MONOGRAFIE PRAWNICZE SKUTKI UKŁADU W POSTĘPOWANIU UPADŁOŚCIOWYM ŁUKASZ SZUSTER Wydawnictwo C.H.Beck
MONOGRAFIE PRAWNICZE ŁUKASZ SZUSTER SKUTKI UKŁADU W POSTĘPOWANIU UPADŁOŚCIOWYM
Polecamy nasze publikacje w serii Monografie Prawnicze: Wojciech Piątek POWAGA RZECZY OSĄDZONEJ WYROKU SĄDU ADMINISTRACYJNEGO Jan Chmielewski POJĘCIE NADRZĘDNEGO INTERESU PUBLICZNEGO W PRAWIE ADMINISTRACYJNYM Bartłomiej Gadecki OCHRONA PODWODNEGO DZIEDZICTWA KULTURY. ASPEKTY PRAWNOKARNE I KRYMINOLOGICZNE Małgorzata Czerwińska, dr Paweł Czarnecki (red.) KATALOG DOWODÓW W POSTĘPOWANIU KARNYM Marcin Dudzik PRAWO KARNE WOBEC NARAŻENIA ŻYCIA I ZDROWIA LUDZKIEGO NA NIEBEZPIECZEŃSTWO www.ksiegarnia.beck.pl
SKUTKI UKŁADU W POSTĘPOWANIU UPADŁOŚCIOWYM ŁUKASZ SZUSTER WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2015
Wydawca: Natalia Adamczyk Wydawnictwo C.H.Beck 2015 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: Wydawnictwo C.H.Beck Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-6866-5 ISBN e-book 978-83-255-6867-2
Spis treści Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Orzecznictwo... Wprowadzenie... XI XV XXIII XXV Rozdział I. Charakter prawny układu... 1 1. Zagadnienia wstępne... 1 2. Poglądy doktryny dotyczące charakteru prawnego układu wyrażone na gruncie Prawa upadłościowego i Prawa o postępowaniu układowem... 1 3. Poglądy orzecznictwa na temat charakteru prawnego układu... 5 4. Poglądy doktryny dotyczące charakteru prawnego układu wyrażone na gruncie Prawa upadłościowego i naprawczego... 7 5. Charakter prawny planu insolwencyjnego przedstawiany w doktrynie niemieckiej... 11 Rozdział II. Zakres związania układem... 15 1. Zagadnienia wstępne... 15 2. Zakres podmiotowy związania układem... 15 I. Wierzyciele, których upadły umyślnie nie ujawnił i którzy w postępowaniu nie uczestniczyli... 16 3. Zakres przedmiotowy związania układem... 19 I. Wierzytelności objęte układem a wierzytelności objęte skutkami układu... 19 II. Zgłoszenie wierzytelności i umieszczenie wierzytelności na liście wierzytelności a moc wiążąca układu... 21 III. Wierzytelności objęte skutkami układu... 23 1. Wierzytelności zależne od warunku... 24 IV. Skutki układu dla wierzytelności niepieniężnych... 26 V. Wierzytelności, w stosunku do których układ nie wywołuje skutków prawnych... 29 1. Wierzytelności bezwzględnie wyłączone z mocy wiążącej układu... 29 2. Należności alimentacyjne... 30
Spis treści 3. Renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa i śmierci... 35 4. Należności z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę... 36 5. Roszczenia o wydanie mienia, o których mowa w art. 70 PrUpadNapr... 37 6. Wierzytelności, za które upadły odpowiada w związku z nabyciem spadku po ogłoszeniu upadłości, po wejściu spadku do masy upadłości... 39 7. Składki na ubezpieczenie społeczne... 40 8. Wierzytelności z tytułu umów szczegółowych zawartych w wykonaniu umowy ramowej (art. 85 PrUpadNapr)... 43 9. Wierzytelności pozaukładowe, które mogą być objęte układem za zgodą wierzycieli... 45 10. Należności ze stosunku pracy... 45 11. Wierzytelności zabezpieczone na mieniu upadłego hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym oraz hipoteką morską... 51 A. Zabezpieczenia rzeczowe podlegające wyłączeniu z układu... 51 B. Warunkowy charakter wyłączenia wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo... 59 C. Wartość zabezpieczenia rzeczowego... 59 D. Warunek zgody wierzyciela na objęcie wierzytelności układem... 62 12. Przewłaszczenie na zabezpieczenie... 67 Rozdział III. Materialnoprawne skutki układu... 74 1. Zagadnienia wstępne... 74 2. Poglądy doktryny na problematykę skutków układu pod rządami Prawa o postępowaniu układowem... 75 3. Kryteria podziału skutków układu na gruncie Prawa upadłościowego i naprawczego... 78 4. Określenie katalogu skutków układu na gruncie Prawa upadłościowego i naprawczego... 79 5. Skutki układu o charakterze materialnoprawnym... 82 I. Skutki układu w postaci restrukturyzacji zobowiązań upadłego... 82 1. Restrukturyzacja zobowiązań upadłego w drodze układu... 83 2. Restrukturyzacja zobowiązań jako skutek układu... 87 VI
Spis treści 3. Skutki układu dla poszczególnych sposobów restrukturyzacji zobowiązań upadłego... 88 A. Odroczenie wykonania zobowiązań oraz rozłożenie spłaty długów na raty... 88 B. Zmniejszenie sumy długów... 89 C. Zmiana, zamiana lub uchylenie prawa zabezpieczającego daną wierzytelność... 90 D. Konwersja wierzytelności na udziały lub akcje... 90 II. Likwidacja majątku upadłego jako skutek zawarcia układu likwidacyjnego... 90 1. Likwidacja przeprowadzona według przepisów ustawy o likwidacji majątku upadłego jako skutek układu likwidacyjnego... 92 2. Przejęcie majątku upadłego przez wierzycieli jako skutek układu likwidacyjnego... 93 3. Likwidacja przeprowadzona w inny sposób jako skutek układu likwidacyjnego... 95 III. Skutki układu dla poręczyciela upadłego... 96 1. Skutki układu zawartego w postępowaniu upadłościowym dla odpowiedzialności poręczyciela... 97 2. Roszczenia regresowe poręczyciela po spełnieniu wierzytelności objętej układem... 100 3. Skutki układu zawartego w postępowaniu upadłościowym dla odpowiedzialności większej liczby poręczycieli... 101 4. Poręczenia udzielane przez Skarb Państwa... 104 5. Skutki układu dla innych zabezpieczeń... 107 IV. Skutki układu dla współdłużnika (współdłużników) upadłego... 108 1. Roszczenia regresowe pomiędzy upadłym a współdłużnikami... 111 V. Skutki układu dla praw wynikających z hipoteki, zastawu, zastawu rejestrowego, zastawu skarbowego i hipoteki morskiej... 114 1. Zabezpieczenia rzeczowe ustanowione na składnikach majątkowych osób trzecich... 115 2. Zabezpieczenia rzeczowe ustanowione na składnikach majątkowych upadłego... 118 VI. Oddłużenie upadłego jako szczególny skutek zakończenia postępowania upadłościowego w przypadku zawarcia układu likwidacyjnego (art. 293 ust. 1 PrUpadNapr)... 120 1. Wyłączenie stosowania przepisów o oddłużeniu... 121 VII
VIII Spis treści 2. Warunki oddłużenia w przypadku zatwierdzenia układu likwidacyjnego... 121 3. Zakres wierzytelności podlegających umorzeniu... 125 4. Postępowanie w przedmiocie umorzenia zobowiązań upadłego niezaspokojonych w postępowaniu upadłościowym... 127 VII. Skutki zatwierdzenia układu przewidującego konwersję wierzytelności na udziały lub akcje spółki będącej upadłym... 129 1. Istota i charakter prawny konwersji wierzytelności na kapitał zakładowy... 130 2. Konwersja wierzytelności na udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością... 135 3. Konwersja wierzytelności na akcje w spółce akcyjnej... 138 4. Układ jako podstawa wpisu podwyższenia kapitału zakładowego spółki do Krajowego Rejestru Sądowego... 140 5. Konwersja wierzytelności na akcje a oferta publiczna... 143 VIII. Skutki układu dla władania, zarządzania i rozporządzania majątkiem przez upadłego... 145 1. Skutki układu dla władania i zarządzania majątkiem przez upadłego w regulacjach międzywojennych... 146 2. Wpływ zakończenia postępowania upadłościowego na odzyskanie prawa do władania i zarządzania swoim majątkiem... 146 3. Ograniczenia we władaniu i zarządzaniu swoim majątkiem przez upadłego wynikające z układu... 148 4. Podstawa wydania majątku po zakończeniu postępowania upadłościowego... 149 5. Wpływ postanowienia o wykonaniu układu na odzyskanie prawa do zarządzania i rozporządzania majątkiem przez upadłego... 149 IX. Materialnoprawne skutki planu insolwencyjnego na gruncie niemieckiego Postępowania w przedmiocie niewypłacalności 151 Rozdział IV. Procesowe skutki układu... 159 1. Zagadnienia wstępne... 159 2. Postanowienie o zakończeniu postępowania upadłościowego... 159 I. Ukończenie postępowania upadłościowego i układowego w regulacjach międzywojennych... 160 II. Postanowienie o zakończeniu postępowania upadłościowego (art. 293 PrUpadNapr)... 160 3. Zatwierdzony układ jako podstawa wpisów o zatwierdzeniu układu w księgach wieczystych i rejestrach... 163
Spis treści 4. Układ jako tytuł wykonawczy i egzekucyjny... 166 I. Układ jako tytuł wykonawczy do wprowadzenia zarządcy we władanie majątkiem upadłego... 167 II. Układ jako tytuł egzekucyjny... 168 1. Zakres podmiotowy tytułu egzekucyjnego powstałego na podstawie art. 296 PrUpadNapr... 169 2. Elementy stanowiące tytuł egzekucyjny powstały na podstawie art. 296 PrUpadNapr... 170 A. Wyciąg z listy wierzytelności... 171 B. Wypis postanowienia zatwierdzającego układ... 174 C. Dokument stwierdzający udzielenie zabezpieczenia wykonania układu przez osobę trzecią... 175 3. Nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności... 176 4. Dopuszczalność wytoczenia powództwa o ustalenie lub pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności po zatwierdzeniu układu... 177 5. Umorzenie postępowań zabezpieczających i egzekucyjnych (art. 295 ust. 1 i ust. 2 PrUpadNapr)... 178 6. Wykonanie układu... 182 I. Problematyka wykonania układu... 184 7. Skutki postanowienia o wykonaniu układu... 186 I. Wpływ postanowienia o wykonaniu układu na wpisy w księgach i rejestrach... 186 II. Wpływ postanowienia o wykonaniu układu na prawo upadłego do zarządzania i rozporządzania swoim majątkiem.. 187 8. Procesowe skutki planu insolwencyjnego na gruncie prawa niemieckiego... 187 Uwagi końcowe... 190 Indeks rzeczowy... 197 IX