Bezpieczeństwo kosmetyków z punktu widzenia europejskiego konsumenta ElŜbieta Seredyńska Europejskie Centrum Konsumenckie Polska CIE, Warszawa, 11. marca 2009 r. 1
Podstawy prawne Dyrektywa Rady z 27 lipca 1976 r. w sprawie zbliŝenia ustawodawstw państw członkowskich w dziedzinie kosmetyków (76/768/EEC); Ustawa z 30 marca 2001 r. o kosmetykach (Dz. U. z 2001, Nr 42, poz. 473); Siedem Dyrektyw Komisji ustalają wspólne metody badania kosmetyków Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 16 czerwca 2003 r. w sprawie określenia kategorii produktów w będących b kosmetykami (Dz. U. z 2003 r., Nr 125, poz. 1168); Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 marca 2005r. w sprawie list substancji niedozwolonych lub dozwolonych z ograniczeniami do stosowania w kosmetykach oraz znaków w graficznych umieszczanych na opakowaniach kosmetyków w (Dz. U. Nr 72 poz. 642 z późn.. zm.) 2
Czym jest kosmetyk? "Produkt kosmetyczny" - kaŝdą substancję lub mieszaninę przeznaczony do kontaktu z róŝnymi r zewnętrznymi częś ęściami ciała ludzkiego (naskórek, owłosienie, osienie, paznokcie, wargi oraz zewnętrzne narządy płciowe) p lub z zębami z oraz błonami b śluzowymi jamy ustnej, którego wyłą łącznym lub głównym g celem jest utrzymywanie ich w czystości, ci, perfumowanie, zmiana ich wyglądu, korygowanie zapachu ciała, a, ich ochrony lub utrzymywania w dobrej kondycji. 3
Do kosmetyków w naleŝą Ŝą: 1) kremy, emulsje, płyny, p Ŝele i oliwki oraz balsamy do skóry; 2) maseczki do twarzy, bez peelingu chemicznego; 3) podkłady barwiące; 4) pudry do makijaŝu, pudry po kąpieli, k pudry higieniczne; 5) mydła a toaletowe, mydła a dezodoryzujące; 6) perfumy, wody toaletowe i kolońskie; 7) środki do kąpieli k i pod prysznic; 8) środki do depilacji; 9) dezodoranty i środki przeciw poceniu; 4
Do kosmetyków w naleŝą Ŝą: 10) środki do pielęgnacji włosw osów, w tym: a) środki do barwienia i rozjaśniania, b) do trwałej ondulacji, do prostowania i utrwalania, c) do układania, d) do mycia, e) odŝywki, f) do utrwalania fryzury; 5
Do kosmetyków w naleŝą Ŝą: 11) środki do golenia; 12) środki do makijaŝu u i demakijaŝu; 13) środki przeznaczone do pielęgnacji i malowania ust; 14) środki do pielęgnacji zębów z w i jamy ustnej; 15) środki do pielęgnacji i malowania paznokci; 16) środki do higieny zewnętrznych narządów w płciowych; p 17) środki do opalania i chroniące ce przed promieniowaniem UV; 18) środki do samoopalania; 19) środki do rozjaśniania skóry; 20) środki przeciw zmarszczkom. 6
Testy na zwierzętach Zakaz przeprowadzania testów w kosmetyków w na zwierzętach. Zakaz: 1) wprowadzania do obrotu kosmetyków: a) testowanych na zwierzętach, b) zawierających składniki lub ich kombinacje testowane na zwierzętach, 2) przeprowadzania na zwierzętach testów w składnik adników kosmetyków w lub kombinacji tych składnik adników. 7
Wykaz substancji niedozwolonych i dozwolonych Zakaz wprowadzania kosmetyków w zawierających: 1) substancje niedozwolone do stosowania w kosmetykach, 2) substancje dozwolone do stosowania w kosmetykach wyłą łącznie w ograniczonych ilościach, zakresie i warunkach stosowania, o ile wymagania te zostały y przekroczone, 3) barwniki, substancje konserwujące, substancje promieniochronne dozwolone do stosowania w kosmetykach wyłą łącznie w ograniczonych ilościach, zakresie i warunkach stosowania, o ile wymagania te zostały przekroczone. 8
Wykaz substancji niedozwolonych i dozwolonych Dopuszczalna obecność śladowych ilości substancji niedozwolonych do stosowania w kosmetykach, jeŝeli eli technicznie nie moŝna ich wyeliminować w produkcji. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z 30 marca 2005 r. w sprawie list substancji niedozwolonych lub dozwolonych z ograniczeniami do stosowania w kosmetykach oraz znaków w graficznych umieszczanych na opakowaniach kosmetyków; 9
Oznakowanie opakowania Opakowanie jednostkowe kosmetyku - oznakowane w sposób widoczny i czytelny, metodą uniemoŝliwiaj liwiającą łatwe usunięcie oznakowania. Oznakowanie na pojemniku zawiera: nazwę handlową kosmetyku, imię i nazwisko lub nazwę i adres producenta, nazwę państwa, ilość nominalną kosmetyku w jednostkach masy lub objęto tości, termin trwałości, 10
Oznakowanie opakowania cd. szczególne ostrzeŝenia enia przy stosowaniu kosmetyku, numer partii, funkcję kosmetyku, wykaz składnik adników. JeŜeli eli ze względu na wielkość lub kształt t opakowania nie jest moŝliwe podanie na opakowaniu jednostkowym zewnętrznym ostrzeŝeń lub informacji, mogą one być podane na dołą łączonej ulotce, nalepce, taśmie lub kartce. 11
Oznaczenia graficzne po jakim czasie od otwarcia kosmetyk moŝe być stosowany bez stwarzania zagroŝenia dla zdrowia uŝytkowniku ytkowników umieszczenie informacji na dołą łączonej do kosmetyku ulotce, nalepce, taśmie lub kartce 12
OCHRONA UVA/UVB Zakaz wydawania oświadczeo wiadczeń: 100 % ochrony przed promieniowaniem UV (takie jak "blokada przeciwsłoneczna" lub "całkowita ochrona"); brak konieczności ci ponownego nanoszenia produktu niezaleŝnie od okoliczności ci (takie jak "całodzienna ochrona"). OstrzeŜenia enia - nie zapewniają 100% ochrony i wskazówk wkę dotyczącą środków ostroŝno ności, które naleŝy y zachować oprócz instrukcji uŝywania: u "Nawet przy stosowaniu produktu ochrony przeciwsłonecznej niewskazane jest długotrwad ugotrwałe e przebywanie na słońcu"; s "Chroń niemowlęta i dzieci przed bezpośrednim światłem słonecznym"; s "Nadmierne przebywanie na słońcu s stanowi powaŝne zagroŝenie dla zdrowia". 13
OCHRONA UVA/UVB Produkty opatrzone instrukcjami uŝywania u zapewniającymi osiągni gnięcie skuteczności ci produktu. Następuj pujące instrukcje: "Produkt nanieść przed wyjściem na słońce"; s "Nanosić ponownie dla utrzymania ochrony, zwłaszcza po spoceniu się, pływaniu lub wycieraniu ręcznikiem". r Obowiązek zapewnienia minimalnego stopnia ochrony przed promieniowaniem UVB i UVA. Konsumenci powinni być informowani o zagroŝeniach związanych zanych z nadmiernym naraŝeniem na promieniowanie UV oraz o kategorii produktów ochrony przeciwsłonecznej wymaganych przy pewnym poziomie naraŝenia na promieniowanie słoneczne s niektórych rodzajów w skóry np.. na stronach internetowych, w ulotkach lub notatkach prasowych. 14
Organy nadzorujące: Nadzór r nad przestrzeganiem ustawy kosmetycznej Państwowa Inspekcja Sanitarna Główny Inspektor Sanitarny prowadzi Krajowy System Informowania o Kosmetykach Wprowadzonych Do Obrotu.. Do prowadzenia dokumentacji upowaŝniono Instytut Medycyny Pracy w Łodzi gromadzenie danych o kosmetykach oraz o zachorowaniach. Lekarz niezwłocznie informuje o zachorowaniach. Producent dostarcza dossier kosmetyku przed wypuszczeniem jego na rynek oraz do celów w kontroli udostępnia pełną dokumentację. 15
Organy nadzorujące: Ustawa o ogólnym bezpieczeństwie produktów, której podlegają takŝe e kosmetyki, wymienia jako organ nadzoru Prezesa UOKiK,, który sprawuje kontrolę przy pomocy Inspekcji Handlowej : Monitorowanie kontroli spełniania wymogów w bezpieczeństwa; Zatwierdzanie planów w kontroli produktów; Prowadzenie postępowa powań w sprawach bezpieczeństwa; Prowadzenie rejestru produktów w niebezpiecznych i gromadzenie danych o produktach niespełniaj niających szczegółowych wymagań bezpieczeństwa RAPEX; Gromadzenie powiadomienia od producentów w i dystrybutorów w o niebezpiecznym produkcie wprowadzonym na rynek. Nadzór r nad oznakowaniami produktów, zafałszowaniami i prawidłowym obrotem. 16
Sankcje: Gdy kosmetyk zagraŝa a zdrowiu: Decyzja o czasowym zakazie obrotu Główny Inspektor Sanitarny Decyzja GIS niezwłocznie przekazana do Prezesa UOKiK i KE Sankcje karne: Wprowadzanie na rynek bez zgłoszenia do obrotu Kosmetyk po terminie trwałości Wprowadzenie wbrew nakazom dotyczącym cym opakowań i informowaniu o składzie produktu i technologii jego produkcji Wprowadzenie wbrew zakazom dotyczącym cym substancji niedozwolonych 17
Kontakt z ECK Telefonicznie: +48 22 55 60 118 (infolinia) +48 22 55 60 359 (faks) Elektronicznie: e-mail: www: info@konsument.gov.pl, es@konsument.gov.pl http://www.konsument.gov.pl Listownie oraz osobiste wizyty w Centrum: Europejskie Centrum Konsumenckie Plac Powstańców w Warszawy 1 00-950 Warszawa Dziękuj kuję za uwagę! 18