WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT INSPEKCJI HANDLOWEJ

WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT INSPEKCJI HANDLOWEJ we WROCŁAWIU 50-069 Wrocław, ul. Ofiar Oświęcimskich 15A tel. (71) 344-20-30, 38, 39; fax. (71) 344-26-02 SPRAWOZDANIE DOLNOŚLĄSKIEGO WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORA INSPEKCJI HANDLOWEJ WE WROCŁAWIU Z KONTROLI JAKOŚCI PALIW CIEKŁYCH W RAMACH SYSTEMU MONITOROWANIA I KONTROLOWANIA JAKOŚCI PALIW W ROKU 2012 NA TERENIE WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO WROCŁAW 2013 1

Rok 2012 był kolejnym okresem funkcjonowania Systemu Monitorowania i Kontrolowania Jakości Paliw, którego podstawę prawną stanowi ustawa z 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. Nr 169, poz. 1200 ze zm.). System monitorowania i kontrolowania jakości paliw został zorganizowany w celu wywiązania się przez Polskę jako kraju członkowskiego Unii Europejskiej - z obowiązków wynikających z: - dyrektywy 98/70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13.10.1998 r. w sprawie jakości benzyny i olejów napędowych (Dz. Urz. WE nr L 350, 28.12.1998 r.) zmienionej dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3.03.2003 r. (Dz. Urz. WE L 76 22.03. 2003 r.), - dyrektywy 1999/32/WE Rady z dnia 26.04.1999 r. odnoszącej się do redukcji zawartości siarki w niektórych paliwach ciekłych (Dz. Urz. WE L 121 11.05.1999 r.), - dyrektywy 2005/33/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6.07.2005 r. zmieniającej dyrektywę 1999/32/WE w zakresie zawartości siarki w paliwach żeglugowych (Dz. Urz. UE L 191 22.07.2005 r.). Powinności wynikające z powyższych dyrektyw polegają na monitorowaniu jakości paliw produkowanych oraz znajdujących się w obrocie na terenie państw Unii Europejskiej. Rokrocznie państwa członkowskie mają obowiązek sporządzania dla Komisji Europejskiej raportów w oparciu o przeprowadzone kontrole jakości paliw. Także Polska sporządza dla Komisji Europejskiej raporty z przeprowadzonych kontroli jakości paliw oferowanych do sprzedaży na stacjach ogólnodostępnych, zakładowych a także składowanych w hurtowniach i bazach paliw. Zapisy zawarte w ww. dyrektywach zostały transponowane do prawodawstwa polskiego w postaci ustaw i rozporządzeń a sztandarowym aktem prawnym stała się ustawa o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, która poszerzała zakres monitorowania jakości paliw określony w dyrektywach europejskich obejmując kontrolami cały łańcuch dystrybucji paliw i biopaliw ciekłych począwszy od producenta paliwa (rafinerie) poprzez hurtownie i bazy magazynujące paliwa, pośredników w obrocie paliwami (tzw. papierowych dostawców ), przedsiębiorców transportujących paliwa (na wniosek i przy udziale Policji, w związku z brakiem uprawnień do zatrzymywania pojazdów przez Inspekcję Handlową) a skończywszy na stacjach ogólnodostępnych i zakładowych. W łańcuch kontroli jakości paliw zostali także włączeni właściciele i użytkownicy wybranych flot pojazdów oraz rolnicy wytwarzający biopaliwa ciekłe na własny użytek. 2

Badania jakościowe pobranych podczas kontroli próbek paliw i biopaliw ciekłych przeprowadzano w akredytowanych i niezależnych od dostawców paliw laboratoriach. Głównymi laboratoriami dla województwa dolnośląskiego, wyznaczonymi przez Zarządzającego Systemem Monitorowania i Kontrolowania Jakości Paliw, tj. Prezesa UOKiK zwanego dalej zarządzającym systemem, do badań próbek paliw były: Instytut Nafty i Gazu w Krakowie, Specjalistyczne Laboratorium Badania Paliw i Produktów Chemii Gospodarczej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Bydgoszczy, Ośrodek Badawczo Rozwojowy Przemysłu Rafineryjnego w Płocku, Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych w Warszawie, POLCARGO INTERNATIONAL Sp. z o.o. z siedzibą w Szczecinie oraz J.S. HAMILTON POLAND Sp. z o.o. Laboratorium w Katowicach (jedynie w zakresie gazu skroplonego (LPG)). W ramach Systemu Monitorowania i Kontrolowania Jakości Paliw na zlecenie Prezesa UOKiK mogą być pobierane do badań jakościowych następujące rodzaje próbek paliw: benzyny bezołowiowe o liczbie oktanowej 95 i 98, olej napędowy, biopaliwa ciekłe tj.: - ESTRY - stanowiące samoistne paliwo (BIO 100), - olej napędowy o zawartości 20% estru, - biopaliwa używane w wybranych flotach pojazdów, - biopaliwa wytwarzane przez rolników na własny użytek, gaz skroplony (LPG), gaz sprężony (CNG), lekki olej opałowy. Nowelizacja ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw w art. 9a nałożyła na przedsiębiorców prowadzących stacje ogólnodostępne oraz zakładowe obowiązek informowania konsumentów o zawartości biokomponentów w oferowanych do sprzedaży paliwach. Kontrole przestrzegania powyższego obowiązku zostały włączone do planu pracy w ramach zadań własnych, odrębnie od kontroli jakości paliw. Na podstawie ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. Nr 169, poz. 1199 ze zmianami), objęto również kontrolami: oznakowanie dystrybutorów do biopaliw ciekłych, 3

oznakowanie dystrybutorów do biopaliw ciekłych u właścicieli i użytkowników wybranych flot, a także oznakowania zbiorników, w których magazynowane są biopaliwa ciekłe przeznaczone dla wybranych flot pojazdów, zamieszczanie czytelnych informacji o dostępności biopaliw ciekłych na stacjach paliwowych prowadzących obrót biopaliwami, jakość biokomponentów wprowadzanych do obrotu. Do przeprowadzania: - kontroli jakości paliw w ramach systemu monitorowania i kontrolowania jakości paliw, - kontroli jakości biokomponentów wprowadzanych do obrotu, - oznakowania dystrybutorów do biopaliw ciekłych na stacjach ogólnodostępnych i zakładowych oraz zamieszczania czytelnych informacji o dostępności biopaliw na stacjach, - zamieszczania czytelnych informacji o zawartości biokomponentów w paliwach ciekłych oferowanych na stacjach ogólnodostępnych i zakładowych, miały zastosowanie następujące akty prawne: ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. Nr 169, poz. 1200 ze zm.), ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. Nr 169, poz. 1199 ze zm.), ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.), ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 ze zm.), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 września 2007 r. w sprawie sposobu monitorowania jakości paliw ciekłych, biopaliw ciekłych, a także wzorów raportów dotyczących tych paliw oraz gazu skroplonego (LPG) i sprężonego gazu ziemnego (CNG) (Dz. U. Nr 189, poz. 1354), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz. U. Nr 221, poz. 1441 ze zm.), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 25 marca 2010 r. w sprawie metod badania jakości paliw ciekłych (Dz. U. Nr 55, poz. 332), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 1 września 2009 r. w sprawie sposobu pobierania próbek paliw ciekłych i biopaliw ciekłych (Dz. U. Nr 147, poz. 1189), 4

rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych (Dz. U. Nr 18, poz. 98), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 22 kwietnia 2010 r. w sprawie metod badania jakości biopaliw ciekłych (Dz. U. Nr 78, poz. 520), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań jakościowych dla gazu skroplonego (LPG) (Dz. U. Nr 251, poz. 1851 ze zm.), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 31 stycznia 2007 r. w sprawie sposobu pobierania próbek gazu skroplonego (LPG) (Dz. U. Nr 44, poz. 279), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 23 marca 2007 r. w sprawie metod badania jakości gazu skroplonego (LPG) (Dz. U. Nr 59, poz. 399 ze zm.), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań jakościowych dla sprężonego gazu ziemnego (CNG) (Dz. U. Nr 251, poz. 1850), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 19 maja 2009 r. w sprawie metod badania sprężonego gazu ziemnego (CNG) (Dz. U. Nr 84, poz. 706), rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2011 r. w sprawie sposobu pobierania próbek sprężonego gazu ziemnego (CNG) (Dz. U. Nr 153, poz. 908), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 stycznia 2007 r. w sprawie wymagań jakościowych dotyczących zawartości siarki dla olejów oraz rodzajów instalacji i warunków, w których będą stosowane ciężkie oleje opałowe (Dz. U. Nr 4, poz. 30), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 lutego 2007 r. w sprawie sposobu pobierania próbek lekkiego oleju opałowego, ciężkiego oleju opałowego oraz oleju do silników statków żeglugi śródlądowej (Dz. U. Nr 41, poz. 261), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 lutego 2007 r. w sprawie metod badania jakości lekkiego oleju opałowego, ciężkiego oleju opałowego oraz oleju do silników statków żeglugi śródlądowej (Dz. U. Nr 41, poz. 262), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 22 stycznia 2007 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych stosowanych w wybranych flotach oraz wytwarzanych przez rolników na własny użytek (Dz. U. Nr 24, poz. 149), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 31 stycznia 2007 r. w sprawie sposobu pobierania próbek biopaliw ciekłych u rolników wytwarzających biopaliwa ciekłe na własny użytek (Dz. U. Nr 24, poz. 150), rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 6 lipca 2007 r. w sprawie sposobu oznakowania dystrybutorów zaopatrujących wybrane floty w biopaliwo ciekłe oraz zbiorników, w których magazynowane są biopaliwa ciekłe przeznaczone dla wybranych flot (Dz. U. Nr 128, poz. 896), 5

rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 czerwca 2010 r. w sprawie oznakowania dystrybutorów używanych na stacjach paliwowych i stacjach zakładowych do biopaliw ciekłych (Dz. U. Nr 122, poz. 830), rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 sierpnia 2009 r. w sprawie wzoru legitymacji służbowej pracowników Inspekcji Handlowej oraz trybu jej wydawania i wymiany oraz wzorów protokołu kontroli, protokołu oględzin i protokołu rozprawy (Dz. U. Nr 127, poz. 1056), rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego trybu pobierania i badania próbek produktów przez organy Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2012 r., poz. 496). * * * * * * * * * * * * * * * * * Wiodącym aktem prawnym w zakresie kontroli jakości paliw w ramach stworzonego Systemu Monitorowania i Kontrolowania Jakości Paliw jest ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. Nr 169, poz. 1200 ze zm.). W zakresie nieuregulowanym w ww. ustawie do przeprowadzania kontroli, zabezpieczania dowodów w postaci dokumentacji i paliwa oraz pobierania i zabezpieczania próbek stosuje się przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.). Wszczęcie kontroli jakości paliw następuje z wyłączeniem przepisów art. 79 ust. 1 i 4-7 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447) - dot. zawiadamiania przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli na podstawie art. 79 ust. 2 pkt 3 cyt. wyżej ustawy. Kontrolę jakości paliw w ramach Systemu Monitorowania i Kontrolowania Jakości Paliw w roku 2012, zgodnie z ustaloną procedurą, wszczynał i prowadził inspektor IH na podstawie, wydanego przez Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej we Wrocławiu, pisemnego upoważnienia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, po uprzedniej weryfikacji danych przedsiębiorcy prowadzącego stację (tj. nazwa przedsiębiorcy, adres, lokalizacja stacji) z danymi zawartymi w upoważnieniu. W przypadku braku zgodności ww. danych, inspektorzy ustalali prawidłowe dane identyfikujące przedsiębiorcę prowadzącego stację przekazując je dyspozytorowi Wydziału Monitorowania Paliw Departamentu Inspekcji Handlowej w UOKiK i odstępując od czynności kontrolnych. 6

Kontrole zamieszczania w miejscu ogólnodostępnym i widocznym dla konsumentów informacji o zawartości biokomponentów w oferowanych do sprzedaży paliwach na stacjach paliw ogólnodostępnych i zakładowych w ramach własnych działań Inspekcji Handlowej, podobnie jak kontrole jakości paliw wszczynał i prowadził inspektor na podstawie pisemnego upoważnienia stosując art. 79 ust. 2 pkt 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, wyłączający konieczność zawiadamiania przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli. Kontrole w zakresie jakości biokomponentów wprowadzanych do obrotu oraz zamieszczania czytelnych informacji o dostępności biopaliw ciekłych na stacjach paliw prowadzących obrót ww. paliwem oraz prawidłowości oznakowania dystrybutorów do biopaliw ciekłych w stacjach paliwowych i w stacjach zakładowych prowadzone były na podstawie ustawy z dnia z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. Nr 169 poz. 1199 ze zmianami) w ramach własnych działań Inspekcji Handlowej, odrębnie od kontroli jakości paliw prowadzonych w ramach systemu monitorowania i kontrolowania jakości paliw. W tym przypadku miały zastosowanie przepisy art. 79 ust. 1 i 4-7 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dotyczące zawiadamiania kontrolowanego przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli, tzn. przed rozpoczęciem kontroli w ww. zakresie organ kontroli zobligowany był do pisemnego zawiadomienia przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli. Kontrolę należało rozpocząć nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, chyba że przedsiębiorca wyraził chęć wcześniejszego rozpoczęcia kontroli. Procedurę kontroli jakości paliw stosowaną przez tut. Inspektorat Inspekcji Handlowej w ramach kontroli zleconych przez zarządzającego systemem można przedstawić następująco: Termin kontroli jakości paliw ustalany był przez zarządzającego systemem, a następnie podawany do wiadomości wojewódzkiemu inspektorowi z kilkudniowym wyprzedzeniem (miało to na celu odpowiednie przygotowanie kadrowe, techniczne, logistyczne i transportowe inspektoratu). W dniu kontroli wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej lub dyrektorzy delegatur tut. inspektoratu Inspekcji Handlowej jako osoby posiadające dostęp do informacji niejawnych - zgodnie z ustawą z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 196, poz. 1631) otrzymywały telefonicznie z zachowaniem zasad poufności od dyspozytora w UOKiK dane przedsiębiorców przewidzianych w danym dniu do kontroli, wpisywali te dane do przygotowanych wcześniej upoważnień a następnie zabezpieczali przygotowane upoważnienia w ponumerowanych kopertach i przekazywali je inspektorowi wiodącemu w ekipie wyznaczonej do kontroli jakości paliw. 7

Po przybyciu pod wskazany w upoważnieniu adres, kontrolujący okazywali legitymacje służbowe, upoważnienie wystawione przez wojewódzkiego inspektora Inspekcji Handlowej we Wrocławiu. Dokonywano weryfikacji danych przedsiębiorcy wskazanego w upoważnieniu z danymi faktycznie prowadzącego działalność gospodarczą a następnie ustalano: - osobę upoważnioną do reprezentowania przedsiębiorcy - kontrolowanego w trakcie kontroli w przypadku braku osoby upoważnionej kontrolę przeprowadzano w obecności pracownika, - rodzaje oferowanych do sprzedaży lub gromadzonych paliw, - stan ilościowy paliwa w zbiorniku poprzez odczyt elektroniczny lub pomiar łatą mierniczą bezpośrednio na zbiorniku, - ceny paliw oferowanych na stacjach, - rodzaj i ilość odmierzaczy paliw znajdujących się na stacji lub rodzaje i wielkości zbiorników w hurtowniach i bazach paliw, - w przypadku zbiorników wysokość słupa cieczy a na stacji, w miarę możliwości, odczytanie wskazania liczydeł litrowych odmierzaczy. Po ustaleniu ww. danych inspektorzy przystępowali do pobierania prób paliw wskazanych wcześniej przez dyspozytora UOKiK. Próby paliw z dystrybutorów inspektor pobierał do schłodzonych i czystych chemicznie 5 litrowych metalowych pojemników po max. 4 litry próbki podstawowej i max. 4 litry próbki kontrolnej danego produktu. Przed pobraniem prób paliw oczyszczano końcówkę przewodu wlewowego odmierzacza paliw a następnie przepłukiwano ją ok. 4 litrami danego produktu. Do pobierania prób benzyn pobierający paliwo używał specjalnej przystawki, która ograniczała utratę lekkich frakcji benzyn. Na potrzeby badania prężności par w benzynach pobierano dodatkowo, do litrowych pojemników ze stali nierdzewnej, próbkę i próbkę kontrolną benzyn w ilości po max. 0,8 litra. Biopaliwa ESTRY stanowiące samoistne paliwo (BIO 100) oferowane na stacjach ogólnodostępnych pobierane były do 5 litrowych pojemników z politereftalanu etylenu (PET) bezpośrednio z odmierzacza paliw zachowując zasady dotyczące metodyki pobierania próbek paliw ciekłych z urządzeń służących do dystrybucji paliw. W przypadku kontroli baz i hurtowni paliw metodyka pobierania próbek paliw była o wiele bardziej złożona, gdyż są to obiekty o szczególnym rygorze bezpieczeństwa oraz o strategicznym charakterze gospodarczym. Poruszanie się po terenie hurtowni lub bazy paliw było możliwe tylko i wyłącznie w specjalistycznej odzieży antyelektrostatycznej po 8

dokładnym zapoznaniu się z wewnętrznymi regulaminami BHP i Ppoż. obowiązującymi na danym terenie. Pobieranie próbek paliw było możliwe w obecności osób wyznaczonych przez kontrolowanego, posiadających stosowne uprawnienia do pobierania próbek paliw. Próbki paliw pobierali wyłącznie inspektorzy, którzy odbyli stosowne szkolenia i posiadali uprawnienia do pobierania próbek paliw, również na wysokościach. Próbki paliw ze zbiorników, po uwzględnieniu: rodzaju zbiornika, rodzaju instalacji oraz warunków technicznych i pogodowych, pobierano za pomocą sondy PM-1 o poj. 1000 ml zgłębnika lub jeżeli na to pozwalały warunki techniczne i konstrukcyjne zbiornika sondą PO-2 koszem z butelką szklaną o poj. 1000 ml. Próbki paliw pobierane były przez inspektorów Inspekcji Handlowej, w zależności od rodzaju zbiornika, w jeden z niżej opisanych sposobów: zbiorniki cylindryczne o osi poziomej (podziemne, nadziemne lub cysterny samochodowe i kolejowe) próbki paliw pobierane były w uzależnieniu od procentowego napełnienia danego zbiornika w kolejności od lustra cieczy do dna zbiornika. W przypadku próbek oleju napędowego, po zbadaniu jego jednorodności, można było pobrać próbkę ogólną z pobranych próbek o odpowiedniej ilości z odpowiednich poziomów zbiornika. W przypadku próbek benzyn, z uwagi na wysoką lotność tego produktu i możliwość utraty lekkich frakcji a także utrudnioną możliwość zbadania jednorodności produktu (badanie jednorodności odbywa się w warunkach laboratoryjnych), pobierano odpowiednie ilości próbek z określonych wcześniej poziomów. Tak pobrane próbki przewożone były do akredytowanego laboratorium, z których składana była próbka ogólna i poddawana badaniu. zbiorniki cylindryczne o osi pionowej nadziemne - próbki paliw inspektor pobierał, z odpowiedniego punktu probierczego zlokalizowanego na dachu zbiornika (zbiorniki z dachem stałym lub z dachem pływającym), od lustra cieczy do dna zbiornika. Od tego jaka jest wysokość słupa cieczy w zbiorniku zależało pobranie odpowiednich próbek punktowych z określonych poziomów, tj.: górnego, środkowego i dolnego. Identycznie, jak w przypadku zbiorników cylindrycznych o osi poziomej, próbki pobrane z odpowiednich poziomów zbiornika w przypadku oleju napędowego można było zestawić w próbkę ogólną natomiast próbki benzyn mogły być łączone w próbkę ogólną jedynie w warunkach laboratoryjnych. Po pobraniu przez inspektorów, próbki paliw były zabezpieczane - plombowane i oznaczane kodami przekazanymi podczas kontroli przez dyspozytora Wydziału Monitorowania Paliw w UOKiK Warszawa a następnie przewożone do akredytowanego laboratorium wyłonionego w drodze przetargu przez zarządzającego systemem. 9

Z przeprowadzonych czynności, kontrolujący sporządzali protokół kontroli, protokół pobrania próbek paliw pozostawiając po jednym egzemplarzu kontrolowanemu lub w razie jego nieobecności przekazując dokumentację za pośrednictwem poczty listem poleconym z potwierdzeniem odbioru. Ponadto fakt przeprowadzenia kontroli odnotowywano w książce kontroli przedsiębiorcy, natomiast w przypadku jej braku przekazywano informację o jej przeprowadzeniu do siedziby kontrolowanego przedsiębiorcy. Po otrzymaniu z laboratorium oryginałów wyników badań pobranych próbek paliwa, tut. inspektorat IH przekazywał egzemplarz wyników do siedziby kontrolowanego przedsiębiorcy listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. W sytuacji, gdy badania próbek paliw nie wykazały naruszenia wymagań jakościowych dla paliw ciekłych określonych w odpowiednich rozporządzeniach, postępowanie administracyjne kończyło się wraz z przekazaniem przedsiębiorcy wyników badań. W przypadku otrzymania negatywnych wyników badań, inspektorzy wszczynali kolejną kontrolę, podczas której zapoznawano kontrolowanego przedsiębiorcę z negatywnymi wynikami badań pozostawiając mu jeden egzemplarz sprawozdania z badań. Dodatkowo ustalano ilość i wielkość dostaw kwestionowanego paliwa od dnia pobrania próbki podstawowej do dnia zapoznania z wynikami badań, badano dokumentację dostaw paliw i przekazanych z dostawami świadectw jakości, odbierano wyjaśnienia od przedsiębiorcy odnośnie okoliczności zaistniałej sytuacji związanej z niewłaściwą jakością paliwa. Z powyższych czynności sporządzano protokół kontroli, w którym określano 7 dniowy termin na złożenie wniosku o przebadanie próbki kontrolnej kwestionowanego paliwa. W sytuacji gdy próbka kontrolna spełniała wymagania jakościowe interpretowano je na korzyść kontrolowanego przedsiębiorcy i przekazywano pocztą wyniki badań. Przedsiębiorca nie ponosił konsekwencji karnych oraz administracyjnych. Gdy wyniki badań próbki podstawowej i badania próbki kontrolnej w przypadku złożenia wniosku, wykazały niewłaściwą jakość tut. inspektorat IH kierował do właściwej miejscowo prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa a także informował o stwierdzonych nieprawidłowościach Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i właściwe miejscowo organy Urzędu Celnego i Urzędu Kontroli Skarbowej. Ponadto Prezes UOKiK wszczynał wobec przedsiębiorcy postępowanie administracyjne, dotyczące obciążenia go kosztami badań próbek paliw, które nie spełniały wymagań jakościowych. W przypadku kwestionowania jakości pobranej próbki lub próbek paliwa, inspektorzy tut. inspektoratu podejmowali czynności w celu ustalenia dostawcy paliwa i przeprowadzenia 10

kontroli w tzw. łańcuchu dostaw, kończąc je pobraniem próbek paliwa u przedsiębiorcy, który posiadał na swoim terenie zbiorniki stacjonarne. W przypadku kontroli jakości paliw na stacjach zakładowych procedura pobierania próbek przebiegała identycznie, jak w przypadku stacji ogólnodostępnych jeśli stacja posiadała odmierzacz paliwa lub jak w przypadku hurtowni i baz paliw jeśli zbiornik lub zbiorniki znajdowały się na terenie firmy. Kontrole jakości gazu skroplonego (LPG) w ramach Systemu Monitorowania i Kontrolowania Jakości Paliw swoją metodyką przypominały kontrole jakości paliw jednakże z tą różnicą, iż do pobierania próbek używany był specjalistyczny sprzęt i próbniki głównie z uwagi na to, że tzw. autogaz tankowany jest do samochodów pod ciśnieniem (kilku Bar). W metodyce pobierania próbek gazu skroplonego (LPG) można wyróżnić trzy charakteryzujące ją etapy: I etap przygotowanie do pobierania próbek, polegające na: - odpowiednim ulokowaniu na płaskiej powierzchni podstawy do pobierania próbek, uziemieniu instalacji i podłączeniu jej za pomocą wysokociśnieniowego węża elastycznego w oplocie stalowym z pistoletem odmierzacza gazu (LPG) na stacji, - przygotowaniu przy punkcie probierczym 2 lub większej ilości próbników (w zależności od zakresu badanych parametrów). II etap pobieranie próbek gazu skroplonego, poprzez: trzykrotne przepłukanie instalacji do pobierania próbek oraz próbników na gaz skroplony. Przepłukiwany próbnik napełniany były niewielką ilością gazu, następnie po odłączeniu od instalacji wnętrze próbnika przepłukiwane było zawartym w środku paliwem poprzez kilkukrotne obrócenie go o 180 o. Po przepłukaniu próbnik podłączany był z powrotem do instalacji i następowało wypuszczenie niewielkiej ilość gazu znajdującego się w próbniku. Powyższą czynność powtarzano trzykrotnie dla każdego próbnika po trzecim odpuszczeniu gazu pobierano próbkę właściwą poprzez napełnienie jej gazem skroplonym (LPG) w ilości ok. 80%, - po każdorazowym pobraniu próbki sprawdzano jej prawidłowość poprzez uwolnienie niewielkiej ilości gazu przez zawór zabezpieczający i sprawdzenie czy wydostaje się z niego faza ciekła (prawidłowe pobranie) czy też faza gazowa (co jest nieprawidłowe), 11

- po zweryfikowaniu prawidłowości pobrania próbki gazu skroplonego sprawdzano szczelność zaworów znajdujących się w próbniku poprzez naniesienie do środka króćca przyłączeniowego piany aktywnej, która wskazywała najdrobniejsze nieszczelności próbnika. III etap rozłączenie instalacji i zabezpieczenie próbników Po pobraniu próbki i próbki kontrolnej gazu skroplonego (LPG) i sprawdzeniu szczelności użytych próbników następowało rozłączenie instalacji od dystrybutora gazu ciekłego, uwolnienie zalegającego w przewodzie elastycznym i podstawie gazu a następnie zabezpieczenie próbników z gazem poprzez nałożenie zatyczek ochronnych na zawory próbnika oraz kołpaków zabezpieczających z plombą Inspekcji Handlowej i kodami przekazanymi przez dyspozytora UOKiK. Tak zabezpieczone próbniki z gazem skroplonym (LPG) umieszczane były w samochodzie przystosowanym do przewozu specjalistycznych próbników i po zakończonych w danym dniu kontrolach odwożone do akredytowanego laboratorium celem przeprowadzenia badań jakościowych. Postępowanie administracyjne po otrzymaniu oryginałów wyników badań laboratoryjnych określających jakość próbki gazu skroplonego, przebiegało analogicznie jak w przypadku otrzymania wyników badań jakości próbek paliw ciekłych opisanych powyżej. * * * * * * * * * * * * * * * * * Na terenie województwa dolnośląskiego objęto kontrolami, w zakresie jakości oferowanych do sprzedaży paliw, zleconymi przez Zarządzającego Systemem Monitorowania i Kontrolowania Jakości Paliw 139 stacji ogólnodostępnych, hurtowni i baz paliw, w tym: 96 ogólnodostępnych stacji paliw (oferujących benzyny i olej napędowy), 3 stacje paliw oferujące do sprzedaży ESTER stanowiący samoistne paliwo (BIO 100), 33 stacje paliw oferujące do sprzedaży gaz skroplony (LPG), 7 hurtowni i baz paliw. Łącznie przeprowadzono 155 kontroli obejmujących swym zakresem Systemem Monitorowania i Kontrolowania Jakości Paliw wraz z postępowaniami po otrzymaniu negatywnych wyników badań próbki podstawowej oraz kontrolami dostawców paliw w tzw. łańcuchu dostaw paliwa. Ponadto w roku 2012 przeprowadzono 55 kontroli w ramach działań własnych tut. Inspektoratu Inspekcji Handlowej związanych z: 12

a/ zamieszczaniem w miejscu ogólnodostępnym na stacjach paliw ogólnodostępnych i zakładowych czytelnych informacji o zawartości biokomponentów w paliwach ciekłych (art. 9a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw) 40 kontroli, b/ oznakowaniem dystrybutorów do biopaliw ciekłych na stacjach ogólnodostępnych i zakładowych oraz zamieszczania informacji o dostępności biopaliw ciekłych na stacjach prowadzących obrót tym paliwem (art. 27 ust. 1 pkt 2) i 3)) ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych) 12 kontroli, c/ kontrolą jakości biokomponentów wprowadzanych do obrotu (art. 27 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych) 3 kontrole. W toku kontroli nie pobrano do badań jakościowych próbek biokomponentów, ponieważ wyprodukowane i składowane biokomponenty albo sprzedawane były poprzez przemieszczenie ze składu podatkowego wytwórcy do składu podatkowego odbiorcy w procedurze zawieszonego poboru akcyzy albo w całości wykorzystywane były do komponowania paliwa również na składach podatkowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy. Inspekcja Handlowa, zgodnie z ustawą o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, jest organem uprawnionym do kontroli jakości biokomponentów wprowadzanych do obrotu z wyłączeniem kontroli jakości biokomponentów objętych procedurą zawieszenia poboru akcyzy. W ramach działań kontrolnych pobrano do badań jakościowych w akredytowanych laboratoriach - na stacjach ogólnodostępnych oraz w bazach i hurtowniach paliw 147 próbek paliw, w tym: - 64 próbki oleju napędowego, - 35 próbek benzyny bezołowiowej 95, - 12 próbek benzyny bezołowiowej 98, - 33 próbki gazu skroplonego (LPG), - 3 próbki ESTRU stanowiącego samoistne paliwo (BIO 100). Pobieranie próbek paliw ciekłych i biopaliw ciekłych a także ich analiza jakościowa, odbywała się w przedziałach czasowych określonych w: a/ rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz. U. Nr 221, poz. 1441 ze zm.), tj.: - dla oleju napędowego: - 16.04 do 30.09 okres letni, - 16.11 do końca lutego okres zimowy, - 1.03 do 15.04 i 1.10 do 15.11 okres przejściowy, 13

- dla benzyn: - od 1.05 do 30.09 - okres letni, - od 1.11 do końca lutego - okres zimowy, - 1.03 do 30.04 i 1.10 do 31.10 okres przejściowy b/ rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań jakościowych dla gazu skroplonego (LPG) (Dz. U. Nr 251, poz. 1851 ze zm.), tj.: - od 1.11 do 31.03 okres zimowy, - od 1.04 do 31.10 okres letni. Kontrole jakości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych prowadzone były: - w ramach tzw. europejskiej części systemu - celem było monitorowanie pod względem jakości paliw sprzedawanych w stacjach paliwowych (ogólnodostępnych), w których prowadzony jest obrót paliwami ciekłymi lub biopaliwami ciekłymi oraz w stacjach zakładowych, a także w stacjach zakładowych zaopatrujących wybrane floty w biopaliwa przeznaczone do stosowania w wybranych flotach pojazdów. Kontrole polegały na pobraniu próbek jednego rodzaju paliwa ciekłego na konkretnej stacji ogólnodostępnej lub zakładowej. Kontrolą w ramach powyższego systemu podlegały także stacje oferujące do sprzedaży olej napędowy zawierający 20% estrów i estry stanowiące samoistne paliwo oraz biopaliwa przeznaczone do stosowania w wybranych flotach pojazdów. - w ramach pozostałych kontroli - celem było monitorowanie rynku paliw w zakresie jakości paliw gromadzonych i magazynowanych w hurtowniach i bazach, oferowanych w stacjach paliwowych (ogólnodostępnych) oraz zakładowych, w których prowadzony jest obrót lub gromadzone są paliwa ciekłe, biopaliwa ciekłe, gaz skroplony (LPG), u przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania, magazynowania paliw, a także wprowadzania do obrotu lekkiego oleju opałowego duże znaczenie w kontrolach miały informacje od konsumentów odnośnie podejrzenia paliwa niewłaściwej jakości. W rozbiciu na system kontroli paliw, w jakim badano próbki paliw, pobrano próbki w ilościach jak niżej: Rodzaj paliwa \ system pobrania - badania Pozostałe kontrole System europejski olej napędowy ON 46 18 benzyna bezołowiowa 95 17 18 benzyna bezołowiowa 98 8 4 gaz skroplony (LPG) 33 0 ESTER (BIO 100) 0 3 Ilość pobranych próbek z podziałem na system dla jakiego wykonywano badania 14

Wskutek kontroli jakości paliw ujawniono w roku 2012 na terenie województwa dolnośląskiego nieprawidłowości w zakresie jakości oferowanych do sprzedaży paliwa w: 11 stacjach paliw ogólnodostępnych W związku z niewłaściwą jakością pobranych próbek podstawowych paliw, kontrolowani przedsiębiorcy złożyli wnioski o przebadanie próbek kontrolnych w odniesieniu do: 6 ogólnodostępnych stacji paliw we wszystkich przypadkach została potwierdzona niewłaściwa jakość paliw. Mając na uwadze stwierdzone nieprawidłowości w zakresie jakości oferowanych paliw na stacjach ogólnodostępnych i w hurtowniach paliw, w których badanie próbek podstawowych i kontrolnych potwierdziło niewłaściwą jakość paliw, podjęto następujące działania: skierowano w roku 2012 łącznie 7 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do właściwych miejscowo prokuratur, skierowano 7 informacji o stwierdzonej na stacjach ogólnodostępnych niewłaściwej jakości paliwa do właściwych miejscowo Urzędów Celnych, skierowano 7 informacji o stwierdzonej na stacjach ogólnodostępnych niewłaściwej jakości paliwa do właściwych miejscowo Urzędów Kontroli Skarbowej, skierowano 7 pism informujących o stwierdzonych nieprawidłowościach do organu koncesyjnego w zakresie sprzedaży paliw ciekłych, tj. Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w Warszawie za pośrednictwem Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, kserokopie akt spraw, w których kwestionowano jakość pobranych próbek paliw, przekazano do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie w celu wszczęcia postępowań dotyczących obciążenia Przedsiębiorców kosztami badań próbek paliw, które wykazały przekroczenie parametrów jakościowych, Kwestionowane parametry w pobranych próbkach oleju napędowego podczas kontroli w 2012 r.: - skład frakcyjny w 1 próbce ON, - zawartość siarki w 2 próbkach ON, - odporność na utlenianie - wg. metody PN-EN ISO 12205:2011 w 1 próbce ON, - odporność na utlenianie - wg. metody PN-EN 15751:2010 w 8 próbkach ON. 15

* * * * * * * * * * * * * * * * * W okresie od 01.01.2012 r. do 31.12.2012 r. do tutejszego inspektoratu Inspekcji Handlowej we Wrocławiu oraz podległych delegatur wpłynęło 66 informacji od konsumentów, firm i instytucji o podejrzeniu sprzedaży na stacjach złej jakości paliwa, w tym: 32 informacje imienne (gdzie podano dane personalne i adresowe) w tym: - 23 informacje od osób prywatnych - 5 informacji od osób prowadzących działalność gospodarczą - 4 informacje od instytucji i urzędów 34 informacje anonimowe Uwzględniając rodzaj stacji (prywatna lub koncernowa) jakich dotyczyły informacje o niewłaściwej jakości paliwa dane liczbowe w tym zakresie przedstawia się następująco: PRYWATNE PKN ORLEN BP STATOIL SHELL LOTOS LUKOIL 27 17 3 6 5 2 6 Wszelkie informacje, jakie wpływały do tutejszego inspektoratu IH, niezwłocznie przekazywane były do Departamentu Inspekcji Handlowej Wydział Monitorowania Paliw przy Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Zarządzający systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw wraz z podległym departamentem podejmował decyzję o ewentualnym ujęciu konkretnej stacji paliw w planach kontroli jakości paliw. * * * * * * * * * * * * * * * * * 16

Podsumowując ubiegły rok w kontrolach jakości paliw na terenie województwa dolnośląskiego można stwierdzić, iż w stosunku do roku 2011 nie kwestionowano próbek benzyn oraz gazu skroplonego (LPG) przy jednoczesnym wzroście ilości pobranych próbek tychże gatunków paliw. Nastąpił jednak znaczny wzrost kwestionowanych próbek oleju napędowego (prawie o 200%), nie tylko w stosunku do roku 2011 ale i też w stosunku do lat poprzednich. Ostatnim okresem, w którym kwestionowano większą liczbę próbek oleju napędowego był rok 2005. Zaznaczyć należy w tym miejscu, że w stosunku do roku 2005 ilość kwestionowanych parametrów w jednej próbce uległa zmniejszeniu obecnie jest to jeden parametr natomiast w 2005 roku były to co najmniej dwa i więcej. W porównywanym roku 2005 często kwestionowanym parametrem w oleju napędowym była znacznie przekroczona zawartość siarki natomiast w roku 2012 kwestionowano głównie odporność na utlenianie metodą PN-EN 15751:2010 (tzw. metodą czasową ). Kwestionowany parametr ma związek z dodawanymi do oleju napędowego biokomponentami oraz zwiększenia jego ilości z max. 5% w roku 2011 do max. 7% w roku 2012 (realizacja przez przedsiębiorców Narodowego Celu Wskaźnikowego). Zwiększenie ilości dodawanych biokomponentów spowodowało zmianę rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych w zakresie parametru - odporności na utlenianie. Do czasu zmiany ww. rozporządzenia powyższy parametr badano tylko wg. metody PN-EN ISO 12205:2011 (tzw. metodą wagową ), po zmianie parametr odporności na utlenianie badany jest obiema wskazanymi wyżej metodami, tj. PN-EN ISO 12205:2011 (tzw. metodą wagową ) i PN- EN 15751:2010 (tzw. metodą czasową ). Jak wynika z raportu skontrolowanych stacji paliw publikowanego na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, na terenie województwa dolnośląskiego występuje najniższy odsetek stacji, w których stwierdzono niewłaściwą jakości paliwa. Mając powyższe na uwadze wydaje się, iż stworzenie i dalsze funkcjonowanie Systemu Monitorowania i Kontrolowania Jakości Paliw, dzięki któremu w dość krótkim czasie udało się osiągnąć znaczący spadek próbek paliw niespełniających wymagań jakościowych, było celowe i potrzebne zarówno konsumentom jak i całemu rynkowi paliw. * * * * * * * * * * * * * * * * * 17

MONITORING PALIW W DANYCH TABELARYCZNYCH NA TERENIE DOLNEGO ŚLĄSKA ROK 2012 Ilość stacji paliw i hurtowni paliw skontrolowanych pod względem jakości oferowanego do sprzedaży paliwa w WIIH Wrocław oraz podległych Delegaturach IH Paliwa ESTER (BIO 100) LPG Detal Hurt Detal Detal Wrocław 29 6 2 3 Legnica 12 1 0 6 Jelenia Góra 32 0 0 14 Wałbrzych 23 0 1 10 RAZEM 96 7 3 33 Ilość skontrolowanych stacji paliw i hurtowni paliw w IH Wrocław oraz poszczególnych Delegaturach z podziałem na stacje prywatne i należące do koncernów paliwowych w zakresie pobierania prób benzyn, oleju napędowego i ESTRU stanowiącego samoistne paliwo (BIO 100) Ogólna ilość stacji paliw i hurtowni Stacje prywatne PKN ORLEN STACJE KONCERNOWE BP SHELL LUKOIL LOTOS STATOIL Wrocław 39 17 14 1 1 2 2 2 Legnica 13 7 3 1 1 0 0 1 Jelenia Góra 32 16 11 0 2 1 0 2 Wałbrzych 25 9 11 0 3 0 2 0 RAZEM 109 49 39 2 7 3 4 5 18

Ilość pobranych próbek paliwa z podziałem na gatunek i system w jakim były badane (pozostałe kontrole lub europejski) Pozostałe kontrole ON Pb 95 Pb 98 BIO 100 LPG Europejski Pozostałe kontrole Europejski Pozostałe kontrole Europejski Pozostałe kontrole Europejski Wrocław 13 0 11 7 5 2 0 2 3 Pozostałe kontrole Legnica 3 3 3 3 1 1 0 0 6 Jelenia Góra 22 0 2 7 2 0 0 0 14 Wałbrzych 8 15 1 1 0 1 0 1 10 Razem 46 18 17 18 8 4 0 3 33 Ilość skontrolowanych stacji paliw oferujących do sprzedaży gaz skroplony (LPG) w IH Wrocław oraz poszczególnych Delegaturach IH z podziałem na stacje prywatne i należące do koncernów paliwowych Ogólna ilość stacji paliw Stacje prywatne PKN ORLEN STACJE KONCERNOWE BP SHELL LUKOIL LOTOS STATOIL Wrocław 3 1 0 1 0 0 0 1 Legnica 6 3 1 1 1 0 0 0 Jelenia Góra 14 6 5 1 1 0 1 0 Wałbrzych 10 4 4 0 0 0 0 0 RAZEM 33 14 10 3 2 0 1 1 19

Ilość skontrolowanych stacji paliw i hurtowni oferujących do sprzedaży ESTER stanowiący samoistne paliwo (BIO 100) w IH Wrocław oraz poszczególnych Delegaturach IH z podziałem na stacje prywatne i należące do koncernów paliwowych Ogólna ilość stacji paliw i hurtowni Stacje prywatne PKN ORLEN STACJE KONCERNOWE BP SHELL LUKOIL LOTOS STATOIL Wrocław 2 0 2 0 0 0 0 0 Legnica 0 0 0 0 0 0 0 0 Jelenia Góra 0 0 0 0 0 0 0 0 Wałbrzych 1 0 1 0 0 0 0 0 RAZEM 3 0 3 0 0 0 0 0 Ilość kontroli w zakresie prawidłowości oznakowania dystrybutorów do biopaliw ciekłych oraz zamieszczania informacji o zawartości biopaliw w paliwach oferowanych na stacjach przeprowadzonych przez IH Wrocław oraz poszczególne Delegatury IH Kontrole zamieszczania na stacjach paliw czytelnych informacji o zawartości biokomponentów w sprzedawanych paliwach Kontrole prawidłowości oznakowania dystrybutorów do biopaliw i zamieszczania informacji o dostępności biopaliw na stacjach Wrocław 19 3 Legnica 6 3 Jelenia Góra 7 3 Wałbrzych 8 3 RAZEM 40 12 * * * * * * * * * * * * * 20

SYSTEM MONITOROWANIA I KONTROLOWANIA JAKOŚCI PALIW W NA TERENIE DZIAŁANIA WIIH WROCŁAW ODZWIERCIEDLENIE GRAFICZNE ROK 2012 PROCENTOWY UDZIAŁ KONTROLI JAKOŚCI PALIW W WIIH WROCŁAW ORAZ W POSZCZEGÓLNYCH DELEGATURACH 24% 29% Wrocław Legnica Jelenia Góra Wałbrzych 33% 23% PROCENTOWY UDZIAŁ POBRANYCH PRÓB PALIW PRZEZ WIIH WROCŁAW ORAZ POSZCZEGÓLNE DELEGATURY DOT. BENZYN I OLEJU NAPĘDOWEGO 22% 34% Wrocław Legnica Jelenia Góra Wałbrzych 31% 13% 21

PROCENTOWY UDZIAŁ POBRANYCH PRÓB PALIW PRZEZ WIIH WROCŁAW ORAZ POSZCZEGÓLNE DELEGATURY DOT. GAZU SKROPLONEGO (LPG) 30% 9% 18% Wrocław Legnica Jelenia Góra Wałbrzych 43% PROCENTOWY UDZIAŁ POBRANYCH PRÓB PALIW PRZEZ WIIH WROCŁAW ORAZ POSZCZEGÓLNE DELEGATURY DOT. ESTRU STANOWIĄCEGO SAMOISTNE PALIWO (BIO 100) 33% Wrocław Legnica Jelenia Góra Wałbrzych 0% 0% 67% 22

PROCENTOWY UDZIAŁ STACJI PALIW GDZIE STWIERDZONO NIEWŁAŚCIWĄ JAKOŚĆ PO BADANIU PRÓBKI PODSTAWOWEJ 8% Dobra jakość Niewłaściwa jakość 92% PROCENTOWY UDZIAŁ STACJI PALIW GDZIE POTWIERDZONO NIEWŁAŚCIWĄ JAKOŚĆ PALIWA PO BADANIU PRÓBKI KONTROLNEJ 8% Dobra jakość Niewłaściwa jakość 92% 23

PROCENTOWY UDZIAŁ STACJI PRYWATNYCH I KONCERNOWYCH OBJĘTYCH KONTROLAMI W ROKU 2012 W ZAKRESIE SPRZEDAŻY PALIW CIEKŁYCH (BENZYNY, OLEJ NAPĘDOWY I BIO 100) 6% 2% 4% 36% 3% 5% 1% PRYWATNE 43% PKN "ORLEN" S.A "LOTOS PALIWA" Sp. z o.o "BP EUROPA SE" "SHELL POLSKA" Sp. z o.o. "LUKOIL POLSKA" Sp. z o.o. "STATOIL POLAND" Sp. z o.o. SAMOOBSŁUGOWE PROCENTOWY UDZIAŁ STACJI PRYWATNYCH I KONCERNOWYCH OBJĘTYCH KONTROLAMI W ROKU 2012 W ZAKRESIE SPRZEDAŻY GAZU SKROPLONEGO (LPG) 0% 3% 3% 10% 32% 6% 46% PRYWATNE PKN "ORLEN" S.A "LOTOS PALIWA" Sp. z o.o. "BP EUROPA SE" "SHELL POLSKA" Sp. z o.o. "LUKOIL POLSKA" Sp. z o.o. "STATOIL POLAND" Sp. z o.o. 24

STOSUNEK ILOŚCIOWY POBRANYCH PRÓBEK W RAMACH POZOSTAŁYCH KONTROLI DO PRÓBEK POBRANYCH W TZW. SYSTEMIE EUROPEJSKIM 40 35 30 25 20 15 10 5 0 39 26 17 17 14 12 7 7 Wrocław Legnica J. Góra Wałbrzych Pozostałe kontrole Europejski ILOŚĆ POBRANYCH PRÓB PALIW W ROZBICIU NA POSZCZEGÓLNE GATUNKI PALIW W RAMACH POZOSTAŁYCH KONTROLI 25 20 15 10 5 0 13 11 5 3 0 3 3 1 6 0 22 2 2 14 0 8 1 0 Wrocław Legnica J. Góra Wałbrzych ON Pb 95 Pb 98 LPG ESTER 10 0 25

ILOŚĆ POBRANYCH PRÓB PALIW W ROZBICIU NA POSZCZEGÓLNE GATUNKI PALIWA W RAMACH TZW. SYSTEMU EUROPEJSKIEGO 16 15 14 12 10 8 7 7 6 4 2 0 3 3 2 2 1 1 1 1 0 0 0 0 0 Wrocław Legnica J. Góra Wałbrzych ON Pb 95 Pb 98 ESTER PROCENTOWY UDZIAŁ KONTROLI WŁASNYCH DOTYCZĄCYCH ZAMIESZCZANIA NA STACJACH PALIW CZYTELNYCH INFORMACJI O ZAWARTOŚCI BIOKOMPONENTÓW W SPRZEDAWANYCH PALIWACH W ROZBICIU NA JEDNOSTKI KONTROLNE 18% 20% 47% Wrocław Legnica Jelenia Góra Wałbrzych 23% 26

PROCENTOWY UDZIAŁ KONTROLI WŁASNYCH DOTYCZĄCYCH PRAWIDŁOWOŚCI OZNAKOWANIA DYSTRYBUTORÓW DO BIOPALIW I ZAMIESZCZANIA INFORMACJI O DOSTĘPNOŚCI BIOPALIW NA STACJACH W ROZBICIU NA JEDNOSTKI KONTROLNE 25% 25% Wrocław Legnica Jelenia Góra Wałbrzych 25% 23% Sporządził: Paweł Wróbel starszy specjalista WIIH Wrocław 27