1.1 Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji poszczególnych obiektów... 2

SPIS TREŚCI 1... 2 1.1 Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji poszczególnych obiektów... 2 1.2 Wykaz istniejących obiektów budowlanych... 5 1.3 Wskazanie elementów zagospodarowania działki lub terenu, które mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi... 5 1.4 Wskazanie dotyczące przewidywanych zagrożeń występujących podczas realizacji robót budowlanych, określające skalę i rodzaje zagrożeń oraz miejsce i czas ich wystąpienia... 6 1.5 Wskazanie sposobu prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych... 9 1.6 Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych, zapobiegających niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniających bezpieczną i sprawną komunikację, umożliwiającą szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń... 10 1

1 W oparciu o ustawę z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. 2010 nr 243 poz. 1623), Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz. U. 2003 nr 120 poz. 1125) oraz na podstawie dokumentacji projektowej stwierdza się, że prace objęte przedmiotowym projektem wymagają sporządzenia planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. 1.1 ZAKRES ROBÓT DLA CAŁEGO ZAMIERZENIA BUDOWLANEGO ORAZ KOLEJNOŚĆ REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH OBIEKTÓW ZAKRES ROBÓT DLA CAŁEGO ZAMIERZENIA BUDOWLANEGO Niniejsza informacja dotyczy bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy wykonywaniu robót budowlanych w ramach modernizacji stacji redukcyjno - pomiarowej w miejscowości Potasze. Zakres robót obejmuje: - likwidację istniejących obiektów stacji redukcyjno-pomiarowej I 0 - budowę wejściowego układu zaporowo upustowego - budowę wyjściowego układu zaporowo upustowego - budowę przewodu awaryjnego - budowę układów filtracji, podgrzewu, redukcji oraz pomiaru gazu w zabudowie kontenerowej wraz z kotłownią oraz pomieszczeniem AKPiA - przebudowę nawierzchni utwardzonej w celu dostosowania jej do projektowanego układu obiektów stacji redukcyjno-pomiarowej I 0 - wykonanie robót branży elektrycznej, AKPiA i telemetrii Z uwagi na konieczność zapewnienia ciągłości dostaw gazu podczas prowadzenia prac projekt przewiduje wykorzystanie przez czas prowadzenia prac tymczasowej stacji redukcyjno-pomiarowej I 0 o przepustowości równej przepustowości projektowanego obiektu. 2

KOLEJNOŚĆ REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH ETAPÓW PRAC Tabela 1 Ramowy harmonogram prac Lp. Zakres czynności Czas 1 Przejęcie placu budowy 2 Organizacja i zabezpieczenie placu budowy 3 Instrukcja i szkolenie pracowników w miejscu pracy przez osobę odpowiedzialną za wykonanie prac 4 Wyznaczenie miejsc prac montażowo-spawalniczych 5 Rozmieszczenie sprzętu montażowego, BHP i p-poż oraz niezbędnych materiałów, przygotowanie zaplecza budowy 6 Wytyczenie lokalizacji kontenerów stacji tymczasowej 7 Rozmieszczenie kontenerów tymczasowej stacji redukcyjno pomiarowej wraz z kotłownią i nawanialnią 8 Zabudowa gazociągu obejściowego, przewodów stalowych 2 dni 9 10 11 12 Oględziny zewnętrzne czynnego gazociągu dobór lokalizacji i miejsc spawania Częściowy demontaż istniejącego ogrodzenia stacji. Wykorzystanie elementów zdemontowanego ogrodzenia na cele ogrodzenia tymczasowego. Zdjęcie izolacji z czynnego gazociągu w miejscach przewidzianych do montażu elementów związanych z technologią wstrzymania przepływu Montaż króćców technologicznych dla metody hermetycznej w celu wstrzymania przepływu gazu oraz umożliwienia podłączenia przewodu zasilania tymczasowego; Kontrola wykonanych złączy spawanych 13 Montaż maszyny wiercącej i próba szczelności zestawu 14 Przewiercenie gazociągu do wprowadzenia urządzenia do zatrzymania przepływu 2 dni 15 Przewiercenie otworu dla fittingu odpowietrzającego typu TOR 2 16 Montaż urządzeń zatrzymujących przepływ 17 Montaż gazociągu tymczasowego 18 Przeprowadzenie próby wytrzymałości oraz szczelności instalacji stacji tymczasowej oraz obejściowych rur stalowych 2 dni 19 Zagazowanie gazociągu tymczasowego 20 Protokolarne sprawdzenie poprawności przekazywanych danych telemetrycznych; Sprawdzenie pełnego układu pomiarowego stacji tymczasowej. 1,5 dnia 21 Uruchomienie tymczasowej stacji gazowej i przepływu przez by-pass 22 Ruch próbny tymczasowej stacji gazowej (24 h - przy równoczesnym czuwaniu stacji istniejącej, ewentualne awaryjne podjęcie pracy przez istniejącą stację) 3

23 Protokolarne sprawdzenie poprawności przekazywanych danych telemetrycznych; Sprawdzenie pełnego układu pomiarowego stacji tymczasowej. 0,5 dnia 24 Wyłączenie stacji istniejącej po 24h ruchu próbnym stacji tymczasowej 0,5 dnia 25 Przewiercenie otworów dla króćca balonowego 26 Montaż balonów uszczelniających 27 Zabezpieczenie miejsca prac - dennicowanie odciętych instalacji ś/c oraz w/c na czas prac remontowych 28 Demontaż rurociągów, armatury oraz kontenerów 2 dni 29 Roboty ziemne pod wykonanie fundamentów projektowanego kontenera SRP I o 30 Zbrojenie fundamentów kontenera 31 Betonowanie fundamentów 32 Oczekiwanie na możliwość rozpoczęcia prac montażowych po betonowaniu 7 dni 33 Montaż podpór dla instalacji technologicznej 34 Montaż sprefabrykowanej wcześniej instalacji oraz urządzeń SRP I o 35 Montaż prefabrykowanych elementów kontenera 7 dni 36 37 Roboty ziemne pod budowę zespołu zaporowo - upustowego wlotowego, wylotowego, punktu wpięcia wtrysku nawanialni, przewodu awaryjnego Montaż gazociągów zespołów zaporowo - upustowych, punktu wpięcia wtrysku nawanialni, przewodu awaryjnego, w tym wykonanie fundamentów oraz montaż podpór 7 dni 38 Wykonanie częściowego ogrodzenia stacji 39 Badania złączy spawanych 2 dni 40 Przeprowadzenie prób ciśnieniowych instalacji 2 dni 41 Ponowny montaż urządzeń zdemontowanych na czas prowadzenia prób, wykonie spoin gwarantowanych 2 dni 42 Odbiór techniczny po wykonaniu badań spoin i przeprowadzeniu próby szczelności instalacji 43 Próby instalacji technologicznej - kotłowni 2 dni 44 Wykonanie prac włączenia projektowanych elementów do istniejącej sieci gazowej 45 Badania nieniszczące spoin 46 Odbiór techniczny po wykonaniu badań spoin i przeprowadzeniu próby szczelności instalacji 47 Wyjęcie balonów uszczelniających i zaślepienie króćców 48 Odcięcie dennic oraz wykonanie spoin gwarantowanych łączących nowy obiekt z siecią 4

49 Zagazowanie nowo wybudowanej instalacji poprzez króciec upustowy TOR 2, 50 Demontaż urządzeń wstrzymujących przepływ 51 Protokolarne sprawdzenie poprawności przekazywanych danych telemetrycznych; Sprawdzenie pełnego układu pomiarowego stacji tymczasowej. 1,5 dnia 52 Uruchomienie nowo wybudowanej stacji gazowej 53 54 55 56 Ruch próbny nowo wybudowanej stacji gazowej (24 h - przy równoczesnym czuwaniu stacji tymczasowej, ewentualne awaryjne podjęcie pracy przez czuwającą stację) Protokolarne sprawdzenie poprawności przekazywanych danych telemetrycznych; Sprawdzenie pełnego układu pomiarowego nowo wybudowanej stacji gazowej. Wyłączenie stacji tymczasowej. Zatrzymanie przepływu w gazociągu tymczasowym; Demontaż stacji tymczasowej oraz przewodów obejściowych Demontaż maszyny do wstrzymywania przepływu TDW, zamknięcie i zabezpieczenie antykorozyjne fittingu TOR 2, zakorkowanie fittingu stopple 2 dni 57 Zaizolowanie elementów gazociągu podlegających zasypaniu 58 Zasypanie wykopów i niwelacja terenu 59 Prace związane z zagospodarowaniem terenu, w tym wykonanie nawierzchni z kostki brukowej 4 dni 60 Przywrócenie terenu do stanu pierwotnego 3 dni 61 Przygotowanie i zgłoszenie do odbioru 62 Odbiór końcowy 63 Wykonanie dokumentacji geodezyjnej i powykonawczej po zakończeniu zadania 2 dni Całkowity czas pracy układu tymczasowego 38 dni 1.2 WYKAZ ISTNIEJĄCYCH OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Wykaz istniejących obiektów budowlanych na terenie działki objętej inwestycją: Wejściowy zespół zaporowo upustowy w/c Wyjściowy zespół zaporowo upustowy śr/c Kontener stacji redukcyjno-pomiarowej I st. Przewód awaryjny Kontener nawanialni Kontener kotłowni 1.3 WSKAZANIE ELEMENTÓW ZAGOSPODAROWANIA DZIAŁKI LUB TERENU, KTÓRE MOGĄ STWARZAĆ ZAGROŻENIE BEZPIECZEŃSTWA I ZDROWIA LUDZI Elementami zagospodarowania terenu objętego planowaną inwestycją, które mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowa ludzi są istniejące gazociągi wysokiego i średniego ciśnienia zlokalizowane na terenie działki objętej inwestycją. 5

1.4 WSKAZANIE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH ZAGROŻEŃ WYSTĘPUJĄCYCH PODCZAS REALIZACJI ROBÓT BUDOWLANYCH, OKREŚLAJĄCE SKALĘ I RODZAJE ZAGROŻEŃ ORAZ MIEJSCE I CZAS ICH WYSTĄPIENIA ROBOTY ZIEMNE Zagrożenia występujące przy wykonywaniu robót ziemnych: upadek pracownika lub osoby postronnej do wykopu (brak wygrodzenia wykopu balustradami; brak przykrycia wykopu), zasypanie pracownika w wykopie wąskoprzestrzennym (brak zabezpieczenia ścian wykopu przed obsunięciem się; obciążenie klina naturalnego odłamu gruntu urobkiem pochodzącym z wykopu), potrącenie pracownika lub osoby postronnej łyżką koparki przy wykonywaniu robót na placu budowy lub w miejscu dostępnym dla osób postronnych (brak wygrodzenia strefy niebezpiecznej). Roboty ziemne powinny być prowadzone na podstawie projektu określającego położenie instalacji i urządzeń podziemnych, mogących znaleźć się w zasięgu prowadzonych robót. Wykonywanie robót ziemnych w bezpośrednim sąsiedztwie sieci, takich jak: elektroenergetyczne, gazowe, telekomunikacyjne, ciepłownicze, wodociągowe i kanalizacyjne, powinno być poprzedzone określeniem przez kierownika budowy bezpiecznej odległości w jakiej mogą być one wykonywane od istniejącej sieci i sposobu wykonywania tych robót. W czasie wykonywania robót ziemnych miejsca niebezpieczne należy ogrodzić i umieścić napisy ostrzegawcze. W czasie wykonywania wykopów w miejscach dostępnych dla osób niezatrudnionych przy tych robotach, należy wokół wykopów pozostawionych na czas zmroku i w nocy ustawić balustrady zaopatrzone w światło ostrzegawcze koloru czerwonego. Poręcze balustrad powinny znajdować się na wysokości 1,10 m nad terenem i w odległości nie mniejszej niż 1,0 m od krawędzi wykopu. Wykopy o ścianach pionowych nieumocnionych, bez rozparcia lub podparcia mogą być wykonywane tylko do głębokości 1,0 m w gruntach zwartych, w przypadku gdy teren przy wykopie nie jest obciążony w pasie o szerokości równej głębokości wykopu. Wykopy bez umocnień o głębokości większej niż 1,0m lecz nie większej od 2,0 m można wykonywać, jeżeli pozwalają na to wyniki badań gruntu i dokumentacja geologiczno - inżynierska. Bezpieczne nachylenie ścian wykopów powinno być określone w dokumentacji projektowej wówczas, gdy: roboty ziemne wykonywane są w gruncie nawodnionym, teren przy skarpie wykopu ma być obciążony w pasie równym głębokości wykopu, grunt stanowią iły skłonne do pęcznienia, wykopu dokonuje się na terenach osuwiskowych, głębokość wykopu wynosi więcej niż 4,0 m. Jeżeli wykop osiągnie głębokość większą niż 1,0m od poziomu terenu, należy wykonać zejście (wejście) do wykopu. Należy również ustalić rodzaje prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby, w celu zapewnienia asekuracji ze względu na możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego. Dotyczy to prac wykonywanych w wykopach i wyrobiskach o głębokości większej od 2,0 m. Składowanie urobku, materiałów i wyrobów jest zabronione: 6

w odległości mniejszej niż 0,60 m od krawędzi wykopu, jeżeli ściany wykopu są obudowane oraz jeżeli obciążenie urobku jest przewidziane w doborze obudowy, w strefie klina naturalnego odłamu gruntu, jeżeli ściany wykopu nie są obudowane. Ruch środków transportowych obok wykopów powinien odbywać się poza granicą klina naturalnego odłamu gruntu. W czasie wykonywania robót ziemnych nie powinno dopuszczać się do tworzenia nawisów gruntu. Przebywanie osób pomiędzy ścianą wykopu a koparką, nawet w czasie postoju jest zabronione. ROBOTY BUDOWLANO-MONTAŻOWE Zagrożenia występujące przy wykonywaniu robót budowlano - montażowych: upadek pracownika z wysokości (brak zabezpieczenia obrysu stropu; brak zabezpieczenia otworów technologicznych w powierzchni stropu; brak zabezpieczenia otworów prowadzących na płyty balkonowe); przygniecenie pracownika płytą prefabrykowaną wielkowymiarową podczas wykonywania robót montażowych przy użyciu żurawia budowlanego (przebywanie pracownika w strefie zagrożenia, tj. w obszarze równym rzutowi przemieszczanego elementu, powiększonym z każdej strony o 6,0 m). Roboty montażowe konstrukcji stalowych i prefabrykowanych elementów wielkowymiarowych mogą być wykonywane na podstawie projektu montażu oraz planu BIOZ przez pracowników zapoznanych z instrukcją organizacji montażu oraz rodzajem używanych maszyn i innych urządzeń technicznych. Przebywanie osób na górnych płaszczyznach ścian, belek, słupów, ram lub kratownic oraz na dwóch niższych kondygnacjach, znajdujących się bezpośrednio pod kondygnacją, na której prowadzone są roboty montażowe, jest zabronione. Prowadzenie montażu z elementów wielkowymiarowych jest zabronione: przy prędkości wiatru powyżej 10 m/s, przy złej widoczności o zmierzchu, we mgle i w porze nocnej, jeżeli stanowiska pracy nie mają wymaganego przepisami odrębnego oświetlenia. Odległość pomiędzy skrajnią podwozia lub platformy obrotowej żurawia a zewnętrznymi częściami konstrukcji montowanego obiektu budowlanego powinna wynosić co najmniej 0,75 m. Zabronione jest w szczególności: przechodzenie osób w czasie pracy żurawia pomiędzy obiektami budowlanymi a podwoziem żurawia lub wychylania się przez otwory w obiekcie budowlanym, składowanie materiałów i wyrobów pomiędzy skrajnią żurawia budowlanego lub pomiędzy torowiskiem żurawia a konstrukcją obiektu budowlanego lub jego tymczasowymi zabezpieczeniami. Punkty świetlne przy stanowiskach montażowych powinny być tak rozmieszczone, aby zapewniały równomierne oświetlenie, bez ostrych cieni i olśnień osób. Elementy prefabrykowane można zwolnić z podwieszenia po ich uprzednim zamocowaniu w miejscu wbudowania. W czasie zakładania stężeń montażowych, wykonywania robót spawalniczych, odczepiania elementów prefabrykowanych z zawiesi i betonowania styków należy stosować wyłącznie pomosty montażowe lub drabiny rozstawne. W czasie montażu, w szczególności słupów, belek i wiązarów, należy stosować podkładki pod liny zawiesi, zapobiegające przetarciu i załamaniu lin. Podnoszenie i przemieszczanie na elementach prefabrykowanych osób, przedmiotów, materiałów lub wyrobów jest zabronione. Osoby przebywające na stanowiskach pracy, znajdujące się na wysokości co najmniej 1,0 m od poziomu podłogi lub ziemi, powinny być zabezpieczone balustradą przed upadkiem z wysokości. Balustradami powinny być zabezpieczone: krawędzie stropów nieobudowanych ścianami zewnętrznymi, 7

pozostawione otwory w ścianach (drzwiowe, balkonowe, szybów dźwigowych). Otwory w stropach na których prowadzone są prace lub do których możliwy jest dostęp ludzi, należy zabezpieczyć przed możliwością wpadnięcia lub ogrodzić balustradą. Przemieszczane w poziomie stanowisko pracy powinno mieć zapewnione mocowanie końcówki linki bezpieczeństwa do pomocniczej liny ochronnej lub prowadnicy poziomej, zamocowanej na wysokości około 1,50 m wzdłuż zewnętrznej strony krawędzi przejścia. Wytrzymałość i sposób zamocowania prowadnicy, powinny uwzględniać obciążenie dynamiczne spadającej osoby. W przypadku gdy zachodzi konieczność przemieszczenia stanowiska pracy w pionie, linka bezpieczeństwa szelek bezpieczeństwa powinna być zamocowana do prowadnicy pionowej za pomocą urządzenia samohamującego. Długość linki bezpieczeństwa szelek bezpieczeństwa nie powinna być większa niż 1,50 m. Amortyzatory spadania nie są wymagane, jeżeli linki asekuracyjne są mocowane do linek urządzeń samohamujących, ograniczających wystąpienie siły dynamicznej w momencie spadania, zwłaszcza aparatów bezpieczeństwa lub pasów bezwładnościowych. Osoby korzystające z urządzeń krzesełkowych, drabin linowych lub ruchomych podestów roboczych powinny być dodatkowo zabezpieczone przed upadkiem z wysokości za pomocą prowadnicy pionowej, zamocowanej niezależnie od lin nośnych drabiny, krzesełka lub podestu. Ponadto, należy ustalić rodzaje prac, które powinny być wykonywane, przez co najmniej dwie osoby, w celu zapewnienia asekuracji, ze względu na możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego. Dotyczy to prac wykonywanych na wysokości powyżej 2,0 m w przypadkach, w których wymagane jest zastosowanie środków ochrony indywidualnej przed upadkiem z wysokości. ROBOTY WYKOŃCZENIOWE Zagrożenia występujące przy wykonywaniu robót wykończeniowych: upadek pracownika z wysokości (brak balustrad ochronnych przy podestach roboczych rusztowania; brak stosowania sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości przy wykonywaniu robót związanych z montażem lub demontażem rusztowania), uderzenie spadającym przedmiotem osoby postronnej korzystającej z ciągu pieszego usytuowanego przy budowanym lub remontowanym obiekcie budowlanym (brak wygrodzenia strefy niebezpiecznej). Roboty wykończeniowe zewnętrzne (elewacja budynku) mogą być wykonywane przy użyciu ruchomych podestów roboczych oraz rusztowań np. MOSTOSTAL - BAUMANN, BOSTA - 70, STALKOL, RR - 1/30, PLETTAC, ROCO - 1. Montaż rusztowań, ich eksploatacja i demontaż powinny być wykonane zgodnie z instrukcją producenta lub projektem indywidualnym. Osoby zatrudnione, przy montażu i demontażu rusztowań oraz monterzy podestów roboczych powinni posiadać wymagane uprawnienia. Osoby dokonujące montażu i demontażu rusztowań zobowiązane są do stosowania urządzeń zabezpieczających przed upadkiem z wysokości. Przed montażem i demontażem rusztowań należy wyznaczyć i wygrodzić strefę niebezpieczną. Rusztowania i ruchome podesty robocze powinny być wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem. Odbiór rusztowania dokonuje się wpisem do dziennika budowy lub w protokole odbioru technicznego. W przypadku rusztowań systemowych dopuszczalne jest umieszczenie poręczy ochronnej na wysokości 1,00 m. Rusztowania z elementów metalowych powinny być uziemione i posiadać instalację piorunochronną. Rusztowania usytuowane bezpośrednio przy drogach, ulicach oraz w miejscach przejazdów i przejść dla pieszych, powinny posiadać daszki ochronne i osłonę z siatek ochronnych. Stosowanie siatek ochronnych nie zwalnia z obowiązku stosowania balustrad. Roboty wykończeniowe wewnętrzne mogą być wykonywane z rusztowań składanych typu Warszawa (roboty tynkarskie, montażowe, instalacyjne) oraz drabin rozstawnych (roboty malarskie). 8

Montaż rusztowań, ich eksploatacja i demontaż powinny być wykonane zgodnie z instrukcją producenta. Montaż i demontaż tego typu rusztowań może być przeprowadzony tylko i wyłącznie przez osoby odpowiednio przeszkolone w zakresie jego konstrukcji, montażu i demontażu. Rusztowania tego typu powinny być wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem. Dopuszcza się wykonywanie robót malarskich przy użyciu drabin rozstawnych tylko do wysokości nieprzekraczalnej 4,0 m od poziomu podłogi. Drabiny należy zabezpieczyć przed poślizgiem i rozsunięciem się oraz zapewnić ich stabilność. W pomieszczeniach, w których będą prowadzone roboty malarskie roztworami wodnymi, należy wyłączyć instalację elektryczną i stosować zasilanie, które nie będzie mogło spowodować zagrożenia prądem elektrycznym. Przy ręcznej lub mechanicznej obróbce elementów kamiennych, pracownicy powinni używać środków ochrony indywidualnej, takich jak: - gogle lub przyłbice ochronne, - hełmy ochronne, - rękawice wzmocnione skórą, - obuwie z wkładkami stalowymi chroniącymi palce stóp. Stanowiska pracy powinny umożliwić swobodę ruchu, niezbędną do wykonywania pracy. PRACE W OBRĘBIE CZYNNEGO GAZOCIĄGU Wszystkie prace w pobliżu czynnego gazociągu należy traktować jako GAZONIEBEZPIECZNE, a co za tym idzie należy wykonywać je pod bezpośrednim nadzorem przedstawicieli odpowiednich jednostek Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. Oddział w Poznaniu. W zakresie prowadzenia prac gazoniebezpiecznych Wykonawca zobowiązany będzie do postępowania zgodnie z funkcjonującym w GAZ-SYSTEM S.A. Systemem Eksploatacji Sieci Przesyłowej (SESP). Główne zagrożenia to: ryzyko uszkodzenia gazociągu w trakcie prowadzenia prac ryzyko powstania nieszczelności na istniejącym gazociągu powodującej wypływ gazu ryzyko powstania mieszany wybuchowej ryzyko wybuchu gazu 1.5 WSKAZANIE SPOSOBU PROWADZENIA INSTRUKTAŻU PRACOWNIKÓW PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO REALIZACJI ROBÓT SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH Wszystkie prace w pobliżu czynnego gazociągu należy traktować jako GAZONIEBEZPIECZNE, a co za tym idzie należy wykonywać je pod bezpośrednim nadzorem przedstawicieli odpowiednich jednostek Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. Oddział w Poznaniu. Przed przystąpieniem do prac szczególnie niebezpiecznych Kierownik Budowy przeprowadzi szkolenie stanowiskowe oraz zapozna pracowników z ryzykiem wynikającym z prowadzenia prac. Każdy pracownik budowy ponadto ma obowiązek zapoznać się z przedstawionymi przez Kierownika Budowy następującymi instrukcjami: A. instrukcja postępowania na wypadek pożaru B. instrukcja przeciw pożarowa ogólna C. instrukcja BHP obowiązująca wszystkich pracowników D. sposób postępowania w nieszczęśliwych wypadkach E. wykonywanie prac szczególnie niebezpiecznych tzn: 9

z właściwościami pożarowymi i wybuchowymi materiałów, surowców i substancji używanych przy budowie, transporcie, magazynowaniu i ich właściwościami żrącymi i toksycznymi praca w wykopach praca mechanicznych środków transportu praca na wysokości 1.6 WSKAZANIE ŚRODKÓW TECHNICZNYCH I ORGANIZACYJNYCH, ZAPOBIEGAJĄCYCH NIEBEZPIECZEŃSTWOM WYNIKAJĄCYM Z WYKONYWANIA ROBÓT BUDOWLANYCH W STREFACH SZCZEGÓLNEGO ZAGROŻENIA ZDROWIA LUB W ICH SĄSIEDZTWIE, W TYM ZAPEWNIAJĄCYCH BEZPIECZNĄ I SPRAWNĄ KOMUNIKACJĘ, UMOŻLIWIAJĄCĄ SZYBKĄ EWAKUACJĘ NA WYPADEK POŻARU, AWARII I INNYCH ZAGROŻEŃ PRACE W OBRĘBIE CZYNNEGO GAZOCIĄGU Prace w obrębie czynnego gazociągu należy prowadzić w oparciu o procedurę P.02.O.02 Prace gazoniebezpieczne spełniając m. in. poniższe warunki ogólne: Prace gazoniebezpieczne wymagające pisemnego polecenia Prace gazoniebezpieczne mogą wykonywać jedynie osoby posiadające aktualne świadectwa kwalifikacyjne na stanowisku dozoru i/lub eksploatacji urządzeń, sieci i instalacji gazowych Osoby uczestniczące w procesie organizacji i wykonania prac gazoniebezpiecznych na polecenie pisemne to: Poleceniodawca Odpowiedzialny za eksploatację Nadzorujący prace Koordynator Dopuszczający Prace gazoniebezpieczne należy wykonywać w zespole co najmniej dwuosobowym w celu zapewnienia asekuracji. Prace gazoniebezpieczne należy prowadzić w sposób technicznie poprawny zapewniający bezpieczeństwo życia i zdrowia ludzi oraz bezpieczny dla mienia i środowiska. Zakazuje się nadmiernego obciążania gruntu, na którym posadowiony jest czynny gazociąg. Szczegółowe wymagania dotyczące prowadzenia prac gazoniebezpiecznych zostały zawarte w procedurze P.02.O.02. ROBOTY ZIEMNE Podczas wykonywania robót ziemnych oraz prac poniżej terenu podczas wykonywania sieci gazowej, ustala się następujący tryb postępowania oraz wydawania poleceń: A. Kierownik robót osobiście lub brygadzista (w razie nieobecności brygadzisty wyznaczony imiennie pracownik pełniący zastępstwo brygadzisty), przed przystąpieniem do pracy poucza pracowników o zakresie i sposobie wykonywania prac, oraz o zastosowanych środkach bezpieczeństwa takich jak: cel i zakres prac sposób przygotowania stanowiska kolejność wykonywanych czynności rodzaj zagrożeń i ewentualne ich wystąpienie zastosowanie środków zabezpieczających sposoby sygnalizacji zasady postępowania na wypadek awarii - droga ewakuacji 10

B. Po dokonaniu instruktażu zostaje wyznaczona imiennie przez pracodawcę, lub kierownika na czas jego nieobecności osoba pełniąca nadzór nad wykonywaniem prac; osoba ta odpowiedzialna jest za: sprawdzenie terenu budowy pod względem ogrodzenia i wygrodzenia stref, oznakowania, zabezpieczenia przed osobami postronnymi wykonanie bezpiecznych zejść i wyjść z wykopu prawidłowe zabezpieczenie skarp wykopu - pełna kontrola i obserwacja skarp podczas wykonywania prac utrzymywanie z pracownikami łączności wzrokowej lub przy pomocy ustalonych sygnałów w ustalonych odstępach czasu w razie zauważenia jakiegokolwiek niebezpieczeństwa (w postaci nadchodzącego deszczu, złego zabezpieczenia wykopu, obsuwania się skarpy lub inne), należy wydać polecenie przerwania prac i opuścić wykop w sposób wcześniej ustalony stosowanie przez pracowników odzieży roboczej i ochronnej, stosowania kasków ochronnych stosowanie kamizelek ostrzegawczych koloru pomarańczowego podczas wykonywania prac przy pasie lub w pasie ruchu drogowego utrzymanie w ciągłej sprawności środków ochrony indywidualnej - linki asekuracyjnej wraz z szelkami posiadanie na budowie aktualnie wyposażonej apteczki pierwszej pomocy C. Za bezpieczeństwo pracy przy robotach ziemnych, nad całością odpowiedzialny jest przełożony kierujący tymi pracami - kierownik robót - budowy. 11