Uwarunkowania prawne i finansowe małych instalacji biogazowych Andrzej Curkowski acurkowski@ieo.pl Energia odnawialna szansą rozwoju województwa podlaskiego. Mikro i małe instalacje biogazowe. Białystok 18.12.2014
Podstawowe definicje wg. nowelizacji Prawa Energetycznego (tzw. Mały Trójpak) surowce rolnicze produkty uboczne rolnictwa BIOGAZ ROLNICZY BIOGAZ KOMUNALNY inne surowce niż wymienione w definicji biogazu rolniczego np. odpady kuchenne, spożywcze, ogrodnicze płynne lub stałe odchody zwierzęce produkty uboczne lub pozostałości z przetwórstwa produktów pochodzenia rolniczego lub biomasy leśnej PROSUMENT LUB REJESTR WYTWÓRCÓW BIIOGAZU ROLNICZEGO ARR surowce z oczyszczalni ścieków oraz składowisk odpadów KONCESJA URE do 40kW e /120kW t od 40-200kW e / 120-600kW t nn <110 kv nn <110 kv MIKROBIOGAZOWNIA MAŁA BIOGAZOWNIA 2
Ramy prawne mikro i małych biogazowni rolniczych wg. nowelizacji Prawa Energetycznego (tzw. Mały Trójpak) i innych ustaw MIKROBIOGAZOWNIA MAŁA BIOGAZOWNIA Obowiązek zakupu energii elektrycznej z mikrobiogazowni przyłączonej do sieci po cenie równej 80% średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej w poprzednim roku kalendarzowym Obowiązek zakupu energii elektrycznej instalacji przyłączonych do sieci dystrybucyjnej Możliwość wytwarzania i sprzedaży energii elektrycznej przez osobę fizyczną bez konieczności zakładania działalności gospodarczej, przekazywanie informacji operatorowi o zmianach mocy i rodzaju instalacji Konieczność wpisu do rejestru biogazowni rolniczych ARR lub uzyskania koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej URE (wymagana działalność gospodarcza) Przyłączenie do sieci dystrybucyjnej nn bez opłaty przyłączeniowej - na podstawie zgłoszenia w przedsiębiorstwie energetycznym, gdy moc zainstalowana nie jest większa niż określona w wydanych warunkach - przyłączenia na podstawie umowy o przyłączenie do sieci w innych przypadkach Instalacja układu zabezpieczającego i układu pomiarowo-rozliczeniowego na koszt operatora systemu dystrybucyjnego Brak pozwolenia na budowę dla instalacji bez fundamentów o konstrukcji kontenerowej, zgłoszenie budowlane Przyłączenie do sieci na podstawie wniosku o określenie warunków przyłączenia, połowa opłaty przyłączeniowej Konieczność uzyskania pozwolenia na budowę Brak wymogu raportu oddziaływania na środowisko dla biogazowni rolniczych (do mocy 0,5 MW) 3
Formy wsparcia mikro i małych biogazowni wg. Projektu Ustawy o OZE (wersja przekazana do Sejmu RP) Mikrobiogazownia Produkcja energii [MWh] Cena sprzedaży energii [PLN/MWh] Stała cena (FIT) Operator Systemu Dystrybucyjnego Mała biogazownia Zobowiązania ilościowe (świadectwa pochodzenia) Produkcja energii [MWh] Cena sprzedaży energii [PLN/MWh] Operator Systemu Dystrybucyjnego Przetarg na produkcję określonego wolumenu energii po ustalonej cenie Zysk ze sprzedaży ŚP [PLN/MWh] (1 MWh = 1 świadectwo pochodzenia) URE TGE lub umowy bilateralne Aukcje (przetargi) Produkcja energii [MWh] Cena sprzedaży energii [PLN/MWh] Operator Systemu Dystrybucyjnego
Propozycje systemu wsparcia wg. Projektu Ustawy o OZE (wersja przekazana do Sejmu RP) Mikrobiogazownia bez działalności gospodarczej - Prosument Zużycie na potrzeby własne oszczędność na zakupie 80% średniej ceny rynkowej energii elektrycznej w roku ubiegłym 15 lat od uruchomienia, max. do 2035 Mała biogazownia z działalnością gospodarczą istniejąca instalacja - 100% ceny energii elektrycznej + Świadectwa pochodzenia nowa instalacja cena gwarantowana na 15 lat, ustalana na podstawie aukcji (przetargu) ogłaszanej co najmniej raz w roku odrębne aukcje dla instalacji o sprawności wytworzenia energii elektrycznej poniżej 4000 MWh/MW/rok oddzielne aukcje dla instalacji do 1 MW, obejmujące min 25% wolumenu energii 5
Skala najmniejszych projektów biogazowych 31; 63,9 MW 14% 16; 70,2 MW 7% 11; 0,2 MW 5% 2% 5; 0,6 MW 19; 7,3 MW 8% Mikrobiogazownie (0-0,04> MW Małe biogazownie (0,04-0,25) MW Instalacje <0,25-0,5) MW Instalacje <0,5-1) MW 19; 32,2 MW 9% Instalacje <1-1,5) MW Instalacje <1,5-2) MW 33% Instalacje <2-2,5) MW 49; 57,5 MW 22% 73; 49,3 MW Instalacje <2,5-) MW Źródło: BAZA DANYCH INWESTYCJE BIOGAZOWE 2014 6
Działające i planowane mikro (do 40kW) i małe (do 200kW) biogazownie rolnicze Województwo Gmina Miejscowość Moc [kwe/kwt] Inwestor Stan projektu kujawsko-pomorskie Wąpielsk Długie 75 Wojciech Radoszewski działająca lubelskie Adamów Szewnia Dolna 30 Eko-Pol Sp. z o.o. działająca - doświadczalna podlaskie Bielsk Podlaski Hryniewicze Duże 40 Gospodarstwo ekologiczne, Andrzej Naumczuk planowana podlaskie Sokoły Krzyżewo 40 EPC Agro-Energetyka Sp. z o.o. planowana podlaskie Siemiatycze Siemiatycze 190 Przedsiębiorstwo Komunalne w Siemiatyczach planowana pomorskie Gdańsk Gdańsk 20 b.d. planowana - doświadczalna pomorskie Nowa Karczma Lubań 7-10 Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego działającadoświadczalna pomorskie Skarszewy Bolesławów 150 Zespół Szkół Rolniczych Kształcenia Praktycznego w Bolesławowie planowana - doświadczalna opolskie Pawłowiczki Urbanowice 10 egie Sp. z o.o. działająca śląskie Toszek Proboszczowice 8 MIKROBIOGAZ Sp. z o.o. planowana śląskie Katowice Katowice 24 MIKROBIOGAZ Sp. z o.o. działająca śląskie Pszczyna Studzionka 30 Gospodarstwo Rolne Babiana i Grzegorz Pojda działająca śląskie Pszczyna Wisła Mała 30 Gospodarstwo Rolne Janusz Mikołajec działająca śląskie Koszęcin Nowy Dwór/ Cieszowa 29 Eko-Innowacje działająca warmińsko-mazurskie Purda Bałdy 8-10 kwt Centrum Badań Energii Odnawialnej UWM działającadoświadczalna warmińsko-mazurskie Elbląg Klepa 100 b.d. planowana wielkopolskie Poznań Poznań 20 Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Poznaniu działającadoświadczalna Źródło: BAZA DANYCH INWESTYCJE BIOGAZOWE 2014 7
Nakłady inwestycyjne DLA MIKRO I MAŁYCH BIOGAZOWNI GŁÓWNIE KOMORA FERMENTACYJNA AGREGAT KOGENERACYJNY 8
Nakłady inwestycyjne Koszty eksploatacyjne PLN PLN CAPEX i OPEX MIKROBIOGAZOWNI ROLNICZEJ 1 400 000 300 000 1 200 000 Suma nakładów inwestycyjnych 250 000 1 000 000 Suma kosztów eksploatacyjnych 200 000 800 000 150 000 600 000 400 000 100 000 200 000 50 000 0 5 10 20 40 Moc mikrobiogazowni [kw] 9 -
Koszty energii z mikroinstalacji OZE (1-200 kw) i ceny energii elektrycznej 10
Analiza wrażliwości podstawowych czynników ekonomicznych na koszt produkcji energii (LCOE) dla biogazowni 40 i 200 kw Mikrobiogazownia 40 kw KOSZTY SUBSTRATU Mała biogazownia 200 kw 11
Substrat- produktywny, tani, własny, lokalny 12
Kryteria optymalizacji doboru substratów
Zasoby do realizacji biogazowni 10-200 kw przykład dla gnojowicy i kiszonki kukurydzy *Proporcje substratów odnoszą się do udziału w wartości energetycznej wsadu
Możliwości dofinansowania mikrobiogazowni z programów Prosument i PROW Źródło finansowania Status Realizowany Zatwierdzany przez Komisję Europejską Budżet 800 mln zł 70 mln zł Wysokość dofinansowania 100%, w tym dotacja 40% 90% dotacja Maks. koszt kwalifikowalny 300-450 tyś zł b.d. Wartość projektu grupowego min. 2 mln zł max. 2 mln zł Kwalifikowalność podatku VAT tak nie Wydatkowanie środków do 2022 r. (umowy do 2020 r.) do 30.06.2015 r. (lub 09.2015) Beneficjent pośredni Gminy, WFOŚiGW (Wrocław, Szczecin, Kraków, Gdańsk, Olsztyn), bank (od marca 2015) Gmina wiejska (min. jedna w każdym województwie) Osoba fizyczna, w tym prowadząca Osoba fizyczna, wspólnota lub Beneficjent końcowy gospodarstwo rolne, instytucje 15 spółdzielnia mieszkaniowa użyteczności publicznej
Maksymalne i jednostkowe koszty kwalifikowalne mikrobiogazowni oraz instalacji hybrydowych z udziałem mikrobiogazowni Rodzaj instalacji Moc Maksymalne jednostkowe koszty kwalifikowalne Maksymalna wysokość kosztów kwalifikowanych Osoba fizyczna Wspólnota lub spółdzielnia mieszkaniowa Mikrokobiogazownia Instalacje hybrydowe z udziałem mikrobiogazowni <20 kw 20-40 kw 40 000 zł/kw e 30 000 zł/kw e 300 tyś zł 300 tyś zł - - 450 tyś zł 450 tyś zł Instalacji hybrydowa z udziałem mikrobiogazowni do 40 kwe i źródła ciepła (np. pompy ciepła) do 300 kwt, Koszt kwalifikowany każdego z urządzeń wytwarzających energię mogących pracować samodzielnie >= 20% łącznych kosztów kwalifikowanych instalacji, Wysokość dotacji do kosztów kwalifikowanych: do 40% dla źródeł elektrycznych, do 20% dla źródeł ciepła, średnia ważona ww. dla instalacji hybrydowych, Instalacja OZE realizowana w ramach Prosumenta musi zasilać budynki których min. 50% powierzchni jest wykorzystywane na cele mieszkalne.
Kwalifikowalność kosztów dla mikrobiogazowni w ramach Programu Prosument KOSZTY KWALIFIKOWALNE MIKROBIOGAZOWNI W PROSUMENCIE Zakup, montaż i uruchomienie kompletnej instalacji umożliwiającej współpracę z instalacjami odbiorczymi w budynku Instalacja zasilania w paliwo (przyłącze, zbiorniki), Zakup i montaż układu technologicznego mikrobiogazowni do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji Zakup, montaż i uruchomienie urządzeń do magazynowania energii elektrycznej lub ciepła + + + + Liczniki ciepła i energii elektrycznej lub gazu + Materiały i roboty niezbędne do przyłączenia do sieci elektroenergetycznej Projekt techniczny, dokumentacja konieczna do uzyskania pozwoleń administracyjnych + + Roboty budowlane w obrębie pomieszczenia źródła ciepła 17 +
Proste narzędzie doboru mikroinstalacji Zapraszamy wkrótce na nasz nowy serwis! www.obywatelzenergia.pl 18
Andrzej Curkowski Instytut Energetyki Odnawialnej acurkowski@ieo.pl 48 22 825 46 52