Wielka Wojna 100. rocznica Pokaz inauguracyjny

Wielka Wojna 100. rocznica Pokaz inauguracyjny Szaleńcy (My, Pierwsza Brygada) 89 min., Polska 1928 reż.: Leonard Buczkowski; scen.: Kazimierz Andrzej Czyżowski; zdj.: Albert Wywerka; wyk.: Bolesław Szczurkiewicz, Irena Gawęcka, Aleksander Starża, Marian Czauski, Jerzy Kobusz Debiutancki film Leonarda Buczkowskiego przedstawia walkę Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego o odzyskanie niepodległości. Akcja rozpoczyna się w roku 1914 r., kiedy to w biurze werbunkowym spotykają się Jerzy Recki student z Zurychu i praktykant Filipek. Ich przyjaźń okaże się wartością bezcenną na bitewnych szlakach. Kiedy w potyczce z Rosjanami Recki zostaje ranny, Filipek ratuje go zanosząc do pobliskiego dworu. Córka dziedzica - Zofia otacza rannego czułą opieka, a jej młodszy brat, Kazik, wykazuje się nie lada bohaterstwem ukrywając go przed wrogimi oddziałami. Kiedy Recki odzyskuje siły, razem z Kazikiem i Filipkiem dołączają do Legionów. Niestety, Kazik ginie w boju. Nad jego mogiłą koledzy śpiewają żołnierską pieśń. PO 100. LATACH 1914 1918 (1914 1918) 91 min., Francja 1962 reż.: Jean Aurel Pełnometrażowy film dokumentalny, opowiadający o I wojnie światowej. Obraz został zmontowany z archiwalnych materiałów fotograficznych i filmowych. Historyczna precyzja opowiadania wzbogacona została znakomitymi efektami dźwiękowymi, które w sugestywny sposób wpływają na odbiór przez widza. Za ten film reżyser został nominowany do Oscara. Wieści z wielkiej wojny (Nachrichten vom Grossen Krieg 1914-1918) 94 min., Francja 2014 reż.: Alexander Kluge Najnowszy film Alexandra Kluge powstał przy udziale Goethe-Institut w Paryżu, zawiera nieznane sceny z I wojny światowej i udowadnia, że 100 lat po wybuchu I wojna to nadal aktualny temat. W filmie ukazane zostały losy brata matki oraz brata ojca autora, którzy polegli podczas pierwszych dni wojny. Amerykańscy żołnierze po raz pierwszy spotykają się z użyciem gazu. Zeppeliny latają nad Londynem. Francuskie posiłki jadąc na osłach przybywają do piekła Verdun. W Kabulu niemieccy emisariusze dążą do zawarcia sojuszu z emirem, by wpłynąć na wynik wojny w Indiach. Koniec wojny przychodzi w 1918 r. z Salonik, a więc z Bałkanów, którym żadne z mocarstw nie poświęcało szczególnej uwagi i gdzie wojna rozpoczęła się w makabryczny sposób. W filmie wypowiadają się także historycy Christopher Clark i Gerd Krumeich, którzy w swoich najnowszych publikacjach rzucili nowe światło na Wielką Wojnę nazywając ją laboratorium gorzkich przeżyć. WIELKA HISTORIA, MALI LUDZIE Ścieżki chwały

(Paths of Glory)* 84 min., USA 1957 reż.: Stanley Kubrick; scen.: S. Kubrick, Calder Willingham, Jim Thompson; zdj.: George Krause; wyk.: Kirk Douglas, Ralph Meeker, Adolphe Menjou, George Macready, Wayne Morris Francja, rok 1916. W kulminacyjnym momencie I wojny światowej generał Broulard, dowódca wojsk francuskich na froncie zachodnim, nakłania generała Mireau, by rozpoczął samobójczy atak na niemożliwą do zdobycia pozycję niemiecką, ulokowaną w pobliżu Verdun. Ma tego dokonać regiment pod dowództwem pułkownika Daxa. Antywojenny film Kubricka, oparty na prawdziwym epizodzie, to opowieść nie tylko o okrucieństwach wojny, ale także a może przede wszystkim o potędze władzy. Antagonizmy wewnątrz armii wynikające z różnic dystynkcji okazują się tutaj silniejsze, niż konflikt między narodami. Zwykli żołnierze są pionkami w rękach generałów, którzy rozgrywają wojnę jak partię szachów. Niezwykły, głęboki film Kubricka ukazuje, iż życie ludzkie podporządkowane jest od zawsze meandrom gier politycznych, prowadzonych u szczytu władzy. Gallipoli (Gallipoli)* 111 min., Australia 1981 reż.: Peter Weir; scen.: David Williamson, P. Weir; zdj.: Russell Boyd; wyk.: Mel Gibson, Mark Lee, Bill Hunter, Robert Grubbe Gallipoli należy do najciekawszych filmów Petera Weira, przedstawiających problemy narodowej tożsamości Australijczyków. Reżyser sięgnął do epizodu z historii I wojny światowej w 1915 roku Winston Churchill skierował na przylądek turecki Gallipoli korpus australijsko-nowozelandzki, by atakiem tym osłabić wpływy państw centralnych. Operacja została niedokładnie przygotowana i zakończyła się klęską, Australijczycy ponieśli ogromne straty. Pomimo to bitwa stała się dla nich symbolem patriotycznego zrywu i narodowego zjednoczenia. Film Weira nie jest typowym dramatem wojennym ani rekonstrukcją historycznej bitwy. Jest opowieścią o przyjaźni dwóch młodych ludzi, którzy w pierwszej części filmu są rywalami w lekkiej atletyce, zaś w drugiej towarzyszami broni. Interesowały mnie nie przyczyny wojny, ale ludzie, którzy poszli na wojnę powiedział o swoim filmie reżyser. Front zachodni 1918 (Westfront 1918) Niemcy 1930 reż.: Georg Wilhelm Pabst; scen.: Ernst Johannsen, Peter Martin Lampel, Ladislaus Vajda; zdj.: Charles Métain, Fritz Arno Wagner; wyk.: Fritz Kampers, Gustav Diessl, Hans Moebus, Claus Clausen, Jackie Monnier Rok 1918, front zachodni. Oddział walczący na pierwszej linii frontu zostaje ostrzelany, w wyniku czego łączność z dowództwem zostaje przerwana. Jeden z żołnierzy student, który zgłosił się do wojska na ochotnika wyrusza z meldunkiem do sztabu. Inny z bohaterów Karl dostaje kilka dni urlopu. W domu przyłapuje żonę na zdradzie. Po jego powrocie do okopów następuje wielka ofensywa Francuzów. Oddział otrzymuje zadanie stworzenia stanowiska karabinów maszynowych na wysuniętym punkcie linii frontu. Dwóch żołnierzy zgłasza się na ochotnika do wykonania niebezpiecznego zadania. Pod gradem kul ich szanse są jednak znikome. Ranni trafiają do przyfrontowego szpitala, gdzie leżą również Francuzi. Gest pojednania między żołnierzami wrogich armii jest tyleż wzruszający, co w obliczu

bezsensu wojny niedający nadziei. Znalazło to odbicie w finalnym słowie koniec z dodanym po nim znakiem zapytania. Film jest jednym z pierwszych obrazów o tak mocnej wymowie pacyfistycznej, a jednocześnie jednym z pierwszych naprawdę udanych. Pabst wprawdzie z pozycji moralizatora, ale realistycznie i unikając zbytecznych efektów pokazuje losy ginących kolejno żołnierzy, którzy po latach bezsensownego tkwienia w okopach ze świadomością zrujnowanego życia osobistego, oczekują śmierci niczym wyzwolenia. Wielkim walorem filmu jest ścieżka dźwiękowa. Pabst umiejętnie wykorzystał możliwości, jakie dawał mu nowy wynalazek. Film jest również przykładem znakomicie prowadzonego, przemyślanego w każdym szczególe montażu. Za swoje antywojenne przesłanie wyświetlanie obrazu zostało nakazem Goebbelsa wstrzymane. Mata Hari (Mata Hari) 91 min., USA 1931 reż.: George Fitzmaurice; scen.: Benjamin Glazer, Leo Birinsky; zdj.: William H. Daniels; wyk.: Greta Garbo, Ramon Novarro, C. Henry Gordon, Blanche Friderici, Karen Morley Opowieść o holenderskiej tancerce egzotycznej i kurtyzanie, Macie Hari (w tej roli Greta Garbo), która zdobyła sławę w Europie Zachodniej na początku XX wieku. Postać ta jednak zapisała się na kartach historii nie za sprawą swojego tańca, a z powodu spekulacji dotyczących jej działalności szpiegowskiej w czasie I wojny światowej. Oskarżona o bycie podwójną agentką na usługach Francji i Niemiec, miała rzekomo spowodować śmierć tysięcy żołnierzy na frontach. W filmie pojawia się także wątek życia uczuciowego tancerki i jej miłości do pewnego rosyjskiego lotnika, w którego wcielił się Ramon Novarro. Signum Laudis (Signum Laudis) 85 min., Czechosłowacja 1980 reż.: Martin Hollý; scen.: Vladimír Kalina, Jiří Křižan; zdj.: František Uldrich; wyk.: Ladislav Frej, Jiří Kodet, Miroslav Zounar, Vlado Müller, Josef Bláha Opowieść o okrucieństwie i bezsensie wojny przedstawiona poprzez pryzmat losów fanatycznego kaprala Hoferika żołnierza armii austro-węgierskiej, który w ostatnich dniach I wojny światowej znalazł się na wschodnim froncie. W cywilu handlarz końmi, kapral ślepo wykonuje rozkazy. Ma zdobyć i utrzymać pozycję, więc przeprowadza atak nie bacząc na straty. Zdobywa nieprzyjacielskie okopy i zostaje wycofany za linię frontu. Wojsko rozlokowuje się w na wpół zrujnowanej wielkopańskiej siedzibie. Hoferik i tutaj wykonuje swe powinności, musztrując nienawidzących go żołnierzy. Wkrótce zostaje odznaczony orderem Signum Laudis, przyznawanym zazwyczaj tylko oficerom. Umacnia to jeszcze bardziej jego oddanie dla cesarstwa i dowódców, ale tym samym mocniej oddala od szeregowców. Reżyser stworzył wiarygodny i ponadczasowy typ bohatera, którego militarystyczna machina wynosi na piedestał, by później unicestwić. Bohaterstwo, waleczność i posłuszeństwo rozkazom zostają doprowadzone do absurdu, gdy zaprogramowany do wojennych celów człowiek zatraca instynkt samozachowawczy, nakazujący chronić własne życie. Czterdziestu czterech (Styridsatstyri) Czechosłowacja 1957 reż. i scen.: Pal o Bielik; zdj.: František Lukeš; wyk.: Juraj Sarvaš, Samuel Adamčík, Dušan Blaškovič, Andrej Chmelko, Július Vašek

Żołnierze, przesiąknięci myślami rewolucyjnymi, zmęczeni rozłąką z rodzinami, czasem spędzonym w okopach na froncie i zniechęceni złym traktowaniem przez swoich zwierzchników, zbuntowali się przeciwko bezsensowi kontynuowania wojny. Za swój bunt czterdziestu czterech z nich zostało skazanych na karę śmierci. Film ma budowę ramową. Akcja rozpoczyna się od końca czyli drogą żołnierzy na egzekucję. O poprzedzających to wydarzeniach widz dowiaduje się dzięki narracji głównego bohatera Viktora Kubilca. Bunt poprzedzają epizody z życia Viktora Kubilca. Po poznaniu ukochanej Julki otrzymuje powołanie do wojska tuż po tym jak ukochana oznajmia mu, że zostanie ojcem. W filmie zaskakują, jak na tamte czasy, niezwykle przekonująco nakręcone sceny walki na froncie i okrucieństwa wojennego. Z niewoli rosyjskiej Viktor wraca ranny i tylko na krótko ma szansę spotkać się ze swoją rodziną, ponieważ ponownie zostaje wysłany na front. Wraz z każdym kolejnym epizodem filmu w bohaterze wzrasta coraz silniejszy sprzeciw wobec wojny. WOJNA JAKO SPEKTAKL Towarzysze broni (La grande illusion) 115 min., Francja 1937 reż.: Jean Renoir; scen.: J. Renoir, Charles Spaak; zdj.: Christian Matras; wyk.: Jean Gabin, Pierre Fresnay, Erich von Stroheim, Marcel Dalio, Julien Carette Film Renoira, syna słynnego malarza Augusta, został uznany za arcydzieło będące jednym z najbardziej przekonujących i wnikliwych obrazów antywojennych. Scenariusz częściowo został oparty na autentycznych przeżyciach wojennych porucznika Pinsarda kolegi Renoira z frontu, który siedmiokrotnie trafiał do niemieckiej niewoli, za każdym razem dokonując brawurowej ucieczki z oflagu. Bohaterami filmu są francuscy jeńcy, którzy przytłoczeni niewolą i pełną stagnacji atmosferą obozu, w skrajnych warunkach walczą o niezależność duchową i dążą do wolności. Na uwagę zasługuje znakomita obsada filmu, w której znaleźli się Jean Gabin oraz Erich von Stroheim. Skrzydła (Wings) 140 min., USA 1927 reż.: William A. Wellman, Harry d'abbadie d'arrast; scen.: Louis D. Lighton, Julian Johnson, Hope Loring; zdj.: Herry Perry; wyk.: Gary Cooper, Roscoe Karns, El Brendzel, Richard Tucker, Jobyna Ralston Niemy melodramat wojenny, opowiadający o losach lotników w czasie I wojny światowej. Jack i David początkowo rywalizują ze sobą, później jednak, za sprawą wspólnego udziału w bitwie z Niemcami nad Francją, rodzi się między nimi przyjaźń. Wątek zawodowego życia lotników przeplatany jest skomplikowaną historią miłosną. Skrzydła były pierwszym filmem w historii, który otrzymał Oscara dla najlepszego filmu. Dobry wojak Szwejk (Dobrý voják Švejk) 109 min., Czechosłowacja 1956 reż. i scen.: Karel Steklý, Jiří Trnka; zdj.: Rudolf Stahl; wyk.: Rudolf Hrušínský, Svatopluk Beneš, František Filipovský, Josef Hlinomaz, Eva Svobodová

Film jest adaptacją pierwszej części znanej satyrycznej powieści antywojennej autorstwa Jaroslava Haška. Ukazuje przygody Józefa Szwejka, notorycznego idioty, który w wyniku nieporozumienia w knajpie awantury z C.K. detektywem Bretschneiderem wkroczył na widownię I wojny światowej. Szwejk, znakomicie zagrany przez Rudolfa Hrušínský ego, przyznaje się na komisariacie do zabójstwa księcia Ferdynanda, za co zostaje skierowany do domu wariatów. Po pobycie w szpitalu zostaje ordynansem pułkownika Lukasza i oczekuje wyjazdu na front. Literacki pierwowzór znajduje wierne odzwierciedlenie w filmie, na który składa się szereg dowcipnych, groteskowych scen. Zachowuje również główny zamysł powieści satyrę na bezmyślne podporządkowanie się rozkazom i poleceniom. Czas wojny (War Horse) 146 min., USA 2011 reż.: Steven Spielberg; scen.: Lee Hall, Richard Curtis; zdj.: Janusz Kamiński; wyk.: Emily Watson, David Thewlis, Jeremy Irvine, Tom Hiddleston, Benedict Cumberbatch Produkcja studia DreamWorks i Stevena Spielberga to epicka opowieść o lojalności, nadziei i wytrwałości, rozegrana w scenerii wiejskiej Anglii i Francji czasu I wojny światowej. Rodzina Narracottów prowadzi farmę w Devon. Pewnego dnia ojciec kupuje pięknego konia, Joey a, który nie nadaje się jednak do pracy w gospodarstwie. Zaprzyjaźnia się z nim syn Narracottów, Albert. Gdy rumak zostaje sprzedany armii, poznajemy jego dramatyczne losy podczas wojennej zawieruchy. Tymczasem chłopak zaciąga się do wojska, mając nadzieję na odnalezienie swego najwierniejszego przyjaciela. Scenariusz filmu oparto na powieści Michaela Morpurgo, wydanej po raz pierwszy w Wielkiej Brytanii w 1982 roku. Książka stała się bestsellerem, a krytyka uznała ją niemal natychmiast za familijną klasykę. W 2007 roku adaptacja sceniczna dokonana przez Nicka Stafforda odniosła wielki sukces na deskach National Theatre i zdobyła prestiżową nagrodę Tony. Wkrótce opowieść o koniu i chłopcu podbiła teatralną publiczność w innych inscenizacjach w całej Anglii, by wreszcie zagościć na srebrnym ekranie. Czarna żmija: Jak spędziłem I wojnę światową (Blackadder Goes Forth) Wielka Brytania 1989 reż.: Richard Boden; scen.: Ben Elton, Richard Curtis; zdj.: John Hoare; wyk.: Rowan Atkinson, Tony Robinson, Hugh Laurie, Tim McInnerny, Stephen Fry Czarna żmija to cykl brytyjskich seriali komediowych, produkowany przez telewizję BBC w latach 1983 1999, opowiadający o losach kapitana Edmunda Czarna Żmija (w tej roli Rowan Atkinson) na tle historii imperium brytyjskiego. Powstały cztery seriale po sześć około półgodzinnych odcinków. Akcja czwartej serii rozgrywa się w okopach podczas I wojny światowej. Podczas gdy planowane jest kolejne wielkie natarcie, jedynym celem kapitana Czarnej Żmii jest uniknięcie śmierci, dlatego też opracowuje plany wydostania się z linii frontu. W okopach towarzyszą mu idealistyczny i nadgorliwy porucznik George i najgorszy kucharz na świecie, szeregowy Baldrick. Ekscentryczny generał Melchett dowodzi swoimi żołnierzami ze swojej francuskiej rezydencji, w czym pomaga mu kapitan Darling, którego nazwisko staje się przyczyną wielu zabawnych sytuacji. INTYMNIE: NARRACJE KOBIECE Jules i Jim (Jules et Jim) 105 min., Francja 1961

reż.: François Truffaut; scen.: F. Truffaut, Jean Gruault; zdj.: Raoul Coutard; wyk.: Jeanne Moreau, Oskar Werner, Henri Serre, Vanna Urbino, Boris Bassiak Paryż, 1912 rok. Jim i jego niemiecki przyjaciel Jules należą do artystycznej cyganerii. Kiedy poznają Catherine, niezależną, tajemniczą kobietę, nieśmiały Jules zakochuje się w niej, co nie niweczy przyjaźni młodych ludzi, często przebywających teraz we trójkę. Wybucha wojna. Jules i Jim zostają zmobilizowani i walczą po przeciwnych stronach. Po wojnie Jules poślubia Catherine, ale kiedy Jim przybywa do ich domu, znużona małżeństwem Catherine wydaje się zakochana teraz w nim... Film, który jest dziś klasyczną pozycją francuskiej nowej fali, zachował swoją świeżość i wdzięk. Przed laty wywołał protesty swoim libertynizmem moralnym, co spowodowało podniesienie granicy wieku dla widzów do 18 lat, ale reżyser nie epatuje w nim erotyką, ukazując ją w sposób dyskretny. Truffaut odtworzył starannie atmosferę epoki, ale podkreślił jednocześnie pewną ponadczasowość opowiadanej historii. Kobieta i obcy (Die Frau und der Fremde) 98 min., NRD 1984 reż. i scen.: Rainer Simon; zdj.: Roland Dressel; wyk.: Peter Zimmermann, Kathrin Waligura, Christine Schorn, Joachim Lätsch, Katrin Knappe Jest to ekranizacja opowiadania Karl i Anna Leonharda Franka, a także remake filmu z 1928 roku. Daleko od ojczyzny, na rosyjskim stepie, dwaj niemieccy jeńcy, Karl i Richard kopią długi okop, ciągnący się kilka kilometrów. Nie docierają do nich wieści z frontu, zaczynają tracić nadzieję na powrót do domu. Richard żyje wspomnieniami o swojej pięknej żonie, Annie, którymi dzieli się ze swoim towarzyszem. Karl, wtajemniczony w życie Richarda dzięki jego długim opowieściom, ma wrażenie jakby znał jego żonę, ich rodzinę i znajomych. W konsekwencji jest w stanie podać najmniejszy szczegół z ich życia. Ta sytuacja sprawia, że w wyniku udanej ucieczki staje w progu domu Anny i podaje się za jej męża. Z czasem Anna akceptuje przybysza i postanawia ułożyć sobie z nim życie. Film rozpoczyna się obrazami z rosyjskiego stepu, przypominając absurdalny dramat, natomiast kończy się niemal jak antyczna tragedia, w której bohaterowie w niezawiniony sposób stają się uwikłani w winę. To wina okoliczności, wojny, przekonuje film. W 1985 roku film otrzymał Złotego Niedźwiedzia na festiwalu w Berlinie. Bardzo długie zaręczyny (Un Long dimanche de fiançailles) 134 min., Francja 2004 reż.: Jean-Pierre Jeunet, scen.: J.-P. Jeunet, Guillaume Laurant; zdj.: Bruno Delbonnel; wyk.: Audrey Tatou, Albert Dupontel, Chantal Neuwirth, Ticky Holgado, Dominique Pinon Audrey Tatou, znana z tytułowej roli w filmie Amelia, wciela się w postać młodej Francuzki, Mathilde, która otrzymuje list z informacją, że jej narzeczony, który rzekomo zginął na froncie I wojny światowej, żyje. Mathilde spotyka się z nadawcą listu i dowiaduje się, że Manech, jej ukochany, został związany i pozostawiony na śmierć po tym, jak wyszło na jaw, że wraz z czterema innymi żołnierzami planował dezercję. Sierżant jednak zapewnia ją, że widział Manecha żywego. Mathilde rozpoczyna poszukiwania, głęboko przekonana, że odnajdzie ukochanego. Na swojej drodze spotyka wiele barwnych postaci, także doświadczonych przez wojnę, z których każda wprowadza do jej poszukiwań nowy element. Żyła sobie baba (Zhila-byla odna baba) 150 min., Rosja 2011

reż. i scen.: Andriej Smirnow; zdj.: Nikołaj Iwasiw, Jurij Szajgardanow; wyk.: Daria Jekamasowa, Władyslaw Abaszyn, Maksim Awierin, Aleksiej Sieriebriakow, Aleksiej Szewczenkow Akcja filmu rozgrywa się w latach 1909 1921. Rosyjska wioska przeżywa ciężkie chwile wojnę światową, rewolucję, wojnę ojczyźnianą. Film opowiada historię Baby, zupełnie przeciętnej wiejskiej dziewczyny. Przez pryzmat jej życia i miłości zostają ukazane losy państwa i krwawe karty historii. Poprzez jej postać poznajemy również skomplikowane relacje międzyludzkie panujące w wiosce, niepisane reguły, które definiują tę społeczność. Naczelną zasadą nie jest przyzwoitość, lecz ślepe posłuszeństwo tradycji i nie wybieganie przed szereg. A Baba łamie regułę za regułą. Nie jest to wynikiem jej złej woli, a raczej nieporadności czy naiwności. Schyłek caratu, wojna, rewolucja październikowa, walki rojalistów z komunistami (gubernia tambowska była bastionem sił walczących z komunistami i mieszkańców tego regionu spotkały masowe represje) wszystkie te wydarzenia odzierają ludzi z godności. Pozbawiają człowieka nie tylko wolności, ale przede wszystkim człowieczeństwa. Film Smirnowa jest dziełem, które powstawało przez lata. Reżyser długo poznawał obyczaje mieszkańców obwodu tambowskiego, spędził wiele godzin w archiwach. Wszystko to ma swoje odzwierciedlenie w obrazie. WOJNA PO POLSKU Dodek na froncie 85 min., Polska 1936 reż.: Michał Waszyński; scen.: Napoleon Sądek; zdj.: Albert Wywerka; wyk.: Adolf Dymsza, Alicja Halama, Mieczysław Cybulski, Helena Grossówna, Michał Znicz Podczas meczu piłkarskiego Kraków Moskwa, Dodek fauluje rosyjskiego zawodnika. Wybucha I wojna światowa. W opuszczonej chacie Dodek żołnierz armii C.K. przykrywa się płaszczem oficera rosyjskiego i jako taki zostaje odbity przez wojska rosyjskie, które przeszły do natarcia. Wzięty za oficera rosyjskiego kwateruje w polskim dworze. Jego ordynansem jest ów sfaulowany piłkarz. Dodek leczy chorych żołnierzy rosyjskich, zaleca się do pokojówki Zuzi, zdobywa względy pani pułkownikowej, doprowadza do fałszywego alarmu, wywołuje skandal w czasie wizyty Wielkiego Księcia. Zdemaskowany i wzięty za szpiega salwuje się ucieczką. Z opresji ratuje go atak legionistów, którzy przerywają front. Dodek wraca do swoich. Łuk Erosa 108 min., Polska 1986 reż.: Jerzy Domaradzki; scen.: Jacek Kondracki, J. Domaradzki; zdj.: Jacek Bławut; wyk.: Grażyna Trela, Jerzy Stuhr, Henryk Bista, Olaf Lubaszenko, Piotr Machalica Mieszkająca w Krakowie Marysia Miechowska, z początkiem I wojny światowej żegna wyruszającego na front męża. Wraz z synem zostają pozbawieni opieki i środków do życia. Marysia początkowo pracuje jako sanitariuszka i wspomaga ofiary wojny. Gdy jednak otrzymuje wiadomość o śmierci męża, czuje się jeszcze bardziej zagubiona i osamotniona. Próbuje znaleźć swój sposób na życie, szukając pocieszenia w ramionach kolejnych kochanków. W końcu trafia na deski sceny kabaretowej i zostaje tancerką. Piękna nieznajoma 87 min., Polska 1992 reż.: Jerzy Hoffman; scen.: Władymir Żeleznikow, J. Hoffman; zdj.: Jerzy Gościk; wyk.: Wojciech Malajkat, Grażyna Szapołowska, Beata Tyszkiewicz, Edward Żentara, Nikita Michałkow

Rok 1916, trwa I wojna światowa. Grupa młodych oficerów przypatruje się, jak Rasputin zabawia się, obrażając przy tym jedną z obecnych kobiet. Jeden z mężczyzn, 23-letni Obozow, wdaje się w awanturę z Rasputinem, stając w jej obronie. Zyskuje sobie tym sympatię pułkownika, który powierza mu ważną tajną misję. Obozow ma przewieźć pociągiem dokumenty do Sztokholmu. W trakcie podróży poznaje piękną, starszą od siebie damę, z którą wdaje się w romans. Nie wie jednak, że kobieta nie znalazła się w tym samym pociągu przypadkowo. Fort 13 98 min., Polska 1983 reż.: Grzegorz Królikiewicz; scen.: Krzysztof Osada, G. Królikiewicz; zdj.: Stefan Pindelski; wyk.: Leon Niemczyk, Janusz Krawczyk, Krzysztof Kursa, Grażyna Szapołowska, Jerzy Block Film psychologiczny, pokazujący, jak z doświadczeniami będącymi skutkiem wojny radzą sobie różne osoby. Kapitan oraz porucznik armii rosyjskiej w wyniku wypadku zostają zasypani w podziemiach twierdzy przemyskiej. Dzięki dostępowi do wody i zapasom żywności, mają szansę przeżyć. Jeden z nich jednak zaczyna nadużywać alkoholu, traci zmysły i popełnia samobójstwo. Drugi natomiast stara się poradzić sobie i przetrwać trudną sytuację. Zaczyna prowadzić pamiętnik.