Szkolny program profilaktyki XV Liceum Ogólnokształcącego im. prof. Wiktora Degi w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 15 w Poznaniu
I. Podstawa prawna II. Definicja profilaktyki oraz Szkolnego Programu Profilaktyki III. Zadania Szkolnego Programu Profilaktyki IV. Osoby odpowiedzialne i zasady współpracy V. Zasoby szkoły w dziedzinie profilaktyki VI. Instytucje wspierające i współpracujące ze szkołą VII. Obszary oddziaływań profilaktycznych VIII. Procedury działań interwencyjnych 2
I. Podstawa prawna 1. Statut XV Liceum Ogólnokształcącego im. prof. W. Degi w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 15 w Poznaniu. 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.), 2. Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977 ze zm.). 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r. poz. 532) 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. z 2015 r. poz. 1249). Ponadto podstawę prawną do planowania i prowadzenia działań profilaktycznych stanowią: ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, ustawa antynikotynowa, ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich, Konwencja Praw Dziecka. Zgodnie z rozporządzeniem MEN w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, działalność edukacyjna szkoły jest określona przez: 1) szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego 2) program wychowawczy szkoły, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym 3) program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym. Szkoła oraz poszczególni nauczyciele podejmują działania mające na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości. 3
II. Definicja profilaktyki oraz Szkolnego Programu Profilaktyki Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczenie i likwidowanie czynników niekorzystnych dla życia i zdrowia jednostki (Z. B. Gaś 2000) 1. Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami, jest również reagowaniem na te zagrożenia. W tym zakresie można wyróżnić dwie grupy działań: 1) ograniczanie lub eliminowanie czynników ryzyka poprzez tworzenie warunków umożliwiających zahamowanie rozwoju trudności i powrót do optymalnego poziomu funkcjonowania 2) wzmacnianie czynników chroniących poprzez wspomaganie prawidłowego rozwoju fizycznego i psychospołecznego oraz zwiększenie odporności na pojawiające się zagrożenia. 2. Program szkolnej profilaktyki to ogół działań chroniących młodzież przed zakłóceniami w rozwoju i działań interwencyjnych w sytuacji pojawiających się zagrożeń. Obejmuje działania podejmowane w czasie realizacji programów nauczania, programu wychowawczego, gdy realizowane są zadania ogólne szkoły, a także działania specyficzne dla profilaktyki: 1) podczas zajęć lekcyjnych, kiedy treści profilaktyczne włączone są do realizowanych programów na różnych przedmiotach 2) podczas lekcji, wycieczek, imprez szkolnych 3) w trakcie zajęć pozalekcyjnych i zajęć wyrównawczych (zgodnie z aktualnym harmonogramem zajęć na dany rok szkolny) 4) na zajęciach warsztatowych prowadzonych przez pedagoga i psychologa 5) podczas oddziaływań interwencyjnych i mediacyjnych podejmowanych na skutek niekorzystnych wydarzeń lub zjawisk zaistniałych w szkole lub środowisku. III. Zadania Szkolnego Programu Profilaktyki 1. Zadania Szkolnego Programu Profilaktyki obejmują: 1) działania z zakresu profilaktyki uniwersalnej skierowane do wszystkich uczniów, polegające na promowaniu zdrowego stylu życia, wzmacnianiu czynników chroniących (silna więź z rodzicami, zainteresowanie nauką, pozytywne nastawienie do szkoły i nauczycieli, rozwijanie swoich możliwości i zainteresowań, 4
funkcjonowanie w konstruktywnej grupie rówieśniczej, dostosowanie do ogólnie przyjętych norm), zapobiegających lub ograniczających możliwość wystąpienia zachowań problemowych; 2) działania z zakresu profilaktyki selektywnej skierowane do uczniów, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych; 3) działania z zakresu profilaktyki wskazującej skierowane do uczniów, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji psychoaktywnych lub zaobserwowano inne zachowania ryzykowne, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia. 2. Uwzględniając zadania, stosuje się różne strategie oddziaływań profilaktycznych: 1) informacyjne ich celem jest dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych, umożliwienie dokonywania racjonalnego wyboru i zmiany zachowań 2) edukacyjne ich celem jest rozwijanie kompetencji społecznych, które pozwolą poradzić sobie w sytuacjach trudnych 3) alternatywne polegają na tworzeniu różnych możliwości podejmowania przez młodzież działań służących zaspokojeniu ważnych dla danego etapu rozwojowego potrzeb przynoszących satysfakcję i zadowolenie 4) interwencyjne koncentrują się na zapewnieniu młodzieży doświadczającej trudności takich form wsparcia i pomocy, które zapobiegają powstawaniu i rozwijaniu się zaburzeń. IV. Osoby odpowiedzialne i zasady współpracy Wychowawcy klas integrują zespół klasowy, dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji w klasie, realizują zadania zawarte w Szkolnym Programie Profilaktyki we współpracy z rodzicami, nauczycielami, pedagogiem i psychologiem, koordynują pracę nauczycieli organizujących pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla uczniów. Pedagog, psycholog rozpoznają indywidualne potrzeby uczniów, analizują przyczyny niepowodzeń szkolnych i zaburzonych lub niepożądanych zachowań, określają formy i sposoby udzielania uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, wspierają nauczycieli w realizowaniu i organizowaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów 5
potrzebujących, prowadzą działania profilaktyczne wynikające ze Szkolnego Programu Profilaktyki, współpracują z rodzicami, wychowawcami i nauczycielami. Nauczyciele współpracują z wychowawcami klas, pedagogiem i psychologiem przy realizowaniu zadań zawartych w Szkolnym Programie Profilaktyki, doskonalą swoje umiejętności w zakresie działań profilaktycznych, organizują pomoc psychologicznopedagogiczną dla uczniów potrzebujących. Rodzice współpracują z wychowawcami, nauczycielami, pedagogiem i psychologiem przy realizowaniu zadań profilaktycznych. V. Zasoby szkoły w dziedzinie profilaktyki Kadra pedagogiczna nauczyciele z wykształceniem wyższym i przygotowaniem pedagogicznym, wielu z nich podnosi swoje kwalifikacje podczas kursów i studiów podyplomowych. Nauczyciele tworzą zespoły samokształceniowe. Szkoła zatrudnia pedagoga i psychologa. Zajęcia pozalekcyjne, kółka zainteresowań, zajęcia wyrównawcze - według aktualnego harmonogramu zajęć na dany rok szkolny. Baza szkoły dobrze wyposażone sale lekcyjne i gimnastyczne, sala komputerowa, biblioteka z centrum multimedialnym, bufet szkolny, boisko szkolne i ogród, gabinet pedagoga i psychologa, gabinet pielęgniarki i stomatologiczny, gabinet dyrektora i wicedyrektora szkoły. VI. Instytucje wspierające i współpracujące ze szkołą W realizacji zadań i treści z zakresu profilaktyki szkołę wspierają następujące instytucje: Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna nr 4 Policja Referat ds. nieletnich Ośrodek Kuratorski Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka Straż Miejska Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży 6
VII. Obszary oddziaływań profilaktycznych Za najważniejsze obszary wymagające oddziaływań profilaktycznych uznano: 1) obszar funkcjonowania społecznego i osobistego 2) obszar funkcjonowania edukacyjnego 3) obszar zachowań prozdrowotnych OBSZAR FUNKCJONOWANIA SPOŁECZNEGO I OSOBISTEGO Cel: Wspomaganie wszechstronnego rozwoju osobistego i społecznego ucznia ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Wspieranie ucznia w poznawaniu siebie i budowaniu adekwatnej samooceny. Wdrażanie do poszanowania norm i zasad społecznych. Wspomaganie w budowaniu właściwych relacji z innymi. Ćwiczenie umiejętności radzenia sobie ze stresem i różnymi negatywnymi emocjami. pogadanki, zajęcia warsztatowe na lekcjach spotkania z pedagogiem i psychologiem zapoznanie uczniów ze Statutem, Regulaminem Ucznia i innymi regulaminami pogadanki dotyczące zasad i przepisów BHP zajęcia tematyczne na lekcjach warsztaty i zajęcia integracyjne na obozie integracyjnym organizacja imprez szkolnych, klasowych, wycieczek zajęcia tematyczne na lekcjach oddziaływania interwencyjne w sytuacjach konfliktowych zajęcia warsztatowe z pedagogiem spotkania indywidualne z pedagogiem, psychologiem zajęcia tematyczne na lekcjach biologii rozładowanie napięcia, emocji poprzez wysiłek na zajęciach wychowania fizycznego biologii wychowania fizycznego 7
Zapobieganie uzależnieniom od substancji psychoaktywnych i innych substancji szkodliwych. pogadanki na lekcjach biologii biologii Kształtowanie postaw chroniących przed uzależnieniem oraz niewłaściwym korzystaniem z multimediów. technologii informacyjnej i innych przedmiotach pogadanki na lekcjach posiadanie i uaktualnianie certyfikatu Szkoła bezpiecznego Internetu OBSZAR FUNKCJONOWANIA EDUKACYJNEGO Cel: Wspieranie uczniów z trudnościami w uczeniu się oraz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń szkolnych. Mobilizowanie do podjęcia aktywności i prób przezwyciężania trudności. Praca nad podwyższaniem frekwencji szkolnej Organizowanie różnych form pomocy psychologiczno pedagogicznej. bieżąca analiza wyników nauczania diagnozowanie środowiska rodzinnego i rówieśniczego zapoznawanie się z dodatkową dokumentacją uczniów (opinie, orzeczenia, zaświadczenia lekarskie) ustalanie zasad współpracy ucznia z wychowawcą i innymi nauczycielami, spotkania indywidualne z pedagogiem lub psychologiem szkolnym obserwacja absencji uczniów, rozpoznawanie przyczyn uświadamianie konsekwencji godzin nieusprawiedliwionych konkurs na najwyższą frekwencję, nagroda od Rady Rodziców rozpoznawanie i dostosowanie indywidualnych potrzeb uczniów do wymagań edukacyjnych realizowanie zaleceń zawartych w opiniach i orzeczeniach 8
Pomoc w organizowaniu czasu wolnego. Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej organizowanie zajęć wyrównawczych adekwatnych do aktualnych potrzeb uczniów zapoznawanie uczniów z ofertą pomocy udzielanej przez inne instytucje współpraca z rodzicami zapewnienie oferty zajęć pozalekcyjnych wspólne wycieczki do kina, teatru, opery udział w różnych zajęciach organizowanych przez wyższe uczelnie organizowanie akcji charytatywnych, udział uczniów w pracy Samorządu Uczniowskiego i Wolontariatu opiekun Samorządu Uczniowskiego opiekun Wolontariatu ZADANIA OBSZAR ZACHOWAŃ PROZDROWOTNYCH Cel: Wspieranie uczniów w dążeniu do zdrowego stylu życia SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Kształtowanie właściwych nawyków związanych z higieną. Rozwijanie świadomości dotyczącej zagrożeń i chorób, zwłaszcza cywilizacyjnych. Uświadomienie odpowiedzialności wynikającej z dojrzałego partnerstwa i rodzicielstwa. Kształcenie empatycznego biologii, lekcjach oraz wychowania fizycznego biologii, lekcjach wychowania fizycznego i lekcjach organizowanie wystaw związanych z tematyką chorób nowotworowych oraz AIDS biologii, religii spotkania z pedagogiem i psychologiem biologii, religii, przysposobienia obronnego zajęcia z ratownictwa biologii wychowania fizycznego biologii wychowania fizycznego biologii katecheci 9
podejścia i współodpowiedzialności za czyjeś zdrowie i życie. Promowanie zdrowego stylu życia. medycznego udzielanie pierwszej pomocy realizowane na lekcjach przysposobienia obronnego udział w kampanii pt. Drugie życie dotyczącej transplantacji narządów udział w akcjach krwiodawstwa pt. Krewniacy z naszej szkoły biologii związanych ze zdrowym odżywianiem uświadamianie dotyczące skutków anoreksji i bulimii podejmowanie tematyki dotyczącej pozytywnego i negatywnego znaczenia GMO w życiu człowieka podkreślanie znaczenia ruchu oraz korygowanie wad postawy podczas lekcji wychowania fizycznego biologii przysposobienia obronnego katecheci opiekun Wolontariatu biologii wychowania fizycznego VIII. Procedury działań interwencyjnych Procedury postępowania nauczycieli i metody współpracy szkoły z policją. 1. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń, który nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawia nierząd bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji, nauczyciel powinien podjąć następujące kroki: 1) Przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy. 2) Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora szkoły. 3) Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem, w ich obecności. W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom 10
skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka w programie terapeutycznym. 4) Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję (specjalistę ds. nieletnich). 5) Podobnie należy działać w sytuacji, gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wówczas dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. 6) Jeżeli zachowania świadczące o demoralizacji przejawia uczeń, który ukończył 18 lat, a nie jest to udział w działalności grup przestępczych czy popełnienie przestępstwa, to postępowanie nauczyciela powinno być określone przez wewnętrzny regulamin szkoły. 7) W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat, przestępstwa ściganego z urzędu lub jego udziału w działalności grup przestępczych, zgodnie z art. 304 2 kodeksu postępowania karnego, dyrektor szkoły jako przedstawiciel instytucji jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję. 2. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków powinien podjąć następujące kroki: 1) Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy. 2) Izoluje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego; stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. 3) Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej. 4) Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom policji - decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły/placówki. 5) Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem alkoholu odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny bądź 11
swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób. 6) W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości, policja ma możliwość przewiezienia ucznia do izby wytrzeźwień albo do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie umieszczenia tam ucznia zawiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny, jeśli uczeń nie ukończył 18 lat. 7) Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, to dyrektor szkoły ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego. 8) Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie z art. 431 ust. 1 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o tym fakcie powiadomić policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji. 3. W przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk, powinien podjąć następujące kroki: 1) Nauczyciel, zachowując środki ostrożności, zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji. Próbuje ustalić (o ile to jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych), do kogo znaleziona substancja należy. 2) Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły, który wzywa policję. 3) Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i przekazuje informacje dotyczące szczegółów zdarzenia. 4. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk, powinien podjąć następujące kroki: 1) Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży), ew. innych przedmiotów budzących podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji. 2) O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa do szkoły. 12
3) W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy. 4) Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją dyrektorowi szkoły. W miarę możliwości próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami. 5. Postępowanie wobec ucznia - sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa: 1) Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły. 2) Ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia. 3) Przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) dyrektorowi szkoły lub pedagogowi szkolnemu pod opiekę. 4) Powiadomienie rodziców ucznia-sprawcy. 5) Niezwłoczne powiadomienie policji w przypadku, gdy sprawa jest poważna (rozbój, uszkodzenie ciała, itp.) lub sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest nikomu znana. 6) Zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa lub przedmiotów pochodzących z przestępstwa i przekazanie ich policji (np. sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża i uciekając porzuca go lub porzuca jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży). 6. Postępowanie nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego: 1) Udzielenia pierwszej pomocy (przedmedycznej), bądź zapewnienia jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza w przypadku kiedy ofiara doznała obrażeń. 2) Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły. 3) Powiadomienie rodziców ucznia. 4) Niezwłoczne wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia. 7. Postępowanie nauczyciela w sytuacji nadużywania przez ucznia mediów elektronicznych z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych: 1) Powiadomienie wychowawcy klasy, który informuje o fakcie pedagoga szkolnego i dyrektora. 2) Zabezpieczenie dowodów zajścia. 13
3) Ustalenie przez wychowawcę lub pedagoga szkolnego okoliczności zdarzenia i ewentualnych świadków. 4) Powiadomienie o przebiegu zdarzenia i zapoznanie z materiałami dowodowymi dyrektora szkoły, który podejmuje decyzję w sprawie dalszego postępowania i ewentualnych środkach dyscyplinarnych zastosowanych wobec ucznia sprawcy. 5) Powiadomienie rodziców sprawcy i ofiary o zdarzeniu oraz podjętych działaniach. 6) Niezwłoczne powiadomienie policji w przypadku, gdy sprawa jest poważna lub sprawcą jest osoba, której tożsamości nie można ustalić. 7) Udzielenie wsparcia i pomocy uczniowi, który został ofiarą cyberprzemocy, 8. W przypadku znalezienia na terenie szkoły broni, materiałów wybuchowych, innych niebezpiecznych substancji lub przedmiotów, należy zapewnić bezpieczeństwo przebywającym na terenie szkoły osobom, uniemożliwić dostęp osób postronnych do tych przedmiotów i wezwać policję. 14