BUDOWA DWUTOROWEJ LINII 400 kv OLSZTYN MĄTKI OSTROŁĘKA NOWA ENERGIA DLA WARMII, MAZUR i MAZOWSZA Broszura informacyjna www. liniaolsztynostroleka.pl Inwestor: Inżynier kontraktu: Wykonawca inwestycji:
Kto jest kim w inwestycji? Inwestor Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. (PSE S.A.) są operatorem systemu przesyłowego energii elektrycznej w Polsce. Należąca do Skarbu Państwa spółka ma strategiczne znaczenie dla polskiej gospodarki. Zakres i forma jej działalności jako operatora zostały określone w ustawie Prawo energetyczne. PSE S.A. zajmuje się przesyłaniem energii elektrycznej siecią przesyłową 400 kv i 220 kv do wszystkich regionów kraju. Jest odpowiedzialna za zapewnienie bezpieczeństwa pracy polskiego systemu elektroenergetycznego, rozwój sieci przesyłowej, a także połączenia transgraniczne z sąsiednimi systemami. PSE S.A. jest właścicielem ponad 13 400 km linii oraz 100 stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć. Inżynier kontraktu PSE Inwestycje S.A. to spółka zależna PSE S.A. Realizuje projekty budowy i modernizacji obiektów elektroenergetycznych stacji i linii wszystkich poziomów napięć występujących w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym. Spółka kompleksowo przygotowuje i realizuje inwestycje elektroenergetyczne, pełniąc funkcję Inżyniera Kontraktu i Biura Projektów. Wykonawca Aldesa Nowa Energia Sp. z o.o. polski oddział jednej z największych międzynarodowych firm inżynieryjno- -budowlanych wywodzącej się z Hiszpanii. Realizuje duże kontrakty budowlane, zatrudnia ok. 2 600 pracowników na całym świecie. W Polsce spółka zaangażowana jest w realizację dużych kontraktów infrastrukturalnych i energetycznych. Aldesa Nowa Energia Sp. z o.o wygrała przetarg publiczny PSE S.A. na wykonanie linii 400 kv Olsztyn Mątki Ostrołęka. Jest odpowiedzialna za kompleksową realizację inwestycji. 2 - Budowa dwutorowej linii 400 kv Olsztyn Mątki Ostrołęka
Szanowni Państwo, Priorytetem działalności Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A. jest zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej do odbiorców w całym kraju. Z naszych analiz wynika, iż krajowy system przesyłowy wymaga pilnych inwestycji i wybudowania 2 tys. km nowych linii. Szczególnej uwagi w tym względzie wymaga północno - wschodnia część Polski, która obecnie charakteryzuje się najmniejszą w kraju gęstością sieci przesyłowej. Jest to sytuacja niekorzystna nie tylko w kontekście potrzeb rozwijającej się energetyki lokalnej, ale także bezpieczeństwa energetycznego regionu. Konieczna jest rozbudowa systemu dla zwiększenia pewności zasilania, zmniejszenia zagrożenia przeciążeniami linii oraz poprawy jakości energii dostarczanej do odbiorców. Jednym z takich przedsięwzięć jest realizowana na terenie województw warmińsko-mazurskiego i mazowieckiego budowa linii 400 kv na trasie Olsztyn Mątki Ostrołęka, która stworzy nowe możliwości dla rozwoju gospodarczego regionów, podnosząc jednocześnie ich atrakcyjność inwestycyjną. PSE S.A. jako operator krajowego systemu przesyłowego, dokłada wszelkich starań, aby tego typu inwestycje realizowane były zgodnie z przepisami i normami technologicznymi oraz środowiskowymi. Naszą intencją jest, aby projekt był realizowany z poszanowaniem opinii społeczności lokalnych, w sposób do minimum ograniczający ingerencję w otoczenie. Szanowni Państwo, Aldesa Nowa Energia Sp. z o.o. to jedna z największych firm inżynieryjno-budowlanych, wywodząca się z Hiszpanii. Mamy ponad 40-letnie doświadczenie w realizacji dużych kontraktów budowlanych na całym świecie. W Polsce działamy od 2007 r., realizując głównie duże kontrakty infrastrukturalne i energetyczne. Jestem przekonany, że przy współpracy władz samorządowych projekt zostanie zrealizowany z sukcesem i przez wiele lat będzie służył rozwojowi gospodarczemu regionu oraz poprawi standard życia jego mieszkańców. Jesteśmy odpowiedzialni za kompleksową realizację inwestycji budowy linii 400 kv Olsztyn Mątki Ostrołęka, w tym za procedury planistyczne w gminach i uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia. Zdajemy sobie sprawę, że skala oraz charakter projektu wymagają wielkiej staranności i otwartości na dialog z mieszkańcami terenów, na których realizowana będzie inwestycja. Dołożymy wszelkich starań, aby projekt przebiegał w zgodzie z najwyższymi standardami jakości i bezpieczeństwa. Od samego początku będziemy transparentnie informować o przebiegu działań inwestycyjnych. Mam nadzieję, że realizowany przez nas projekt spotka się pozytywnym przyjęciem, a zakończona z powodzeniem inwestycja będzie służyć dobru ogółu. Miguel Ortega Dyrektor Generalny Aldesa Polska Sp. z o.o. Henryk Majchrzak Prezes Zarządu Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A Budowa dwutorowej linii 400 kv Olsztyn Mątki Ostrołęka - 3
Nowa jakość energii dla Warmii, Mazur i Mazowsza Krajowy System Elektroenergetyczny to strategiczna infrastruktura zapewniająca ciągłość dostaw energii elektrycznej dla gospodarstw domowych, przedsiębiorstw czy obiektów użyteczności publicznej w całej Polsce. Jej głównym elementem są linie o napięciach 400 kv i 220 kv oraz stacje elektroenergetyczne, których właścicielem jest firma PSE S.A. Zapewnienie stabilności systemu - poprzez eliminowanie awarii i przerw w dostawach prądu, wymaga stałej modernizacji i rozbudowy sieci. Większość linii przesyłowych w Polsce została wybudowana w latach 70. i 80. ubiegłego wieku. Ich stan oraz rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną sprawiają, że statystyczny Polak zmaga się z przerwami w dostawach prądu aż 400 minut rocznie, podczas gdy Niemiec kilkanaście minut, a Duńczyk jest go pozbawiony zaledwie kilka minut w ciągu roku. Poprawa tej sytuacji wymaga modernizacji obecnych i budowy nowych linii. Planowany przebieg linii 400 kv Zastępowanie eksploatowanych dotychczas linii 220 kv nowymi o napięciu 400 kv oznacza także znaczne oszczędności. Podczas przesyłu energii elektrycznej z elektrowni do odbiorcy występują straty sieciowe, które są tym mniejsze, im wyższe jest napięcie linii. Największe, 10 - procentowe straty, powstają w sieciach o napięciach od 220 V do 110 kv. Straty w sieci 400 kv są najmniejsze i wynoszą zaledwie 1,83%. Budowa dwutorowej linii 400 kv Olsztyn Mątki Ostrołęka Jednym z priorytetowych projektów modernizacji i rozbudowy krajowej sieci przesyłowej jest budowa dwutorowej linii 400 kv na trasie Olsztyn Mątki Ostrołęka. Nowa linia zastąpi eksploatowaną dotychczas linię 220 kv. Inwestycja wzmocni też sieć przesyłową w północno-wschodniej Polsce, która obecnie charakteryzuje się najmniejszą gęstością w kraju. Nowa linia, będąca inwestycją celu publicznego, jest odpowiedzią na najważniejsze potrzeby energetyczne Warmii i Mazur oraz Mazowsza. Poprawi ona znacząco pewność oraz jakość dostaw energii w tym regionie. Jest to szczególnie ważne ze względu na fakt, że ponad 90 proc. energii zużywanej w województwie warmińsko-mazurskim musi być sprowadzana z zewnątrz. W przypadku województwa ma- zowieckiego zapewni alternatywne kierunki dostaw energii, przez co poprawi bezpieczeństwo energetyczne regionu. Inwestycja oznacza także dalszy rozwój Warmii i Mazur oraz Mazowsza. Przez poprawę bezpieczeństwa i pewności dostaw energii elektrycznej, nowa linia 400 kv Olsztyn Mątki Ostrołęka pozwoli na rozwój nowych inwestycji w regionie (zapewniając odpowiednie dostawy energii zakładom produkcyjnym). Stworzy ponadto warunki do rozwoju lokalnych źródeł wytwarzania energii, w tym odnawialnych (możliwość podłączenia do sieci przesyłowej). 4 - Budowa dwutorowej linii 400 kv Olsztyn Mątki Ostrołęka
Zasady lokalizacji inwestycji Budowa dwutorowej linii 400 kv Olsztyn Mątki Ostrołęka to inwestycja, która mimo swojego ponadregionalnego charakteru, umożliwi dalszą rozbudowę linii wysokich, średnich i niskich napięć, wykorzystywanych do dystrybucji i rozdziału energii bezpośrednio do mieszkańców. Jonkowo Dywity Olsztyn Barczewo Purda Pasym Dźwierzuty Świętajno Szczytno Proces decyzyjny lokalizacji trasy linii wysokiego napięcia Wielbark Rozogi Myszyniec Łyse Czarnia Kadzidło Wariant 1 Wariant 2 Wariant 3 Baranowo Leils Olszewo-Borki Rzekuń Ostrołęka Ramowa mapa gmin z orientacyjnym przebiegiem linii 138 km nowej linii będzie przebiegać przez terytorium 15 gmin, zastępując obecnie istniejącą linię 220 kv lub też częściowo zmieniając jej przebieg tak, aby w jak najmniejszym stopniu ingerować w życie społeczności lokalnych i środowisko naturalne. Proces wyznaczania trasy nowej linii ma na celu zapewnienie pełnego bezpieczeństwa dla jej otoczenia. Jest on przeprowadzany w oparciu o restrykcyjne regulacje prawne dotyczące tego typu inwestycji i ich oddziaływania, a także uwzględnia aspekty regionalne i lokalne. Opracowane warianty trasy linii są konsultowane pod kątem jej optymalnego przebiegu zarówno z władzami wojewódzkimi, poszczególnych powiatów oraz gmin, a także w miarę możliwości z lokalną społecznością. Dopiero po tym etapie zostaną rozpoczęte procedury związane z wprowadzeniem trasy linii do dokumentów planistycznych gmin oraz ze sporządzeniem lub zmianą Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego. Przy budowie linii brane są pod uwagę takie czynniki i uwarunkowania jak: istniejące lokalne i regionalne plany zagospodarowania przestrzennego, czy też kierunki rozwoju poszczególnych gmin na trasie linii szczegółowe uwarunkowania środowiskowe i krajobrazowe obszary leśne obszary ochrony architektonicznej i archeologicznej inne elementy, które mogą kolidować z przebiegiem linii Budowa dwutorowej linii 400 kv Olsztyn Mątki Ostrołęka - 5
Rozwiązania konstrukcyjne linii W celu zapewnienia dodatkowego buforu bezpieczeństwa, dla każdej linii 400 kv tworzy się pas technologiczny o szerokości 70 m (po 35 m od osi linii w obie strony). Jest to odległość gwarantująca, że pole elektromagnetyczne linii i emitowany przez nią szum będą miały jedynie znikome oddziaływanie na otoczenie, nieistotne dla zdrowia ludzi. Konstrukcja linii jest zależna od napięcia znamionowego linii. Wyższe napięcie wymaga przewodów o większej grubości i ciężkości, a także odpowiednich izolatorów. Zatem im większe jest napięcie linii, tym większego rozmiaru słupa wymaga, aby unieść ciężar przewodów. Do budowy linii niskich i średnich napięć stosowane są tzw. słupy strunobetonowe (wykonane z betonu i stali, o wysokiej wytrzymałości mechanicznej), natomiast linie wysokiego napięcia budowane są na słupach ze stali ocynkowanej, tworzących charakterystyczne konstrukcje kratowe. Poglądowy schemat konstrukcji linii Wysokość słupów elektroenergetycznych zależy od napięcia - dla linii o napięciu 400 kv konstruuje się słupy o wysokości od 31 do 54 m. Wyjątkiem od tej zasady są specjalne konstrukcje, które mogą być wykorzystane na terenach leśnych i zadrzewionych. Wówczas wysokość konstrukcji może wynieść ok. 90 m. Taka technologia umożliwia poprowadzenie przewodów nad koronami drzew, tym samym do minimum ograniczając ich wycinkę Harmonogram inwestycji 6 - Budowa dwutorowej linii 400 kv Olsztyn Mątki Ostrołęka
Restrykcyjne normy i pełne bezpieczeństwo Linie elektroenergetyczne wraz z rozwojem cywilizacyjnym, stały się nieodłącznym elementem otoczenia człowieka, dostarczając energię do każdego zakątka kraju. Ich powszechność sprawia, że są jednym z głównych, stałych źródeł pól elektromagnetycznych w środowisku. Tak jak wszystkie urządzenia elektryczne emitują one pole elektromagnetyczne. Są to pola niskiej częstotliwości ( 50Hz ), takie same jak wytwarzane przez odkurzacz, pralkę czy żelazko, czyli urządzenia elektryczne używane w każdym domu. Konieczność stosowania restrykcyjnych norm prawnych regulujących projektowanie i użytkowanie tego typu infrastruktury, zapewnia pełne bezpieczeństwo i znikome oddziaływanie na zdrowie oraz komfort życia ludzi. Wśród głównych uregulowań należy wymienić: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów. Określa ono, że w przypadku stacji elektroenergetycznych o napięciu 220 kv i 400 kv natężenie pola elektrycznego nie może przekraczać 10 kv/m w ich otoczeniu. Norma Polskiego Komitetu Normalizacyjnego PN-EN-50341-1:2013 Elektroenergetyczne linie napowietrzne, określa szczegółowe wymagania dotyczące odległości elektroenergetycznych linii napowietrznych od innych linii, obiektów i urządzeń budowlanych. Zaleca ona, by w przypadku linii 400 kv odległość od budynków w poziomie nie była mniejsza niż 9,67 m, a odległość przewodów od powierzchni ziemi powinna wynosić 78 m. Korzyści dla lokalnej społeczności jak przerwy w dostawach prądu. 2013 Polskie Sieci Energetyczne S.A Korzyści płynące z eksploatacji nowej linii mają zarówno wymiar lokalny, jak i ponadlokalny. Budowa nowej linii jest bardzo ważna dla zwiększenia zdolności przesyłowej Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, przede wszystkim pomiędzy północnymi i południowymi regionami Polski. Dzięki zastąpieniu linii 220 kv linią 400 kv zwiększy się blisko 4-krotnie jej przepustowość oraz poprawi się niezawodność sieci przesyłowej. Wyraźnie zminimalizowane zostanie także ryzyko występowania awarii systemowych, takich Poprawa warunków oraz pewności zasilania gmin to szansa na pozyskanie nowych inwestorów i w konsekwencji stworzenie wielu miejsc pracy oraz rozwój regionu. Gminy, przez które przebiegać będzie inwestycja, mogą także liczyć na stałe wpływy z tytułu podatku płaconego od nieruchomości przez właściciela sieci elektroenergetycznej, tj. Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Wpłacana co roku należność w wysokości 2% wartości danej inwestycji na obszarze gminy stanowić będzie poważną pozycję w jej budżecie. Właściciele gruntów, na których zostanie ustanowiona służebność przesyłu, otrzymają z tego tytułu wynagrodzenie określone na podstawie wartości nieruchomości, którą ocenia właściwy rzeczoznawca. Budowa dwutorowej linii 400 kv Olsztyn Mątki Ostrołęka - 7
Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. ul. Warszawska 165 05-520 Konstancin-Jeziorna tel.: (22) 242 26 00 www.pse-operator.pl PSE Inwestycje ul. Wojciecha Górskiego 9 00-033 Warszawa tel.: (22) 321-31-01 www.pse-inwestycje.pl Aldesa Nowa Energia ul. Towarowa 9 pok. 49 10-416 Olsztyn www.aldesa.pl kontakt@liniaolsztynostroleka.pl