projekt UCHWAŁA Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia...2014 r. w sprawie powołania komisji śledczej do zbadania zarzutu nieprawidłowości w planowaniu i nadzorze nad strategiczną inwestycją Terminal LNG w Świnoujściu, zarzutu podpisania niekorzystnej dla interesu Polski umowy na import gazu skroplonego LNG z Kataru, oraz wpływu tych nieprawidłowości na stan bezpieczeństwa energetycznego Polski Na podstawie art. 111 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 1 i 2 ustawy z dnia 21 stycznia 1999 r. o sejmowej komisji śledczej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz.1218 oraz z 2010 r. Nr 182, poz. 1228) Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwala, co następuje: Art. 1. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej powołuje Komisję Śledczą, zwaną dalej Komisją, do zbadania zarzutu nieprawidłowości w planowaniu i nadzorze nad strategiczną inwestycją Terminal LNG w Świnoujściu, zarzutu podpisania niekorzystnej dla interesu Polski umowy na import gazu skroplonego LNG z Kataru, oraz wpływu tych nieprawidłowości na stan bezpieczeństwa energetycznego Polski. Art. 2. Do zakresu działania Komisji należy: 1) Analiza i ocena procesu inwestycyjnego terminalu gazu skroplonego LNG w Świnoujściu, w szczególności pod kątem zachowania interesu państwa polskiego, w tym: a) ocena umowy z konsorcjum, b) ocena procesu inwestycyjnego, c) ocena postępowania instytucji państwowych i podmiotów zależnych od skarbu państwa prowadzących, nadzorujących i kontrolujących proces inwestycyjny; 2) Analiza i ocena umowy podpisanej z dostawcą gazu skroplonego, w tym w szczególności: a) w kontekście interesu skarbu państwa, b) w kontekście bezpieczeństwa energetycznego Polski, c) w kontekście ewentualnej odpowiedzialności urzędników i czynnika politycznego;
3) Analiza stanu bezpieczeństwa energetycznego państwa w sektorze gazowym w kontekście znacznego opóźnienia tej inwestycji, w szczególności: a) odpowiedzialność urzędników państwowych, b) odpowiedzialność czynników politycznych, c) obiektywna ocena stanu bezpieczeństwa energetycznego państwa w sektorze gazowym. Art. 3. W skład Komisji wchodzi 9 członków. Art. 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 2
UZASADNIENIE Powołanie przedmiotowej komisji ma związek z ujawnionym przez środki masowego przekazu, w ramach realizowanej przez nie funkcji informacyjnej w społeczeństwie demokratycznym, przypadkiem prawdopodobnych nieprawidłowości w planowaniu i nadzorze nad strategiczną inwestycją Terminal LNG w Świnoujściu, a także podpisania niekorzystnej dla interesu Polski umowy na import gazu skroplonego LNG z Kataru oraz prawdopodobnie negatywnego wpływu tych nieprawidłowości na stan bezpieczeństwa energetycznego Polski. Powyższe niepokojące informacje wynikają z jednej z opublikowanych przez tygodnik "Wprost" podsłuchanych rozmów, w której były wiceminister finansów, a obecnie zawieszony w obowiązkach wiceprezes PGNiG Andrzej Parafianowicz zwierza się byłemu ministrowi transportu Sławomirowi Nowakowi, że w kwestii oddania do użytku terminalu LNG "mówią o jesieni 2015, a na mieście mówią coś o 2017". Parafianowicz stwierdza też, że umowy na budowę terminalu są skonstruowane w sposób niekorzystny, co pozwala włoskiej firmie stojącej na czele konsorcjum budującego terminal bezkarnie się opóźniać. W dniu 25 czerwca br. do sprawy ewentualnych opóźnień na budowie terminalu odniósł się w Sejmie premier Donald Tusk. Na pytania posłów dotyczące informacji pochodzących z publikacji "Wprost", odpowiedział: "wszystko na to wskazuje, że już wielokrotnie komunikowany przez nas termin, czyli możliwość przyjęcia gazu, tzw. przyjęcia technicznego, będzie możliwa z początkiem przyszłego roku". Wyraził nadzieję, że termin ten zostanie dochowany, jednak - przyznał - głowy za to dać nie może, bo w inwestycji bierze udział duża liczba wykonawców. Następnie premier Donald Tusk wygłosił kontrowersyjną tezę, że bezpieczeństwo energetyczne Polski wystarczająco gwarantuję sam fakt budowania tej inwestycji a nie jej ukończenia: "Rosja przestała nam de facto dyktować warunki w momencie, kiedy budowa się zaczęła. Istotą gazoportu jako elementu dywersyfikacji i bezpieczeństwa energetycznego nie jest to, ile gazu ma zakontraktowanego, tylko że jest. Dywersyfikacja polega na tym, że mamy gazoport, że będziemy go niedługo mieli". Budowa terminalu LNG została uznana przez Radę Ministrów za inwestycję strategiczną dla Polski. Koszt budowy gazoportu wyniesie ponad 2,5 mld zł. Finansowany jest on z czterech źródeł: 3
1) wkład własny (kapitał spółki) 670 mln zł (docelowo 1 mld zł); 2) dotacja z UE z Europejskiego programu energetycznego na rzecz naprawy gospodarczej (EPENG) 55 mln ; 3) dotacja z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIŚ) co najmniej 456 mln zł; 4) kredyt z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (przyznany 4 października 2012) 300 mln złotych. Umowa na budowę gazoportu jest niejawna, jednak z licznych publikacji prasowych i wypowiedzi oficjalnych czynników wynika, że zawarty w niej termin oddania inwestycji to czerwiec 2014 roku. W lipcu 2010 Polskie LNG, spółka zależna od GAZ-SYSTEM S.A., powołana do budowy i eksploatacji terminalu LNG w Świnoujściu (Polskie LNG S.A.), zakończyła proces wyboru generalnego wykonawcy inwestycji. Podpisana została umowa z konsorcjum: Saipem S.p.A. (Włochy) Saipem SA (Francja) Techint Compagnia Technica Internazionale S.p.A. (Włochy) Snamprogetti Canada Inc. (Kanada) PBG SA (Polska) PBG Export Sp. z o.o. (Polska). Zadaniem konsorcjum jest wybudowanie terminalu LNG w Świnoujściu oraz przekazanie go do użytkowania. 23 marca 2011 r. premier Donald Tusk dokonał oficjalnego położenia kamienia węgielnego pod budowę. We wrześniu 2013 roku wcześniej ustalona data oddania została przesunięta na 30 grudnia 2014 roku. Wiadomo też, że strona polska jest na mocy innej umowy (z katarskim dostawcą) zobligowana do odbioru pierwszego tankowca ze skroplonym gazem LNG do grudnia 2014 roku. Nie wiadomo, czy i jakie kary grożą konsorcjum za opóźnienie terminu oddania inwestycji. Nie wiadomo również jakie kary grożą stronie polskiej za nieodebranie w terminie pierwszej i kolejnych dostaw gazu skroplonego z Kataru. Z nieoficjalnych informacji wynika, że cena za gaz skroplony jest wysoka (15-30 proc. wyższa od cen gazu z Rosji) oraz nienegocjowalna. Nienegocjowalne są też zakontraktowane dostawy tego surowca, czyli zapłacimy niezależnie od tego czy będziemy w stanie gaz odebrać, czy też nie. W obliczu powyższych faktów występuje potrzeba powołania komisji śledczej, która będzie w stanie ustalić z czego wynika poważne opóźnienie w oddaniu do użytku tej niezbędnej dla bezpieczeństwa energetycznego Polski i strategicznej inwestycji, oraz wskazać osoby, tudzież instytucje odpowiedzialne za to opóźnienie. Istotną rolą komisji winno być także ustalenie 4
aktualnego stanu bezpieczeństwa energetycznego Polski w kontekście opóźnienia realizacji tej inwestycji. W związku z powyższym z uwagi na uzasadnioną obawę zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego Polski powołanie przedmiotowej Komisji należy uznać za zasadne. 5