Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku

Podobne dokumenty
Gdańsk, r. Informacja o sytuacji w rolnictwie na koniec marca 2019 r. Dane stacji meteorologicznej w Lubaniu marzec 2019

Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku

Informacja o sytuacji w rolnictwie na koniec sierpnia 2016 r.

Informacja o sytuacji w rolnictwie na koniec maja 2019 r.

Informacja o sytuacji w rolnictwie na koniec lipca 2019 r.

Informacja o sytuacji w rolnictwie na koniec października 2014r.

Informacja o sytuacji w rolnictwie na koniec września 2019 r.

Informacja o sytuacji w rolnictwie na koniec czerwca 2019 r.

Informacja o sytuacji w rolnictwie na koniec sierpnia 2019 r.

Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku

Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY

Pszenica... 63,45 61,14 69,23 63,66 106,9 92,0. Żyto... 54,43 50,34 60,56 53,13 108,1 87,7. Jęczmień... 59,49 57,82 57,87 60,47 108,2 104,5

W porównaniu z marcem ub. roku odnotowano na obu rynkach spadek cen produktów rolnych, z wyjątkiem cen żywca wołowego.

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH WE WRZEŚNIU 2011 r I-VI VII-XII VIII IX w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 47,95 67,15 75,48 76,77 111,5 101,7

Pszenica... 63,45 61,14 70,98 69,23 111,9 97,5. Żyto... 54,43 50,34 60,92 60,56 116,7 99,4. Jęczmień... 59,49 57,82 66,23 57,87 101,5 87,4

W porównaniu z kwietniem ub. roku odnotowano na obu rynkach spadek cen produktów rolnych, za wyjątkiem cen żywca wołowego na targowiskach.

II Pomorskie Forum Trzodziarskie. Aleksander Mach Dyrektor Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Gdańsku

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W SIERPNIU 2013 r. CENY SKUPU. Pszenica... 84,88 92,05 80,62 64,86 72,3 80,5. Żyto... 81,12 72,74 53,12 44,22 60,5 83,2

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W STYCZNIU 2014 R. CENY SKUPU. Pszenica... 97,02 71,22 76,05 75,76 73,9 99,6. Owies... 61,61 47,44 54,33 64,14 99,4 118,1

Rynek pracy w woj. pomorskim z uwzględnieniem obszarów wiejskich

Pszenica... 63,45 61,14 70,98 70,98 112,0 100,0. Żyto... 54,43 50,34 60,08 60,92 111,8 101,4. Jęczmień... 59,49 57,82 63,83 66,23 112,1 103,8

Pszenica... 68,21 65,95 62,54 63,36 97,3 101,3. Żyto... 50,79 51,72 53,80 54,51 103,8 101,3. Jęczmień... 59,07 61,60 59,43 59,09 105,3 99,4

Ceny produktów rolnych w maju 2018 r.

I-VI VII-XII IV V w złotych. Pszenica... 68,21 65,95 62,37 62,54 96,6 100,3. Żyto... 50,79 51,72 54,35 53,80 108,2 99,0

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH WE WRZEŚNIU 2014 r I-VI VII-XII VIII IX w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 97,02 71,59 63,81 63,71 90,4 99,8

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH we WRZEŚNIU 2010 r. CENY SKUPU

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W LIPCU 2012 r I-VI VII-XII VI VII w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 93,17 76,10 90,69 90,83 105,4 100,2

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W CZERWCU 2011 r I-VI VII-XII V VI w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 47,95 67,15 99,22 99,07 186,9 99,8

Wyniki egzaminu gimnazjalnego w 2013 roku województwo pomorskie

mszyce jary zaraza ziemniak przebiegiem pogody oraz z wczesnością i odpornością odmian 1-2 chrząszczy na 25 roślin wczesnych odmian ziemniaka lub

Ceny rolnicze rok korzystny dla rolników pod względem cenowym!

POGŁOWIE ZWIERZĄT GOSPODARSKICH W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W II POŁOWIE 2012 R. 1

Pszenica... 68,21 65,95 64,18 63,04 90,9 98,2. Żyto... 50,79 51,72 55,78 54,37 105,6 97,5. Jęczmień... 59,07 61,60 61,10 59,81 98,6 97,9

Wyniki egzaminu gimnazjalnego w 2012 roku województwo pomorskie

URZĄD STATYSTYCZNY W GDAŃSKU

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W MAJU 2011 r I-VI VII-XII IV V w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 47,95 67,15 94,83 99,22 210,2 104,6

WIADOMOŚCI - INFORMACJE - OPINIE

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH we wrześniu 2007 r. CENY SKUPU

Pszenica... 75,76 64,45 66,68 64,58 101,2 96,9. Żyto... 57,36 50,50 50,55 50,36 96,1 99,6. Jęczmień... 73,38 60,41 60,85 63,19 102,5 103,8

Ceny produktów rolnych spadły?

ZASADY WSTĘPNEJ OCENY WNIOSKÓW O WYKONANIE URZĄDZEŃ MELIORACJI WODNYCH SZCZEGÓŁOWYCH

WYDATKI Z FUNDUSZU PRACY NA AKTYWNE FORMY PRZECIWDZIAŁANIA BEZROBOCIU ORAZ ICH EFEKTYWNOŚĆ W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM W 2006 ROKU

Pogłowie w Polsce za. MRiRW ZSRIR na podstawie GUS

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W LUTYM 2011 r I-VI VII-XII a I II w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 47,95 67,89 88,90 93,54 195,5 105,2

WYBRANE FORMY WSPARCIA ZATRUDNIENIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Oddział Pomorski

Liczba specjalistów i lekarzy w trakcie szkolenia specjalizacyjnego. Radioterapia onkologiczna

Liczba specjalistów i lekarzy w trakcie szkolenia specjalizacyjnego. Medycyna pracy

Liczba specjalistów i lekarzy w trakcie szkolenia specjalizacyjnego. Higiena i epidemiologia

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W LUTYM 2013 r I-VI VII-XII I II w złotych CENY SKUPU. Jęczmień... 80,22 82,76 88,52 86,20 107,0 97,4

Liczba specjalistów i lekarzy w trakcie szkolenia specjalizacyjnego

AGROFAG PRÓG SZKODLIWOŚCI * WOJEWÓDZTWO POMORSKIE bytowski ziemniak alternarioza. objawy choroby zaraza

Liczba specjalistów i lekarzy w trakcie szkolenia specjalizacyjnego. Chirurgia plastyczna

Liczba specjalistów i lekarzy w trakcie szkolenia specjalizacyjnego. Reumatologia

Liczba lekarzy osiągających wiek emerytalny i kończących szkolenie

POGŁOWIE TRZODY CHLEWNEJ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W II POŁOWIE 2014 R. 1

Rynek pracy województwa pomorskiego na wsi i w mieście przemiany, zróżnicowania, wyzwania. Gdańsk, 3 listopada 2011 r.

Podstawy prawne Zasady zwalczania Etapy uwalniania stad Stopień realizacji, dane statystyczne i plany realizacji Napotkane problemy

Liczba lekarzy osiągających wiek emerytalny i kończących szkolenie

FUNDUSZE POŻYCZKOWE. instytucje pozabankowe, działające w formie spółek prawa handlowego, najczęściej w formie stowarzyszeń

Załącznik do Sprawozdania z działalności Powiatowego Urzędu Pracy w Kwidzynie w 2004 r. W Y K R E S Y I T A B E L E

UCHWAŁA Nr 1277/172/08 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 23 grudnia 2008 r.

Rynek zbóż i żywca: ceny w dół!

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu. Lubań, ul. Tadeusza Maderskiego Nowy Barkoczyn NIP REGON

Aktualne zagadnienia integrowanej ochrony roślin

Raport na temat sytuacji w rolnictwie na terenie Miasta i Gminy Krotoszyn

Rolnictwo jest ważnym sektorem gospodarki

Liczba specjalistów i lekarzy w trakcie szkolenia specjalizacyjnego. Chirurgia stomatologiczna

Wstępne informacje o wynikach egzaminu przeprowadzonego 12, 13 i 14 kwietnia 2011 roku w klasach III gimnazjów w województwie pomorskim

WYDATKI Z FUNDUSZU PRACY NA AKTYWNE FORMY PRZECIWDZIAŁANIA BEZROBOCIU ORAZ ICH EFEKTYWNOŚĆ W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM W 2005 ROKU

INFORMACJA O AKTUALNEJ SYTUACJI W ROLNICTWIE NA TERENIE POWIATU PLESZEWSKIEGO. Pleszew, dnia r.

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

Opłacalność produkcji wybranych produktów rolniczych w Polsce w latach

(zestaw standardowy)

Ocena opłacalności podstawowych kierunków produkcji rolniczej W okresie lat 2017 i 2018 oraz stycznia i lutego 2019 roku

Część humanistyczna. Wynik średni w %

Aktualna sygnalizacja występowania chorób i szkodników wg komunikatu Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa na dzień r.

Produkcja zwierzęca w Polsce - nowe dane rynkowe

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa Oddział Terenowy w Pruszczu Gdańskim

OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W GDAŃSKU. Język polski

RYNEK MIĘSA POGŁOWIE. Cena bez VAT. Towar

Rynek wołowiny: koniec 2016 a początek 2017

Wyniki sprawdzianu w 2016 roku w gminach województwa pomorskiego (zestawy standardowe)

Część humanistyczna. Odchylenie standardowe w % Wynik średni w %

Stanin Przedział punktowy Opis dydaktyczny wyniku. bardzo

INSTYTUT GOSPODARKI ROLNEJ

RYNEK MIĘSA. Biuro Analiz i Strategii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Nr 7/2018

Czy zamówienie było przedmiotem ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych: tak, numer

(zestaw standardowy)

Jednostki organizacyjne PSP

RYNEK MIĘSA. o 1,5%, do 8,28 zł/kg. Jednocześnie ich cena była o 0,4% niższa niż przed miesiącem oraz o 3% niższa niż przed rokiem.

Stanin Przedział punktowy Nazwa stanina. bardzo

Procentowy rozkład wyników uczniów ze sprawdzianu w 2004 r. w gminach w znormalizowanej skali staninowej województwo pomorskie (zestaw standardowy)

Ozima 300 Pszenica Jara 650

Informacja miesięczna o rynku pracy styczeń 2019 r. w województwie pomorskim. Stopa bezrobocia. Bezrobotni. Oferty pracy 6,1%; 5,2%

49,5 tys. - liczba zarejestrowanych bezrobotnych. 8,3 tys. - liczba zgłoszonych wolnych

Instytucje wspierające uruchamianie i rozwój małych firm

Mobilność i jej wpływ na zatrudnienie mieszkańców wsi

Transkrypt:

Dane meteo marzec 2015 Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku Trakt Św. Wojciecha 293, 80-001 Gdańsk, tel. 58 326-39-00, fax. 58 309-09-45, e-mail: sekretariat@podr.pl, www.podr.pl NIP 583-28-80-729, REGON 003003186 Informacja o sytuacji w rolnictwie na koniec marca 2015r. Średnie temperatury na wysokości 2 metrów I dekada 4,8 C II dekada 5,6 C III dekada 5,3 C C na wys. 2 Średnia miesięczna 5,2 metrów Opady m-c marzec 2015 I dekada 6,2 mm II dekada 0 mm III dekada 15,6 mm Suma opadów 21,8 mm Najwyższa tempera. 08.03.2015 17,1 C Najniższe tempera. 06.03.2015-3,2 C Gdańsk, 01.04.2015 r. I Produkcja roślinna Pierwszy deszczowy tydzień marca przerwał prace polowe związane z orkami i zasilaniem rzepaku ozimego rozpoczęte już w trzeciej dekadzie lutego. W kolejnych dwóch tygodniach marca bezdeszczowa pogoda umożliwiła wysianie drugiej dawki nawozów azotowych na plantacjach rzepaku ozimego i pierwszej startowej dawki na zboża ozime. Rozpoczęta jeszcze w lutym wegetacja była dobrze widoczna w połowie marca na wszystkich gatunkach ozimin. Rzepaki tworzyły rozetę wiosennych liści, a zboża rozpoczęły tworzenie rozkrzewienia drugiego rzędu. Również chwasty w oziminach, które przetrwały zimę wchodzą w kolejne zaawansowane fazy rozwojowe i będą wymagały zastosowania herbicydów w wyższych dawkach. Od 10 marca rozpoczęto przygotowanie pól do siewu zbóż jarych. Najwcześniej rozpoczęto wysiew owsa, który ma szansę dobrze plonować jeśli zostanie wysiany do pierwszych dni kwietnia. Na niektórych plantacjach rzepaku można zauważyć żółte miski do sygnalizacji chowaczy: brukwiaczka i czterozębnego. Komunikaty sygnalizacji występowania chorób i szkodników ostrzegały o występowaniu chrząszczy chowaczy i objawów suchej zgnilizny kapustnych w kilku powiatach (gdańskim, malborskim, puckim). Na ich podstawie niektórzy rolnicy wykonali opryski przeciwko insektom dodając do mieszaniny fungicydy i mikroelementy, szczególnie boru. Jednak z powodu przewidywanego ochłodzenia na przełomie marca i kwietnia oraz związanego z tym obniżenia aktywności chowaczy opryski w powiecie puckim wykonano sporadycznie na plantacjach przylegających do lasów. Obserwując przez cały marzec plantacje jęczmienia ozimego można było zauważyć wzrastające z każdym tygodniem zazielenienie się żółtych na początku miesiąca pól. Żółknięcie jęczmienia ozimego było tym silniejsze im szybciej był posiany i im bardziej był porażony przez mączniaka. Raport z powiatu kwidzyńskiego informuje o bardzo silnym porażeniu jęczmienia. W powiecie puckim na pszenicy i pszenżycie prócz znacznego porażenia mączniakiem zaobserwowano objawy septoriozy paskowanej, z charakterystycznymi czarnymi punktami tzw. piknidiami z których wydostaną się w sprzyjających warunkach zarodniki konidialne.

Wymóg zazielenienia zachęcił rolników do posiania bobowatych, jednak większość rolników odkłada termin siewu na początek kwietnia. Marzec to tradycyjnie czas rozrzucania obornika albo rozlewania gnojowicy. Ceny zbóż Pszenica konsumpcyjne 750 paszowe 740 Żyto konsumpcyjne 500 paszowe 510 Jęczmień konsumpcyjne 600 paszowe 580 Owies paszowe 470 Pszenżyto 560 We wszystkich powiatach woj. pomorskiego stan zbóż i rzepaku ozimego jest oceniany jako dobry, rzadziej średni. Jeśli wcześniej były obawy o kondycję niektórych upraw to w drugiej połowie marca nie było wątpliwości, że ich stan się poprawia z tygodnia na tydzień. Niepokój budzi stopień porażenia przez choroby. Lustracje dostarczające danych do formułowania komunikatów o występowaniu agrofagów będących dla rolników podstawą do wykonania zabiegu pestycydowego nie pozostawiają wątpliwości, że potencjał infekcyjny jest bardzo duży. Ocena punktowa upraw ozimych w skali 1-5 pkt. powiat żyto pszenica jęczmień pszenżyto rzepak ozima ozimy ozime ozimy Człuchów 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 Bytów 3,8 3,7 3,7 3,8 3,7 Lębork 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 Słupsk 3,5 3,5 3,5 3,5 4,0 Gdańsk 4,0 3,5-4,0 3,5 4,0 3,0-4,0 Tczew 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 Chojnice 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 Kartuzy 3,5 3,7 3,5 3,7 3,0 Kościerzyna 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 Wejherowo 4,5 4,5 4,2 4,2 4,5 Puck 4,0 4,2 4,0 4,5 4,0 Kwidzyn 3,8 4,2 3,2 4,1 4,0 Malbork 4,0 4,0 4,0 4,0 3,0 Nowy Dwór Gdański 4,0 4,0 4,0 4,0 3,5 Starogard Gdański 3,5 3,0 3,0 3,5 2,5 Sztum 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0

II Produkcja zwierzęca Rynek żywca wołowego W hodowli bydła mięsnego w ostatnich miesiącach sytuacja cenowa nie poprawiła się. Ceny kształtują się na poziomie: za MBO w granicach od 5,50 zł do 7,60 zł/kg netto, na eksport od 8,00 zł do 9,00 zł netto za 1 kg. Cielęta w obrocie pomiędzy gospodarstwami osiągają cenę od 700 zł do 1000 zł za 1 szt. Cena jałówek ras mięsnych do dalszego chowu kształtuje się na poziomie od 11 zł do 12 zł/kg. Rolnicy składają wnioski o przyznanie płatności bezpośrednich za 2015 rok. W bieżącym roku wprowadzona została dodatkowa płatność z tytułu posiadania zwierząt w gospodarstwie rolnym. Producenci mleka i żywca wołowego mogą wystąpić o płatność do bydła i płatność do krów. Producent może uzyskać płatność do max. 30 szt. bydła w wieku do 24 m-cy oraz płatność do max. 30 krów w wieku powyżej 24 m-cy. Warunkiem jest posiadanie minimum 3 szt. dla każdej z płatności. Wyjaśnienia wymagają jeszcze warunki kwalifikowalności sztuk. Rynek mleka Nadal utrzymuje się trudna sytuację w gospodarstwach z produkcją mleka. Według Głównego Urzędu Statystycznego cena skupu mleka w lutym 2015 roku wyniosła 120,74 zł/1 hl i była niższa o 20,4% niż w lutym 2014 r. i o 1,2% mniejsza od ceny wypłaconej w styczniu 2015 r. W woj. pomorskim średnia cena mleka w lutym 2015 r. wyniosła 116,02 zł/1 hl i była o 1,1% niższa niż w styczniu 2015 r - 117,31 zł/hl. W dalszym ciągu utrzymuje się zróżnicowanie zależne od mleczarni i od wielkości dostaw. W lepszej sytuacji są więksi dostawcy i grupy producenckie. Ceny kształtują się na poziomie 0,80 zł/l do 1,3 zł/l. Spadek cen mleka w skupie nie przełożył się na adekwatny spadek cen produktów w sklepach. Marzec to ostatni miesiąc kwotowania produkcji mleka. Od 1 kwietnia nastąpi uwolnienie tego rynku. Producenci mleka obawiają się tych zmian. Tym bardziej, że nad częścią z nich wisi widmo płacenia wysokich kar za przekroczenie limitów dostaw indywidualnych. Możliwe, że będzie można taką karę rozłożyć na 3 równe roczne raty. Ukazało się w ostatnim czasie odpowiednie rozporządzenie Unijne. Rynek żywca wieprzowego W marcu najpierw cena żywca utrzymała się na poziomie z końca lutego czyli oscylowała wokół 4,00-4,30 zł/kg, po czym znów zaczęła spadać. Obecnie ceny kształtują się na całym terenie województwa pomorskiego od 3,40 do 4,00 zł/kg żywca. Najczęściej płacona obecnie cena to 3,80-4,00/kg zł. Jednocześnie nastąpił wzrost cen zbóż paszowych i koncentratów białkowych. Ceny zbóż paszowych wzrosły o około 10 zł/dt, ma to duży wpływ na ekonomikę tuczu. Przedłużający się okres czasu, w którym rolnicy nie otrzymują nawet zwrotu poniesionych na produkcje świń kosztów, skutkuje dalszym spadkiem pogłowia świń. Pogłowie trzody chlewnej w woj. pomorskim zarejestrowane w ARiMR w okresie od 30.09.2014r - wynosiło 0 236 sztuk fizycznych, a na dzień 1.03.2015r już tylko 657 658 sztuk. Spadek pogłowia o 152 570 sztuk, stanowi 18,8% Są to wprawdzie dane z konkretnych dni ale obrazują tendencję która zresztą utrzymuje się od dłuższego już czasu. Stan pogłowia świń na 1.02.2014r wynosił 967 699, a na 1.03.2013r -1 087 359 sztuk.

Stan pogłowia świń z podziałem na powiaty na dzień 01.03.2015r podany przez ARiMR Powiat ilość siedzib stad Świnie ilość ogólna pogłowia bytowski 978 43608 chojnicki 1344 42093 człuchowski 733 185491 gdański 392 68 kartuski 2422 56693 kościerski 1296 50178 kwidzyński 902 30896 lęborski 280 18839 malborski 331 6013 nowodworski 221 4110 pucki 458 11378 słupski 474 67543 starogardzki 1969 10433 sztumski 539 51500 tczewski 617 33428 wejherowski 1207 38637 Razem 14 163 657 658 Zakłady mięsne nadal sprowadzają duże ilości półtusz z zagranicy. Dodatkowo niepokoją naszych rolników liczne stwierdzone przypadki wystąpienia Afrykańskiego Pomoru Świń u dzików i niestety jedno nowe ognisko u świń. Jest to wprawdzie wciąż przy granicy wschodniej, w zapowietrzonym terenie, ale ich liczba 44 ognisk jest bardzo znaczna. Ograniczony został ostatnio import warchlaków z zagranicy, gdyż jest duże ryzyko związane z opłacalnością tuczu. Cena warchlaków z zakupu około 30 kg to 210-215 zł + vat. Ceny żywca (netto) w woj. pomorskim 26.03.2015 r. Lp. Powiat Cena w zł/kg żywca wieprzowego wołowego Drobiu 1 Człuchów 4,00 6,60-7,50-2 Słupsk - - 3,70-3,80 3 Gdańsk 3,80 7,00-4 Tczew 3,90 5,50-6,80-5 Starogard Gdański 3,70-3,80 5,80-7,00-6 Kościerzyna 3,8-4,0 6,60-7,60-7 Chojnice 4,00-4,10 5,50-7,00-8 Kartuzy 3,80 7,00 3,70 9 Wejherowo 3,80 7,00-10 Puck 3,40 - - 11 Kwidzyn 4,00 6,50-7,50-12 Nowy Dwór Gdański 4,00 6,60-7,00-13 Sztum 4,00 6,00-6,80 -

III. Inne spostrzeżenia, problemy Rozpoczął się okres składania wniosków obszarowych przez rolników. Nowe przepisy dotyczące dopłat bezpośrednich i PROW 2014-2020 są znacznie bardziej skomplikowane od dotychczasowych, więc dużo więcej czasu i uwagi trzeba będzie poświęcić na ich wypełnienie. Większość rolników otrzymało już z personalizowane wnioski obszarowe z ARiMR. W marcu br. w BP ODR odbywały się Debaty Rolne z udziałem wiceministra rolnictwa i rozwoju wsi Kazimierza Plocke. W spotkaniu brali udział rolnicy woj. pomorskiego Na konta rolników wpływają środki finansowe z tytułu płatności bezpośrednich.