BERNARD SESBOÜÉ SŁOWO ZBAWIENIA SPIS TREŚCI Wykaz skrótów Prezentacja (B. Sesboüé SJ) FAZA PIERWSZA. OD POCZĄTKÓW DO SOBORU TRYDENCKIEGO. APOLOGIA WIARY I METODA DYSKURSU DOGMATYCZNEGO (B. Sesboüé SJ) Rozdział pierwszy. Apologia wiary i dyskurs chrześcijański w epoce patrystycznej I. Apologia wiary 1. Uzasadnienie wiary w II i III wieku 2. Uzasadnienie wiary w Kościele konstantyńskim II. Normy i metodologia dowodu wiary 1. Trzy pierwsze stulecia przed Soborem Nicejskim 2. Logika i metoda dyskursu wiary w IV wieku na Wschodzie 3. Augustyn i łacinnicy: od autorytetów do argumentów III. Dogmatyczny autorytet soborów 1. Koncepcja dogmatu 2. Sobory powszechne Rozdział drugi. Wykład wiary i apologia w średniowieczu I. Okres scholastyki: kwestie i argumenty 1. Nowy kontekst kulturowy: od szkół do uniwersytetów 2. Nowe metody teologiczne 3. Dalszy ciąg nowego rozumienia wiary: ku teologii jako nauce 4. Regulacja wiary w średniowieczu II. Opracowanie nowych treści doktrynalnych 1. Poznanie Boga 2. Objawienie 3. Teologia wiary III. Apologia wiary i dyskurs przeciw heretykom i poganom 1. Pierwsze zarysy apologii wiary 2. Średniowiecze wobec heretyków 3. Poganie w średniowieczu 4. Żydzi i muzułmanie. Misje FAZA DRUGA. OD SOBORU TRYDENCKIEGO DO II SOBORU WATYKAŃSKIEGO: NOWA EPOKA W TEOLOGII. OD APOLOGETYKI DO POJAWIENIA SIĘ ŻYWEGO MAGISTERIUM (B. Sesboüé SJ) Rozdział trzeci. Pisma, tradycje i dogmaty na Soborze Trydenckim I. Recepcja Symbolu wiary
II. Recepcja ksiąg świętych i tradycji 1. Kontestacja reformacji: zasada biblijna 2. Dekret Sacrosancta (sesja 4) 3. Dekret dotyczący Wulgaty III. Koncepcje dogmatyczne na Soborze Trydenckim 1. Wiara i herezja 2. Dogmaty, definicje i kanony z anatemą 3. Wiara i obyczaje 4. Autorytet dogmatyczny Soboru Trydenckiego IV. Melchior Cano i miejsca teologiczne 1. Dziesięć miejsc teologicznych 2. Zwrot wprowadzony do teologii przez Melchiora Cano Rozdział czwarty. Dogmat i teologia w czasach współczesnych I. Trydentyzm doktrynalny w XVII i XVIII wieku 1. Ku pojawieniu się Żywego Magisterium 2. Interpretacja teologiczna Soboru Trydenckiego II. Wiara w starciu z rozumem oświeceniowym 1. Nowy kontekst kulturowy 2. Nauka teologiczna i apologetyka w czasach współczesnych 3. Teologia naturalna i objawienie nadprzyrodzone 4. Doktryna aktu wiary III. Ewolucja pojęć dogmatycznych i narodziny nowoczesnego Magisterium w XIX wieku 1. Dogmat, encykliki i Magisterium 2. Ewolucja teologii FAZA TRZECIA. OD I SOBORU WATYKAŃSKIEGO DO LAT PIĘĆDZIESIĄTYCH: OBJAWIENIE, WIARA I ROZUM, NATCHNIENIE, DOGMAT I NIEOMYLNOŚĆ MAGISTERIUM (Chr. Theobald) Rozdział piąty. Stopniowa dogmatyzacja fundamentów wiary I. Od treści wiary do jej formy 1. Nie zaspokojone oświecenie 2. Zagrożone fundamenty społeczeństwa 3. Dogmatyzacja fundamentów wiary II. Kontekst historyczny staje się miejscem teologicznym 1. Kontekst historyczny 2. Historia jako genealogia współczesnych błędów 3. Świadomość historyczna a historia dogmatu III. I Sobór Watykański i jego konstytucje 1. Zwołanie, przygotowanie i przebieg 2. Dwie konstytucje I Soboru Watykańskiego 3. Dwa zakończenia niedokończonego soboru 4. Po soborze: seria kryzysów Rozdział szósty. Konstytucja dogmatyczna Dei Filius I Soboru Watykańskiego I. Prolog albo genealogia systemu 1. Metoda opatrzności 2. Ocena współczesności
3. Kościół, Matka i nauczycielka ludów II. Rozdział pierwszy: Bóg, Stwórca wszystkiego 1. Istnienie i istota Boga 2. Nauka o stworzeniu 3. Nauka o opatrzności III. Rozdział drugi: objawienie 1. Naturalne poznanie Boga 2. Objawienie nadprzyrodzone 3. Podwójna konieczność objawienia nadprzyrodzonego 4. Miejsce objawienia: Pismo i tradycje 5. Natchnienie ksiąg świętych 6. Od Pisma i tradycji do Magisterium eklezjalnego IV. Rozdział trzeci: wiara 1. Struktura wiary 2. Rola Kościoła w akcie wiary V. Rozdział czwarty: wiara i rozum 1. Dwa porządki poznania 2. Możliwości i ograniczenia teologii 3. Żadnej sprzeczności między rozumem a wiarą 4. Wzajemna pomoc wiary i rozumu 5. Prawda wiary i dogmaty Kościoła VI. Recepcja i ocena dogmatyczna Rozdział siódmy. Pierwsza Konstytucja dogmatyczna o Kościele Chrystusowym Pastor Aeternus I Soboru Watykańskiego I. Struktura Konstytucji 1. Stawka tekstu 2. Trzy pierwsze rozdziały II. Rozdział czwarty: nieomylne nauczanie rzymskiego papieża 1. Cztery najważniejsze punkty debaty 2. Argument tradycji 3. Nieomylność papieska i konsensus w Kościele 4. Skuteczność zbawcza i charyzmat prawdy 5. Definicja w ścisłym pojęciu III. Recepcja i ocena dogmatyczna 1. Okres posoborowy 2. Recepcja długoterminowa Rozdział ósmy. Kwestia biblijna od doktryny Providentissimus Deus do recepcji egzegezy historyczno-krytycznej przez Divino afflante Spiritu I. Prehistoria kwestii biblijnej 1. Hermeneutyka ogólna i hermeneutyka szczegółowa 2. Metoda historyczna 3. Rozdzielenie egzegezy Starego i Nowego Testamentu 4. Teologiczno-polityczny aspekt egzegezy historyczno-krytycznej 5. Skomplikowana geografia stanowisk II. Stanowiska zajmowane przez magisterium rzymskie w XIX wieku 1. Doktryna biblijna encykliki Providentissimus 2. Egzegeza pomiędzy hermeneutyką a krytyką III. Magisterium rzymskie w pierwszej połowie XX wieku
1. Doktryna biblijna Spiritus paraclitus 2. Pojawienie się tekstu i jego interpretacja teologiczna 3. Doktryna biblijna w Divino Afflante Spiritu Rozdział dziewiąty. Czym jest dogmat? Kryzys modernistyczny i jego reperkusje w systemie doktrynalnym katolicyzmu I. Historia dogmatów 1. Adolf von Harnack 2. Joseph Tixeront 3. Ernst Troeltsch II. Kwestie teologii fundamentalnej 1. Problem epistemologiczny 2. Objawienie i dogmat 3. Teoria rozwoju 4. Co to jest dogmat? III. Interwencje Magisterium rzymskiego 1. Portret pamięciowy modernisty 2. W kogo wymierzona jest encyklika? 3. Kultura katolicka i nowoczesne społeczeństwo 4. Konkluzja Rozdział dziesiąty. Rozum i państwo. Od kanonizacji tomizmu do afirmacji boskiego fundamentu prawa I. Encyklika Aterni Patris 1. Zasada 2. Historia filozofii i Doktor Anielski 3. Ocena II. Filozofia chrześcijańska i fundamenty społeczeństwa 1. Leonińska wizja porządku ogólnego 2. Kwestia społeczne i teologia fundamentalna 3. Trzecia faza kryzysu modernistycznego III. Trudność doktrynalnego uznania świeckiego wymiaru historii 1. Obecność w historii 2. Chrystus Król 3. Prawo naturalne Rozdział jedenasty. Encyklika Humani generis (1950) albo kres epoki dogmatyzacji fundamentalnej I. Odnowa teologiczna 1. Szkoły teologiczne 2. Powiązania z innymi nurtami odnowy 3. Środki dyscyplinarne II. Encyklika Humani generis 1. Struktura systemu 2. Rola Magisterium 3. Kwestie szczegółowe 4. Ocena 5. Przejście: kres i początek
FAZA CZWARTA. II SOBÓR WATYKAŃSKI I JEGO NASTĘPSTWA (B. Sesboüé i Chr. Theobald) Rozdział dwunasty. Sobór i duszpasterska forma doktryny (Chr. Theobald) I. Otwarcie 1. Nowy duch 2. Doktryna chrześcijańska 3. Jedność wszystkich chrześcijan i rodziny ludzkiej II. Cztery okresy soboru 1. Pierwsza sesja (11 października 8 grudnia 1962) 2. Prowadzenie sobory przez Pawła VI 3. Trzy ostatnie sesje soboru III. Policentryczna struktura Korpusu soborowego 1. Stopniowe powstawanie struktury korpusu 2. Problemy interpretacyjne IV. Fundamentalna oś 1. Hierarchia prawd i odpowiednie głoszenie słowa objawionego 2. Magisterium o charakterze nade wszystko duszpasterskim 3. Relacja Kościoła do innych i jego koncepcja człowieka Rozdział trzynasty. Komunikacja Słowa Bożego: Dei Verbum I. O samym objawieniu (rozdział pierwszy) 1. Preambuła (nr 1) 2. Objawienie: Bóg obcuje ze swymi przyjaciółmi (nr 2) 3. Objawienie i długa historia (nr 3) 4. Objawienie spełnione w Chrystusie (nr 4) 5. Wiara, odpowiedź człowieka na objawienie (nr 5) 6. Powrót do I Soboru Watykańskiego (nr 6) 7. Konkluzja II. O przekazywaniu Objawienia Bożego (rozdział drugi) 1. Apostołowie i ich następcy zwiastunami Ewangelii (nr 7) 2. Tradycja święta (nr 8) 3. Wzajemny stosunek tradycji i Pisma Świętego (nr 9) 4. Relacja Pisma i tradycji do Kościoła i Magisterium (nr 10) III. Pismo Święte, świadectwo objawienia (rozdziały trzeci i czwarty) 1. Od natchnienia do interpretacji Pisma Świętego (rozdział trzeci) 2. Chrześcijańska doktryna Starego Testamentu (rozdział czwarty) 3. Doktryna Nowego Testamentu (rozdział piąty) 4. Pismo Święte w życiu Kościoła (rozdział szósty) 5. Proces recepcji Rozdział czternasty. Kościół katolicki i inni : Wolność religijna i religie niechrześcijańskie (B. Sesboüé) I. Deklaracja o wolności religijnej Dignitatis humanae 1. Etapy redakcji 2. Poszukiwanie decydującego argumentu 3. Ogólna zasada wolności religijnej 4. Wolność religijna w świetle objawienia 5. Konsekwencje Deklaracji II. Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra Aetate
1. Geneza dokumentu 2. Najważniejsze twierdzenia Deklaracji 3. Skutki Deklaracji Rozdział piętnasty. II Sobór Watykański w próbie recepcji (Chr. Theobald) I. Czas recepcji 1. Recepcja kerygmatyczna i recepcja praktyczna 2. Próba definicji i periodyzacji II. Kwestia teologii fundamentalnej 1. Deklaracja Mysterium ecclesiae (1973) 2. Wyznanie wiary (1989) i Powołanie teologa w Kościele (1990) 3. Konkluzja Konkluzja ogólna Bibliografia ogólna Indeks najważniejszych tematów Indeks autorów i dzieł