii. we Wrocławiu 77% (wzrost z 70,3%) c. Linie sieciowe oferują połączenia tylko do hub-ów (międzynarodowe do FRA MUC i CPH) i LOT-u - krajowe do Warszawy. O podobieństwach Poznania i Wrocławia decydują: Zbliżona wielkość catchment area (obszaru zasilania) Położenie geograficzne względem WAW i hub-ów LH. Parametry makroekonomiczne

25 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 2. Spadek oferowania w POZ rok do roku wynikający, ze znacznej redukcji oferty FR, której nie zrównoważył wzrost W6, wydaje się mieć charakter przejściowy. 3. Czynnikiem różnicującym sposób i tempo rozwoju Wrocławia i Poznania może stać się uruchomienie lotniska BBI (Berlin Brandenburg International), które będzie stanowiło większe zagrożenie konkurencyjne dla lotniska w Poznaniu ze względu na dogodność i efektywność systemu transportu naziemnego.

26 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 8. RZESZÓW Wszystkie linie Oferowanie tygodniowe 3917 (wzrost o 10%) Oferowanie sezonowe 113000 (wzrost o 14,6%) Ryanair Oferowanie tygodniowe 3024 (wzrost o 6,7%) Udział w oferowaniu 76,1% Lufthansa Oferowanie tygodniowe : 490 (wzrost o 49,8% ) 8 LOT Oferowanie tygodniowe 457 (s.q.) Rejsy międzynarodowe LOT-u to sezonowe połączenia na JFK i EWR Tabela 12 Najważniejsze zmiany w oferowaniu w porównaniu z sezonem lato 2009 - Rzeszów Do Linia Zmiany w oferowaniu EMA FR Nowy rejs ofer. 11529 FRA LH +61% (miejsca) 9 LPL FR Nowy rejs ofer. 11529 10 STN FR - 37% (miejsca) 8 zwiększenie ilości rejsów z 5 do 7 tygodniowo 9 w Sezonie 2009 rejs operował w części sezonu 10 w Sezonie 2009 wykonane 2 rejsy

27 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 Podsumowanie Rzeszów 1. Dominuje oferta Ryanair-a a segmencie linii tradycyjnych Lotu i Lufthansy. W najbliższej przyszłości nie wydaje się możliwe aby inny tani przewoźnik uruchomił rejsy do RZE a więc tempo rozwoju oferowania zależeć będzie od planów Ryanair-a. 2. LOT i Lufthansa konkurują o przewozy tranzytowe głównie atlantyckie ale rosnącego znaczenia nabiera ruch biznesowy głównie do Europy. Dzięki trzem rejsom dziennie do Warszawy i bezpośrednim sezonowym połączeniom do JFK i EWR LOT ma jeszcze dość silna pozycje konkurencyjną ale może ona słabnąć wraz z rozwojem połączeń linii z grupy Lufthansy do Frankfurtu a w przyszłości najprawdopodobniej do innych hub-ów (Wiedeń ze względu na korzystne położenie geograficzne).

28 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 9. ŁÓDŹ Wszystkie linie: Oferowanie tygodniowe 3800 (wzrost o 43,4%) Oferowanie sezonowe 110608 (wzrost o 39%) Ryanair Oferowanie tygodniowe 3402 (wzrost o 38,5%) Udział w oferowaniu 89% Oferowanie sezonowe 98469 (wzrost o 36%) Najważniejsze zmiany w oferowaniu w porównaniu z latem 2009 : Do Linia Zmiany w oferowaniu DTM W6 Nowy rejs oferowanie 10980 DUB FR + 48% (miejsca) EMA FR Nowy rejs 11 ofer. 11529 STN FR -21% TRF FR Nowy rejs oferowanie 17388 VIE O2-75% ( miejsca) Podsumowanie Łódź 1. LCJ jest tak naprawdę lotniskiem jednego typu ruchu i jednego przewoźnika (Ryanair). Jednak uruchomienie połączenia przez Wizz Air może wskazywać, że W6 ma zamiar stopniowo rozbudowywać tam swoją obecność dla największej tanie linii w Polsce nie wydaje się celowe utrzymywanie swojej obecności handlowej na tak minimalnym poziomie jeden kierunek, 9,9% całego oferowania. 11 (w S09 tylko 3 rejsy)

29 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 2. W przyszłości lotnisko w Łodzi będzie najprawdopodobniej pełnić funkcję uzupełniającą dla WAW w segmencie tanich przewozów. Obecnie sprzyja Łodzi ograniczona obecność LCC s w Warszawie. Jednak nawet po uruchomieniu Modlina bezpośrednie rejsy tanich linii z Łodzi powinny być wystarczająco atrakcyjne dla mieszkańców tej aglomeracji. 3. Nawet jeżeli zostaną uruchomione loty z LCJ do jednego z lotnisk hub-owych to i tak zdecydowana większość klientów linii tradycyjnych będzie korzystać z lotniska w WAW.

30 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 10. BYDGOSZCZ Oferowanie tygodniowe 2268 (spadek o 24,1%) Oferowanie sezonowe 69363 (spadek o20,6 %) Jedyny przewoźnik w S2010 to Ryanair Do Linia Zmiany w oferowaniu BHX FR Zawieszenie połączenia CPH O2 Zawieszenie połączenia DUB FR +46% (miejsca) EMA FR Nowy rejs oferowanie 5670 STN FR -39% (miejsca) TXL O2 Zawieszenie połączenia Podsumowanie Bydgoszcz Uwagi dotyczące LCJ mają też w bardzo znacznym stopniu odniesienie do BZG. Przyszłość tego lotniska zależy od rozwoju ofert tanich przewoźników. Ze względu na większą odległość od WAW bardziej prawdopodobne jest uruchomienie rejsów zasilających jeden z hub-ów - przez przewoźnika sieciowego lub małą linię (taką jak Jet Air) z nim współpracującego.

31 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 11. SZCZECIN Oferowanie tygodniowe 1651 (wzrost o 12,2%) Oferowanie sezonowe 49698 (wzrost o 20,5%) Udziały w oferowaniu: FR 80% DY -20% Zmiany w porównaniu z sezonem 2009: Szczecin Nordhein FR nowy rejs - ofer. 11529 Londyn Standsted FR - spadek oferowania o 12% Podsumowanie Szczecin: 1. Przyszłość lotniska zależy w olbrzymim stopniu od rozwoju ofert tanich linii. Na kierunkach o największym potencjale Wyspy Brytyjskie, Niemcy, Skandynawia połączenia z SZZ maja szansę obrony przez konkurencją berlińska 2. Ze względu na odległość od WAW istnieje uzasadnienie dla utrzymywania połączeń krajowych, które mogą równocześnie zasilać rejsy międzynarodowe z Warszawy 3. Stale rosnącą konkurencją dla SZZ będą lotniska berlińskie a w niedalekiej przyszłości BBI.

32 Oferowanie /do Polski Lato 2010 Lato 2009 12. Uwagi końcowe 1. Zmiany w oferowaniu wprowadzane przez linie lotnicze na kolejne sezony są najlepszym indykatorem ich planów strategicznych dotyczących danego rynku. Są konkretnymi inwestycjami, z których nie można całkowicie się wycofać. 2. Zmiany wprowadzane na sezon letni potwierdzają krystalizowanie się pozycji rynkowej i planów strategicznych poszczególnych linii i ich grup: W segmencie LCC umocni się duopol Wizz Air Ryanair. Po raz pierwszy tania linia (Wizz Air) będzie miała ponad 50% całego oferowania LCC. Pozostali przewoźnicy muszą szukać nisz rynkowych. Do pierwszej, poważnej konfrontacji rynkowej Wizz Air Ryanair może dojść dopiero po otwarciu lotniska w Modlinie. Przewoźnicy z grupy LH umocnią swoja pozycję zarówno w Warszawie jak i regionach. Nowe elementy to: ponowna ekspansja Austrian Airlines, wejście na połączenie WAW MIL Lufthansy Italia oraz stopniowe budowanie pozycji DUS jako dodatkowego portu tranzytowego. Air France/KLM i British Airways/Iberia ograniczają swoją aktywność do obszaru zasilania Warszawy. Jest mało prawdopodobne aby w okresie najbliższych sezonów podjęli istotną próbę osłabienia pozycji grupy Lufthansy w regionach. 3. Bardzo znaczny wzrost oferowania przewoźników sieciowych w S2010 (+19%) utrudni sytuację LOT-u. LO będzie starał się bronić swojej pozycji rynkowej poprzez wielokierunkowe działania: Uruchamianie nowych rejsów zasilających WAW (BTS, GOT, TLL, KTW) lub zwiększanie oferowania na rejsach już istniejących (PRG SOF KBP MSQ) Zwiększanie oferowania na code share-owych rejsach z regionów do hub-ów partnerów z Aliansu Star (FRA MUC VIE). Osłabia to jednak pozycję WAW. Zwiększanie oferowania na rejsach z regionów do portów nie-hub-owych (KRK ATH/FCO KTW-TRN).