POWIATOWY URZĄD PRACY C E N T R U M A K T Y W I Z A C J I Z A W O D O W E J ul. Północna 9b, 43-600 Jaworzno, tel. centrala: 32 618-19-00, 32 618-19-24, fax 32 618-19-01, e-mail: urzad@pup-jaworznol.pl, www.pup-jaworzno.pl RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH za 2012r. Część II absolwenci szkół ponadgimnazjalnych Jaworzno, sierpień 2013r.
Wstęp Niniejsze opracowanie stanowi uzupełnienie Rankingu zawodów deficytowych oraz nadwyżkowych za 2012r. i zawiera analizę bezrobocia wśród absolwentów jaworznickich szkół ponagimnazjalnych, którzy zakończyli edukację w 2012r. Raport został opracowany na podstawie danych o uczniach szkół ponadgimnazjalnych z Systemu Informacji Oświatowej (SIO) MEN oraz informacji o bezrobotnych absolwentach pozostających w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Jaworznie końcem 2012r. Kategoria absolwenta obejmuje osoby bezrobotne w okresie do 12 miesięcy od dnia określonego w dyplomie, świadectwie lub innym dokumencie potwierdzającym ukończenie szkoły zawodowej, średniej, wyższej. Populacja absolwentów może kwalifikować się do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy (zgodnie z art. 49 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy), tj.: bezrobotnych do 25 roku życia, bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych tj. bezrobotnych nieposiadających kwalifikacji do wykonywania jakiegokolwiek zawodu poświadczonych dyplomem, świadectwem, zaświadczeniem instytucji szkoleniowej lub innym dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego które definiowane jest jako doświadczenie uzyskane w trakcie zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej lub prowadzenia działalności gospodarczej przez okres co najmniej 6 miesięcy, bezrobotnych bez wykształcenia średniego. Powiatowy Urząd Pracy w Jaworznie proponuje osobom jw. różne formy aktywizacji zawodowej przewidziane w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Najbardziej popularną formą są staże, w ramach których aktywizuje się najwięcej absolwentów. Ponadto bezrobotni absolwenci korzystają z usług poradnictwa zawodowego, szkoleń, zajęć w Klubie Pracy (gdzie poznają techniki aktywnego poszukiwania pracy), a także przyznawane są jednorazowe środki na podjęcie własnej działalności gospodarczej. - 2 -
W 2012r. szkoły ponadgimnazjalne w Jaworznie ukończyło 1 223 uczniów (tj. o 184 osób mniej niż w 2011r.), z czego 46,2% stanowili absolwenci liceów ogólnokształcących i profilowanych, 27,9% absolwenci szkół średnich technicznych, 7,3% zasadniczych szkół zawodowych oraz 18,6% szkół policealnych. Tabela 1. Absolwenci szkół ponadgimnazjalnych w latach 2008-2013r. Razem absolwentów liceów ogólnokształcących i profilowanych w tym absolwenci: szkół średnich technicznych zasadniczych szkół zawodowych szkół policealnych 2008r. 1 315 658 438 123 96 2009r. 1 280 643 443 111 83 2010r. 1 328 626 428 124 150 2011r. 1 407 674 501 106 126 2012r. 1 223 565 341 89 228 2013r.* 1 637 728 398 113 398 * prognoza SIO MEN Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Systemu Informacji Oświatowej (SIO) MEN Absolwenci szkół ponadgimnazjalnych pozostający w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Jaworznie w końcu 2012r. wg wykształcenia W ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Jaworznie w końcu 2012r. pozostawało zarejestrowanych 290 bezrobotnych w okresie 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. Wśród w/wym. 170 bezrobotnych to osoby, które ukończyły w 2012r. edukację w jaworznickich szkołach ponadgimnazjalnych. Najliczniejszą grupę (tj. 56,5%) stanowiły osoby, które uzyskały wykształcenie średnie ogólnokształcące (ukończyły szkoły średnie techniczne ale nie posiadały wyuczonego zawodu oraz absolwenci liceów). Absolwenci zasadniczych szkół zawodowych stanowili 19,4%. Odsetek bezrobotnych absolwentów Struktura wykształcenia absolwentów jaworznickich szkół ponadgimnazjalnych, pozostający w ewidencji PUP w Jaworznie w końcu 2012r. zasadnicze zawodowe 19,4% średnie ogolnokształ cące 56,5% policealne i średnie zawodowe 24,1% jaworznickich szkół ponadgimnazjalnych wśród ogółu osób bezrobotnych pozostających w ewidencji końcem 2012r. wyniósł 4,9%. - 3 -
Napływ absolwentów do ewidencji osób bezrobotnych Podczas rejestracji w PUP w Jaworznie świadectwo ukończenia w 2012r. jaworznickich szkół ponadgimnazjalnych przedłożyło 409 osób, co stanowiło 33,4% ogółu absolwentów roku szkolnego 2011/2012. Najliczniejszą grupę stanowiły osoby, które uzyskały świadectwo ukończenia liceum ogólnokształcącego lub profilowanego (40,6%) oraz szkoły technicznej (39,9% ogółu). Liczba "absolwentów", którzy przedłożyli świadectwo ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej w 2012r. wg typów szkół LICEUM 166 TECHNIKUM 163 ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA 56 SZKOŁA POLICEALNA 24 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 Źródło: Opracowanie i dane własne Analiza zawodów uzyskanych przez ww. absolwentów szkół ponadgimnazjalnych wskazuje na znaczną przewagę liczebną osób, które pozostają bez zawodu. Grupa ta stanowiła ponad 72% wszystkich absolwentów, którzy zakończyli edukacje w 2012r. Zaledwie 104 osoby spośród tych, którzy przedłożyli świadectwo ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej, posiadały zawód. Końcem roku w ewidencji bezrobotnych pozostało 170 osób (41,6% wszystkich absolwentów jaworznickich szkół ponadgimnazjalnych, którzy przedłożyli świadectwo ukończenia edukacji w 2012r.), z czego 69,4% to osoby bez zawodu. - 4 -
Struktura bezrobotnych absolwentów wg typów szkół Szkoły średnie techniczne Lokalne szkoły średnie techniczne ukończyło 341 uczniów, z czego w końcu 2012r. w ewidencji PUP w Jaworznie pozostało zarejestrowanych 23,1% (79 absolwentów). Najliczniejszą grupę wśród zarejestrowanych stanowili absolwenci, którzy nie uzyskali tytułu zawodowego (46 osób) 58,2 % ogółu. Pozostali bezrobotni posiadali m.in. zawód: technik hotelarstwa (7 osób), technik logistyk (5 osób), technik informatyk (4 osoby), technik pojazdów samochodowych (4 osoby), technik obsługi turystycznej (3 osoby), technik ekonomista (3 osoby), technik mechanik (2 osoby), technik mechatronik (2 osoby), technik organizacji usług gastronomicznych (2 osoby). Licea ogólnokształcące i profilowane W 2012r. szkoły jw. ukończyło 565 uczniów (w 2011r. 674 absolwentów), z czego wg stanu na 31 grudnia 2012r. w ewidencji PUP w Jaworznie pozostawało zarejestrowanych 50 osób tj. 8,8% wszystkich absolwentów ww. szkół. Szkoły policealne W roku szkolnym 2011/2012 jaworznickie szkoły policealne ukończyło 228 absolwentów, z czego większość w zawodzie: technik bezpieczeństwa i higieny pracy (72 osoby), technik administracji (47 osób), technik górnictwa podziemnego (37 osób), technik usług kosmetycznych (22 osoby). W końcu 2012r. w ewidencji tut. Urzędu Pracy pozostawało zarejestrowanych 8 absolwentów ww. szkół. - 5 -
Wybrana próba zawodowa absolwentów według poziomu wykształcenia i zawodów w powiecie m. Jaworzno w latach 2011 i 2012. Kod zawodu Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu w roku 2012 Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu roku 2012 Przewidywani absolwenci w roku 2013 (5):(3) w % 1 2 3 4 5 6 Wykształcenie policealne i średnie zawodowe Technik bezpieczeństwa i higieny "311911" pracy* 72 0 56 0 "322002" Technik informatyk* 69 4 69 5,7971 "343403" Technik górnictwa podziemnego* 57 0 84 0 "441403" Technik logistyk* 50 5 51 10 "513101" Technik administracji* 47 1 37 2,1277 "352203" Technik hotelarstwa* 44 7 28 15,9091 "431103" Technik elektronik* 34 0 19 0 "314202" Technik mechatronik* 26 2 29 7,6923 "311408" Technik ekonomista* 23 3 25 13,0435 "522305" Technik usług kosmetycznych* 22 0 20 0 "541315" Asystentka stomatologiczna* 19 0 30 0 "311204" Technik budownictwa* 18 0 20 0 Technik organizacji usług "422103" gastronomicznych* 18 2 0 11,1111 "514207" Technik mechanik* 17 2 21 11,7647 "311504" Kucharz* 16 1 25 6,25 "311513" Technik pojazdów samochodowych* 15 4 22 26,6667 "321301" Technik obsługi turystycznej* 15 3 20 20 "311303" Technik architektury krajobrazu* 7 0 17 0 "331403" Florysta* 0 0 48 0 Operator systemów sterylizacji "512001" artykułów sanitarnych, sprzętu i aparatów medycznych 0 0 45 0 Wykształcenie średnie ogólnokształcące "000000" Bez zawodu (po Liceum) 565 50 728 8,8496 "000000" Bez zawodu (po Technikum) - 46 - - Wykształcenie zasadnicze zawodowe "512002" Kucharz małej gastronomii* 35 3 39 8,5714 "723103" Mechanik pojazdów samochodowych* 21 7 19 33,3333 "514101" Fryzjer* 15 3 12 20 "522301" Sprzedawca* 7 3 14 42,8571 "751201" Cukiernik* 4 2 4 50 "713201" Lakiernik* 2 0 0 0 "711202" Murarz* 1 0 4 0 "751204" Piekarz* 1 0 2 0 "343101" Fotograf* 1 0 0 0 "721306" Blacharz samochodowy* 1 0 0 0 "741103" Elektryk* 1 0 0 0 "741201" Elektromechanik* 0 0 14 0 Pracownik pomocniczy obsługi "911205" hotelowej* 0 0 3 0 "722204" Ślusarz* 0 0 1 0 "752205" Stolarz* 0 0 1 0-6 -
Szkoły zawodowe Jaworznickie szkoły zawodowe w 2012r. ukończyło 89 absolwentów. Spośród ww. 56 osób przedłożyło w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jaworznie świadectwo ukończenia szkoły zasadniczej zawodowej, z czego 33 osoby pozostały zarejestrowane w końcu 2012 r. zawód Liczba absolwentów jaworznickich szkół zawodowych Liczba absolwentów, którzy przedłożyli w PUP w Jaworznie świadectwo ukończenia w 2012r. szkoły zasadniczej zawodowej Liczba absolwentów pozostających w ewidencji w końcu 2012r. kucharz małej gastronomii 35 7 3 mechanik pojazdów samochodowych 21 9 7 fryzjer 15 6 3 sprzedawca 7 4 3 cukiernik 4 2 2 lakiernik 2 1 - fotograf 1 - - piekarz 1 1 - murarz 1 - - elektryk 1 - - blacharz samochodowy 1 - - Razem absolwenci posiadający zawód 89 30 18 absolwenci bez zawodu 1 Brak danych 26 15 OGÓŁEM - 56 33 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Systemu Informacji Oświatowej (SIO) MEN oraz danych własnych Absolwenci szkół zawodowych najliczniej reprezentowali zawód: kucharz małej gastronomii, mechanik pojazdów samochodowych, fryzjer, sprzedawca. Wymienione zawody były w 2012r. kwalifikowane jako nadwyżkowe, tzn. występuje nadmiar osób poszukujących pracy w ww. zawodach, w stosunku do ofert pracy, zgłaszanych do tut. Urzędu Pracy. Ponadto, analizując dane prognostyczne dotyczące napływu absolwentów w 2013r. zauważa się, iż na rynek pracy wejdzie 113 absolwentów szkół zawodowych, jednak ich struktura zawodowa wskazuje, iż w większości będą to absolwenci posiadający zawody uznawane za nadwyżkowe, tj.: kucharz małej gastronomii (39 absolwentów), mechanik pojazdów samochodowych (19 osób), sprzedawca (14 absolwentów), fryzjer (12 osób) 1 absolwenci bez zawodu - osoby, które nie zdały lub nie przystąpiły do egzaminu zawodowego, bądź nie przedłożyły w PUP w Jaworznie dokumentu potwierdzającego uzyskanie kwalifikacji zawodowych, - 7 -
Przewidywani absolwenci - prognoza Na podstawie danych z Systemu Informacji Oświatowej Ministerstwa Edukacji Narodowej prognozuje się, że w 2013r. lokalne szkoły ponadgimnazjalne ukończy 1 637 absolwentów ( tj. o 414 więcej niż w roku 2012r.), z tego: 44,5% licea ogólnokształcące (728 osób) 24,3% szkoły średnie techniczne (398 osób) 24,3% szkoły policealne (398 osób) 6,9% zasadnicze szkoły zawodowe (113 osób) Zgodnie z przedstawionymi prognozami w 2013r. największa liczba absolwentów ukończy licea ogólnokształcące i profilowane (44,5% ogółu), którzy zazwyczaj planują kontynuację nauki na poziomie akademickim. Ponad 48% absolwentów będzie reprezentować szkoły średnie techniczne i policealne, z czego najwięcej osób zdobędzie zawód: technik górnictwa podziemnego (84 osoby), technik informatyk (69 osób), technik bezpieczeństwa i higieny pracy (56 osób), technik logistyk (51 osób), florysta (48 osób), operator systemów sterylizacji artykułów sanitarnych, sprzętu i aparatów medycznych (45 osób). Kończąc edukację w technikum uczniowie mają do zdania dwa ważne egzaminy. Matura otwiera drogę na studia, natomiast egzamin zawodowy potwierdza, że uczeń zna swój fach, a co za tym idzie ułatwia mu poszukiwanie pracy w zawodzie. Niepokojącym jest jednak fakt, że w ostatnich latach większość absolwentów szkół technicznych, którzy poszukiwali zatrudnienia poprzez tut. Urząd Pracy, nie posiadała tytułu zawodowego z powodu nieprzystąpienia do egzaminu zawodowego bądź jego niezdania. Opracowanie: Zespół ds. Analiz i Promocji - 8 -