Praca specjalizacyjna N owe leki stosowane w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc i astmie Kamil Kiaszewicz Farmacja Apteczna Opiekun Specjalizacji Anna Kozłowska
Wstęp Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) i astma to choroby cywilizacyjne, które wciąż pozostają niedostatecznie leczone i kontrolowane. Omawiane choroby, gdy są właściwie kontrolowane nie prowadzą do zaostrzeń i napadów zagrażających życiu, a także poprawiają komfort życia pacjentów. Lista leków stosowanych w tych chorobach jest stale rozwijana, dodawane są nowe postaci leków, nowe kierunki działania i punkty uchwytu. W ciągu ostatnich kilku lat pojawiło się w obrocie kilka nowych leków (wraz z inhalatorami) z którymi personel fachowy mógł nie spotkać się w trakcie nauki bądź późniejszych szkoleń, poniższa praca ma na celu przedstawienie krótkiej charakterystyki tych leków. Autor jest świadomy, że wybrany temat jest ciągle rozwijany i omówione leki nie wyczerpują tematu.
Spiriva Respimat 2,5 μg/rozpylenie, roztwór do inhalacji Lek posiadający jako substancję czynną Tiotropium będący wybiórczym antagonistą receptorów muskarynowych (od M 1 do M 5 ), w przypadku dróg oddechowych po wziewnym podaniu wiąże się głównie z receptorami M 3 w mięsniach gładkich oskrzeli. Po podaniu wziewnym występuje jedynie wybiórcze miejscowe działanie zmniejszające napięcie mięsni gładkich oskrzeli (w wyniku blokowania działania acetylocholiny). Stan stacjonarny leku zostaje osiągnięty w ciągu jednego tygodnia. Tiotropium wskazane jest w leczeniu podtrzymującym w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP). W opakowaniu leku znajduję się pojemnik z 60 rozpyleniami zapewniającymi 30 dawek leczniczych, do opakowania leku dołączony jest nowy inhalator typu Respimat (Ryc. 1). Lek powinien być przyjmowany raz dziennie o tej samej porze w formie dwóch następujących po sobie rozpyleń zalecana dobowa dawka Tiotropium wynosi 5 μg. Lek jest refundowany (stan na 10.2015r.) ściereczką. Ryc. 1. Budowa inhalatora Respimat wraz z wkładem leku. Ustnik inhalatora należy przynajmniej raz w tygodniu przecierać jedynie wilgotną
Onbrez Breezhaler 150 μg i 300 μg, proszek do inhalacji w kapsułkach twardych Lek posiadający jako substancję czynną Indakaterolum bedący długo działającym β 2 mimetykiem, którego efektem działania jest zwiększenie stężenia cyklicznego AMP powodujące zwiotczenie mięśni gładkich oskrzeli. Charakteryzuje go szybki początek działania i długi okres działania. Jak każdy β 2 mimetykiem działa także na komórki serca, jednak wpływ ten nie jest dokładnie znany (wykluczono możliwość działania proarytmicznego). Stan stacjonarny leku jest osiągany w ciągu 12 14 dni. Indakaterol wskazany jest w leczeniu podtrzymującym u osób dorosłych w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP). Lek zawiera laktozę. Występuje w dwóch dawkach 150 μg i 300 μg, w opakowaniu znajduje się 30 kapsułek twardych i nowy inhalator typu Onbrez Breezhaler (Ryc. 2). Lek powinien być przyjmowany raz na dobę. Lek jest refundowany (stan na 10.2015r.). Ryc. 2. Budowa inhalatora Onbrez Breezhaler. Inhalator należy czyścić raz w tygodniu suchą ściereczką usuwając pozostałości proszku wewnątrz i na zewnątrz ustnika.
Seebri Breezhaler 44 μg, proszek do inhalacji w kapsułkach twardych Lek posiadający jako substancję czynną Glikopironium będącym długodziałającym antagonistą recpetorów muskarynowych w szczególności M 3 (wykazuje selektywność działania względem receptorów M 2 ), działając antycholinergicznie prowadzi do rozkurczu mięśni gładkich oskrzeli. Stan stacjonarny jest osiągany w ciągu jednego tygodnia przyjmowania leku. Preparat jest wskazany w leczeniu łagodzącym objawy przewklekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Lek zawiera laktozę. W opakowaniu leku znajduje się 30 kapsułek twardych wraz z inhalatorem Seebri Breezhaler (Ryc. 3). Lek powinien być przyjmowany raz na dobę o tej samej porze każdego dnia. Lek jest refundowany (stan na 10.2015r.). Ryc. 3. Budowa inhalatora Seebri Breezhaler. Inhalator należy czyścić raz w tygodniu suchą ściereczką usuwając pozostałości proszku wewnątrz i na zewnątrz ustnika.
Ultibro Breezhaler 85 μg + 43 μg, proszek do inhalacji w kapsułkach twardych Lek posiadający jako substancję czynną Indakaterol oraz Glikopironium, każda kapsułka dostarcza dawkę przez ustnik inhalatora odpowiednio 85 μg oraz 43 μg. Działanie tych dwóch substancji zostało już opisane w części poświęconej lekom Seebri Breezhaler oraz Onbrez Breezhaler, należy zwrócić uwagę na korzystne połączenie dwóch substancji czynnych, oddziałowujących na rózne receptory o różnej gęstości rozmieszczenia, dzięki czemu następuje rozkurcz mięśni gładkich centralnych i obwodowych dróg oddechowych. Lek charakteryzuje szybki początek działania już po 5 minutach i długi okres działania. Preparat jest wskazany w leczeniu łagodzącym objawy przewklekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Lek zawiera laktozę. W opakowaniu znajduje się 30 kapsułek twardych wraz z inhalatorem Ultibro Breezhaler (Ryc. 4). Lek powienien być przyjmowany raz dziennie o tej samej porze każdego dnia. Lek nie jest refundowany (stan na 10.2015r.), produkt jest dodatkowo monitorowany ( ). Ryc. 4. Budowa inhalatora Ultibro Breezhaler. Inhalator należy czyścić raz w tygodniu suchą ściereczką usuwając pozostałości proszku wewnątrz i na zewnątrz ustnika.
Fostex Nexthaler 100 μg + 6 μg, proszek do inhalacji podzielony Lek posiadający jako substancję czynną Beclometasonum oraz Formoterolum odpowiednio w dawkach 100 μg i 6 μg. Beclometasonum należy do steroidów, wykazuje działanie przeciwzapalne, zmniejszające podrażnienie i obrzęk dróg oddechowych. Formoterolum należy do długodziałających β 2 mimetyków, jego efektem działania jest zwiększenie stężenia cyklicznego AMP powodujące zwiotczenie mięśni gładkich oskrzeli. Stosowanie tych substancji w skojarzeniu pozwala lepiej kontrolować astmę i zapobiegać jej napadom. Preparat jest wskazany w leczeniu astmy, gdy nie uzyskano kontroli choroby lekiem jednoskładnikowym (kortykosteroidem wziewnym lub szybko działającym lekiem rozszerzającym oskrzela) lub gdy uzyskano dobrą odpowiedź na leczenie kortykosteroidem lub długo działającym lekiem rozszerzającym oskrzela. Preparatu nie może być stosowany do przerywania ostrych objawów astmy. Lek zawiera laktozę. W opakowaniu znajduje się inhalator Nexthaler (Ryc. 5) wraz z odmierzonymi 120 dawkami leku. Dawkowanie leku ustala lekarz, zalecana dawka to 1 2 inhalacje raz lub dwa razy dziennie. Maksymalna dawka dobowa wynosi 4 inhalacje. Lek jest refundowany (stan na 10.2015r.) Ryc. 5. Budowa inhalatora Nexthaler. Inhalatora zazwyczaj nie trzeba czyścić, w razie zaistnienia takiej konieczności należy wyczyścić go suchą szmatką lub chusteczką.
Relvar Ellipta 92 μg + 22 μg i 184 μg + 22 μg, proszek do inhalacji podzielony Lek posiadający jako substancję czynną Fluticasonum oraz Wilanterolum odpowiednio w dawkach 92 μg i 22 μg lub 184 μg i 22 μg. Fluticasonum należy do steroidów, wykazuje działanie przeciwzapalne, zmniejszające podrażnienie i obrzęk dróg oddechowych. Wilanterolum należy do długodziałających β 2 mimetyków, jego efektem działania jest zwiększenie stężenia cyklicznego AMP powodujące zwiotczenie mięśni gładkich oskrzeli. Stosowanie tych substancji w skojarzeniu pozwala lepiej kontrolować astmę i zapobiegać jej napadom. Lek o mocy 92/22 μg stosowany jest w leczeniu przewklekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) u dorosłych i astmy u osób dorosłych oraz dzieci powyżej 12. roku życia, lek o mocy 184/22 μg stosowany jest w astmie u osób dorosłych i dzieci powyżej 12. roku życia. Preparatu nie może być stosowany do przerywania ostrych objawów astmy. Lek zawiera laktozę. W opakowaniu leku znajduje się inhalator Ellipta (Ryc. 6) wraz z odmierzonymi 30 dawkami. Dawkowanie leku ustala lekarz, w przypadku astmy zalecana jest jedna dziennie dawka 92/22 μg, w ciężkich postaciach astmy 184/22 μg, a w POChP dawka 92/22 μg. We wszystkich przypadkach stosuje się lek raz dziennie o tej samej porze. Lek nie jest refundowany (stan na 10.2015r.), produkt jest dodatkowo monitorowany ( ). Ryc. 6. Budowa inhalatora Ellipta.
Podsumowanie Przedstawiony przegląd nowych leków i nowych inhalatorów stosowanych przy leczeniu astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc pokazuje stały postęp w terapii tych chorób, a także złożoność problemu jakim jest leczenie tych chorób. Omawiane leki mają te same zastosowania, jednak różnorodność kierunków działania (przeciwcholinergiczne, β 2 mimetyczne i przeciwzapalne kortykosteroidów) umożliwia skuteczne kontrolowanie tych chorób. Na uwagę zasługują również preparaty dwuskładnikowe, wykorzystujące zjawisko synergii działania umożliwiające zmniejszenie dawek, a w konsekwencji zmniejszenie działań niepożądanych.
Bibliografia (stan na 10.2015r.) 1. Charakterystyka produktu leczniczego Spiriva Respimat; 2. Charakterystyka produktu leczniczego Onbrez Breezhaler; 3. Charakterystyka produktu leczniczego Seebri Breezhaler; 4. Charakterystyka produktu leczniczego Ultibro Breezhaler; 5. Charakterystyka produktu leczniczego Fostex Nexthaler; 6. Charakterystyka produktu leczniczego Relvar Ellipta; 7. DZ. URZ. Min. Zdr. 2015.42 Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2015r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych; 8. Protokoły z posiedzeń Rady Przejrzystości (www.aotm.gov.pl).