Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych 2006r. Miasto Suwałki

Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych 2006r. Miasto Suwałki

I. Analiza bezrobocia według zawodów i grup zawodów w Suwałkach w roku 2006 W 2006r. na terenie miasta Suwałki zarejestrowanych było ogółem 4062 osoby bezrobotne. Najliczniejszą grupę (19,2%) stanowili bezrobotni kwalifikacji zawodowych - 780 osób (tabela1, wykres 1). Tabela1 bezrobotni według zawodów i grup zawodowych w powiecie suwalskim w 2006r. Kod Bezrobotni Bezrobotne Bezrobotni Bezrobotni powyżej zawodu Nazwa zawodu ogółem kobiety absolwenci 12 m-cy "000000" Bez zawodu 780 507 48 167 "224101" Pielęgniarka 30 30 0 11 "247901" Specjalista administracji publicznej 45 40 9 10 "311204" budownictwa 44 15 1 19 "311502" mechanik 73 6 2 22 "311913" technologii odzieży 38 38 3 4 "321208" rolnik 56 46 1 23 "341902" Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: ekonomista] 191 172 4 72 "413103" Magazynier 32 18 0 10 "419101" Pracownik biurowy [Zawód szkolny: prac biurowych] 67 62 0 40 "512201" Kucharz 69 60 0 23 "513301" Opiekunka domowa 59 59 0 37 "514102" Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, usług fryzjerskich] 38 37 1 15 "522107" Sprzedawca 237 226 2 117 "613101" Rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej [zawód szkolny: Rolnik] 30 25 0 14 "621201" Ogrodnik terenów zieleni 42 35 0 8 "712102" Murarz 47 1 1 21 "722204" Ślusarz 55 0 0 22 "723105" Mechanik samochodów osobowych 55 0 3 7

"741201" Cukiernik 35 29 5 11 "742207" Stolarz meblowy 56 15 0 22 "743304" Krawiec 73 72 0 27 "743604" Szwaczka 55 55 0 31 Operator urządzeń "827101" przetwórstwa drobiu 57 45 0 34 Kierowca samochodu "832302" ciężarowego 33 0 0 9 "913207" Sprzątaczka 62 61 0 37 Robotnik "914103" gospodarczy 46 24 0 25 "931301" Robotnik budowlany 46 2 0 16 "932104" Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 92 56 0 47 Bezrobotni ogółem Bez zawodu Sprzedawca Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: ekonomista] Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym mechanik Krawiec Kucharz Pracownik biurowy [Zawód szkolny: prac biurowych] Sprzątaczka Analizując kwalifikacje zawodowe zarejestrowanych bezrobotnych można stwierdzić, że w tej populacji dominują bezrobotni w zawodach: sprzedawca 5,83%, asystent ekonomiczny 4,70% (zawód szkolny technik ekonomista), robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 2,26%, technik mechanik 1,80%, krawiec 1,80%, kucharz 1,70%, pracownik biurowy (zawód szkolny: technik prac biurowych) 1,65%, sprzątaczka

1,53%, opiekunka domowa 1,45%, operator urządzeń przetwórstwa drobiu 1,40%. Wśród osób bezrobotnych kobiety w liczbie 2601 stanowiły 64,03% ogółu bezrobotnych w mieście Suwałki. Bez zawodu zarejestrowanych było 507 osób, co stanowi 19,49% ogółu kobiet. W strukturze zawodowej zarejestrowanych kobiet dominują : sprzedawcy 5,83%, asystent ekonomiczny (zawód szkolny: technik ekonomista) 4,70%, krawiec 1,80%, pracownik biurowy (zawód szkolny: technik prac biurowych) 1,65%, sprzątaczka 1,53%, kucharz 1,70%, opiekunka domowa 1,45%, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 2,26%, technik rolnik 1,40%, operator urządzeń przetwórstwa drobiu 1,40%. Oznacza to, że w 2006r. najtrudniej było podjąć pracę osobom bez kwalifikacji zawodowych oraz bezrobotnym reprezentującym wyżej wymienione zawody czy grupy zawodowe. Można także postawić tezę, że bezrobocie to jest efektem lokalnego systemu edukacji,który od wielu lat kształci w zawodach, które nie znajdują odzwierciedlenia w zapotrzebowaniu na lokalnym rynku pracy. Nadwyżki zawodowe to również efekt wejścia na rynek pracy wyżu demograficznego z lat 80-tych. Miasto Suwałki jest rejonem o niskim stopniu uprzemysłowienia, można stwierdzić, że na terenach miasta nie istnieją duże zakłady pracy, które byłyby w stanie wchłonąć reprezentantów wszystkich grup zawodowych czyli nadwyżki zawodowe. Praktycznie rzecz biorąc wydaje się, że u podstaw lokalnego bezrobocia leży edukacja. Kształcenie olbrzymiej rzeszy np. techników ekonomistów na poziomie średnim nie ma sensu biorąc pod uwagę fakt, że pracodawcy zatrudniając asystentów ekonomicznych, czy referentów ekonomicznych wymagają wykształcenia wyższego. Analogicznie sytuacja wygląda kiedy przeanalizujemy pozostałe zawody czy grupy zawodowe np. technik mechanik, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym nie znajduje umotywowania w lokalnym rynku pracy. Wprawdzie osoby te mogłyby zostać wchłonięte przez małe przedsiębiorstwa, jednak na tych terenach nie ma takiej potrzeby. Stąd też osoby te rejestrują się w urzędach pracy.

Wydaje się słuszne stwierdzenie,że przeciwdziałanie bezrobociu należałoby zacząć już na etapie kształcenia. Uwzględniając przede wszystkim jego jakość, jak i ilość wymaganych we współczesnych realiach kierunków kształcenia. Młodzi ludzie muszą mieć możliwość wyboru spośród mnogości kierunków kształcenia zawodu,który jest dla nich najbardziej odpowiedni i co do którego mają predyspozycje i zainteresowania oraz widzą realne szanse na zaistnienie w tym zawodzie po zakończeniu procesu edukacji. Natomiast dzisiaj wybór zawodu nie jest wyborem,ale jego brakiem. Stąd tak częste chybione decyzje zawodowe. Wymuszane także przez konieczność posiadania wykształcenia wyższego niż gimnazjalnego. Młodzi ludzie wybierają zawód nie z pasji, ale dlatego, że tylko to miał im do zaproponowania lokalny system edukacji. Edukacja nie nadąża za rynkiem pracy. Nie bierze pod uwagę, że wybory zawodowe młodych ludzi będą ich oknem na świat czyli kluczem do sukcesu i rozwoju zawodowego. Obecnie najczęściej są podstawą do rejestracji w urzędach pracy. W 2006r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Suwałkach zarejestrowanych było 162 absolwentów, co stanowiło 3,98% ogółu osób bezrobotnych w mieście. Bezrobotne absolwentki stanowiły 70,37% ogółu absolwentów z miasta Suwałki. W tej grupie zawodu i kwalifikacji zawodowych nie posiadało 48 absolwentów, co stanowi 29,62% ogółu absolwentów,z czego 35,czyli 30,70% stanowią kobiety. W populacji absolwentów najliczniejszą grupę stanowili absolwenci w zawodach: asystent ekonomiczny, kucharz małej gastronomii oraz cukiernik. Pozostałe zawody i grupy zawodowe wśród absolwentów mają reprezentację od 1 do 3 a więc nie są to wielkości istotne statystycznie. Generalnie także wśród bezrobotnych w Suwałkach absolwenci stanowią niewielki odsetek. To może oznaczać, że ludność w mieście zaczyna się starzeć. Jednakże należy zwrócić uwagę na fakt, że duży odsetek wśród absolwentów nie posiada kwalifikacji zawodowych. W tej grupie są reprezentanci liceum ogólnokształcącego i gimnazjów. Zarówno jedno jak i drugie wykształcenie nie przygotowuje do podjęcia zatrudnienia. Osoby kończące edukację na tym poziomie w bardzo krótkim czasie stają się grupą ryzyka, którą trudno jest zagospodarować na lokalnym rynku pracy.

Analizując czas pozostawania bez pracy osób bezrobotnych a posiadane przez nich zawody i kwalifikacje można stwierdzić, że zarejestrowanych powyżej 12 miesięcy w mieście było 1503 osób, co stanowi 37,0% ogółu bezrobotnych, w tym 1060 kobiety, co stanowi 40,75%. Największy wpływ na długość pozostawania bez pracy ma brak kwalifikacji zawodowych i zawodu. Bezrobotni bez zawodu są grupą najbardziej liczną wśród osób długotrwale bezrobotnych. Jest ich 167 (11,1%), w tym 113 kobiet(10,7%). Zawody generujące długotrwałe bezrobocie to: sprzedawca, asystent ekonomiczny, pracownik biurowy, opiekunka domowa, technik rolnik, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, sprzątaczka. Tabela2 Ofert pracy według zawodów w 2006r powiat suwalski Oferty pracy Kod zawodu Nazwa zawodu zgłoszone w 2006roku "522107" Sprzedawca 425 "419101" Pracownik biurowy [Zawód szkolny: prac biurowych] 274 "932104" Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 181 "743604" Szwaczka 120 "931301" Robotnik budowlany 120 "742204" Stolarz 98 "832302" Kierowca samochodu ciężarowego 80 "343101" Pracownik administracyjny [zawód szkolny: administracji] 70 "413103" Magazynier 70 "712102" Murarz 61 "914103" Robotnik gospodarczy 54 "931203" Robotnik drogowy 47 "742207" Stolarz meblowy 45 "512201" Kucharz 42 "621201" Ogrodnik terenów zieleni 41 "723105" Mechanik samochodów osobowych 39 "913204" Pomoc kuchenna 35 "341501" Handlowiec [zawód szkolny: handlowiec] 33 "821103" Operator maszyn do obróbki skrawaniem 33 "512302" Kelner 32 "722204" Ślusarz 31 "741203" Piekarz 31

Oferty pracy zgłoszone w 2006roku Sprzedawca Pracownik biurowy [Zawód szkolny: prac biurowych] Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym Szwaczka Robotnik budowlany Stolarz Kierowca samochodu ciężarowego Pracownik administracyjny [zawód szkolny: administracji] Magazynier Murarz Robotnik gospodarczy Z analizy ofert pracy, które wpłynęły do urzędu w 2006r. (tabela2) wynika, że najwięcej ofert zgłoszono w zawodach: sprzedawca, pracownik biurowy, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, szwaczka, robotnik budowlany, stolarz, kierowca samochodu ciężarowego, pracownik administracyjny, magazynier, murarz, robotnik gospodarczy, robotnik drogowy, stolarz meblowy.

Tabela 3 Ofert pracy 2006 wskaźniki wg dużych grup zawodowych Kod Oferty pracy zgłoszone w nazwa zawodu zawodu 2006roku "12" KIEROWNICY DUŻYCH I ŚREDNICH ORGANIZACJI 2,317 "13" KIEROWNICY MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTW 0,2156 "21" SPECJALIŚCI NAUK FIZYCZNYCH, MATEMATYCZNYCH I TECHNICZNYCH 0,6467 "22" SPECJALIŚCI NAUK PRZYRODNICZYCH I OCHRONY ZDROWIA 0,739 "23" SPECJALIŚCI SZKOLNICTWA 2,5862 "24" POZOSTALI SPECJALIŚCI 2,8327 "31" ŚREDNI PERSONEL TECHNICZNY 2,3092 "32" ŚREDNI PERSONEL W ZAKRESIE NAUK BIOLOGICZNYCH I OCHRONY ZDROWIA 0,9237 "33" NAUCZYCIELE PRAKTYCZNEJ NAUKI ZAWODU I INSTRUKTORZY 0 "34" PRACOWNICY POZOSTAŁYCH SPECJALNOŚCI 7,4508 "41" PRACOWNICY OBSŁUGI BIUROWEJ 12,4384 "42" PRACOWNICY OBROTU PIENIĘŻNEGO I OBSŁUGI KLIENTÓW 0,739 "51" PRACOWNICY USŁUG OSOBISTYCH I OCHRONY 4,6797 "52" MODELKI, SPRZEDAWCY I DEMONSTRATORZY 13,1763 "61" ROLNICY 0 "62" OGRODNICY 1,2623 "63" LEŚNICY I RYBACY 0 "64" ROLNICY I RYBACY PRACUJĄCY NA WŁASNE POTRZEBY 0 "71" GÓRNICY I ROBOTNICY BUDOWLANI 7,2045 "7121" Murarze i pokrewni 1,8781 "72" ROBOTNICY OBRÓBKI METALI I MECHANICY MASZYN I URZĄDZEŃ 5,4495 "73" ROBOTNICY ZAWODÓW PRECYZYJNYCH, CERAMICY, WYTWÓRCY WYROBÓW GALANTERYJNYCH, ROBOTNICY POLIGRAFICZNI I 0,2155 POKREWNI "74" POZOSTALI ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 11,3917 "81" OPERATORZY MASZYN I URZĄDZEŃ WYDOBYWCZYCH I PRZETWÓRCZYCH 1,0161 "82" OPERATORZY I MONTERZY MASZYN 2,3708 "83" KIEROWCY I OPERATORZY POJAZDÓW 5,3263 "91" PRACOWNICY PRZY PRACACH PROSTYCH W HANDLU I USŁUGACH 5,388 "92" ROBOTNICY POMOCNICZY W ROLNICTWIE, RYBOŁÓWSTWIE I POKREWNI 0,0308 "93" ROBOTNICY POMOCNICZY W GÓRNICTWIE, PRZEMYŚLE, BUDOWNICTWIE I TRANSPORCIE 11,1453

Tabela 4 Prognoza zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie suwalskim w 2006r Kod zawodu Nazwa zawodu Stan bezrobocia w końcu roku 2006 Informacje z podmiotów gospodarczychprzewidywane przyjęcia w roku 2007 Przewidywany napływ absolwentów w roku 2007 Przewidywana podaż zasobów pracy w roku 2007 Prognoza stanu bezrobocia w końcu roku 2007 Prognozowany wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów w roku 2007 "000000" Bez zawodu 780 0 231 1011 1011 0 "341902" Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: ekonomista] 191 0 78 269 269 0 "522107" Sprzedawca 237 12 0 240 228 0,05 "311502" mechanik 73 8 62 135 127 0,0593 "244204" Politolog 6 0 100 106 106 0 "723105" Mechanik samochodów osobowych 55 0 32 87 87 0 "512202" Kucharz małej 21 0 55 76 76 0 gastronomii "743304" Krawiec 73 0 0 73 73 0 "512201" Kucharz 69 0 0 69 69 0 "311204" budownictwa 44 0 24 68 68 0 "312102" "419101" informatyk Pracownik biurowy [Zawód szkolny: prac biurowych] 20 1 46 66 65 0,0152 67 6 0 69 63 0,087 "913207" Sprzątaczka 62 0 0 62 62 0 Opiekunka "513301" 59 0 0 59 59 0 domowa

"827101" Operator urządzeń przetwórstwa drobiu 57 0 0 57 57 0 "742207" Stolarz meblowy 56 0 0 56 56 0 "321208" rolnik 56 0 0 56 56 0 "743604" Szwaczka 55 0 0 55 55 0 "722204" Ślusarz 55 0 0 55 55 0 "741201" Cukiernik 35 0 17 52 52 0 Z prognozowanych danych dotyczących zawodów deficytowych i nadwyżkowych na rok 2007 (tabela3) wynika, że tendencje dotyczące wzrostu i napływu bezrobocia będą utrzymywać się na poziomie roku 2006, z niewielkim wzrostem w zawodach asystent ekonomiczny, sprzedawca i technik mechanik oraz spadkiem w zawodzie robotnik budowlany, betoniarz, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym. Tabela 5 zawody deficytowe i nadwyżkowe (według grup) Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w 2006 roku Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w 2006 roku Średnia miesięczna nadwyżka (deficyt) podaży siły roboczej w 2006 roku Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów Kod zawodu Nazwa zawodu "000000" Bez zawodu 3,5 110,75 107,25 0,0316 "224101" Pielęgniarka 0,4167 2,25 1,8333 0,1852 "241102" Ekonomista 0,3333 2,9167 2,5833 0,1143 "241912" Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaży] 2,25 1,75-0,5 1,2857 "244104" Pedagog 0 3,0833 3,0833 0 "247901" Specjalista administracji publicznej 0,1667 6,1667 6 0,027 "311204" budownictwa 0,1667 6,1667 6 0,027 "311209" ochrony środowiska 0 4,3333 4,3333 0 "311302" elektryk 0,5 3,1667 2,6667 0,1579 "311401" elektronik 0,5833 3,75 3,1667 0,1556 "311502" mechanik 0,25 14,0833 13,8333 0,0178 "311911" technologii drewna 0 4,25 4,25 0

"311913" technologii odzieży 0,1667 4,8333 4,6667 0,0345 "312102" informatyk 1,0833 2,9167 1,8333 0,3714 "321206" ogrodnik 0 2,3333 2,3333 0 "321208" rolnik 0 4,3333 4,3333 0 "321402" żywienia i gospodarstwa domowego 0 2,75 2,75 0 "341501" Handlowiec [zawód szkolny: handlowiec] 2,75 1,75-1 1,5714 "341902" Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: ekonomista] 0,3333 19,8333 19,5 0,0168 "343101" Pracownik administracyjny [zawód szkolny: administracji] 5,8333 1,9167-3,9167 3,0435 "343201" Księgowy [samodzielny] 2,3333 1,4167-0,9167 1,6471 "413103" Magazynier 5,8333 3,5833-2,25 1,6279 "419101" Pracownik biurowy [Zawód szkolny: prac biurowych] 22,8333 3,4167-19,4167 6,6829 "512201" Kucharz 3,5 6,9167 3,4167 0,506 "512202" Kucharz małej gastronomii 0,3333 2,8333 2,5 0,1176 "512302" Kelner 2,6667 1,75-0,9167 1,5238 "513203" Sanitariusz szpitalny 0 2,1667 2,1667 0 "514102" Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, usług fryzjerskich] 1,25 3,75 2,5 0,3333 "522107" Sprzedawca 35,4167 17,5-17,9167 2,0238 "621201" Ogrodnik terenów zieleni 3,4167 4,0833 0,6667 0,8367 "712102" Murarz 5,0833 6,1667 1,0833 0,8243 "722204" Ślusarz 2,5833 7,5833 5 0,3407 "722304" Tokarz 0,25 3,1667 2,9167 0,0789 "723105" Mechanik samochodów osobowych 3,25 11,9167 8,6667 0,2727 "741201" Cukiernik 1,5833 4,5833 3 0,3455 "741203" Piekarz 2,5833 4,1667 1,5833 0,62 "742190" Pozostali robotnicy przygotowujący drewno i pokrewni 0,1667 2,9167 2,75 0,0571 "742204" Stolarz 8,1667 8,0833-0,0833 1,0103

"742207" Stolarz meblowy 3,75 8,0833 4,3333 0,4639 "743304" Krawiec 1,1667 8,0833 6,9167 0,1443 "743604" Szwaczka 10 6,75-3,25 1,4815 "827101" Operator urządzeń przetwórstwa drobiu 0 3,25 3,25 0 "832101" Kierowca samochodu osobowego 2 2,1667 0,1667 0,9231 "832302" Kierowca samochodu ciężarowego 6,6667 4,0833-2,5833 1,6327 "913204" Pomoc kuchenna 2,9167 1,4167-1,5 2,0588 "913207" Sprzątaczka 1,0833 3,0833 2 0,3514 "914103" Robotnik gospodarczy 4,5 4,0833-0,4167 1,102 "931203" Robotnik drogowy 3,9167 1-2,9167 3,9167 "931301" Robotnik budowlany 10 6,75-3,25 1,4815 "932104" Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 15,0833 9,6667-5,4167 1,5603 Z analizy danych zawartych w tabeli 4 można wnioskować, że zawodami deficytowymi w Suwałkach, na które istnieje wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w danym zawodzie są: pracownik biurowy technik prac biurowych, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, robotnik budowlany, robotnik drogowy, szwaczka, kierowca samochodu ciężarowego, robotnik gospodarczy i stolarz, sprzedawca oraz magazynier. Natomiast zawodami nadwyżkowymi, na które występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w danym zawodzie są: asystent ekonomiczny, technik mechanik, technik rolnik, mechanik samochodów osobowych, krawiec,stolarz meblowy, kucharz, kucharz małej gastronomii, technik budownictwa,piekarz, ślusarz, specjalista administracji publicznej, technik technologii odzieży, technik żywienia i gospodarstwa domowego, technik technologii drewna, technik ochrony środowiska.

Monitoring zakładów pracy. Badania sondażowe-raport. W październiku 2006 PUP Suwałki przeprowadził badania sondażowe w zakładach pracy funkcjonujących na terenie powiatu suwalskiego. Badanie miało zostać przeprowadzone w 344 zakładach pracy (powiat ziemski 88 zakładów i grodzki 256). Badaniem objęto 256 zakładów pracy z terenu Suwałk, z czego tylko 65, co stanowi 18,9% ogółu badanych przedsiębiorstw nadesłało wypełnione ankiety. Dobór próby był losowy. Próba wylosowana była przez Główny Urząd Statystyczny. Już sama ilość badanych przedsiębiorstw nie pozwala na wyciąganie wniosków, które można uogólniać na całą populację. Istnieją poważne zastrzeżenia co do prognozowanych wskaźników deficytów czy nadwyżek zawodowych jak i liczby osób bezrobotnych. W tym przypadku można jedynie analizować 65 zakładów pracy. Niski poziom realizacji badania spowodowany był wieloma czynnikami, które w żadnej mierze nie leżały po stronie urzędu pracy. Dobór próby do badania budził poważne zastrzeżenia.wiele spośród wylosowanych zakładów pracy od dawna już nie istniało i nie funkcjonowało na rynku pracy, zmiany teleadresowe pracodawców i firm, konstrukcja ankiety np. wpisywanie kodów zawodów mogło odstraszać potencjalnych respondentów itp. Stąd też osiągnięto tak minimalny efekt końcowy. Z drugiej zaś strony można wysnuć hipotezę, że pracodawcom trudniej przychodzi współpraca, kiedy muszą zrobić coś na rzecz innych. W badaniu wzięło udział 65 zakładów pracy z Suwałk, które łącznie zatrudniają 5851 osób. Biorąc pod uwagę sektor własności, w badaniu dominował sektor prywatny - 48 zakładów pracy, w których znalazło zatrudnienie 4391 osób. Z sektora państwowego badaniem objęto 17 zakładów, w których pracuje 1470 osób. Już sama wielkość zatrudniania w 65 zakładach 5851 osób pozwala stwierdzić, że zakłady należą do przedsiębiorstw średnich. To nie jest charakterystyczne dla tych terenów. Przyczyną tego wyniku jest niska skuteczność ankiet. Jedynie 18,9 % przedsiębiorstw odpowiedziało na ankiety i były to przedsiębiorstwa duże posiadające formę zbiurokratyzowaną. Brak jest informacji o przedsiębiorstwach małych.

Według Sekcji PKD w badaniu dominowały zakłady pracy zajmujące się handlem 19, które łącznie zatrudniają 245 osób oraz przetwórstwem przemysłowym 11, które zatrudniały 2728 osób. Przebadano także 7 zakładów zajmujące się obsługą nieruchomości, 7 zakładów zajmujących się edukacją oraz 7 zakładów zajmujących się ochroną zdrowia. Pozostałe sekcje stanowiły minimalną reprezentację swoich branż. Tabela 6 Przewidywane przyjęcia i zwolnienia wg sekcji PKD. Wyszczególnienie Przyjęcia do pracyogółem Przyjęcia do pracyabsolwenci Zwolnienia z pracyogółem Nadwyżka (deficyt) zasobów pracy Ogółem 479 70 32-447 Górnictwo 21 0 0-21 Przetwórstwo przemysłowe 319 43 28-291 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę 10 2 0-10 Budownictwo 12 2 0-12 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, 28 8 0-28 motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego Hotele i restauracje 1 0 0-1 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 40 12 4-36 Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 15 2 0-15 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne 16 0 0-16 Edukacja 6 0 0-6 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 8 0 0-8 Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała 3 1 0-3

Wśród badanych zakładów pracy najwięcej wyraża chęć zatrudnienia sektor prywatny, bo 411 osób. W przetwórstwie przemysłowym 319 osób, w transporcie 40 osób, w handlu 28 osób w pozostałych branżach przewidywane przyjęcia do pracy szacuje się poniżej 20 osób. Najwięcej absolwentów znajdzie zatrudnienie w przetwórstwie przemysłowym oraz transporcie. Ogółem w 65 zakładach pracy planowane jest zatrudnienie 479 osób. Na uwagę zasługuje także fakt, że badane zakłady pracy poza przetwórstwem przemysłowym (28 osób) i transportem (4 osoby) nie planują zwolnień pracowników. Tabela 7 Przewidywane przyjęcia i zwolnienia wg grup zawodów. Przyjęcia do pracy ogółem Przyjęcia do pracyabsolwenci Zwolnienia z pracyogółem Nadwyżka (deficyt) zasobów pracy Wyszczególnienie Ogółem 479 70 32-447 KIEROWNICY DUŻYCH I ŚREDNICH ORGANIZACJI 1 0 0-1 Kierownicy pozostałych wewnętrznych jednostek organizacyjnych 1 0 0-1 SPECJALIŚCI NAUK FIZYCZNYCH, MATEMATYCZNYCH I TECHNICZNYCH 6 0 0-6 Inżynierowie i pokrewni 6 0 0-6 SPECJALIŚCI NAUK PRZYRODNICZYCH I OCHRONY ZDROWIA 6 0 0-6 Specjaliści ochrony zdrowia (z wyjątkiem pielęgniarek i położnych) 4 0 0-4 Pielęgniarki i położne 2 0 0-2 SPECJALIŚCI SZKOLNICTWA 1 0 0-1 Nauczyciele gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych 1 0 0-1 Pozostali specjaliści szkolnictwa i wychowawcy 0 0 0 0 POZOSTALI SPECJALIŚCI 6 3 0-6 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania 4 3 0-4

Specjaliści nauk społecznych i pokrewnych 0 0 0 0 Specjaliści kultury i sztuki 2 0 0-2 ŚREDNI PERSONEL TECHNICZNY 10 3 0-10 Technicy 9 3 0-9 Techniczny personel obsługi komputerów i pokrewni 1 0 0-1 ŚREDNI PERSONEL W ZAKRESIE NAUK BIOLOGICZNYCH I OCHRONY ZDROWIA 3 1 0-3 Technicy nauk biologicznych i rolniczych 1 1 0-1 Średni personel ochrony zdrowia 2 0 0-2 PRACOWNICY POZOSTAŁYCH SPECJALNOŚCI 14 7 2-12 Pracownicy do spraw finansowych i handlowych 8 7 2-6 Średni personel biurowy 3 0 0-3 Pracownicy pomocy społecznej i pracy socjalnej 3 0 0-3 PRACOWNICY OBSŁUGI BIUROWEJ 22 3 2-20 Sekretarki i operatorzy maszyn biurowych 1 0 0-1 Pracownicy do spraw ewidencji materiałowej, transportu i produkcji 6 2 0-6 Pracownicy obsługi biurowej gdzie indziej niesklasyfikowani 15 1 2-13 PRACOWNICY USŁUG OSOBISTYCH I OCHRONY 13 1 0-13 Pracownicy usług domowych i gastronomicznych 2 0 0-2 Pozostali pracownicy usług osobistych 1 1 0-1 Pracownicy usług ochrony 10 0 0-10 MODELKI, SPRZEDAWCY I DEMONSTRATORZY 12 5 3-9 Sprzedawcy i demonstratorzy 12 5 3-9 GÓRNICY I ROBOTNICY BUDOWLANI 12 1 0-12 Robotnicy budowlani robót stanu surowego i pokrewni 11 0 0-11

Robotnicy budowlani robót wykończeniowych i pokrewni 1 1 0-1 ROBOTNICY OBRÓBKI METALI I MECHANICY MASZYN I URZĄDZEŃ 35 5 3-32 Formierze odlewniczy, spawacze, blacharze, monterzy konstrukcji metalowych i pokrewni 21 0 0-21 Mechanicy maszyn i urządzeń 7 2 3-4 Elektrycy * (zawód szkolny: Elektryk - obejmuje grupę średnią 724) 7 3 0-7 ROBOTNICY ZAWODÓW PRECYZYJNYCH, CERAMICY, WYTWÓRCY WYROBÓW GALANTERYJNYCH, ROBOTNICY POLIGRAFICZNI I POKREWNI 1 0 0-1 Ceramicy, szklarze i pokrewni 1 0 0-1 POZOSTALI ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 58 4 5-53 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym 4 0 5 1 Robotnicy obróbki drewna, stolarze meblowi i pokrewni 54 4 0-54 OPERATORZY MASZYN I URZĄDZEŃ WYDOBYWCZYCH I PRZETWÓRCZYCH 18 2 2-16 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i pokrewni 12 0 0-12 Operatorzy maszyn i urządzeń do obróbki drewna i produkcji papieru 5 2 2-3 Operatorzy urządzeń energetycznych i pokrewni 1 0 0-1 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN 5 2 2-3 Monterzy 5 2 2-3 KIEROWCY I OPERATORZY POJAZDÓW 22 0 4-18 Kierowcy pojazdów 20 0 4-16 Operatorzy pojazdów wolnobieżnych i pokrewni 2 0 0-2

PRACOWNICY PRZY PRACACH PROSTYCH W HANDLU I USŁUGACH 2 0 0-2 Gospodarze budynków, zmywacze szyb i pokrewni 1 0 0-1 Gońcy, bagażowi, portierzy i pokrewni 1 0 0-1 ROBOTNICY POMOCNICZY W GÓRNICTWIE, PRZEMYŚLE, BUDOWNICTWIE I TRANSPORCIE 232 33 9-223 Robotnicy pomocniczy w górnictwie i budownictwie 22 2 0-22 Robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 210 31 9-201 Legenda: - Dużą literą podział wg grup zawodów - Mała literą podział wg zawodów

Monitoring szkół w powiecie suwalskim Tabela 8 struktura absolwentów wg zawodów i szkół Nazwa szkoły Nazwa zawodu Szkoły wyższe Absolwenci, którzy ukończyli szkołę w roku 2006 Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu roku 2006 Przewidywani absolwenci w roku 2007 Wyższa Szkoła Służby Społecznej Politolog 68 0 100 Zespół Kolegiów Nauczycielskich Zespół Kolegiów Nauczycielskich Nauczyciel języka obcego 29 0 30 Nauczyciel języka polskiego 23 0 0 Szkoły policealne Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Ustawicznego Centrum Kształcenia Ustawicznego informatyk 13 10 23 Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Ustawicznego Centrum Kształcenia Ustawicznego Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Ustawicznego Centrum Kształcenia Ustawicznego Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Ustawicznego Centrum Kształcenia Ustawicznego Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Ustawicznego Centrum Kształcenia Ustawicznego Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Ustawicznego Centrum Kształcenia Ustawicznego Inspektor bezpieczeństwa i higieny pracy [zawód szkolny: bezpieczeństwa i higieny pracy] 0 0 44 Organizator obsługi turystycznej [zawód szkolny: obsługi turystycznej] 11 0 0 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: ekonomista] 12 0 0 Pracownik administracyjny [zawód szkolny: administracji] 13 0 0 Opiekunka środowiskowa 1 0 46 Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Ustawicznego Centrum Kształcenia Ustawicznego Pracownik socjalny 18 5 13 Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Ustawicznego Centrum Kształcenia Ustawicznego Asystent rachunkowości [zawód szkolny: rachunkowości] 0 0 13

policealna Szkoła Medyczna Masażysta [zawód szkolny: masażysta] 0 0 25 policealna Szkoła Medyczna fizjoterapii 21 0 27 policealna Szkoła Medyczna Terapeuta zajęciowy 22 0 20 policealna Szkoła Medyczna Ratownik medyczny 22 0 20 Zespół Szkół nr 4 Zespół Szkół nr 4 Szkoły średnie techniczne (technika, licea zawodowe) Organizator obsługi turystycznej [zawód szkolny: obsługi turystycznej] 30 0 30 Handlowiec [zawód szkolny: handlowiec] 27 0 22 Zespół Szkół nr 4 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: ekonomista] 32 0 31 Zespół Szkół nr 5 budownictwa 27 3 24 Zespół Szkół nr 5 elektryk 20 0 26 Zespół Szkół nr 5 elektronik 30 1 29 Zespół Szkół nr 5 mechanik 23 0 23 Zespół Szkół nr 5 Fotograf 2 0 0 Zespół Szkół nr 5 Kucharz małej gastronomii 24 0 26 Zespół Szkół nr 5 Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, usług fryzjerskich] 10 1 11 Zespół Szkół nr 5 Murarz 10 0 0 Zespół Szkół nr 5 Dekarz 0 0 2 Zespół Szkół nr 5 Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 14 5 9 Zespół Szkół nr 5 Blacharz samochodowy 10 0 11 Zespół Szkół nr 5 Zespół Szkół nr 5 Pozostali ślusarze i pokrewni 3 0 4 Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 12 5 17 Zespół Szkół nr 5 Elektromechanik pojazdów samochodowych 2 0 3 Zespół Szkół nr 5 Rzeźnik wędliniarz 3 2 1 Zespół Szkół nr 5 Cukiernik 19 2 17 Zespół Szkół nr 5 Piekarz 16 8 8 Zespół Szkół nr 5 Stolarz 9 3 6 Zespół Szkół nr 6 Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych 22 0 20

Zespół Szkół nr 6 ochrony środowiska 29 0 23 Zespół Szkół nr 6 mechanik 66 0 39 Zespół Szkół nr 6 technologii drewna 21 0 20 Zespół Szkół nr 6 Zespół Szkół nr 6 Zespół Szkół nr 6 Zespół Szkół nr 7 - um nr 1 Zespół Szkół nr 7 - um nr 1 Zespół Szkół nr 7 - um nr 1 Zespół Szkół nr 7 - um nr 1 Zespół Szkół nr 7 - um nr 1 Zespół Szkół nr 7 - um nr 1 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: ekonomista] 65 0 47 Mechanik samochodów osobowych 26 0 32 Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 15 0 0 technologii żywności cukrownictwo 20 0 25 żywienia i gospodarstwa domowego 26 0 24 Organizator usług gastronomicznych [zawód szkolny: organizacji usług gastronomicznych] 26 0 24 Organizator agrobiznesu [zawód szkolny: agrobiznesu] 29 0 21 Kucharz małej gastronomii 22 0 29 Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych 24 0 24 Licea ogólnokształcące III Liceum Ogólnokształcące Zespół Szkół nr 1 informatyk 22 0 23 I Liceum Ogólnokształcące Bez zawodu 231 0 231 Z terenu miasta Suwałki na ankiety odpowiedziało 10 szkół kształcących na poziomie ponadgimnazjalnym. Najwięcej absolwentów 2006 r ukończyło szkołę w zawodzie: - technik mechanik 89 - asystent ekonomiczny 109 - politolog 68 - organizator obsługi turystycznej 41 - kucharz małej gastronomi 46 - technik elektronik 30 - technik informatyk 35

W roku 2006 absolwentów, którzy ukończyli szkołę ponadgmnazjalną bez zawodu było 231. Urzędy pracy nie prowadzą statystyk dotyczących nazw ukończonych szkół przez absolwentów,którzy rejestrują się w urzędach. Dlatego też trudno jest ocenić absolwentów jakich typów szkół jest najwięcej. Można jedynie stwierdzić ilu jest absolwentów w poszczególnych zawodach, a to nie ma przecież związku z przypisaniem absolwenta do konkretnej szkoły zwłaszcza, że wiele szkół kształci absolwentów w tych samych zawodach.

Podsumowanie W oparciu o dane,którymi dysponuje Powiatowy Urząd Pracy w Suwałkach wnioskowanie o realnych deficytach czy też nadwyżkach na lokalnym rynku pracy jest niekompletne. Ponieważ wszelkie dane dotyczą tylko i wyłącznie bezrobocia rejestrowanego. Tak więc są one danymi administracyjnymi, a nie danymi ekonomicznymi. Dlatego też diagnoza o deficycie czy nadwyżce zawodu w oparciu o statystyki urzędów pracy nie upoważnia do wniosków uogólnianych na całość rynku pracy. Jest to podstawowy błąd we wnioskowaniu i monitorowaniu tego zjawiska. Można i należy podkreślić, że założenia monitoringu nie uwzględniają wielozawodowości człowieka drugi błąd statystyki. Dodatkowo brak jest kompletnej i całościowej informacji o rynku pracy, w tym realnej diagnozy rynku z uwzględnieniem wskaźników dotyczących osób pracujących np: specyfikacja osób pracujących w rozbiciu na zawody,informacji o wskaźnikach wynagrodzeń w zawodach, sektorach, wskaźnikach stopy aktywności zawodowej, różnicach w zatrudnieniu (w tym ze względu na płeć). Ważne jest także podejście do zjawiska bezrobocia zarówno w aspekcie ekonomicznym, społecznym i psychologicznym. Oczywiste jest, że nie każdy kto nie ma pracy jest osobą bezrobotną. Tak jak oczywiste jest, że zawód nie jest jedynym determinantem nie posiadania pracy. Bezrobotnym jest osoba, która pracy nie posiada, ale może ją podjąć i aktywnie jej poszukuje. Wiele osób uważa się za bezrobotne, ale tak naprawdę nie poszukuje pracy i nie chce jej podjąć. Osoby, które rejestrują się w urzędach nie zawsze czynią to dlatego, że sami nie mogą znaleźć pracy, część robi to z powodu tzw. korzyści socjalnych,które wynikają z rejestracji. Oczywiste jest także i to, że duży odsetek osób nie posiadających pracy nie rejestruje się w urzędach. Brakuje także wiedzy na temat miejsc pracy, które zostały obsadzone bez pośrednictwa urzędu. Zgłaszane podjęcia pracy przez osoby zarejestrowane w PUP, które jednak samodzielnie podjęły pracę nie są analizowane i monitorowane w rozbiciu na zawody. Nie

ma informacji o nowopowstałych miejscach pracy i o planowanych inwestycjach na danym terenie. Jednakże, i co należy podkreślić, że rozbieżność między liczbą osób posiadających zawód, a liczbą ofert pracy dla nich przeznaczonych nie wskazuje w żaden sposób, że jest to niedobór potencjalnych pracowników w danym zawodzie. Nie może to również stanowić podstawy do wnioskowania o kierunkach szkoleń, a tym bardziej nie może stanowić podstawy wprowadzania nowych kierunków kształcenia. Logiczne jest, że najczęściej podstawą takiego niedoboru jest nieelastyczność płac. Oznacza to, że oferowane płace są zbyt niskie, aby podaż pokryła popyt. W takiej sytuacji organizacja szkoleń powoduje, że osoby bezrobotne dostają nowe kwalifikacje, na których niedobór skarżą się pracodawcy. Jednak w konsekwencji i ci nowo przeszkoleni dość szybko porzucają zawód,który w ich odczuciu jest nieopłacalny. Warto zwrócić uwagę, na porównanie czy zarówno w sektorach publicznym i prywatnym występują sygnały o niedoborach pracowników o tych samych zawodach, kwalifikacjach. Jedynie taka tendencja mogłaby świadczyć o nadwyżce bądź deficycie zawodu. Dokonując monitoringu nadwyżek czy deficytów w zawodach należy o tym wszystkim pamiętać. Raport sporządziły: Bożena Jarmołowicz Gąska Jerzy Biełous