Systemy wsparcia wytwarzania energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii Warszawa, 9 maja 2019 r.
Struktura wytwarzania energii elektrycznej [GWh] w latach 2017-2018 2017 r. 2018 r. Produkcja energii elektrycznej ogółem 165 852 165 214 z tego: elektrownie na węglu kamiennym 79 868 82 375 elektrownie na węglu brunatnym 51 983 49 072 elektrownie gazowe 7 172 9 590 elektrownie przemysłowe 10 057 10 022 elektrownie zawodowe wodne 2 767 2 197 źródła wiatrowe 13 855 11 678 inne źródła odnawialne 150 280 Saldo wymiany zagranicznej 2 287 5 718 Krajowe zużycie energii 168 139 170 932 2
Instalacje OZE (objęte koncesją Prezesa URE, wpisem do rejestru MIOZE, mikroinstalacje) wg stanu na 31 grudnia 2018 r. Rodzaj instalacji OZE Sumaryczna moc zainstalowana Liczba instalacji [MW] Instalacje wykorzystujące biogaz* 134,930 208 Instalacje wykorzystujące biomasę 1 362,870 48 Instalacje wykorzystujące energię promieniowania słonecznego 146,995 671 Instalacje wykorzystujące energię wiatru 5 864,443 1 198 Instalacje wykorzystujące hydroenergię 981,504 765 Instalacje wykorzystujące technologię współspalania biomasy, biopłynów, biogazu lub biogazu rolniczego z innymi - 32 paliwami** Łącznie 8 490,742 2 922 *Nie uwzględnia danych dot. 95 instalacji wytwarzających energię elektryczną z biogazu rolniczego wpisanych do rejestru prowadzonego przez Dyrektora Generalnego KOWR. **Ze względu na różne przedziały procentowego udziału biomasy (w całkowitym strumieniu paliwa), w odniesieniu do tych instalacji, nie podano całkowitej mocy zainstalowanej. 3
Polityka klimatyczno - energetyczna Unii Europejskiej W 2014 r. Rada Europejska utrzymała kierunek przeciwdziałania zmianom klimatu (tzw. pakiet 3 x 20%) i zatwierdziła cztery cele w perspektywie 2030 r. dla całej UE, które po rewizji w 2018 r. (RED II) mają następujący kształt: zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o 40% w porównaniu z emisją z 1990 r.; co najmniej 32% udział źródeł odnawialnych w zużyciu finalnym energii brutto; wzrost efektywności energetycznej do 32,5% względem prognozowanego w 2007 r. zużycia energii; ukończenie budowy wewnętrznego rynku energii UE; zwiększenie roli prosumenta w realizacji unijnego celu. 4
Rozwój odnawialnych źródeł energii vs Polityka energetyczna Polski w 2016 r. udział OZE w końcowym zużyciu energii brutto w Polsce wyniósł 11,3%; w 2017 r. udział OZE w końcowym zużyciu energii brutto w Polsce wyniósł 11,0%; cel na 2020 r. - udział energii ze źródeł odnawialnych w zużyciu finalnym energii brutto na poziomie 15%; cel na 2030 r. - udział energii ze źródeł odnawialnych w zużyciu finalnym energii brutto na poziomie 21%. 5
Świadectwa pochodzenia energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii system w trakcie wygaszania Świadectwo pochodzenia przysługuje wytwórcy energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, wytworzonej w mikroinstalacji albo w instalacji OZE innej niż mikroinstalacja, w której energia elektryczna została wytworzona po raz pierwszy przed dniem 1 lipca 2016 r. Przy czym, dla energii elektrycznej wytworzonej po dniu 1 stycznia 2016 r.: w technologii wspólnego spalania paliw konwencjonalnych i biomasy (z wyłączeniem dedykowanej instalacji spalania wielopaliwowego), przysługuje świadectwo pochodzenia skorygowane współczynnikiem 0,5; w elektrowniach wykorzystujących hydroenergię o łącznej mocy zainstalowanej powyżej 5 MW, świadectwo nie przysługuje. 6
Świadectwa pochodzenia energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii okres wsparcia Świadectwo pochodzenia dla energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii wytworzonej w mikroinstalacji albo w instalacji odnawialnego źródła energii innej niż mikroinstalacja przysługuje przez okres kolejnych 15 lat, nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2035 r., przy czym okres ten liczy się od dnia wytworzenia po raz pierwszy tej energii, potwierdzonego wydanym świadectwem pochodzenia; Świadectwa pochodzenia są nośnikiem praw majątkowych, które stanowią wsparcie dla wytwórców. 300,00 250,00 200,00 150,00 100,00 50,00-2013-04-30 2014-04-30 2015-04-30 2016-04-30 2017-04-30 2018-04-30 2019-04- wartość świadectw pochodzenia [zł/mwh] - indeks "OZEX_A_POLPX" 7
Aukcje na sprzedaż energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii Ustawa o odnawialnych źródłach energii zaimplementowała do krajowego systemu wsparcia wytwarzania energii elektrycznej z OZE nieznany dotychczas w Polsce mechanizm aukcji na sprzedaż energii elektrycznej, który zaczął obowiązywać z dniem 1 lipca 2016 r. Wytwórcy energii elektrycznej w instalacjach OZE, którzy wytworzyli energię elektryczną po raz pierwszy przed dniem 1 lipca 2016 r. (tzw. instalacje istniejące ) mogą pozostać w systemie świadectw pochodzenia energii elektrycznej lub złożyć deklarację o przystąpieniu do aukcji. Wytwórcy energii elektrycznej w instalacjach nowych w których energia elektryczna zostanie wytworzona po raz pierwszy po dniu zamknięcia aukcji (tzw. instalacje nowe ) mają prawo do uczestnictwa wyłącznie w systemie aukcyjnym (system świadectw pochodzenia wydawanych za energię elektryczną wytwarzaną z odnawialnych źródeł energii nie jest dla nich dostępny). W tym celu wytwórcy podlegają procedurze oceny formalnej przygotowania do wytwarzania energii z odnawialnego źródła energii w danej instalacji. Ocena formalna jest postępowaniem administracyjnym, wszczynanym na wniosek wytwórcy o wydanie zaświadczenia o dopuszczeniu do udziału w aukcji. System aukcyjny jest dostępny tylko dla wytwórców energii elektrycznej w instalacji posiadającej wyodrębniony zespół urządzeń służących do wyprowadzania mocy wyłącznie z tej instalacji do sieci elektroenergetycznej dystrybucyjnej lub przesyłowej. 8
Wyłanianie zwycięzców aukcji Aukcję wygrywają uczestnicy aukcji którzy zaoferowali najniższą cenę sprzedaży energii elektrycznej, których oferty łącznie nie przekroczyły 100 % wartości lub ilości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii określonej w ogłoszeniu o Aukcji i 80 % ilości energii elektrycznej objętej wszystkimi złożonymi ofertami. Mechanizm rozstrzygania aukcji zapewnia konkurencyjność każdej aukcji nie jest możliwa sytuacja, w której wygrywają wszyscy oferenci. 9
Udział technologii [%] Wyniki aukcji - doświadczenia Struktura sprzedaży energii w aukcji w poszczególnych latach wg. rodzaju odnawialnych źródeł 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2016 2017 2018 fotowoltaika hydroelektrownie elektrownie wiatrowe biogazownie rolnicze 10
Wyniki aukcji - doświadczenia Udział mocy zainstalowanych poszczególnych technologii [MW] wynikający z dotychczas przeprowadzonych aukcji* 42 867 1167 37 fotowoltaika hydroelektrownie elektrownie wiatrowe biogazownie rolnicze *wykres nie uwzględnia mocy wynikającej z rozstrzygnięcia aukcji AZ/7/2018 (jedna zwycięska oferta) 11
Cena [zł/mwh] Wyniki aukcji - doświadczenia 600 Średnie ceny uzyskane w aukcjach w 2018 r. 564,93 500 461,74 505,09 400 353,27 300 200 193,61 100 0 energia wiatrowa energia słoneczna hydroenergia biogaz rolniczy (powyżej 1 MW) biogaz rolniczy (do 1 MW) 12
Systemy FIT i FIP Nowelizacja ustawy OZE z dnia 7 czerwca 2018 r. zaimplementowała do krajowego porządku prawnego nowe systemy wsparcia wytwarzania energii elektrycznej z OZE tzw. systemy FIT/FIP (art. 70a 70f ustawy OZE): FIT (Feed-in-Tariff) system taryf gwarantowanych; FIP (Feed-in-Premium) system dopłat do ceny rynkowej. Na podstawie art. 70a ustawy OZE - z systemu FIT mogą korzystać wytwórcy energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w małej instalacji lub w mikroinstalacji, którzy sprzedają lub będą sprzedawać niewykorzystaną energię elektryczną do sprzedawcy zobowiązanego. System FIP natomiast przeznaczony jest dla wytwórców energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w instalacji odnawialnego źródła energii, o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 1 MW, którzy sprzedają lub będą sprzedawać niewykorzystaną energię elektryczną, do wybranego podmiotu innego niż sprzedawca zobowiązany. 13
Systemy FIT i FIP Systemy FIT/FIP skierowane są do Wytwórców energii elektrycznej w instalacjach OZE wykorzystujących do wytwarzania energii wyłącznie: biogaz rolniczy; biogaz pozyskany ze składowisk odpadów; biogaz pozyskany z oczyszczalni ścieków; biogaz inny; hydroenergię. Mechanizm zakłada stałą cenę zakupu, która zgodnie z art. 70e ust. 1 ustawy OZE, wynosi 90% ceny referencyjnej określonej na dany rok kalendarzowy w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw energii (por. art. 77 ust. 3 pkt 1 ustawy OZE) obowiązującej na dzień złożenia deklaracji FIT/FIP odpowiednio dla instalacji wykorzystującej dany rodzaj odnawialnego źródła energii. Szczegółowe informacje w sprawie korzystania z tej formy wsparcia oraz wzory dokumentów znajdują się na stronie Urzędu: https://www.ure.gov.pl/pl/oze/systemyfitfip 14
Systemy FIT i FIP - rezultaty Udział mocy zainstalowanych poszczególnych technologii [MW] w systemach FiT/FiP 15,83 0 3,317 57,654 biogaz rolniczy hydroelektrownie biogaz składowiskowy biogaz inny Łącznie do systemów FiT/FiP zakwalifikowano 295 instalacji OZE. 15
Dziękuję za uwagę Departament Źródeł Odnawialnych Urząd Regulacji Energetyki tel. /22/ 487 57 31 dzo@ure.gov.pl 16