DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Poznań, dnia 21 maja 2018 r. Poz. 4261 WYROK NR IV SA/PO 1125/17 WOJEWÓDZKIEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO W POZNANIU z dnia 7 lutego 2018 r. w sprawie uchalenia regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Godziesze Wielkie Na podstawie Sygn. akt IV SA/Po 1125/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 07 lutego 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maciej Busz Sędzia WSA Józef Maleszewski Asesor sądowy WSA Maria Grzymisławska-Cybulska (spr.) Protokolant sekr. sąd. Agnieszka Walocha po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 07 lutego 2018 r. sprawy ze skargi Prokuratora Okręgowego w Ostrowie Wielkopolskim na uchwałę Rady Gminy Godziesze Wielkie z dnia 13 lutego 2015 r. nr IV/23/2015 w sprawie uchwalenia regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Godziesze Wielkie 1. stwierdza nieważność 3 ust. 6, 7, 10, 11, 12, 14 ust. 5-13, 18 ust. 2, 22 ust. 1, ust. 2 pkt 14, 24, 26 ust. 2, 28 i 36 załącznika do zaskarżonej uchwały; 2. w pozostałej części oddala skargę.
Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego 2 Poz. 4261 UZASADNIENIE Prokurator Okręgowy w Ostrowie Wielkopolskim wniósł do sądu administracyjnego skargę na uchwałę Rady Gminy Godziesze Wielkie nr IV/23/2015 z dnia 13 lutego 2015r. w sprawie uchwalenia Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Godziesze Wielkie (dalej jako: Uchwała). Uchwale zarzucono istotne naruszenie prawa materialnego tj. art. 87 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprzez niezachowanie w 36 właściwej hierarchii aktów prawnych. Wskazano również na istotne naruszenie prawa materialnego tj. 115 i 137 w zw. z 143 załącznika do Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz. U. 2002 Nr 100, poz. 908 ze zm.- dalej jako: ZTP) oraz ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wody i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2015r. poz.139 dalej jako: Ustawa) poprzez przekroczenie granic ustawowego upoważnienia przejawiające się w powtarzaniu modyfikowaniu oraz uzupełnianiu przepisów ustawy. W skardze wskazano, że: a) w 1 ust. 2 pkt 2 oraz pkt 5 oraz pkt 8-13 powielono definicje legalne zawarte w art. 2 Ustawy, a nadto w punktach 6 i 7 dokonano nieuprawnionego wprowadzenia nieznanych ustawie definicji legalnych wodomierza dodatkowego oraz wodomierza własnego"; b) w 3 ust. 6 przekroczono ustawowe upoważnienie wynikające z dnia 19 ust. 2 ustawy poprzez określenie zakresu odpowiedzialności dostawcy w przypadku konieczności naprawy określonych urządzeń; c) w 6 ust. 1-6, 7 powtórzono zapisy art. 6 ust. 3 i 4 Ustawy, a nadto w końcowym akapicie 7 zawarto uzupełnienie pozostające poza ustawowym umocowaniem poprzez stwierdzenie po uprawdopodobnieniu przez nią faktu korzystania z nieruchomości po spełnieniu warunków technicznych przyłączenia"; d) w 10, 11 i 12 przekroczono delegację ustawową wskazują podstawy i sposoby rozwiązania umowy o dostarczenie wody, a także nakładając obowiązek ponoszenia określonych kosztów na odbiorców; e) w 14 ust. 3 powielono zapisy art. 27 ust. 4 i 5 Ustawy; f) w 14 ust. 4 powielono regulacje zawarte w 18 rozporządzenia Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz. U. 2006r., nr 127, poz.886); g) w 14 ust. 5, 6, 7 przekroczono zakres upoważnienia ustawowego wynikającego z treści art. 19 ust. 2 Ustawy określając sposoby określania ilości pobranej wody lub odprowadzonych ścieków; h) w 14 ust. 8 zawarto kwestię opłaty za instalację wodomierza wynikającą wprost z art. 15 ust. 3 Ustawy; i) w 14 ust. 9-13 przekroczono zakres upoważnienia ustawowego poprzez uregulowanie materii odnoszącej się do swobody zawierania umów; j) w 15 ust. 3 i 5 powielono zapisy art. 15 ust. 2 i 3 Ustawy; k) w 18 ust. 2 przekroczono upoważnienie ustawowe wynikające z art. 19 ust. 2 Ustawy nakładając na wnioskodawcę obowiązek dostarczania dodatkowych dokumentów nie przewidzianych przez ustawę w art. 6 ust. 4; l) w 22 ust. 1 przekroczono upoważnienie ustawowe wynikające z art. 19 ust. 2 Ustawy nakładając obowiązek dokonania opłaty za przyłączenie do urządzeń wodociągowych lub kanalizacyjnych; m) w 22 ust. 2 pkt 14 przekroczono delegację ustawową zawartą w art. 19 ust. 2 Ustawy poprzez nałożenie na odbiorcę obowiązku informowania dostawcy o zmianach stanu prawnego nieruchomości; n) w 24 z naruszeniem delegacji ustawowej zawartej w art. 19 ust. 2 ustawy określono przesłanki odmowy przyłączenia do sieci; o) w 26 ust. 2 bez upoważnienia ustawowego rozszerzono podstawy odcięcia dostaw wody lub odprowadzania ścieków wskazane w art. 8 ust. 1 ustawy; p) w 27 powielono treść art. 8 Ustawy;
Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego 3 Poz. 4261 q) w 28 z przekroczeniem delegacji ustawowej z art. 19 ust. 2 Ustawy wprowadzono nieznaną ustawie podstawę odcięcia przyłącza wodociągowego lub kanalizacyjnego; Wskazując na opisane powyżej uchybienia, Prokurator wniósł o stwierdzenie nieważności przepisów 1 ust. 2 pkt 2, pkt 5, pkt 8-13, 3 ust. 6, 6 ust. 1-6, 7, 10, 11, 12, 14 ust. 3-13, 15 ust. 3 i 5, 18 ust. 2, 22 ust. 1, 22 ust. 2 pkt 14, 24, 26 ust. 2, 27, 28 oraz 36. W uzasadnieniu skargi wskazano, że uchwałą nr IV/23/2015 Rada Gminy Godziesze Wielkie, w dniu 13 lutego 2015 r. wprowadziła Regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Godziesze Wielkie. Uchwała została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego w dniu 11 marca 2015r. pod poz. 1429 i weszła w życie 14 dni od jej ogłoszenia. Wskazano, że organ uchwalający akt prawa miejscowego zobowiązany jest przestrzegać zasad i reguł techniki prawodawczej, które reguluje rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. z 2016r., poz. 282). W 143 załącznika do tego rozporządzenia wskazano,że do aktów prawa miejscowego stosuje się odpowiednio zasady wyrażone w dziale VI oraz w dziale II i I z określonymi wyjątkami. W stosunku do aktów prawa miejscowego,nawet jeśli noszą charakter Uchwały" mają zastosowanie te same zasady ich tworzenia jak w przypadku innych aktów prawnych. Podkreślono, że nie można w nich powtarzać przepisów ustawowych lub ich modyfikować, a zgodnie z 115 i 137 w zw. z 143 załącznika do rozporządzenia w sprawie Zasad techniki prawodawczej", w akcie prawa miejscowego zamieszcza się tylko przepisy regulujące sprawy przekazane do unormowania w upoważnieniu ustawowym i nie powtarza się przepisów ustaw, umów międzynarodowych czy rozporządzeń. Prokurator wskazał, że w zaskarżonej uchwale, Rada Gminy Godziesze Wielkie, wbrew powołanym zasadom i regułom dokonała licznych powtórzeń z Ustawy, a dosłowną kopią ustawowych sformułowań są 1 ust. 2 pkt 2 oraz pkt 5 a także pkt 8-13. Podkreślono, że są to powtórzenia definicji legalnych zawartych w art. 2 ustawy. Wskazano, że także 6 ust. 1-6 stanowi powtórzenie zapisów ustawy, a konkretnie art.6 ust.3 i 4 Ustawy. W następnej kolejności wskazano, że regulacja 14 pkt 3 Uchwały to powtórzenie zapisów art. 27 ust. 4 i 5 Ustawy, a 14 ust. 4 stanowi powielenie zapisu 18 Rozporządzenia Ministra Budownictwa w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wody i zbiorowe odprowadzanie ścieków. Zauważono, że także 15 ust. 3 i 5 to powielenie zapisów art. 15 ust. 2 i 3 Ustawy. Z kolei treść art.8 Ustawy znalazła się w 27 zaskarżonego aktu. Za niedopuszczalne uznano także umieszczenie przez Radę Gminy Godziesze Wielkie w 1 ust.2 pkt 6 i 7 definicji pojęć wodomierz dodatkowy" oraz wodomierz własny". Wskazano, że przekraczając ustawowe upoważnienie Rada Gminy Godziesze Wielkie w 7 ograniczyła odbiorcom możliwość zawarcia umowy o dostarczenie wody lub odbiór ścieków wprowadzając zapis o uprawdopodobnieniu faktu korzystania z nieruchomości po spełnieniu warunków technicznych przyłączenia". Zauważono, że żaden z przepisów Ustawy nie stanowi podstawy do wprowadzenia takiego dodatkowego warunku przy zawieraniu umowy o dostarczenie wody. W dalszej kolejności podniesiono, że w zaskarżonej uchwale Rada Gminy wielokrotnie dopuściła się przekroczenia delegacji ustawowej do wydania aktu prawa miejscowego, którą stanowi art. 19 ust. 1 i 2 Ustawy. Wskazano też, że Rada Gminy Godziesze Wielkie w 3 pkt 6, 10, 11, 12 oraz 14 ust. 5-7 oraz ust. 9-13, nie posiadając do tego uprawnienia, ingeruje w materię o charakterze cywilnoprawnym, zastrzeżoną dla stron kształtujących ich stosunki prawne. W dalszej kolejności wskazano, że w 3 pkt 6 Rada określiła zakres odpowiedzialności dostawcy w przypadku konieczności naprawy określonych urządzeń,a materia ta winna być ewentualnie regulowana postanowieniami umowy. Wskazano, że również treść 10, 11 i 12 stanowi nieuprawnioną ingerencję Rady Gminy w zasadę swobody umów wskazując sposoby i podstawy rozwiązania umowy o dostarczenie wody, a także nakładając obowiązek poniesienia określonych kosztów na odbiorców. W dalszej kolejności wskazano, że Rada Gminy przekroczyła upoważnienie ustawowe wynikające z art. 19 ust. 2 Ustawy i wkroczyła w zakres swobody umów także w 14 ust. 5-7 oraz ust. 9-13 Uchwały. W uzasadnieniu skargi zauważono też, że w ust. 8 14 powielono regulację dotyczącą odpłatności za instalację wodomierza zawartą wprost w art. 15 ust. 3 Ustawy. Jak podniesiono, kolejnym przykładem przekroczenia przez Radę Gminy ustawowego upoważnienia jest regulacja zawarta w 18 ust. 2, wprowadzająca obowiązek dostarczenia dodatkowych dokumentów przez osobę wnioskującą o zawarcie umowy o dostarczenie wody czy odprowadzenie ścieków. Podkreślono, że w art. 6 ust. Ustawy ustawodawca wyraźnie przesądził o braku obowiązku przedkładania jakichkolwiek dokumentów. Wskazano też, że w 22 ust. 1 Rada Gminy Godziesze Wielkie bezprawnie nałożyła na
Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego 4 Poz. 4261 odbiorców obowiązek dokonania opłaty za przyłączenie do urządzeń wodociągowych lub kanalizacyjnych. Podkreślono, że niezgodnie z umocowaniem wynikającym z art. 19 ust. 2 Ustawy w w 22 ust. 2 pkt 14 nałożono na odbiorców obowiązek informowania dostawcy o zmianach stanu prawnego nieruchomości. Podkreślono, że również treść 24 wykracza poza ustawowe upoważnienie do jego uchwalenia wprowadzając możliwość odmowy przyłączenia do sieci w określonych warunkach, podczas gdy żaden przepis Ustawy nie stanowi podstawy do uchwalenia takiego zapisu. Za pozbawiony upoważnienia ustawowego Prokurator uznał również zapis 26 ust. 2, w którym wskazano podstawy do wstrzymania dostaw wody lub odprowadzania ścieków, podczas gdy Ustawa takich sytuacji nie przewiduje. Prokurator wskazał, że należy także wzruszyć przepis 36 aktu uchwalonego przez Radę Gminy Godziesze Wielkie, bowiem odesłanie zawarte w 36 należy uznać za istotne, gdyż sugeruje pierwszeństwo stosowania przepisów uchwały przed innymi aktami prawa wyższej rangi. Powyższe jest sprzeczne z konstytucyjną zasadą hierarchii źródeł prawa. W tych okolicznościach Prokurator zażądał stwierdzenia nieważności przepisów 1 ust. 2 pkt 2, pkt 5, pkt 8-13, 3 ust. 6, 6 ust. 1-6, 7, 10, 11, 12, 14 ust. 3-13, 15 ust. 3 i 5, 18 ust. 2, 22 ust. 1, 22 ust.2 pkt 14, 24, 26 ust. 2, 27, 28, 36. W odpowiedzi na skargę Rada Gminy Godziesze Wielkie, wskazała, że w całości podziela zawarte w niej zarzuty. Pismem z dnia 31 stycznia 2018 r. Rada Gminy Godziesze Wielkie poinformowała o uchyleniu zaskarżonej uchwały w części, co do której Prokurator zażądał stwierdzenia nieważności i wniosła o umorzenie postępowania. Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Skarga w przeważającej mierze okazała się zasadna. W okolicznościach badanej sprawy na szczególną uwagę zasługują dwie kwestie. Po pierwsze że w okolicznościach badanej sprawy, już po złożeniu skargi przez Prokuratora doszło do wyeliminowania z obrotu prawnego tych zapisów zaskarżonej uchwały, których stwierdzenia nieważności zażądał Prokurator. Okoliczność ta miała o tyle doniosłe znaczenie, że rozpoznając niniejszą sprawę Sąd miał na uwadze ugruntowane w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Trybunału Konstytucyjnego stanowisko, że zmiana lub uchylenie zaskarżonej do sądu uchwały nie czyni zbędnym wydania przez sąd wyroku - jeżeli - zaskarżona uchwala - może być zastosowana - do sytuacji z okresu poprzedzającego jej podjęcie. Jednoznaczne w tej sprawie stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie NSA (wyrok NSA z dnia 22.03.2007 r. sygn. akt II OSK 1776/06; wyrok NSA z 27.09.2007 r. sygn. akt II OSK 1046/07). Rozpoznając zatem niniejszą sprawę Sąd musiał wziąć pod uwagę zasadność stwierdzenia nieważności uchwały, w części już uchylonej. W świetle powyższego, przede wszystkim uwzględnienia wymagało rozróżnienie skutków jakie wywołuje stwierdzenie nieważności, przy jednoczesnym uwzględnieniu skutków jakie wywołało już uchylenie zaskarżonej uchwały, w objętym żądaniem skargi zakresie. Niewątpliwie, stwierdzenie nieważności uchwały - czego domagał się Prokurator - wywołuje skutki od chwili jej podjęcia (ex tunc). W świetle ugruntowanego stanowiska judykatury, stwierdzenie nieważności uchwały jest uzasadnione gdy jej uchylone przepisy można nadal zastosować do sytuacji z przeszłości, teraźniejszości lub przyszłości. Jak podkreśla się, bowiem w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego jeżeli zaskarżona uchwała została uchylona lub zmieniona, lecz może być - nadal - stosowana do sytuacji z okresu poprzedzającego uchylenie lub zmianę, to nadal istnieje potrzeba weryfikacji twierdzeń co do naruszania przez uchwałę interesu prawnego lub uprawnień danego podmiotu (por. Uchwała TK z 14.09.1994 r., sygn. W 5/94, Lex nr 25333). Jednocześnie utrata mocy obowiązującej przepisu prawa następuje w sytuacji, gdy nie może być on zastosowany (por. wyrok TK z 11.04.1994 r., sygn. K 10/93, Lex nr 25111). Po drugie w niniejszej sprawie przedmiotem skargi wniesionej do Sądu jest uchwała w zakresie przepisów 1 ust. 2 pkt 2, pkt 5, pkt 8-13, 3 ust. 6, 6 ust. 1-6, 7, 10, 11, 12, 14 ust. 3-13, 15 ust. 3 i 5, 18 ust. 2, 22 ust. 1, 22 ust. 2 pkt 14, 24, 26 ust. 2, 27, 28 oraz 36. Wobec
Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego 5 Poz. 4261 powyższego, tylko w takim zakresie przedmiotowa uchwała została poddana merytorycznej kontroli Sądu w niniejszej sprawie; a to z uwagi na istniejące, co do zasady, związanie sądu administracyjnego przedmiotem zaskarżenia. Na wstępie należy podkreślić, że sąd administracyjny uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o jakich mowa w art. 3 2 pkt 5 i 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm. dalej jako: ppsa) stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności (art. 147 1 ppsa). Należy przy tym zauważyć, że wprowadzając sankcję nieważności jako następstwo naruszenia przepisu prawa, ustawodawca nie określił precyzyjnie rodzaju tego naruszenia. Przyjmuje się jednak, że podstawę do stwierdzenia nieważności uchwały stanowią tylko takie naruszenia prawa, które mieszczą się w kategorii naruszeń "istotnych", tj. w szczególności polegające na podjęciu uchwały przez organ niewłaściwy, braku lub przekroczeniu podstawy prawnej do podjęcia uchwały określonej treści, niewłaściwym zastosowaniu przepisu prawnego będącego podstawą podjęcia uchwały, tudzież naruszeniu procedury jej uchwalania. Przy tym decydujące znaczenie dla oceny legalności danej uchwały ma stan prawny obowiązujący w dacie jej podjęcia. Przenosząc powyższe, ogólne rozważania, na grunt rozpoznawanej sprawy zauważyć należy, że podniesione w skardze zarzuty, zasadniczo dotyczą dwóch rodzajów naruszeń, tj. przekroczenia delegacji ustawowej oraz powielenia zapisów ustawowych. Odnosząc się do pierwszej kategorii zarzutów przekroczenia upoważnienia ustawowego, zgodzić należy się, że we wskazanych w skardze przypadkach Rada Gminy przekroczyła granice ustawowej delegacji. Zasadnie Prokurator wskazał, że w 3 ust. 6 Uchwały przekroczono ustawowe upoważnienie wynikające z art. 19 ust. 2 Ustawy poprzez określenie zakresu odpowiedzialności dostawcy w przypadku konieczności naprawy określonych urządzeń. Wskazano również, że w 7 Uchwały nie tylko powtórzono zapisy art. 6 ust. 3 i 4 Ustawy, ale w końcowym akapicie 7 zawarto uzupełnienie pozostające poza ustawowym umocowaniem poprzez stwierdzenie po uprawdopodobnieniu przez nią faktu korzystania z nieruchomości po spełnieniu warunków technicznych przyłączenia". Zasadnie też wskazano, że w 10, 11 i 12 przekroczono delegację ustawową wskazując podstawy i sposoby rozwiązania umowy o dostarczenie wody, a także nakładając obowiązek ponoszenia określonych kosztów na odbiorców. Do przekroczenia delegacji ustawowej doszło również w przypadku 14 ust. 5, 6, 7, poprzez sprecyzowanie sposobu określania ilości pobranej wody lub odprowadzonych ścieków; (ust. 8) poprzez uregulowanie kwestii opłaty za instalację wodomierza, która wynika wprost z art. 15 ust. 3 Ustawy; oraz w 14 ust. 9-13 poprzez uregulowanie materii odnoszącej się do swobody zawierania umów. W 18 ust. 2 przekroczono upoważnienie ustawowe nakładając na wnioskodawcę obowiązek dostarczania dodatkowych dokumentów nie przewidzianych przez ustawę. Jednocześnie, w 22 ust. 1 przekroczono upoważnienie ustawowe wynikające z art. 19 ust. 2 Ustawy nakładając obowiązek dokonania opłaty za przyłączenie do urządzeń wodociągowych lub kanalizacyjnych. Natomiast w 22 ust. 2 pkt 14 przekroczono delegację ustawową zawartą w art. 19 ust. 2 Ustawy poprzez nałożenie na odbiorcę obowiązku informowania dostawcy o zmianach stanu prawnego nieruchomości. Słusznie też wskazał Prokurator, że przepis 24 wydano z naruszeniem delegacji ustawowej zawartej w art. 19 ust. 2 Ustawy, poprzez określenie przesłanek odmowy przyłączenia do sieci. Jednocześnie tez trafnie wskazano, że przepis 26 ust. 2 wydany został bez upoważnienia ustawowego, poprzez rozszerzenie podstaw odcięcia dostaw wody lub odprowadzania ścieków wskazanych w art. 8 ust. 1 Ustawy. Słusznie wskazano też, ze 28 z przekroczeniem delegacji ustawowej z art. 19 ust. 2 Ustawy wprowadzono nieznaną ustawie podstawę odcięcia przyłącza wodociągowego lub kanalizacyjnego. Słusznie też w skardze podniesiono, że przepis 36 zawiera odesłanie które sugeruje pierwszeństwo stosowania przepisów uchwały przed innymi aktami prawa wyższej rangi, co jest sprzeczne z konstytucyjną zasadą hierarchii źródeł prawa. Opisane powyżej wady zaskarżonej Uchwały sprowadzają się do przekroczenia, wytyczonych przez ustawodawcę granic, dotyczących powierzonej radzie gminy do uregulowania materii. Analiza poszczególnych zapisów Uchwały prowadzi do wniosku, że dotyczą one takich kwestii jak: określenie zakresu odpowiedzialności dostawcy w przypadku konieczności naprawy określonych urządzeń; nałożenie obowiązku przedłożenia dokumentów jako warunku zawarcia umowy, nałożenie obowiązku poniesienia opłat, ustalenie sposobu określania ilości pobranej wody lub odprowadzonych ścieków, czy też rozszerzenie podstaw odcięcia dostaw wody lub odprowadzania ścieków. Zważywszy na powyższe oraz fakt, że rada gminy nie miała upoważnienia do zawierania w Uchwale takich postanowień, niewątpliwie należy stwierdzić, że doszło do naruszenia prawa. Mając natomiast na uwadze charakter tych naruszeń, oraz fakt,
Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego 6 Poz. 4261 że powołane przepisy sprowadzają się w zasadniczej mierze do nałożenia nie znajdujących oparcia ustawowego obowiązków, należało stwierdzić, że zarówno konsekwencje wykonania tych obowiązków, jak i uchybienia tym określonym przez Radę Gminy Godziesze Wielkie obowiązkom mogłyby uzasadniać stosowanie zapisów Uchwały, w odniesieniu do sytuacji z przeszłości. W szczególności, sytuacja taka mogłaby mieć miejsce w kontekście egzekucji niezrealizowanych obowiązków nałożonych zakwestionowaną Uchwałą. Z tego też powodu, pomimo zmiany Uchwały i wyeliminowania przez Gminę tych przepisów, należało zgodzić się z Prokuratorem, co do zasadności stwierdzenia zaskarżonego aktu we wskazanym zakresie. Jednocześnie, z uwzględnieniem faktu, który nastąpił już po sporządzeniu skargi, tj. wyeliminowania z obrotu prawnego 1 ust. 2 pkt 2 oraz pkt 5 oraz pkt 8-13, a także w 6 ust. 1-6, w 14 ust. 3 i 4, w 15 ust. 3 i 5 i 27 ocenić należało podnoszoną wadę powielenia definicji legalnych zawartych w innych aktach wyższego rzędu. Dokonując zatem oceny zasadności skargi z uwzględnieniem tego faktu należało rozważyć, czy uchylone przepisy można nadal zastosować do sytuacji z przeszłości, teraźniejszości lub przyszłości. W tym kontekście należy wskazać, że w skardze nie wskazano w objętym żądaniem skargi zakresie na modyfikację powtórzonych definicji ustawowych. Analizując sam fakt literalnego powtórzenia definicji legalnych w akcie prawa miejscowego należy wskazać, że samo literalne brzmienie powtórzonych definicji bezspornie jest zgodne z wolą ustawodawcy skoro stanowią one powtórzenie jego słów. Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd wziął zatem pod uwagę, że w świetle analizy poglądów judykatury utrata mocy obowiązującej uchylonego przepisu nie następuje, gdy nadal jest on stosowany. W szczególności chodzi o takie sytuacje gdy uchylony przepis np. nadal daje podstawę do egzekwowania należności, czy też nakłada obowiązek uiszczenia określonych opłat. Chodzi zatem o sytuacje gdy wadliwe przepisy - nadal - mogą być stosowane w sytuacji z okresu poprzedzającego uchylenie (por. wyrok NSA z 22.03.2007 r., sygn. II OSK 1776/06, postanowienie NSA z 26.10.2010 r., sygn. I OSK 1765/10). Nie stwierdzono, natomiast aby w okolicznościach badanej sprawy samo tylko - powtórzenie definicji legalnych - w akcie prawa miejscowego czyniło celowym, stwierdzenie nieważności uchylonych już przepisów. Wobec argumentacji skargi, przy jednoczesnym braku żądania stwierdzenia nieważności 1 ust. 2 pkt 6 i 7 Sąd wskazuje, że stosownie do treści 146 ZTP, definicje stanowią Typowe środki techniki prawodawczej, których zastosowanie jest dopuszczone przez prawodawcę zarówno w ustawie, jak i innym akcie normatywnym, jeżeli: dane określenie jest wieloznaczne (pkt 1), dane określenie jest nieostre, a jest pożądane ograniczenie jego nieostrości (pkt 2); znaczenie danego określenia nie jest powszechnie zrozumiałe (pkt 3); ze względu na dziedzinę regulowanych spraw istnieje potrzeba ustalenia nowego znaczenia danego określenia (pkt 4). Treści przepisu 146 ZTP wskazuje zatem, że zastosowanie tego typowego środka techniki prawodawczej jakim jest definicja - co do zasady - jest dopuszczalne zarówno w ustawie, jak i innym akcie normatywnym. Nie ulega również wątpliwości, że zastosowanie wskazanego środka techniki prawodawczej musi następować z uwzględnieniem innym przepisów prawa, w tym ZTP. W tym kontekście należy zauważyć, że posłużenie się tym typowym środkiem techniki prawodawczej nie wymaga specjalnego upoważnienia, o jakim mowa w 115 w zw. z 143 ZTP. Nie może, bowiem ulegać wątpliwości, że upoważnienie ustawowe stanowi o kierunku - merytorycznych - rozwiązań, które mają znaleźć w akcie rangi podstawowej (por. Stanowisko Rady Legislacyjnej w sprawie konstruowania" upoważnień do wydawania rozporządzeń, Prz.Leg. 1998, nr 3-4, s. 187), a nie zastosowanie typowych środków techniki prawodawczej. Nie można zatem zarzucić organowi gminy naruszenia prawa w każdym przypadku posłużenia się w akcie prawa miejscowego typowym środkiem techniki prawodawczej, jakim jest definicja. Należy, bowiem zwrócić uwagę, że dla posłużenia się typowym środkiem techniki prawodawczej przy stanowieniu aktu prawa miejscowego, co do zasady, nie jest konieczne zawarcie w akcie rangi ustawowej dodatkowego upoważnienia. A zatem, jak w każdym przypadku, aby stwierdzić czy doszło do naruszenia prawa trzeba wziąć pod uwagę konkretne okoliczności, danej sprawy. Analiza zaskarżonej uchwały prowadzi do wniosku, że posłużenie się prze Radę Gminy definicją wodomierza dodatkowego oraz wodomierza własnego w brzmieniu nadanym zaskarżoną Uchwałą, nie stanowi naruszenia prawa, ale realizację nakazów wynikających z 150 ust. 1 ZTP. Przepis 150 ust. 1 ZTP nakazuje bowiem, aby jeżeli dane określenie ma być używane w jednym znaczeniu w obrębie całego aktu normatywnego jego definicję zamieścić w przepisach ogólnych tego aktu. Dokonując zatem oceny argumentacji skargi, Sąd miał na uwadze wszystkie istotne obostrzenia w zakresie dopuszczalności wprowadzania definicji przez prawodawcę gminnego, wynikające przede wszystkim z pozycji aktów prawa miejscowego w konstytucyjnej hierarchii źródeł prawa (art. 87 Konstytucji). W analizowanym zakresie zaskarżony akt nie powtarzał przepisów ustaw, ratyfikowanych umów międzynarodowych, ani rozporządzeń. Jak również
Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego 7 Poz. 4261 nie definiowała na nowo (odmiennie) pojęć już przez ustawodawcę zdefiniowanych. W okolicznościach badanej sprawy wprowadzenie tych definicji stanowiło jedynie zastosowanie rozwiązania, które w sposób przejrzysty i zgodny z prawem pozwoliło radzie gminy wywiązać się z ciążących na niej obowiązków. Wobec powyższego, Sąd uznał, że pomimo ich uchylenia przepisy w części wskazanej w pkt. 1 sentencji nadal - mogły być stosowane w sytuacji z okresu poprzedzającego ich uchylenie, co uzasadniało stwierdzenie ich nieważności o czym orzeczono na podstawie art. 147 1 ppsa. W pozostałym zakresie, tj. Sąd na podstawie art. 151 ppsa skargę oddalił, o czym orzeczono w pkt 2 sentencji wyroku. Przewodniczący Sędzia WSA (-) Maciej Busz Sędzia WSA (-) Józef Maleszewski Asesor sądowy WSA (-) Maria Grzymisławska-Cybulska