Ogólnopolski konkurs dla studentów i młodych pracowników nauki na prace naukowo-badawcze dotyczące rewitalizacji terenów zdegradowanych STUDIUM MAŁOPANEWSKIEGO KRAJOBRAZU POPRZEMYSŁOWEGO Autorka: Anna śebracka-prus Kategoria przyrodniczo-krajobrazowa SPONSORZY ORGANIZATOR
ZAGŁĘBIE PRZEMYSŁOWE: LAS, RZEKA, RUDA śelaza KUŹNICTWO, HUTNICTWO, OSADNICTWO Rys. 1. Przemysł nad Mała Panwią w 1806 r. Opracowano na podstawie mapy Kaczmarskiego B. Przemysł i górnictwo na Górnym Śląsku w roku 1806 [w:] Christoph H., John Baildon, zarys biografii, Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, Katowice 1996. Ryc. 1. Fabryka Wyrobów Metalowych w Osowcu Śląskim. Źródło: www.dolinamalejpanwi.pl,. Fot. 1. Huta Andrzej w Zawadzkim. Źródło: www.dawnezawadzkie.cba.pl. Fot. 2. Huta Małapanew w Ozimku. Źródło: www.dolinamalejpanwi.pl.
KRAJOBRAZ POPRZEMYSŁOWY: ZABUDOWA MIESZKANIOWA UKŁADY PRZESTRZENNE BUDOWLE PRZEMYSŁOWE LINIE KOLEJOWE MOSTY STAWY TECHNOLOGICZNE ODKRYCIA ARCHEOLOGICZNE SKUPISKA OKRUCHÓW śuśli POLA CHMIELU NAZWY TERENOWE Fot. 2. śeliwny most wiszący nad Małą Panwią, wyprodukowany w 1827 roku hucie Małapanew w Ozimku. Źródło: www.dolinamalejpanwi.pl. Fot. 3. Fabryka Wyrobów Metalowych w Osowcu Śląskim. Źródło: zbiory własne, fot. A. śebracka-prus.
BADANIA: TYPOLOGIA BUDYNKÓW MIESZKALNYCH TYPOLOGIA UKŁADÓW PRZESTRZENNYCH Fot. 4. Osiedle robotnicze w Zawadzkim. Fot. 5. Dom mieszkalny w śędowicach. Źródło fot. 4 i fot. 5: zbory własne, fot. A. śebracka-prus.
TYPOLOGIA BUD. MIESZKALNYCH: SEGREGACJA DANYCH O ARCHITEKTURZE BUDYNKÓW MIESZKALNYCH KAśDEJ MIEJSCOWOŚCI, PRZEZ KTÓRĄ PRZEPŁYWA RZEKA, WG PEWNYCH KRYTERIÓW, DANE USZEREGOWANE SĄ W TABELACH I POPARTE FOTOGRAFIAMI OKREŚLONO PROCENTOWĄ ILOŚĆ WYSTĘPOWANIA TYPÓW I CECH ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ Fot. 6. Zabudowa mieszkaniowa i gospodarcza w Szczedrzyku. Źródło: zbiory własne, fot. A. śebracka-prus.
Fot. 2.20.1 2.20.15. Zabudowa mieszkaniowa w Staniszczu Małym. Źródło: zbiory własne, fot. A. śebracka-prus
Fot. 2.31.1 2.31.15. Zabudowa mieszkaniowa w Biadaczu. Źródło: zbiory własne, fot. A. śebracka-prus
WNIOSKI: NA OBSZARZE OPRACOWANIA ISTNIEJE WIELE WARTOŚCIOWYCH OSIEDLI ROBOTNICZYCH WZDŁUś DOLINY RZEKI DAJE SIĘ WYRÓśNIĆ TRZY ODCINKI JEDNORODNEJ ARCHITEKTURY MIESZKANIOWEJ Fot. 7. Dom mieszkalny osiedla robotniczego w Jedlicach. Źródło: zbiory własne, fot. A. śebracka-prus
ODCINKI: I: PARTER, NISKIE PODDASZE, DACH DWUSPADOWY O KĄCIE NACHYLENIA 20, KRYTY CZARNĄ PAPĄ, ŚCIANY Z NIEOTYNKOWANEJ CEGŁY, UKŁAD KALENICOWY, II: PARTER, PODDASZE, DACH DWUSPADOWY O KĄCIE NACHYLENIA 45, KRYTY CZERWONĄ DACHÓWKĄ, ŚCIANY POKRYTE BIAŁYM TYNKIEM, UKŁAD KALENICOWY, III: PARTER, PODDASZE, DACH DWUSPADOWY O KĄCIE NACHYLENIA 45, KRYTY CZERWONĄ DACHÓWKĄ, ŚCIANY POKRYTE BIAŁYM TYNKIEM, UKŁAD SZCZYTOWY, KSZTAŁY WYDŁUśONY, CZĘŚĆ GOSPODARCZA. Fot.8. Dom mieszkalny w Zielonej. Fot.9. Dom mieszkalny w śędowicach. Fot.10. Dom mieszkalny w Kielczy. Źródło fot.8-10: zbiory własne, fot. A. śebracka-prus
OSIEDLA ROBOTNICZE: KOLONOWSKIE OZIMEK JEDLICE Fot.11. Osiedle robotnicze w Kolonowskim. Fot.12. Osiedle robotnicze w Ozimku. Fot.13. Osiedle robotnicze w Jedliczch. Źródło fot.11-13: fot. A. śebracka-prus
TYPOLOGIA UKŁ. PRZESTRZENNYCH: SEGREGACJA DANYCH OPISUJĄCYCH URBANISTYCZNY WYMIAR KAśDEJ Z MIEJSCOWOŚCI POŁOśONEJ NAD RZEKĄ DANE UJĘTE SĄ W TABELACH I POPARTE CZĘŚCIĄ GRAFICZNĄ W FORMIE MAP Fot. 14. Zabudowania w Ozimku. Źródło: www.ozimek.pl.
Mapa.1. Mapa Kalet z 1883 roku. Źródło: www.mapy.amzp.pl.
TABELA ZBIORCZA: ZESTAWIENIE CHARAKTERYSTYCZNYCH CECH WSZYSTKICH MIEJSCOWOŚCI POŁOśONYCH NAD MAŁĄ PANWIĄ
WNIOSKI: WARTOŚCIOWY KRAJOBRAZ POPRZEMYSŁOWY JEDNORODNOŚĆ ARCHITEKTONICZNA ŁAD PRZESTRZENNY Fot.15. Dom mieszkalny osiedla robotniczego w Zawadzkim. Źródło: zbiory własne, fot. A. śebracka-prus
KRAJOBRAZ ZDEGRADOWANY: MIOTEK KUCZÓW Fot.16. Dom mieszkalny w Miotku. Fot.17. Domy mieszkalne w Kuczowie. Źródło fot. 16 i 17: zbiory własne, fot. A. śebracka-prus.
ZMIANY KRAJOBRAZU: CZARNOWĄSY CZARNOWĄSY Fot.18. Nowy dom mieszkalny w Czarnowąsach. Fot.19. Przebudowany dom mieszkalny w Czarnowąsach. Źródło fot.18 i19: zbiory własne, fot. A. śebracka-prus
REWITALIZACJA: POWINNO SIĘ CHRONIĆ KRAJOBRAZ KULTUROWY POPRZEZ POGŁĘBANIE SPOŁECZNEJ WIEDZY I ŚWIADOMOŚCI O RODZIMEJ ARCHITEKTURZE, JEJ CECHACH I PRZEMIANACH Fot.20. Zwycięski projekt w konkursie Dom opolski. Celem konkursu było stworzenie produktu regionalnego w postaci budynku mieszkalnego jednorodzinnego nawiązującego do tradycji architektury regionalnej na Śląsku Opolskim, a jednocześnie nowoczesnego - łączącego współczesne trendy architektury z realiami historycznymi. Źródło: www.opolski-dom.pl.
ZAKOŃCZENIE: PIELĘGNOWANIE REGIONALNEJ SCHEDY STANOWI O BOGACTWIE KULTUROWYM REGIONU Fot.21. Dom mieszkalny z częścią gospodarczą w Kielczy. Fot. 22. Dom mieszkalny w Kielczy. Źródło fot.21 i 22: zbiory własne, fot. A. śebracka-prus
DZIĘKUJĘ