Gospodarka gazem SF 6 w obiegu zamkniętym Anna Wójcik Krzysztof Grzegorczyk XXI Sympozjum Naukowo - Techniczne Energetyka Bełchatów Bełchatów, 9 września 2019
Plan wystąpienia 1. Aspekty środowiskowe stosowania sześciofluorku siarki 2. Regulacje prawne i normy 3. Cykl życia SF 6
Aspekty środowiskowe stosowania sześciofluorku siarki Ziemi nie otrzymaliśmy w spadku od naszych przodków, wypożyczamy ją od naszych dzieci! (Antoine de Saint-Exupery)
Aspekty środowiskowe stosowania sześciofluorku siarki Gaz bardzo stabilny, nietoksyczny, niepalny 80% światowej produkcji SF 6 sektor energetyczny SF 6 nie ma wpływu na zanikanie warstwy ozonu w stratosferze Gaz cieplarniany o najwyższym współczynniku GWP ~ 22 800
Aspekty środowiskowe stosowania sześciofluorku siarki Okres trwałości SF 6 w atmosferze jest nieskończenie długi ~ 3200 lat Wzrost stężenia SF 6 o 20% w latach 2012-2017 (raport GE) 3200 lat GWP 22 800 + 20%
Regulacje prawne i normy Rozporządzenia ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. o o Komisja przyjęła plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r. W porównaniu z rokiem odniesienia 2005 r. wymagana jest redukcja emisji gazów cieplarnianych innych niż CO 2 o 60 61 % do 2030 r. Art. 5. ust. 4. Operatorzy urządzeń wymienionych w art. 4 ust. 2 lit. f), które podlegają przepisom ust. 2 niniejszego artykułu, zapewniają, aby systemy wykrywania wycieków były kontrolowane co najmniej raz na 6 lat w celu zapewnienia ich właściwego działania.
Regulacje prawne i normy Rozporządzenia ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2015/2066 z dnia 17 listopada 2015 r. o Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014, minimalne wymagania i warunki dotyczące wzajemnego uznawania certyfikacji osób fizycznych dokonujących instalacji, serwisowania, konserwacji, napraw oraz likwidacji rozdzielnic elektrycznych zawierających fluorowane gazy cieplarniane bądź dokonujących odzysku fluorowanych gazów cieplarnianych ze stacjonarnych rozdzielnic elektrycznych
Regulacje prawne i normy Polskie Normy PN-EN IEC 60480:2019-06 o Parametry gazu do ponownego użycia, regeneracja kriogeniczna PN-EN IEC 60376:2019-06 o Parametry gazu technicznego, opis metod laboratoryjnych PN-EN 62271-4:2014-03 o Procedury postępowania z gazem SF 6 podczas instalowania, rozruchu, normalnego i awaryjnego działania oraz likwidacji po zakończeniu eksploatacji wysokonapięciowej aparatury rozdzielczej.
Gaz w urządzeniu Może pełnić dwie funkcje: Izolacyjną Gaszeniową
Odzysk Odzysk oznacza zbiórkę i magazynowanie F gazów z produktów, w tym pojemników i urządzeń, podczas konserwacji lub serwisowania lub przed unieszkodliwieniem produktów lub urządzeń.
Transport i magazynowanie Pierwotny SF 6 Zielony kołnierz Kod odpadu 16 05 05 Odzyskany SF 6 Żółty kołnierz Kod odpadu 16 05 04*
Transport i magazynowanie Gaz techniczny zatem transport spełniający wymogi ADR (transport w butlach ciśnieniowych, w pozycji pionowej za wyjątkiem zbiorników) BDO rejestr od 2018 roku z wyjątkiem m. in. transportujących wytworzone przez siebie odpady
Badanie składu metody polowe Analizator Czystość gazu Zawartość H 2 O HF SO 2
Badanie składu metody laboratoryjne Chromatografia gazowa Czystość gazu Zawartość CF4 Metoda miareczkowania Zawartość HF Metoda Karla-Fischera Zawartość H 2 O
Certyfikacja zregenerowanego gazu Heksafluorek siarki spełniający parametry gazu: Technicznego PN-EN IEC 60376:2019-06 Przeznaczonego do ponownego użycia PN-EN IEC 60480:2019-06
Techniczny SF 6 PN-EN IEC 60376 SF 6 przeznaczony do ponownego użycia PN-EN IEC 60480 SF 6 98,5% 97% Powietrze 1% 3% H 2 O 200 ppm v 200 ppm v Kwasowość wyrażona w HF 7,0 ppm v 50 ppm v Olej mineralny 10 ppm w 10 ppm w
Regeneracja Regeneracja oznacza ponowne przetwarzanie odzyskanego fluorowanego gazu cieplarnianego w celu osiągnięcia właściwości roboczych odpowiadających właściwościom roboczym substancji pierwotnej, z uwzględnieniem zamierzonego zastosowania. Usuwane zanieczyszczenia: Części stałe Wilgoć Kwasy Gazy nieskraplające Olej
Utylizacja SF 6 Termiczny rozkład poprzez spalanie w wysokiej temperaturze Użytecznym produktem tego procesu jest m. in. gips
Utylizacja urządzeń elektroenergetycznych Utylizacja rozdzielnicy odbywa się, kiedy jej naprawa po awarii nie jest uzasadniona ekonomicznie Gwarancja typowej rozdzielnicy SN waha się w przedziale 3 5 lat Okres, po którym producent zleca jej przegląd to 15 20 lat Rozdzielnica elektryczna przeznaczona do utylizacji odpad niebezpieczny o kodzie 16 02 13*
Utylizacja urządzeń to nie tylko SF 6! Do pochłaniania związków gazowych w komorach gaszeniowych stosuje się sorbenty Sorbenty, zebrane pyły, użyte do czyszczenia czyściwo, muszą być poddane neutralizacji za pomocą cieczy zasadowej Filtr, rękawice ochronne, okrycia niepodlegające odzyskowi ze stałymi produktami rozpadu kod odpadu 15 02 02*
Szkolenia i certyfikacja personelu pracującego z SF 6 Dwudniowy kurs teoretyczny i praktyczny Unikatowe materiały dydaktyczne Doświadczeni profesjonaliści branży energetycznej Bezterminowy certyfikat, ważny na terenie UE
O Fundacji Powstała jako Fundacja Ochrony Warstwy Ozonowej w 1996 roku jako odpowiedź na ratyfikowanie przez Polskę Protokołu Montrealskiego (1990 r.). Utworzono sieć odzysku i regeneracji czynników chłodniczych (sieć 3R Recovery, Reclaimation, Recycling). Był to ważny element realizacji międzynarodowych zobowiązań Polski związanych z ochroną środowiska.
O Fundacji Misją Fundacji jest m. in. przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatycznym. W Zgromadzeniu Fundatorów Fundacji obecnie są: Air Products, Linde Gaz Polska oraz Schiessl Polska. Fundacja Ochrony Klimatu PROZON jest członkiem Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego. 25
O Fundacji Fundacja jest w pełni samofinansującą się organizacją non-profit. Ewentualne zyski z działalności wydaje wyłącznie na realizację celów statutowych. Do tej pory wprowadziła na rynek ponad 2000 stacji i 5000 butli do odzysku. Zregenerowała również kilkaset ton czynników chłodniczych. Od 5 lat Fundacja działa na rynku energetycznym szkoląc, dokonując odzysków i prowadząc regenerację SF 6
Dziękujemy za uwagę! Zapraszamy na stoisko nr 14 Anna Wójcik Krzysztof Grzegorczyk 27