2 Echo Zarszyna W trosce o bezpieczeñstwo swoich mieszkañców od kilku ju lat Gmina Zarszyn podejmuje zadania z dziedziny poprawy bezpieczeñstwa ruchu drogowego. Jednym z zadañ jest budowa chodników dla pieszych w ci¹gu charakteryzuj¹cej siê du ym natê eniem ruchu drogi krajowej nr 28 relacji Zator Medyka. Mimo, i zadania te winny byæ realizowane przez administratora drogi, to jednak bior¹c pod uwagê ogólnokrajowe niedoinwestowanie drogownictwa, Gmina przejê³a funkcjê inwestora. Skorzysta³a z partycypacji Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad tylko w zakresie zabezpieczenia prefabrykatów betonowych w postaci kostki, obrze y i krawê ników. W latach poprzednich, w systemie tak wspólnych realizowanych zadañ, trójetapowo powsta³ wyniesiony poza jezdniê chodnik w Nowosielcach, przebudowano istniej¹ce chodniki w Zarszynie, a w 2006 roku wybudowano nowy odcinek chodnika w rejonie Oœrodka Zdrowia w Zarszynie. Kulminacyjnym w tej dziedzinie by³ rok 2007. Zrealizowany przez Gminê Zarszyn projekt pod nazw¹ Poprawa bezpieczeñstwa ruchu drogowego na odcinku drogi Nr 28 Zator Sanok Medyka w miejscowoœciach Zarszyn D³ugie Nowosielce przyniós³ wspania³y efekt w postaci wybudowania chodnika dla pieszych o ³¹cznej d³ugoœci 3534 m oraz oœwietlenia drogowego wzd³u tego chodnika na odcinku 3010 m. Zbudowany chodnik na odcinku od stacji PKP w Zarszynie, do po³¹czenia go z wybudowanym wczeœniej chodnikiem w Nowosielcach, przyniós³ w rezultacie mo liwoœæ bezpiecznego porusza- Powsta³ nowy chodnik nia siê pieszych wzd³u drogi krajowej na niemal ca³ym jej odcinku przebiegaj¹cym przez zabudowany teren gminy. Dodaæ przy tym nale y, i na przewa aj¹cym odcinku chodnik posiada szerokoœæ a 2,5 m, co pozwoli³o na dodatkowe urz¹dzenie jednokierunkowej œcie ki rowerowej. Dziêki realizacji projektu zyska³a miejscowoœæ D³ugie, w której dotychczas mieszkañcy zmuszeni byli poruszaæ siê poboczem drogi. Dodatkowo w ramach realizowanego projektu przebudowane zosta³y zatoki autobusowe w D³ugiem, jak te wyposa ono w ostrzegawcz¹ sygnalizacjê œwietln¹ kolejne trzy przejœcia dla pieszych w tej miejscowoœci. Poprawi³o siê zarówno bezpieczeñstwo ruchu, jak i estetyka otoczenia g³ównej drogi przebiegaj¹cej przez teren naszej gminy. Realizacja tego kosztownego, ale bardzo potrzebnego przedsiêwziêcia by³a mo liwa tylko dziêki pozyskaniu na ten cel funduszy zewnêtrznych. Dziêki osobistemu zaanga owaniu Wójta Gminy Pana Andrzeja Betleja, na budowê chodnika gmina pozyska³a dotacjê wynosz¹c¹ blisko 1,2 mln z³otych z Ministerstwa Transportu w ramach Programu Likwidacji Miejsc Niebezpiecznych na Drogach GAMBIT III Edycja. Zaanga owanie identycznych nak³adów pochodz¹cych z Bud etu Gminy, jak te przekazanie przez GDDKiA materia³ów o wartoœci 450 tys. z³otych zamknê³o inwestycjê ogóln¹ kwot¹ blisk¹ 2,8 mln z³otych. Bacz¹c na przytoczon¹ kwotê wydaje siê ona du ym wydatkiem poniesionym przez gminê. Nie jest jednak ani mo liwym, ani te do koñca moralnym wyliczenie strat, jakie ponieœli mieszkañcy naszej gminy, którzy stracili ycie lub odnieœli obra enia w wypadkach drogowych, jakie mia³y miejsce szczególnie na odcinku Zarszyn D³ugie w minionych latach. ycie i zdrowie ludzkie jest przecie bezcenne. St¹d te inicjatywa budowy chodnika zdecydowanie by³a inicjatyw¹ s³uszn¹ i warto j¹ bêdzie kontynuowaæ w nastêpnych latach tak e na drogach gminnych i powiatowych. Zbigniew Dec
AKTUALNOŒCI Rady So³eckie Zarszyna i Posady Zarszyñskiej oraz Rada Duszpasterska na wspólnym spotkaniu podjê³y decyzjê w sprawie wyboru projektu domu pogrzebowego. Wolê budowy takiego obiektu wyrazili wczeœniej parafianie, deklaruj¹c uiszczanie ustalonej kwoty. Echo Zarszyna 3 Prezentujemy zdjêcia projektu, który zyska³ zdecydowane poparcie obecnych na spotkaniu. Rzecz o rozlewaniu siê Zarszyna Wspó³czesne trendy w procesach przekszta³cania polskiej sieci osadniczej widoczne s¹ równie w Zarszynie. W ostatnich kilkunastu latach zauwa a siê zmiany kierunków zagospodarowania przestrzennego wsi. Na naszych oczach dokonuje siê rozwój budownictwa jednorodzinnego na obszarach kiedyœ nazywanych peryferyjnymi, obecnie elitarnymi. Dziœ nale ¹ one do poszukiwanych, a to z uwagi na nowe wzorce cywilizacyjne zwi¹zane z ewolucj¹ stylu ycia, potrzeb¹ prywatnoœci i estetyki najbli szego otoczenia. System osadniczy Zarszyna cechuje zwarty zespó³ zabudowy, zlokalizowanej nad Pielnic¹, wzd³u sieci komunikacyjnej. Oœrodek centrotwórczy wsi od niepamiêtnych czasów stanowi³a sieæ placówek handlowych bêd¹cych w³asnoœci¹ sklepikarzy polskiego i ydowskiego pochodzenia. W ci¹gu ostatnich kilkudziesiêciu lat tworzy³y go m. in. sklepy: jedynka, miêsny, odzie owy; posterunek policji, bank spó³dzielczy... Struktura u ytkowania ziemi wyznacza³a hierarchiê budynków tworz¹cych zabudowê w pozosta³ych czêœciach wsi. Niewielkie dzia³ki musia³y spe³niaæ warunki mieszkaniowe, gospodarcze i inwentarzowe. Wznosz¹c budowle, nale a³o œciœle trzymaæ siê zasad narzuconych przez obowi¹zuj¹c¹ politykê przestrzenn¹. Znalaz³o to odbicie w monotonii zabudowy, objawiaj¹cej siê powielaniem typowych rozwi¹zañ budowlanych. Dziœ zmieni³y siê zajêcia ludnoœci Zarszyna, prawie ca³kowitej redukcji uleg³o zatrudnienie w rolnictwie, poniek¹d i z tego powodu inaczej gospodaruje siê przestrzeni¹. Zauwa a siê tendencjê do gwa³townego wch³aniania pod zabudowê coraz to wiêkszych obszarów naturalnego pejza u. Nast¹pi³a intensyfikacja budownictwa mieszkaniowego. Pojawi³y siê nowe rozwi¹zania architektoniczne, zgodne z pomys³ami w³aœcicieli, czêsto wynikaj¹ce z indywidualnych potrzeb i ich d¹ enia do wy szego standardu ycia. W Zarszynie poczyniono inwestycje w zakresie modernizacji istniej¹cej zabudowy. Przystosowano centrum wsi i czêœæ starej zabudowy do nowych ról. Zmodernizowano jedynkê, pocztê, budynek dawnego GS-u., szko³ê, wybudowano parking przy budynku UG. Wiele domów zmieni³o w³aœcicieli b¹dÿ u ytkowników z powodu nap³ywu ludnoœci z innych obszarów. Szacuje siê, e na przestrzeni ostatnich 5 lat do Zarszyna przyby³o 40 rodzin, z których kilka wczeœniej nie mia³o adnego zwi¹zku z nasz¹ wsi¹. Respondenci, zapytani o przyczyny osiedlenia siê w Zarszynie, wymieniali m. in. trudnoœci ekonomiczne zwi¹zane z deficytem miejsc pracy w miastach miejscach swego dawnego zamieszkania, podkreœlali trendy demograficzne polegaj¹ce na oddaniu mieszkañ w mieœcie dzieciom i powrót na tzw. ojcowiznê, potrzebê posiadania tzw. rezerwy mieszkaniowej w postaci domów weekendowo- wakacyjnych na wsi. Ich zdaniem rezygnacjê z pobytu sta³ego we wczeœniejszym miejscu zamieszkania rekompensuje im w Zarszynie dostêpnoœæ do wielu dóbr cywilizacji, rozwój lokalnej infrastruktury technicznej, zaspokojenie aspiracji spo³ecznych w sferze konsumpcyjnej, edukacyjnej, zdrowotnej... Opisane przemiany wp³ywaj¹ na zmianê oblicza naszej wsi: powiêkszenie jej kultury materialnej; niwelacjê spiêæ pomiêdzy w³aœcicielami starej i nowej zabudowy, gdy na takich obszarach obserwuje siê d¹ enie do upodabniania, do zdrowej rywalizacji; poprawê estetyki obejœæ; wzrost potencja³u ludnoœciowego wsi, zmiany w strukturze wiekowej mieszkañców. R.K.
4 Echo Zarszyna W trosce o ochronê œrodowiska Zapewne bardzo nieliczna grupa mieszkañców Zarszyna i Posady Zarszyñskiej pamiêta, e w roku bie- ¹cym mija 10 lat od w³¹czenia pierwszych budynków mieszkalnych na terenie tych miejscowoœci do komunalnej sieci kanalizacyjnej i odprowadzenia œcieków po oczyszczeniu przez wówczas nowo wybudowan¹ oczyszczalniê œcieków w Zarszynie. W³aœnie w 1998 roku nast¹pi³ rozruch technologiczny budowanej od 1996 roku oczyszczalni. Równolegle z t¹ prze³omow¹ w rozwi¹zywaniu naros³ego problemu zanieczyszczania œrodowiska inwestycj¹, dziêki wspólnemu zaanga owaniu Spo³ecznych Komitetów Wodoci¹gów i Kanalizacji i ówczesnych w³adz Gminy w latach 1997 1998 w obydwu miejscowoœciach wybudowano ³¹cznie blisko 21 km sieci kanalizacyjnej, do której w 1998 roku w³¹czono 267 budynków mieszkalnych. Od tego momentu rozpocz¹³ siê trwaj¹cy nadal proces realizacji na terenie Gminy Zarszyn inwestycji zmierzaj¹cych do docelowego skanalizowania wszystkich po³o onych na terenie gminy miejscowoœci. Troska o ochronê œrodowiska sprawi³a, e zarówno Rada Gminy, jak i w³adze wykonawcze Gminy w kolejnych kadencjach samorz¹dowych te w³aœnie inwestycje traktuj¹ jako inwestycje priorytetowe i realizuj¹ je sukcesywnie, na miarê wystêpuj¹cych mo liwoœci finansowych. W œlad za Posad¹ Zarszyñsk¹ i Zarszynem w kolejnych latach kanalizacjê komunaln¹ wybudowano w nastêpnych piêciu so³ectwach gminy. Postêp w realizacji tych zadañ sprawi³, e obecnie na budowê sieci kanalizacyjnej oczekuj¹ ju tylko Ba anówka, Pielnia i Odrzechowa z Pastwiskami. Donios³ym akcentem tego wieloletniego procesu inwestycyjnego bêdzie zaplanowane na okres letni bie ¹cego roku oddanie do eksploatacji nowej, rozbudowanej oczyszczalni œcieków w Zarszynie. Ju na etapie budowy funkcjonuj¹cej od dziesiêciu lat oczyszczalni wiadomym by³o, e w³¹czenie do niej kolejnych miejscowoœci wymagaæ bêdzie jej docelowej rozbudowy na pewnym etapie. Z myœl¹ o kompleksowym rozwi¹zaniu problemu oczyszczania œcieków dla terenu ca³ej gminy, w oparciu o opracowany w 2005 roku projekt techniczny, w roku 2007 Gmina Zarszyn podjê³a chyba najwiêksz¹ i najbardziej kosztown¹ w swojej dotychczasowej historii inwestycjê, polegaj¹c¹ na rozbudowie istniej¹cej oczyszczalni. W istocie rzeczy podjêta zosta³a inwestycja budowy nowego, wielokrotnie wiêkszego i nowoczeœniejszego technologicznie obiektu. Zwielokrotniona dobowa przepustowoœæ rozbudowanej oczyszczalni pozwoli za zaspokojenie docelowych potrzeb w tym zakresie dla terenu ca³ej gminy, w tym dla potencjalnych zak³adów produkcyjnych. Równolegle z rozbudow¹ oczyszczalni, budowany jest kolektor dosy³owy œcieków z Jaæmierza do Zarszyna, który z chwil¹ uruchomienia nowo rozbudowanej oczyszczalni pozwoli na rezygnacjê z odprowadzania œcieków z Jaæmierza, Jaæmierza Przedmieœcia, Posady Jaæmierskiej i docelowo z Ba anówki do oczyszczalni œcieków we Wzdowie. Stworzony zostanie zatem docelowy, jeden na terenie gminy system odprowadzania i oczyszczania œcieków, co wp³ynie na obni enie kosztów jego eksploatacji. Przede wszystkim jednak pracuj¹ce w oparciu o nowoczesn¹ technologiê ARBF reaktory biologiczne rozbudowanej oczyszczalni zapewni¹ odpowiadaj¹cy europejskim normom poziom oczyszczania œcieków, co w kontekœcie zak³adanych efektów ekologicznych posiada podstawowe znaczenie. Uzyskanie tych efektów jest jednak niestety bardzo kosztowne. Ca³kowity koszt rozbudowy oczyszczalni œcieków wraz z kolektorem dosy³owym z Jaæmierza do Zarszyna zamknie siê kwot¹ rzêdu 11 milionów z³otych. Pomimo tak znacznego obci¹ enia bud etu gminy kosztami tej inwestycji, podjêcia rozbudowy oczyszczalni nie mo na by³o jednak nadal odk³adaæ w czasie. Jej zakoñczenie warunkuje zapewnienie w³aœciwego poziomu oczyszczania œcieków oraz stwarza mo liwoœci techniczne dla podjêcia budowy sieci kanalizacyjnej w wymienionych powy ej, dotychczas nieposiadaj¹cych tej sieci miejscowoœciach.. Zbigniew Dec
SPACERKIEM PO OKOLICY -NA STYKU KULTUR Wiosna tu -tu Przed nami wycieczki piesze, rowerowe, samochodowe. Co warto zobaczyæ w naszej okolicy i opowiedzieæ odwiedzaj¹cym nas goœciom? Mo e to, e nasze województwo, podkarpackie, liczy ponad 2 miliony mieszkañców, a na jego terenie znajduje siê 45 miast i 2200 wsi, 20 powiatów ziemskich i 4 grodzkie, kilka przejœæ granicznych. e wiêksza czêœæ obecnego Podkarpacia nale a³a niegdyœ do Rusi Czerwonej, zwanej Rusi¹ Halick¹. Ziemie te w³¹czono, co prawda, do Polski w czasach Boles³awa Chrobrego, ale ostatecznie przy³¹czy³ je dopiero Kazimierz Wielki. Do XIV wieku rozwija³o siê tu osadnictwo ruskie. Miejscowoœci powsta³e przed 1340 rokiem skupi³y siê w dolinach wa niejszych rzek, a w mniejszej mierze nad œrednim Wis³okiem i doln¹ Os³aw¹. Od XIV wieku na teren Rusi Czerwonej opanowanej przez Kazimierza Wielkiego zaczêli nap³ywaæ Wo³osi. Jako ludnoœæ pasterska zaczêli osiedlaæ siê na terenach górskich. Na ziemi sanockiej pojawili siê w drugiej po³owie XIV wieku ( na przyk³ad, w Orzechowej w 1420 roku ). W sumie, co trzecia miejscowoœæ na naszych terenach powsta³a w zwi¹zku z nap³ywem ludnoœci ba³kañsko-rumuñsko-ruskiej. Przed drug¹ wojn¹ œwiatow¹ obszary górskie zamieszkiwa³y dwie grupy górali ruskich: emkowie w Beskidzie Niskim i w czêœci po³udniowo-zachodniej Bieszczadów, oraz Bojkowie yj¹cy w Bieszczadach i na Pogórzu Bieszczadzkim. Czysto polsk¹ grup¹ etniczn¹ byli Pogórzanie, których domostwa siêga³y a po œredni San, a tak e na terenie zachodniej czêœci Do³ów Jasielsko-Sanockich. Dolinianie zamieszkiwali wschodni¹ czêœæ tych Do³ów. Pó³nocno-wschodni¹ czêœæ Pogórza Przemyskiego zamieszkiwali Rusini, zaœ po³udniowo-zachodni¹ - Dolinianie. St¹d taka ró norodnoœæ kultur, wyznañ i obrzêdów na naszym terenie. W drugiej po³owie XIX wieku Podkarpacie by³o œwiatow¹ kolebk¹ przemys³u naftowego. W latach 1914-1915 trwa³y tu ciê kie walki wojsk austriackich i niemieckich z armi¹ rosyjsk¹. W 1944 roku mia³a miejsce jedna z najkrwawszych bitew II wojny œwiatowej o Prze³êcz Dukielsk¹. Po wojnie, w latach 1944-47, we wschodniej czêœci regionu oddzia³y Wojska Polskiego toczy³y walki z UPA, a ludnoœæ ukraiñska i ³emkowska zosta³a przesiedlona pocz¹tkowo na radzieck¹ Ukrainê, a w 1947 roku na Ziemie Odzyskane (akcja Wis³a ). Podkarpacie posiada ró norodne i wartoœciowe walory i atrakcje turystyczne. Tutaj mo na spotkaæ ruiny œredniowiecznych zamków, wspania³e budowle sakralne, pa³ace, dworki, drewniane cerkwie i koœcio³y. Jest to obszar, gdzie najsilniej ³¹cz¹ siê wspólne dzieje Polaków i Ukraiñców. Zabytki architektury i muzea skupiaj¹ siê w œredniowiecznych miastach, takich jak Przemyœl, Sanok, Krosno, Rzeszów, Jaros³aw, Przeworsk, añcut czy Le- Echo Zarszyna 5 ajsk. Najcenniejsze zabytki architektury - to zespo³y pa- ³acowo-parkowe w Baranowie Sandomierskim, añcucie, Krasiczynie. Na wycieczkê warto wybraæ siê zatem do Sanoka miasta licznych zabytków. W zachowanym czêœciowo zamku umieszczono kolekcjê ikon. W najwiêkszym polskim skansenie Muzeum Budownictwa Ludowego - zgromadzono kilkadziesi¹t obiektów reprezentuj¹cych budownictwo czterech grup etnicznych: emków, Bojków, Pogórzan i Dolinian. Pamiêtajmy, e w sanockim koœciele król W³adys³aw Jagie³³o poœlubi³ w 1417 roku El bietê Gronowsk¹ z Pilczy. Po jego œmierci przez d³ugie lata mieszka³a w sanockim zamku Zofia Cholszañska, jego czwarta ona, matka W³adys³awa III i Kazimierza Jagielloñczyka. Wœród miast stanowi¹cych bramê wypadow¹ w Bieszczady na uwagê zas³uguje Lesko z zachowanym zamkiem Kmitów z XV wieku, z obronn¹ bo nic¹ ydowsk¹ z XVI wieku oraz kirkutem (cmentarzem ydowskim z oko³o 2 tys. stelli nagrobnych). W gotyckim koœciele parafialnym pochowany jest Franciszek Pu³aski, brat Kazimierza, uczestnik Konfederacji Barskiej. Obok Leska znajduje siê pomnik przyrody Kamieñ Leski (30 m ). Oœrodkiem turystyki i sportów zimowych s¹ Ustrzyki Dolne, jedyne miasto w Polsce po³o one w Dorzeczu Morza Czarnego rzeka Strwi¹, Pozosta³oœæ po dawnym browarze w Posadzie Zarszyñskiej nad któr¹ le ¹ Ustrzyki, wpada bowiem do Dniestru. Wêz³em komunikacyjnym dla regionu jest Zagórz, w którym znajduj¹ siê ruiny klasztoru Karmelitów Bosych z XVII wieku, a tak e ruiny zamku z XIV wieku w Sobieniu. Celem naszej wycieczki mog¹ byæ tak e dwa miejscowe uzdrowiska - w Rymanowie Zdroju i Iwoniczu Zdroju, a tak e zapora na Wis³oku w Sieniawie ( w pobli u atrakcyjny prze³om Wis³oka ko³o Beska,
6 Echo Zarszyna przypominaj¹cy prze³om pieniñski). Jeœli jesteœmy ju w Besku, to warto wiedzieæ, e tutaj znajduje siê drewniany koœció³ z prze³omu XVII i XVIII wieku, a w jego wnêtrzu przedmioty zabytkowe, m. in. msza³ z 1680 roku, druki weneckie z XVIII wieku. Z Beska blisko ju do Mymonia, gdzie znajduj¹ siê resztki ruin œredniowiecznego zamku. Do niedawna prowadzono tam badania archeologiczne. Id¹c brzegiem jaru Wis³oka podziwiamy piêkno rzeki p³yn¹cej wœród wysokich stromych brzegów. Najg³êbszy jar spotykamy we wsiach G³êbokie i Pu³awy. W G³êbokiem zachowa³y siê resztki kopanych studzienek, z których rêcznie czerpano ropê naftow¹ na prze³omie XIX i XX wieków. Po parku dworskim pozosta³y dêby i aleja kasztanowców. Z Mymonia doje d amy przez Pastwiska (w latach 70-ch przebywa³ tu kardyna³ Karol Wojty³a) do Rudawki Rymanowskiej, która powsta³a jeszcze w XVI wieku. W XIX wieku dzia³a³a tu kopalnia ropy naftowej, znajduj¹ siê tu tak e Ÿród³a wód mineralnych, a nawet cieplic ( do 48 o C ). Za Rudawk¹ wieœ Pu³awy przed wojn¹ ta ruska osada liczy³a 109 zagród, w tym tylko dwie polskie. Po wojnie mieszkañcy zg³osili siê dobrowolnie ca³¹ wsi¹ do wyjazdu na Ukrainê, chc¹c nadal mieszkaæ razem. Niestety, rozproszono ich po wielu miejscowoœciach w okolicy Zbara a. Pozosta³ po nich jedynie stary cmentarz i miejsce po cerkwi. Pod koniec lat 60-ch osiedlili siê tu Polacy z Zaolzia z Ewangelicznej Wspólnoty Zielonoœwi¹tkowców. Z ich inicjatywy wybudowano Dom Modlitwy oraz pierwszy w Beskidzie Niskim wyci¹g krzese³kowy. Powy ej Pu³aw Dolnych istnia³a kiedyœ wieœ Wernejówka. Znajdowa³a siê tam drewniana cerkiew, dwie gajówki oraz folusz i tartak wodny nale ¹ce do rodziny Zieliñskich. Po wojnie ludnoœæ wysiedlono na Ukrainê, cerkiew rozebrano. Obecnie jest tu stadnina koni anglo-arabskich i byd³a szkockiego. W pobli u Wernejówki istnia³a kiedyœ wieœ Tarnawka, siedziba du ej parafii greko-katolickiej. W Tarnawce mieszka³ Julian Tarnowycz, autor Ilustrowanej historii emkowszczyzny. Po wsi zachowa³ siê jedynie ³emkowski cmentarz oraz cerkwisko. Nad potokiem Wis³oczek istnia³a kiedyœ ³emkowska wieœ o tej samej nazwie. W 1946 roku ³emkowscy mieszkañcy wyjechali na Ukrainê, a pod koniec lat 60-ch osiedlili siê tu zielonoœwi¹tkowcy z Zaolzia. Tak jak zniknê³a Tarnawka czy Wernejówka, podobny los spotka³ Wo³tuszow¹ wieœ ³emkowsk¹, Wólkê (przed wojn¹ by³ tu oœrodek rzeÿby ludowej), Zawojê (w 1880 roku wieœ ta liczy³a 250 mieszkañców), czy Królik Wo³oski (do dzisiaj zachowa³y siê tu ruiny cerkwi greko-katolickiej). Z Pastwisk mo emy skrêciæ w lewo doje d aj¹c do ciekawego miejsca jakim jest Wola Sêkowa. Z tej wsi pochodzi Adam Didur, œwiatowej s³awy œpiewak, jeden z najwspanialszych basów minionej epoki. Dawniej wieœ nazywa³a siê Wola Señkowa. Ludnoœæ miejscowa zosta³a wysiedlona po II wojnie œwiatowej, a w 1946 roku wieœ spalona przez UPA. Obecnie wybudowano tam dwór jako stylizowany budynek postawiony w miejscu historycznej budowli. Znajduje siê tu piêkny park, staw, stadnina koni. Z Woli Sêkowej niedaleko jest do Pielni, która znana jeszcze by³a w 1444 roku. We wsi znajduje siê cerkiew greko-katolicka z 1805 roku pod wezwaniem Jana Z³otoustego, a od 1946 roku koœció³ rzymsko-katolicki. Wracaj¹c z Pielni w kierunku Orzechowej, mijamy Nowotaniec. Kiedyœ by³o to miasteczko, a prawa miejskie otrzyma³o od W³adys³awa III. W XVI wieku Nowotaniec mia³ przywilej na sk³ad wina, a w 1698 roku odby³ siê tu synod kalwiñski. Jako miasto mia³ dwa przedmieœcia: Nadolany i Nagórzany. Naprzeciw koœcio³a znajdowa³ siê zamek. Zabytkiem Nowotañca jest koœció³ parafialny z XV wieku. Wracamy w kierunku Rymanowa, mijamy Sieniawê i jej przysió³ek Gniewoszówkê. Sieniawa to wieœ ruska. Istnia³a ju w XV wieku. W lipcu 1763 roku odby³ siê tu generalny zjazd szlachty sanockiej, który uchwali³ akt przyst¹pienia do konfederacji barskiej. We wsi znajduje siê drewniana cerkiew greko-katolicka (obecnie koœció³ rzymsko-katolicki). W Sieniawie spiêtrzono wody Wis³oka powsta³a zapora o d³ugoœci 174 m i wysokoœci 38 m. Powoli doje d amy do Rymanowa. Miasto to by³o kiedyœ w prywatnych rêkach rodziny Sieneñskich. Ostatnimi w³aœcicielami byli Anna i Stanis³aw Potoccy. W 1942 roku istnia³o tu getto skupiaj¹ce ydów z Rymanowa i pobliskich miejscowoœci. Jego mieszkañcy trafili w wiêkszoœci do obozu zag³ady w Be³ cu. W rodzinie ydowskiego krawca urodzi³ siê wybitny fizyk amerykañski Isidor Isaak Rabi ( 1898-1988 ), wspó³twórca radaru i bomby atomowej, laureat nagrody Nobla w 1944 roku. Z dawnej zabudowy w Rynku zachowa³o siê kilka XIX-wiecznych kamieniczek mieszczañskich a tak e synagoga, któr¹ zbudowano w XVIII wieku. Obecnie synagoga jest odremontowywana. Do synagogi zje d aj¹ chasydzi, g³ównie z USA. Odwiedzaj¹ oni tak- e kirkut ( powsta³ w XVI wieku ). W centralnej jego czêœci znajduj¹ siê dwa ohele w jednym pochowany jest cadyk Cwi Hirsz, uznany cudotwórca i jego syn cadyk Józef Friedman. W drugim, starszym, spoczywa cadyk Menachem Mendel, znany jasnowidz i uzdrowiciel. W Rymanowie warto zajrzeæ do koœcio³a pod wezwaniem Œw. Wawrzyñca, którego fundatorem by³ wojewoda wo³yñski Józef Ossoliñski, a jego sarkofag znajduje siê w podziemiach koœcio³a. W o³tarzu g³ównym podziwiamy ³askami s³yn¹cy obraz Pieta, malowany na desce a wed³ug legendy ofiarowany miastu przez króla W³adys³awa Jagie³³ê. W dawnym dworze Potockich znajduje siê obecnie siedziba Nadleœnictwa Rymanów. Z Rymanowa mo emy pojechaæ do Krosna, gdzie zabytkowe stare miasto ( koœció³ farny i oo. Franciszkanów, uk³ad miasta i kamieniczki w rynku ) ³¹czy siê z nowoczesnoœci¹. W pobli u Krosna znajduj¹ siê ruiny zamku Kamieniec w Odrzykoniu ( gdzie toczy siê akcja komedii Fredry Zemsta ) i rezerwat skalny Prz¹dki. Ciekawe oœrodki krajoznawcze le ¹ te przy drodze œródkarpackiej. Oprócz zabytkowego zespo³u Dukli i migrodu zwróæmy uwagê na teren operacji dukielskiej krwa-
wych walk Armii Czerwonej i Korpusu Czechos³owackiego z wojskami niemieckimi we wrzeœniu 1944 r. o Przê- ³êcz Dukielsk¹. W Dukli znajduje siê cmentarz wojskowy i Muzeum Operacji Dukielskiej ( w walkach poleg³o 70 tys. o³nierzy radzieckich, 6 tys. Czechów, 50 tys. Niemców). W pobliskiej Iwli Dolinie Œmierci zachowa³o siê wielkie pobojowisko, a po stronie s³owackiej w Œwidniku znajduje siê mauzoleum operacji. Niedaleko Krosna, w arnowcu, w drewnianym dworku z XVIII wieku, podarowanym poetce Marii Konopnickiej jako dar spo³eczeñstwa, urz¹dzono jej muzeum biograficzne. Natomiast w Bóbrce tu za Miejscem Piastowym, du ¹ atrakcj¹ turystyczn¹ jest skansen przemys³u naftowego powsta³y na terenie pierwszej na œwiecie kopalni ropy naftowej, za³o onej przez Ignacego ukasiewicza w 1854 roku. W Beskidzie Niskim zachowa³o siê jeszcze wiele po³emkowskich cerkiewek oraz wiosek z chy ami ³emkowskimi. Jad¹c na zakupy do Œwidnika warto odwiedziæ muzeum ³emkowskie prowadzone przez Teodora Gocza w Zyndranowej. Ekspozycja mieœci siê w starej zagrodzie z 1860 roku i obejmuje izbê z wyposa eniem, stroje ludowe, elementy z cerkwi. Warto te udaæ siê do Haczowa ( w drodze z Krosna do Brzozowa ), gdzie znajdu- Dawna oficyna ekonoma we dworze Posada Zarszyñska Echo Zarszyna 7 je siê odnowiony koœció³ jest to najwiêksza drewniana œwi¹tynia z po³owy XV wieku. Przeniesiono tu gotyck¹ Pietê koronowan¹ przez papie a Jana Paw³a II. Koœcio- ³y w Haczowie i pobliskim Bliznem zosta³y wpisane w 2003 roku na œwiatow¹ listê dziedzictwa UNESCO. Nie zapominajmy tak e o naszej miejscowoœci. Warto wiedzieæ, e w latach 1842-45 Zarszyn z dwoma folwarkami, tj. na Posadzie i D³ugiem by³ najpierw w posiadaniu Kazimierza Ostaszewskiego, rotmistrza kawalerii, potem by³ w³asnoœci¹ Wiktorów. Ostaszewski zaprasza³ do dworu wielu znakomitych goœci. Goszcz¹c u siebie Wincentego Pola i opowiadaj¹c barwne historie, nasun¹³ mu wiele pomys³ów, które autor wykorzysta³ przy pisaniu Mohorta. Po dawnym dworze nie zosta³o prawie nic oprócz spichlerzy i ogrodu zwanym obecnie parkiem lub ogrodem pañskim. Ciekawe, e najwiêcej mieszkañców liczy³ Zarszyn w okresie miêdzywojennym. W drugiej po³owie XIX wieku do Zarszyna nap³ynêli ydzi. I jak podaj¹ kroniki, nie zanotowano w mieœcie ludnoœci pochodzenia ruskiego. Nie sposób tu pomin¹æ Jaæmierza, który kiedyœ nosi³ nazwê Jacimierz. Istnia³y tam dwa dwory, a w XVIII wieku szpital dla ubogich. W rynku miasta zachowa³y siê do dziœ domy z pocz¹tku XIX wieku. Wartym odnotowania jest te fakt, e we wsi Ba anówka urodzi³ siê Tytus Trzecieski. By³ on zwi¹zany z przemys³em naftowym. W momencie rozpoczêcia budowy przez Ignacego ukasiewicza w Ulaszowicach pierwszej destylarni, Tytus ofiarowa³ mu ogromn¹ pomoc finansow¹. Za w³asne pieni¹dze sprowadzi³ do Bóbrki i Krosna najwy szej klasy specjalistów œwiatowych. W jego dworze w latach 1846-54 czêsto przebywa³ Wincenty Pol. To w³aœnie w nieistniej¹cym dziœ dworze w Polance (którego w³aœcicielem by³ Tytus Trzecieski) napisa³ tomik poezji zadedykowany Annie z Wêgliñskich i Tytusowi Trzecieskiemu Choæby D³ugie tam urodzi³ siê ksi¹dz Marian Burczyk, który by³ kanonikiem Kapitu³y Metropolitarnej w Przemyœlu, profesorem Wy szego Seminarium Duchownego w Przemyœlu. Zagl¹dnijmy tak e do Odrzechowej. Miejscowoœæ ta istnieje od XV wieku. By³a to pocz¹tkowo wieœ królewska. W 1946 roku w wyniku akcji przesiedleñczej znik³o 500 gospodarstw. Cerkiew posiadaj¹ca ikonostas z 1870 roku zosta³a przemianowana na koœció³ filialny. Rok póÿniej mieszkañcy Odrzechowej wyznania greko-katolickiego zwrócili siê z proœb¹ do Kurii o zmianê wyznania na rzymsko-katolickie o obrz¹dku ³aciñskim. Wszystkie podania rozpatrzono pozytywnie. Widz¹c tak liczne ciekawostki i atrakcje w najbli - szym otoczeniu, jak tu nie przypomnieæ znanego powiedzenia Cudze chwalicie, swojego nie znacie. A wiêc mo e znajmy cudze, a chwalmy swoje M.K Odremontowany spichlerz podworski w Posadzie Zarszyñskiej
8 Echo Zarszyna Szko³a Podstawowa w Zarszynie realizuje projekt pt.: Pañski Ogród Fundacja Wspomagania Wsi z siedzib¹ w Warszawie i Bank Inicjatyw Spo³eczno- Ekonomicznych wspólnie przeprowadzi³y konkurs na projekt realizowany w miejscowoœciach do 6000 mieszkañców Kultura Bliska 2007 (Chroñmy dziedzictwo kulturowe). Udzia³ w konkursie polega³ na zg³oszeniu projektu, którego istot¹ by³a troska o zasoby kultury lokalnej chêæ jej pielêgnowania, ocalenia lub odtworzenia, uczenia dbania o ni¹, a jednoczeœnie wykorzystywania jej w rozwoju gospodarczym gminy czy wsi. Za szczególnie wartoœciowe uznane zosta³y projekty integruj¹ce spo³ecznoœæ danej miejscowoœci i anga uj¹ce ró ne pokolenia. Szko³a Podstawowa w Zarszynie przyst¹pi³a do konkursu, otrzyma³a grant na realizacjê projektu pt.: Pañski Ogród i od wrzeœnia 2007 roku realizuje go. Projekt Pañski Ogród nawi¹zuje do ocalenia pamiêci o miejscach, które dawniej sk³ada³y siê na historiê Zar- szyna i Posady Zarszyñskiej. Realizatorzy projektu chc¹ wróciæ do tradycji piêknych ogrodów, a szczególnie tych, które by³y przy dworze i dworku na wyspie w Posadzie Zarszyñskiej. Celem projektu bêdzie odtworzenie i zachowanie w pamiêci piêknych ogrodów przydworskich w Posadzie Zarszyñskiej oraz zagospodarowanie zgodnie z przekazem o pañskim ogrodzie przestrzeni przy Szkole Podstawowej w Zarszynie i zorganizowanie dla mieszkañców wsi konkursu: Mój Ogród o puchar so³tysów Zarszyna i Posady Zarszyñskiej. W ramach projektu realizowane bêd¹ nastêpuj¹ce dzia³ania: 1. W poszukiwaniu œladów Pañskiego Ogrodu czyli zajêcia z uczniami prowadzone przez nauczycieli metod¹ projektu zmierzaj¹ce do zdobycia i utrwalenia informacji o dworze, pañskim ogrodzie, roœlinnoœci OG OSZENIE W ramach programu Kultura Bliska Fundacji Wspomagania Wsi z siedzib¹ w Warszawie, Szko³a Podstawowa w Zarszynie wraz z so³tysami Zarszyna i Posady Zarszyñskiej realizuj¹c w zakresie edukacji oraz ochrony kulturowego dziedzictwa projekt p.n. Pañski Ogród zapraszaj¹ mieszkañców Zarszyna i Posady Zarszyñskiej do udzia³u w Konkursie pt.: Mój Ogród Krajobraz wsi zmienia siê na naszych oczach. Nowe wypiera stare. Dotyczy to równie ogródków wiejskich, do których ostatnio masowo nap³ywaj¹ gatunki roœlin z wyspecjalizowanych szkó³ek. Celem konkursu Mój Ogród jest pokazanie tradycyjnych wiejskich ogródków niegdyœ charakterystycznych dla wsi po³o onych przed domem, wielobarwnych od marca do paÿdziernika. Regulamin konkursu przewiduje, e komisja z³o ona z dzieci, so³tysów, nauczycieli i rodziców dokona trzykrotnie przegl¹du ogródków, w których wyst¹pi¹ np: malwy, floksy, dalie, piwonie, aksamitki, s³oneczniki, mieczyki, ró e, lilaki, irysy. W³aœciciel najpiêkniejszego przydomowego ogródka w Zarszynie i Posadzie Zarszyñskiej zostanie nagrodzony pucharem so³tysa wsi, a zdjêcie ogrodu i nazwisko w³aœciciela znajdzie siê w folderze wydanym przez szko³ê. Udowodnijmy, e czar ogródków wiejskich nie mija, e w dalszym ci¹gu mog¹ one zachwycaæ i e warto je ocaliæ od zapomnienia. Niech ka dy ogródek ma szansê na puchar!!! Zdjêcia naj³adniejszych ogródków prezentowane bêd¹ w witrynie wystawowej sklepu GALA w Zarszynie w parku podworskim w Posadzie Zar-szyñskiej, a tak e informacji o tym jak wygl¹da³y dawne ogrody i ogródki w Polsce, 2. Ogród moich marzeñ czyli zajêcia warsztatowe z projektowania ogrodów, sztuki uk³adania suchych kwiatów, wycieczka do ogrodu zimowego i letniego w añcucie, Bolestraszyc i Krasiczyna, 3. Idzie wiosna, czas na prace w ogródku zajêcia warsztatowe z wykonywania elementów dekoracyjnych do ogrodu, og³oszenie konkursu: Mój Ogród dla mieszkañców wsi, zagospodarowanie zgodnie z przekazem o pañskim ogrodzie terenu przy szkole, 4. Zarszyñskie klimaty czyli podsumowanie projektu i rozstrzygniêcie konkursu: Mój Ogród o puchar so³tysów Zarszyna i Posady Zarszyñskiej. D.D.
Z rodzinnymi regionami we wspólnej Europie Jak ju wczeœniej informowaliœmy Czytelników, Gimnazjum w Zarszynie do³¹czy³o do grona 100 szkó³ w kraju beneficjentów programu Comenius Partnerskie Projekty Szkó³. Opracowany przez nauczycieli tej szko³y autorski program Z rodzinnymi regionami we wspólnej Europie zwyciêsko przebrn¹³ przez kolejne etapy konkursowe i od paÿdziernika m³odzie gimnazjalna uczestniczy w dzia- ³aniach zaplanowanych w projekcie. Naszym partnerem jest s³owacka Zakladna Skola w Radwani, z któr¹ owocnie wspó³pracujemy ju od pocz¹tku istnienia gimnazjum. Program zak³ada realizacjê wielu wspólnych polsko-s³owackich przedsiêwziêæ, które z jednej strony maj¹ s³u yæ lepszemu poznaniu kraju partnera, z drugiej zaœ pog³êbiaæ wiedzê uczniów o w³asnym regionie. W ci¹gu kilku miesiêcy realizacji programu zarszyñscy gimnazjaliœci odwiedzili istniej¹ce w naszym regionie parki narodowe (Magurski i Bieszczadzki), a tak e Czarnorzecko-Strzy- owski Park Krajobrazowy, uczestniczyli w kursie jêzyka s³owackiego oraz poznawali s³owackie tradycje Bo onarodzeniowe podczas grudniowej wizyty w tamtejszej szkole. W lutym goœciliœmy zaœ grupê s³owackich nauczycieli i uczniów w Zarszynie, na sesji popularnonaukowej poœwiêconej rodzinnym regionom. Uczniowie obu szkó³ zaprezentowali opracowywane na zajêciach pozalekcyjnych projekty dotycz¹ce historii, œrodowiska naturalnego i kultury regionów. Nasi gimnazjaliœci samodzielnie przygotowali prezentacjê multimedialn¹, podczas której przedstawili swym s³owackim kolegom Ziemiê Sanock¹, podkreœlaj¹c jej walory przyrodnicze, krajobrazowe i turystyczne. Najwiêcej uwagi poœwiecili oczywiœcie najbli szej okolicy oprócz rysu historycznego Zarszyna, Odrzechowej i Jaæmierza w prezentacji znalaz³y siê Dyrektorzy Gimnazjum w Zarszynie i Zakladnoj Skoly w Radwani otwieraj¹ polsko-s³owack¹ sesjê popularnonaukow¹ poœwiêcon¹ rodzinnym regionom. informacje o zabytkowych obiektach, pomnikach przyrody i osobliwoœciach œrodowiska naturalnego najbli szej okolicy. Aby obraz naszego regionu by³ pe³ny, zarszyñscy gimnazjaliœci przedstawili sylwetki i dokonania œwiatowej s³awy twórców pochodz¹cych z Ziemi Sanockiej: poety Janusza Szubera, malarza Zdzis³awa Beksiñskiego i œpiewaka operowego Adama Didura. Na pami¹tkê s³owaccy goœcie otrzymali mini-reprodukcje obrazów Beksiñskiego znajduj¹cych siê w Muzeum Historycznym w Sanoku, które nasi s³owaccy goœcie mieli okazjê podziwiaæ kilka godzin póÿniej w oryginale podczas pobytu w tym mieœcie. Po zarszyñskich gimnazjalistach efekty swojej kilkumiesiêcznej pracy przedstawili uczniowie z Radwani. Ich prezentacja dotycz¹ca Preszowskiej Krainy spotka³a siê z wielkim zainteresowaniem wszystkich uczestników sesji, którzy gromkimi brawami nagrodzili jej autorów. Zarówno przeszkoleni na kursie jêzyka s³owackiego, jak i pozostali Echo Zarszyna 9 uczniowie nie mieli adnego problemu ze zrozumieniem przekazywanych treœci informacje o historii regionu naszych przyjació³, tamtejszym œrodowisku przyrodniczym i geograficznym, zabytkach i najwa niejszych dla Preszowskiej Krainy oœrodkach pozostawi³y - miejmy nadziejê - trwa³y œlad w pamiêci wszystkich s³uchaczy. Wiele emocji wzbudzi³ kolejny punkt programu konkurs poezji polskiej i s³owackiej. Zarszyñscy gimnazjaliœci przygotowali recytacjê wierszy w jêzyku s³owackim, zaœ ich koledzy z Radwani, którzy zaliczyli w swej szkole kurs jêzyka polskiego, wiersze Brzechwy, Tuwima i Konopnickiej w oryginale. Do ostatniej chwili, jeszcze w czasie przerwy tu przed konkursem trwa³y obustronne konsultacje nasi gimnazjaliœci wyjaœniali s³owackim uczniom tajniki polskiej gramatyki, oczekuj¹c w rewan u wskazówek dotycz¹cych wymowy wyrazów s³owackich. Efekty przeros³y oczekiwania! Publicznoœæ owacyjnie przyjmowa³a wystêpy swych s³owackich kolegów rewelacyjnie interpretuj¹cych takie miêdzy innymi utwory jak: Samochwa³ê, Tañcowa³a ig³a z nitk¹, Okulary itp. Nic wiêc dziwnego, e jury, w sk³ad którego wchodzili nauczyciele z zarszyñskiej szko³y, mia³o spore problemy z wy³onieniem zwyciêzców. Po d³ugiej debacie pierwsze miejsce przyznano Ivanie Galovej, drugie Patrikowi Kozarowi, a równorzêdne dwa trzecie Martinowi Drancakowi i Stanislavie Jasikovej. Podobne rozterki prze ywali nauczyciele z Radwani, którzy oceniali zarszyñskich gimnazjalistów wykonuj¹cych w oryginale trudne niejednokrotnie do interpretacji utwory s³owackich poetów. Sala oniemia³a z podziwu, s³uchaj¹c swoich kolegów, którzy doskonale radzili sobie z zawi³oœciami jêzyka s¹siadów i p³ynnie, bez jednego zaj¹kniêcia recytowali przygotowane wiersze. Podobne uznanie dla umiejêtnoœci lingwistycznych naszych uczniów wyrazili s³owaccy nauczyciele, którzy pierwsz¹ nagrod¹ uho-
10 Echo Zarszyna norowali Paulinê Biedkê (z klasy 2a), drug¹ - Martynê Matuszek z 2c, a dwoma trzecimi - Martynê St¹czek i Michalinê Szczecinê (obie z 2b). Wszystkim uczestnikom konkursu dyrektor naszego gimnazjum, pan Leon Sza³ankiewicz, wrêczy³ dyplomy i drobne upominki. To mi³e spotkanie szybko dobieg³o koñca, zarszyñscy gimnazjaliœci z alem po egnali s³owackich przyjació³, przypominaj¹c, e ju 3. kwietnia znowu bêd¹ goœciæ ich w Zarszynie. Tym razem zaprezentuj¹ im polskie tradycje wielkanocne oraz regionalne dawne ch³opskie wesele. A jeszcze w tym roku szkolnym na uczniów naszego gimnazjum czekaj¹ kolejne atrakcje - trzy wycieczki: do Chorzowa, Budapesztu i Wiednia... A.K. Uczestnicy konkursu recytatorskiego po og³oszeniu wyników... NASI GIMNAZJALIŒCI WŒRÓD NAJLEPSZYCH! Tu przed oddaniem gazety do druku do Gimnazjum w Zarszynie dotar³a wspania³a wiadomoœæ. Nasi uczniowie po raz kolejny odnieœli spektakularny sukces w Konkursie Biologicznym. W ubieg³ym roku, informuj¹c Czytelników o zdobyciu przez Roberta Bielenia tytu³u finalisty tego konkursu, sugerowaliœmy, e to dopiero pocz¹tek sukcesów naszego gimnazjalisty. Znaj¹c bowiem jego pracowitoœæ, ambicjê i chêæ zdobywania dodatkowej wiedzy, mieliœmy pewnoœæ, e Robert do³o y wszelkich starañ, by w tym roku do³¹czyæ do grona najlepszych biologów w województwie. Dzisiaj uzyskaliœmy oficjalne potwierdzenie, e uczeñ nie zawiód³ pok³adanych w nim nadziei. W finale Konkursu osi¹gn¹³ znakomity wynik i otrzyma³ tytu³ laureata Konkursu Biologicznego, co zwalnia go z czêœci matematycznoprzyrodniczej egzaminu gimnazjalnego. Wielkim sukcesem zakoñczy³ siê równie start w tym e konkursie naszego drugiego ucznia, Mateusza Pani Katarzyna Michnowicz i jej podopieczni- Robert Bieleñ (laureat Konkursu Biologicznego) i Mateusz Haduch (finalista Konkursu Biologicznego) Haducha, który mimo i debiutowa³ w eliminacjach wojewódzkich, doskonale poradzi³ sobie z zadaniami konkursowymi i w znakomitym stylu wywalczy³ tytu³ finalisty, zapewniaj¹c sobie dodatkowe punkty przy przyjêciu do wybranej szko³y œredniej. Od tytu³u laureata dzieli³y go zaledwie dwa punkty! A podkreœliæ nale y, e do ostatnich godzin przed olimpiad¹ szko³a eksploatowa³a talent aktorski Mateusza, przydzielaj¹c mu g³ówne role w (sic!) trzech ró nych przedstawieniach. Nie musimy dodawaæ, e i z tych obowi¹zków wywi¹za³ siê znakomicie! Doskona³e wyniki Roberta i Mateusza to niew¹tpliwie zas³uga Pani Katarzyny Michnowicz, nauczycielki biologii w naszym gimnazjum. Jej mozolnej, pozalekcyjnej, wielogodzinnej pracy z uczniami zawdziêczaæ nale y to, e ju kolejny rok nasi gimnazjaliœci plasuj¹ siê w czo- ³ówce najlepszych biologów Podkarpacia! Pani K. Michnowicz i obu olimpijczykom serdecznie gratulujemy! A. K.
INFORMATOR SZKOLNY Echo Zarszyna 11 Sprawozdanie za I pó³rocze roku szkolnego 2007/2008 z dzia³alnoœci dydaktycznej, wychowawczej, opiekuñczej szko³y oraz zadañ prowadzonych w ramach profilaktyki DYDAKTYKA Wszyscy uczniowie szko³y zostali sklasyfikowani, w tym jedna uczennica realizuj¹ca nauczanie indywidualne. Ocen ndst nie by³o. Œrednia ocen z przedmiotów i frekwencja w klasach IV VI wynosi³a: KLASA ŒREDNIA FREKWENCJA OCEN Klasa IV 4,11 92,86 Klasa V a 4,44 93,37 Klasa V b 4,23 94,56 Klasa VI 4,31 94,92 Œrednia szko³y wynios³a: 4,25 Oceny z zachowania przedstawia³y siê nastêpuj¹co: ZACHOWANIE KLASA wzorowe bardzo dobre dobre poprawne nieodpowiednie Klasa IV 2 4 17 1 - - Klasa V a - 3 8 2 - - Klasa V b 2 5 2 4 1 - Klasa VI 4 12 4 - - - Osi¹gniêcia uczniów Uczniowie Szko³y Podstawowej w Zarszynie maj¹ mo liwoœæ rozwijania swoich zainteresowañ w ramach ró - nych, dodatkowych zajêæ. Dla nich zorganizowane zosta³y zajêcia pozalekcyjne: polonistyczne, matematyczne, jêzyka angielskiego, sportowe, wokalno-rytmiczne, reaktywowano UKS oraz utworzono filiê Ogniska Muzycznego im. Miko- ³aja Witalisa w Sanoku. W ramach programu grantowego Ta ziemia od innych mi dro sza uczniowie mieli mo liwoœæ uczestniczenia w zajêciach historycznych Mali Odkrywcy oraz warsztatach z ceramiki, wyrobu bi uterii i pisania ikon. Uczniowie bior¹ z powodzeniem udzia³ w wielu konkursach osi¹gaj¹c wysokie wyniki: - Laureatami ogólnopolskiej kampanii Zachowaj trzeÿwy umys³ zostali: Szymon Widota z kl. IV, Natalia Rysz z kl. VI oraz Klaudia Rysz z kl. VI. Uczniowie otrzymali nagrody rzeczowe. - W wojewódzkim konkursie twórczoœci plastycznej pt.: Œwiêty Hubert wzorem wspó³czesnego ekologa zorganizowanym przez PZ w Rzeszowie, uczeñ kl. V b Mateusz Szul otrzyma³ wyró nienie i nagrodê rzeczow¹ za pracê plastyczn¹ Zwierzêta leœne w przys³owiach lub powiedzeniach, - W konkursie List do Œwiêtego Miko³aja organizowanym przez Dom Kultury Gagatek w Sanoku co roku uczniowie nasi zdobywaj¹ nagrody. Równie i w tym roku jury wyró ni³o i nagrody przyzna³o: Danielowi Wielgosz, Miko³ajowi Patrylak, Mi³oszowi Pleœniak, Krzysztofowi Grzebieñ z klasy II, Patrykowi Szurlej z kl. III, Mateuszowi Szul z klasy Va oraz Beacie Trygar z klasy Vb. - W konkursie piosenki pod has³em COVER FESTIWAL zorganizowanym przez Oratorium Twój Dom w Kroœnie, I miejsce zdoby³a grupa Œpiewaj¹ce anio³ki, w sk³ad której wchodzi³y dzieci z zerówki i klasy II. - W gminnym konkursie historyczno-polonistycznym Dzieje hymnu polskiego, III miejsce zdoby³ Wiktor Kuzin z kl. VI. Tu za nim uplasowali siê: Bartosz Szurlej, Kamila Dracz i Sara Florian ucz. kl. VI. - W Gminnym Konkursie Szopek Bo onarodzeniowych zajêliœmy III i V miejsce. Szko³a otrzyma³a nagrody rzeczowe, w tym DVD. - W szkolnych eliminacjach Konkursu interdyscyplinarnego organizowanym przez Kuratorium Oœwiaty w Rzeszowie z przedmiotów humanistycznych, matematyczno-przyrodniczych i jêzyka angielskiego wziê³o udzia³ 26 uczniów. Uczniowie osi¹gnêli dobre wyniki, ale nie zakwalifikowali siê do etapu wojewódzkiego. - W szkolnym konkursie: naganne a) na Naj³adniejszy karmnik I miejsce zdoby³ Maciej Ba³ut z kl. III, b) Miedzyklasowego Turnieju Pi³ki No nej I miejsce zdoby³a dru yna z kl. VI c) na Najpiêkniejsz¹ kolêdê, I miejsca w kategorii klas 0-III zdoby³a Wiktoria Burczyk z kl. III, w kat. kl. IV-VI Magdalena Korfanty z kl. VI Ponadto wziêliœmy udzia³ w: a) II Wojewódzkim Konkursie Plastycznym Kartka do Betlejem, na który przes³aliœmy 9 prac uczniów z kl. II i Vb, b) Konkursie organizowanym przez MDK w Sanoku pt.: Bo onarodzeniowy Anio³, w którym Przemys³aw Bielak z kl. VI i Mateusz Szurlej z kl. II zdobyli wyró nienie i otrzymali nagrody rzeczowe. WYCHOWANIE, OPIEKA, PROFILAKTYKA Realizowane programy Szko³a realizowa³a trzy programy innowacyjne: 1. W kl. 0 i II program POKONAÆ LÊK PRZED SZKO 2. W kl. I-III program CZYTAJ RAZEM Z NAMI, 3. W kl. VI program MOGÊ WIÊCEJ czyli jak uczyæ siê szybko i skutecznie oraz dodatkowe programy edukacyjne: - klasa 0 Klub czytaj¹cych przedszkoli, - klasa I - Ma³y ratowniczek, - w klasach IV VI program profilaktyki W zdrowym ciele zdrowy duch w ramach którego przeprowadzono zajêcia Rêce nie s¹ do bicia - w kl. II program profilaktyki i higieny jamy ustnej Radosny Uœmiech, Radosna Przysz³oœæ
12 Echo Zarszyna Ponadto realizowano dwa programy grantowe: 1. Ze œrodków MEN: Program Ta ziemia od innych mi dro sza w ramach programu wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i m³odzie y Janko Muzykant. 2. Ze œrodków Fundacji Wspomagania Wsi: Program Pañski Ogród w ramach programu Kultura Bliska. W ramach edukacji patriotycznej: - zorganizowaliœmy apel poœwiêcony rocznicy II wojny œwiatowej, - wziêliœmy udzia³ w uroczystoœciach 63 rocznicy bitwy o prze³êcz dukielsk¹ na zarszyñskim cmentarzu, - zgodnie z tradycj¹ szko³y zorganizowaliœmy apel poœwiecony obchodom 89 rocznicy odzyskania niepodleg³oœci przez Polskê, - zaprezentowaliœmy dorobek szko³y w formie prezentacji multimedialnej w zakresie Wychowanie patriotyczne w naszej ma³ej OjczyŸnie Ziemi Sanockiej. Odby³o siê to w SDK w Sanoku podczas konferencji zorganizowanej przez CDN w Sanoku oraz Starostê Powiatu, pod patronatem Podkarpackiego Kuratora Oœwiaty. W ramach edukacji regionalnej: - wystawiliœmy prace na Wystawê Bo onarodzeniow¹ w Nowosielcach, - uczniowie kl. VI odbyli wycieczkê do sanockiego skansenu, - zorganizowaliœmy rajd Miêdzyzdroje z Iwonicza Zdroju do Rymanowa Zdroju, - zorganizowaliœmy wycieczki: a) Szlakiem ikon Dolin¹ Os³awy, b) do Rymanowa œladem rymanowskich ydów, c) do Krakowa do Muzeum Archeologicznego, m.in. w celu obejrzenia Skarbu br¹zowego z Zarszyna oraz na Krakowski Kazimierz, - zorganizowaliœmy konkursy: kolêd oraz nakryæ sto³ów wigilijnych W ramach edukacji ekologicznej: - wziêliœmy udzia³ w XIV edycji Sprz¹tania Œwiata. Uczniowie porz¹dkowali obejœcie szko³y, plac przy pomniku, teren nad rzek¹ i park podworski w Posadzie Zarszyñskiej, - przyst¹piliœmy do Programu Klubu Gaja Dzieñ Drzewa i zasadziliœmy œwierki, które otrzymaliœmy z Nadleœnictwa w Rymanowie, - porz¹dkowaliœmy z liœci plac przy szkole, na którym rosn¹ kasztany w ramach realizacji zadañ programu Ratujmy kasztanowce, - zorganizowaliœmy wyjazd uczniów klas VI do Krêpnej na zajêcia przyrodnicze Flora i fauna Parku Magurskiego oraz na spektakl Cztery pory roku w Muzeum Przyrodniczym - przyst¹piliœmy do programu edukacyjnego Ka dy uczeñ wie, co robiæ z ZSEE - odbyliœmy z dzieæmi z klasy 0 i II wycieczkê do Oœrodka Edukacji Przyrodniczej Hrêdówka w Odrzechowej. Dbaj¹c o zdrowie i tê yznê fizyczn¹ uczniów: - zorganizowaliœmy wyjazd na basen do Sanoka, - przyst¹piliœmy do Akcji B¹dŸ widoczny bêdziesz bezpieczny, w której wszyscy uczniowie otrzymali elementy odblaskowe, a uczniowie kl. II i III przedstawili krótki monta zwi¹zany z tematyk¹ bezpiecznego poruszania siê po drodze, - zorganizowaliœmy dla dzieci z kl. 0-III spotkanie z policjantem w ramach Akcji Bezpieczna droga dziecka do szko³y - objêliœmy do ywianiem 26 uczniów, - akcj¹ Szklanka mleka dla ka dego ucznia objêliœmy wszystkich uczniów szko³y od zerówki do kl. VI W ramach przygotowania uczniów do ycia spo- ³ecznego i przedsiêbiorczoœci: - przeprowadziliœmy wybory na opiekuna Samorz¹du Uczniowskiego i do SU, - prowadziliœmy S³odki sklepik, - zorganizowaliœmy zabawê andrzejkow¹ i karnawa³ow¹ Zgodnie z programem wychowawczym szko³y i tradycjami szko³y: - uroczyœcie przyjêliœmy w poczet uczniów szko³y grono 16 dzieci z klasy I, - zorganizowaliœmy akademiê z okazji Dnia KEN, - paliliœmy znicze na grobach przed Œwiêtem zmar³ych, - zorganizowaliœmy w ramach pracy szkolnego ko³a TPD Akcjê Miko³ajkow¹ dla uczniów z rodzin potrzebuj¹cych, oraz zbiórkê produktów ywnoœciowych dla pogorzelców z Pielni, - przedstawiliœmy dla spo³eczeñstwa jase³ka w wykonaniu dzieci z oddzia³u przedszkolnego i z klasy II, - we wspó³pracy z rad¹ rodziców zorganizowaliœmy spotkanie op³atkowe po³¹czone z obchodami dnia Babci i Dziadka, - zorganizowaliœmy zbiórkê pieniêdzy podczas akcji Wielkiej Orkiestry Œwi¹tecznej Pomocy, - zorganizowaliœmy apel Grzecznoœæ na co dzieñ, który przygotowali uczniowie klasy IV, - zorganizowaliœmy szkoln¹ wigiliê, miko³ajki, - prowadziliœmy akcjê Nauczyciele dzieciom, - dofinansowaniem do wyprawki szkolnej objêliœmy 37 uczniów z klasy 0-III, a dofinansowaniem do mundurków 53 uczniów z klas I-VI, - dokarmialiœmy ptaki, - uczestniczyliœmy w zabawie karnawa³owej sponsorowanej przez firmê Nowy Styl (40 ucz.) - prowadziliœmy zajêcia na feriach (rozgrywki sportowe, zabawa karnawa³owa, wyjazd na basen i tor lodowy, zajêcia kó³ka historycznego, zajêcia plastyczne) WSPÓ PRACA Z RODZICAMI - odby³o siê 3 spotkania, w tym pierwsze, podczas którego na zebraniu ogólnym rodzicom przedstawiono wnioski z nadzoru pedagogicznego za rok 2006/2007 i zadania na rok 2007/ 2008. - dokonano wyboru rady rodziców na rok szkolny 2007/2008, - ustalono program wychowawczy i profilaktyki na rok 2007/ 2008, - zakupiono ze œrodków rady rodziców nowe stoliki i krzese³ka uczniowskie do sali nr 34 oraz 4 krzes³a nauczycielskie, POPRAWIENIE BAZY SZKO Y - odmalowaliœmy na wakacjach parkiety w ca³ej szkole, - za³o yliœmy monitoring na zewn¹trz i wewn¹trz szko³y D.D.
Nasza Klasa Echo Zarszyna 13 Niezwykle popularny w ostatnim czasie portal internetowy Nasza Klasa sta³ siê inspiracj¹ do organizowania spotkañ, w mniejszym lub szerszym gronie z kolegami i kole ankami z ³awki szkolnej. 26 stycznia bie ¹cego roku w restauracji Galicja w Zarszynie mia³o miejsce takie spotkanie, w którym wziêli udzia³ byli uczniowie miejscowej Szko³y Podstawowej rocznik 1976, wiêc dzisiaj ju stateczni 32-latkowie. W spotkaniu uczestniczy³o 12 osób: Magdalena Czaja, Joanna Bieleñ, Joanna Rajchel (Gajewska), Eliza Rysz, Anna Tarnawczyk, Barbara Maœlany (Szurlej), Katarzyna Semenowicz (Niemczyk), Wojciech Ma- ³ek, Grzegorz Niemiec, Grzegorz ó³kiewicz, Maciej Twardy i Damian Drwal. Nieobecni byli: Anna Florian, Andrzej Florian, Agata Florian i Wioletta Twardy. Niektórzy z obecnych na spotkaniu musieli pokonaæ kilkadziesi¹t, a nawet kilkaset kilometrów eby móc wzi¹æ w nim udzia³, co œwiadczy o tym, e nasza klasa stanowi³a wyj¹tkowy zespó³. Honorowym goœciem spotkania by³a nasza wychowawczyni, obecna dyrektor Szko³y Podstawowej w Zarszynie pani Danuta Dec. Nasza klasa rozpoczê³a naukê w Szkole Podstawowej w Zarszynie w roku 1982, w której powita³ nas ówczesny jej dyrektor œp. pan Roman Dec. W klasie 0 opiekowa³a siê nami pani Lidia Gdañska. Kolejne trzy lata nasz¹ edukacj¹ i wychowaniem zajmowa³a siê pani Anna Marmura, a równie, przez okres jednego pó³rocza, pani Jolanta Pasek. W klasie czwartej wychowawstwo przejê³a wspomniana pani Danuta Dec, która spê- dzi³a z nami kolejnych piêæ lat. By³ to niezwyk³y okres w yciu ka dego z nas. Bardzo dobre relacje w klasie tworzy³y wyj¹tkow¹ atmosferê. Do dzisiaj wspominany nasze wycieczki do ró nych ciekawych miejsc, uroczystoœci i okolicznoœciowe apele, szkolne dyskoteki i zabawy. Przy tym wszystkim nie zapominaliœmy o najwa niejszym, czyli o nauce. Stanowiliœmy bardzo pracowity zespó³ klasowy, który reprezentowa³ szko³ê na konkursach i olimpiadach szkolnych. Ka dy z nas z tego okresu wyniós³ swoje wspomnienia, którymi dzieliliœmy siê podczas naszego spotkania. Po oœmiu latach spêdzonych w zarszyñskiej szkole nasze drogi rozesz³y siê. Wiêkszoœæ wybra³a licea ogólnokszta³c¹ce, aby póÿniej móc dalej zdobywaæ wiedzê. Na dzieñ dzisiejszy siedmioro ukoñczy³o studia wy- sze, z czego jedna osoba ukoñczy- ³a studia doktoranckie, a kolejna jest w trakcie ich odbywania. Wiêkszoœæ mieszka w Zarszynie, gdzie za³o yli rodziny, niektórzy przebywaj¹ poza granicami kraju. Samo spotkanie, po³¹czone z dobr¹ zabaw¹, a nawet tañcami, uœwiadomi³o nam jak wa ne s¹ te pierwsze przyjaÿnie, jak wiele ciekawych doœwiadczeñ nabiera cz³owiek ju od najm³odszych lat swojego ycia. Wartoœci i zasady przekazywane nam przez naszych wychowawców s¹ dzisiaj dla wielu z nas drogowskazem wskazuj¹cym w³aœciwy kierunek. To, e tak wiele osób, mimo ró nych obowi¹zków, umia³o znaleÿæ czas na to wyj¹tkowe spotkanie œwiadczy o tym, e my nie zmarnowaliœmy tamtego czasu, czasu naszej m³odoœci. Zachêcamy innych do organizowania takich spotkañ, dziêki którym mo na poczuæ siê znów m³odo i beztrosko. Anna Tarnawczyk
14 Echo Zarszyna 9 kwietnia minie pierwsza rocznica odejœcia do Pana ks. Stanis³awa Burczyka, proboszcza parafii urawica, a pochodz¹cego z D³ugiego - z Ziemi Sanockiej, z któr¹ by³ zwi¹zany duchowo i emocjonalnie od dziecka. Tu siê urodzi³, uczy³, tutaj dojrzewa³a myœl kap³añskiego powo³ania, a w koñcu realizacji Bo ego wezwania PójdŸ za mn¹ w Brzozowskim Seminarium Duchownym. Rocznice zawsze zmuszaj¹ nas do refleksji, szczególnie te, które mówi¹ do ka dego Prawd¹ Ewangelii i przynosz¹ dorodny k³os wœród wiernych i znajomych ludzi. Ksi¹dz Stanis³aw dawa³ piêkne ziarna soczystej mi³oœci jako pulsuj¹cy znak nadziei i wiernoœci Bogu i Matce Najœwiêtszej. W ka dym zreszt¹ cz³owieku stara³ siê dostrzec to, co najpiêkniejsze i najbardziej ludzkie. A przecie wielkim darem jest WIARA, NA- DZIEJA i MI OŒÆ... do Boga, do zagubionego cz³owieka. Bez mi³oœci nie ma ycia! I tego fizycznego i duchowego, i intelektualnego! Ksi¹dz umia³ emanowaæ tymi darami, a ewangeli¹ czynu wskazywa³, jak yæ w œwiecie konfliktów, agresji i walki, w œwiecie z³a, chorób, zmartwieñ i ró nych problemów. Nic tak nie wspomaga zagubionych w wirze zmagañ jak w³asny przyk³ad, jak mi³oœæ dawana bezinteresown¹ d³oni¹, a Ksi¹dz Stanis³aw tak¹ D OÑ NA- DZIEI i POMOCY mia³. Utrwalone wzorce moralnego wsparcia utrwala to, co najpiêkniejsze i najbardziej ludzkie Kap³añstwo Bo e i ludzkie dla cz³owieka przez CZ OWIEKA! "Cz³owiek tak d³ugo yje, jak d³ugo trwa o nim pamiêæ..." Rocznicowe wspomnienia o œp. Ks. Stanis³awie Burczyku Kiedy wracam myœlami do telefonicznych rozmów z Ksiêdzem i do sporadycznych, ale jak e cennych duchowo spotkañ rozumiem, ile SERCA dawa³ potrzebuj¹cym, ile pokrzepienia, wsparcia poszukuj¹cym Pamiêci Ks. Stanis³awa Burczyka W poœwiacie têczowej z ró añcem soczystej nagrody odpoczywasz na Bo ym Tronie po utrudzonych chwilach bólu i cierpienia. Mi³oœæ dawa³eœ Nadziej¹ wspiera³eœ ZAWIERZENIEM y³eœ... A my racjonaliœci XXI wieku gubimy siê w chaosie w³asnej pychy w nieomylnoœci zak³amanej w pewnoœci zarozumia³ej a po strome brzegi w¹tpliwych pytañ... A przecie Wystarczy tak jak Ty Kochaæ BOGA w CZ OWIEKU BYÆ CZ OWIEKIEM i z cz³owiekiem W cierpkich i tarninowych Momentach ycia! Sanok 14. I. 2008 r. SENSU w niechcianych cierpieniach. Z dystansu czasu wiem te, e wierna pamiêæ rejestruje jak film kadry spontanicznego dobra, niby zwyk³ej, ale coraz bardziej zagmatwanej yczliwoœci, szczerego otwarcia siê na sprawy i problemy drugiego cz³owieka, nie koniecznie parafiani- na. Cz³owiek jest tyle wart, ile drugiemu pomo e mówi pisarz Roman Brandstaetter, a Ksi¹dz Stanis³aw zawsze twierdzi³, e tylko mi- ³oœæ i przebaczanie mog¹ zmieniæ ycie na bardziej humanitarne i chrzeœcijañskie i e to MY decydujemy przez woln¹ wolê i rozum o wyborze DOBRA lub Z A! Bez przebaczania i mi³oœci ycie traci barwy pozytywnego sensu, staje siê ja³owe jak pustynia. Przebaczyæ TAK, bo i nam bêdzie przebaczone. Im wiêcej przebaczysz podkreœla³ Ks. Stanis³aw, wiêcej zyskujesz duchowo, gdy nikt nie jest bez winy. I jak mówi¹ ewangelie: Wszyscy zgrzeszyli i brak im chwa³y Bo ej. W osobowoœci Ksiêdza ka - dy móg³ zauwa yæ te wielk¹ pokorê, brak pychy, a nade wszystko wielkie ZAWIERZE- NIE, niemal z dzieciêc¹ ufnoœci¹ oraz poddanie siê woli Bo ej a do œmierci. I pewnie dzielnie dÿwigany krzy cierpienia sta³ siê przyk³adem pokornej akceptacji cierniowej korony, z któr¹ szed³ bez szemrania a do koñca swoich dni! Dlatego z wielk¹ czci¹ pochylam siê dzisiaj nad wypowiedzianymi sentencjami, choæ nie do koñca my zbuntowani s³abeusze przyjmujemy cierpienie jako akt ³aski, lecz jako karê za coœ, czego nawet nie uczyniliœmy. Bunt wszelaki, jak mówi Balzak jest rzecz¹ ludzk¹ i nie zawsze protestem, lecz bolesnym krzykiem duszy z obola³ego cia³a. Bo choroby ró ne zawsze rani¹ jak agresywne kolce tarniny. W rocznicê odejœcia Ks. Burczyka do DOMU OJCA yczê wszystkim zagubionym na œciernisku doœwiadczania bólu obfitoœci ³ask, wytrwa³oœci z Bo ¹ pomoc¹, choæ ciê ko iœæ z krzy em pod KRZY dzielnie i godnie, jak to czyni³ Ks. Stanis³aw. Zofia Ba³ka
WYSTAWA WIELKANOCNA 2008 Echo Zarszyna 15 Wzruszenie oraz wielkie doznania duchowe i artystyczne towarzyszy³y uroczystemu otwarciu V Wystawy Wielkanocnej, które mia³o miejsce 27 lutego br. w Posadzie Zarszyñskiej. Tak wspania³e doznania i emocje wywo³ane zosta³y przez aktorów wystêpuj¹cych w czêœci artystycznej oraz eksponaty wystawione przez wystawców bior¹cych udzia³ w wystawie. Po otwarciu wystawy przez Pana Zbigniewa Deca - Zastêpcê Wójta Gminy Zarszyn, Zespó³ Rekruty zaprezentowa³ pieœni wielkopostne. Œpiewana Mêka Pañska wprowadzi³a nastrój wielkiej zadumy i powagi, który zosta³ podtrzymany wystêpem zarszyñskiej m³odzie y gimnazjalnej. Sztuka pt. Mój Chrystus po³amany o bardzo g³êbokiej wymowie chrzeœcijañskiej pokaza³a, w jakich okolicznoœciach yciowych we wspó³czesnym, wyzwolonym œwiecie dochodzi do spotkania cz³owieka z Chrystusem. Przedstawienia doskonale odda³y atmosferê Wielkiego Postu i Mêki Pañskiej. W zupe³nie odmienny nastrój wiosenny i œwi¹teczny wprowadzi³a inscenizacja przygotowana przez najm³odszych uczniów SP w Zarszynie uczniów kl. O i kl.2. Scena mieni³a siê wszystkimi wiosennymi i œwi¹tecznymi barwami. Wystêp dzieci zosta³ przyjêty przez widowniê bardzo entuzjastycznie. W wyst¹pieniu ks. Proboszcz Antoni Ob³oza podkreœli³ wielkie znaczenie podtrzymywania tradycji zwi¹zanych z obchodami œwi¹t, a najwa niejsze jest to, e pielêgnuj¹ j¹ dzieci i m³odzie. - Ko³o w Rymanowie, Gminna Biblioteka Publiczna w Zarszynie, Piekarnia w Bukowsku, Pasieka Bieszczady oraz wystawcy indywidualni. Sk³adamy podziêkowania Ko³u Gospodyñ Wiejskich w Posadzie Zarszyñskiej za ogromy wk³ad w przygotowanie wystawy, oraz wszystkim wystawcom i aktorom wystêpuj¹cym w czêœci artystycznej oraz ich opiekunom. Wystawa czynna by³a w dniach 27-29 lutego 2008r. Beata Nawalaniec Po czêœci oficjalnej podziwialiœmy wielkie bogactwo prac, technik i precyzji ich wykonania, pomys³owoœci i kolorów oraz degustowaliœmy potrawy wielkanocne przygotowane przez wystawców a by³o ich wielu: Szko- ³y Podstawowe i Gimnazja z terenu gminy, Zespó³ Szkó³ w Bukowsku, Zespó³ Szkó³ w Nowosielcach, Ko³a Gospodyñ z terenu gminy i Beska, OSP D³ugie, Klub Inwencji Kulturalnych i Spo³ecznych M³odzie y w Odrzechowej, Dzienne Centrum Aktywnoœci w Besku, Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upoœledzeniem Umys³owym
16 Echo Zarszyna Podkarpacki Bank Spó³dzielczy zdobywc¹ kolejnych presti owych nagród Podkarpacki Bank Spó³dzielczy nale y do czo³ówki polskich banków spó³dzielczych, zarówno ze wzglêdu na rozmiary dzia³alnoœci i dynamikê rozwoju, jak i ró norodnoœæ oferowanych produktów oraz wysok¹ jakoœæ us³ug. Oferta produktowa nastawiona jest na obs³ugê klientów indywidualnych oraz ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw. Obejmuje ona pe³en zakres us³ug bankowych: ROR, rachunki walutowe, lokaty, kredyty, karty p³atnicze, karty kredytowe, ubezpieczenia oraz fundusze kapita³owe. PBS jest drugim co do wielkoœci Bankiem Spó³dzielczym w Polsce pod wzglêdem sumy bilansowej i pierwszym Bankiem jeœli chodzi o sieæ placówek- obecnie mamy ich 75. Bank zatrudnia blisko 500 osób. Mamy bardzo dobrze rozwiniêt¹ sieæ, dostêpn¹ dla ka dego. A wiêc ka dy Klient ma do nas blisko. Klient mo e liczyæ na szybkie decyzje- podejmowane s¹ one w ci¹gu 2-3 dni licz¹c od momentu z³o enia wniosku. Oferowany przez nas pakiet nowoczesnych us³ug bankowoœci elektronicznej jest alternatyw¹ dla czêstych wizyt Klienta w banku. Korzystanie z us³ug elektronicznych gwarantuje oszczêdnoœæ pieniêdzy i czasu. Pozwala tak e na bezpieczny i komfortowy dostêp do w³asnych rachunków i wykonywanie wielu czynnoœci bankowych za poœrednictwem internetu, telefonu stacjonarnego i telefonu komórkowego. Swoj¹ dzia³alnoœci¹ PBS obejmuje teren województwa podkarpackiego oraz czêœæ województw oœciennych. Uniwersalnoœæ naszego banku polega na tym, e prowadzimy wszystkie najistotniejsze us³ugi bankowe ³¹cznie z rozliczeniami dewizowymi dla szeroko pojêtego Klienta zarówno detalicznego jak i korporacyjnego. W ubieg³ym roku Podkarpacki Bank Spó³dzielczy zosta³ laureatem konkursu Forum Jakoœci Quality International 2007, którego organizatorem jest Klub Polskie Forum ISO 9000 i Polska Agencja Rozwoju Przedsiêbiorczoœci. Patronem jest Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Konkurs promuje produkty i us³ugi polskiego rynku o najwy szych parametrach jakoœciowych, wskazuje zdrowe, uczciwe i rzetelne zasady konkurencyjnoœci oraz honoruje producentów i us³ugodawców dbaj¹cych o jakoœæ i bezpieczeñstwo swoich wyrobów i us³ug. Podkarpacki Bank Spó³dzielczy otrzyma³ tytu³ w kategorii us³uga za bankowoœæ elektroniczn¹. W bie ¹cym roku otrzymaliœmy ju równie kilka presti owych nagród i wyró nieñ. Nale y tutaj wspomnieæ chocia by o: Przyznanym 18 stycznia tytule laureata w konkursie Bank Przyjazny dla Przedsiêbiorców w kategorii Banki spó³dzielcze i ma³e banki lokalne oraz godle promocyjnym przyznanym za najlepszy wynik w konkursie. Konkurs organizowany by³ ju po raz dziewi¹ty przez Krajow¹ Izbê Gospodarcz¹ oraz Polsko-Amerykañsk¹ Fundacjê Doradztwa dla Ma³ych Przedsiêbiorstw, którego celem jest wyró nienie instytucji finansowych, przyczyniaj¹cych siê do rozwoju sektora Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw. 9 lutego 2008 r. w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej odby³a siê Wielka Gala Liderów Polskiego Biznesu, wieñcz¹ca XVII edycjê konkursu Lider Polskiego Biznesu. Podczas czêœci oficjalnej Gali wrêczono Nominacje do tytu³u Lidera Polskiego Biznesu a laureaci otrzymali Z³ote Statuetki. Za sta³e wzbogacanie oferty, systematyczny rozwój sieci punktów obs³ugi klienta i wysok¹ jakoœæ us³ug nominacje do tytu³u otrzyma³ tak e nasz Bank oraz Prezes Zarz¹du Les³aw Wojtas. W tegorocznej Gali, wœród blisko 2 tysiêcy goœci znaleÿli siê - obok najlepszych przedsiêbiorców z ca³ej Polski - cz³onków BCC, tak e cz³onkowie rz¹du, parlamentarzyœci, dyplomaci, wybitni przedstawiciele œwiata kultury, nauki, duchowieñstwo i publicyœci. Otrzymywane przez nas wyró nienia i nagrody bardzo nas ciesz¹ ale myœlê, e równie ciesz¹ naszych Klientów, których utwierdza to w przekonaniu, e wybrali sobie dobrego i zaufanego partnera w bussinesie. Z okazji zbli aj¹cych siê Œwi¹t pragnê z³o yæ wszystkim Czytelnikom Echa Zarszyna yczenia ciep³ych i udanych Œwi¹t Wielkanocnych, oraz najmilszych spotkañ w gronie rodziny i przyjació³. Dyrektor Oddzia³u PBS w Zarszynie Beata Haduch
IMPRESJE TURECKIE Echo Zarszyna 17 Ostatnia moja opowieœæ o podró y do Chin (ale nie ostatniej, bo w paÿdzierniku by³em tam ponownie, a w kwietniu tego roku wybieram siê znowu) tak zaciekawi³a czytelników, e zosta³em poproszony o napisanie kilku wspomnieñ z innej wyprawy, z paÿdziernika 2006 roku do Turcji. S³owo wyprawa pasuje tu najlepiej, poniewa odleg³oœæ oko³o 3000 km w jedn¹ stronê pokonaliœmy samochodem. Trasa nasza wiod³a przez S³owacjê, Wêgry, Jugos³awiê, Bu³gariê (gdzie zatrzymaliœmy siê na nocleg nad Morzem Czarnym) i wreszcie po 3 dniach dotarliœmy do Istambu³u w europejskiej czêœci Turcji. Zdjêcie pokazuje rzekê dziel¹c¹ miasto i sprawiaj¹c¹, e jest jedynym miastem œwiata powsta³ym na dwóch kontynentach Europie i Azji. Poniewa by³a to jednak podró w sprawach biznesowych niewiele mieliœmy czasu na zwiedzanie. Czêœci Azjatyckiej nie zwiedzaliœmy w ogóle, a z europejskiej zwiedziliœmy Hagia Sophia Koœció³ M¹droœci Bo- ej, przechodziliœmy uliczkami obok najwiêkszego Meczetu Sultanahmet, a trochê bli ej przyjrzeliœmy siê najstarszemu krytemu Bazarowi z 1461 roku, zajmuj¹cemu powierzchniê 30 hektarów. Ciekawostk¹ jest, e na tym bazarze mo na siê swobodnie porozumieæ w jêzyku polskim. Tak wielu Polaków przyje d a³o do Stambu³u, ale równie wielu Turków handlowa³o w Polsce i z Polakami, e bardzo sprawnie porozumiewaj¹ siê w naszym jêzyku. Przez du ¹ czêœæ dnia i niestety równie nocy wszystkim mieszkañcom miasta i jego goœciom towarzyszy bardzo g³oœny œpiew wzywaj¹cy do modlitwy, wydobywaj¹cy siê z radiowêz³a rozmieszczonego na terenie ca³ego miasta, które rozpoœciera siê na 7.500 km 2, a zamieszkuje go ok. 9 mln mieszkañców. Spaceruj¹c po mieœcie, spotyka siê bardzo niewiele kobiet, a jeœli ju to najczêœciej w czarnej lub bia³ej szacie zakrywaj¹cej ca³e cia³o z wyj¹tkiem oczu i d³oni. Mia³em okazjê goœciæ w pewnej restauracji gdzie podawano wiele tureckich specja- ³ów rybnych. Równie tam zarówno klienci jak i obs³uga to wy³¹cznie mê czyÿni. Bardzo sympatyczne jest egnanie wychodz¹cych goœci kelner staje przy drzwiach z butelk¹ i ka demu polewa d³onie olejkiem, który wspaniale je nawil a i odœwie a. Wprawdzie Turcy to trudny do zrozumienia dla nas naród, ale ich kraj, zabytki i zwyczaje godne s¹ poznania, a Stambu³ wart zobaczenia i zwiedzenia. Piotr Ciupka
18 Echo Zarszyna Styczeñ 2007 Zatrzymani nietrzeÿwi kierowcy: - D³ugie dwóch nietrzeÿwych rowerzystów, - Jaæmierz nietrzeÿwy rowerzysta. * Zarszyn kradzie ko³a. Luty 2007 Zatrzymani nietrzeÿwi kierowcy: - D³ugie nietrzeÿwy rowerzysta, - Zarszyn dwóch nietrzeÿwych rowerzystów. * Pielnia groÿby karalne. * Zarszyn kradzie d³u ycy, kradzie drzewa z lasu. Marzec 2007 * Pielnia kradzie z³otych pierœcionków, kierowanie gróÿb karalnych, wspó³ ycie seksualne z ma³oletni¹ poni ej 15 roku ycia. * Posada Jaæmierska uszkodzenie sklepu. * Zarszyn kradzie z w³amaniem do pomieszczeñ Zgody, kradzie energii elektrycznej. * Ba anówka kradzie z w³amaniem do sklepu spo ywczego. Zatrzymani nietrzeÿwi kierowcy: - Pielnia nietrzeÿwy rowerzysta, - Zarszyn nietrzeÿwy rowerzysta. Kwiecieñ 2007 Zatrzymani nietrzeÿwi kierowcy: - Zarszyn nietrzeÿwy kierowca samochodu osobowego, trzech nietrzeÿwych rowerzystów. - Ba anówka nietrzeÿwy kierowca ci¹gnika. * Zarszyn uszkodzenie samochodu, kradzie przyczepy dwuko³owej. Jaæmierz wypadek drogowy, kradzie z w³amaniem do samochodu. Maj 2007 * D³ugie groÿby karalne. Zatrzymani nietrzeÿwi kierowcy: - Zarszyn dwóch nietrzeÿwych rowerzystów, nietrzeÿwy kierowca samochodu osobowego. * Zarszyn kradzie telefonu komórkowego. Czerwiec 2007 * Posada Zarszyñska wypadek drogowy ze skutkiem œmiertelnym. KRONIKA POLICYJNA * Zarszyn w³amanie do Magazynu Skupu Z³omu, znalezienie zw³ok. * Jaæmierz w³amanie do kiosku Ruch. * Odrzechowa kradzie z w³amaniem do przyczepy campingowej. * D³ugie niestosowanie siê do wyroku s¹dowego. * Nowosielce kierowanie gróÿb karalnych. Lipiec 2007 * Zarszyn utoniêcie. * D³ugie znêcanie siê nad rodzin¹. * Pielnia znalezienie zw³ok. Zatrzymani nietrzeÿwi kierowcy: - Posada Zarszyñska nietrzeÿwy kierowca samochodu osobowego, - Zarszyn nietrzeÿwy kierowca samochodu osobowego, - Jaæmierz nietrzeÿwy rowerzysta. Sierpieñ 2007 Zatrzymani nietrzeÿwi kierowcy: - Odrzechowa nietrzeÿwy rowerzysta, - Nowosielce nietrzeÿwy kierowca samochodu osobowego. * Odrzechowa kradzie parasoli i ³awek. Wrzesieñ 2007 * Nowosielce zniewa enie funkcjonariuszy policji, zamach samobójczy, niestosowanie siê do wyroku s¹dowego (zakaz kierowania pojazdami mechanicznymi). * Odrzechowa kradzie z w³amaniem do samochodu, wypadek przy pracy. * Jaæmierz kradzie z w³amaniem do kiosku Ruch. * Pielnia kradzie telefonu komórkowego. Zatrzymani nietrzeÿwi kierowcy: - D³ugie nietrzeÿwy rowerzysta, - Zarszyn nietrzeÿwy kierowca samochodu osobowego, - Odrzechowa nietrzeÿwy rowerzysta, - Nowosielce nietrzeÿwy kierowca samochodu osobowego. PaŸdziernik 2007 * Zarszyn uszkodzenie mienia wskutek po aru. * Jaæmierz znêcanie siê fizyczne i psychiczne nad rodzin¹. * Posada Jaæmierska uszkodzenie elementów ogrodzenia. * Nowosielce kradzie dwóch tablic z oznaczeniem nazwy miejscowoœci, ograbienie grobów w Nowosielcach. * Ba anówka wypadek drogowy ze skutkiem œmiertelnym. Listopad 2007 * Odrzechowa uszkodzenie rêkawa foliowego z kieszonk¹, znêcanie siê fizyczne i psychiczne nad rodzin¹. * Posada Jaæmierska kradzie telefonu komórkowego. * Pielnia pobicie. * Ba anówka kierowanie gróÿb karalnych. Zatrzymani nietrzeÿwi kierowcy: - Nowosielce nietrzeÿwy kierowca samochodu osobowego, - Zarszyn nietrzeÿwy rowerzysta, - D³ugie nietrzeÿwy rowerzysta. Grudzieñ 2007 * Posada Zarszyñska nag³y zgon. * Zarszyn kradzie kó³ z barakowozu. * Jaæmierz kradzie z w³amaniem do spychacza. * Odrzechowa znêcanie siê psychiczne i fizyczne nad rodzin¹. Zatrzymani nietrzeÿwi kierowcy: - Odrzechowa nietrzeÿwy kierowca samochodu osobowego, - D³ugie nietrzeÿwy rowerzysta, - Zarszyn dwóch nietrzeÿwych rowerzystów. Styczeñ 2008 * D³ugie fizyczne i psychiczne znêcanie siê nad dzieæmi. Luty 2008 * Nowosielce nietrzeÿwy rowerzysta. Od oko³o pó³ roku rozpracowywano grupê sprawców kradzie y z w³amaniem do niezamieszka³ych budynków na terenie miejscowoœci D³ugie. upem z³odziei by³y pluszowe zabawki, drobne przedmioty codziennego u ytku, bi uteria. Noc¹, po bezpoœrednim poœcigu sprawca kolejnego w³amania zosta³ ujêty. Podjête czynnoœci doprowadzi³y do wykrycia piêciu w³amañ. Wiêkszoœæ skradzionych przedmiotów odzyskano. Uda³o siê równie ustaliæ sprawców innych chuligañskich wybryków na terenie D³ugiego. M.R.
LEPIEJ NIE CHOROWAÆ!!! System opieki zdrowotnej w Polsce zmierza w nieznanym kierunku. Pañstwo chce obci¹ yæ obywatela czêœciowym kosztem systemu, zmuszaj¹c go, by dba³ o w³asne zdrowie w wiêkszym ni obecnie zakresie. Koszty, które ponosiæ mia³by pacjent nie zosta³y do tej pory okreœlone. Zapotrzebowanie na œwiadczenia medyczne roœnie lawinowo w zwi¹zku ze starzeniem siê spo³eczeñstwa, a nak³ady nie rosn¹ proporcjonalnie. W zwi¹zku z tym narasta dysproporcja miêdzy kosztami funkcjonowania systemu, a œrodkami na jego funkcjonowanie. NFZ ogranicza iloœæ zakontraktowywanych porad specjalistycznych, lub te wycenie je tak, e lekarze lub ZOZ-y rezygnuj¹ z ich kontraktowania. Korzystaj¹ na tym gabinety prywatnej oferuj¹c deficytowe œwiadczenia medyczne. Czy spo³eczeñstwo nadu ywa œwiadczeñ medycznych, czy te iloœæ ich kontraktowanie jest niewystarczaj¹ca? Prawda le y jak zwykle poœrodku. Nasuwa siê jednak pytanie. Czy biedne polskie spo³eczeñstwo, gdzie 30 % yje na granicy ubóstwa, staæ jest w chwili obecnej po- OG OSZENIE: SPECJALISTYCZNY GABINET ORTOPEDYCZNY Echo Zarszyna 19 krywaæ choæby czêœciowy koszt funkcjonowania opieki zdrowotnej /przy tak wysokich cenach leków/? OdpowiedŸ nasuwa siê sama. NIE STAÆ!! Nale y okreœliæ niezbêdny zakres œwiadczeñ finansowanych z NFZ, by ka dy w wybranym przez siebie zakresie móg³ siê ubezpieczyæ dodatkowo. Koszyk œwiadczeñ, tak zwanych podstawowych, musi byæ na tyle obszerny, by do minimum zmniejszyæ dop³aty pacjentów. Chêæ u³atwienia korzystania ze œwiadczeñ mieszkañcom mniejszych miejscowoœci zosta³a odrzucona przez NFZ. ZOZ-y chc¹ce zakontraktowaæ œwiadczenia specjalistyczne zosta³y Ÿle ocenione i nie otrzyma³y zaproponowanych przez nie kontraktów. SPGZOZ w Zarszynie nie otrzyma³ zgody na utworzenie poradni kardiologicznej, poradni zdrowia psychicznego, poradni logopedycznej i poradni neurologicznej. Ca³a ta inicjatywa mia³a na celu u³atwiæ dostêp do tych deficytowych œwiadczeñ medycznych mieszkañcom naszej gminy. Mam nadziejê, e inicjatywa doczeka siê jeszcze pozytywnej oceny NFZ, i mieszkañcy naszej gminy skorzystaj¹ z u³atwieñ ze specjalistycznej opieki zdrowotnej. Wanielista Dariusz - kierownik SPGZOZ w Zarszynie lek. med. Marek Wojnarowski, specjalista ortopeda traumatolog Sanok, ul. Stró owska 34 Przyjmuje w czwartki: 1600-1900 Gabinet posiada certyfikat Polskiego Towarzystwa USG. Diagnostyka USG narz¹du ruchu: - biodro dzieciêce, - urazy narz¹du ruchu (kolano, staw skokowy, bark, ³okieæ, miêœnie), - zmiany zwyrodnieniowe Telefon: 605 063 054 NIEPUBLICZNY ZAK AD OPIEKI ZDROWOTNEJ ORTOPEDIA Poradnia preluksacyjna Sanok, ul. Stró owska 34 Czynna: poniedzia³ek, œroda, czwartek, w godzinach: 16.00-19.00. Poradnia realizuje porady w ramach kontraktu z NFZ. Rejestracja w godzinach przyjêæ. Telefon: 605 063 054 Humor Siedzi baca przed chatk¹. Przed bac¹ kloc drewna i kupka wiórków. Przechodzi turysta i pyta: - Baco! Co tam strugacie? - Ano, có³enko sobie strugom. Turysta poszed³. Nastêpnego dnia rano przechodzi tamtêdy i widzi bacê. Baca siedzi przed klockiem drewna i go struga. Przed bac¹ górka wiórów. Turysta pyta: - Baco! Co tam strugacie? - Ano, stylisko do ³opaty sobie strugom. Nastêpnego dnia: Baca siedzi przed chatk¹, w rêkach trzyma drewienko, przed nim kupa wiórów. Ten sam turysta pyta: - Baco! Co teraz strugacie? - Jak nic nie spiepse, to wyka³acke... *** Przychodzi blondynka do sklepu i przez pó³ godziny mêczy siê z otwarciem drzwi. Gdy ju wesz³a sklepowa mówi: - Co pani tak d³ugo otwiera³a te drzwi, przecie jest napis: ci¹gn¹æ. Na to blondynka: - Tak, ale nie pisze, w któr¹ stronê ci¹gn¹æ.
20 Echo Zarszyna Sprawozdanie Zak³adu Gospodarki Komunalnej w Zarszynie za 2007r. Informacje dotycz¹ce kanalizacji: Miejscowoœæ Sprawozdanie Zak³adu Gospodarki Komunalnej w Zarszynie za 2007 r. Dzia³alnoœæ Zak³adu Gospodarki Komunalnej skupia siê na œwiadczeniu us³ug komunalnych na terenie Gminy Zarszyn. G³ównymi zadaniami s¹: eksploatacja oczyszczalni œcieków i zapewnienie ci¹g³ego odbioru œcieków z miejscowoœci Posada Zarszyñska, Zarszyn, D³ugie i Nowosielce oraz utrzymanie sieci kanalizacyjnej i rozliczanie odbiorców w miejscowoœciach skanalizowanych: D³ugie, Jaæmierz, Nowosielce, Posada Jaæmierska, Posada Zarszyñska i Zarszyn; zakup wody pitnej i dostarczanie do odbiorców w miejscowoœciach: Zarszyn, Posada Zarszyñska, D³ugie, Ba anówka, Jaæmierz i Posada Jaæmierska; organizowanie odbioru odpadów komunalnych z terenu ca³ej gminy; inne prace zlecone przez Urz¹d Gminy na rzecz spo³ecznoœci gminy Zarszyn. W 2007 r. oczyszczono 67 633 m 3 œcieków, faktur wystawiono na 78 300m 3, z czego 59 643 m 3 stanowi³y œcieki dop³ywaj¹ce do oczyszczalni w Zarszynie. Op³ata za przyjêcie 1 m 3 wynosi netto: 3,40 z³ od gospodarstw domowych i 4,16 z³ od pozosta³ych, op³ata sta³a za gotowoœæ œwiadczenia us³ug kanalizacyjnych 2,34 z³ netto. Z zagêszczacza oczyszczalni wywieziono 320 m 3 osadu na oczyszczalniê do Krosna, celem dalszej obróbki. ZGK w Rymanowie œwiadczy us³ugê transportu osadu samochodem asenizacyjnym o pojemnoœci 10 m 3. W listopadzie przekazano Firmie RAFEKOLOGIA z Jedlicza 1,2 tony zawartoœci piaskownika oraz 0,62 tony skratek. Badania œcieków oczyszczonych od lipca 2007 r. przeprowadza firma PETROGEO z Jas³a. Od momentu przy³¹czenia Nowosielec Zak³ad zakupuje œrodek chemiczny wspomagaj¹cy proces oczyszczania œcieków PIX-113. Zak³ad obs³uguje dwa systemy kanalizacyjne. Pierwszy Zarszyn - Posada Zarszyñska D³ugie - Nowosielce zakoñczony oczyszczalni¹ œcieków w Zarszynie. W sierpniu 2007 r. oddano do eksploatacji sieæ kanalizacyjn¹ w Nowosielcach o d³ugoœci 22,7 km, z 252 czynnymi przy³¹czami. Przy³¹czy wykonano wiêcej, ale s¹ to przy³¹czone budynki niezamieszka³e, w trakcie budowy, bez instalacji wodoci¹gowej. Drugi system to Jaæmierz - Posada Jaæmierska, zakoñczony oczyszczalni¹ œcieków we Wzdowie. ZGK w Zarszynie obs³uguje sieæ kanalizacyjn¹ drugiego systemu, natomiast oczyszczalniê œcieków - Zak³ad w Haczowie. Gmina Haczów z Gmin¹ Zarszyn ma podpisan¹ umowê na zrzut œcieków z terenu Jaæmierza i Posady Jaæmierskiej, a rozliczanie opiera siê na przep³ywomierzu zainstalowanym na wlocie kolektora na oczyszczalniê. W 2007 r. Zak³ad w Haczowie wystawi³ faktur na 32.046 m 3 na kwotê 91 331,10 z³, natomiast Zak³ad w Zarszynie zafakturowa³ mieszkañcom drugiego systemu 18.657 m 3 na kwotê 77.613,12 z³. Dokonano 289 odbiorów przy³¹czy kanalizacyjnych. Liczba budynków pod³¹czonych do kan. w 2006 r. Iloœæ budynków pod³¹czonych w 2007 r. D³ugoœæ czynnej sieci w km. Iloœæ przepompowni Zarszyn 224 6 15,2 2 Posada Zarszyñska 176 3 7,1 3 D³ugie 347 9 23,1 3 Nowosielce 0 252 22,7 0 Jaæmierz 166 12 11,9 3 Posada Jaæmierska 106 7 8,7 1 Razem 1019 289 88,7 12 W roku sprawozdawczym dokonano przegl¹du sieci we wszystkich miejscowoœciach skanalizowanych, odebrano sieci wybudowane w 2007 r., usuniêto awarie, które mia³y miejsce praktycznie w ka dej miejscowoœci. W miejscowoœci Jaæmierz naprawiono studzienki na ornym polu, które by³y wy³amane oraz zabezpieczono niektóre w³azy studzienek przed wod¹ deszczow¹. W Jaæmierzu i Posadzie Jaæmierskiej podniesiono wiêkszoœæ studzienek. Kolejnym zadaniem jest eksploatowanie sieci wodoci¹gowej na ci¹gu Mymoñ- Posada Zarszyñska- Zarszyn- D³ugie oraz kolektor wodny Zarszyn- Posada Jaæmierska- Ba anówka.
Liczba budynków pod³¹czonych do wodoci¹gu Miejscowoœæ Liczba korzystaj¹cych na koniec 2006 r. Iloœæ budynków nowo pod³¹czonych D³ugoœæ czynnej sieci w km. Zarszyn 142 14 8 Posada Zarszyñska 71 9 12,5 D³ugie 166 34 7,6 Ba anówka 151 0 11,6 Jaæmierz 31 88 8,3 Posada Jaæmierska 38 43 13 Razem 599 188 61 Segregacja rejonami Lp. Rodzaj Rejon I Rejon II Razem 1 Plastik 21,59 17,84 39,43 2 Szk³o 40,74 40,37 81,11 3 Papier 8,3 9,61 17,91 4 Z³om 2,675 3,23 5,905 5 Razem 73,305 71,05 144,355 Miejscowoœæ L. osób W. czarne szt. W. kolorowe szt. Odrzechowa 1089 2170 4132 Nowosielce 1042 2261 5161 Pielnia 739 1496 3782 Jaæmierz 673 1337 3105 D³ugie 1374 2962 6868 Ba anówka 641 1233 2776 Posada Zarszyñska 705 1707 3866 Zarszyn 935 2051 5286 Posada Jaæmierska 438 682 1271 Razem 7636 15899 36247 Echo Zarszyna 21 Zak³ad kupuje wodê z MPGK Krosno po cenie: do marca po 2,02 z³, od kwietnia po 2,05 z³, a sprzedaje po 2,90 z³ dla gospodarstw i 3,29 z³ dla pozosta³ych. Op³ata sta³a za gotowoœæ œwiadczenia us³ug wodoci¹gowych wynosi 2,34 z³ netto. W ci¹gu 2007 roku zakupiono 58.769 m 3 wody, a sprzedano 41.449 m 3. Oprócz tego na potrzeby Zak³adu zu yto ok. 2 800 m 3 wody. W komorze pomiarowej w Posadzie Jaæmierskiej Zak³ad odczytuje wskazania wodomierzy dla Ba anówki i Jaæmierza z Posad¹ Jaæmiersk¹. Wodomierz dla Ba anówki wskaza³ zu ycie 10.788 m 3 rozbiór wody wyniós³ 8.353 m 3, natomiast dla Jaæmierza z Posad¹ 9.015 m 3, przy rozbiorze 6.422 m 3. W miejscowoœci Jaæmierz i Posada Jaæmierska prowadzono inwestycjê budowy sieci wodoci¹gowej. Zak³ad uczestniczy³ ka dorazowo przy przeprowadzaniu prób ciœnieniowych na poszczególnych odcinkach, dokonano odbioru zakoñczonych odcinków sieci oraz 131 przy³¹czy. Dokonano 188 odbiorów przy³¹czy wodoci¹gowych na terenie ca³ej gminy. Nale y zaznaczyæ, e od po³owy 2006 r. Zak³ad obci¹ any jest stratami wody na odcinku Stacja Sieniawa Komora Mymoñ (ok. 2,5 km). Straty te s¹ dzielone na po³owê z Zak³adem w Besku. W 2007 r. wynios³y one 2.790 m 3 (5.580 ca³oœæ strat dla obydwu Zak³adów). Na terenie gminy nadal prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów komunalnych. W wyniku przeprowadzonego przetargu nieograniczonego na zbiórkê i wywóz odpadów z Gminy Zarszyn wy³oniona zosta³a firma TRANS FORMERS KARPATIA z siedzib¹ w Kroœnie. W 2007 r. wywieziono z terenu naszej gminy 254 tony odpadów niesegregowanych i 145 ton odpadów segregowanych, z czego w Rejonie I (Odrzechowa, Pielnia D³ugie i Nowosielce) zebrano 113 ton niesegregowanych i 74 segregowanych, a w Rejonie II (Ba anówka, Jaæmierz, Posada Jaæmierska, Zarszyn i Posada Zarszyñska) 141 tony niesegregowanych i 71 segregowanych. Dodatkowo wywieziono z pojemników 45,09 tony szk³a, 388 m 3 plastiku, 19,23 tony odpadów wielkogabarytowych oraz 5,41 tony zu ytego sprzêtu elektrycznego i elektronicznego. Worki przekazane w 2007 r. w poszczególnych miejscowoœciach: