SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI PONIKWA GMINA: BYSTRZYCA KŁODZKA Gmina Bystrzyca Kłodzka 1 Bystrzyca Kłodzka 2011
W opracowaniu dokumentu udział wzięli: Członkowie Grupy Odnowy Wsi Ponikwa - Płoch Władysława - Płoch Tomasz - Beata Łamasz - Irena Matejaszek Gminny Koordynator Programu Odnowa Wsi Województwa Dolnośląskiego - Monika Pyrcz Jurczyk Warsztaty z cyklu Planowanie w procesie odnowy wsi przeprowadzili: Moderatorzy Programu Odnowa Wsi Dolnośląskiej Ewa Guzik Edyta Mulka-Gonera 2 Bystrzyca Kłodzka 2011
Spis treści: Współautorzy opracowania...2 Analiza zasobów...4-7 Analiza SWOT...8 Analiza potencjału rozwojowego wsi...9 Wizja odnowy i rozwoju wsi...10 Program krótkoterminowy odnowy wsi...11 Plan i program odnowy wsi...12-14 Dokumentacja fotograficzna wsi....15-16 3 Bystrzyca Kłodzka 2011
Rodzaj zasobu Walory krajobrazu, rzeźby terenu Stan środowiska Walory klimatu Walory szaty roślinnej Cenne przyrodniczo obszary lub obiekty Świat zwierzęcy (ostoje, siedliska) Wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) ANALIZA ZASOBÓW Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje PRZYRODNICZY -zróżnicowana rzeźba terenu wahająca się od 410 do 520 m npm -nieskażone środowisko naturalne -łagodny klimat umiarkowany podgórski -duże kompleksy leśne z dominacją drzew świerk, sosna, buk, brzoza, -cenne zbiorowiska roślin zielnych -lipa drobnolistna (Tilia cordata) 2 szt -urozmaicony świat zwierząt i pów jeleń, sarna, dzik, lis, zając, kuna domowa, łasica, tchórz, jeż, wiewiórka, borsuk, sikorka sosnówka, mysikrólik, derkacz, świergotek łąkowy, pliszka, puchacz, -strumyk PONIK z wieloma dopływami, liczne źródła zasilające strumyk, stawy Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw x) Małe Duże Wyróżniające Wody podziemne -liczne źródła Gleby Kopaliny -dominują gleby brunatne, bielicowe oraz mady Walory geotechniczne -- Inne -- Walory architektury Walory przestrzeni wiejskiej publicznej Walory przestrzeni wiejskiej prywatnej Kulturowy -kościół barokowy -stare zabudowania z VIII i I w. np. DOM ZRĘBOWY -liczne kapliczki przydrożne -plac zabaw dla dzieci -boisko sportowe i boisko do gry w piłkę siatkową -plac rekreacyjno-zabawowy - odremontowana Stanica, Leszczynowy Dworek ( agroturystyka) - obejścia w większości zadbane 4 Bystrzyca Kłodzka 2011
Zabytki i pamiątki historyczne Osobliwości kulturowe Miejsca, osoby i przedmioty kultu Święta, odpusty, pielgrzymki Tradycje, obrzędy, gwara Legendy, podania i fakty historyczne Przekazy literackie Ważne postacie i przekazy historyczne Specyficzne nazwy -kościół barokowy św. Józefa Robotnika -ołtarz główny rokokowy został zbudowany ok. 1770 r. jego autorem jest Michał Ignacy Klahr -liczne barokowe rzeźby, obrazy, rokokowa polichromia -kapliczka kamienna zwana palem pokutnym z 1623 r. -kapliczka pokutna słup pokutny -pomnik św.jana Nepomucena z 1777r -kamienny krzyż przed cmentarzem -odremontowana kapliczka św. Anny pod nowym wezwaniem Jana Pawła II -odpust św.józefa Robotnika 1.maja -pielgrzymki parafialne -dożynki wiejskie - tylko przekazy słowne na temat dawnej historii -Michał Ignacy Klahr - PIEKIELNA DOLINA dolina schodząca z Ponikwy do Długopola Dolnego -dawne nazwy PONIKWY Verlornwasser, Verlorenwasser znacząc m.in niknącą wodę Specyficzne potrawy -lokalny wyrób miodu i figur woskowych Dawne zawody - płóciennicy, zagrodnicy, chałupnicy Zespoły artystyczne, twórcy - Inne Działki pod zabudowę mieszkaniową Działki pod domy letniskowe Działki pod zakłady usługowe i przemysł Pustostany mieszkaniowe Pustostany poprzemysłowe Tradycyjne nieużytkowane obiekty gospodarskie (stodoły, spichlerze itp.) Obiekty i tereny -liczne -super warunki pod zabudowę letniskową -niewielka ilość -kilka - nie ma we wsi ich obiektów - kilka 5 Bystrzyca Kłodzka 2011
Inne -- Infrastruktura społeczna Place publicznych -plac rekreacyjno-zabawowy przed spotkań, festynów świetlicą wiejską Sale spotkań, świetlice, -świetlica wiejska, koło gospodyń kluby wiejskich -siłownia dla młodzieży Miejsca uprawiania -boisko sportowe i boisko do gry w piłkę sportu siatkową Miejsca rekreacji -plac zabaw dla dzieci Ścieżki rowerowe, szlaki turystyczne -szlak czerwony z Długopola Zdroju na Jagodną i Przełęcz Spalona Szkoły Przedszkola Biblioteki Placówki opieki społecznej Placówki służby zdrowia Inne - brak - brak - brak - brak - brak - klub sportowy Jutrzenka Ponikwa Infrastruktura techniczna Wodociągi, kanalizacja - wodociąg Drogi (nawierzchnia, oznakowanie) - droga powiatowa, drogi gminne, nawierzchnia tragiczna, oświetlenie tylko w 1/5 wsi Chodniki, parkingi, -wiata przystankowa przystanki Sieć telefoniczna i -sieć telekomunikacji polskiej, internet dostępność Internetu mała przepustowość Telefonia komórkowa -zasięg kilku sieci Inne -- Gospodarka, rolnictwo Miejsca pracy (gdzie,ile) - głównie rolnictwo, pojedyncze firmy Znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe i ich produkty Gastronomia Miejsca noclegowe - przemysł tartaczny, handel, deska paletowa, palety, sklep, wymiana opon, klub fitness - dostępna w gospodarstwach agroturystycznych - agroturystyka Leszczynowy Dworek, Stanica nad Ponikiem Gospodarstwa rolne - coraz mniej Uprawy, hodowle - hodowle świń, bydła i uprawy rolne 6 Bystrzyca Kłodzka 2011
Możliwe do wykorzystania odpady - trociny, zrębki, siano, słoma produkcyjne Zasoby energii odnawialnych - kolektory słoneczne Inne - klub fitness i szkoła tańca Środki finansowe i pozyskiwanie funduszy Środki udostępniane - fundusz sołecki przez gminę Środki wypracowane - dotacje pochodzące z Unii Europejskiej Autorytety i znane postacie we wsi Krajanie znani w regionie, w kraju, za granicą Osoby o specyficznej wiedzy i umiejętnościach (np. studenci) Przedsiębiorcy i sponsorzy Osoby z dostępem do Internetu i umiejętnościach informatycznych Pracownicy nauki Związki, stowarzyszenia Konty zewnętrzne (np. z mediami) Współpraca krajowa i zagraniczna Inne Książki, przewodniki Mieszkańcy (kapitał społeczny i ludzki) - Sołtys, Ksiądz - tar - KGW - brak - brak Informacje dostępne o wsi Strony WWW -strony agroturystyk i lokalnych firm Inne 7 Bystrzyca Kłodzka 2011
ANALIZA SWOT SILNE STRONY SŁABE STRONY T 1 rzeźba terenu wahająca się od 410 do 520 m. n. p. m T 2 nieskażone środowisko T 3 duże kompleksy leśne T 4 świeże nieskażone powietrze T 5 zabytki przyrody T 6 piękne widoki na Jagodną i poł. Część Gór Bystrzyckich, oraz na Masyw Śnieżnika i dolinę Nysy Kłodzkiej T 7 urozmaicony świat zwierząt i pów m.in. derkacz, świergotek łąkowy T 8 strumyk płynący w Dolinie Ponika T 9 zabytkowy kościół barokowy z cennymi zabytkami T 10 liczne kapliczki i słupy pokutne T 11 stare zabudowania z VIII i I w np. Dom Zrębowy T 12 urozmaicone dawne nazwy Ponikwy B 13 duże możliwości do rozwoju agroturystyki J 14 bogata oferta istniejących gospodarstw agroturystycznych S 15 świetlica wiejska J 16 prywatny klub fitness i szkoła tańca S 17 szlaki turystyczne J 18 klub sportowy Jutrzenka J 19 Koło Gospodyń Wiejskich S 20 siłownia S 21 plac zabaw T 22 organizacja imprez okolicznościowych, podtrzymywanie i kultywowanie obrzędów kulturowych B 23 regionalny wyrób miodu i figur woskowych SZANSE J 1 bezrobocie J 2 słaba oferta spędzania wolnego czasu J 3 małe zaangażowanie mieszkańców w sprawy wsi T 4 słaby rozwój istniejącego klubu sportowego Jutrzenka Ponikwa S 5 brak kanalizacji wiejskiej S 6 słabo wyposażona siłownia J 7 mało aktywna młodzież S 8 droga powiatowa biegnąca przez wieś w bardzo złym stanie S 9 brak komunikacji publicznej utrudnia dojazd i wyjazd ze wsi S 10 słabe oświetlenie wsi S 11 zaniedbane rowy przydrożne S 12 nieuregulowany strumyk, który przy roztopach zagraża podtopieniom ZAGROŻENIA T 1 promowanie produktów lokalnych w regionie S 2 tańszy internet - rozwiązania telekomunikacyjne B 3 usługi agroturystyczne dla turystów w okolicy Ponikwy S 4 wysokie walory krajobrazowe do spędzania wolnego czasu na łonie natury w pobliżu wsi S 5 liczne zabytki z różnych okresów w okolicy Ponikwy zachęcające turystów do zwiedzenia (Ponikwa jako baza wypadowa) S 1 słaba komunikacja utrudniająca dojazd turystów do wsi międzymiastowa B 2 Bardzo mała możliwości zbytu produktów rolnych po opłacalnej cenie w kraju J 3 słabe zaplecze telekomunikacyjne S 4 zaniedbanie przez PTTK szlaków turystycznych J 5 bezrobocie 8 Bystrzyca Kłodzka 2011
ANALIZA POTENCJAŁU ROZWOJOWEGO WSI SILNE STRONY SZANSE SŁABE STRONY 4 7 ( ) ZAGROŻENIA 3 2 (-,+) 15,17,20,21, 2,4,5 5,6,8,9,10,11,12, 1,4 14,16,18,19 1,2,3,7 3,5 4 0 4 2 (=,-) 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,22, 1,, 4, 13 1 1 0 (+,+) 13,23, 3, 2 2 1 0 1 (+,=) 9 Bystrzyca Kłodzka 2011
WIZJA WSI: Ponikwa ekologiczna wieś z zielonymi łąkami miodem i śpiewem pów płynąca. Ponikwa ekologiczna wieś sprzyjająca aktywnemu spędzaniu wolnego czasu na łonie natury i licznych szlakach turystycznych. Nasza wieś zachęcająca turystów wieloma interesującymi gospodarstwami agroturystycznymi z pyszną kuchnią do dłuższego pozostania, odnalezienia i posłuchania występujących tu unikalnych pów świergotka łąkowego i derkacza oraz spróbowania miodu prosto z pasieki. 10 Bystrzyca Kłodzka 2011
Kluczowy problem PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY ROZWOJU WSI Odpowiedź Propozycja projektu (nazwa) Czy nas stać na realizację? (/nie) Organiza cyjnie Finanso wo Punktacja Hierarchia Co nas najbardziej zintegruje? Wspólne spotkania Organizacja dożynek Uczestnictwo w odpuście Mobilizacja mieszkańców do udziału w imprezach 4,4,5,5 I Na czy nam najbardziej zależy? Na rozwoju ekologiczno turystycznym wsi i zachowaniu dziedzictwa zabytkowego należącego do wsi Promowanie gospodarstw ekologicznych Złożenie wniosku o dofinansowanie remontu kościoła Promocja wsi w Internecie nie nie 3,5,4,3 II Co nam najbardziej przeszkadza? Brak współdziałania mieszkańców Zaniedbane pobocza drogi Wspólne porządkowanie wsi Porozumienie z powiatowym rejonem dróg w sprawie zadbania poboczy nie nie 1,1,1,2 IV Co najbardziej zmieni nasze życie? Uczestnictwo w różnych programach pomocowych związanych z możliwością rozwoju naszej wsi Organizacja szkolenia z zakresu pozyskiwania funduszy. nie 2,2,3,4 III Co nam przyjdzie najłatwiej? Zintegrowanie mieszkańców wsi Poprawa estetyki wsi Organizacja imprezy integracyjnej Konkurs na najbardziej zadbaną posesję nie 5,3,2,1 III Projekt jaki zgłosimy do PROW na lata 2007-2013 Projekt o dofinansowanie remontu poszycia dachowego zabytkowego Kościoła 11 Bystrzyca Kłodzka 2011
PROGRAM DŁUGOTERMINOWY ROZWOJU WSI PONIKWA NA LATA 2011-2026 I. Plan rozwoju II. Program rozwoju 1. Cele jakie musimy osiągnąć by urzeczywistnić wizję naszej wsi 1.Zachowanie naturalnego nieskażonego środowiska 2.Ochrona zabytków historycznych i kulturowych 3.Rozwinięcie klubu sportowego 2. Co nam pomoże osiągnąć cel? 3. Co nam może przeszkodzić? Zasoby których użyjemy Kompleksy leśne, zbiorowiska roślin, urozmaicony świat zwierząt i pów, strumyk Kościół, kapliczki, słupy pokutne, stare zabudowania Klub Jutrzenka ATUTY Silne strony jakie wykorzystamy Słabe strony jakie wyeliminujemy A. TOŻSAMOŚĆ WSI I WARTOŚCI ŻYCIA WIEJSKIEGO Wysokie walory krajobrazowe Przekonanie mieszkańców do zmian Zaangażowanie wszystkich mieszkańców Poprawa wyglądu i estetyki wsi Niszczenie zabytkowego kościoła i innych zabytków znajdujących się we wsi słaba sprawność fizyczna młodzieży. Projekty, przedsięwzięcia jakie wykonamy? - Coroczne wspólne sprzątanie wsi - Konkurs na najbardziej zadbaną posesję - Remont poszycia dachowego Kościoła - Stworzenie zaplecza szatniowego dla sportowców z klubu Jutrzenka 4.Promowanie regionalnego wyrobu miodu i figur woskowych. Pasieka znajdująca się w Ponikwie Bogata oferta agroturystyczna Bardzo mała możliwości zbytu produktów rolnych po opłacalnej cenie - Promocja wsi w Internecie 12 Bystrzyca Kłodzka 2011
1.Poprawa oferty turystycznej dla gości. 2. Naprawa nawierzchni drogi biegnącej przez wieś. 3. Wyposażenie i wyremontowanie siłowni. 4. Poprawa standardu życia mieszkańców. Szlaki turystyczne Gospodarstwa agroturystyczne. Drogi powiatowe Częściowo wyposażona siłownia Kanalizacja i oczyszczalnia ścieków w Bystrzycy Kłodzkiej Częściowe oświetlenie wsi. Ciekawe oferty agroturystyczne Wspólne zaangażowanie mieszkańców Chęć prac społecznych mieszkańców Umiejętność samoorganizowania się, posiadanie sprzętu. B. STANDARD ŻYCIA Brak komunikacji publicznej. Zarośnięte szlakami turystyczne PTTK Brak chęci władz powiatowych do współpracy Zachęcenie młodzieży do aktywnego spędzania czasu wolnego Zmniejszymy zjawisko wylewania ścieków do rzeki. Zmniejszymy ilość wypadków na nieoświetlonej drodze Negocjacje z tutejszym PKS o możliwości poszerzenia oferty telekomunikacyjnej dla naszej wsi. Napisanie prośby do PTTK o odnowienie szlaków turystycznych Będziemy zbierać petycje i pisać pisma aby w końcu Powiat zdecydował się na remont drogi i budowę chodników Wyremontujemy siłownię Pozyskamy środki na wyposażenie siłowni Projekt do PROW o dofinansowanie wykonania kanalizacji Pismo do Gminy o możliwość podłączenia wsi do kanalizacji. Przekazanie funduszu sołeckiego na dokończenie oświetlenia wsi 13 Bystrzyca Kłodzka 2011
C. JAKOŚĆ ŻYCIA 1.Podniesienie integracji mieszkańców Świetlica wiejska, plac rekreacyjny Własne środki do sfinansowania tego celu Niechęć mieszkańców Organizacja imprezy integracyjnej Wspólne porządkowanie wsi 2.Rozszerzenie oferty spędzania wolnego czasu mieszkańców 3. Pomocy bezrobotnym(organizac ja szkoleń) Świetlica wiejska Siłownia Koło Gospodyń Plac zabaw Klub fitness Gminny urząd pracy, projekty pomocowe dla bezrobotnych Poprawa sprawności fizycznej. Możliwość spędzania wspólnie wolnego czasu. Warunki przyrodnicze i krajobrazowe naszej wsi Brak integracji, izolacja mieszkańców Kryzys gospodarczy Brak środków finansowych Organizacja wspólnych spotkań Organizacja festynów i zabaw Organizacja spotkań tematycznych typu wspólne gotowanie, szydełkowanie Organizacja zawodów sportowych Wspólna zabawa dzieci na placu zabaw Organizacja spotkań z konsultantami urzędów pracy na temat pozyskiwania publicznych środków na własną działalność, oraz jak założyć i prowadzić ą działalność D. BYT 1. Rozwój własnych działalności agroturystycznych i innych świadczących usługi turystyczne Boisko sportowe Plac zabaw Klub fitness Pasieka pszczela Warunki przyrodnicze i krajobrazowe Zabytki architektury i przyrody Obawa przed prowadzeniem działalności na własny rachunek Szkolenie z zakresu samorealizacji i możliwości poprawy bytu. 14 Bystrzyca Kłodzka 2011
15 Bystrzyca Kłodzka 2011
16 Bystrzyca Kłodzka 2011