Interfejs użytkownika UI, interfejsy człowiek-maszyna (MMI, HMI), systemy SCADA



Podobne dokumenty
Sterowniki Programowalne (SP) Wykład #5

Oprogramowanie komputerowych systemów sterowania

Stacje operatorskie. SCADA - Supervisory Control and Data Acquisition. Suite A2 ) - Wonderware ifix (Intellution. Dynamics)

SiR_13 Systemy SCADA: sterowanie nadrzędne; wizualizacja procesów. MES - Manufacturing Execution System System Realizacji Produkcji

Aplikacje Systemów Wbudowanych

1.2 SYSTEMY WIZUALIZACJI I NADZORU PROCESU HMI/SCADA

Załącznik nr 5 do PF-U OPIS SYSTEMU SCADA

Opis systemu CitectFacilities. (nadrzędny system sterowania i kontroli procesu technologicznego)

SYSTEMY OCHRONY ŚRODOWISKA. Pakiet ASEMIS

Opis techniczny. Asix4WAGO jest pakietem programowym rozszerzającym możliwości Systemu Asix.Evo. Dystrybucją produktu zajmuje się firma WAGO ELWAG.

Struktura systemu wizualizacji

ELEMENTARNA WIZUALIZACJA

Szkolenie InTouch. Andrzej Garbacki

System wizualizacji, sterowania, archiwizacji i alarmowania w kopalni bazaltu

Kurs Wizualizacja z WinCC SCADA - Zaawansowany. Spis treści. Dzień 1. I VBS w WinCC podstawy programowania (zmienne, instrukcje, pętle) (wersja 1410)

Zautomatyzowane systemy produkcyjne

Zastosowanie oprogramowania Proficy (ifix, Historian oraz Plant Applications) w laboratoryjnym stanowisku monitoringu systemów produkcyjnych in-line

1.1 PANELE OPERATORSKIE WONDERWARE

System sterowania i wizualizacji odprężarki z wykorzystaniem oprogramowania Proficy ifix

SYSTEMY WIZUALIZACJI. ASIX wspólna platforma wizualizacji paneli operatorskich (HMI) i systemów nadrzędnych (SCADA)

wersja 1.3 (c) ZEiSAP MikroB S.A. 2005

15 lat doświadczeń w budowie systemów zbierania i przetwarzania danych kontrolno-pomiarowych

Zaawansowany WinCC SCADA. Spis treści. Dzień 1. I VBS w WinCC podstawy programowania (zmienne, instrukcje, pętle) (wersja 1708)

Elektrotechnika II stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)

System sterowania i zasilania młynem pszennym

VIX AUTOMATION DLA EDUKACJI

Wizualizacja procesu produkcyjnego w Hucie Cynku Miasteczko Śląskie S.A.

System monitoringu i sterowania oczyszczalni ścieków. Rysunek 1. Mapa - główny ekran programu.

WINCC SCADA TIA SIEMENS SIMATIC HMI

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Automatyka przemysłowa na wybranych obiektach. mgr inż. Artur Jurneczko PROCOM SYSTEM S.A., ul. Stargardzka 8a, Wrocław

Sterowniki Programowalne (SP) - Wykład #1 Wykład organizacyjny

Wonderware InTouch wspiera modułowy proces technologiczny na Politechnice Śląskiej w Gliwicach

A P L I K A C Y J N A

Xway. Inne podejście do lokalizacji GPS obiektów mobilnych i zarządzania flotą

System wizualizacji, zarzadzania, archiwizacji, raportowania i alarmowania w Spółce Wodno-Ściekowej GWDA w Pile

IV Zarządzanie przedsiębiorstwem ERP 1. III Zarządzanie produkcją MES 2

Konfiguracja modułu alarmowania w oprogramowaniu InTouch 7.11

Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle

Załącznik nr 1 SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA

NIEZAWODNE ROZWIĄZANIA SYSTEMÓW AUTOMATYKI. asix. Aktualizacja pakietu asix 4 do wersji 5 lub 6. Pomoc techniczna

System wizualizacji, zarządzania, archiwizacji, raportowania i alarmowania w Oczyszczalni Ścieków w Krośnie

Platforma Systemowa Wonderware przykład zaawansowanego systemu SCADA

Cechy systemu X Window: otwartość niezależność od producentów i od sprzętu, dostępny kod źródłowy; architektura klient-serwer;

Katedra Systemów Cyfrowego Przetwarzania Sygnałów

Najnowsze rozwiązania w zakresie automatyzacji procesów firmy Ruland E&C

APLIKACJA SYSTEMU InTouch DO MONITOROWANIA STANU ZROBOTYZOWANEGO GNIAZDA PRODUKCYJNEGO

System komputerowy. Sprzęt. System komputerowy. Oprogramowanie

SARW S.C. Witold Rejner, Tomasz Wieczorek ul. Zegrzyńska 28A/ Jabłonna

Wykład wprowadza do podstawowych definicji związanych z Systemami Sterowania Rozproszonego (DCS Distributed Process Control) a zwłaszcza zwraca uwagę

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania KOMPUTEROWE SYSTEMY STEROWANIA (KSS)

System wizualizacji i wspomagania zarządzania procesami produkcji

System komputerowy. System komputerowy

Wonderware InTouch Machine Edition

SYSTEM SCADA DO OCHRONY KATODOWEJ SCADA SYSTEM FOR CATHODIC PROTECTION

Instalacje SCADA z zastosowaniem urządzeń MOXA

ASEM UBIQUITY PRZEGLĄD FUNKCJONALNOŚCI

InPro BMS InPro BMS SIEMENS

System monitoringu i sterowania pomp obiegowych

E-E2A-2019-s2 Budowa i oprogramowanie komputerowych Nazwa modułu

Budowa i oprogramowanie komputerowych systemów sterowania. Laboratorium 4. Metody wymiany danych w systemach automatyki DDE

Ćwiczenie IT11 Publikacja projektu, pliki tymczasowe

FAQ: /PL Data: 01/06/2015 WinCC Professional konfiguracja struktury klient-serwer

OPC (OLE for Process Control) Zastosowania

SCADA. Przegląd funkcjonalności systemów SCADA

SYSTEMY MES SGL CARBON POLSKA S.A. System monitoringu i śledzenia produkcji

System wizualizacji, zarządzania, archiwizacji, raportowania i alarmowania w Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji w Tarnowskich Górach

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY. Kraft Foods Polska Olza w Cieszynie. System nadzoru linii produkcji wafli System sterowania myciem linii

A P L I K A C Y J N A

Platforma Systemowa Wonderware w Oczyszczalni Ścieków Płaszów II

Stanowisko Operatorskie

Program szkolenia KURS SPD i PD Administrator szkolnej pracowni internetowej Kurs MD1 Kurs MD2 Kurs MD3 (dla szkół ponadgimnazjalnych)

Instalacja oprogramowania Platforma Systemowa ArchestrA 2012 R2

Czy system scala będzie wizualizował tylko instalowany sterownik czy inne. Jeżeli inne to prosimy o podanie ich parametrów oraz ilości wejść. Wyjść.

HYDRO-ECO-SYSTEM. Sieciowe systemy monitoringu w instalacjach przemysłowych i ochrony środowiska

Kurs ZAAWANSOWANY WINCC PANELE TIA. Spis treści. Dzień 1

Stabilis Monitoring. 1/9

Marek Parfieniuk, Tomasz Łukaszuk, Tomasz Grześ. Symulator zawodnej sieci IP do badania aplikacji multimedialnych i peer-to-peer

ROZWÓJ SYSTEMÓW WIZUALIZACJI W AUTOMATYZACJI DOJU KRÓW

Sterowniki Programowalne (SP) - Wykład #1 Wykład organizacyjny

Czy wdrożenie systemu monitoringu jest uzasadnioną inwestycją czy też kosztem?

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania KOMPUTEROWE SYSTEMY STEROWANIA (KSS)

Wstęp do Informatyki. Klasyfikacja oprogramowania

Opis systemu monitoringu i sterowania Stacji Uzdatniania Wody

Sylabus modułu kształcenia/przedmiotu

Kurs Konfiguracja Paneli Operatorskich w SIMATIC WinCC TIA. Spis treści. Dzień 1

SYSTEMY OPERACYJNE: STRUKTURY I FUNKCJE (opracowano na podstawie skryptu PP: Królikowski Z., Sajkowski M. 1992: Użytkowanie systemu operacyjnego UNIX)

System wizualizacji monitorowania urządzeń SUW w Kotowej Woli gm. Zaleszany

Integracja systemów sterowania i sterowanie rozproszone 5 R

MONITORING MASZYN I LINII

HYDRO-ECO-SYSTEM. Sieciowe systemy monitoringu pompowni wykonane w technologii

Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych Uniwersytet Zielonogórski SYSTEMY SCADA

AUD28 Nowoczesny system w Twoim zakładzie Zintegrowana wizualizacja dostosowana do indywidualnych porzeb

Regulator PID w sterownikach programowalnych GE Fanuc

Opracowanie ćwiczenia laboratoryjnego dotyczącego wykorzystania sieci przemysłowej Profibus. DODATEK NR 4 Instrukcja laboratoryjna

INFORMATOR TECHNICZNY WONDERWARE

Monitoring i sterowanie przy pomocy urządzeń mobilnych

Czujniki obiektowe Sterowniki przemysłowe

NIEZAWODNE ROZWIĄZANIA SYSTEMÓW AUTOMATYKI

Zintegrowany system wizualizacji produkcji i kontroli parametrów jakościowych papierosów

Transkrypt:

Komputerowe Systemy Sterowania Interfejs użytkownika UI, interfejsy człowiek-maszyna (MMI, HMI), systemy SCADA dr inż. Jarosław Tarnawski,

Plan wykładu Definicje UI, MMI, HMI, SCADA, Zadania SCADA Sterowanie nadzorcze Akwizycja danych Prezentowanie danych Archiwizacja Raporty Alarmy Udostępnianie danych Kontrola dostępu

Plan wykładu Dostarczanie danych do SCADA Własne wbudowane mechanizmy ODBC/ SQL DDE/NetDDE OPC Bazy danych Programy wspomagające produkcję Udostępnianie w internecie Przegląd dostępnych na rynku rozwiązań

Interfejs użytkownika Wymuszony przez projektanta sposób współpracy użytkownika z obiektem np. maszyną, urządzeniem, programem komputerowym systemem składający się ze sposobu prezentowania stanu obiektu oraz metod, sposobów oddziaływania na stan tego obiektu nazywany jest interfejsem użytkownika (ang. User Interface -UI)

Realizacja interfejsu użytkownika Zastosowany UI ma wpływ na: możliwości obserwacji stanu obiektu (dokładność, sposób prezentowania danych) możliwości oddziaływania na obiekt (ciągły, dyskretny, ) Łatwość/trudność współpracy, obsługi Komfort, ergonomię pracy Dostępność (specjaliści, masowy dostęp) Czas konieczny na zapoznanie się z obsługą Czas reakcji

Przykłady interfejsu użytkownika Termometr (wyjściowe) wysokość słupa rtęci, wyświetlacz cyfrowy Zegarek (we, wy) Wychylenie wskazówki, wyświetlacz cyfrowy Pokrętło, przyciski do wprowadzania czasu Samochód (we, wy) Panel, wyświetlacz z informacją o stanie pojazdu (prędkość, temp silnika, ilość paliwa) Pedały, dźwignia biegów, przyciski System operacyjny (we, wy) Tekstowy DOS, Graficzny Windows Klawiatura, mysz, tablet

Przykłady interfejsu użytkownika Telefony komórkowe Sposoby informowania użytkownika Ekran Dźwięk Wibracje Sposoby oddziaływania ze strony użytkownika Klawiatura Joy Sterowanie głosem

HMI, MMI Termin UI w odniesieniu do urządzeń, maszyn, komputerów nazywany często jest interfejsem człowiek maszyna HMI (ang. Human Machine Interface) lub MMI (ang. Man Machine Interface) HMI, MMI, UI to warstwa pośrednicząca w komunikacji pomiędzy użytkownikiem (człowiekiem) a pracą samej maszyny, urządzenia

Rola HMI w automatyce Automatyka to ogólnie dziedzina, która zajmuje się ograniczaniem udziału człowieka związanymi ze sterowaniem różnymi obiektami Po co zatem interfejs użytkownika w zastosowaniach automatyki?

Rola HMI w automatyce Prezentowanie stanu zmiennych stanu, wielkości wyjściowych Nadzór nad prowadzeniem procesu w sposób automatyczny Informacja o awarii urządzeń Informacja o zakłóceniach Wprowadzanie wartości zadanych

Realizacja HMI diody, wskaźniki wychylne, wyświetlacze, panele sterujące, operatorskie tablice synoptyczne rejestratory itd. programowe aplikacje wizualizacyjne prezentujące stan obiektu w postaci graficznej dobranej przez projektanta

SCADA SCADA (ang. Supervisory Control and Data Aquisition) czyli system sterowania nadzorczego i akwizycji danych Zadania Zbieranie (akwizycja) danych procesowych Realizacja warstwy sterowania nadrzędnego Realizacja HMI Archiwizacja danych System alarmów Raportowanie Udostępnianie danych Kontrola dostępu

Sterowanie warstwowe SCADA PLC

Wymiana danych ze SCADA Własne wbudowane mechanizmy Standardy DDE / NetDDE (Dynamic Data Exchange) OPC (OLE for Process Control) ODBC / SQL (Open DataBase Conectivity) Przeważnie korzysta się z serwera danych (zewnętrznej aplikacji) wymieniającej dane ze SCADA

Aplikacje SCADA InTouch Wonderware ifix GE Fanuc (dawniej Intellution) Wizcon Supervisor - Wizcon Systems WinCC Siemens CitectSCADA - Citect Lookout National Instruments Asix ASKOM (PL)

Cechy aplikacji SCADA Wymagania sprzętowe Czy jest przyjazny dla użytkownika Sposób tworzenia wykresów Interfejs graficzny Sposób tworzenia animacji Praca w sieci i wersja językowa Sposób komunikacji z urządzeniami automatyki Sposób tworzenia zmiennych i raportów Zawartość bibliotek gotowych elementów Sposób dołączania sterowników

Stacja operatorska Urządzenie umożliwiające operatorowi systemu śledzenie procesu technologicznego oraz wpływanie na jego przebieg (stacja operatorska nazywana jest czasami stacją wizualizacyjną) Przeznaczenie Ma umożliwić operatorowi kontakt z systemem automatyki zainstalowanym na obiekcie Rola Powinna realizować zadania określone skrótowo jako MMI i SCADA

Funkcje stacji operatorskiej Nadzór nad procesem Sterowanie przebiegiem procesu (automatycznie lub przez operatora) Wizualizacja zautomatyzowanego procesu technologicznego (przemysłowego) Możliwość wymiany danych z: zakładowym systemem informatycznym arkuszami kalkulacyjnymi bazami danych

Miejsce stacji operatorskiej w systemie automatyki Przeznaczenie, rola, funkcje i zadania stacji operatorskiej Budowa (skład) stacji operatorskiej sprzęt (hardware) (komputer, drukarka, zasilacz awaryjny UPS, sieć/modem/radiomodem, stacja archiwizacji danych, panele operatorskie, tablice synoptyczne) oprogramowanie (software) systemowe narzędziowe użytkowe (aplikacyjne)

Cechy systemu wizualizacji otwarty elastyczny sieciowy zlokalizowany skalowalny (możliwość łatwej rozbudowy) uaktualniany

Komunikację ze sprzętem automatyki (np. ze sterownikami PLC) oraz pewną i niezawodną pracę Wizualizację procesu w czasie rzeczywistym (graficzne przedstawienie przebiegu procesu) Ingerencję w ten proces przez uprawnione osoby Wszechstronną analizę wybranych parametrów procesu Archiwizację danych i prezentację danych bieżących (trendy) oraz raportowanie (dzienne i okresowe) Generowanie komunikatów informacyjnych, ostrzegawczych i alarmowych Wymianę danych z innymi aplikacjami (np. arkuszami kalkulacyjnymi i bazami danych) Skalowalność (tzn. możliwość rozbudowy) systemu sterowania Zadania systemu wizualizacji Zainstalowany na obiekcie system wizualizacji, sterowania i nadzoru nad przebiegiem procesu technologicznego powinien zapewniać:

Wonderware InTouch Tryb pracy Projektowanie (development) Tryb pracy Wykonywanie (runtime) Wiele opcji animacyjnych i graficznego prezentowania stanu procesu System alarmowania Trendy historyczne i bieżące Archiwizacja Wymiana danych SQL, OPC, DDE

Oprogramowanie towarzyszące InTouch InSQL przemysłowa baza danych InTrack, InBatch wspomaganie produkcji ActiveFactory wspomaganie raportowania SCADA Portal ekrany InToucha jako strony WWW QI Analyst analiza statystyczna

Okno dominujące (popup) jest podobne do okna przykrywającego, ale zawsze pozostaje na wierzchu wszystkich otwartych okien, nawet jeżeli zostanie wybrane inne okno. Usunięcie okna dominującego zwykle wymaga specjalnego polecenia ze strony użytkownika (np. potwierdzenia alarmu) Typy okien (InTouch) Okno podmieniajace (replace) zastępuje każde okno, którego dotyka pojawiając się na ekranie. Każde dotknięte okno zostaje usunięte automatycznie z ekranu, a związane z nim zmienne nie są więcej aktualizowane Okno przykrywające (overlay) jest otwierane na aktualnie otwartym oknie (oknach), z wyjątkiem okien dominujących (popup). Gdy okno przykrywające zostaje zamknięte, okno (okna) które były nim zasłonięte pojawiają się ponownie

Licencjonowanie Prezentacja zmiennej procesowej, wartości zadanej, progów alarmów itd. wymaga zmiennych przechowujących stan danej wielkości Aplikacje SCADA licencjonowane są w oparciu o liczbę zmiennych Asix 32 zmnienne 1100PLN * IFIX standard HMI Pack 75 zmiennych 2100PLN netto * Zasady licencjonowania Pakiety ifix Standard HMI Pack dostępne są w wersjach na 75, 150, 300, 900 oraz nieograniczoną (unlimited) liczbę zmiennych. Przy wyznaczaniu liczby wykorzystywanych przez program zmiennych brane są tylko pod uwagę tzw. zmienne zewnętrzne, czyli te, które mają możliwość wymiany danych ze sterownikiem. Korzystny system licencjonowania zapewnia pełną ochronę inwestycji. Zwiększenie liczby zmiennych lub rozszerzenie funkcjonalności o dodatkowe opcje wiąże się tylko z koniecznością dopłaty różnicy ceny produktów. * dane ze stron WWW producentów

Urządzenia mogące pełnić rolę HMI (w oparciu o aplikacje wizualizacyjne) Komputery stacjonarne Komputery przenośne Palmtopty (tzw. thin clients) Telefony komórkowe Programowo realizowane przesyłanie danych np. zdalny pulpit, strony WWW bądź specjalizowane aplikacje

Projektowanie HMI Oszacowanie liczby zmiennych Dobranie odpowiedniego pakietu Wybranie prezentowanych wielkości oraz przyporządkowanie ich do poszczególnych ekranów Zasady dostępu i uprawnienia Tryb alarmowania i raportowania Sposoby prezentowania danych (animacja, wartość chwilowa, trend)

Projektowanie HMI Grupowanie: zbieranie informacji o podobnej treści na jednym ekranie Użyteczność i ważność: podanie najistotniejszych informacji i dostęp do głównych/najczęsciej używanych wielkości w jednym miejscu Spójność interfejsu Kolor, wielkość, położenie informacji na ekranie Umiar zbyt duża liczba szczegółów powoduje nieczytelność

Projektowanie HMI Iteracyjność Wrażenia wizualne są subiektywne! Uzgodnienia/odbiory częściowe Schematy kolorów interfejsu