Barometr zawodów prezentuje zapotrzebowanie na pracowników, w jakich zawodach będą mniejsze, a w jakich większe szanse na pracę. Zawody deficytowe to te, w których w najbliższym roku nie powinno być trudności ze znalezieniem pracy, gdyż zapotrzebowanie pracodawców będzie w ich przypadku duże, a podaż pracowników chętnych do podjęcia zatrudnienia i mających odpowiednie kwalifikacje niewielka. Zawody nadwyżkowe to te, w których znalezienie pracy może być trudniejsze ze względu na małe zapotrzebowanie oraz dużą ilość kandydatów chętnych do podjęcia pracy i spełniających wymagania pracodawców. Z prognozy zawodów na 2019 rok dotyczącej powiatów subregionu Północnej Wielkopolski wynika, że zawodami deficytowymi we wszystkich 5 powiatach są: kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, krawcy i pracownicy produkcji odzieży, lekarze, magazynierzy, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, pielęgniarki i położne, samodzielni księgowi, spawacze, spedytorzy i logistycy, sprzedawcy i kasjerzy, ślusarze. Dwa z wymienionych powyżej zawodów, tj. kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych oraz magazynierzy, eksperci ocenili jako silnie deficytowe w kolejnych czterech latach realizacji badań. Wynika to z rozwoju i jednocześnie dużych potrzeb kadrowych branży TSL w regionie. Poniżej zostały wymienione przeszkody przyczyniające się do podjęciu zatrudnienia w powyższych zawodach są to: praca w delegacji, wymagana znajomość języków obcych, brak młodych osób chętnych do nauki zawodu, wymagane uprawnienia i doświadczenie, niesatysfakcjonujące warunki pracy i płacy, konkurencyjne oferty zagraniczne, odpowiedzialna praca, wymagane umiejętności obsługi programów specjalistycznych, trudne warunki pracy, zmianowość, wymagana dyspozycyjność, brak wykształcenia kierunkowego, 1
wysoki średni wiek pracowników. Poniżej zaprezentowane zostały w układzie tabelarycznym deficytowe (tab. 1) dla wszystkich 5 powiatów subregionu Północnej Wielkopolski. Pola w kolorze żółtym oznaczają, że w danym powiecie zawód jest deficytowy. Tab. 1 Zawody deficytowe wg prognozy na 2019 rok administratorzy stron internetowych agenci ubezpieczeniowi analitycy, testerzy i operatorzy systemów teleinformatycznych animatorzy kultury i organizatorzy imprez archiwiści i muzealnicy betoniarze i zbrojarze bibliotekoznawcy, bibliotekarze i specjaliści informacji naukowej biolodzy, biotechnolodzy, biochemicy blacharze i lakiernicy samochodowi brukarze cieśle i stolarze budowlani cukiernicy dekarze i blacharze budowlani dentyści diagności samochodowi dziennikarze i redaktorzy ekonomiści 2
elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy farmaceuci fizjoterapeuci i masażyści floryści fotografowie fryzjerzy geodeci i kartografowie gospodarze obiektów, portierzy, woźni i dozorcy graficy komputerowi inspektorzy nadzoru budowlanego instruktorzy rekreacji i sportu inżynierowie budownictwa inżynierowie chemicy i chemicy inżynierowie elektrycy i energetycy inżynierowie inżynierii środowiska kamieniarze kelnerzy i barmani kierowcy autobusów kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych kierowcy samochodów osobowych 3
kierownicy budowy kierownicy ds. logistyki kierownicy ds. zarządzania i obsługi biznesu kierownicy sprzedaży kosmetyczki krawcy i pracownicy produkcji odzieży kucharze lekarze listonosze i kurierzy logopedzi i audiofonolodzy magazynierzy masarze i przetwórcy ryb mechanicy maszyn i urządzeń mechanicy pojazdów samochodowych monterzy elektronicy monterzy instalacji budowlanych monterzy konstrukcji metalowych monterzy maszyn i urządzeń monterzy okien i szklarze murarze i tynkarze nauczyciele języków obcych i lektorzy 4
nauczyciele przedszkoli nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych obuwnicy ogrodnicy i sadownicy operatorzy aparatury medycznej operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych operatorzy maszyn do produkcji i przetwórstwa papieru operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych operatorzy maszyn rolniczych i ogrodniczych operatorzy maszyn włókienniczych operatorzy obrabiarek skrawających operatorzy urządzeń dźwigowotransportowych opiekunki dziecięce opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej optycy i pracownicy wytwarzający protezy piekarze pielęgniarki i położne pomoce kuchenne pracownicy administracyjni i biurowi pracownicy biur podróży i organizatorzy obsługi turystycznej pracownicy ds. budownictwa drogowego 5
pracownicy ds. finansowo-księgowych ze znajomością języków obcych pracownicy ds. jakości pracownicy ds. ochrony środowiska i bhp pracownicy ds. rachunkowości i księgowości pracownicy ds. techniki dentystycznej pracownicy fizyczni w produkcji i pracach prostych pracownicy obsługi ruchu szynowego pracownicy ochrony fizycznej pracownicy poczty pracownicy poligraficzni pracownicy przetwórstwa mebli pracownicy przetwórstwa spożywczego pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie pracownicy służb mundurowych pracownicy socjalni pracownicy sprzedaży internetowej pracownicy telefonicznej i elektronicznej obsługi klienta, ankieterzy, teleankieterzy pracownicy usług pogrzebowych pracownicy zajmujący się zwierzętami prawnicy 6
projektanci i administratorzy baz danych, programiści projektanci wzornictwa przemysłowego przedstawiciele handlowi psycholodzy i psychoterapeuci ratownicy medyczni recepcjoniści i rejestratorzy robotnicy budowlani robotnicy leśni robotnicy obróbki drewna i stolarze rolnicy i hodowcy samodzielni księgowi spawacze specjaliści ds. finansowych specjaliści ds. organizacji produkcji specjaliści ds. PR, reklamy, marketingu i sprzedaży specjaliści ds. zarządzania zasobami ludzkimi i rekrutacji specjaliści elektroniki, automatyki i robotyki spedytorzy i logistycy sprzątaczki i pokojowe sprzedawcy i kasjerzy 7
ślusarze szefowie kuchni tapicerzy technicy budownictwa technicy informatycy technicy mechanicy weterynarze wychowawcy w placówkach oświatowych i opiekuńczych zaopatrzeniowcy i dostawcy Ponadto poniżej dla porównania zaprezentowane zostały w układzie tabelarycznym nadwyżkowe (tab. 2) dla wszystkich 5 powiatów subregionu Północnej Wielkopolski. Kolorem niebieskim zaznaczono pola z zawodami, które w danym powiecie występują jako nadwyżkowe. W przypadku zawodów nadwyżkowych nie występują, które powtórzyłyby się we wszystkich pięciu analizowanych powiatach. Wachlarz zawodów nadwyżkowych jest zróżnicowany w zależności od rejonu, którego dotyczą. W powiatach: m, m i m zauważyć można, że nadwyżka powtarza się wśród zawodów tj. filozofowie, historycy, politolodzy i kulturoznawcy. Zaś w powiatach: m, czarnkowsko m oraz m występuje wśród zawodu specjaliści technologii żywności i żywienia. 8
Tab. 2 Zawody nadwyżkowe wg prognozy na 2019 rok ekonomiści filozofowie, historycy, politolodzy i kulturoznawcy gospodarze obiektów, portierzy, woźni i dozorcy masarze i przetwórcy ryb monterzy maszyn i urządzeń nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących pracownicy biur podróży i organizatorzy obsługi turystycznej pracownicy poligraficzni pedagodzy przedstawiciele handlowi rolnicy i hodowcy specjaliści technologii żywności i żywienia sprzątaczki i pokojowe technicy mechanicy Specjaliści informują, iż sytuacja w niektórych zawodach może się zmienić w zależności od uwarunkowań rynkowych. Opracowała: Marta Frajer Starszy specjalista ds. analiz i wsparcia CWRKDiZ w Pile 9