Zespół PLUS DG przedstawia:

Zespół PLUS DG przedstawia: Proces Odpady-na-Energię to teraz proces Odpady-na-EkoGaz-na-EkoEnergię lub-na-ekopaliwa w Instalacji TD4 bez emisji rakotwórczych dioksyn i furanów emitowanych przy spalaniu i zgazowaniu odpadów komunalnych i przemysłowych Dostawca Instalacji TD4: 1

Instalacja TD4: tutaj z modułem energetycznym (może być zamiennie z produkcją Metanolu, eko-gazu DME, paliw płynnych i innych produktów). Część Technologiczna omawiana szczegółowo w Prezentacji Część energetyczna Część finalnego przygotowania wsadu 2

Instalacja TD4: Część technologiczna demonstracyjnej Instalacji TD4 w Morganton, NC-USA 3

Co wyróżnia Instalację TD4 wśród innych technologii utylizacji frakcji energetycznej odpadów komunalnych i przemysłowych? (opis uproszczony) Na początku było SKŁADOWANIE to już wkrtóce zabroniony przez prawo process utylizacji na składowiskach odpadów komunalnych. UWAGA: na składowisku powstaje/wydziela się Metan (CH) podczas fermentacji odpadów trafia do powietrza w dużych ilości. Metan jest 30x bardziej szkodliwy dla środowiska niż emisja CO2 (np. ze spalania śmieci lub węgla). Następnie było SPALANIE - cały czas unowocześniany, zwłaszcza w XX w., proces utylizacji bardzo dużych ilości odpadów niesegregowanych. UWAGA: Podczas spalania powstają DIOKSYNY i FURANY, czyli grupa ok. 75 śmiertelnie trujących związków chemicznych, które tylko w części (!) są oczyszczane przez b. skomplikowane zestawy filtrów. Proces/technologia: a. Nie-ekologiczna: szkodliwa dla środowiska i człowieka; b. Nie-ekonomiczna: często wymagająca publicznych dotacji do inwestycji. c. Przestarzała: coraz więcej krajów wycofuje się z eksploatacji spalarni (Francja, USA, etc.); Nastepnie było ZGAZOWANIE to częściowe SPALANIE/ŻARZENIE wsadu umożliwiające proces pyrolizy pozostałej ilości wsadu w komorze reaktorowej (dla kamuflacji zgazowanie często jest nazywane SEMI lub QUASI PYROLIZA). UWAGA: Podczas zgazowania powstają DIOXYNY i FURANY. Jest to proces, w którym otrzymujemy trudną do oczyszczenia mieszankę spalin (ze spalania i żarzenia) i syngazu, którą musimy oczyścić w skomplikowanych procesach chemicznych i specjalnych filtrach. Powstaje duża ilość popiołu. 4

Co wyróżnia Instalację TD4? (uproszczony opis więcej w Google) Następnie była PYROLIZA (odgazowanie, zamiana w syn-gaz w atmosferze beztlenowej) bardzo dobra do przetwarzania jednorodnego wsadu na syn-gaz, najczęściej w temp. 450-650 C. UWAGA: Nie powstają DIOKSYNY i FURANY. Wsad zamienia się w trudny do doczyszczenia syn-gaz, po procesie pozostaje koksik pirolityczny w ilości ok. 20-60% wsadu (dlatego proces mało-efektywny przy przetwarzaniu odpadów zmieszanych). Następnie było ZGAZOWANIE/PYROLIZA Z ŁUKIEM PLAZMOWYM to przetwarzanie odpadów w syn-gaz z wykorzystaniem łuku plazmowego. UWAGA: Nie powstają DIOKSYNY i FURANY. Wykorzystywane są b. wysokie temperatury od 1800 C do 16 000 C. Mała skalowalnośc i mobilność instalacji. TERAZ jest Technologia TD4, z procesem hydro-pyrolizy (innowacyjnym, zeroemisyjnym i zero-odpadowym, beztlenowym, czyli zachodzącym bez spalania, procesem zamiany paliwa alternatywnego z odpadów w Eko-Gaz (syn-gaz). UWAGA: Nie powstają DIOKSYNY i FURANY. Technologia TD4 to proces wysoce efektywny: a. ekonomicznie (CAPEX/OPEKS są ok. 50% mniejsze niż dla spalarni) i b. procesowo (do 95% pre-rdf jest przetwarzanego na syn-gaz) W temp. 850 C w Generatorze D4 otrzymujemy łatwy do doczyszczenia syn-gaz, zbliżony składem do gazu naturalnego. Po procesie pozostaje niewielka ilość pozostałości stałej (ok 5-10 % ilości wsadu). To KARBON, wysokokaloryczny węgiel aktywny (pierwiastkowy) niezwykle potrzebny w przemyśle i medycynie. 5

Instalacja TD4: Czy pyroliza jest czysta? (pyroliza w opinii ekspertów, przed powstaniem Technologii TD4) Źródło: Badania nad pyrolityczną likwidacją, neutralizacją i utylizacją wybranych odpadów Katedra Technologii Wody, Ścieków i Odpadów, Politechnika Koszalińska, rok 2004 Brak zjawiska spalania odpadów podczas procesu pyrolizy jest powodem, dla którego w tym procesie dioksyny i furany nie powstają. W procesie pyrolizy, w wyniku rozkładu surowca zawierającego węgiel, bez dostępu powietrza, w wysokiej temperaturze powstaje tzw. gaz syntetyczny, czyli syn-gaz, który jest gazem palnym o składzie chemicznym zbliżonym do gazu ziemnego/naturalnego Źródło: Centrum Gospodarki Odpadami Instytutu Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie, o/katowice, rok 2005 Ze spalania syn-gazu powstają emisje o mniejszej ilości zanieczyszczeń niż przy spalaniu gazu ziemnego. 6

Instalacja TD4: Dane wejście-wyjście pojedynczej Instalacji TD4 WSAD Paliwo Alternatywne (pre-rdf lub RDF): Ilość wsadu = ok. 10,200 ton rocznie, czyli 30 ton dziennie (o wilgotności ok. 12% i kaloryczności ok. 14 GJ/t) UWAGA: wilgotność przyjmowanego paliwa może być wyższa Instalacja TD4 posiada własny system dosuszania paliwa do poziomu 10-12%. Efekt energetyczny produkcja syn-gazu: Energia chemiczna w Eko-Gazie = ok. 370 GJ dziennie (ok. 16,800 m3/dzień, kaloryczność ok. 22 MJ/m3) Użytek własny, grzanie 2 komór Generatora D4 = 70 GJ/dziennie (ok. 3,200 m3/dzień) Efekt energetyczny - na sprzedaż : Energia w Eko-Gazie = ok. 300 GJ dzień Energia elektryczna = 1,5 Mwe (30 MWh/dzień) UWAGA: produkcja = ok. 34 MWh - zużycie własne urządzeń ok. 4 MWh.) Ciepło odpadowe = 120 GJ dziennie (ciepło do systemu grzewczego/zewnętrznego i/lub podsuszanie paliwa alternatywnego) Ok. 3 tony węgla aktywnego (paliwa węglowego o kaloryczność ok. 25 GJ/t) Emisje = BLISKIE-ZERO: Do powietrza jak przy spalaniu gazu ziemnego/naturalnego Do wody brak z uwagi na zamknięty obwód chłodzenia 7

Instalacja TD4: Hydro-pyroliza jest czysta - emisje bliskie-zero TYPOWE EMISJE z testów D4 Energy Group dla przeciętnego RDF z Paliwa Alternatywnego (14 GJ/t): Wielkości emisji Instalacji D4 Wielkości emisji Instalacji D4 - po przeliczeniu na jednostki SI [lbs/mmbtu] [mg/m 3 ] Dopuszczalna wielkość emisji do powietrza (wg Dyrektywy 2000/76/WE) Średnie wartości dzienne [mg/m3] Dioksyny i furany 0,00 0,00 0,1 [ng/m3] Dwutlenek siarki SO 2 0,00000060 0,002 50 Tlenki azotu NO X 0,00001200 0,03 200 Lotne związki organiczne - wyrażone jako węgiel organiczny ogółem 0,00000510 0,01 10 Tlenek węgla CO 0,00008400 0,2 50 Dwutlenek węgla CO 2 45,80000000 111 138 Zerowy bilans produkcji: składowisko vs. hydro-pyroliza Pył zawieszony 0,00000510 0,01 10 8

Proces powstawania Paliwa Alternatywnego (pre-rdf) i jego przetwarzanie 1. ZBIERANIE od mieszkańców (w tym wstępna segregacja) 2. SEGREGACJA oddzielanie w sortowni odpadów/półproduktów po sortowaniu: minerały, metale, papier, szkło, PET, etc. 3. RECYKLING materiałowy sprzedaż w/w półproduktów (pkt.2) 4. RECYKLING energetyczny w sortowni po recyklingu materiałowym pozostaje frakcja energetyczna, czyli paliwo alternatywne do przetworzenia na RDF. UWAGA: produkcja RDF to kosztowny proces produkcji paliwa z odpadów o szczegółowo określonych przez cementownie/spalarnie parametrach z kosztami dostawy. 5. RECYKLING chemiczny w Instalacji TD4 pre-rdf zamieniany jest na Eko-Gaz i inne produkty rynkowe. Bez kosztownej produkcji RDF, kosztów transportu do cementowni/spalarni, etc. W 2012 roku pierwsza w Polsce Instalacja z Technologią D4 została uruchomiona w byłej EC prywatnego inwestora. 9

Instalacja TD4: Przykłady elementów składowych wsadu (zmieszanych lub nie) i nowych rynków dla Instalacji TD4 1. Odpady komunalne, poprodukcyjne, przemysłowe 2. Tworzywa sztuczne, plastik, folie 3. Opony i gumy 4. Odchody i odpady zwierzęce (bez mączki kostnej) 5. Pozostałości z przetwórni drobiu (także pióra) 6. Drewno (okna, drzwi, gałęzie) 7. Łupki orzechów 8. Nasiona zepsute lub po fermentacji 9. Papier, tektury, tetra-pak 10. Osady z oczyszczalni ścieków 11. Wykładziny 12. Żywice 13. Biomasa rolnicza, kompost 14. Skażona ziemia (benzyny, oleje, ropa naftowa, etc.) 15. Elementy samochodów 16. Utylizacja starych składowisk 17. Inne? Zapytaj jeżeli surowiec ma w swojej strukturze węgiel, to można go przetwarzać w Instalacji D4. 10

1. Instalacja TD4: Etapy procesu: 1. Przygotowanie wsadu ; 2. Przetwarzanie wsadu na Eko-Gaz w Generatorze D4; 3. Schładzanie, doczyszczanie i magazynowanie Eko-Gazu; 4. Produkcja energii (lub innych produktów rynkowych). 2. 3. 4. WSAD: pre-rdf lub RDF Wysokiej jakości Eko-Gaz ok.22 MJ/m3 Węgiel pierwiastkowy, kal. ok. 25 GJ/t 11

Instalacja TD4: Pozostałość stała z procesu hydro-pyrolizy D4 karbon, czyli węgiel aktywny (3% - 15% wsadu = śr. 10% wsadu) W Technologii D4, w procesie hydropyrolizy, powstaje wysokokaloryczny węgiel aktywny (karbon) jako pozostałość stała procesu. Węgiel aktywny (karbon) substancja składająca się głównie z węgla pierwiastkowego. Charakteryzuje się bardzo dużą powierzchnią w przeliczeniu na jednostkę masy (500 2500 m²/g - dla porównania powierzchnia kortu tenisowego wynosi około 260 m²), dzięki czemu jest doskonałym adsorbentem wielu związków chemicznych i metali ciężkich. (źródło: Wikipedia) Węgiel kopalniany ma litą, nieaktywną strukturę Zastosowania węgla aktywnego: - W medycynie (węgiel leczniczy, węgiel medyczny) w leczeniu biegunek, niestrawności i wzdęć oraz, w porozumieniu z lekarzem, przy zatruciach lekami i innymi związkami chemicznymi, do usuwania bakterii i toksyn po zatruciu pokarmowym [1] - W przemyśle chemicznym jako katalizator oraz nośnik stały dla innych katalizatorów - W technice jako składnik pochłaniaczy gazów (w filtrach papierosowych, także w lodówkach i klimatyzatorach), w maskach gazowych - W elektrotechnice (elektronice) jako materiał pozwalający uzyskać wielkie pojemności w superkondensatorach, w uzdatnianiu wody (również w filtrach domowych) do usuwania śladów zanieczyszczeń - W akwarystyce jako wkład filtracyjny wchłaniający szkodliwe związki chemiczne. (źródło: Wikipedia) - W energetyce jako wysokokaloryczne paliwo węglowe. (źródło: PLUS) 12

Instalacja TD4: Elementy składowe linii technologicznej 1. Część przygotowania wsadu Taśmociąg do finalnej kontroli/selekcji odpadów Urządzenia załadowcze (typu Bob-Cat) Kruszarka, rozdrabniacz System do dosuszenia odpadów (do poziomu 10-12% wilgotności) UWAGA: system finalnej segregacji i suszenia odpadów projektowany indywidualnie do założeń Inwestora i jakości paliwa alternatywnego, do uzgodnienia z klientem/inwestorem i do zaprojektowania indywidualnego 2. Część technologiczna produkcja Eko-Gazu: Urządzenie KOMAR Industries do finalnego rozdrabniania wsadu i separacji od powietrza Podajniki ślimakowe próżniowe, zawory bezpieczeństwa Generator D4 (ogrzewany Eko-Gazem z procesu; z komorą wejściową dla wsadu i pompą podającą Eko-Gaz dla procesu hydro-pyrolizy; z komorą wyjściową dla Eko-Gazu i karbonu, czyli paliwa węglowego) System wzbogacania, chłodzenia i magazynowania/uśredniania kaloryczności Eko-Gazu System do chłodzenia, odbioru i pakowania karbonu, paliwa węglowego 3. Część produkcyjna wykorzystanie Eko-Gazu do produkcji energii i/lub innych paliw gazowych lub płynnych (opcja do ustalenia z klientem lub inwestorem): Produkt finalny: energia elektryczna i ciepło (moduł CHP) Produkt finalny: gaz transportowy DME (moduł TD4-DME) Produkt finalny: metanol (moduł TD4-Methanol) Produkt finalny: paliwa płynne z węgla kamiennego (moduł TD4-CTL/F) 13

Instalacja TD4: Dodatkowe elementy W cenie każdej Instalacji D4 wliczone jest również: 1. Automatyka dla poszczególnych elementów Instalacji. 2. Oprzyrządowanie Instalacji. 3. System monitoringu pracy Instalacji. 4. System ciągłego monitoringu emisji ze spalania syn-gazu w Generatorze D4 i w module CHP (lub innych urządzeniach). 5. Trening dla zespołu zarządzającego, obsługującego, konserwującego i naprawczego. 6. Podstawowa gwarancja na całą Instalację: 2 lata (docelowa długość gwarancji do ustalenia z klientem/inwestorem). UWAGA: 1. Cena Instalacji D4 nie zawiera urządzeń do odzyskiwania ciepła odpadowego (np. wymienniki ciepła, etc.) oraz kosztów infrastruktury budowlanej (budynki, hale, place manewrowe, doprowadzenie mediów). Wszystkie te elementy mogą być przedmiotem dodatkowych ustaleń/negocjacji przy zakupie Instalacji D4. 2. W celu określenie ceny Instalacji D4 i terminu realizacji zamówienia (od 8 do 12 miesięcy): prosimy o e-mail z Zapytaniem Ofertowym ze szczegółowym opisem posiadanej infrastruktury, morfologii paliwa/wsadu oraz oczekiwanym efektem energetycznym lub produktem, na adres: jbiedak@plusdg.com 14

Instalacja TD4: Ciąg technologiczny z modułem CHP Szczegółowa prezentacja Części Technologicznej Instalacji D4 15

Instalacja do przetwarzania Pre-RDF, czyli paliwa alternatywnego: Od rozdrobnienia wsadu i separacji wsadu od powietrza (po prawej stronie), poprzez wysokotemperaturowy Generator D4 (w centrum) do komory wyjściowej, separatora syngazu i węgla, filtra wodnego, chłodnicy i podajnika węgla (z lewej strony) Instalacja TD4: Opis części technologiczne (przetwarzanie przygotowanego wsadu na Eko-Gaz) 16

Instalacja TD4: Przygotowany wsad pre-rdf (paliwo alternatywne z odpadów) Paliwo Alternatywne to zmieszane, różnorodne odpady komunalne i przemysłowe po odsegregowaniu metali i minerałów (gruzu, popiołów, piasku, szkła, etc.) UWAGA: możemy do nich dodać do 20% osadów z oczyszczalni ścieków wysuszonych do 12% wilgotności w Instalacji TD4. 17

Instalacja TD4: Finalny proces przygotowania wsadu Z młyna młotkowego wsad przesyłany jest do Cyklonu separacyjno-próżniowy (po prawej u góry), Komora próżniowa separacyjno-dozująca (u dołu cyklonu), Próżniowy przenośnik ślimakowy (skośnie w środku) Pojemnik próżniowy, dozujący wsad do komory wejściowej Generatora D4 (po lewej u góry) Uwaga: w przemysłowych modelach Instalacji TD4 w/w urządzenia zastąpione są jednym urządzeniem firmy KOMAR Industries z USA. 18

Instalacja TD4: Finalny proces przygotowania wsadu Komora próżniowa dozująca (po prawej u góry), z czujnikiem ilości wsadu, dozująca paliwo alternatywne (wsad) do komory wejściowej Generatora D4 Próżniowy podajnik ślimakowy z zaworem zabezpieczający (ukośnie, centralnie), Próżniowa komora wejściowa (po lewej u dołu) do wprowadzania wsadu i dodatkowego Eko-Gazu do Generatora D4 19

Instalacja TD4: Komora wejściowa Przejście wsadu z Komory Wejściowej do 2 komór procesowych Generatora D4, w których wsad zamienia się w Eko- Gaz i węgiel pierwiastkowy w procesie Dewolatyzacji D4 (podwójnej pyrolizy): 20

Instalacja TD4: Generator D4 Palniki górne na korpusie Generatora D4, (palniki dolne, z tyłu Generatora są na dole) dla naturalnej cyrkulacji i ogrzewania poziomych komór Generatora, w których zachodzi podwójna pyroliza, Generator D4 Porównanie rozmiarów: reaktor i człowiek, Stanowisko poboru próbek Eko-Gazu (po lewej, na dole) 21

Instalacja TD4: Komora wyjściowa Komora wyjściowa z Generatora D4. Następuje w niej separacja Eko- Gazu (część górna) i węgla pierwiastkowego (część dolna). Żółte obudowy są od silników obracających podajnikami ślimakowymi komory Generatora D4. Na dole początek podajnika (chłodzonego) transportującego węgiel pierwiastkowy do pojemnika 22

Instalacja TD4: Oczyszczanie otrzymanego syn-gazu Odgałęzienie rurociągu z syngazem (w środku), skierowanym na tył Generatora D4, służącym do wzbogacenia procesu pirolizy w wodór (zawarty w syn-gazie) i rozpoczęcie ciągłego procesu hydro-pirolizy w Generatorze D4. Wylot syn-gazu z komory wyjściowej Generatora D4 (z prawej) do filtra wodnego (po lewej) a następnie do chłodnicy i do bloku energetycznego Filtr wodny do odseparowania mikroelementów stałych i oleistych z syn-gazu. Następnie syn-gaz podawany jest do tzw. Gas-Train (systemu uzdatniania syn-gazu do dalszych procesów). 23

Instalacja TD4: Odbiór węgla pierwiastkowego Podajnik z kołnierzem chłodzącym przesyłającym węgiel pierwiastkowy do pojemnika magazynującego. 24

Instalacja TD4: Ekran sterująco/kontrolny Ekran dotykowy końcówka komputerowego systemu sterowania, ustawiania, kontrolowania i monitorowania procesów Instalacji TD4 (praca urządzeń, stany płynów i wsadu, temperatura i poziom emisji spalin z Eko-Gazu w Instalacji TD4) 25

Instalacja TD4: Część Technologiczna (widok ogólny) 26

Instalacja TD4: Generowanie Eko-energii z Eko-Gazu D4 Przykładowe, proponowane przez dostawcę Instalacji z Technologią D4 zestawy generatorowe na średnio-kaloryczny Eko-Gaz z silnikiem lub turbiną parową UWAGA: marka i wielkość zestawu generatorowego (silnik/turbina + generator) jest uzależniona od wymagań klienta oraz kaloryczności i morfologii wsadu. 27

Instalacja TD4: Dzienny Bilans Energetyczny 1. Instalacja D4 przyjmuje 420 GJ/dzień w postaci ok. 40 ton wilgotnego, podsuszonego paliwa alternatywnego. W obszarze przygotowania wsadu paliwo jest dosuszane i pozbawiane wszelkich nieenergetycznych elementów (metal, szkło, minerały, etc.) 2. Do Generatora D4 wchodzi 420 GJ/dzień jako ok. 30 ton suchego wsadu (wilg. 10-12%, zakładana kal. ok. 14 GJ/tonę). Z Generatora D4 otrzymujemy: a. ok. 370 GJ/dzień w Eko-Gazie b. ok. 50 GJ/dzień w paliwie węglowym (węgiel pierwiastkowy, proszek) c. ok. 20 GJ/dzień w cieple odpadowym (suszenie wsadu, ciepło użytkowe, etc.) 3. Eko-Gaz trafia do tzw. Gas-train, czyli do systemu uzdatniania Eko-Gazu (systemu schładzania, doczyszczenia i magazynowania), a z niego otrzymujemy: a. ok. 300 GJ/dzień w czystym syn-gazie gotowym do dalszego użycia: energia elektryczna, ciepło systemowe, procesy chemiczne, etc. b. ok. 40 GJ/dzień w syn-gazie do grzania Reaktora D4 c. ok. 30 GJ/dzień w cieple odpadowym (do dosuszania wsadu, ciepło użytkowe, etc.) 4. Eko-Gaz może trafić do zestawu generatorowego w celu wytwarzania Eko- Energii : moduł CHP ok. 1,5 MWe + 300 GJ w Eko-Gazie = ok. 34 MWh/dzień (brutto) 34 MWh 4 MWh (zużycie wew.) = 30 MWh x 340 dni = 10,200 MWh/rok (netto). UWAGA: Z Eko-Gazu możemy wytwarzać produkty wysoce-przetworzone : gaz DME, metanol, paliwa płynne z węgla podnosząc wynik finansowy Instalacji TD4. 28

Instalacja TD4: Dzienny Uproszczony Bilans Energetyczny clean syn-gas 1. 2. 3. 4. clean syn-gas Rysunek odnosi się do treści ze strony/slajdu nr. 28 29

Instalacja TD4: Dane: technologia i emisje UWAGA: Odgazować/pyrolizować można zarówno wsad powstający na bieżąco (z odpadów komunalnych i przemysłowych) jak i wsad już zdeponowany na składowisku (ograniczanie wypełniania i/lub rekultywacja skłądowisk odpadów). 1. W Generatorze D4 zachodzą dwie reakcje pyrolizy: pyroliza beztlenowa i pyroliza w atmosferze wodorowej (czyli hydro-pyroliza) dla zmaksymalizowania przemiany wsadu i otrzymania jak najczystszego Eko-Gazu. Procesy odbywają się w trybie ciągłym (24 h/dobę), w temperaturze 850 C. 2. Nie tworzą się dioksyny, furany (nie zachodzi proces spalania WSADU z odpadów), zachodzi proces rozpadu molekularnego poszczególnych elementów frakcji energetycznej odpadów na Eko-Gaz i paliwo węglowe. 4. Emisje podczas spalania Eko-Gazu są takie same jak przy spalaniu gazu ziemnego w domu (czyli wielokrotnie NIŻSZE od wymogów Dyrektywy 2000/76/WE i Prawa Ochrony Środowiska w Polsce) 30

Instalacja TD4: Dane: proces i produkty 5. Instalacja D4 zamienia 30 ton dziennie suchego wsadu (10,200 ton rocznie) o przykładowej kaloryczności 14 GJ/t i wilgotności 10-12%; wsad jest przetwarzany w procesie ciągłym (24h/7dni) na gaz syntetyczny, tzw. Eko-Gazu (wsad powstaje z ok. 50 ton dziennie wilgotnego paliwa, czyli z ok. 17 tys. ton rocznie), 6. Generator D4 wytwarza ok. 370 GJ/dziennie energii w Eko-Gazie (tj. ok 16,800 m3 Eko-Gazu dziennie, o kaloryczności ok. 22 MJ/m3). Na palniki ogrzewające komory Generatora D4 przesyłamy ok. 70 GJ (tj. 3,200 m3 Eko- Gazu). 7. Z pozostałych 300 GJ w Eko-Gazie, w razie zakupu modułu CHP, możemy uzyskać: ok. 34 MWh energii elektrycznej (moc modułu CHP 1,5 MWe) oraz ok. 120 GJ ciepła odpadowego (na suszenie i/lub cele grzewcze) 6. Ok. 10% (min. 3% - max. 15% w zależności od morfologii wsadu) zamienia się w paliwo węglowe o wartości opałowej ok. 25 GJ/tonę. 7. Dla potrzeb własnych Instalacja D4 używa: a. ok. 20% gazu syntetycznego (do grzania Reaktora D4), b. ok. 15% energii elektrycznej (silniki elektryczne Instalacji D4), 8. Ciśnienie podczas procesu Dewolatyzacji D4 wynosi max. 1-2 Atm, dlatego obowiązuje minimalny, wymagany obszar bezpieczeństwa dla systemów gazowych. 31

Instalacja TD4: Dane: inżynieryjno-projektowe 10. Powierzchnia na magazynowanie (3-5 dni) i przygotowanie wsadu dla jednej Instalacji D4 to około 350 m2 (w budynku lub namiocie z lekkim podciśnieniem dla filtracji/dezynfekcji powietrza), plus 11. Pomieszczenie potrzebne dla pojedynczej Instalacji D4 to hala/namiot o wysokości max. 6-8 metrów (jedno miejsce, 3 x 3 m2 wysokości ok. 12 m), z podłogą betonową o powierzchni max. 250 m 2 i o grubości min. 20 cm (podłoga służy do ustawienia urządzeń finalnego przygotowania wsadu, Generatora D4, systemu chłodzenia, czyszczenia i odbioru Eko-Gazu, systemu odbioru paliwa węglowego i ew. bloku energetycznego, tj. modułu CHP). 12. Instalacja jest blisko-zero emisyjna: emisje do powietrza BLISKIE-ZERO, jak przy spalaniu gazu ziemnego; emisje do wody BLISKIE-ZERO, zamknięty obwód chłodzenia 11. Realizacja zamówienia pod klucz : 8-12 miesięcy od podpisania Umowy Zakupu (uwaga: termin dostawy Instalacji D4 jak moduł CHP i innych elementów zależy od producentów/dostawców tych urządzeń). 12. Mobilność Instalacji D4 - łatwość montowania i demontażu w razie potrzeby Instalację D4 można zdemontować, przewieźć i uruchomić w nowym miejscu w czasie ok. 6-8 tygodni. 32

Zintegrowana Instalacja TD4: Większą ilość wsadu przetwarza się w zintegrowanych Instalacjach D4 posiadających odpowiednią ilość Generatorów D4 Poniżej: Zintegrowana Instalacja z 10 Generatorami D4 do przetwarzania 100 tys. ton wsadu rocznie (Instalacja Termicznego Przetwarzania Odpadów Komunalnych o mocy: 15 MWe), 33

Instalacja TD4: Prawo tworzące rynek dla Technologii D4 Obowiązujące już w Polsce ustawy prawne, wprowadzające prawa UE do prawa polskiego, mają wyraźny wpływ na rozwój rynku zbytu/inwestycji dla Instalacji z Technologią D4 (Instalacje D4): 1. WPGO nakazują zamykanie starych składowisk (50-60% w każdym województwie), wypełnionych i/lub nie spełniających norm UE; 2. WPGO utrudniają znacząco rozbudowę istniejących składowisk odpadów i nowych składowisk odpadów, ograniczając przestrzeń do składowania, podnosząc koszty składowania, czyli opłatę za przyjęcie/utylizację odpadów; 3. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z czerwca 2007 roku (Dz.U. nr 121, poz. 832 z dalszymi zmianami) i załącznik 4a do tego rozporządzenia, weszły w życie zmieniając rozporządzenie w sprawie kryteriów i procedur dopuszczenie odpadów do składowania na składowiskach odpadów danego typu, określając dopuszczalne parametry składowanych odpadów obowiązujące po 01.2013 r. nie będzie pozwalało od 23.01.2016 składować na składowiskach żadnych odpadów, których ciepło spalania jest większe niż 6 GJ/t (czyli praktycznie wszystkie elementy odpadów oprócz minerałów/szkła/gruzu i metalu). Mieszanka odpadów komunalnych (i przemysłowych) o kal. > 6 GJ/t to bardzo dobry wsad do Instalacji D4. 4. Z uwagi na potencjalne kary UE dla Polski za składowanie frakcji >6 GJ/t Urzędy Marszałkowskie będą musiały przygotować nowe, podwyższone opłaty marszałkowskie a lokalna administracja będzie musiała wprowadzić wysokie kary za składowanie frakcji energetycznej na składowiskach odpadów. Bbardziej będzie się opłacało zawozić pre-rdf do ITPOK-Instalacji TD4. 5. Ustawa od 01.01.2012 bardzo ogranicza rozsiewanie na polach osadu z oczyszczalni ścieków. Osad ściekowy jest bardzo dobrym, częściowym (do 30%) wsadem do przetworzenia w Instalacji D4. 34

Instalacja TD4: Rynek dla Technologii D4 w Polsce 1. W Polsce powstaje ok. 15 mln ton/rok odpadów komunalnych i co najmniej drugie tyle odpadów produkcyjnych i osadów z oczyszczalni ścieków. 2. Paliwo Alternatywne (frakcja energetyczna odpadów komunalnych) to ok. 50% odpadów czyli 7,5 mln ton/rok 3. Cementownie i spalarnie będą przetwarzać w przyszłości ok. 2,5 miliona ton/rok paliwa. 4. Pozostaje do utylizacji ok. 5 mln ton/rok paliwa wilgotnego. 5. Po wysuszeniu możemy otrzymać ok. 3-4 mln ton/rok suchego paliwa wsadu do Instalacji TD4 (więcej: Memorandum KIG, 12.2013 ). 6. Do przetworzenia 3 mln ton/rok wsadu potrzeba ok. 300 Instalacji D4. 7. Wymagane będzie serwisowanie tych instalacji przez kolejne min. 15 lat. 8. Przetwarzanie osadów ściekowych i odpadów produkcyjnych z przemysłu to rynek na kolejne 300 Instalacji D4 w Polsce. 9. RAZEM rynek dla Technologii D4 w Polsce to ok. 600 Instalacji D4. 10. Produkcja/kompletacja w Polsce 600 Instalacji D4 to obroty dla SPV (spółki celowej) w wysokości ok. $ 2 miliardy USD. 11. Cel dla SPV: opanowanie min. 25% rynku i wieloletnia obsługa serwisowa. Zapraszamy do rozmów nt. współpracy potencjalnych Partnerów Branżowych (producentów urządzeń) oraz Partnerów Finansowych (inwestorów indywidualnych i instytucje finansowe) 35

Instalacja TD4: Podsumowanie 1. Blisko-zero emisyjny proces przetwarzania paliwa alternatywnego z odpadów w Eko-Gaz i Eko-Energię brak emisji DIOKSYN i FURANÓW. 2. Źródła dochodu dla Inwestora: a. Opłata na bramie za utylizację paliwa alternatywnego (uniknięcie opłaty marszałkowskiej i kar za składowanie podwyższonych od 2016 r.), b. Sprzedaż energii elektrycznej, gazu DME i/lub paliw płynnych (produkcja 24/7), c. Sprzedaż ciepła (np. jako podstawa zaopatrzenia w systemie miejskim), d. Sprzedaż paliwa węglowego (wysokokaloryczny dodatek) e. Sprzedaż kolorowych certyfikatów (?) (patrz: nowa Ustawa OZE) 3. Szybki czas zwrotu inwestycji = ok. 6 lat (wysoki IRR dla wkładu własnego) 4. Oszczędności wynikające z obniżenia kosztów związanych z opłatą marszałkowską i z karami za składowanie frakcji energetycznej (> 6GJ/t) 5. Przedłużenie działania istniejących składowisk. 6. Nowe miejsca pracy, rozwój gospodarczy i podniesienie atrakcyjności produkcyjnej i turystycznej regionu. ZAPRASZAMY do obejrzenia filmów: 1. z uruchomienia pierwszej Instalacji TD4 w Polsce na stronie: http://www.youtube.com/watch?v=tjbuooxjar4 oraz 2. z Warsztatów TD4 w Morganton, NC w USA na stronie: https://www.youtube.com/watch?v=_esovtjm-qs 36

Zespół Zarządzający PLUS DG: Jan J. BIEDAK, CEO, Dyrektor Generalny Zespołu PLUS Od ponad 25 lat jest ekspertem ds. marketingu, budowania rynków i sprzedaży dla technologii zw. z efektywnością energetyczną, w tym odnawialnych źródeł energii. Od 1994 roku, w ramach biura inżynieryjno-konsultingowego PLUS DG (www.plusdg.com), zajmuje się zarządzaniem projektami dot. transferu nowoczesnych technologii energetycznych z USA do Europy Środkowej i do Polski. Od roku 2001 w wybranych projektach realizowanych w Polsce współpracuje z globalnym Instytutem Badawczo-Wdrożeniowym Energetyki EPRI (www.epri.com) oraz światową Radą Technologii Gazyfikacji (GTC Gasification Technology Council, www.gasification.org). Od roku 2009 jest Wyłącznym Partnerem Biznesowym firmy D4 Energy Group, Inc. z USA (www.d4energy.com) w obszarze marketingu i sprzedaży Instalacji z Technologią D4 w Polsce oraz posiada prawa do marketingu, sprzedaży, organizacji produkcji/kompletacji i serwisowania Instalacji z Technologią D4 na terenie Europy. Dr inż. Jacek LEŹNICKI, Partner Zarządzający, Doradca Techniczny Zespołu PLUS, Od ponad 25 jest ekspertem ds. technologii środowiskowych i odnawialnych źródeł energii, przygotowywania i wdrażania projektów energetycznych, w tym OZE. Od ponad 20 lat zajmuje się przygotowaniem i realizacja projektów energetycznych w Polsce i w USA w URS Corporation (www.urs.com). Od 2014 roku, po połączeniu URS Corp. z AECOM Corp. (www.aecom.com) jest Dyrektorem Projektów i Konsultantem w AECOM Corp. Z Zespołem PLUS związany jest od roku 2000 współpracując przy identyfikowaniu w USA innowacyjnych technologii dla klientów Zespołu PLUS w Polsce i w Europie oraz doradztwie technicznym i technologicznym dla klientów Zespołu PLUS. Dr Leźnicki jest także Managerem Projektów energetycznych w firmie inżynieryjno-budowlanej URS Corporation (po połączeniu z AECOM Corp.: www.aecom.com) w USA. Michał KRYSZTOFIAK, Partner Zarządzający, Doradca ds. Rozwoju Rynków Od ponad 20 lat zajmuje się wprowadzaniem na rynek w Polsce i na rynki krajów UE nowych produktów i usług. Założyciel i współwłaściciel firm na rynku technologii/procesów ochrony środowiska, energetyki odnawialnej i paliw. Zdobył wieloletnie doświadczenie w marketingu usług biznesowych na rynkach Zjednoczonego Królestwa. Z Zespołem PLUS związany jest od roku 2011 współpracując przy identyfikacji i rozwoju Projektów D4 w Polsce i poza jej granicami. Specjalista w zakresie negocjacji umów projektowych i utrzymywania kontaktów z klientami korporacyjnymi Koordynatorzy Projektów D4: Paweł BIEDAK Dolny i Górny Śląsk, Małopolskie; Zbigniew GUZOWSKI Mazowieckie, Kujawskie, Lubuskie; Bogdan KOMPA Mazowsze, Łódzkie, Kieleckie; Andrzej PUŁECKI Warmińsko/Mazurskie, Podlaskie, Pomorskie, Zachodniopomorskie; Maciej M. HELIS Lubelskie, Podkarpackie; Koordynator administracyjny Zespołu PLUS: Izabela IWANICKA; 37

Dziękujemy zainteresowanie Instalacją TD4! Zapraszamy do współpracy! Kontakt: Jan J. Biedak Dyrektor Zarządzający, CEO PL-US DG Polska Biuro Inżynieryjno-konsultingowe od 1994 PLUS DG USA Engineering Consultancy, since 1994 Adres biura w Polsce: ul. J. Fałata 6, kl. VI., lok. 34, 02-534 Warszawa Mobile: +48 506 044 377 Faks: +48 22 404 6468 E-mail: jbiedak@plusdg.com Web-site: www.plusdg.com NIP: 525-233-08-92 REGON: 020159506 38