Uzasadnienie Rozporządzenie stanowi wykonanie upoważnienia określonego w art. 70d ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. Konieczność wydania nowego rozporządzenia wynika ze zmian wprowadzonych ustawą z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2245, z późn. zm.). Zgodnie z ww. ustawą dotychczasowe upoważnienie określone w art. 70a ust. 9 ustawy, stanowiące podstawę do wydania rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 stycznia 2019 r. w sprawie dofinansowania doskonalenia zawodowego nauczycieli (Dz. U. poz. 136), zostanie uchylone z dniem 1 września 2019 r. Jednocześnie, z dniem 1 września 2019 r., wejdzie w życie delegacja ustawowa określona w art. 70d ustawy, stanowiąca podstawę do wydania projektowanego rozporządzenia. W stosunku do rozwiązań przewidzianych w dotychczasowym rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 stycznia 2019 r. w sprawie dofinansowania doskonalenia zawodowego nauczycieli (Dz. U. poz. 136) w projekcie zostały przewidziane zmiany lub nowe regulacje w następującym zakresie: I. Wydatki związane z organizacją i prowadzeniem doskonalenia zawodowego nauczycieli, które mogą być dofinansowywane ze środków, o których mowa w art. 70a ust. 1 ustawy Przepisami ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw w art. 70a ustawy wprowadzono zmiany polegające m. in. na wskazaniu form doskonalenia zawodowego nauczycieli, które dofinansowuje się ze środków wyodrębnianych w budżetach jednostek samorządu terytorialnego przez organy prowadzące szkoły na podstawie przepisów art. 70a ust. 1 ustawy. W przepisach (art. 70a ust. 3a ustawy) wymieniono następujące kategorie wydatków, które mogą być dofinansowane z ww. środków: 1) koszty udziału nauczycieli w seminariach, konferencjach, wykładach, warsztatach, szkoleniach, studiach podyplomowych oraz innych formach doskonalenia zawodowego nauczycieli prowadzonych odpowiednio przez placówki doskonalenia nauczycieli, szkoły wyższe oraz inne podmioty, których zadania statutowe obejmują doskonalenie nauczycieli; 1
2) koszty udziału nauczycieli w formach kształcenia nauczycieli prowadzonych przez szkoły wyższe i placówki doskonalenia nauczycieli; 3) wspomaganie szkół oraz sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli prowadzonych przez placówki doskonalenia nauczycieli, poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne i biblioteki pedagogiczne; 4) koszty udziału nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych i nauczycieli praktycznej nauki zawodu zatrudnionych w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe, placówkach kształcenia ustawicznego i centrach kształcenia zawodowego w szkoleniach branżowych. W 2 projektowanego rozporządzenia określono zaś rodzaje wydatków związanych z organizacją i prowadzeniem doskonalenia zawodowego nauczycieli w formach wskazanych w ustawie. Wśród rodzajów wydatków, które mogą być pokryte z tych środków wskazano m.in.: koszty związane z podróżą służbową nauczycieli, opłaty pobierane za formy doskonalenia zawodowego nauczycieli (seminaria, konferencje, wykłady, warsztaty, szkolenia, studia podyplomowe i inne formy doskonalenia, formy kształcenia nauczycieli prowadzone przez szkoły wyższe i placówki doskonalenia nauczycieli oraz szkolenia branżowe) oraz koszty druku i dystrybucji materiałów szkoleniowych i informacyjnych dla nauczycieli. W przepisach projektowanego rozporządzenia, podobnie jak w obecnie obowiązującym rozporządzeniu, określono możliwość dofinansowania kosztów związanych z podróżą osób organizujących i prowadzących daną formę doskonalenia ( 2 pkt 1 lit. b projektu rozporządzenia). Będzie to dotyczyło np. sytuacji, w której podmiot organizujący doskonalenie realizuje działania na terenie szkoły, w której zatrudnieni są uczestniczący w doskonaleniu nauczyciele. Uwzględniono, tak jak obecnie, możliwość dofinansowania kosztów wynagrodzenia osób prowadzących daną formę doskonalenia albo działania w ramach wspomagania szkół oraz sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli ( 2 pkt 2 projektu rozporządzenia), pod warunkiem jednak, że jest to wynagrodzenie osób niebędących pracownikami publicznej placówki doskonalenia nauczycieli, poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, albo biblioteki pedagogicznej, która tę formę, wspomaganie albo sieć organizuje. Będzie to dotyczyło sytuacji kiedy publiczna placówka doskonalenia nauczycieli, poradnia psychologiczno-pedagogiczna albo biblioteka pedagogiczna pozyskuje do realizacji niektórych działań kadrę specjalistów niebędących jej pracownikami. 2
Jednocześnie w przypadku dofinansowania kosztów związanych z podróżą służbową przewiduje się stosowanie jednolitych zasad wobec wszystkich form doskonalenia zawodowego nauczycieli, tj. zasad określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. poz. 137). Powyższe kwestie reguluje projektowany 2 pkt 1 projektu rozporządzenia oraz art. 70c ust. 8 ustawy. Odstąpiono od dotychczasowego przepisu zawężającego możliwość ubiegania się o dofinansowanie opłat za formy doskonalenia zawodowego nauczycieli tylko w przypadku, gdy na taką formę nauczyciel jest kierowany przez dyrektora szkoły. Odstąpienie od tego warunku jest spójne z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 grudnia 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania nauczycielom urlopów dla dalszego kształcenia się, dla celów naukowych, artystycznych, oświatowych innych ważnych przyczyn oraz ulg i świadczeń związanych z tym kształceniem, a także organów uprawnionych do ich udzielania (Dz. U. z 2001 r. poz. 5), które dają dyrektorowi szkoły możliwość (ale go do tego nie zobowiązują) dofinansowania, w ramach posiadanych na ten cel środków finansowych, kosztów kształcenia także nauczycielowi, który takie kształcenie realizuje bez skierowania uzyskanego od dyrektora szkoły. II. Warunki, tryb i kryteria przyznawania środków, o których mowa w art. 70a ust. 1 ustawy Zachowano rozwiązania dotychczasowego rozporządzenia stanowiące o kompetencjach dyrektorów szkół i organów prowadzących szkoły w zakresie przyznawania środków finansowych. Tak jak w dotychczasowych przepisach dyrektor szkoły będzie miał obowiązek określać, na każdy rok szkolny, potrzeby w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli. Wskazując potrzeby, dyrektor będzie brał pod uwagę: wyniki nadzoru pedagogicznego, wyniki egzaminów zewnętrznych, zadania związane z realizacją podstaw programowych, wymagania wobec szkół i placówek określone w przepisach wydanych na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148) oraz wnioski nauczycieli o dofinansowanie kosztów lub opłat. Jednocześnie, w związku z obowiązkiem uczestnictwa nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych i nauczycieli praktycznej nauki zawodu zatrudnionych w szkołach 3
prowadzących kształcenie zawodowe, placówkach kształcenia ustawicznego i centrach kształcenia zawodowego w szkoleniach branżowych, wprowadzono do projektu rozporządzenia przepis zobowiązujący dyrektorów tych szkół, placówek i centrów do uwzględniania przy określaniu potrzeb w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli także szkoleń branżowych ujętych w harmonogramie, o którym mowa w 8 projektu rozporządzenia i finansowanych ze środków, o których mowa w art. 70c ust. 11 pkt 3 ustawy. Tak jak obecnie dyrektor szkoły będzie składał, w terminie do 30 listopada danego roku, wniosek do organu prowadzącego o dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli w następnym roku kalendarzowym. Tak jak obecnie organ prowadzący szkołę będzie przygotowywał, na następny rok kalendarzowy, plan dofinansowania form doskonalenia zawodowego nauczycieli. W projektowanym rozporządzeniu określono termin opracowania tego planu. Proponuje się, aby organ prowadzący szkołę miał obwiązek opracować go do dnia 31 grudnia. Opracowując plan dofinansowania form doskonalenia zawodowego nauczycieli organ prowadzący szkołę będzie uwzględniał wnioski dyrektorów szkół o dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli, wyniki egzaminów zewnętrznych, podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej ustalone na dany rok szkolny przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, a ponadto także stopień realizacji harmonogramów szkoleń branżowych, opracowywanych przez dyrektorów ww. szkół, placówek i centrów. Ponadto, tak jak obecnie, organ prowadzący szkołę będzie w porozumieniu z dyrektorami szkół ustalał także maksymalną kwotę dofinansowania opłat pobieranych m.in. przez szkoły wyższe i placówki za formy doskonalenia zawodowego nauczycieli, a także ustalał formy i specjalności kształcenia, na które dofinansowanie jest przyznawane. III. Szczegółowe cele szkolenia branżowego oraz tryb i warunki kierowania nauczycieli na szkolenia branżowe W art. 3 pkt 7 ustawy zdefiniowano formę doskonalenia nauczycieli przeznaczoną dla nauczycieli kształcenia zawodowego, tj. szkolenie branżowe. Celem szkolenia branżowego, zgodnie z art. 70c ust. 1 ustawy, jest doskonalenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych potrzebnych do wykonywania pracy przez nauczyciela teoretycznych przedmiotów zawodowych i nauczyciela praktycznej nauki zawodu w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe placówkach kształcenia ustawicznego i centrach kształcenia zawodowego. Zgodnie z ww. przepisami ww. nauczyciele mają obowiązek odbywać szkolenia branżowe odpowiednio 4
u pracodawców lub w indywidualnych gospodarstwach rolnych, prowadzących działalność związaną z nauczanym zawodem. Kwestie dotyczące organizowania szkoleń branżowych dla nauczycieli przez ww. szkoły, placówki i centra określono w art. 70c ustawy, zaś minister właściwy do spraw oświaty i wychowania został upoważniony do określenia w rozporządzeniu szczegółowych celów szkolenia branżowego oraz trybu i warunków kierowania nauczycieli na szkolenia branżowe (art. 70d pkt 3 ustawy). Realizując ww. upoważnienie ustawowe szczegółowe cele szkolenia branżowego określono w 7 projektu rozporządzenia. Za organizację szkoleń branżowych w ww. szkole, placówce i centrum odpowiada dyrektor tej szkoły, placówki lub centrum, który w szczególności obowiązany jest przestrzegać obowiązkowego wymiaru szkoleń branżowych dla każdego nauczyciela kształcenia zawodowego, tj. łącznie 40 godzin w trzyletnich cyklach (zgodnie z art. 70c ust. 1 ustawy). W celu prawidłowej realizacji tego zadania przez dyrektora ww. szkoły, placówki i centrum wprowadzono w projektowanym rozporządzeniu obowiązek ustalenia harmonogramu uczestniczenia w trzyletnich cyklach szkoleń branżowych przez nauczycieli, z uwzględnieniem możliwości zorganizowania szkolenia w miejscu i terminie wskazanym przez nauczyciela (tj. na wniosek nauczyciela, o którym mowa w art. 70c ust. 5 ustawy) oraz: możliwości organizacji szkoleń branżowych u pracodawców lub w indywidualnych gospodarstwach rolnych, których działalność jest związana z nauczanym zawodem lub branżą; udziału nauczycieli kształcenia zawodowego w formach doskonalenia zawodowego realizowanych u pracodawców w ramach regionalnych programów operacyjnych, o których mowa w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2018 r. poz. 1307, z późn. zm.); potrzeb w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli kształcenia zawodowego ustalonych na podstawie wyników nadzoru pedagogicznego oraz analizy uzyskiwanych efektów kształcenia zawodowego, w tym wyników egzaminów zawodowych, a także związanych z planowanym uruchomieniem kształcenia w nowym zawodzie lub planowaną realizacją eksperymentu pedagogicznego. W zakresie trybu i warunków kierowania nauczycieli na szkolenia branżowe zaprojektowano przepisy 9 11 projektu rozporządzenia. Zgodnie z ww. przepisami pracodawca lub osoba prowadząca indywidualne gospodarstwo rolne przyjmuje nauczyciela na 5
szkolenie branżowe na podstawie skierowania wydanego odpowiednio przez dyrektora ww. szkoły, placówki lub centrum. Co zawiera skierowanie na szkolenie branżowe zostało natomiast określone w 9 projektu rozporządzenia. Tryb postępowania w przypadku gdy nauczyciel ubiega się o skierowanie na szkolenie branżowe z własnej inicjatywy został przewidziany w 10 projektu rozporządzenia, w którym określono również co powinien zawierać wniosek nauczyciela o skierowanie na szkolenie branżowe. Ponadto proponuje się również, aby skierowanie na szkolenie branżowe było przekazywane nauczycielowi nie później niż na 14 dni przed planowanym rozpoczęciem tego szkolenia ( 11 projektu rozporządzenia). W projekcie przewidziano również przepis przejściowy ( 12 projektu rozporządzenia), zgodnie z którym przy ustalaniu potrzeb w zakresie doskonalenia zawodnego nauczycieli w odpowiednich latach szkolnych należy również uwzględniać wyniki egzaminu gimnazjalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe oraz zadania związane z realizacją dotychczasowej podstawy programowej kształcenia w zawodach. Proponuje się, aby projektowane rozporządzenie weszło w życie z dniem 1 września 2019 r., tak jak delegacja ustawowa stanowiąca podstawę jego wydania. Przedmiot niniejszej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej. W szczególności regulacja nie mieści się w zakresie przedmiotowym zagadnień podlegających konsultacjom z Europejskim Bankiem Centralnym, zgodnie z art. 2 ust. 1 decyzji Rady z dnia 29 czerwca 1998 r. (98/415/WE) w sprawie konsultacji Europejskiego Banku Centralnego udzielanych władzom krajowym w sprawie projektów przepisów prawnych (Dz. Urz. UE L 189 z 03.07.1998, s. 42). Rozporządzenie nie będzie miało wpływu na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców. Projekt rozporządzenia zostanie udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministerstwa Edukacji Narodowej, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2017 r. poz. 248) oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny, zgodnie z 52 ust. 1 uchwały nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. z 2016 r. poz. 1006, z późn. zm.). Rozporządzenie nie zawiera przepisów technicznych i w związku z tym nie podlega procedurze notyfikacji aktów prawnych, określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 6
23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039, z późn. zm.). Problematyka uregulowana w projekcie rozporządzenia nie jest sprzeczna z prawem Unii Europejskiej. Projekt rozporządzenia nie wymaga przedstawienia właściwym organom i instytucjom Unii Europejskiej, w tym Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w celu uzyskania opinii, dokonania konsultacji lub uzgodnienia. Projekt rozporządzenia nie zawiera przepisów określających warunki wykonywania działalności gospodarczej, w związku z powyższym nie ma konieczności stosowania przepisów uchwały nr 20 Rady Ministrów z dnia 18 lutego 2014 r. w sprawie zaleceń ujednolicania terminów wejścia w życie niektórych aktów normatywnych (M. P. poz. 205). Jednocześnie, odnosząc się do 12 pkt 1 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz. U. poz. 908 oraz z 2015 r. poz. 1812), należy stwierdzić, że projekt rozporządzenia uwzględnia regulacje, w stosunku do których nie ma możliwości, by mogły być podjęte za pomocą alternatywnych środków. 7
Potwierdzam zgodność kopii wydruku z dokumentem elektronicznym: Identyfikator dokumentu 901239.2874677.2375518 Nazwa dokumentu Tytuł dokumentu Sygnatura dokumentu projekt uzasadnienia do rozporządzenia w sprawie dofinansowania doskonalenia - do uzgodnień.docx projekt uzasadnienia do rozporządzenia w sprawie dofinansowania doskonalenia - do uzgodnień DKO-WKiDN.6113.5.2019 Data dokumentu 2019-07-15 Skrót dokumentu 64E7002BCAE41FB8E619074436C418E305DC6FF0 Wersja dokumentu 1.15 Data podpisu 2019-07-12 16:20:35 Podpisane przez Katarzyna Anna Koszewska Dyrektor Data podpisu 2019-07-15 09:16:26 Podpisane przez Andrzej Barański Zastępca Dyrektora Data podpisu 2019-07-15 11:12:10 Podpisane przez Katarzyna Anna Koszewska Dyrektor Data podpisu 2019-07-15 11:13:27 Podpisane przez Katarzyna Anna Koszewska Dyrektor EZD 3.90.65.65.13854 Data wydruku: 2019-07-17 Autor wydruku: Koniorczyk Bożena (Główny Specjalista)