Za wyrzucenie świetlówki grozi kara Zimowe wyprzedaże to dobry czas na nowy sprzęt RTV i AGD. Stare lodówki, telewizory czy nawet świetlówki nie możemy jednak wyrzucić do zwykłego kontenera czy kosza na śmieci. ZSEE, czyli zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny musi być bowiem składowany w specjalnych punktach, gdzie poddany zostanie recyklingowi. (Na produktach przeznaczonych do recyklingu umieszczony jest znak przekreślonego kosza na śmieci.) Zgodnie z obowiązującą ustawą o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, która dostosowała nasze prawodawstwo do unijnego, mamy obowiązek segregowania odpadów elektrycznych i elektronicznych i oddawania ich do odpowiedniego punktu zbierania. Za wyrzucenie ich do kosza, postawienie przed blokiem czy wywiezienie do lasu(!) grozi grzywna od 50 do 5000 zł. Oprócz dużego sprzętu, takiego jak lodówki, pralki, telewizory itp. za ZSEE uznany jest również drobny sprzęt RTV i AGD, np. tostery, suszarki czy telefony komórkowe, a także świetlówkioraz baterie czy zabawki, które mają elektroniczne części składowe. Nie możemy wyrzucić ich do kosza na śmieci razem z innymi odpadami (pełną listę ZSEE znaleźć można w ww ustawie). page 1 / 6
Co zrobić z odpadami szkodliwymi? ZSEE uznane są za odpady szkodliwe. Dlatego powinny być poddawane procesowi odzysku i recyklingu. Chcąc pozbyć się starego sprzętu RTV i AGD możemy: - oddać go do specjalnych punktów odbioru odpadów szkodliwych. Informacje o takim miejscu powinniśmy znaleźć w swojej gminie. Od 1 października 2006 każda gmina ma obowiązek udostępnić mieszkańcom informację o znajdujących się na jej terenie podmiotach zbierających zużyty sprzęt oraz adresach prowadzonych przez nie punktów zbierania zużytego sprzętu. - oddać go do punktu złomu, pod warunkiem, że miejsce to ma specjalne pozwolenie na zbieranie szkodliwych odpadów. - oddać go w sklepie, w którym kupujemy nowy sprzęt, w liczbie nie większej niż sprzedawany nowy sprzęt, jeżeli zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju (czyli kupując jeden telewizor możemy zwrócić stary telewizor, kupując pralkę - zwracamy pralkę, przy czym nie jest ważne, jakiej jest ona firmy, jakie ma parametry itp. W wszystkich trzech wymienionych przypadkach, oddawanie szkodliwych odpadów jest bezpłatne. Sklepy, w których zaopatrujemy się w nowy sprzęt nie mogą nam odmówić przyjęcia starego i nie mogą pobrać za to żadnych pieniędzy (dotyczy to również sklepów internetowych, choć w tym przypadku "wymiana" sprzętu może być jednak dość trudna). Chcąc pozbyć się baterii czy świetlówki możemy: - oddać je do specjalnego punktu zbioru, jak wyżej, - oddać w sklepie przy zakupie nowych, jak wyżej, - wrzucić je do specjalnych pojemników, których liczba w polskich miastach stale rośnie (choć nadal jest niesatysfakcjonująca) page 2 / 6
(Stary sprzęt, elektroniczne zabawki czy gadżety, urządzenia wentylacyjne, klimatyzacyjne i alarmowe, a także baterie i świetlówki nie mogą być wyrzucane na zwykły śmietnik.) Dlaczego należy segregować, poddawać recyklingowi i unieszkodliwiać szkodliwe odpady? Zdaniem eksperta Elektroeko, Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego: Sprzęty elektryczne i elektroniczne zawierają liczne substancje trujące, które po wydostaniu się z uszkodzonego urządzenia przenikają do gleby niszcząc środowisko naturalne. Przykładowo, rtęć zawarta w niektórych typach świetlówek, a trafiająca do zbiorników wodnych, przenika do mózgów istot żywych (w tym ludzi) powodując zaburzenia wzroku, słuchu, mowy, koordynacji ruchów, żucia i połykania. Związki bromu, stosowane w komputerach, po przeniknięciu do środowiska powodują u ludzi i zwierząt schorzenia układu rozrodczego oraz problemy neurologiczne, a kadm zawarty m.in. w bateriach urządzeń elektrycznych zaburza czynności nerek, powoduje page 3 / 6
chorobę nadciśnieniową, a nawet wywołuje zmiany nowotworowe (zwłaszcza gruczołu krokowego i nerek). Ponadto kadm zaburza metabolizm wapnia powodując deformację szkieletu i przyczynia się do zaburzeń funkcji rozrodczych. Tylko segregacja odpadów oraz ich odpowiednie przetworzenie i unieszkodliwienie niebezpiecznych elementów w nich zawartych może uchronić środowisko. NA NASTĘPNEJ STRONIE: (Przy nieruchomościach, liczących minimum 50 lokali mieszkaniowych, powinny znajdować się pojemniki na świetlówki, podobnie jak pojemniki na baterie, makulaturę czy szkło. fot. Elektroeko) CZY ZWYKŁE ŻARÓWKI TEŻ TRZEBA SEGREGOWAĆ? Zimowe wyprzedaże to dobry czas na nowy sprzęt RTV i AGD. Stare lodówki, telewizory czy nawet świetlówki nie możemy jednak wyrzucić do zwykłego kontenera czy kosza na śmieci. ZSEE, czyli zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny musi być bowiem składowany w specjalnych punktach, gdzie poddany zostanie recyklingowi. Żarówki a świetlówki Świetlówki kompaktowe, czyli żarówki energooszczędne są przyjazna dla środowiska, bowiem zużywają dużo mniej energii niż zwykłe żarówki, a ich żywotność może być nawet do 10 razy dłuższa. Jednak do ich budowy wykorzystuje się szkodliwą rtęć, więc muszą być poddawane obowiązkowemu recyklingowi. Tradycyjne żarówki nie zawierają substancji szkodliwych, więc nie wymagają segregacji. Jednak z uwagi na to, że żarówki generują duże straty energii, w ich miejsce stopniowo wprowadzane są m.in. żarówki energooszczędne aż do zupełnego wykluczenia lamp żarowych z rynku. page 4 / 6
(Świetlówki to żarówki energooszczędne, czyli przyjazne środowisku. Muszą być jednak poddane procesowi odzysku.) Świetlówka stłukła się w domu. Co robić? Rtęć, której używa się do budowy żarówek energooszczędnych jest bardzo niebezpieczna dla naszego organizmu. Jeżeli świetlówka stłucze się w domu musimy: - wywietrzyć pomieszczenie, otwierając okna na min. kwadrans, - zabezpieczyć miejsce z odpadkami przed dziećmi i zwierzakami, które mogłyby roznieść resztki w dalsze części pomieszczenia, - w gumowych rękawiczka należy zebrać stłuczone elementy nie wolno używać odkurzacza! - wilgotnymi papierowymi ręcznikami wycierami miejsce, usuwając resztki szkła i luminoforu, - myjemy dokładnie ręce. page 5 / 6
Co istotne, resztki świetlówki, rękawiczki i zużyte ręczniki papierowe powinny być szczelnie opakowane i oddane w całości do punktu zbierania, razem z innymi szkodliwymi odpadami. page 6 / 6