CZĘŚĆ PROGOSTYCZNA. Opracował: Dział Statystyki i Analiz Rynku Pracy

Transkrypt

1 CZĘŚĆ PROGOSTYCZNA Opracował: Dział Statystyki i Analiz Rynku Pracy CHOJNICE 2009

2 CZĘŚĆ PROGNOSTYCZNA Celem badania jest uzyskanie informacji o liczbie absolwentów według zawodów, którzy ukończyli szkołę w 2008 roku oraz przewidywanej liczbie absolwentów w 2009 roku. Może to bowiem stanowić przesłankę dla oceny spójności systemu kształcenia z potrzebami lokalnego rynku pracy. Ustalenie liczby kierunków kształcenia z podziałem na zawody deficytowe i nadwyżkowe w okresach rocznych stanowi podstawowe źródło informacji o procesie dostosowywania edukacji do wymagań powiatowego rynku zatrudnienia. Struktura kształcenia w sposób istotny może kształtować obraz rynku pracy oraz wpływać na zachwianie równowagi pomiędzy podażą a popytem. Duży napływ absolwentów w niektórych zawodach może w znaczny sposób potęgować bezrobocie, co w kontekście braku doświadczenia zawodowego prowadzi do utrwalania bezrobocia i konieczności zastosowania instrumentów w postaci staży czy szkoleń przekwalifikowujących. Tabela 1. Struktura zawodowa absolwentów według poziomu wykształcenia i zawodów w powiecie chojnickim w latach 2008 i Kod zawodu Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu w roku 2008 Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu roku 2008 Przewidywani absolwenci w roku 2009 Wykształcenie policealne i średnie zawodowe Nauczyciel języka obcego Technik elektryk Technik elektronik Technik mechanik Technik technologii drewna Technik technologii odzieży Technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych Technik informatyk Inspektor bezpieczeństwa i higieny pracy [zawód szkolny: Technik bezpieczeństwa i higieny pracy] Technik rolnik Technik żywienia i gospodarstwa domowego Masażysta [zawód szkolny: Technik masażysta] Terapeuta zajęciowy Ratownik medyczny Organizator obsługi turystycznej [zawód szkolny: Technik obsługi turystycznej] Organizator usług gastronomicznych [zawód szkolny: Technik organizacji usług gastronomicznych] Organizator usług hotelarskich [zawód szkolny: Technik hotelarstwa] Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] Organizator agrobiznesu [zawód szkolny: Technik agrobiznesu] Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] Opiekun w domu pomocy społecznej Opiekunka środowiskowa

3 Muzyk Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] Kosmetyczka [zawód szkolny: Technik usług kosmetycznych] Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: Technik ochrony fizycznej osób i mienia] Wykształcenie średnie ogólnokształcące 0 Bez zawodu Wykształcenie zasadnicze zawodowe Kucharz małej gastronomii Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] Sprzedawca Rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej [zawód szkolny: Rolnik] Ogrodnik uprawa warzyw polowych Kamieniarz Murarz Cieśla Dekarz Posadzkarz Monter instalacji gazowych Malarz tapeciarz Lakiernik samochodowy Blacharz samochodowy Ślusarz Tokarz Mechanik pojazdów samochodowych Elektromechanik pojazdów samochodowych Elektromonter instalacji elektrycznych Monter elektronik - układy elektroniczne automatyki przemysłowej Monter instalacji i urządzeń telekomunikacyjnych [telemonter] Rzeźnik wędliniarz Cukiernik Piekarz Stolarz Krawiec Tapicer Szewc naprawiacz Operator urządzeń do produkcji wyrobów mleczarskich 0 0 2

4 Absolwenci chojnickich szkół wyższych wg uczelni i kierunków (rok akademicki 2007/2008) Nazwa uczelni Kierunek WYSZCZEGÓLNIENIE Powszechna Wyższa Szkoła Humanistyczna POMERANIA w Chojnicach PEDAGOGIKA ogółem w tym kobiety Na studiach stacjonarnych razem w tym kobiety niestacjonarnych razem w tym kobiety ogółem studia zawodowe (pierwszego stopnia) razem studia zawodowe (pierwszego stopnia) z tytułem inżyniera studia zawodowe (pierwszego stopnia) z tytułem licencjata studia magisterskie jednolite studia magisterskie uzupełniające drugiego stopnia) Z uwagi na fakt, iż dane publikowane przez Główny Urząd Statystyczny dot. absolwentów Politechniki Koszalińskiej oraz Sopockiej Szkoły Wyższej są publikowane w układzie ogólnym (bez uwzględnienia liczby absolwentów poszczególnych filii) w niniejszym opracowaniu dane dot. tychże chojnickich filii nie zostały zamieszczone. Wykres 1. Struktura absolwentów zarejestrowanych w 2008 r. w PUP w Chojnicach i przewidywanej liczby absolwentów w 2009 r. według szkół Szkoły policealne i średnie zawodowe Licea ogólnokształcące Zasadnicze zawodowe Absolwenci którzy ukończyli szkołę w 2008 roku Przewidywani absolwenci w 2009 roku W powiecie chojnickim wśród bezrobotnych absolwentów kończących szkołę w 2008 roku podobnie jak w roku 2007 dominujący odsetek stanowili młodzi ludzie nieposiadający żadnych kwalifikacji zawodowych absolwenci Liceów ogólnokształcących i liceów profilowanych (45,2%). Szacuje się, że w roku 2009 liczba absolwentów szkół ponadgimnazjalnych, pozostających w grupie bez zawodu stanowić będzie 39,2% wszystkich absolwentów.

5 Najniższy udział w populacji absolwentów w 2008 roku stanowili absolwenci szkół zasadniczych zawodowych 22,3%. Przewiduje się, iż w 2009 r. odsetek osób kończących te szkoły jeszcze się zmniejszy (do poziomu 20,8%). Szacuje się, że w 2009 roku na poziomie ponadgimnazjalnym szkoły ukończy młodych ludzi, z tego: 40,0% (820 osób) stanowić będą absolwenci szkół policealnych i średnich zawodowych 39,2% (802 osoby) stanowić będą absolwenci liceów ogólnokształcących 20,8% (425 osób) stanowić będą absolwenci zasadniczych szkół zawodowych W powiecie chojnickim w roku szkolnym 2008/2009 na poziomie wykształcenia średniego i policealnego uczniowie kształceni są ogółem na 27 kierunkach (rok wcześniej - 14 kierunków kształcenia). W 2009 roku najwięcej absolwentów ukończy kształcenie w zawodzie - technik informatyk (104 osoby, tj. 12,7% wszystkich absolwentów szkół średnich zawodowych i policealnych), będzie ich zatem niemal trzykrotnie więcej w porównaniu do 2008 roku. W okresie styczeń-grudzień 2008 r. w PUP Chojnice zarejestrowało się 40 osób (w tym 9 absolwentów) w tym zawodzie natomiast w badanym okresie tut. urząd dysponował zaledwie 7 ofertami pracy dla techników informatyków. Z uwagi na fakt, że zawód ten znalazł się na liście zawodów nadwyżkowych można stwierdzić, że mogą wystąpić problemy z znalezieniem zatrudnienia dla tej kategorii osób, a równowaga w tym zakresie zostanie jeszcze bardziej naruszona. Wśród absolwentów szkół policealnych i średnich zawodowych opuszczających mury szkolne w roku 2008 największe szanse na znalezienie zatrudnienia w powiecie chojnickim mieli: - Nauczyciele języka obcego (absolwenci Nauczycielskiego Kolegium Języków Obcych w Chojnicach) - Terapeuci zajęciowi - Pracownicy ochrony mienia (zawód szkolny: technik ochrony fizycznej osób i mienia) Zawody te w rankingu zawodów stanowiły zawody deficytowe. Również zasadnym zdaje się kontynuacja kształcenia w zawodzie Inspektor bezpieczeństwa i higieny pracy (zawód szkolny: Technik bezpieczeństwa i higieny pracy), gdyż zawód ten w 2008 roku należał do grupy zawodów zrównoważonych na rynku pracy powiatu chojnickiego. Z analizy dostarczonych danych wynika, że w przypadku 23 zawodów, tj. 85,2%, na poziomie wykształcenia policealnego i średniego zawodowego, na terenie powiatu chojnickiego szkoły kształcą swoich uczniów w zawodach nadwyżkowych. W przypadku 8 spośród 25 wyżej omawianych kierunków sytuacja przedstawia się wyjątkowo niekorzystnie gdyż w 2008 roku odnotowano napływ osób w tych zawodach jednakże do rejestrów tut. PUP nie trafiła żadna oferta pracy w tychże zawodach i były to:

6 - Technik technologii drewna - Technik technologii odzieży - Technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych - Technik rolnik - Ratownik medyczny - Asystent ekonomiczny (zawód szkolny: Technik ekonomista) - Organizator agrobiznesu (zawód szkolny: Technik agrobiznesu) - Organizator usług gastronomicznych (zawód szkolny: Technik organizacji usług gastronomicznych) - Muzyk Absolwenci tych kierunków będą mieć niewielkie szanse na znalezienie zatrudnienia. W celu poprawy sytuacji młodych ludzi na rynku pracy należałoby więc nieco zmodyfikować niektóre kierunki kształcenia (w przypadku osób wykonujących te zawody wskaźnik intensywności (nadwyżki) deficytu dla całej populacji bezrobotnych w badanym okresie osiągnął wartość maksymalną). Jeśli natomiast chodzi o szkoły kształcące osoby w takich zawodach, jak: technik elektryk, technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych, technik rolnik, technik żywienia i gospodarstwa domowego, technik technologii drewna należałoby liczbę przyjmowanych na te kierunki osób przynajmniej zmniejszyć, albo w ogóle z nich zrezygnować. Zawody te nie cieszyły się w 2007 r. zainteresowaniem pracodawców a mimo to planowana liczba absolwentów w 2008 r. jest wyższa niż liczba absolwentów, którzy ukończyli szkoły kształcące w tych kierunkach w 2007 r. Żadna ze szkół w powiecie chojnickim nie kształci techników geodetów, techników drogownictwa, techników analityki medycznej, sekretarek, elektromechaników urządzeń chłodniczych. A przecież w 2007 r. były to właśnie zawody i specjalności deficytowe, gdzie wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) osiągnął wartość maksymalną. Warto byłoby również rozważyć utworzenie kierunków kształcących: grafików komputerowych, techników farmaceutycznych jak również techników prac biurowych. W tych kierunkach również zaobserwowano deficyt siły roboczej. Niewiele lepiej przedstawia się sytuacja w przypadku zasadniczych szkół zawodowych z terenu powiatu chojnickiego. Na poziomie wykształcenia zawodowego kształci się w powiecie chojnickim uczniów w 26 zawodach czyli o 5 mniej w porównaniu do 2006 r. Łącznie w 2007 roku mury tych szkół opuściło 440 absolwentów natomiast w 2008 r. przewiduje się, że liczba ta będzie wyższa o 47 osób i wyniesie 487 absolwentów. Największa ich liczba będzie posiadała kwalifikacje w zawodzie sprzedawca (139 osób, tj. co czwarty absolwent o tym poziomie wykształcenia) i szacuje się, że absolwentów w tym zawodzie będzie o 7 więcej niż w roku poprzednim. Zwiększenie liczby kształconych sprzedawców może oznaczać, że absolwenci tego kierunku mogą natrafić na barierę ograniczonej możliwości podjęcia pracy, tym bardziej, że jest to zidentyfikowany zawód nadwyżkowy. Istotnym pozostaje fakt, że w ogólnej populacji zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Chojnicach bezrobotnych zawód

7 sprzedawca zajmuje pierwsze miejsce w rankingu najliczniej reprezentowanych zawodów według stanu na dzień r. Również wśród nowo rejestrujących się bezrobotnych najliczniejszą grupę stanowili sprzedawcy (630 sprzedawców zarejestrowano w okresie styczeń-grudzień 2007 r.) Niepokojący jest fakt, że w powiecie chojnickim, na 26 kierunków kształcenia na poziomie zawodowym aż 18 zawodów stanowią zawody nadwyżkowe i z pewnością największe trudności ze znalezieniem pracy będą mieli absolwenci w zawodach: rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej (zawód szkolny: rolnik) malarz-tapeciarz szewc naprawiacz ogrodnik uprawa warzyw polowych monter elektronik układy elektroniczne automatyki przemysłowej operator urządzeń do produkcji wyrobów mleczarskich W 2007 roku nie zarejestrowano żadnej oferty pracy w w/w zawodach. Również małe szanse na znalezienie pracy w wyuczonym zawodzie będą mieli absolwenci następujących kierunków: krawiec, kucharz małej gastronomii, ślusarz, tokarz. W przypadku tych zawodów wpływały oferty pracy jednak ich średniomiesięczna liczba była znacznie mniejsza niż średniomiesięczna liczba napływających w tym zawodzie osób bezrobotnych. Wśród absolwentów chojnickich szkół zawodowych największe szanse na znalezienie zatrudnienia będą mieli dekarze, mechanicy pojazdów samochodowych, elektromonterzy instalacji elektrycznych, rzeźnicy-wędliniarze - te zawody w powiecie chojnickim należały do grupy deficytowych w 2007 roku. Duże szanse na zatrudnienie będą mieli zapewne lakiernicy samochodowi i tapicerzy, które to zawody zidentyfikowane zostały jako zrównoważone. Reasumując we wszystkich szkołach powiatu chojnickiego dominuje kształcenie młodzieży w zawodach generujących bezrobocie. Niektóre z tych zawodów stale deformują rynek pracy. Na 40 zaproponowanych przez szkoły kierunków kształcenia aż 80% (32 zawody) stanowią zawody nadwyżkowe, 7,5% (3 zawody) stanowią zawody zrównoważone, natomiast pozostałe 12,5% (5 zawodów) to zawody deficytowe. Tabela2. Liczba kierunków kształcenia w powiecie chojnickim z podziałem na zawody deficytowe, nadwyżkowe i zrównoważone według poziomu wykształcenia w latach 2007/2008 liczba kierunków kształcenia Poziom wykształcenia Ogółem zawody deficytowe zawody nadwyżkowe zawody zrównoważone policealne i średnie zawodowe

8 zasadnicze zawodowe razem kierunków Sytuacja absolwentów na chojnickim rynku pracy przy zachowaniu obecnie istniejących tendencji będzie powodować w 2008 r. dalszy wzrost bezrobocia wśród absolwentów. Kierunki kształcenia, jakie oferowane są młodym ludziom na terenie tego powiatu są całkowicie niezgodne z rzeczywistymi potrzebami rynku pracy. Wszystkie szkoły na terenie powiatu chojnickiego kształcą bowiem swoich uczniów w zawodach nadwyżkowych.