BAKUP KOMISJA SZKOENIA Wydziału Sędziowskiego PZPS eremoniał zawodów piłki siatkowej od sezonu 2008/09 Opracowanie: Konsultacja: Aktualizacja: Ryszard Dietrich, Jarosław Makowski, Michał Zub ezary Matusiak, Piotr Dudek, Andrzej emek Grzegorz Jacyna
20100924, strona 2 Agenda Obowiązki: przed spotkaniem w czasie spotkania po spotkaniu
20100924, strona 3 >60 minut Opis zynności sędziów Zespoły Wejście na obiekt Sędziowie mają obowiązek przybycie na obiekt co najmniej jedną godzinę przed rozpoczęciem zawodów (zalecany strój wizytowy) Po przywitaniu, udają się na salę (najlepiej w obecności przedstawiciela gospodarza) celem sprawdzenia przygotowania obiektu do rozegrania zawodów W razie zastrzeżeń, odnośnie wyposażenia hali, zgłaszają je gospodarzowi
20100924, strona 4 60 minut Strefa zawodów
20100924, strona 5 60 minut Pole gry
60 minut sprawdzany sprzęt techniczny siatka do gry (zgodna z przepisami) siatka zapasowa zabezpieczenie słupków antenki zapasowe antenki stoisko sędziego sygnalizatory chorągiewki dla sędziów liniowych tabliczki do zmian zawodników (z nr 1 18) miara do mierzenia wysokości siatki elektroniczna tablica wyników ręczna tablica wyników termometr manometr pompka piłki do gry i rozgrzewki, zgodnie z Komunikatem Organizacyjnym PZPS stanowisko dla 5ciu piłek meczowych pole rozgrzewki pole kar + 2 krzesła (dla każdego zespołu) stolik dla sekretarza sygnalizator / dzwonek na stoliku sekretarza krzesła dla trenera i asystenta trenera ławki dla zawodników (dla 8 osób) bądź 8 krzeseł 2 kosze na gumowych kółkach oświetlenie hali parkiet do gry (rodzaj wykładziny, kolory pola gry i linii) wolna strefa wokół boiska 6 mopów do wycierania podłogi (1m szerokie) 8 małych chłonnych ściereczek (40x40 cm lub 40x80 cm) 20100924, strona 6
20100924, strona 7 > 45 minut Opis zynności sędziów Zespoły Weryfikacja składów Weryfikacji i dopuszczenia zespołów do gry dokonuje sędzia główny. Jeżeli go nie ma w obsadzie to SI Sędzia główny (SI) powinien zadbać aby do tego czasu przedstawiciele zespołów dostarczyli składy zespołów Weryfikując sprawdza wymagane dla danych rozgrywek dokumenty Datuje i podpisuje listy ze składem meczowym Przekazuje sekretarzowi celem wpisania do protokołu
20100924, strona 8 Wymagane dokumenty W igach PZPS/WZPS i pozostałych rozgrywkach wojewódzkich: Ważna icencja PZPS/WZPS lub ertyfikat PZPS/WZPS Wykaz zawodników (FORMUARZ F02) potwierdzony przez WZPS i PZPS Ważne badania lekarskie, poświadczone przez lekarza uprawnionego do orzecznictwa sportowego. Okres ważności badań lekarskich wynosi 6 miesięcy (rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 07.11.2002 r.) Zawodnicy/czki SMS tylko ertyfikat PZPS Zawodnicy zagraniczni icencja lub ertyfikat PZPS (wyjątkowo ertyfikat FIVB potwierdzony przez PZPS) W przypadku występowania w rozgrywkach dwóch zespołów tego samego klubu, zespół niższej klasy obowiązany jest przedstawić listę określającą 10cioosobowy trzon pierwszego zespołu zawodnicy ci nie mogą znajdować się w składach drużyny występującej w lidze niższej; dotyczy to również SMS
20100924, strona 9 Wymagane dokumenty c.d. W rozgrywkach młodzieżowych: Ważna icencja WZPS lub ertyfikat WZPS/PZPS Ważne badania lekarskie, poświadczone przez lekarza uprawnionego do orzecznictwa sportowego. Okres ważności badań lekarskich wynosi 6 miesięcy (rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 07.11.2002 r.) Dokument tożsamości ze zdjęciem, stwierdzający datę urodzenia Wykaz zawodników (FORMUARZ F02) potwierdzony przez WZPS dotyczy rozgrywek młodzieżowych na szczeblu centralnym
20100924, strona 10 Wymagane dokumenty c.d. W rozgrywkach o Puchar Polski: Ważna icencja PZPS/WZPS lub ertyfikat PZPS/WZPS Wykaz zawodników (FORMUARZ F02) potwierdzony przez WZPS i PZPS Ważne badania lekarskie, poświadczone przez lekarza uprawnionego do orzecznictwa sportowego. Okres ważności badań lekarskich wynosi 6 miesięcy (rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 07.11.2002 r.)
20100924, strona 11 Wymagane dokumenty c.d. icencja WZPS uprawnia zawodnika do gry w lidze wojewódzkiej oraz rozgrywkach młodzieżowych szczebla centralnego, a icencja PZPS do gry w ligach PZPS, tylko w barwach swojego klubu, z zachowaniem kategorii wiekowej, płci oraz postanowień dotyczących trzonu drużyny z punktu 22 Przepisów Organizacyjnych PZPS. ista z 10osobowym trzonem drużyny grającym w wyższej lidze musi być przedstawiona sędziemu głównemu podczas zawodów niższej ligi. Osoby przebywające na ławce zespołu (z wyłączeniem zawodników) zobowiązane są posiadać : dla zawodów ligowych PZPS (w tym Plus iga oraz Plus iga kobiet) ertyfikat PZPS : Trenerzy Masażysta zespołu ekarz (tylko w Plus idze oraz Plus idze kobiet) dla pozostałych zawodów WZPS/PZPS icencję WZPS lub ertyfikat WZPS/PZPS : Trenerzy Nie dotyczy to masażysty i lekarza, którzy bez icencji/ertyfikatu mogą być w pozostałych zawodach WZPS/PZPS członkami zespołu uczestniczącego w grze i przebywać na ławce zespołu.
20100924, strona 12 > 30 minut Opis zynności sędziów Zespoły Wejście na salę Sędziowie mają obowiązek stawić się na boisku najpóźniej 30 minut przed rozpoczęciem spotkania Sędziowie muszą tak skoordynować wzajemne obowiązki aby zawsze co najmniej jeden z nich miał kontrolę nad rozgrzewającymi się zawodnikami Sędzia I powinien sprawdzić przed rozpoczęciem rozgrzewki, czy opieka medyczna jest na sali (lekarz ma obowiązek przebywać na sali 30 minut przed zawodami oraz 15 minut po zawodach) Rozgrzewka bez piłek
20100924, strona 13 > 17 minut Opis zynności sędziów Zespoły Na sali Nadzorują rozgrzewkę (w sposób ciągły co najmniej jeden z nich musi mieć w danym momencie kontrolę nad rozgrzewką) Sędziowie nie prowadzą rozgrzewki zespołów Rozgrzewka z piłkami
17 minut mierzenie siatki Sędzia I daje sygnał gwizdkiem przed pomiarem siatki. Po sygnale należy nakazać zespołom opuszczenie pola ataku (do czasu sygnału na rozgrzewkę na siatce) i założenie strojów meczowych. Zawodnicy zmieniają koszulki poza polem gry. Sędzia II w asyście Sędziego I sprawdza wysokość (dokonując pierwszego pomiaru na środku boiska) i naciągnięcie siatki oraz umieszczenie antenek i taśm bocznych. Pomiaru siatki dokonuje się po stronie zespołu A. 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 14
20100924, strona 15 17 minut Mierzenie siatki
20100924, strona 16 16 minut losowanie Po sprawdzeniu siatki sędziowie podchodzą w pobliże stolika sekretarza zawodów Sędzia I gwiżdżąc i podnosząc monetę do góry zaprasza kapitanów do losowania
16 minut losowanie, c.d. Kapitanowie obu drużyn podchodzą do komisji sędziowskiej w pobliże stolika sekretarza. Kapitanowie muszą być w strojach meczowych. Sędzia I dokonuje losowania w obecności kapitanów, Sędziego II oraz sędziów liniowych. Podrzucona moneta powinna upaść na parkiet. 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 17
20100924, strona 18 16 minut losowanie
Podpisanie protokołu Po losowaniu sędziowie ustawiają się obok stolika sekretarza Kapitanowie i trenerzy podpisują protokół (zaleca się, by podczas podpisywania protokołu przez kapitanów i trenerów sekretarz wstał) 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 19
20100924, strona 20 Przed spotkaniem 15 minut oficjalna rozgrzewka na siatce Sędzia I po losowaniu oraz po podpisaniu protokołu zawodów przez kapitanów obu zespołów, gwiżdże i daje sygnał na rozpoczęcie oficjalnej rozgrzewki na siatce Jeżeli w wyniku losowania konieczna jest zmiana stron boiska to należy natychmiast zarządzić jej wykonanie (gwizdek i sygnalizacja nr 3 ), a następnie po podpisaniu protokołu zawodów przez kapitanów obu zespołów dać sygnał na oficjalną rozgrzewkę na siatce
20100924, strona 21 Poinformowanie sekretarza o wyniku losowania Po losowaniu Sędzia I informuje sekretarza o wyniku losowania
20100924, strona 22 > 15 minut Opis zynności sędziów Zespoły Kontrola wyposażenia i instruktaż Sprawdzają piłki, tabliczki z numerami i niezbędne wyposażenie (protokół, sygnalizację dźwiękową, ubiory, itp.) Udzielają niezbędnych instrukcji sekretarzowi, liniowym, podawaczom i wycierającym podłogę Sprawdzają finalnie czy nie nastąpiły uchybienia w zakresie wyposażenia dodatkowego Rozgrzewka na siatce
20100924, strona 23 12 minut Opis zynności sędziów Zespoły Kartki z ustawieniem początkowym Sędzia II zbiera kartki z ustawieniem od trenerów Sędzia II sprawdza, czy kartki są wypełnione prawidłowo i czytelnie: zy dotyczy seta który ma być rozgrywany zy wpisana jest nazwa zespołu zy jest podpis pierwszego trenera zy wpisane numery nie powtarzają się Jeżeli wymagane są 2 lub więcej kartek, czy na wszystkich egzemplarzach danego zespołu są te same zapisy. Oryginał dla sekretarza, kopia dla Delegata Technicznego (Komisarza) lub Sędziego GłównegoKwalifikatora Rozgrzewka na siatce Obaj trenerzy dostarczają Sędziemu II lub sekretarzowi kartki z ustawieniem początkowym pierwszego seta
20100924, strona 24 12 minut Opis zynności sędziów Zespoły Kartki z ustawieniem początkowym Jeżeli kartki z ustawieniem początkowym pierwszego seta zostaną przekazane przez trenerów bezpośrednio sekretarzowi, zobowiązany jest on obligatoryjnie poinformować o tym fakcie Sędziego II Sekretarz dokonuje wpisu do protokołu zgodnie z ustawieniem podanym na kartkach. Po zakończeniu wpisu do protokołu zasłania zapis i odwraca kartki, lub przekazuje je SII Rozgrzewka na siatce Obaj trenerzy dostarczają Sędziemu II lub sekretarzowi kartki z ustawieniem początkowym pierwszego seta
20100924, strona 25 Sprawdzanie kartek z ustawieniem
7 minut Sędzia I informuje trenerów, że do końca rozgrzewki pozostały 2 minuty 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 26
6 minut Sędziowie S I i S II przywołują wycierających z mopami w okolice stolika sekretarza Wycierający zajmują miejsce przy stoliku sekretarza oczekując na zakończenie rozgrzewki 1 2 Wycierający zajmują miejsce przy stoliku sekretarza oczekując na zakończenie rozgrzewki Stolik Sekretarza 20100924, strona 27
5 minut zakończenie rozgrzewki Sędzia I daje znak gwizdkiem na zakończenie rozgrzewki. Zawodnicy wracają do swoich ławek. 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 28
5 minut zakończenie rozgrzewki, c.d. Wycierający zaraz po gwizdku Sędziego I wchodzą na boisko Obaj sędziowie proszą Delegata Technicznego (Komisarza) i Sędziego GłównegoKwalifikatora o zgodę na rozpoczęcie spotkania. 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 29
4 minuty zapowiedź spotkania Sędziowie i zawodnicy ustawiają się wzdłuż linii bocznej Sędzia I daje znak gwizdkiem do wejścia na boisko. ibero zajmuje miejsce za kapitanem Sędzia I po stronie zespołu A Sędziowie i zespoły wychodzą na środek boiska i ustawiają się po obu stronach siatki prostopadle do niej (zespoły od linii ataku) twarzą do stolika sekretarza 1 2 Stolik Sekretarza Sędziowie iniowi stają po dwóch stronach stolika sekretarza 20100924, strona 30
4 minuty zapowiedź spotkania, c.d. Spiker zapowiada spotkanie oraz przedstawia zespoły i kapitanów Sędzia I daje znak gwizdkiem na powitanie zespołów przy siatce 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 31
Przed spotkaniem 4 minuty zapowiedź spotkania, c.d. Sędziowie podchodzą do stanowiska Sędziego I Zespoły witają się przy siatce i wracają do swoich ławek, a sędziowie podchodzą do stolika sekretarza 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 32
4 minuty zapowiedź spotkania, c.d. Pierwsza szóstka oraz ibero muszą siedzieć na ławce zespołu Zawodnicy rezerwowi muszą przejść do swojego pola rozgrzewki 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 33
2:30 minuty prezentacja sędziów, c.d. Obaj sędziowie wraz z liniowymi wchodzą na środek boiska w pobliżu siatki (ustawiają się twarzą do sekretarza) Spiker prezentuje sędziów, po czym udają się oni na swoje stanowiska Sędziowie liniowi biorą chorągiewki 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 34
20100924, strona 35
2:30 minuty prezentacja pierwszych szóstek, zawodników libero i trenerów Spiker prezentuje zawodników (wybiegają kolejno) i trenerów (prezentacja rozpoczyna się od zespołu gości) 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 36
20100924, strona 37 Po prezentacji S II przekazuje dwie piłki meczowe do podających 2 i 4, a trzecia pozostaje na stanowisku dla piłek S II sprawdza ustawienie zawodników na boisku S II upewnia się czy sekretarz jest gotowy S II podaje piłkę zawodnikowi, który będzie zagrywał pierwszy
20100924, strona 38 0:00 początek spotkania S II podnosząc ręce do góry, daje znak S I, że zespoły są gotowe do rozpoczęcia spotkania
20100924, strona 39 0:00 początek spotkania Jeżeli na boisku nie ma kapitana zespołu, SI wskazuje ręką grającego kapitana a ten potwierdza przyjęcie funkcji przez podniesienie ręki SI zezwala na wykonanie zagrywki
20100924, strona 40 Agenda Obowiązki: przed spotkaniem w czasie spotkania po spotkaniu
W czasie spotkania Przerwy na odpoczynek i przerwy techniczne Zawodnicy grający muszą zejść z boiska w wolną strefę, w pobliże swoich ławek dla zawodników rezerwowych. Zawodnicy rezerwowi mogą rozgrzewać się bez piłek w wolnej strefie za boiskiem 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 41
W czasie spotkania 20100924, strona 42 Koniec seta/spotkania
W czasie spotkania Koniec seta (przerwa 3 minuty) Sześciu zawodników ustawia się na linii końcowej Na znak Sędziego I (gwizdek i sygnał) zespoły zmieniają strony boiska poza słupkiem udają się bezpośrednio do swoich ławek 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 43
W czasie spotkania Koniec seta (przerwa 3 minuty) c.d. SII zbiera kartki z ustawieniem począwszy od zespołu wygranego i przekazuje sekretarzowi oraz Delegatowi Technicznemu (Komisarzowi) lub Sędziemu GłównemuKwalifikatorowi SII sprawdza czy tabliczki do zmian są na swoim miejscu prawidłowo ułożone 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 44
W czasie spotkania Koniec seta (przerwa 3 minuty) c.d. Sekretarz odmierza czas po każdym secie i po upływie 2,5 minuty informuje o tym fakcie Sędziego II 0:30 SII gwiżdże i zawodnicy wchodzą na boisko Sędzia II sprawdza ustawienie 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 45
W czasie spotkania Po zakończeniu seta 4. Sześciu zawodników ustawia się na linii końcowej Na znak Sędziego I zespoły kierują się bezpośrednio do swoich ławek 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 46
W czasie spotkania Przed 5. setem SII dopilnowuje aby jedna z piłek meczowych znalazła się na stojaku do piłek Sędziowie (SI i SII) i kapitanowie udają się w pobliże stolika celem losowania 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 47
W czasie spotkania Przed 5. setem c.d. SII zbiera kartki z ustawieniem począwszy od zespołu wygranego i przekazuje sekretarzowi i komisarzowi SII Sprawdza czy tabliczki do zmian są na swoim miejscu prawidłowo ułożone 0:30 SII gwiżdże i zawodnicy wchodzą na boisko Sędzia II sprawdza ustawienie, po czym podaje piłkę zagrywającemu 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 48
20100924, strona 49 Agenda Obowiązki: przed spotkaniem w czasie spotkania po spotkaniu
Po spotkaniu Zakończenie Sześciu zawodników ustawia się na linii końcowej, a Sędziowie stają na linii bocznej, w pobliżu stanowiska Sędziego I Na sygnał Sędziego I zespoły dziękują sobie przy siatce (kapitanowie także sędziom) 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 50
Po spotkaniu Zakończenie Zawodnicy opuszczają boisko i kierują się do swoich ławek Sekretarz wpisuje wynik, zwycięzcę i podpisuje protokół Sędziowie podchodzą do stolika aby zakończyć czynności administracyjne Kapitanowie podpisują protokół 1 2 Stolik Sekretarza 20100924, strona 51
Po spotkaniu 20100924, strona 52 Po meczu Sekretarz wypełnia protokół do końca, a następnie pod kierownictwem S I dokonuje niezbędnych adnotacji w rubryce Uwagi. Sędziowie liniowi podpisują protokół Sędzia II podpisuje protokół Sędzia I sprawdza protokół, a następnie go podpisuje Sędzia GłównyKwalifikator dokonuje sprawdzenia protokołu, a następnie omawia mecz i wystawia oceny Oceniani sędziowie S I i S II podpisują arkusz kwalifikacyjny