Sprawozdanie kadencyjne z działalności Ośrodka Badawczego Adwokatury im. adw. Witolda Bayera za okres od listopada 2007 do 30 lipca 2010 roku 1. Działalność organizacyjna Ośrodka Badawczego Adwokatury im. adw. Witolda Bayera a. władze OBA Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej uchwałą nr 8/2007 z 18 grudnia 2007 r. na dyrektora Ośrodka Badawczego Adwokatury powołało adw. dra Szymon Byczko z Izby Adwokackiej w Łodzi w związku rezygnacją adw. Dariusza Wojnara z pełnionej funkcji. Rezygnacja została złoŝona w związku z wyborem do Naczelnej Rady Adwokackiej i powołaniem na funkcję członka Prezydium NRA. Adw. dr Szymon Byczko funkcję dyrektora OBA pełnił do 8 grudnia 2009 r. Po jego rezygnacji, Prezydium powierzyło funkcję Dyrektora Ośrodka Badawczego Adwokatury w ponownie adw. Dariuszowi Wojnarowi (Uchwała Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej nr 53/2009), do czasu wyboru nowych członków Rady Naukowej Ośrodka i wskazania przez nowo ukonstytuowaną Radę kandydata do pełnienia funkcji dyrektora OBA. W skład Rady Naukowej OBA w okresie od listopada 2007 do stycznia 2010 r. wchodzili: prof. Witold Wołodkiewicz Prezes Rady Naukowej1 adw. dr Szymon Byczko Dyrektor OBA prof. Dariusz Dudek członek Rady Naukowej adw. Jakub Jacyna zastępca przewodniczącego Rady Naukowej adw. Andrzej Malicki członek Rady Naukowej adw. Stanisław Mikke członek Rady Naukowej, redaktor naczelny miesięcznika Palestra adw. Marcin Radwan-Rohrenschef członek Rady Naukowej dr hab. Małgorzata Wrzołek-Romańczuk członek Rady Naukowej dr Marcin Zaborski zastępca przewodniczącego Rady Naukowej W skład zarządu OBA w okresie od listopada 2007 do stycznia 2010 r. wchodzili: dr Andrzej Stoga dyrektor Muzeum Adwokatury
adw. Sławomir Ciemny kierownik biblioteki adw. Anisa Gnacikowska sekretarz OBA Skład Zarządu w styczniu 2010 r. nie uległ zmianie. Uchwałą nr 57/2010 z 19 stycznia 2010 r. Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej powołało Radę Naukową Ośrodka Badawczego Adwokatury w osobach: prof. dr hab. Witold Wołodkiewicz Prezes Rady Naukowej adw. Joanna Agacka-Indecka adw. dr Szymon Byczko prof. dr hab. Teresa Dębowska-Romanowska prof. adw. dr hab. Jacek Giezek, Uniwersytet Wrocławski prof. dr hab. Piotr Kardas, Uniwersytet Jagielloński prof. dr hab. Andrzej Kojder, Uniwersytet Warszawski prof. dr hab. Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska Uchwałą nr 58/2010 dnia 2 lutego 2010 r. Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej powołało w skład Rady Naukowej Ośrodka Badawczego Adwokatury adw. Andrzeja Malickiego i adw. Marka Antoniego Nowickiego. W związku z tragicznym wypadkiem lotniczym pod Smoleńskiem, w którym zginęli adw. Joanna Agacka-Indecka Prezes NRA oraz redaktor Naczelny Miesięcznika Palestra adw. Stanisław Mikke, konieczne jest uzupełnienie składu osobowego Rady Naukowej. W związku z powołaniem przez Prezydium NRA na funkcję redaktora Naczelnego Miesięcznika Palestra adw. Stanisława Jaworskiego, b. Prezesa NRA, członka Izby Adwokackiej w Warszawie, stosownie do treści statutu OBA wszedł on w skład Rady Naukowej. Inne decyzje personalne do czasu sporządzenia niniejszego sprawozdania nie zostały podjęte. Etatowymi pracownikami Ośrodka były: mgr Maria Aniszewska (sekretariat) i mgr Iwona Usak-Bulikowska (Biblioteka Adwokatury). W styczniu 2010 r. dokonano likwidacji jednego etatu i od 03 lutego 2010 r. obowiązki związane z prowadzeniem sekretariatu OBA pełni mgr Iwona Usak-Bulikowska. b. prace organizujące funkcjonowanie Ośrodka sprawy lokalowe
Ośrodek Badawczy Adwokatury przez ponad 30 lat mieścił się w siedzibie Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie. Trudna sytuacja lokalowa Warszawskiej ORA, związana m.in. ze zwiększonym naborem na aplikację adwokacką, złym stanem technicznym budynku i Ŝądaniem wystosowanym przez władze miejskie usunięcia z budynku przy Al. Ujazdowskich wszystkich organizacji, którym ORA w Warszawie uŝyczała swoich pomieszczeń, spowodowała konieczność wyprowadzki. W Alejach Ujazdowskich 49 Ośrodek pozostał do końca kwietnia 2008 r., po czym przeniósł się, w oczekiwaniu na swą nową siedzibę przy ul. Świętojerskiej 16 (II p., lokal nad biurami NRA) do pokoi Wiceprezesów NRA w biurze NRA, gdzie sekretariat OBA funkcjonował do lutego 2009 r. W tym okresie wyposaŝenie sekretariatu, zbiory biblioteczne i archiwalne pozostawały w magazynach. Ośrodek powrócił w pełni do swej działalności po zakończeniu remontu lokalu zakupionego przez NRA i przeprowadzce, która nastąpiła w marcu 2009 r. Aktualne dane adresowe Ośrodka Badawczego Adwokatury: 00-202 Warszawa, ul.świętojerska 16, tel. 22-621-44, mail: oba@nra.pl c. Biblioteka Adwokatury Wraz z koniecznością zmiany siedziby OBA niezbędne stało się dokonanie selekcji zbiorów Biblioteki Adwokatury. W miesiącach poprzedzających wyprowadzkę (styczeń 2008 r. kwiecień 2009 r.) dokonano szczegółowego przeglądu ponad 6500 ksiąŝek i 1600 czasopism, przy merytorycznym nadzorze Dyrektora OBA adw. dra Szymona Byczko. Zbiory wycofane przekazano w darze Bibliotece Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie bądź przeznaczono do sprzedaŝy antykwarycznej. W okresie maj 2008 r. luty 2009 r. zbiory Biblioteki, liczące obecnie ponad 4 000 woluminów, znajdowały się w magazynach. Trwały wówczas prace związane z aktualizacją danych w katalogu Biblioteki Adwokatury oraz poszukiwania i zakupy zbiorów dotyczących historii Adwokatury, wspomnień i pamiętników adwokatów, druków i czasopism związanych z działalnością Adwokatury i samorządów adwokackich, zarówno w aspekcie historycznym, jak i bieŝącym. Zbiory biblioteczne oraz archiwum OBA (ok. 300 teczek i 70 maszynopisów) zawierające dokumenty związane z działalnością Ośrodka stały się dostępne po umieszczeniu ich w nowej siedzibie OBA oraz w szafach bibliotecznych znajdujących się w biurze NRA. 2. Organizacja i prace centrum monitoringu zmian legislacyjnych
Nie zmienił się zasadniczo dotychczasowy sposób funkcjonowania centrum monitoringu zmian legislacyjnych. Do OBA spływają z Naczelnej Rady Adwokackiej projekty ustaw, które Ośrodek kieruje, z prośbą o opinię, do członków zespołu konsultacyjnego zajmujących się daną dziedziną prawa. Sporządzone opinie są przekazywane NRA. W pracach centrum uczestniczy adw. Agnieszka Gołaszewska z Izby Warszawskiej. W maju 2010 r. prof. dr hab. Piotr Kardas nadesłał do ośrodka propozycję powołania odrębnego zespołu zajmującego się monitoringiem prac legislacyjnych związanych z prawem i postępowaniem karnym. Przedstawił jednocześnie swoją pozycję składu osobowego zespołu. W maju 2010 r. odbyło się spotkanie robocze z udziałem p.o. Prezesa NRA adw. Andrzeja Michałowskiego, Przewodniczącego Komisji Parlamentarnej adw. Rafała Dębowskiego oraz p.o. Dyrektora OBA adw. Dariusza Wojnara. W trakcie spotkania ustalono, Ŝe OBA zajmie się wstępną oceną nadchodzących do zaopiniowania w trybie konsultacji społecznych projektów ustaw. Opiniowaniu będą podlegały jedynie te z projektów, które w szerokim tego słowa znaczeniu swą materią obejmować będą zagadnienia swobód i wolności obywatelskich oraz o ile będą posiadały bezpośredni związek z wykonywaniem zawodu adwokata. Sporządzone opinie będą przekazywane do wykorzystania bezpośrednio do Przewodniczącego Komisji Parlamentarnej oraz sekretariatu NRA. Według stanu na 30 lipca 2010 r., OBA przekazało łącznie 37 opinii. W okresie od marca 2010 r. do lipca 2010 r. wpłynęło do zaopiniowania łącznie 45 projektów ustaw, sporządzono 13 opinii, w przypadku 8 nie stwierdzono potrzeby sporządzania opinii do ustawy. 3. Prace badawcze prowadzone przez OBA W omawianym okresie sprawozdawczym Ośrodek kontynuował prowadzenie samodzielnych prac badawczych w zakresie badań socjologicznych związanych z Adwokaturą. Postanowiono rozwinąć dotychczasowe prace badawcze dotyczące środowiska adwokackiego, zakończone w minionej kadencji raportem z przygotowanej i przeprowadzonej ankiety Samorząd adwokacki a wysokie standardy wykonywania zawodu
adwokata. Uchwałą nr 1 z posiedzenia 11 grudnia 2007 r. Rada Naukowa OBA rekomendowała Prezydium NRA przeprowadzenie badań środowiska adwokackiego w oparciu o projekt badawczy przygotowany przez zespół koordynowany przez apl. adw. Jarosława Majorka pod merytorycznym nadzorem prof. Andrzeja Kojdera. Nowe badanie socjologiczne dotyczące środowiska adwokackiego miało na celu najogólniej rzecz ujmując zbadanie, jak adwokaci oceniają swój zawód dzisiaj i jak widzą jego perspektywy. Badanie było jakościowe, polegało na przeprowadzeniu i opracowaniu dwu- czterogodzinnych wywiadów z 31 przedstawicielami Palestry z 6 okręgowych izb adwokackich, tzw. duŝych i małych izb: koszalińsko-słupskiej, krakowskiej, łódzkiej, poznańskiej, rzeszowskiej i warszawskiej. Prace nad projektem rozpoczęto w listopadzie 2007 r., badania socjologiczne przeprowadzano w marcu i kwietniu 2008 r. Wyniki zwieńczone raportem badawczym opublikowano w opracowaniu: Jarosław Majorek, Adam Niewęgłowski, Mikołaj Pawlak, Między rynkiem a etosem. Adwokaci o swoim zawodzie i jego przyszłości. Raport z badania socjologicznego, konsultacja naukowa prof. dr hab. Andrzej Kojder, koordynator badania adw. Dariusz Wojnar, Warszawa 2009. OBA udziela wsparcia takŝe zewnętrznym zamierzeniom badawczym, m.in. poprzez udostępnienie zbiorów bibliotecznych i archiwalnych oraz pomoc w poszukiwaniu respondentów; m.in. OBA wyraziło zainteresowanie projektem badawczym Rafała Mrówczyńskiego, realizowanym w Instytucie Badań nad Europą Wschodnią przy Uniwersytecie Bremy (Forschungsstelle Osteuropa an der Universitaet Bremen), dotyczącym biografii zawodowych adwokatów wykonujących zawód w okresie PRL oraz po transformacji roku 1989. Na prośbę Prezydium NRA, po zapoznaniu się z przedstawionym przez Pawła Antkowiaka z Uniwersytetu im.a.mickiewicza w Poznaniu zarysem planowanych badań, OBA umoŝliwi przeprowadzenia badania ankietowego w trakcie obrad Krajowego Zjazdu Adwokatury. Ośrodek rozpatruje równieŝ prośbę dr adw. dr Tomasza J. Kotlińskiego o dofinansowanie jego badań naukowych dotyczących samorządu adwokackiego oraz adwokatów Galicji i Małopolski w latach 1849-1939, których rezultatem ma być monografia poświęconej tej tematyce. 4. konkurs na opracowanie koncepcji graficznej identyfikacji wizualnej samorządu adwokatów
Na przełomie lat 2008 2009 zorganizowano i przeprowadzono konkurs na opracowanie koncepcji graficznej identyfikacji wizualnej samorządu adwokatów. Przedmiotem konkursu było opracowanie projektowe elementów identyfikacji wizualnej tworzącej wizerunek samorządu zawodowego adwokatów. Pod pojęciem wizerunku samorządu zawodowego adwokatów naleŝało rozumieć takie opracowanie projektowe, które stałoby się nośnikiem dwóch podstawowych składników budujących toŝsamość tej organizacji, tzn. przyczyny jej istnienia i poczucia przynaleŝności do niej. Konkurs skierowany był do środowiska akademickiego: absolwentów i studentów uczelni, w szczególności kierunków wzornictwa przemysłowego i grafiki. Rozstrzygnięcie konkursu, na który napłynęło ponad 30 prac, nastąpiło 26 marca 2009 r. Jury Konkursu w składzie: Przewodniczący adw. Stanisław Mikke, członkowie: prof. dr hab. Jacek Ojrzanowski; prof. dr hab. Stanisław Pluta z ASP w Krakowie, prof. Marek Stańczyk z ASP w Warszawie, adw. adw. Tomasz Kopoczyński, Jerzy Naumann i Dariusz Wojnar. Jury przyznało nagrodę konkursową w wysokości 11.000 zł pracy Aleksandry Moniki Gołdyn i Doroty Sawickiej z Koszalina. Przyznano takŝe trzy wyróŝnienia po 3.000 zł dla prac: Jacka Kluszczyńskiego z Łodzi, Katarzyny Aderek z Warszawy i Wiesława Grzegorczyka z Rzeszowa. Praca nagrodzona stała się podstawą do stworzenia znaku Adwokatury Polskiej. 4. Działalność informacyjna i wydawnicza OBA a. elektroniczne Wiadomości OBA Regularnie ukazują się kolejne Wiadomości OBA adwokatura.pl, elektroniczny biuletyn informacyjny środowiska adwokackiego, powstający dzięki współpracy z Biurem Prasowym NRA. Wiadomości trafiają do blisko połowy stanu osobowego Palestry (prawie 3 000 adresów odbiorców). b. publikacje ksiąŝkowe Biblioteka Ośrodka Badawczego Adwokatury W ramach serii Biblioteka Ośrodka Badawczego Adwokatury wydano: - Materiały robocze na IX Zjazd Adwokatury Warszawa 23 25 listopada 2007 r. przygotowane przez Komisje Zjazdową przy Naczelnej Radzie Adwokackiej [które zawierały m.in. biogramy delegatów na Zjazd oraz treść uchwał podejmowanych przez wyborcze Zgromadzenia Izb], oprac. adw. Dariusz Wojnar, Warszawa 2007. Wymienione wydawnictwo zostało przeznaczone dla Delegatów i Gości Zjazdu,
- Jarosław Majorek, Adam Niewęgłowski, Mikołaj Pawlak, Między rynkiem a etosem. Adwokaci o swoim zawodzie i jego przyszłości. Raport z badania socjologicznego, konsultacja naukowa prof. dr hab. Andrzej Kojder, koordynator badania adw. Dariusz Wojnar, Warszawa 2009. c. dalsze plany wydawnicze OBA - rozpoczęto prace nad zeszytem 1 tomu III Słownika biograficznego adwokatów polskich, obejmującego biogramy adwokatów zmarłych po roku 1945; - rozpoczęto przygotowania do wydania materiałów roboczych na X Zjazd Adwokatury; - w porozumieniu z Centralnym Zespołem Wizytatorów przygotowywana będzie publikacja poradnik dla adwokatów rozpoczynających wykonywanie zawodu. 6. Współpraca Ośrodka a. Ogólnopolskie Konkursy Krasomówcze dla Aplikantów Adwokackich i Seminarium Wymowy Prawniczej W omawianym okresie Ośrodek Badawczy Adwokatury współorganizował Ogólnopolskie Konkursy Krasomówcze dla Aplikantów Adwokackich, współpracując z Izbą Krakowską (finał konkursu w 2007 r.) i Izbą Warszawską (finały w r. 2008 i 2009 r.). Finał Konkursu Krasomówczego w roku 2010 będzie organizowane we współpracy z Izbą Adwokacką w Łodzi. Ośrodek współdziałał równieŝ z Fundacją Adwokatury Polskiej w corocznej organizacji cyklu wykładów Seminarium wymowy prawniczej, wygłaszanych dla studentów prawa na Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. b. współpraca z Business Centre Club Ośrodek Badawczy nawiązał współpracę z Business Centre Club, polegającą na organizowaniu dla przedsiębiorców wykładów przygotowywanych i wygłaszanych przez adwokatów. c. pomoc dla Kampanii Prawo Wyborcze dla Wszystkich Obywateli
W związku z inicjatywą Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego w Krakowie Prawo Wyborcze dla Wszystkich Obywateli, dotyczącą nieprawidłowości przy głosowaniu osób niewidzących, które to nieprawidłowości wynikają z wadliwej regulacji prawnej, Ośrodek Badawczy Adwokatury ofiarował swoją pomoc przy rozwiązywaniu problemu, podejmując się, całkowicie nieodpłatnie, przygotowania i przeprowadzenia moŝliwego postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym. 17 listopada 2009 r. w Sali Rady Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego odbyła się konferencja Proces ratyfikacji przez Rzeczpospolitą Polską Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych. Z ramienia Ośrodka Badawczego Adwokatury im. adw. W. Bayera uczestniczył w niej adw. dr Szymon Byczko, prezentujący postępy w pracach OBA poświęcone wnioskowi do Trybunału Konstytucyjnego, w zakresie korzystania przez osoby niewidome z czynnego prawa wyborczego. Tematem konferencji były zagadnienia związane z brakiem regulacji prawnych umoŝliwiających niepełnosprawnym funkcjonowanie w Ŝyciu publicznym na gruncie prawa rodzinnego, cywilnego i administracyjnego. d. prace pomocnicze dla NRA Ośrodek przeprowadzał równieŝ prace pomocnicze dla NRA, m.in. przy tworzeniu Krajowego rejestru adwokatów i aplikantów adwokackich i opracowywaniu ankiet nadesłanych przez uczestników akcji PRO BONO. 7. Działalność rekreacyjna Od początku istnienia OBA sport i rekreacja znajdowały się w kręgu zainteresowań Ośrodka. W omawianym okresie sprawozdawczym odbyły się w Sztynorcie III i IV Adwokackie Mistrzostwa Polski w śeglarstwie zorganizowane przez mec. Anisę Gnacikowską. 8. Uchwały Rady Naukowej OBA Uchwały podjęte na posiedzeniu 11 grudnia 2007 r. Uchwała nr 1
Rada Naukowa Ośrodka Badawczego Adwokatury rekomenduje Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej przeprowadzenie badań środowiska adwokackiego w oparciu o projekt badawczy przygotowany przez zespół koordynowany przez apl. adw. Jarosława Majorka pod merytorycznym nadzorem prof. dra hab. Andrzeja Kojdera. Uchwała nr 2 Rada Naukowa Ośrodka Badawczego Adwokatury składa podziękowanie adw. Dariuszowi Wojnarowi za przywrócenie Ośrodkowi Badawczemu Adwokatury właściwego miejsca pośród instytucji samorządu adwokackiego, nakładem cięŝkiej pracy i osobistego zaangaŝowania. Jednocześnie z Ŝalem i zrozumieniem przyjmujemy decyzję o rezygnacji z dalszego kierowania Ośrodkiem. WyraŜamy nadzieję na dalszą owocną współpracę. Uchwała nr 3 Rada Naukowa Ośrodka Badawczego Adwokatury rekomenduje Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej adw. dra Szymona Byczko na stanowisko Dyrektora Ośrodka Badawczego Adwokatury im. adw. Witolda Bayera. 9. Plany i zamierzenia Planom funkcjonowania OBA było poświęcone w całości pierwsze posiedzenie nowo powołanej w styczniu i lutym 2010 r. Rady Naukowej. Celem posiedzenia, które odbyło się 26 lutego br., było wyszczególnienie obszarów przyszłych badań prowadzonych i koordynowanych przez Ośrodek. Ustalono jako wiodące kierunki badań: jakość prawa, stosowanie prawa i rolę Adwokatury. Podniesiono równieŝ wnioski praktyczne, aby rozpocząć prace poświęcone badaniu orzecznictwa sadów apelacyjnych z zamiarem utworzenia jednolitego zbioru tego orzecznictwa, dostępnego dla całego wymiaru sprawiedliwości. Postanowiono kontynuować badania historyczne OBA, rozwijać projekty badań socjologicznych dotyczących środowiska adwokackiego. Podjęto decyzję o konieczności przygotowania regulaminu, według którego przyjmowane i rozpoznawane byłyby wnioski o granty badawcze.