Biuletyn Informacyjny

Biuletyn Informacyjny Nr 3/2013 (41) ISSN 1733-1323 Kwartalnik bezpłatny

www.warszawa.oia.org.pl Biuro Izby w Warszawie ul. Długa 16, 00-238 Warszawa tel. 22 635 45 54; 22 831 38 58; fax. 22 635 27 72 Biuro Izby w Warszawie czynne od: poniedziałku do piątku w godz. 9.00 15.00, w czwartki w godz. 9.00 17.00 Biuro Delegatury w Radomiu e-mail: oia.radom@poczta.fm ul. Kilińskiego 15/17, 26-610 Radom tel./fax 48 363 54 47; tel. kom. 785 665 516; Biuro Izby w Radomiu czynne od: poniedziałku do piątku w godz. 8.00 15.00 Dyżury członków Prezydium Okręgowej Rady Aptekarskiej - Prezes - mgr farm. Alina Fornal wtorek 10.00 13.00, czwartek 12.00 14.00; 501 432 675; prezes@oia.waw.pl - Zastępca Prezesa dr n. farm. Włodzimierz Hudemowicz poniedziałek 10.00 13.00 - Zastępca Prezesa mgr farm. Wojciech Szkopański wtorek 12.00 14.00 - Sekretarz mgr farm. Maria Głowniak środa 12.00 14.00 - Członek Rady mgr farm. Jakub Dorociak czwartek 13.00 15.00 - Skarbnik mgr farm. Krzysztof Kondracki czwartek 15.00-16.00 Dyżury konsultantów ul. Długa 16, II p. pok. 204 - Konsultant ds. farmaceutycznych mgr farm. Anna Pławska - wtorki, czwartki 9.00 13.00; środy 10.00 11.00 anna.plawska@oia.waw.pl; 785 665 513* - Radca Prawny mec. Sylwester Majewski czwartki 13.00 16.30 prawnik@oia.waw.pl; 785 665 513* - Doradca podatkowy - czwartki 11.00 13.30 10 października; 14 listopada; 12 grudnia obowiązują wcześniejsze zgłoszenia telefoniczne * - telefon aktywny w czasie dyżurów Kontakt z Biurem Izby Aneta Starczewska 785 665 512 ksiegowosc@oia.waw.pl Anna Skołek 785 665 514 anna.skolek@oia.waw.pl Klaudiusz Kulak 785 665 515 klaudiusz.kulak@oia.waw.pl Elżbieta Nowakowska 785 665 516 oia.radom@poczta.fm Bożena Olech 785 665 517 bozena.olech@oia.waw.pl Edward Błażek 785 665 518 edward.blazek@oia.waw.pl Jolanta Komorowska 785 665 519 sekretariat@oia.waw.pl Waldemar Firek 603 919 209 dyrektor@oia.waw.pl Konto bankowe: Bank Pekao S.A. XI Oddział w Warszawie 21 1240 1138 1111 0000 0209 2153

Przewodniczący stałych komisji Okręgowej Rady Aptekarskiej w Warszawie Komisja Aptek Ogólnodostępnych mgr farm. Magdalena Majewska (22) 666-07-77 Komisja Hurtowni Farmaceutycznych mgr farm. Jakub Dorociak (22) 738-38-10 Komisja Aptek Szpitalnych i Zakładowych mgr farm. Ewa Steckiewicz-Bartnicka (25) 758-30-02 w.136 Komisja Właścicieli Aptek i Hurtowni mgr farm. Wojciech Szkopański 601 235 705 Komisja do spraw Zawodowych i Młodych Farmaceutów dr n. farm. Jerzy Żabiński 601 914 524 Komisja Nauki i Szkolenia prof. dr hab. n. farm. Helena Makulska-Nowak 505 912 614 Komisja Monitorowania i Analiz mgr farm. Michał Byliniak 606 632 418 Komisja Wyróżnień i Odznaczeń mgr farm. Marian Witkowski 602 572 354 Komisja Seniorów mgr farm. Seweryna Nowakowska 602 475 798 Redaguje zespół: mgr farm. Maria Głowniak red. nacz. mgr Edward Błażek sekretarz mgr Waldemar Firek mgr farm. Emilia Gąsińska opr. fotograficzne Klaudiusz Kulak Skład i druk: Print Art, (22) 870-07-21

Terminy zebrań aptekarzy Zebrania kierowników aptek ogólnodostępnych Warszawski Dom Technika NOT; ul. Czackiego 3/5; Sala Konferencyjna (III piętro); godz. 10.00 - czwartek 26 września 2013 - czwartek 24 października 2013 - czwartek 28 listopada 2013 Zebranie właścicieli aptek, członków OIA w Warszawie Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne; ul. Długa 16, budynek B (I piętro); Sala im. prof. B. Koskowskiego; godz. 10.00 - czwartek 7 listopada 2013 - czwartek 5 grudnia 2013 Zebrania pracowników aptek szpitalnych i działów farmacji Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne; ul. Długa 16, budynek B ; (parter); Sala Klubowa ; godz. 15.30 - czwartek 10 października 2013, - czwartek 14 listopada 2013 - czwartek 12 grudnia 2013 Zebrania pracowników hurtowni farmaceutycznych Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne; ul. Długa 16, budynek B (I piętro); Sala im. prof. B. Koskowskiego; godz. 15.00 - czwartek 17 października 2013 - czwartek 21 listopada 2013 - czwartek 19 grudnia 2013 Spotkania Seniorów Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne; ul. Długa 16, budynek B ; (parter); Sala Klubowa ; godz. 11.00 - czwartek 17 października 2013 - czwartek 21 listopada 2013 - czwartek 19 grudnia 2013

Spis treści Od Redakcji Nasza okładka 2 Od Prezesa 3 7. Plenerowe Spotkanie Aptekarzy Mazowsza 7 Gdzieś na ulicy Modlińskiej spotkać się nam wypadnie 8 Spotkanie w Jabłonnie Maria Głowniak 10 Sportowe zmagania w ramach 7. PSAM Jerzy Żabiński 12 I Konkurs Aptekarski Jabłonna 2013 Michał Byliniak 14 Uroczyste otwarcie apteki szkoleniowej na Wydziale Farmaceutycznym WUM 15 Spotkanie prezesów okręgowych rad aptekarskich z Głównym Inspektorem Farmaceutycznym i wojewódzkimi inspektorami farmaceutycznymi 19 Informacja Departamentu Spraw Zagranicznych NRA Marże apteczne na leki refundowane w krajach członkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu Piotr Bohater 22 Ekonomiczny aspekt dyżurów aptek w Polsce na podstawie danych z większości okręgowych izb aptekarskich Piotr Bohater 42 Z żałobnej karty 45 Paragraf bez recepty redaguje Sylwester Majewski Zmiana ustawy o izbach aptekarskich w części dotyczącej odpowiedzialności zawodowej farmaceutów 45 Odpowiedzialność materialna pracowników apteki 48 Kronika sportowa: Wesoła siatkówka Jerzy Żabiński 54 Izba informuje Wykaz osób, które uzyskały tytuł specjalisty w zakresie farmacji aptecznej i farmacji szpitalnej 55 Postać leku książka prof. Renaty Jachowicz. 56 Na okładce: Fragment posągu Hygei, dłuta Skopasa (Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach) Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń, nie zwraca materiałów nie zamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 1

Od Redakcji Nasza Okładka W tym numerze Biuletynu pragniemy przedstawić wizerunek Hygei, którego autorem jest Skopas, jeden z największych rzeźbiarzy i architektów greckich, żyjący i tworzący w IV w. p.n.e. Zachowany fragment jest eksponowany w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Atenach. Posąg Hygei dłuta Skopasa, wykonany w marmurze ok. 350-325 r. p.n.e., z którego przetrwała tylko głowa, jest dobrym przykładem tego, jak hellenistyczna sztuka przybliżała szerokim odbiorcom, w formie bardzo realistycznej, idee abstrakcyjne, w tym postaci mitologii greckiej. Zgodnie z tradycyjnymi wartościami, ukazywano społeczeństwu upostaciowionych bogów i herosów, nadając im formę ludzkiego istnienia. W ten sposób wyjaśniano miejsce człowieka w świecie oraz samo funkcjonowanie świata, jego stworzenie i historię. Wyobrażenie bogini zdrowia Hygei jest tu tworzone z uwzględnieniem wszystkich subtelności, ale i sztywnych reguł klasycznej estetyki. Równocześnie jednakże jej twarz zdaje się ujawniać wyraz troski i zamyślenia. Jest to na pewno zasługą wybitnego talentu rzeźbiarskiego Skopasa, którego sztuka nacechowana była dynamiką układu ciała i ekspresją twarzy, a przy tym z łatwością oddawała dramatyczne emocje: ekstazę, tęsknotę, cierpienie czy troskę. Należy też przy tym dodać, że większość rzeźb w różnej formie przedstawiających wizerunek Hygei, znajdujących się w muzeach na całym świecie, odnaleziono w czasie prac wykopaliskowych, prowadzonych w ramach wypraw eksploracyjnych na terenie dawnej Hellady, przede wszystkim na Półwyspie Bałkańskim i Azji Mniejszej. Omawiany zabytek został wydobyty w roku 1901 ze stanowiska archeologicznego na miejscu jednego z najstarszych i najpotężniejszych miast w starożytnej Grecji, w Arkadii, zwanego Tegea. Fragmenty tego miasta znajdują się ok. 10 km na południowy wschód od miasta Tripoli, na terenie wsi Alea. 2 Biuletyn Informacyjny nr 3/2013

Od Prezesa Dawno już nie miałam okazji pisać o sprawach, które napawają optymizmem, bo optymistycznie się rozwijają działania wokół nich. Jednym z najważniejszych tematów, w które zaangażowani są obecnie przedstawiciele naszej Izby jest procedowany w Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia projekt P1 oraz wchodząca w jego skład e-recepta. Ustawowe terminy zapisane w ustawie o systemie informacji w ochronie zdrowia obligują Ministerstwo Zdrowia do wprowadzenia e-recepty do końca III kwartału przyszłego roku, a w związku z opóźnieniami w pracach nad nowym systemem, ostatnie kilka miesięcy obfitowało w szereg spotkań mających na celu opracowanie optymalnych dla pacjentów i aptek rozwiązań. W ramach współpracy z Centrum doszło do podpisania porozumienia z Okręgową Izbą Aptekarską w Warszawie, gwarantującego naszym przedstawicielom uczestnictwo w pracach nad systemem P1, na wszystkich etapach, w zakresie związanym z pracą apteki i aptekarzy. Projektowany system zakłada elektroniczny obieg dokumentu jakim jest recepta, w oparciu o dostęp on-line do serwerów systemu P1 i w założeniach może wyeliminować szereg obecnie nurtujących nas problemów (choćby błędy w wystawieniu recepty system wyklucza możliwość wystawienia recepty błędnej). Ogólny opis projektu P1 oraz systemu e-recepty możecie Państwo znaleźć na stronach: pl.csioz.gov.pl oraz ikp.gov.pl. W trakcie kolejnych spotkań udało się nam uzyskać informacje o planowanych rozwiązaniach oraz złożyć wiele uwag, które znalazły uznanie u przedstawicieli CSIOZ oraz odzwierciedlenie w projekcie systemu e-recepty (np. dostęp do historii leczenia pacjenta). Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 3

Wiele z omawianych kwestii nie zostało jeszcze ostatecznie wyjaśnionych, np. nierozwiązany wciąż pozostaje choćby problem braku dostępu do internetu. Prezentujemy stanowisko, że pacjent musi otrzymać od lekarza receptę, choćby w uproszczonej w stosunku do obecnej wersji. W krajach gdzie funkcjonuje system e-recepty, prawie 10 % recept jest realizowanych poza systemem elektronicznym. Nie są również znane ramy prawne w jakich opracowywany system będzie funkcjonował. Niemniej jednak aktywne uczestnictwo przedstawicieli samorządu w pracach prowadzonych przez CSIOZ oraz Ministerstwo Zdrowia pozwala mieć nadzieję na pozytywny obraz ostatecznej wersji systemu oraz jest światełkiem w tunelu, jeśli chodzi o przyszłą rolę apteki w systemie ochrony zdrowia oraz jej bezpieczeństwo w rozliczeniach z płatnikiem. Ustawa refundacyjna, na uchwalenie której czekaliśmy z wielkimi nadziejami, nie rozwiązała wszystkich problemów. Niezwykle istotnym jej mankamentem jest bardzo niska marża na leki refundowane. Dlatego musimy ze wszystkich sił dążyć do korzystnych dla całego środowiska zmian. Należy podkreślić ogrom prac podjętych przez NRA, nie tylko w zakresie ocen ministerialnych projektów zmian w tej ustawie, ale także analiz i materiałów porównawczych, przedstawianych w Ministerstwie Zdrowia, jako argumentacja proponowanych przez NRA zmian. W Biuletynie prezentujemy jeden z takich materiałów, ukazujący projekt resortowych założeń nowelizacji ustawy refundacyjnej oraz analizę pn. Marże apteczne na leki refundowane w krajach członkowskich UE oraz Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu, przygotowaną przez Koordynatora Departamentu Spraw Zagranicznych NRA mgr farm. Piotra Bohatera, którego opracowania już publikowaliśmy. Zamieszczamy również inny materiał tego autora, który jest prezesem Okręgowej Rady Aptekarskiej Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej we Wrocławiu, pn. Ekonomiczny aspekt dyżurów aptek w Polsce, na podstawie danych z większości okręgowych izb aptekarskich. Materiał niezwykle istotny, bowiem kwestia dyżurów to kolejny problem, wokół którego skupiają się działania naszego samorządu Wiele lat czekali pracownicy naukowi i studenci warszawskiego wydziału farmaceutycznego na swoją aptekę szkoleniową. I wreszcie 23 maja 2013 r. mogłam uczestniczyć w jej otwarciu. Wierzymy, że przyczyni się ona do lepszego kształcenia przyszłych farmaceutów i bardzo cieszy naszą mazowiecką społeczność. Otwarcie apteki obszernie opisuje mgr farm. Piotr Merks, czynnie uczestniczący w realizacji tego przedsięwzięcia. 4 Biuletyn Informacyjny nr 3/2013

Poza nami także dwie duże imprezy sprzyjające środowiskowej integracji. Kolejne, 7. Plenerowe Spotkanie Aptekarzy Mazowsza zorganizowano tym razem w niedzielę 2 czerwca, w przepięknej scenerii Pałacu w Jabłonnie i terenów wokół pałacu, z którego zamieszczamy wielowątkową relację. Na podstawie głosów wielu uczestników można oceniać imprezę jako ze wszech miar udaną. 3 czerwca, tj. dzień po 7. Spotkaniu, pan Wojciech Świderski prezes krakowskiej Farminy pisał do mnie m. in.: Pozostajemy pod wrażeniem wyjątkowej atmosfery, stworzonej przez artystów oraz ich piękną muzykę, która towarzyszyła nam w tym dniu. Piękno obecne pod postacią sztuki znajduje swoje odbicie także w działalności Okręgowej Izby Aptekarskiej na rzecz niewidomych dzieci w Laskach. Cieszymy się, że mogliśmy brać udział w tak inspirującym wydarzeniu i czekamy na spotkanie w przyszłym roku. W dniu 5 czerwca jeden z wykonawców programu dla dzieci Robi Show napisał w podobnym duchu: Ciągle jestem pod wielkim wrażeniem wspaniałej atmosfery i perfekcyjnej organizacji, które wiem, że są efektem nie tylko Państwa misyjnego podejścia do sprawy, ale poświęcenia i ciężkiej pracy. Z zadowoleniem należy też przyjąć kontynuację Rodzinnych Pikników Integracyjnych Samorządów Zaufania Publicznego, który odbył się 15 czerwca na terenach przylegających do hipodromu w Starej Miłosnej. Jak wiadomo, zakończyła swoją pracę na stanowisku Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora farmaceutycznego Pani mgr farm. Małgorzata Szelachowska. Chciałabym w naszym Biuletynie bardzo serdecznie podziękować za kilkuletnią współpracę oraz życzyć powodzenia i pomyślności w nowym miejscu pracy. Kończąc ten lekki felieton, w wakacyjnym tonie, bo pisanym tuż po urlopie, mam nadzieję, że wracając do powyższych spraw wielokrotnie, będę miała zawsze optymistyczne wieści co do ich rozwoju i realizacji. Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 5

Pani mgr farm. Małgorzacie Szelachowskiej dziękujemy za piękne słowa. Jednocześnie gratulujemy zwycięstwa w konkursowych zmaganiach, w wyniku których Pani Magister objęła od dnia 1. lipca 2013 roku stanowisko zastępcy dyrektora Departamentu Farmacji i Polityki Lekowej Ministerstwa Zdrowia. Życzymy sukcesów w sprawowaniu tej, jakże ważnej, funkcji. Okręgowa Rada Aptekarska w Warszawie 6 Biuletyn Informacyjny nr 3/2013

7 Plenerowe Spotkanie Aptekarzy Mazowsza Zmieniła się lokalizacja Spotkania, ale jak powiedział jeden z jego uczestników: dobrze, że po kilkuletniej przerwie i na innym miejscu, nie zmienił się duch imprezy. Nie upadamy więc na duchu, bo uważamy, że jest to mocno powiedziane, przy czym równocześnie ktoś dodał, że właściwie nie zmieniła się koncepcja programowa całego przedsięwzięcia. Nie wiemy czy to dobrze, czy też nie, ale nie wdając się w oceny programu tegorocznego Spotkania, bo nie bardzo jest nam zręcznie dokonywać takich ocen w imieniu redakcji chcielibyśmy pokrótce przedstawić to, co w niedzielę wydarzyło się w gościnnym, jak zwykle, Pałacu w Jabłonnie, wraz z jego przepięknymi przyległościami, rozciągającymi się na przestrzeni 47 hektarów. Przede wszystkim było dużo muzyki różnej i z różnych stron świata, wykonywanej przez różnych wykonawców. Artyści byli też z różnych krajów: Argentyny, Polski, Ukrainy, Węgier i Włoch. Łącznie zaprezentowało się 84 wykonawców. Przedstawiony program to muzyka klasyczna, wykonywana przez naszą niezawodną Orkiestrę Straussowską Obligato, która w rozszerzonym składzie towarzyszyła także Monice Węgiel i Jarosławowi Kitale, śpiewającym piosenki Edith Piaf, Jacques a Brela, Czesława Niemena i legendarnej grupy Omega. To także wspaniały, wspólny z triem Grzegorza Frankowskiego, występ argentyńskiego śpiewaka Carlosa Roulet a, wprowadzający nas w nastrój tanga argentyńskiego i świętujący 100-lecie tradycji tego tańca w Polsce. To również recitale: Natalii Kovalenko śpiewającej piosenki Anny German i jak zawsze przebojowego Marco Bocchino w repertuarze pieśni i piosenek włoskich. To wreszcie muzyczne pozdrowienie od Mirosława Kalisiewicza (na co dzień jednego z prezesów znanej firmy Zdrovit ), czyli występ grupy Hamak Band Anti-Age Music, w którym Pan Prezes, po raz kolejny, zaprezentował się jako wytrawny muzyk. Nie zabrakło też muzyki w wykonaniu orkiestry dętej. Tym razem gościliśmy Zakładową Orkiestrę Dętą GedeonRichter, kontynuującą wieloletnie tradycje orkiestry, założonej i działającej przy zakładach Polfa w Grodzisku Mazowieckim. Zgodnie z tradycją Spotkań można było też uczestniczyć w programie rekreacyjnym, m. in. w konkursie strzelania z łuku, turnieju piłki siatkowej O Puchar Prezesa ORA. Ze sprawozdawczego obowiązku donieść trzeba, iż trofeum to zdobyła drużyna Hurtap oraz że dr Jerzy Żabiński sam niegdyś będący zawodnikiem pucharowej drużyny OIA w Warszawie kierował turniejem i pełnił funkcję sędziego. Była także możliwość spróbowania swych sił w miniturnieju ringo gry Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 7

sportowej powstałej w roku 1959 w Polsce. Jej twórcą był zmarły w 2001 r. Włodzimierz Stanisław Strzyżewski. Na Spotkaniu mieliśmy przyjemność gościć żonę twórcy gry dr n. med. Krystynę Anioł-Strzyżewską, pełniącą funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Ringo, która prowadziła turniej i wręczała nagrody uczestnikom. Dla szczególnej grupy naszych gości, tj. licznie przybyłych dzieci, przygotowano obszerny program, realizowany zarówno w miasteczku dziecięcym, jak i na dużej scenie. Stanowił on nie tyle nowość, co rozszerzenie dotychczasowej formuły programowej. Były więc liczne konkursy i atrakcje oraz adresowane do najmłodszych widowisko estradowe według tekstów klasyka literatury dziecięcej Jana Brzechwy pod tytułem Pan Brzechwa Robi Show, którego główny wykonawca nosi tajemniczy pseudonim artystyczny Robi Show. Cała impreza, jak przed laty, zaczęła się o godzinie 10.00 w miasteczku wystawowym od otwarcia stoisk w namiotach, przygotowanych przez producentów farmaceutyków, hurtownie, a także innych wystawców. Było więc w czym wybierać, czas szybko płynął, mimo, że nie rozpieszczała nas pogoda. Nad wszystkim zaś czuwał, prowadzący całość imprezy, swoisty jej wodzirej, jak zawsze znakomity w tej roli Stanisław Banasiuk. Głównymi Organizatorami Spotkania były firmy: Polpharma i Servier Polska, a współorganizatorzy to: Albert Polska, ConvaTec Polska, Farmina, Fenice, Gal, Hurtap, Krka Polska, Natur Produkt Zdrovit, Nepentes Pharma, Neuma, PGF, Teva Polska. Patronem medialnym był miesięcznik Farmacja Praktyczna. Redakcja Biuletynu została upoważniona, aby tą drogą serdecznie podziękować wszystkim, którzy materialnie wsparli organizację tego izbowego przedsięwzięcia. Poniżej zamieszczamy relacje uczestników i organizatorów. * * * Gdzieś na ulicy Modlińskiej spotkać nam się wypadnie czyli 7 Plenerowe spotkanie Aptekarzy Mazowsza Kilka lat czekaliśmy na wznowienie organizacji Spotkań Aptekarzy Mazowsza. I po tych kilku latach ponownie wracamy do kontynuacji tej, tradycyjnej już dla nas, imprezy. Przerwa w organizacji Spotkań spowodowana była brakiem środków finansowych oraz wciąż rosnącymi kosztami organizacji, szczególnie w zakresie wyżywienia. Dogodne warunki do reaktywacji pikników stworzył nam XVIII-wieczny 8 Biuletyn Informacyjny nr 3/2013

zespół pałacowo-parkowy Polskiej Akademii Nauk w Jabłonnie miejsce zacne i nadające imprezie aptekarzy specyficzny charakter. Dawna siedziba biskupów płockich, wybudowana w XV wieku, a następnie w roku 1773 odkupiona przez brata króla Stanisława Augusta, Michała Poniatowskiego ówczesnego biskupa płockiego i późniejszego prymasa Polski. W 1794 roku Jabłonnę odziedziczył książę Józef Poniatowski. Po śmierci księcia w bitwie pod Lipskiem (1813 r.) Jabłonna przeszła w ręce jego siostry Teresy Tyszkiewiczowej. W 1944 roku pałac został doszczętnie spalony przez wojska niemieckie. Po odbudowie w 1954 roku cały zespół pałacowy przejęła Polska Akademia Nauk i zarządza nim do dziś. Tam, gdzie przed wiekami bawili król Stanisław Poniatowski oraz wielu dostojnych Polaków, w czerwcową niedzielę bawili się członkowie Okręgowej Izby Aptekarskiej w Warszawie i zaproszeni goście. Imprezę uatrakcyjniła muzyka w wykonaniu znanych artystów: orkiestra Obligato pod dyrekcją Jerzego Sobeńko, piękny sopran należący do Natalii Kovalenko. Na scenie zagościł światowej sławy argentyński śpiewak tanga Carlos Roulet w towarzystwie tria Grzegorza Frankowskiego. Pod wieczór gości porwał do tańca Marco Bocchino z repertuarem włoskich piosenek oraz występ naszego kolegi Mirosława Kalisiewicza ze swoim zespołem Hamak Band Anti-Age Music. Punktem kulminacyjnym spotkania miał być występ zespołu Feel z Piotrem Kupichą lecz z przyczyn niezależnych od organizatorów koncert został odwołany, ale z gorąca obietnicą udziału w naszym kolejnym Spotkaniu. Jako że była to impreza aptekarzy nie sposób było nie zweryfikować ich wiedzy w bardzo merytorycznym quizie, który przygotował i poprowadził kolega Michał Byliniak. Quiz był ciekawy i pouczający, ale najciekawsza i najatrakcyjniejsza była nagroda IX wydanie Farmakopei Polskiej. W aktywnym i bogatym programie pikniku było również zwiedzanie Pawilonu Królewskiego, wystawa prac malarskich plastyka Franciszka Maśluszczaka, która przyciągnęła do Oranżerii grono wielbicieli sztuki. Na rotundzie przed pałacem odbył się turniej piłki siatkowej, koordynowany przez naszego kolegę dr Jerzego Żabińskiego oraz turniej ringo. Zawody zgromadziły wielu uczestników i kibiców. W turnieju uczestniczyły cztery drużyny: Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie, Hurtap Łęczyca, Delegatura Siedlecka oraz oczywiście drużyna Okręgowej Izby Aptekarskiej w Warszawie. Mecze toczone były przez czteroosobowe drużyny do dwóch wygranych setów (każdy set do 25 punktów) w systemie każdy z każdym. Czwarte miejsce zajęła drużyna Siedlec, trzecie reprezentacja naszych kolegów z Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie. W meczu finałowym, po niezwykle zaciętej, ale i widowiskowej grze, zakończonej Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 9

tie-break-iem oraz okupionej niestety kontuzją jednego ze swoich zawodników, drużyna Okręgowej Izby Aptekarskiej zajęła ostatecznie drugie miejsce. Puchar Prezesa OIA w Warszawie w tym roku trafił zatem w ręce drużyny Hurtap Łęczyca. Gratulujemy i zapowiadamy rewanż. Równolegle do zawodów siatkarskich można było również nauczyć się gry i zagrać w turnieju ringo. W tych zawodach bezapelacyjnie zwyciężyła Delegatura Siedlecka, obsadzając całe podium! Gratulujemy! Piękna sceneria pałacu, wspaniała zabawa oraz grono około 2 tysięcy aptekarzy wraz z rodzinami wytworzyło familijną atmosferę spotkania. Nasi członkowie mogli spotkać się ze znajomymi ze studiów, z pracy i długo niewidzianymi przyjaciółmi. Jeżeli zostałbym zapytany o zasadność kontynuacji tych spotkań, bez chwili zastanowienia odpowiedziałbym zdecydowanie: TAK. Impreza pozwoliła na pogłębienie integracji środowiska, spotkanie członków samorządu z władzami Izby oraz na spotkania koleżanek i kolegów, i w końcu na spotkania aptekarzy z władzami Naczelnej Izby Aptekarskiej, przedstawicielami Narodowego Funduszu Zdrowia i Ministerstwa Zdrowia. Wspaniała okazja do wymiany poglądów, zadawania pytań, rozwiewania wątpliwości. Był to czas na zabawę, integrację, naukę i konsolidację. Spotkanie w Jabłonnie * * * Marian Witkowski W pięknym otoczeniu pałacu w Jabłonnej, na tego typu spotkaniu, spotkaliśmy się po raz pierwszy. Wcześniejsze spotkania odbywały się w Kawęczynie. Potem była paroletnia przerwa, ale zgodnie z głosami naszych członków spotkanie zostało reaktywowane. W spotkaniu udział wzięło około 2000 uczestników ucieszyło nas, że było dużo młodych osób Program spotkania był bardzo bogaty. W zależności od upodobań każdy mógł znaleźć dla siebie coś interesującego. Już o godzinie 10.00 nastąpiło uroczyste otwarcie stoisk firm farmaceutycznych, a w parę minut potem, w kawiarence wiedeńskiej, Orkiestra Straussowska Obligato rozpoczęła wykonywanie muzyki dynastii Straussów. W tym czasie zaczęli zbierać się nasi goście oraz członkowie Izby wraz z rodzinami. W godzinach przedpołudniowych rozpoczął się koncert piosenek dla dzieci pod tytułem Pan Brzechwa Robi Show. Otwarty został również plac zabaw dla 10 Biuletyn Informacyjny nr 3/2013

dzieci, gdzie najmłodsi uczestnicy spotkania mogli biegać (niestety po błocie), zjeżdżać na ustawionych do tego celu zjeżdżalniach, malować i zdobywać nagrody, brać udział w konkursie na wykonanie piosenki i otrzymać słodkie nagrody. Dzieci tak głośno śpiewały, że było je słychać na równolegle odbywającym się koncercie na dużej scenie. Bardzo dużym powodzeniem cieszyło się robienie baniek mydlanych, które pięknie mieniły się na tle zielonych drzew. Dla dorosłych, na dużej scenie, o godz. 12.00 rozpoczął się występ orkiestry fabryki farmaceutycznej, a o 12.30 Pani Prezes mgr Alina Fornal uroczyście otworzyła Spotkanie z udziałem gości, w tym przedstawicieli zaprzyjaźnionych samorządów innych zawodów i Narodowego Funduszu Zdrowia oraz przedstawicieli firm farmaceutycznych. Kolejne atrakcje to występ Natalii Kowalenko (sopran), która wykonywała piosenki Anny German, a następnie Moniki Węgiel, prezentującej pieśni Èdith Piaf, Jacques a Brela, Czesława Niemena z towarzyszeniem Orkiestry Straussowskiej Obligato pod dyrekcją Jerzego Sobeńki. W godzinach popołudniowych wystąpił zespół Tango Argentino z udziałem argentyńskiego śpiewaka Carlosa Roues a, który przyleciał specjalnie na nasze Spotkanie. Piosenki włoskie śpiewał znany nam z innych spotkań Marco Bocchino. Wystąpił również nasz kolega mgr farm. Mirosław Kalisiewicz i zespół Hamak Band Anti-Age Music. Niestety pogoda pokrzyżowała plany i po południu sporo osób przestraszyło się deszczu i opuściło spotkanie. Z powodu burzy nie odbył się występ Piotra Kupichy z zespołem FEEL. Równolegle z tymi atrakcjami odbył się turniej piłki siatkowej o puchar Prezesa Okręgowej Izby Aptekarskiej w Warszawie. W turnieju wzięły udział cztery drużyny: kolegów z Warszawy, Siedlec, z hurtowni Hurtap oraz samorządu lekarskiego. Po zaciekłych bojach puchar zdobyła drużyna z hurtowni Hurtap. Zorganizowany został również konkurs dla aptekarzy. Eliminacje odbywały się w kawiarence wiedeńskiej obok pałacu, a finał na dużej scenie. Chętni mogli zwiedzać Pawilon Królewski, miejsce wypoczynku Króla Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 11

Stanisława Augusta Poniatowskiego, a w oranżerii wystawę prac Franciszka Maśluszczaka. Po spotkaniu miło było wysłuchać pozytywnych ocen uczestników i próśb o kontynuowanie w przyszłym roku. * * * Maria Głowniak Sportowe zmagania w ramach 7 Plenerowego Spotkania Aptekarzy Mazowsza Na tego typu spotkaniu nie mogło zabraknąć akcentów sportowych! W trakcie imprezy można było postrzelać do celu z łuku, co jest już tradycją Spotkań. Dzięki uprzejmości pani dr Krystyny Anioł-Strzyżewskiej z Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie można było również nauczyć się grać w ringo na rozstawionym w tym celu specjalnym boisku. Niewiele osób wie, że ringo jest sportem rdzennie polskim. Gra ta została bowiem wymyślona w jednej z zajezdni autobusowych w latach 50- tych XX wieku. Po kilku godzinach nauki i treningu odbył się turniej, poprowadzony przez panią dr Strzyżewską, która jest zagorzałą zawodniczką i propagatorką tego sportu. Zawody te zdecydowanie zdominowali zawodnicy z delegatury siedleckiej, zajmując całe podium! Gratulujemy im więc serdecznie! Na Spotkaniu nie mogło oczywiście zabraknąć siatkówki! Zawody o Puchar Prezesa OIA w Warszawie odbywały się bowiem na większości Spotkań, organizowanych w poprzednich latach. W tym roku zadanie organizacji tych zawodów spadło na moje barki. Po kilku wizytach w Jabłonnej i wybraniu odpowiedniego miejsca, nadającego się do gry w siatkówkę oraz znalezieniu firmy, która w ten długi weekend podjęła się rozstawienia i odpowiedniego przygotowania boiska, nie pozostało mi nic innego poza modlitwą o dobrą pogodę. Prośby moje zostały wysłuchane, bowiem turniej w całości udało się rozegrać praktycznie bez kropli deszczu, co w tym dniu było prawdziwym szczęściem. Do zawodów przystąpiły łącznie 4 drużyny w następujących składach: Delegatura Siedlecka Jolanta Klimowicz (kapitan), Ewa Bareja, Tomasz Sidorczak, Katarzyna Szumowska, Marcin Szumowski, Stanisław Żołnierski; Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie Krzysztof Makuch (kapitan), Jerzy Leszczyński, Wojciech Koper, Kuba Strzyżewski; Hurtap Łęczyca Filip Olejniczak (kapitan), Stanisław Olejniczak, Sebastian Gajlewicz, Marcin Żychoń oraz OIA w Warszawie Przemysław Kiszka (kapitan), Tomasz Bala, Marcin Cmiel, Przemysław Morawski, Piotr Rybarczyk. Tegoroczny turniej odbył się na placu o rozmiarach 12 Biuletyn Informacyjny nr 3/2013

boiska do siatkówki plażowej, przy czym drużyny były czteroosobowe. Mecze toczyły się do dwóch wygranych setów, każdy set do 25 punktów. W przypadku remisu przewidziany był tie-break do 15 punktów. Zawody zdecydowałem się przeprowadzić w systemie każdy z każdym, aby drużyny mogły rozegrać równą ilość spotkań. Po wytrwałej i zaciekłej walce, prowadzonej oczywiście w duchu fair-play, czwarte miejsce zajęła drużyna z Siedlec. Na trzecim stopniu podium stanęła reprezentacja naszych kolegów z Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie. W ostatnim spotkaniu turnieju na przeciwko siebie stanęły dwie niepokonane dotychczas drużyny: Hurtapu Łęczyca i OIA w Warszawie. Byliśmy zatem świadkami potyczki, którą śmiało określić można mianem meczu finałowego. Po bardzo zaciętej walce, rozstrzygniętej dopiero w tie-breaku oraz przypłaconej kontuzją jednego z naszych zawodników, drużyna Okręgowej Izby Aptekarskiej musiała uznać wyższość przeciwnika, zajmując drugie miejsce. Puchar Prezesa OIA w Warszawie w tym roku trafił zatem w ręce drużyny Hurtapu Łęczyca. Gratujemy! I obiecujemy rewanż przy najbliższej okazji. Jak na dobry turniej przystało nie zabrakło też kibiców! Szczególnie widoczni i słyszalni byli fani drużyny z Delegatury Siedleckiej! Silna grupa, wyposażona w różnego rodzaju pompony, trąbki i tuby bardzo dzielnie wspomagała dopingiem swoją ulubioną drużynę. Jerzy Żabiński sędzia główny Na zdjęciu nasza drużyna od lewej: - Marcin Cmiel (3), - Przemysław Morawski (8), - Piotr Rybarczyk (7) kontuzjowany, - Tomasz Bała (9), - Przemysław Kiszka (5) klęczy. Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 13

I Konkurs Aptekarski Jabłonna 2013 VII Plenerowe Spotkanie Aptekarzy Mazowsza obfitowało w moc atrakcji zarówno tych dla ducha, w postaci występów artystycznych, jak i dla ciała, takich jak zmagania sportowe. Po raz pierwszy w historii naszych spotkań plenerowych organizatorzy postanowili zaproponować również gimnastykę dla umysłu aptekarskiego, czyli I Konkurs Aptekarski. Konkurs, jak na poważne przedsięwzięcie przystało, składał się z dwóch etapów: pierwszego eliminacyjnego, polegającego na wypełnieniu formularza zawierającego 30 pytań, oraz drugiego finałowego, z udziałem trójki farmaceutów, którzy najlepiej wypełnili formularz eliminacyjny. Musieli oni zmagać się z kolejnymi pytaniami, związanymi z naszym zawodem na dużej scenie, przed szerokim audytorium. Konkurs cieszył się dużym zainteresowaniem. Prowadzący zebrali kilkadziesiąt wypełnionych formularzy eliminacyjnych, a pomimo psikusów pogodowych, finalistom kibicowała i podtrzymywała na duchu duża grupa aptekarzy. Finalistami I Konkursu Aptekarskiego zostali: mgr farm. Wanda Kaluszkiewicz, mgr farm. Małgorzata Węgrzynowska oraz mgr farm. Przemysław Skrzypkowski. Seria pytań finałowych wyłoniła zwycięzcę, którym został pan Przemysław Skrzypkowski. Nie mogę również nie wspomnieć o nagrodzie, o którą walczyli uczestnicy konkursu była nią Farmakopea Polska XI wraz z Suplementem, ufundowana przez Izbę. Wszyscy finaliści konkursu zostali również uhonorowani na wzór zmagań Formuły I butelkami szampana oraz upominkami. Finalistom i zwycięzcy konkursu jeszcze raz gratuluję wiedzy oraz hartu ducha, potrzebnego podczas występów na tak dużej scenie. A mnie, jako odpowiedzialnemu za przygotowanie oraz poprowadzenie konkursu, pozostaje mieć nadzieję, że był on ciekawą propozycją dla uczestników i w przyszłości stanie się stałym punktem naszych spotkań integracyjnych. Michał Byliniak 14 Biuletyn Informacyjny nr 3/2013

Uroczyste otwarcie Apteki Szkoleniowej Wydziału Farmaceutycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. 23 maja 2013 roku otwarta została nowoczesna Apteka Szkoleniowa Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej. W uroczystości, której gospodarzem był Dziekan dr hab. Piotr Wroczyński, uczestniczył Rektor prof. Marek Krawczyk i Prorektor prof. Renata Górska. Na otwarcie apteki przybyli także: wiceprezes Naczelnej Izby Aptekarskiej dr Marek Jędrzejczak, wiceprezes Naczelnej Izby Lekarskiej dr Konstanty Radziwiłł, prezes Warszawskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej pani Alina Fornal, przedstawiciele władz wydziałów naszej Uczelni i uczelni medycznych z Krakowa i Lublina, reprezentanci Departamentu Polityki Lekowej Ministerstwa Zdrowia, Głównego Inspektora Farmaceutycznego oraz Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego. Obecny był były Dziekan Wydziału Farmaceutycznego prof. Marek Naruszewicz, który znacząco przyczynił się do powstania Apteki Szkoleniowej, Kanclerz Małgorzata Kozłowska oraz wielu kierowników katedr i zakładów. Podczas uroczystości Dziekan dr hab. Piotr Wroczyński podkreślał, że to przełomowy dzień w jakości kształcenia farmaceutów w Wydziale. To znakomite narzędzie dydaktyczne mówił Dziekan, zwracając uwagę na rolę nauczania opieki farmaceutycznej i farmacji klinicznej, a także na unikalny, autorski System Indywidualnej Opieki Farmaceutycznej SIOF-WUM oraz program szkoleniowy do dokumentowania opieki farmaceutycznej. Cieszę się, że dzisiaj, po blisko 20 latach od pomysłu, idea utworzenia Apteki Szkoleniowej staje się faktem. [ ] Opieka Farmaceutyczna i Farmacja Kliniczna to przedmioty, które stanowią główne kierunki nauczania farmacji w Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych. Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 15

Inwestycja ta daje możliwość nauczania i praktycznego wprowadzania założeń systemu opieki farmaceutycznej, czyli opieki farmaceuty-aptekarza nad pacjentem. System znany jest nie tylko z innych uczelni krajowych, ale sprawdził się również w krajach Europy Zachodniej. [ ] Dzięki Aptece możliwe będzie szkolenie studentów poprzez prowadzenie symulacji pracy w aptece ogólnodostępnej. W tych wspaniałych warunkach studenci, pod opieką nauczycieli akademickich, będą mogli w praktyce przećwiczyć poszczególne zadania i czynności aptekarskie oraz będą mogli sprawdzić i zastosować wiedzę zdobytą podczas zajęć teoretycznych. [ ] Nasi studenci zyskują lepsze warunki kształcenia, nauczyciele akademiccy nowe narzędzie do przekazywania wiedzy kolejnym rocznikom przyszłych farmaceutów mówił podczas uroczystości Rektor prof. Marek Krawczyk. O znaczeniu nowej inwestycji dla jakości kształcenia farmaceutów mówił prof. Edmund Sieradzki kierownik Zakładu Farmacji Stosowanej. Prof. Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska kierownik Zakładu Opieki Farmaceutycznej podkreślała konieczność współpracy lekarzy i farmaceutów w opiece nad pacjentem, a także zwracała uwagę na rangę zawodu farmaceuty. Wagę otwarcia Apteki Szkoleniowej w Wydziale podkreślali w swoich wystąpieniach także wiceprezes Naczelnej Izby Aptekarskiej dr Marek Jędrzejczak i prezes Warszawskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej pani Alina Fornal. Podczas otwarcia odbyło się również zwiedzanie Apteki Szkoleniowej i prezentacja przez prof. Małgorzatę Kozłowską-Wojciechowską i mgr Piotra Merksa autorskiego Systemu Indywidualnej Opieki Farmaceutycznej SIOF- WUM oraz programu szkoleniowego do dokumentowania opieki farmaceutycznej. Czym jest system indywidualnej opieki farmaceutycznej SIOF-WUM? System SIOF to budowany w oparciu o definicje opieki farmaceutycznej system nowoczesnych usług aptecznych, począwszy od podstawowych po zaawansowane. System ten będzie stanowił ustandaryzowanie i rozszerzenie obecnie obowiązujących usług aptecznych wynikających z Ustawy Prawo Farmaceutyczne oraz Ustawy o Izbach Aptekarskich. Badania nad SIOF prowadzone są w Zakładzie Opieki Farmaceutycznej, kierowanym przez prof. dr hab. n. med. Małgorzatę Kozłowską-Wojciechowską od roku 2011, w ramach tematu rozprawy doktorskiej mgr farm. Piotra Merksa. Części wyników pracy, będących podstawą do stworzenia systemu SIOF- WUM, zostały zaprezentowane w Wielkiej Brytanii w 2012 roku, a ostateczne wyniki 3 letnich badań zostaną zaprezentowane na konferencji FIP w Dublinie w tym roku. 16 Biuletyn Informacyjny nr 3/2013

Zapotrzebowanie na usługi zostało przebadane na grupie 1300 pacjentów w Polsce i Wielkiej Brytanii. Usługi wchodzące w skład SIOF powinny być oferowane w polskich aptekach w celu realizowania podstawowych zadań opieki farmaceutycznej, których najważniejszym odbiorcą jest pacjent. Całość działań jest dokumentowana przez nowoczesny system Dokumentacji Medycznej Pacjenta (DMP), będący projektem Wydziału Farmaceutycznego, przedstawionym na otwarciu apteki szkoleniowej na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym w dniu 23 maja 2013 roku. System opieki farmaceutycznej SIOF jest systemem łączącym wszystkie osiągnięcia w tej dziedzinie poczynione w Polsce, który miejmy nadzieję stanie się centralną platformą integrującą opiekę farmaceutyczna w naszym kraju. Jednym z dodatkowych elementów nowoczesnego systemu, o którym wspomniał mgr farm. Piotr Merks, jest wsparcie działań Głównego Inspektora Farmaceutycznego, poprzez możliwość wbudowania do platformy systemu autoryzacji leków, czyli zapobiegania wprowadzeniu do obrotu leków zafałszowanych. Apteka szkoleniowa Część szkoleniowa apteki Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 17

Apteka Szkoleniowa Wydziału Farmaceutycznego to ponad 100 m 2 powierzchni, która obejmuje salę obsługi z trzema stanowiskami i salę wykładową oraz pokój konsultacji. Zastosowane rozwiązania, pozwalają na rejestrację obrazu w sali obsługi i przekazywanie go do sali wykładowej. Najnowocześniejsza apteka w Polsce zbudowana jest w oparciu o model fińsko-brytyjsko-australijski. Ekspedycja w aptece. Apteka wyposażona jest w polskie systemy komputerowe typu EPOS: Kamsoft, Amax do obsługi pacjenta oraz realizacji recept. Jednym z najnowocześniejszych elementów apteki jest program do dokumentowania opieki farmaceutycznej wraz z wbudowanymi standardami dla pracy farmaceutów, a także pierwsza kompleksowa baza pacjenta umieszczona na centralnym serwerze WUM. W aptece wprowadzony został w pełni zintegrowany system Dokumentacji Medycznej Pacjenta (DMP) do sprawowania szeroko pojmowanej opieki farmaceutycznej oraz doskonalenia wiedzy klinicznej naszych przyszłych absolwentów oraz uczestniczących w szkoleniach ciągłych i specjalizacjach farmaceutów. Dzięki tej platformie będziemy mogli prowadzić najwyższej jakości zajęcia z farmacji klinicznej. System do edukacji jest najwyższej klasy narzędziem edukacyjnym, z którego korzystają uniwersytety m. in. w Wielkiej Brytanii, Australii oraz Emiratach Arabskich. Przeprowadzenie inwestycji zostało sfinansowane ze środków własnych Uczelni. Piotr Merks 18 Biuletyn Informacyjny nr 3/2013

Spotkanie prezesów okręgowych rad aptekarskich z głównym Inspektorem Farmaceutycznym i wojewódzkimi inspektorami farmaceutycznymi Na zdjęciu (od lewej): dyrektor Departamentu Nadzoru GIF Barbara Walenciuk, Główny Inspektor Farmaceutyczny Zofia Ulz, prezes NRA Grzegorz Kucharewicz, wiceprezes NRA Marek Jędrzejczak i sekretarz NRA Tadeusz Bąbelek 4 lipca 2013 r. w Pałacu Prymasowskim w Warszawie odbyło się spotkanie Głównego Inspektora Farmaceutycznego Zofii Ulz i wojewódzkich inspektorów farmaceutycznych z przedstawicielami samorządu aptekarskiego. Naczelną Radę Aptekarską reprezentowali: prezes NRA dr Grzegorz Kucharewicz, wiceprezesi NRA dr Marek Jędrzejczak i Michał Pietrzykowski, sekretarz NRA dr Tadeusz Bąbelek i skarbnik NRA Krzysztof Przystupa, a okręgowe rady aptekarskie ich prezesi. Spotkanie, zorganizowane z inicjatywy prezesa Naczelnej Rady Aptekarskiej Grzegorza Kucharewicza, poświęcone było problemom związanym z przestrzeganiem przepisów, dotyczących zakazu reklamy aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności przepis art. 94a ustawy Prawo farmaceutyczne został wprowadzony w obecnym brzmieniu przez ustawę z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, która weszła w życie 1 stycznia 2012 r. Na ten sam temat przedstawiciele Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej i samorządu aptekarskiego dyskutowali również 1 czerwca 2012 r. w Święcicach koło Warszawy. W komunikacie wystosowanym po tym spotkaniu podkreślono, że w opinii Głównego Inspektora Farmaceutycznego programy lojalnościowe spełniają przesłanki reklamy apteki bądź jej działalności. Ponadto wskazano, że wszelkie działania w zakresie nieprzestrzegania przepisów dotyczących zakazu reklamy aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności, noszące cechy reklamy i mogące skutkować zwiększeniem sprzedaży poprzez nakłanianie potencjalnych klientów do zakupów w konkretnych aptekach i punktach aptecznych, po wnikliwej i indywidualnej analizie będą kon- Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 19

sekwentnie karane na podstawie art. 94a i art. 129b ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne, zgodnie z kompetencjami wojewódzkich inspektorów farmaceutycznych. Otwierając tegoroczne spotkanie, prezes NRA Grzegorz Kucharewicz powiedział, że do Naczelnej Izby Aptekarskiej i okręgowych izb aptekarskich nadal napływają liczne sygnały o działaniach naruszających przepisy dotyczące zakazu reklamy aptek. Pisma informujące o tych naruszeniach wysyłane są bezzwłocznie do Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego i Ministerstwa Zdrowia. Samorząd aptekarski zdecydowanie sprzeciwia się wszelkim akcjom promocyjno-reklamowym (programom lojalnościowym), wykorzystującym ideę opieki farmaceutycznej do działań sprzecznych z obowiązującym prawem. Zgodnie ze stanowiskiem Naczelnej Rady Aptekarskiej z 21 listopada 2012 r., zakaz reklamy dotyczy materiałów reklamowych w formie plakatu, gazetki reklamowej, ogłoszenia, programu lojalnościowego, napisów umieszczonych wewnątrz lub na zewnątrz apteki lub punktu aptecznego, w tym napisów wykorzystujących własne nazwy apteki, jeżeli posiadają cech reklamy. Prezes NRA przypomniał, że przepisy jednoznacznie zabraniają reklamy aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności, wskazując jednocześnie, że nie stanowi reklamy informacja o lokalizacji i godzinach pracy tych placówek ochrony zdrowia publicznego. Przepis ten jest jasny i nie wymaga zmian ani jakichś szczególnie skomplikowanych działań interpretacyjnych. Prezes Grzegorz Kucharewicz wyraził przekonanie, że wojewódzcy inspektorzy farmaceutyczni będą podejmowali zdecydowane i skuteczne działania, do których zobowiązuje ich art. 94a i art. 129b ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne. Główny Inspektor Farmaceutyczny Zofia Ulz podkreśliła, że w sądach zapadło już około 50 wyroków w sprawach dotyczących naruszenia przepisów zakazujących reklamy aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności. We wszystkich sprawach sądy podzieliły stanowisko Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej. Istotne są orzeczenia, z których wynika, że karę pieniężną można nałożyć także wówczas, gdy jeszcze przed wydaniem decyzji przez Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego przedsiębiorca zaprzestał prowadzenia reklamy apteki. Główny Inspektor Farmaceutyczny Zofia Ulz przypomniała też, że w komunikacie GIF z 8 kwietnia 2013 r., dostępnym na stronie internetowej (www.gif.gov.pl), wyjaśniono, czym jest opieka farmaceutyczna, o której mowa w art. 2a ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 19 kwietnia 2001 r. o izbach aptekarskich. We wspomnianym komunikacie Główny Inspektor Farmaceutyczny wskazuje: ( )cechą opieki farmaceutycznej jest współpraca pomiędzy farmaceutą, pacjentem i lekarzem, w celu zapewnienia odpowiedniej farmakoterapii i powinna być świadczona przez każdego farmaceutę. Tymczasem oferowane programy lojalnościowe, które zostały zakwestionowane przez wojewódzkich inspektorów farmaceutycznych, 20 Biuletyn Informacyjny nr 3/2013

sprowadzały się do naliczania kolejnych punktów za dokonane zakupy i możliwości ich wymiany na nagrody, co trudno uznać za opiekę farmaceutyczną, o której mowa w ustawie o izbach aptekarskich( ). Podczas spotkania w Pałacu Prymasowskim Biuro Prawne Naczelnej Izby Aptekarskiej przypomniało, że od początku obowiązywania ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, prezentuje stanowisko, zgodnie z którym umieszczanie w nazwie apteki elementów reklamujących aptekę lub jej działalność narusza zakaz zawarty w art. 94a ust. 1 zd. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne. Prawnicy NIA wskazali między innymi, że nazwa apteki, pomimo że swobodnie kształtowana przez przedsiębiorcę, nie może prowadzić do naruszenia lub obejścia obowiązującego prawa, w tym zakazu reklamowania aptek i ich działalności, zawartego w art. 94a ust. 1 zd. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne. Biuro Prawne NIA podniosło, że wydawanie zezwoleń na prowadzenie aptek, których nazwy zawierają elementy o charakterze reklamowym, jest działaniem naruszającym obowiązujące przepisy prawa, a decyzje administracyjne (zezwolenia) są dotknięte poważną wadą prawną. Prawnicy NIA jednoznacznie zaznaczyli, że w ich opinii kwestia zgodności nazwy apteki z obowiązującym prawem musi być rozstrzygnięta na etapie wydawania zezwolenia albo na etapie zmiany zezwolenia polegającej na zmianie nazwy apteki. Przedstawiciele Głównego Inspektora Farmaceutycznego podzielili pogląd, Wojewódzcy Inspektorzy Farmaceutyczni na spotkaniu w Pałacu Prymasowskim że stosowanie przez podmiot prowadzący funkcjonującą aptekę nazwy apteki zawierającej elementy reklamy apteki lub jej działalności stanowi naruszenie art. 94a ust. 1 zd. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne. Podczas spotkania ustalono, że Główny Inspektor Farmaceutyczny i prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej wystosują wspólny komunikat skierowany do aptekarzy. Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 21

Wroc aw, 02.07.2013r. Informacja Departamentu Spraw Zagranicznych NRA Koordynator Departamentu mgr farm. Piotr Bohater Mar e apteczne na leki refundowane w krajach cz onkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu 1. Projekt za Ministerstwa Zdrowia nowelizacji ustawy refundacyjnej Jedn z najwa niejszych zmian w ustawie refundacyjnej by o wprowadzenie od pierwszego stycznia 2012r. jednakowych cen i odp atno ci za wydawane leki refundowane w ka dej polskiej aptece. Niestety, wprowadzeniu tego tak bardzo oczekiwanego przez rodowisko aptekarskie zapisu towarzyszy o wej cie w ycie nowego, bardzo niekorzystnego dla aptek, systemu naliczania mar aptecznych tylko do limitu refundacji. Poniewa tego typu system naliczania mar aptecznych nie jest stosowany w adnym kraju europejskim, w Dolno skiej Izbie Aptekarskiej przeprowadzone zosta y ju w po owie 2011r. wnikliwe symulacje konsekwencji wej cia w ycie nowego systemu naliczania mar aptecznych, które by y oparte na podstawie realnych danych przekazanych przez kilkadziesi t dolno skich aptek. Alarmuj ce wyniki tych symulacji zosta y opublikowane na stronie internetowej DIA we wrze niu oraz w pa dzierniku 2011r.. Dok adne obliczenia pokaza y, e miesi czny spadek przychodu wynikaj cego z wydanych leków refundowanych w przeci tnej dolno skiej aptece b dzie wynosi oko o 4-5 tysi cy z otych, a rednia mar a apteczna na leki refundowane spadnie do bardzo niskiego poziomu oko o 14%. Kolejne symulacje wykonane w Dolno skiej Izbie aptekarskiej w drugiej po owie 2011r. oraz na pocz tku 2012r. potwierdzi y nasze obawy, e nowy system naliczania mar aptecznych b dzie mia bardzo niekorzystny wp yw na kondycj ekonomiczn polskich aptek. Po opublikowaniu wyników oblicze wykonanych w DIA w roku 2011 wielu cz onków naszego samorz du ignorowa o nasze ostrze enia. Cz sto spotykali my si te z zarzutami, e musieli my si pomyli i bezpodstawnie straszymy rodowisko aptekarskie. Jednak dzisiaj mo na ju stwierdzi jednoznacznie, e wykonane z najwi ksz staranno ci symulacje w Dolno skiej Izbie Aptekarskiej by y wyj tkowo dok adne, a poprawno naszych oblicze dopiero po up ywie roku potwierdzili analitycy IMS Health, informuj c, e rednia mar a apteczna na leki refundowane w Polsce w roku 2012 spad a do poziomu 13,5%. W dniu 29 kwietnia 2013r. Ministerstwo Zdrowia opublikowa o projekt za do projektu ustawy o zmianie ustawy o refundacji leków, rodków spo ywczych specjalnego przeznaczenia ywieniowego oraz wyrobów medycznych i niektórych innych ustaw z dnia 22 Biuletyn Informacyjny nr 3/2013

19.04.2013r. Niestety, w opublikowanym projekcie nie ma adnych propozycji zmiany systemu naliczania mar aptecznych. W punkcie 1.1.2 wy ej wymienionego projektu jako jeden z celów ustawy refundacyjnej wskazane zosta o zapewnienie stabilno ci finansowej systemu, a autorzy tego dokumentu stwierdzili, e cel ten zosta ju osi gni ty. Nie mo emy zgodzi si z tym stwierdzeniem, poniewa apteki s bardzo wa nym elementem systemu dystrybucji produktów leczniczych w Polsce i wprowadzenie bardzo niekorzystnego systemu naliczania mar aptecznych od 1 stycznia 2012r., którego efektem by o drastyczne obni enie redniej mar y aptecznej na leki refundowane, spowodowa o bardzo powa ne trudno ci finansowe w wi kszo ci polskich aptek. Wed ug danych hurtowni farmaceutycznych oraz IMS Health kilka tysi cy aptek znalaz o si na skraju upad ci. Ponadto, w ostatnim akapicie punktu 1.1 znalaz o si stwierdzenie, e zmniejszenie wydatków na refundacj w 2012r. w porównaniu do roku poprzedzaj cego to wynik obni enia cen leków, w konsekwencji równie limitów finansowania. Nale y podkre li, e w ogromnej cz ci obni ki te zosta y spowodowane wprowadzeniem bardzo niskich mar aptecznych na leki refundowane, które dla wielu leków s nawet ni sze ni mar a hurtowa. Przedstawiony projekt nowelizacji powinien zawiera zmiany systemu naliczania mar aptecznych, aby rednia mar a apteczna na leki refundowane w Polsce by a porównywalna ze redni mar apteczn w krajach Unii Europejskiej (czyli oko o 20% - 25%). Batalia samorz du aptekarskiego o wzrost mar aptecznych b dzie wyj tkowo trudna w obecnej sytuacji bud etowej Polski i musimy wykorzysta wszystkie mo liwe argumenty dla poparcia naszego stanowiska. Wa nym argumentem b dzie porównanie redniej mar y aptecznej na leki refundowane w Polsce z analogicznymi poziomami mar w krajach Unii Europejskiej. W roku 2012 po wi ci em wiele miesi cy intensywnej pracy w ramach Grupy Farmaceutycznej Unii Europejskiej (PGEU), aby opracowa jak najbardziej dok adn baz danych dotycz systemów naliczania mar aptecznych w poszczególnych krajach europejskich i przedstawi cz onkom naszego samorz du wnikliw i najbardziej aktualn informacj w tym zakresie. Aby zachowa jak najwi ksz przejrzysto i u yteczno tego opracowania w staraniach naszego samorz du o zwi kszenie mar aptecznych w Polsce wybra em do analizy najbardziej reprezentatywne kraje zarówno z obszaru tzw. Starej Unii - Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Niemcy, Portugalia, Szwecja, ochy, Wielka Brytania - lub krajów z obszaru wolnego handlu w Europie Szwajcaria i Norwegia - jak i najbardziej reprezentatywne nowe kraje cz onkowskie Unii Europejskiej Bu garia, Czechy, Estonia, Litwa, Rumunia, W gry. W sumie analiza zosta a wykonana na podstawie danych z 21 krajów europejskich. Dla zachowania przejrzysto ci analizy pomini te zosta y bardzo specyficzne systemy naliczania mar aptecznych w niektórych bardzo ma ych krajach europejskich takich jak np. Luksemburg czy Malta oraz w krajach tzw. by ej Jugos awii Chorwacji, S owenii i Macedonii. 2. Mar e apteczne na leki refundowane w krajach UE oraz EFTA W wi kszo ci krajów europejskich podstawowym ród em przychodów apteki jest mar a detaliczna, któr apteka realizuje przy wydawaniu leków. Do tych krajów nale : Austria, Bu garia, Czechy, Estonia, Finlandia, Francja, Hiszpania, Litwa, Portugalia, Biuletyn Informacyjny nr 3/2013 23