rok CXXII nr 10 / październik 2014 Urok afrykańskich imion / Animatorzy misyjni Niedziela Misyjna / Różne są dary łaski

rok CXXII nr 10 / październik 2014 Urok afrykańskich imion / Animatorzy misyjni Niedziela Misyjna / Różne są dary łaski

Od Redakcji przedostatnią niedzielę października obchodzimy w Ko- W ściele Światowy Dzień Misyjny. Jest to wyjątkowa niedziela, ponieważ ma na celu rozpalenie w sercach wiernych miłości do misji. Jest ona dniem, w którym jak pisze papież Franciszek w tegorocznym Orędziu na nowo ożywiamy pragnienie i moralny obowiązek radosnego uczestnictwa w misji ad gentes, również poprzez osobistą ofiarę i wkład materialny, które są także narzędziami ewangelizacji w duchu radości. Wykorzystajmy tegoroczną Niedzielę Misyjną i Tydzień Misyjny, aby ożywić w sobie pasję i gorliwość, tak konieczne do głoszenia Ewangelii całemu światu. Włączmy się jak najpełniej w przeżywanie nabożeństw misyjnych i spotkań z misjonarzami, które będą organizowane w naszych parafiach, wspólnotach, szkołach. Niech to będzie wyrazem naszej wiary, która umacnia się, gdy jest przekazywana (RM 2), a konkretne gesty solidarności niech wspierają młode Kościoły w krajach misyjnych. s. Agata Wójcik SSPC Spis treści Z życia Kościoła Przyjdźcie do Mnie wszyscy 3 Wiadomości 4 Poczta z misji Życiodajny deszcz 6 Między Rwandą a Burundi 8 Urok afrykańskich imion 10 Temat miesiąca Posługa misyjna moją życiową pasją 12 Niedziela Misyjna 14 Młodzież i misje Cenny dar 18 Animatorzy misyjni 20 Adopcja serca W Adopcyjnej Rodzinie 22 Rodzina klaweriańska Różne są dary łaski 24 Aktualności 27 Projekty misyjne Karmel na stepie 28 Agregator prądotwórczy 29 okładka 1 Grupa młodzieży z Wysp Zielonego Przylądka i z Polski podczas animacji misyjnej, fot. W. Podkalicki okładka 4 Pedro i Djenny wykonują kabowerdyjski taniec, fot. W. Podkalicki Spotkanie z ojcem Markiem Krupą, misjonarzem w Boliwii, fot. A. Wójcik

Z życia Kościoła Przyjdźcie do Mnie wszyscy Ojciec jest źródłem radości. Syn jest jej manifestacją, a Duch Święty ożywicielem. Jezus zaprasza nas Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście a Ja was pokrzepię. Weźcie na siebie moje jarzmo i uczcie się ode mnie, bo jestem cichy i pokorny sercem a znajdziecie ukojenie dla dusz waszych. Jarzmo moje jest słodkie a brzemię lekkie (Mt 11,28-30). Radość Ewangelii napełnia serca i całe życie tych wszystkich, którzy spotkali Jezusa. Ci, którzy pozwolili się Mu zbawić są wyzwoleni z grzechu, smutku, pustki wewnętrznej i wyobcowania. Z Jezusem Chrystusem rodzi się radość i zawsze odradza. Z tego spotkania z Jezusem uczniowie otrzymali wezwanie do przebywania z Nim i bycia posłanymi przez Niego dla ewangelizowania, a dzięki temu także napełnieni radością. Dlaczego nie zanurzamy się i my także w tej rzece radości? ( ) Radość głoszenia Jezusa Chrystusa wyraża się nie tylko w trosce o jej przepowiadanie w miejscach najbardziej odległych, lecz także w stałym wychodzeniu na peryferie własnego terytorium gdzie, znajduje się duża liczba otwartych na Boga osób ubogich. fragment orędzia papieża Franciszka na Światowy Dzień Misyjny 2014 r. Ojciec Giorgio udziela sakramentu Chrztu Świętego mieszkance Mongolii, fot. G. Marengo Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014 3

Z życia Kościoła Wiadomości Polska Staraniem organizatorów IV Krajowego Kongresu Misyjnego ukazały się materiały formacyjne, z nadzieją, że zostaną one wykorzystane w roku 2014/2015 w ramach przygotowań duchowych do Kongresu. Publikacja składa się z dwóch części. Pierwszą otwiera opracowanie bpa Jerzego Mazura poświęcone Kongresowi Misyjnemu. W II części znajdują się scenariusze katechez dla dzieci i młodzieży, które można wykorzystać we wszystkich typach szkół. Przygotowano także materiały na spotkania dla dorosłych oraz konferencje dla kapłanów, seminarzystów, katechetów, rodzin i wspólnot zakonnych. Publikację można zamawiać w Dziele Pomocy Ad Gentes. www.misje.pl Azerbejdżan W stolicy Azerbejdżanu (Baku) w dniach 1-2 września br. odbyła się siódma sesja dialogu międzykulturowego. Doroczne spotkanie dotyczyło wzajemnego oddziaływania kultury i religii. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele chrześcijaństwa, islamu, judaizmu, buddyzmu oraz bezwyznaniowcy. Katolików reprezentował ks. Jean-Marie Laurent Mazas z Papieskiej Rady Kultury, który zwrócił uwagę na trudność, jaką w świecie stanowi stosunek środowisk laickich do religii: Zawsze mówiliśmy rządzącym, że dialog międzyreligijny toczy się między duchownymi, bo to do nas należy wejście w dialog z innymi religiami. Ale ten, od kogo zależy życie społeczne, musi zabezpieczyć warunki tego dialogu. Jeśli żyję w społeczeństwie, które neguje prawa wierzących mojej religii, jak mogę prowadzić dialog z innymi wyznaniami danego kraju? Radio Watykańskie Republika Południowej Afryki Południowoafrykańska telewizja publiczna usunęła z ramówki transmisję Mszy Świętej bożonarodzeniowej sprawowanej przez papieża Franciszka. Zdaniem tamtejszych biskupów ukazuje to niedopuszczalną wrogość wobec Kościoła katolickiego okazywaną przez organ państwowy finansowany ze środków publicznych. Wydarzenie to wpisuje się w postępującą politykę wykluczania głosu katolickiego z mediów. Już wcześniej bowiem sieć płatnej telewizji DStv odmówiła umieszczenia kanału katolickiego EWTN w swej ofercie. Decyzję wytłumaczono stwierdzeniem, że istniejący już kanał ewangelicki wystarczająco pokrywa potrzeby chrześcijan. Radio Watykańskie Brazylia Wśród wielu owoców, jakie pozostały po ubiegłorocznych Światowych Dniach Młodzieży w Rio de Janeiro, jest też zatroskanie Kościoła katolickiego Brazylii o duszpasterską obecność w ośrodkach akademickich. Studenci z różnych regionów tego kraju wyrazili pragnienie, aby podjąć misję ewangelizacyjną we wspólnotach 4 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014

Z życia Kościoła Ubogie kobiety Indii, fot. SIR i miejscach, gdzie występują szczególne wyzwania dla Kościoła. Do nich zaliczyć można region Amazonii. Realizacja mojej pierwszej misji na ziemiach Amazonii jest dla mnie doświadczeniem ubogacającym. Być misjonarzem to niepowtarzalna możliwość, aby spotkać Boga poprzez naszych braci, szczególnie tych najbiedniejszych wyznał Matheus Cedric Godinho, student nauk społecznych. Grupie studentów w prowadzeniu pierwszej misji akademickiej w diecezji Alto Solimões towarzyszyli oo. kapucyni, którzy są pionierami ewangelizacji regionu Amazonii. Radio Watykańskie Indie Ponad 100 milionów mieszkańców Indii żyje w skrajnej nędzy. Skutki biedy najbardziej odczuwa się w wielkich miastach. Kościół aktywnie angażuje się w organizowanie doraźnych projektów pomocowych oraz długofalowego wsparcia. Dzięki zdobyciu choćby podstawowego wykształcenia można mieć nadzieję na lepsze życie w tym społeczeństwie naznaczonym analfabetyzmem mówi pracujący w Bombaju ks. Rayarala Vijaya Kumar. Bieda widoczna jest na każdym kroku i jest tym bardziej krzycząca, że z drugiej strony kłuje w oczy niesamowite bogactwo podkreśla ks. Kumar. U stóp ekskluzywnych drapaczy chmur mieszkają ludzie, którzy nie mają dosłownie nic poza skrawkiem chodnika, na którym śpią. Żadnego dachu nad głową, dostępu do bieżącej wody, choćby minimalnych warunków higienicznych. Radio Watykańskie Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014 5

Poczta z misji Życiodajny deszcz ZAMBIA. Posługa misjonarza to życie wśród ludzi i ich codziennych spraw. Ojciec Andrzej dzieli się z nami swoimi radościami i troskami, bo wie, że jesteśmy z nim na misyjnych szlakach Zawsze towarzyszy mi przekonanie, że cokolwiek robię, ma swój początek w miejscu, które mnie ukształtowało, gdzie zostali moi przyjaciele, którzy modlą się za mnie, a także wspierają mnie duchowo i materialnie. Zapewniam Was, że jesteście w moich myślach, modlitwie i pracy. Podarunek dla księży Kiedy nie pada deszcz i marnieją plony, ludzie zaczynają pukać do drzwi, zatrzymywać się na drodze i prosić o jedzenie. Czasami chciałbym choć na chwilę uwolnić się od tych ciągłych próśb, choćby wtedy gdy np. prowadzę samochód. Nie jest to jednak takie proste... Niedawno gdy wracałem z jednej stacji misyjnej, zmęczony, z bólem głowy, głodny, ktoś znów zatrzymuje mój samochód. W pierwszej chwili pomyślałem, by po prostu go zignorować, bo na pewno ktoś znów będzie prosił o jedzenie albo o coś innego. Chwilę później przyszła mi jednak myśl, że może trzeba zabrać chorego do szpitala albo zatrzymują mnie, bo ktoś umiera. Zatrzymałem się i tym razem. Podbiegł do mnie chłopiec i ku mojemu zdziwieniu mówi, że na ich polu kuku- Radość dzieci z przyjazdu ojca Andrzeja do wioski, fot. C. Tomaszewski 6 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014

Poczta z misji rydza już dojrzała i rodzice chcą podarować kilka kolb dla księży... To było dla mnie coś wyjątkowego i niesamowitego. Tym razem, to ktoś chciał pomóc mnie i innym księżom pracującym na misji. Lubię jeździć do wiosek, odwiedzać mieszkańców i odprawiać dla nich Mszę Świętą. U nich jakby zatrzymał się czas. Kiedy nie ma deszczu, uprawom nie pomoże nic, nawet pielenie. Deszcz to podstawowy temat do rozmowy, bo jak nie będzie zbiorów, to nie będą mieli co włożyć do garnka. Nikt nie ma tu zabezpieczenia: pieniędzy w banku, rzeczy do sprzedania. Małe dzieci robią miotły i je sprzedają. W południe idą do radiowej szkoły, aby wysłuchać następnej lekcji nadawanej przez nasze radio. Radiowa szkoła jest prowadzona w zakresie siedmiu klas. Uczęszczają do niej dzieci i dorośli, a zwłaszcza kobiety, które chcą umieć pisać i czytać, aby ich nie oszukiwano na targu. Codzienne sprawy Co drugi dzień pani Nsofu pakuje do samochodu lekarstwa, jedzenie i wyjeżdża na obchód do wioski. To program Home Base Care (opieka domowa dla chorych na AIDS). Po drodze zabiera wielu pomocników, którzy prawie codziennie odwiedzają i pomagają tym, którzy nie mają już sił. Ktoś pyta, czy to ogłoszenie w radiu mówiło o piątku czy o sobocie sieroty mają przyjść i odebrać pieniądze na szkolne wpłaty oraz ubrania. Wieczorem rozpoczynam rekolekcje dla młodzieży. Mówię im o miłości Boga, który stał się jednym z nas. Potem adorujemy Najświętszy Sakrament. Przygotowałem adorację na 30 minut, ale nikt nie Eucharystia w jednej z kaplic, fot. C. Tomaszewski wychodzi z kaplicy przez ponad godzinę. Jeden młody człowiek skończył 12 klasę i ma możliwość wyjazdu do USA, ale to sporo kosztuje. On jednak przychodzi do mnie i prosi, abym dał mu kilkudniowe rekolekcje. Chce rozeznać czy ma jechać, czy pozostać na miejscu. Pan go wspaniale poprowadził. Przygotowania do koncertu Trwają coraz intensywniejsze przygotowania do przyszłorocznego koncertu, który promuje lokalną kulturę. Każdego roku przychodzi na niego około 10 tysięcy osób. Trwa dwa dni. To wszystko dzieje się dzięki Waszej modlitwie, Waszym datkom i Waszej przyjaźni. Nie jesteśmy tu sami. To Wy nas tu wysłaliście, jesteście cząstką nas i bez Was nic byśmy nie zrobili. Wszystkim Przyjaciołom i Czytelnikom życzymy doświadczenia tej prawdy, że Jezus jest obecny w naszym życiu. Dziękujemy, pamiętamy w modlitwie i Bóg zapłać! o. Andrzej Leśniara SJ Chikuni, Zambia Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014 7

Poczta z misji Między Rwandą a Burundi BURUNDI. Siostra Zuzanna, karmelitanka Dzieciątka Jezus od 33 lat pracuje na misjach w Rwandzie i Burundi. Z powodu wojny musiała wiele razy zmieniać kraje misyjne. Dziś pracuje w maleńkiej wiosce Rugango, na południu Burundi, gdzie opiekuje się sierotami Siostra Zuzanna z podopiecznym, fot. P. Werakso FDA Po półrocznym kursie medycyny tropikalnej w 1981 r. wyjechałam na misje do Burundi. Moją pierwszą placówką była parafia Musongati prowadzona przez Ojców Karmelitów Bosych z Polski. Po kilkumiesięcznym kursie języka kirundi rozpoczęłam pracę jako laborantka w Centrum Zdrowia. Rok 1985 był dla katolików Burundi bardzo trudnym okresem. Prześladowania chrześcijan, obalanie krzyży, zakaz odprawiana Mszy Świętej, zamykanie kościołów i ostatecznie nakaz opuszczenia terytorium kraju dla wszystkich misjonarzy. Wśród najuboższych W ten oto sposób znalazłam się w Rwandzie, w diecezji Butare, w parafii Rugango, prowadzonej przez ojców benedyktynów. Zostałam odpowiedzialna za działalność tutejszego Caritas. Aby poznać warunki życia oraz problemy mieszkańców 40 wiosek należących do parafii odwiedzałam ich raz w tygodniu. Widziałam ich straszną nędzę i trudne warunki życia. Wielu z nich mieszkało w walących się domkach lub szałasach zrobionych z gałęzi i pokrytych trawą. Ludzie ci potrzebowali domów, aby mieć choć trochę lepsze i bardziej znośne warunki do życia. Budową domów zajął się brat zakonny, podczas gdy ja kontynuowałam niesienie pomocy najbardziej potrzebującym, ofiarując im żywność, odzież, koce i mydło. Dzięki pomocy 8 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014

Poczta z misji dobroczyńców wiele sierot mogło uczęszczać regularnie do szkoły. Zaufałyśmy Jezusowi W 2002 r. wróciłam do Burundi do naszej wspólnoty w Gakome. Rok 2003 był dla nas rokiem naznaczonym cierpieniem i lękiem, gdyż często nasze wioski były napadane przez uzbrojonych ludzi, którzy je okradali. Ich częste napady i kradzieże były przyczyną ciągłych ucieczek ludzi z bagażem na głowach, płaczącymi dziećmi i bydłem. W styczniu i sierpniu, w godzinach nocnych, bandyci wtargnęli do naszego klasztoru, wyłamując kraty. Byli pijani, niegrzeczni, uzbrojeni w pistolety i maczety. Nie mogłyśmy się z nikim porozumieć, zdane byłyśmy na Boże Miłosierdzie, któremu oddałyśmy się przed ich wtargnięciem. Penetrowali dom przez kilka godzin, wzięli pieniądze i wszystko co chcieli. Na interwencje sąsiadów odpowiadali seriami wystrzałów. Przestraszeni ludzie nie zbliżyli się do naszego domu aż do rana. Przez długi okres przeżywałyśmy bezsenne noce i strach, ten jednak z czasem minął, a wzrosło zaufanie i zawierzenie Jezusowi i Jego Matce. Dzisiaj z perspektywy lat widzę owoce ofiarnej współpracy wielu ludzi o wrażliwych sercach w dziele misyjnym Kościoła. Niech będzie Bóg uwielbiony w darach swoich! Wdzięczna za Waszą duchową i materialną pomoc wraz z pamięcią w modlitwie. s. Zuzanna Masłoń CSCIJ Butare, Burundi Dzieci pomagają w uprawie kukurydzy, fot. K. Bucholski FDA

Poczta z misji UROK afrykańskich imion TANZANIA. Każde afrykańskie imię oznacza coś konkretnego. Poznając imię osoby, dowiadujemy się wiele o historii jej życia Biblii imię często oznacza powołanie. Dlatego czasami zmieniane W jest przez samego Boga, aby wskazać, że bierze On w posiadanie osobę wybraną i czyni ją zdolną do wypełnienia powierzonej misji. Abram staje się Abrahamem. Szymon zmieni się w Piotra. Ten, który powinien nosić imię Zachariasz, będzie Janem. A Saul w pewnym momencie otrzyma imię Paweł. Szczytem wszystkiego jest imię Jezus w Nim zbawienie. Afrykańskie imiona W kontekście kultury afrykańskiej imię nadawane dziecku może wskazywać na okoliczności związane z jego narodzinami czy też przyszłość zaplanowaną dla niego przez rodziców. Świt życia niesie zawsze wielkie oczekiwania! Z zainteresowaniem pytam dzieci o ich imiona. Imiona tradycyjne, a nie te otrzymane na Chrzcie Świętym ujawniają zdarzenia, okoliczności i szczególne uczucia. Pragnę opisać tylko niektóre z imion w języku suahili używanym w Tanzanii. Mała Shukrani, fot. B. Najbar Kilka przykładów Shukrani wdzięczność. Za tym imieniem może kryć się wiele powodów. Może to być podziękowanie za przyjście na świat nowego życia, za szczęśliwe narodziny lub inne okoliczności. Niezależnie od powodu imię to jest przejrzyste i piękne, jak uczucie wdzięczności względem Boga. Chodzi na pewno o wdzięczność Bogu, a dziecko jest jej ciągłym przypomnieniem. Matatizo trudności. Kiedy słyszę to imię odczuwam smutek. O jakie trudności chodzi? Czy podczas ciąży, porodu czy może innego rodzaju? Tylko rodzice mogą je ujawnić. Nigdy ich nie brakuje: choroba, dzieci, które nie mogą 10 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014

Poczta z misji chodzić do szkoły, brak żywności, zranione relacje. Safari podróżowanie. Być może matka urodziła dziecko niespodziewanie, z dala od domu. Na pewno imię to dobrze opisuje Tanzańczyka. Droga jest często jego domem. Trzeba bardzo daleko iść, by zaopatrzyć się w wodę i jedzenie oraz by odwiedzić krewnych. Odległość nie ma znaczenia. Wszystko to radykalnie zmienia telefon komórkowy. Każdy zna miejsce, gdzie zasięg jest możliwy. Nie tak dawno temu w środku buszu pokazano mi taki obszar nie większy niż 1 metr kwadratowy. Nie wiem, w jaki sposób został on odkryty. Jak zawsze, potrzeba jest matką wynalazków. Musieli próbować i próbować. I znaleźli... Mashaka wątpliwości. Wątpliwości czy poród będzie dobry, czy dziecko będzie żyło? Ten kogo pytasz o imię jest po prostu Mashaka i być może nigdy nie powiedziano mu dlaczego. Nie chodzi tu z pewnością o wątpliwości teoretyczne, ale o te życiowe. Majuto pokuta. Oczywiście niektóre imiona ujawniają konkretną sytuację osobistą lub rodzinną, znaną tylko rodzicom. Usumbufu zaburzenia. Być może w łonie matki dziecko nadmiernie kopało nóżkami albo ciąża była wyjątkowo trudna. Trzeba pamiętać, że porody, szczególnie w wioskach, są liczne, a kobiety nie mają urlopów macierzyńskich tak jak w Polsce. Kobieta pracuje do ostatniej chwili, uprawia pole, chodzi po wodę, zbiera drewno, pierze i gotuje. Ale zawsze jest matką, która przyjmuje życie, jest za nie wdzięczna i nim się cieszy. o. Giuseppe Inverardi IMC Dar es Salaam, Tanzania Imię nadawane dziecku wskazuje na okoliczności związane z jego narodzinami Każde z nich ma inne imię, fot. B. Najbar Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014 11

Temat miesiąca Posługa misyjna moją ŻYCIOWĄ PASJĄ Ponad dwudziestoletnia posługa misyjna w Demokratycznej Republice Konga ukształtowała we mnie specyficzną duchowość misyjną. Nauczyłem się bardziej polegać na Bogu niż na sobie samym. To On, sam Bóg, przez pośrednictwo Matki Bożej Kalwaryjskiej, dokonał cudu zdrowia w pierwszych latach mojego misyjnego posługiwania, uzdrawiając mnie od śmiertelnej malarii mózgowej. Wtedy jeszcze bardziej zrozumiałem, że Bóg potrzebuje mnie, aby kochać. Pierwsze kroki Będąc misjonarzem nauczyłem się być po prostu i aż człowiekiem. Nauczyła mnie tego odmienność i zarazem wielkość spotkanego na misjach innego człowieka. Innego pod względem koloru skóry, pochodzenia, języka i wartości kulturowo-religijnych, które musiałem pokochać, aby być misjonarzem. Pierwsze kroki mojego misyjnego posługiwania w DRK spędziłem w stolicy, Kinszasie, która wedle europejskich wyobrażeń nie jest metropolią, lecz jedną, wielką wioską. Przycupnąłem w normalnej miejskiej werbistowskiej parafii, gdzie uczyłem się jednego z narodowych języków Konga lingala i najważniejszych trzech cech misjonarza, którymi są: 1. Cierpliwość, 2. Cierpliwość, 3. Cierpliwość. W tropikalnej dżungli Potem zostałem przeniesiony do pracy w dżungli, czyli na pierwszą linię misyjnego frontu. Parafia obejmowała 31 wiosek położonych na ogromnym terenie. Aby dotrzeć do ostatniej z nich, musiałem przejechać 70 km samochodem i przejść 160 km pieszo. Wtedy docierałem do ludzi, którzy od czasów niepodległości, czyli od 1960 r., nie widzieli białego człowieka. Warto dodać, że biały w Kongo nie kojarzy się dobrze, bowiem żyją tam jeszcze ci, którzy pamiętają czasy koloniali- Ojciec Kazimierz wśród Kongijczyków, fot. K. Szymczycha 12

Temat miesiąca zmu, kiedy za odmowę pracy Belgom bito, a nawet obcinano rękę. Regularnie odwiedzałem parafialne wioski. Regularnie to znaczy większość cztery razy w roku, a te najdalsze dwa razy, ponieważ można tam było dotrzeć podczas dwukrotnej pory suchej. Zwykle czyniłem to w towarzystwie miejscowego katechety. Rozmowy przy ognisku Praca na froncie misyjnym stała się moją pasją. Wędrowałem, pływałem łódką, nocowałem w wioskach i uczyłem się życia. Rychło zrozumiałem, że dzieli mnie z mieszkańcami mojego Konga wszystko: kolor skóry, język, dziedzictwo kulturowe i religijne, ale łączy człowieczeństwo. Przez 12 lat pracy frontowca w dżungli afrykańskiej, najpierw jako wikariusz, a następnie jako proboszcz, dojrzewałem do tego człowieczeństwa. W nim tkwiły wspólne wartości budujące wzajemną więź i zrozumienie, w końcu zręby wspólnoty chrześcijańskiej. W czasie długich rozmów przy ognisku, kiedy tajemnicze, a czasem groźne odgłosy dżungli mąciły nocną ciszę, odbywała się największa dla mnie katechizacja. Wtedy poznawałem ich zwyczaje i mądrości ludowe. Drogą cierpliwego dialogu, w którym nie było tematów obojętnych, nasączałem ich umysły treścią chrześcijańską. Powołanie misyjne Myślę, że powołanie misyjne posiada trzy odsłony. Pierwszą jest natura misyjna Kościoła, który jest powołany do kontynuowania misji Jezusa Chrystusa. Jesteśmy powołani, aby wypełnić nakaz Chrystusa: Idźcie i nauczajcie Po drugie, posyła nas Kościół, którego reprezentuje biskup lub przełożony rodziny zakonnej. W końcu jest też nasza decyzja i wybór. W życiu misjonarza istotna jest również pokora. Jest to zapewne najważniejsza cnota, po wspomnianej już cierpliwości. Praca misyjna nie jest bowiem tak do końca potrzebna tym, do których jedziemy, oni żyliby bez nas swoimi wartościami religijnymi, ale tak naprawdę jest ona potrzebna nam, dla naszego uświęcenia i zbawienia. Niemniej ważna jest również umiejętność słuchania Boga i człowieka, do którego jesteśmy posłani. Nie można zapomnieć jeszcze o duchu ofiary. Wyjeżdżając na misje muszę najpierw być chrześcijaninem, który ofiarnie uszanuje, zaakceptuje i pokocha swoją służbę, może nawet do męczeństwa. o. Kazimierz Szymczycha SVD 13

Temat miesiąca NIEDZIELA MISYJNA POZNAŃ. Dziś jeszcze bardzo dużo ludzi na świecie nie zna Jezusa Chrystusa. Dlatego misja ad gentes pozostaje sprawą bardzo pilną. Tymi słowami papież Franciszek rozpoczyna tegoroczne Orędzie na Światowy Dzień Misyjny, który przeżywać będziemy 19 października Siostra Kazimiera prowadzi spotkanie misyjne, fot. A. Wójcik Światowy Dzień Misyjny to wyjątkowy czas, kiedy wierni różnych kontynentów angażują się poprzez modlitwę i konkretne czyny we wspieranie młodych Kościołów na terenach misyjnych. Krótka historia Istota Światowego Dnia Misyjnego ma bardzo ważne znaczenie dla życia całego Kościoła i by lepiej zrozumieć znaczenie tego dnia przyjrzyjmy się jego początkom. Światowy Dzień Misyjny został ustanowiony przez papieża Piusa XI w 1926 r. To za jego pontyfikatu zostały podniesione do godności papieskiej: Dzieło Rozkrzewiania Wiary założone we Francji w 1822 r., Dzieło Misyjne Dzieci założone w 1843 r. w Nancy oraz Dzieło św. Piotra Apostoła powstałe w 1899 r. w Caen. Papież Pius XI uznał je jako główny i oficjalny instrument współpracy misyjnej Kościoła katolickiego. Dla przybliżenia idei misyjnej, w roku 1925 papież otworzył w Watykanie wystawę misyjną, której celem było budzenie powołań misyjnych. Również z inicjatywy Piusa XI miesiąc październik został ustanowiony miesiącem misjnym. W 1926 r. wydał encyklikę Rerum Ecclesiae, w której potwierdził potrzebę i ważność zamierzeń misyjnych. Wszystko to służyło jednemu celowi: ukazać wagę działalności misyjnej Kościoła. W tym też kontekście z inicjatywy Rady W przeżywaniu Niedzieli Misyjnej powinniśmy pamiętać o jej pięciu celach: 1. potrzebie gorącej modlitwy o rozwój Królestwa Chrystusa na świecie; 2. trosce o zrozumienie przez wiernych potrzeb misyjnych; 3. ożywieniu gorliwości misyjnej kapłanów i wiernych; 4. możliwości lepszego poznania Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary; 5. konieczności ofiar materialnych na rzecz misji. 14 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014

Animacja Niedzieli Misyjnej w krośnieńskiej Farze, fot. A. Wójcik Wyższej Papieskich Dzieł Misyjnych, powstała idea obchodzenia Światowego Dnia Rozkrzewiania Wiary. Reskrypt Kongregacji ds. Rytów, podpisany przez prefekta kardynała Vicco w dniu 14 kwietnia 1926 r., stał się aktem fundacyjnym Światowego Dnia Misyjnego, zwanego w Polsce Niedzielą Misyjną, która przypada na przedostatnią niedzielę października. Orędzie papieskie Od 1926 r. w związku ze światowym Dniem Misyjnym wydawane są papieskie orędzia misyjne. Na początku nie ukazywały się one corocznie. Dopiero od początku pontyfikatu papieża Pawła VI w roku 1963, ogłaszane są jako osobiste papieskie orędzia misyjne. W tegorocznym orędziu papież Franciszek ukazuje nam, że: Światowy Dzień Misyjny jest okazją, aby ożywić pragnienie i moralny obowiązek radosnego uczestnictwa w misji ad gentes. Osobista pomoc materialna jest znakiem ofiarowania samego siebie najpierw Bogu, a następnie braciom. W ten sposób materialny dar może stać się sposobem ewangelizacji świata budowanego na miłości. Drodzy bracia i siostry, w ten Światowy Dzień Misyjny moje myśli biegną do wszystkich Kościołów lokalnych. Nie pozwólmy się okradać z radości ewangelizacji! Zachęcam Was do zanurzenia się w radości Ewangelii i do pielęgnowania miłości zdolnej rozpalić Wasze powołanie i Waszą misję. ( ) Uczeń Chrystusa trwa w radości, gdy czuje Jego obecność, wypełnia Jego wolę i dzieli się wiarą, nadzieją i ewangeliczną miłością. Prośmy przez wstawiennictwo Maryi, która jest wzorem pokornej i radosnej ewangelizacji, aby Kościół stał się przytulnym domem, matką dla wszystkich ludzi i źródłem odrodzenia dla naszego świata. s. Kazimiera Serafin SSPC Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014 15

Pasja i gorliwość gł

Młodzi z Wysp Zielonego Przylądka dzielą się swoją wiarą podczas Kongresu Misyjnego w Grodzisku Dolnym, fot. W. Podkalicki oszenia Ewangelii

Młodzież i misje CENNY DAR MONGOLIA. W niedawnym Spotkaniu Młodzieży Azji uczestniczyła grupa młodych z Mongolii wraz z prefektem apostolskim, biskupem Wenceslao Padillą i kilkoma misjonarzami. Kościół katolicki w Mongolii jest jeszcze mały, istnieje od 22 lat. Poprosiłem jedną z uczestniczek SMA, aby podzieliła się z nami osobistym doświadczeniem tych dni Nazywam się Rufina Chamingerel i razem z grupą 31 młodych osób z Mongolii uczestniczy łam w VI Spotkaniu Młodzieży Azji, które odbyło się w sierpniu br. w Korei Południowej. Tegoroczne Spotkanie odbywało się pod hasłem: Młodzieży Azji, obudź się! Chwała męczenników niech Was rozpromieni! Munkhbat Christopher uczestniczył w obiedzie z papieżem, fot. G. Marengo Wartość męczeństwa W historii katolicyzmu w Mongolii nie ma męczenników i dlatego na temat męczeństwa wiemy bardzo niewiele. Dzięki azjatyckiemu Spotkaniu nauczyłam się czegoś bardzo ważnego: każda rzeczywistość, jeśli opiera się na czymś wartościowym, jest solidna. Kościół katolicki w Korei Południowej jest zbudowany na wartościowym fundamencie, bo jest nim krew męczenników. W Spotkaniu uczestniczyło wielu młodych koreańskich wolontariuszy, którzy podczas tych dni ze wszystkich sił pomagali innym. Zrozumiałam, że to ich przodkowie uczynili ich tak silnymi i odważnymi. Kiedy mówili o swoich męczennikach mieli łzy w oczach. Słyszałam, jak opowiadali że, starając się, 18 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014

Młodzież i misje by wszystko poszło dobrze podczas Spotkania, każdy z nich spał tylko jedną godzinę na dobę. Nie bać się ofiary Zrozumiałam, że mamy budować nasz Kościół w Mongolii na czymś wartościowym. Teraz już nie boję się słowa ofiara, bo zobaczyłam jak cenną rzeczą się staje. W Mongolii jest 330 młodych osób ochrzczonych w Kościele katolickim. Moim gorącym pragnieniem jest, abyśmy my, te 32 młode osoby, które były w Korei, potrafili obudzić pozostałą mongolską młodzież katolicką! Abyśmy byli oddani służbie naszego Kościoła, który ma zaledwie 22 lata jest tak młody jak my! Proszę Was gorąco o modlitwę za młodzież Mongolii. Miałam również łaskę, aby zobaczyć papieża Franciszka. Niektórzy z nas ci najmłodsi który niedawno przyjęli Chrzest Święty nie wiedzieli dużo o papieżu. Wiedzieli jedynie, że mamy kogoś, kto dodaje nam odwagi i kiedy zobaczyli, jak został przyjęty z ciepłem i entuzjazmem, byli pod wrażeniem: radość stała się dla nich jeszcze większa. Azjatyckie Spotkanie Młodych było dla mnie niezapomnianym przeżyciem, które podarowało mojemu sercu bardzo cenny dar. opr. o. Giorgio Marengo IMC Arvaiheer, Mongolia Grupa młodzieży z Mogolii uczestnicząca w Spotkaniu Młodych w Korei, fot. G. Marengo

Gdy mówią o sobie, wszyscy przedstawiają się jako misjonarze. Tak naprawdę są członkami Centrum Duchowości Misyjnej św. Piotra Klawera, grupy misyjnej, prężnie działającej na Cabo Verde. Od 24 lipca do 24 sierpnia br. sześć młodych osób z CDM-u wraz z s. Reginą i ks. Eliseo gościło w Krośnie. Przyjechali do Polski na zaproszenie sióstr klawerianek oraz wolontariuszy, którzy w ubiegłym roku przeżywali swoje doświadczenie misyjne w ich kraju. Afrykańska grupa misyjna Przed kilku laty s. Regina założyła w Mindelo, na wyspie Saõ Vicente, grupę mającą na celu formację misyjną młodzieży, która z kolei mogłaby świadczyć o Jezusie i ewangelizować we własnym środowisku. Z biegiem czasu, ci młodzi ludzie, w poszukiwaniu pracy zaczęli wyjeżdżać na inne wyspy. Zabrali Młodzież i misje Animatorzy misyjni Taniec ewangelizacyjny Budujemy wspólnotę Kościoła, fot. A. Wójcik z sobą zaszczepiony w ich sercach charyzmat misyjny i w taki oto sposób nowe grupy CDM-u powstały na wyspach Sal i Santiago. Dzisiaj CDM liczy ponad 100 osób i liczba członków stale rośnie! Na co dzień Francisca na co dzień pracuje w banku, ale swój wolny czas poświęca z entuzjazmem dzieciom i młodzieży. Jest katechetką i jako wolontariuszka przygotowuje młodzież do sakramentu Bierzmowania. Katia i Djenny są nauczycielkami, w przedszkolu i szkole podstawowej. W grupach misyjnych, do których należą obie pełnią funkcje sekretarek. Pedro, uzyskał dyplom analityka medycznego i marzy o rozpoczęciu studiów medycznych. Podczas rekolekcji dla dzieci i młodzieży jest animatorem muzycznym oraz z zapałem oddaje się formacji skautów. Isandro jest instruktorem nauki jazdy,

Młodzież i misje a Anivalter pracuje w fabryce Fresco Mar. Ich wielkim zamiłowaniem jest teatr, taniec i radio. Ewangelizują tańcem i śpiewem Młodzi spotykają się co tydzień, aby wspólnie się modlić, rozważać Słowo Boże i pogłębiać tematy dotyczące wiary i życia chrześcijańskiego. Część czasu poświęcają na omawianie różnych akcji i konkretnych działań, które podejmują. A robią bardzo wiele! Jedną z konkretnych form naszej pracy misyjnej na Sal opowiada Katia jest pomoc najuboższym mieszkańcom wyspy. Kilka razy w roku organizujemy zbiórki żywności i odzieży, aby potem za pośrednictwem Caritasu przekazać je potrzebującym. Młodzi z grupy działającej w Mindelo obrali sobie za cel pomoc rówieśnikom, którzy oddalili się od Kościoła. Docierają do nich na różne sposoby. Jednym z nich jest ewangelizacja poprzez teatr, taniec, śpiew. Grupa już dwa razy włączyła się w prowadzenie spektakli ewangelizacyjnych podczas karnawału. Przez wiele tygodni pracowali przy komponowaniu muzyki, tworzeniu choreografii, strojów, sceny i dekoracji, po to, aby orędzie ewangeliczne dotarło do szerokiej rzeszy osób. Co tydzień prowadzą również program radiowy w jedynej na Cabo Verde katolickiej rozgłośni Radio Nova. Docieramy w ten sposób z rozważaniem Słowa Bożego do wielu młodych osób zapewnia z entuzjazmem Anivalter, odpowiedzialny za grupę. Grupa z Santiago, wśród wielu różnych zobowiązań, angażuje się w prowadzenie Wizyta w krośnieńskim studiu Radia FARA, fot. J. Burdak rekolekcji dla dzieci i młodzieży. Animatorzy dzielą się swoją wiarą przygotowując konferencje, prowadząc modlitwy czy też animując śpiew i zabawy. Wielkie pragnienia Jako młodzi misjonarze są szczęśliwi, że mogą pomagać innym i swoim życiem świadczyć o Jezusie. Noszą w swoich sercach wielkie pragnienia. Pragną wspólnie budować lepszy świat, wolny od alkoholu, narkotyków, prostytucji i przemocy. Świat oparty na wartościach ewangelicznych, w którym ludzie uznają Jezusa jako Zbawiciela. Podczas swojego pobytu w Polsce młodzi z Cabo Verde odwiedzili kilka parafii, spotkali się z dziećmi, młodzieżą oraz osobami zaangażowanymi we współpracę misyjną. Wrócili do Afryki ubogaceni doświadczeniem animacji misyjnej, a nam zostawili piękne świadectwo prostej i głębokiej wiary. s. Agata Wójcik SSPC Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014 21

Adopcja serca W Adopcyjnej Rodzinie Wspólna Eucharystia w Podkowie Leśnej, fot. A. Wójcik Osoby zaangażowane w Adopcję Serca spotkały się w sierpniu br. z s. Reginą Borges Fernandes, koordynującą projekt na Cabo Verde. Spotkania odbyły się w Krośnie i Podkowie Leśnej. Wdzięczne serca Dla s. Reginy te spotkania były szczególne, ponieważ były okazją, aby osobiście podziękować rodzicom adopcyjnym za ich zaangażowanie w Adopcję Serca oraz za ich wielką życzliwość i hojność. Nie wyobrażacie sobie radości dzieci adoptowanych na odległość! zapewniała. Gdy spotykają mnie na ulicach Mindelo lub gdy odwiedzają nas w klasztorze są zawsze radosne i uśmiechnięte! Duża grupa dzieci adopcyjnych uczęszcza na katechezę. Niektóre z nich przystąpiły w tym roku do Pierwszej Komunii Świętej i Bierzmo- wania. Część z nich rozpoczęła naukę w szkole podstawowej. S. Regina opowiadała o tym, że jeszcze kilka lat temu, zanim rozpoczęła się Adopcja Serca, większość dzieci pozostawała w domach bez opieki rodziców. Wiele z nich cierpiało głód, gdyż rodzinom często brakowało pieniędzy na kupno jedzenia. Wyjaśniała, że dzięki Adopcji Serca sytuacja wielu z tych dzieci uległa zmianie na lepsze, bo mają zapewnione jedzenie i dostęp do edukacji. Na wiadomość o tym, że s. Regina jedzie do Polski, niektóre dzieci przyniosły listy oraz własnoręcznie wykonane rysunki, by je przekazać rodzinom adopcyjnym jako wyraz swojej wdzięczności. Morna i cachupa Uczestnicy spotkań mieli okazję dowiedzieć się sporo o życiu na Cabo Verde oraz usłyszeć opowieści o ich adoptowanych dzieciach. Czekały ich również wyjątkowe niespodzianki przygotowane przez naszych gości z Afryki. Jedną z nich była kabowerdyjska kolacja, na której nie mogło zabraknąć ryżu i cachupy. Chcemy, abyście mogli spróbować naszej narodowej potrawy oświadczyła uroczyście s. Regina jest to świąteczne danie Waszych adoptowanych dzieci. Cachupa to potrawa składająca się z gotowanej fasoli, grochu, kukurydzy, różnych jarzyn oraz w wydaniu bardziej świątecznym różnych gatunków mięsa lub ryb. Jest ulubionym daniem 22 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014

Adopcja serca wszystkich Kabowerdyjczyków! Aby przybliżyć uczestnikom spotkań nieco kabowerdyjskiej kultury młodzież zaprezentowała kilka tańców typowych dla mieszkańców Wysp. Na Cabo Verde tańczą wszyscy! Wystarczą rytmy bębnów lub gitary, by wszyscy dorośli i dzieci zaczynali tańczyć. Również muzyka jest częścią życia mieszkańców Cabo Verde. Mogliśmy się o tym przekonać, wsłuchując się w ich pełne melancholii piosenki. Tradycyjna kabowerdyjska morna wyraża tęsknotę i gorzkie wspomnienia niewolnictwa. Dźwięki piosenek rodzą się z bólu, bo odzwierciedlają rozłąkę z rodziną i ojczyzną. Do dziś emigracja za chlebem jest doświadczeniem prawie każdej tamtejszej rodziny. Jednak pomimo wielu napotykanych trudów są dumni, z faktu bycia Kabowerdyjczykami. Łączy nas wzajemna modlitwa W Mindelo raz w miesiącu siostry spotykają się z rodzinami adoptowanych dzieci. Tego dnia klasztor tętni życiem, bo dzieci chętnie tam przychodzą wraz z rodzicami. Spotkania rozpoczynają różańcem w Waszych intencjach. Wierzą, że modlitwa jest bez granic i łączy wszystkich. Również i my rozpoczynaliśmy nasze spotkania w kaplicy, otaczając modlitwą adoptowane dzieci i ich rodziny, a także misjonarzy. Spotkania kończły się śpiewem kabowerdyjskiej pieśni błogosławieństwa. Wszyscy z wyciągniętymi rękami prosiliśmy Pana Boga o błogosławieństwo: my dla adoptowanych dzieci i ich rodzin, a nasi goście z Afryki dla nas wszystkich zaangażowanych w Adopcję Serca. s. Agata Wójcik SSPC Uczestnicy spotkania w Krośnie, fot. A. Wójcik

Rodzina klaweriańska Różne są DARY ŁASKI WŁOCHY. W bieżącym roku obchodzimy 120. rocznicę założenia Zgromadzenia Sióstr Misjonarek św. Piotra Klawera. Z tej okazji Przełożona Generalna skierowała do Zelatorów i współpracowników klaweriańskich list, w którym przedstawia różne dzieła w jakie się angażują Drodzy współpracownicy klaweriańscy, 120. rocznica założenia naszego Zgromadzenia jest dla nas wyjątkową okazją, aby uklęknąć przed Panem z głęboką wdzięcznością za dar życia bł. Marii Teresy Ledóchowskiej i każdego z Was. Jest wiele powodów, aby dziękować Bogu, ale szczególnym motywem naszej wdzięczności jesteście Wy, drodzy współpracownicy. Wasze imiona zapisane są złotymi literami w naszych sercach. Jesteście obecni w codziennych modlitwach wszystkich sióstr klawerianek na całym świecie. W każdej wspólnocie odprawiana jest co miesiąc jedna Msza Święta w Waszych intencjach i jedna za zmarłych zelatorów i dobroczyńców. Mozaika darów Odwiedzając nasze wspólnoty, często mam okazję, aby się spotkać z naszymi współpracownikami. Opowiadania o Waszej działalności na rzecz misji, których słucham z żywym zainteresowaniem, napełniają mnie radością Opowiadania o Waszej działalności na rzecz misji napełniają mnie radością i nadzieją Wolntariuszki Sabina i Agnieszka podczas Kongresu Misyjnego fot. W. Podkalicki 24 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014

Rodzina klaweriańska Zdumiewam się pięknem mozaiki jaką tworzycie przez Wasze różne dary, a którymi służycie z wielkim poświęceniem i oddaniem Pani Zofia z oddaniem pomaga siostrze Grażynie w księgowości fot. A. Wójcik i nadzieją. Przychodzą mi na myśl słowa św. Pawła: Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch (1 Kor 12,4). Staję zdumiona pięknem mozaiki jaką tworzycie poprzez Wasze różnorakie dary, a którymi służycie z wielkim poświęceniem i oddaniem. Myślę, że chętnie poznacie niektóre formy współpracy z naszym Zgromadzeniem, które dadzą Wam konkretny obraz zaangażowania w tym samym Duchu dla dobra i rozwoju misyjnego dzieła Kościoła. Animatorzy misyjni Są to osoby, które w naszym imieniu docierają do różnych diecezji i parafii, przedstawiając wiernym potrzeby misji. W tym celu często podejmują długie i nieraz uciążliwe podróże. Niektórzy podejmują się tego dzieła jako wolontariusze już od wielu lat. Wspierający nas duchowo Jest to wielka rzesza naszych wiernych przyjaciół, często będących już na emeryturze, którzy wiele godzin dziennie poświęcają modlitwie. To im wysyłamy listy ze szczególnymi intencjami. Poprzez swoją modlitwę, cierpienia i trudy życia pomagają nam w zawierzaniu Bogu problemów świata misyjnego i naszej rodziny zakonnej. Współpracownicy redakcji Wiele osób współpracuje z nami w redakcji czasopisma Echo z Afryki i innych kontynentów. Niektórzy przygotowują artykuły o bł. Marii Teresie Ledóchowskiej czy też inne publikacje na temat misji. Chociaż sami mają liczne obowiązki, poświęcają wiele godzin żmudnym tłumaczeniom czy też korekcie tekstów. Organizatorzy misyjnych bazarów To oni z wielkim oddaniem organizują bazary, festyny czy też różnego rodzaju punkty sprzedaży, w celu zbiórki funduszy na rzecz misji. Rzeczy, które sprzedają otrzymują na uprzednią swoją prośbę w różnych sklepach. Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014 25

Rodzina klaweriańska Spotkanie formacyjne dla współpracowników klaweriańskich, fot. A. Wójcik Kolporterzy Echa z Afryki Są współodpowiedzialni z bliska i z daleka za rozpowszechnianie naszego czasopisma i kalendarza misyjnego, zapoczątkowanych przez naszą Założycielkę dla dobra Kościoła misyjnego. Czynią to w kościołach, w szkołach, w miejscach pracy i podczas różnych spotkań. Każdy nowy prenumerator Echa z Afryki jest zawsze mile widziany i życzliwie przyjęty przez całą rodzinę klaweriańską. Współpracownicy sekretariatów Ofiarują swoją pomoc w licznych pracach naszych wspólnot. Pomagają przy wysyłce Echa z Afryki, przy księgowaniu ofiar na misje, prowadzeniu korespondencji oraz w wielu innych pracach. Ich dyspozycyjność dodaje nam odwagi i wspiera naszą pracę dla misji. Organizatorzy animacji misyjnej Wspierają nas w naszych podróżach animacji misyjnej. Troszczą się o noclegi, transport oraz wyżywienie gdy jesteśmy z dala od naszego domu zakonnego. Przez swoje zaangażowanie czynią nasze wyjazdy na animację misyjną możliwymi i owocnymi. Nasi współpracownicy angażują się również w dzieło Adopcji Serca, w organizowanie kolacji charytatywnych i koncertów, w sprzedaż kwiatów i wiele innych dzieł na rzecz misji. Drodzy Współpracownicy życzę Wam, aby Pan Bóg uczynił owocnym każdy Wasz wysiłek podjęty dla Jego chwały i dla dobra Kościoła. Jestem wdzięczna każdemu z Was, za Waszą cenną współpracę, w różnorodności darów i w jedności Ducha! m. Maria Moryl przełożona generalna Sióstr Misjonarek św. Piotra Klawera 26 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014

Aktualności Serdecznie zapraszamy na spotkania misyjne, organizowane w miesiącu październiku 2014 r. Kraków Misyjny Dzień Sióstr Zakonnych 1 października, godz. 16.30 Kościół Ojców Karmelitów Bosych Misyjne wtorki godz. 16.00 Wydział Duszpasterstwa Misyjnego ul. Franciszkańska 3 Spotkanie Młodzieżowego Wolontariatu Misyjnego 10 październik, godz. 18.30 parafia w Kaszowie Misyjne warsztaty katechetyczne Wychowanie do misji na katechezie 11 października, godz. 10.00 Wydział Duszpasterstwa Misyjnego ul. Franciszkańska 3 Msza Święta w intencji misji z udziałem kleryków krakowskich seminariów 24 października, godz. 18.00 Kościół pw. Wszystkich Świętych Podkowa Leśna, ul. Warszawska 12 Spotkanie Misyjne Radość bycia misjonarzem 25 październik, godz. 10.30 Krosno, ul. Łukasiewicza 62 Spotkanie Misyjne 18 października, godz. 15.00 Warsztaty misyjne dla młodzieży 11 października, godz. 10.00 Warszawa UKSW, ul. Dewajtis 5 Sympozjum Od dekretu soborowego Ad Gentes do adhortacji Evangelii Gaudium 17 października, godz. 10.00 Bliższe informacje o spotkaniach można uzyskać kontaktując się z naszymi domami adresy na 3 stronie okładki lub na www.klawerianki.pl. 27

Projekty misyjne KAZACHSTAN Karmel na stepie Dziękujemy z całego serca za pomoc finansową przekazaną na budowę klasztoru karmelitańskiego na stepach Azji Środkowej! Jest to ogromna pomoc oraz znak Bożej Opatrzności, Miłosierdzia i wstawiennictwa św. Józefa! Dzięki Boskiej i ludzkiej pomocy wiele prac budowlanych zostało już zakończonych. Wybudowany Karmel to pomnik modlitwy i świątynia Bożej Chwały. Przez dar Waszego serca Budynek nowego Karmelu, fot. J. Teterych Wspólnota sióstr karmelitanek w Oziornoje, fot. E. Sołtysik budowaliście tę świątynię razem z nami. Obecnie zbliżamy się do kolejnej zimy w Kazachstanie, a pierwszej w nowym klasztorze. Zimy tutaj są nie tylko długie, ale również bardzo trudne i kosztowne; tylko na jedną zimę potrzebujemy 60 ton węgla. Miłosierdzie Boże jest jednak większe, a Jego miłość nie ma granic. Doświadczyłyśmy tego dzięki ludziom tak dobrym, jak Wy! Będziecie na zawsze w naszej pamięci, bo to dzięki Waszej pomocy możemy być świadkami Boga na stepach Azji. s. Joanna Teterych Oziornoje, Kazachstan 28 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014

Projekty misyjne KAMERUN Agregat prądotwórczy Od dziewięciu lat pracuję w Kamerunie i jestem proboszczem parafii Nguelemendouka z 47 kaplicami dojazdowymi. W samym mieście jest 20 grup parafialnych, zrzeszających dzieci, młodzież i dorosłych, którzy systematycznie spotykają się, aby pogłębić swoją wiarę. W Nguelemendouka jest również Duszpasterskie Centrum Diecezjalne i Sanktuarium Matki Bożej. Często przybywają tutaj liczne pielgrzymki, odbywają się różne spotkania i rekolekcje. Od kilku lat borykamy się z brakiem prądu. Zdarza się, że jest on tylko kilka dni w miesiącu, a od pięciu miesięcy w ogóle go nie ma. Zwracam się z prośbą o pomoc w zakupie agregatu prądotwórczego o mocy 10 KW, aby zaradzić potrzebom misji, szczególnie podczas rekolekcji i pielgrzymek. Ufając, że mogę liczyć na Waszą pomoc zapewniam o pamięci modlitewnej i wdzięczności moich parafian. ks. Dariusz Chałupczyński Nguelemenduka, Kamerun Ksiądz Dariusz podczas pracy, fot. G. Dmitrzak Pielgrzymka dzieci, fot. P. Rawski Echo z Afryki i innych kontynentów nr 10 / październik 2014 29

W imieniu ks. Dariusza Chałupczyńskiego gorąco polecamy projekt misyjny zamieszczony w październikowym numerze Echa z Afryki i innych kontynentów i serdecznie dziękujemy za pomoc w jego realizacji. 58124023111111000038817069 Zgromadzenie Sióstr Misjonarek św. Piotra Klawera ul. Łukasiewicza 62 38-400 Krosno PRENUMERATA ECHA KALENDARZ E X/2014 AGREGAT PRĄDOWTÓRCZY 5 8 1 2 4 0 2 3 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 3 8 8 1 7 0 6 9 UL. ŁUKASIEWICZA 62 38-400 KROSNO ZGROMADZENIE SIÓSTR MISJONAREK ŚW. PIOTRA KLAWERA Pracujmy zjednoczeni każdy według swoich sił dla rozszerzania Królestwa Bożego i misji, czy to dla dobra Afrykańczyków, Hindusów czy Japończyków. Duch Boży tchnie tam, gdzie chce. Wszystkie dusze są odkupione drogocenną Krwią Chrystusa i wszystkie czekają na nasze wstawiennictwo. Bądźmy apostołami, a otrzymamy zapłatę apostołów. bł. Maria Teresa Ledóchowska

Adresy sióstr klawerianek www.klawerianki.pl Dom Generalny Suore Missionarie di S. Pietro Claver Via dell Olmata 16, 00 184 Roma, Włochy Krosno Sekretariat Misyjny i Redakcja ul. Łukasiewicza 62, 38-400 Krosno tel. (13) 43-216-76 Bank PEKAO SA I oddział w Krośnie: 58124023111111000038817069 Sekretariat Misyjny krosno@klawerianki.pl Redakcja echozafryki@klawerianki.pl Podkowa Leśna Ekspedycja Echa z Afryki... ul. Warszawska 12, 05-807 Podkowa Leśna tel. (22) 758-94-24 e-mail: podkowa@klawerianki.pl Kraków ul. Grabowa 9, 30-227 Kraków tel. (12) 425-14-77 e-mail: krakow@klawerianki.pl Poznań ul. Dmowskiego 130, 60-124 Poznań tel. (61) 869-95-38 e-mail: poznan@klawerianki.pl Świdnica ul. Ogrodowa 3, 58-100 Świdnica tel. (74) 850-12-03 e-mail: swidnica@klawerianki.pl Sisters of St. Peter Claver 89 Shortlands Road Bromley, Kent BR2 0JL Anglia tel. (020) 83 13 39 15 e-mail: sspc.echo.uk@googlemail.com For donations online, UK only: https://mydonate.bt.com/charities/missionarysistersofstpeterclaver Miesięcznik misyjny dla rodzin katolickich, założony w 1893 r. przez bł. Marię Teresę Ledóchowską. Wydawany jest w dziewięciu językach. Redakcja s. Agata Wójcik SSPC s. Krystyna Kita SSPC Współpraca s. Elżbieta Sołtysik SSPC Wioletta Zimmermann-Szubra Graffia, Krosno www.kaligraffia.pl Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania zmian w nadesłanych tekstach. Za zgodą Kurii Metropolitalnej w Krakowie Asystent Kościelny ks. dr hab. Jan Machniak, PL ISSN 0860-584X Druk Drukarnia Księży Pallotynów Apostolicum ul. Wilcza 8, 05-091 Ząbki tel. (22) 771-52-00 Warunki prenumeraty Echo z Afryki i innych kontynentów można prenumerować przez cały rok. Dobrowolną ofiarę na pokrycie kosztów druku i wysyłki należy przesłać na adres Sekretariatu Misyjnego w Krośnie. Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie... Wojciech Hejnold Kazimiera Słowakiewicz Zbigniew Kustra Janina Dmitrzak Kazimierz Langowski Marianna Jaroś Aleksander Zaranko Jadwiga Karpińska Kazimierz Nowakowski Zofia Cieszyńska

J eśli zmienia się rytm bębnów tancerze muszą się dostosować przysłowie z Burkina Faso www.klawerianki.pl