PROJEKT BUDOWLANO-WYKONAWCZY

P T elektryczna 1 STADIUM BRANŻA EGZEMPLARZ Gmina Gniezno Inwestor: ul. Reymonta 9-11 62-200 Gniezno Nazwa inwestycji: Budowa przyłącza elektroenergetycznego oświetlenia drogowego w miejscowości Obórka dz. 88, 30, gmina Gniezno Lokalizacja: Obórka dz. 88, 30, gmina Gniezno Nr działek: 88, 30 PROJEKT BUDOWLANO-WYKONAWCZY Projektował: M. Przybysz upr. bud. 2/83/PW Sprawdził: mgr inż. A. Sakowicz upr. bud. WKP/0190/PWOE/09 Imię i Nazwisko - nr uprawnień Podpis Gniezno, luty 2014

Gniezno, dnia 03.02.2014 Mieczysław Przybysz ul. Altyreryjska15a 62 200 Gniezno (imię i nazwisko) upr. bud. 2/83/PW (nr uprawnień) WKP/IE/4137/01 (nr członkowski izby zawodowej) OŚWIADCZENIE projektanta Stosownie do zapisu art. 20 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. nr 243 poz. 1623 z późn. zm.) oświadczam iż projekt budowlany: Budowa przyłącza elektroenergetycznego oświetlenia drogowego w miejscowości Obórka dz. 88, 30, gmina Gniezno (nazwa projektu budowlanego) Gmina Gniezno ul. Reymonta 9-11 62-200 Gniezno (inwestor) Obórka dz. 88, 30, gmina Gniezno (adres inwestycji) opracowany: grudzień 2013 luty 2014 został sporządzone zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej........ podpis składającego oświadczenie z pieczęcią imienną

Adam Sakowicz ul. Witkowska 68 62 200 Gniezno (imię i nazwisko) WKP/0190/PWOE/09 (nr uprawnień) WKP/IE/0311/2009 (nr członkowski izby zawodowej) Gniezno, dnia 03.02.2014 OŚWIADCZENIE Sprawdzającego Stosownie do zapisu art. 20 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. nr 243 poz. 1623 z późn. zm.) oświadczam iż projekt budowlany: Budowa przyłącza elektroenergetycznego oświetlenia drogowego w miejscowości Obórka dz. 88, 30, gmina Gniezno (nazwa projektu budowlanego) Gmina Gniezno ul. Reymonta 9-11 62-200 Gniezno (inwestor) Obórka dz. 88, 30, gmina Gniezno (adres inwestycji) opracowany: grudzień 2013 luty 2014 został sporządzone zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej........ podpis składającego oświadczenie z pieczęcią imienną

ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA 1. Strona tytułowa 2. Oświadczenie Projektanta 3. Oświadczenie Sprawdzającego 4. Spis treści 5. Podstawa i zakres opracowania 6. Warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej nr OD5/ZR6/1999/2013 z dnia 19.12.2013 wydane przez ENEA Operator Sp. z o.o. Oddział Dystrybucji Poznań Rejon Dystrybucji Gniezno 7. Opinia nr GN-ZUD.6630.1004.2013 z Powiatowego Zespołu Uzgodnień Dokumentacji Projektowej w Gnieźnie 8. Zestawienie właścicieli działek 9. Zgody właścicieli gruntów 9.1 Uzgodnienie z Urzędu Gminy Gniezno 10. Opis techniczny 11. Obliczenia techniczne 12. Ochrona przeciwporażeniowa przed dotykiem pośrednim 13. Słupy oświetleniowe ELMONTER BETA 7/1/1 14. Oprawy oświetleniowe SGS 203/100 15. Układ pomiarowy 16. Uwagi końcowe 17. Informacja dotycząca planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia 18. Zestawienie montażowe 19. Rysunki projektowe Rys. nr E-1 Projekt zagospodarowania terenu linia kablowa nn 0,4kV, słupy oświetleniowe Rys. nr E-2 Schemat ideowy projektowanego oświetlenia, Rys. nr E-3 Schemat ideowy szafki oświetleniowej, 20. Uprawnienia budowlane, zaświadczeniem o przynależności do izby inżynierów budownictwa

5. Podstawa i zakres opracowania Zakres opracowania Niniejsze opracowanie stanowi projekt techniczny budowy przyłącza elektroenergetycznego oświetlenia drogowego w miejscowości Obórka dz. 88, 30, gmina Gniezno. Podstawa opracowania 1. Zlecenie inwestora 2. Warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej nr OD5/ZR6/1999/2013 z dnia 19.12.2013 wydane przez ENEA Operator Sp. z o.o. Oddział Dystrybucji Poznań Rejon Dystrybucji Gniezno 3. Wizja lokalna 4. Uzgodnienia z właścicielami działek 5. Mapa zasadnicza w skali 1:500 6. Obowiązujące normy i przepisy

9. Zestawienie właścicieli gruntów Zestawienie właścicieli gruntów Lp. nr działki Imię i Nazwisko 1 88 Urząd Gminy w Gnieźnie 2 30 Józef Wróblewski Adres zamieszkania (korespondencyjny) ul. Reymonta 911 62-200 Gniezno Obórka 2 62-200 Gniezno Rodzaj zobowiązania zgody Uzgodnienie nr UG-721/03/U/2013 z dnia 08.01.2014 Oświadczenie zgody z dnia 31.01.2014

10. Opis techniczny Stan istniejący Omawiany obręb miejscowości Obórka dz. 88, 30, nie posiada w chwili obecnej oświetlenie drogowe. Projektowane oprawy oświetleniowe zasilane będą z istniejącej stacji transformatorowej 15/0,4kV typu STSR 20/250 nr 06-0046 "Obórka", w której znajduje się transformator o mocy 63kVA. Z istniejącej rozdzielni nn stacji transformatorowej nr 06-0046 "Obórka", wyprowadzona jest linia napowietrzna nn 0,4kV 4xAL50+25mm 2 obwód I. Sieć jest w dobrym stanie technicznym. Projektowane oświetlenie drogowe W celu przyłączenia nowego słupa oświetleniowego należy: Na istniejącym słupie krańcowym RK-10/ŻN nr I/11 zabudować szafkę oświetleniową słupową SO1 (zgodnie z rys.nr E-1). Proj. szafkę zasilić linią kablową nn 0,4kV typu YAKY 4 35mm 2 o łącznej długości 8m. Proj. szafkę oświetleniową SO1 należy uziemić R 5Ω. Z proj. szafki oświetleniowej SO1 pobudować linię kablową nn 0,4kV typu YAKY 4 25mm 2 o łącznej długości 103(115)m, którą zasilić projektowany słup oświetleniowy, W miejscu pokazanym na planie sytuacyjnym ustawić słup oświetleniowy stalowe ośmiokątne typu BETA 7/1/1 firmy ELMONTER z wysięgnikiem 1m. słup należy uziemić R 5Ω. Na proj. słupie BETA 7/1/1 zamontować oprawę oświetlenia ulicznego PHILIPS SGS 102/100 ze źródłem światła SON T Plus 100W. Zabezpieczenie poszczególnych opraw wykonać stosując bezpiecznik Bi 6A. Połączenie zabezpieczeń z oprawami wewnątrz słupa i wysięgników wykonać przewodami YDY 3x2,5mm 2, Na szafce oświetleniowej zabudować tabliczkę z nazwą właściciela urządzeń tj. Urząd Gminy Gniezno.

11. Obliczenia techniczne Zestawienie mocy Moc przyłączeniowa: Pz = 2,0kW 1f. Moc obliczeniowa oświetlenie ulicy: Pośw. = 1x100=100W 1f. Dobór zabezpieczeń w projektowanej szafce oświetleniowej P 100 I o = = = 0, 47A U cosϕ 230 0.93 Zgodnie z warunkami przyłączenia zaprojektowano zabezpieczenie przelicznikowe typu S301 C10A. Zaprojektowano zabezpieczenie główne typu WTN 00 gg 20A. Dobieram kabel zasilający projektowaną szafkę oświetleniową typu YAKY 4 35mm 2. Oznaczenie odcinka Kierunek Długość [m] Rezystancja [Ω] Reaktancja [Ω] Spadek napięcia [%] Prąd obciążenia [A] Prąd zwarciowy [ka] Jednofazowy Prąd udaru [ka] YAKY 4x35mm 2 Szafka SO1 0.61 0.61 0.61 0.61 0.61 0.61 0.61 YAKY 4x25mm 2 Słup nr 1 0.42 0.42 0.42 0.42 0.42 0.42 0.42 Sprawdzenie spadków napięć w obwodzie Umax = 0.05% + 0.00% = 0.05% jest mniejszy od dopuszczalnego 5.00%. Linia YAKY 4x35mm 2 - szafka SO 1 Warunek prądowej obciążalności długotrwałej Idd Io 125.44A 0.47A Warunki koordynacji przewodu z zabezpieczeniem - zabezpieczenie na końcu obwodu Io INbezp Idd 0.47A 100.00A 125.44A IZ 1,45*Idd 160.00A 181.89A Bezpiecznik przemysłowy, szybki 100A spełnia warunki koordynacji zabezpieczenia z obwodem zasilającym Sprawdzenie wyłączalności zwarć jednofazowych - zabezpieczenie na końcu obwodu Σ R = 0.413 Ω Σ X = 0.326 Ω Zzw = 0.561 Ω Ip1 IZ 389.67A 292.70A Z charakterystyki prądowo-czasowej zabezpieczenia - Bezpiecznik przemysłowy, szybki 100A - wynika że warunek wyłączenia zwarcia w czasie krótszym od wymaganego (5s) jest spełniony. Wniosek: zaprojektowany obwód spełnia wymagania w zakresie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej.

Linia YAKY 4x25mm 2 Warunek prądowej obciążalności długotrwałej Idd Io 100.80A 0.47A Warunki koordynacji przewodu z zabezpieczeniem - zabezpieczenie na końcu obwodu Io INbezp Idd 0.47A 20.00A 100.80A IZ 1,45*Idd 32.00A 146.16A Wkładka bezpiecznikowa WTN 00/gG 20A spełnia warunki koordynacji zabezpieczenia z obwodem zasilającym Sprawdzenie wyłączalności zwarć jednofazowych - zabezpieczenie na końcu obwodu Σ R = 0.671 Ω Σ X = 0.343 Ω Zzw = 0.807 Ω Ip1 IZ 270.84A 98.80A Z charakterystyki prądowo-czasowej zabezpieczenia - Wkładka bezpiecznikowa WTN 00/gG 20A - wynika że warunek wyłączenia zwarcia w czasie krótszym od wymaganego (5s) jest spełniony. Wniosek: zaprojektowany obwód spełnia wymagania w zakresie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej.

12. Ochrona przeciwporażeniowa przed dotykiem pośrednim W zakresie ochrony przeciwporażeniowej spełnić wymagania zawarte w normie PN-IEC 60364 oraz Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002, w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. nr 75, póz 690) z późniejszymi zmianami. Rozmieszczenie, charakter oraz wartość rezystancji uziemienia w liniach niskiego napięcia zależy od układu sieci. W sieciach napowietrznych niskiego napięcia powszechnie jest stosowany układ sieci TN (podukład TN C) z zerowaniem jako środkiem ochrony przeciwporażeniowej dodatkowej. W przypadku instalowania opraw oświetlenia ulicznego na konstrukcjach wsporczych sieci należy oprawy i wysięgniki rurowe na każdym słupie podłączyć do przewodu ochronno neutralnego linii lub zastosować aparaty II klasy ochronności. Obwód oświetleniowy wymaga sprawdzenia na skuteczność zerowania, przy czym czas odłączenia napięcia należy przyjąć nie dłuższy niż 5 sekund. 13. Słupy oświetlenia ulicznego typu ELMONTER BETA 7/1/1 Projektuje się słupy oświetlenia ulicznego ośmiokątny typu ELMONTER BETA 7/1/1 ocynkowane ogniowo, z 1m wysięgnikiem. Słupy będą wyposażone w tabliczki bezpiecznikowe TB, w których należy zamontować zabezpieczenia Bi 6A. Oprawy oświetleniowe należy zasilić od tabliczki bezpiecznikowe TB 1 przewodem typu YDYp 3 2,5mm 2 o długości 8m. Każdy słup podlega uziemieniu Słupy oświetleniowe posadowić należy na fundamentach prefabrykowanych B-100. 14. Oprawy oświetleniowe SGS 203/100 Na słupie BETA 7/1/1 projektuje się lampy oświetlenia ulicznego PHILIPS SGS 203/100, z źródło SON- T o mocy 100 W. Oprawy przeznaczone są do oświetlenia terenów otwartych, dróg osiedlowych, ciągów pieszych parków i placów. Całkowicie szczelna konstrukcja odporna na warunki atmosferyczne i uderzenia IP 65 (komora lampy i IP 43 (komora osprzętu); II klasa ochronności zapewnia dodatkowe bezpieczeństwo. Mocowane na wysięgniku rurowym 48kloszem do dołu. 15. Układ pomiarowy Układ pomiarowy do pomiaru energii za oświetlenie znajduje się w proj. szafce oświetleniowej SO. Płatnikiem za energię jest Urząd Gminy Gniezno.

16. Uwagi końcowe Całość prac wykonać zgodnie z niniejszym projektem oraz w myśl obowiązujących przepisów. Pracę na czynnych urządzeniach energetycznych wykonać pod nadzorem i po dopuszczeniu przez upoważnionego pracownika Energetyki Zawodowej.

17. Informacja dotycząca planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia 1. Podstawa opracowania 2. Zakres oraz kolejność realizacji robót budowlano-montażowych 3. Wykaz istniejących obiektów budowlanych 4. Elementy zagospodarowania terenu mogące stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia 5. Zagrożenia mogące wystąpić podczas realizacji robót budowlano-montażowych 6. Sposób prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do robót szczególnie niebezpiecznych 7. Środki techniczne i organizacyjne zapobiegające niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia 8. Przepisy związane 1. Podstawa opracowania Podstawą opracowania informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia: Ustawa Prawo Budowlane z dnia 07.07.1994 r. z późniejszymi zmianami art. 20 pkt 1.1b; art. 21 a pkt. 4.1.a) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23.06.2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz. U. 03.120.1126) 2. Zakres oraz kolejność realizacji robót budowlano-montażowych. Informacja do planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia została sporządzona dla robót budowlano-montażowych polegających na budowie sieci oświetleniowej kablowej niskiego napięcia nn 0,4kV oświetlająca drogi gminne. Roboty budowlano-montażowe objęte zakresem prac inwestycyjnych należy wykonywać w następującej kolejności: Przejecie placu budowy od inwestora Oznakowanie i zabezpieczenie placu budowy Wytyczenie miejsca ustawienia słupów i przebiegu linii kablowej Wykonanie wykopu pod kabel nn o długości 103m Ułożenie bednarki ocynkowanej w całym wykopie Ułożenie linii kablowej nn 0,4kV typu YAKY 4x25mm 2, YAKY 4x35mm 2 Zasypanie rowu kablowego Ustawienie słupów oświetleniowych ELMONTER BETA 7/1/1 wraz z wysięgnikiem 1m i tabliczką bezpiecznikową TB w ilości 1kpl Podłączenie kabla w słupach oświetleniowych Wykonanie uziemienia słupów

Montaż przewodów do wysięgników typu YDYp 3 2,5mm 2 Montaż opraw oświetleniowych typu SGS 203/100 Plantowanie terenu po wykonywanych pracach Wykonanie pomiarów powykonawczych Zinwentaryzowanie wykonanego oświetlenia Przekazanie inwestorowi zrealizowanego zadania inwestycyjnego 3. Wykaz istniejących obiektów budowlanych W obrębie prowadzonych robót występują następujące sieci infrastruktury miejskiej: Linia elektroenergetyczna napowietrzna nn 0,4kV Sieć wodociągowa Sieć telefoniczna Ogrodzenia Wjazdy na posesje 4. Elementy zagospodarowania terenu mogące stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia Elementy mogące stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia to: Czynne elektroenergetyczne sieci napowietrzne niskiego napięcia Czynne wjazdy na posesje Czynne drogi gminne Prace w pobliżu czynnych urządzeń energetycznych wykonywać zgodnie z instrukcja organizacji bezpiecznej pracy w Zakładzie Energetycznym ENEA Operator sp. z o.o. RD Gniezno. 5. Zagrożenia mogące wystąpić podczas realizacji robót budowlano-montażowych Elementy stwarzające zagrożenie: roboty prowadzone w pasie drogowym prace na wysokości. Zagrożenia występować będą w czasie robót ziemnych związanych z prowadzeniem wykopów pod fundamenty, stawianiem słupów i montaż opraw. Zagrożenia dotyczą pracowników budowy oraz użytkowników pasa drogowego przy czynnym ruchu drogowym przez cały czas prowadzenia robót. W związku z powyższym ważne jest : odpowiednie oznakowanie i zabezpieczenie robót w czasie całego okresu prowadzenia robót, prowadzenie robót wg. obowiązujących przepisów BHP.

6. Sposób prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do robót szczególnie niebezpiecznych Szkolenie i instruktaż pracowników przed przystąpieniem do wykonywania robót przy budowie sieci energetycznej wykonuje kierownik budowy z uprawnieniami budowlanymi w tej specjalności z prowadzeniem książki szkoleń na budowie, w której prowadzi się zapisy tematu szkolenia. Kierować do danego rodzaju prac budowlanych czy transportowych pracowników o odpowiednich kwalifikacjach i doświadczeniu zawodowym. Stosować odpowiedni sprzęt i narzędzia do danego rodzaju robót. Kierownik budowy winien zabezpieczyć pracownikom odpowiedni sprzęt BHP i ubrania ochronne według rodzaju wykonywanych prac na budowie szczególnie tych niebezpiecznych. Przedmiotowe szkolenia pracowników wykonywać należy, gdy: pracownik po raz pierwszy wykonuje daną pracę na danym stanowisku pracy odcinku robót, przy zmianie stanowiska lub wykonywanych czynności na stanowisku pracy. Dotyczy to szczególnie robót: montanowych z udziałem dźwigów i sprzętu ciężkiego, wykonywaniu robót sprzętem mechanicznym, elektronarzędzia, itp. prace w głębokich wykopach o głębokości do 3 m prace przy stawianiu słupów (sprzęt BHP i asekuracja drugiego pracownika), zabezpieczenie stanowisk pracy wg. przepisów BHP szczególnie w sąsiedztwie intensywnego ruchu drogowego pojazdów użytkujących drogę. 7. Środki techniczne i organizacyjne zapobiegające niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia Dla spełnienia wymogów zapobiegawczych niebezpieczeństwu w zakresie BHP w planie BIOZ powinny być objęte czynności związane z: spełnieniem wymogów zawartych w rozporządzeniu MBiPMB z dnia 28.03.1972 r. w sprawie BHP przy robotach budowlano-montażowych, spełnienie wymogów rozporządzenia Ministra Gospodarki z 20.09.2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych i budowlanych. spełnienie wymogów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26.09.1997 r. Dz.U. 97.129.884 w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Środki techniczne: zabezpieczenie odpowiedniego sprzętu BHP dla danego rodzaju robót, stosowanie odpowiedniego sprzętu i maszyn budowlanych do danej technologii robót, stosowanie sprzętu posiadającego aktualne badania techniczne i dozorowe, zatrudnianie pracowników o odpowiednich kwalifikacjach do danego rodzaju robót, prowadzenie nadzoru i dyscypliny pracy przez kierownika budowy stosowanie odzież ochronną i kamizelki odblaskowe oraz rękawice i buty ochronne, obowiązkiem na budowie jest noszenie okrycia głowy kask.

Ponadto należy przewidzieć: wyznaczenie osoby do wykonania oznakowań, sygnalizacji i koordynacji ruchu drogowego i utrzymania tych oznakowań w odpowiednim stanie, zabezpieczenie stałej łączności i stałego dozoru osobowego dla nadzoru nad robotami budowlanymi od strony wykonawcy w celu szybkiego reagowania na zakłócenia w robotach budowlanych, zakłócenia ruchu drogowego na odcinku robót, usuwania kolizji, zagrożeń w zakresie BHP pożaru, awarii itp., przestrzeganie postanowień zawartych w Planie Bezpieczeństwa i Ochrony zdrowia sporządzonego przez kierownika budowy. 8. Przepisy Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26.09.1997 r w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U nr 129 poz 844 z późniejszymi zmianami) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17.06.1998 r w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. nr 79 poz. 513 z późniejszymi zmianami) Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 09.07.1996 r w sprawie badan i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ( Dz. U. nr 86 poz. 394) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16.03.1998 r w sprawie wymagań kwalifikacyjnych dla osób zajmujących sie eksploatacja urządzeń, instalacji i sieci oraz trybu stwierdzania tych kwalifikacji, rodzajów instalacji i urządzeń, (Dz. U. nr 59 poz.377) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17.09.1999 r w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych ( Dz. U. nr 80 poz. 912 ) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.02.2003 r w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych ( Dz. U. nr 47 poz. 401) Rozporządzenie ministra Pracy i Polityki Społecznej oraz Zdrowia z dnia 19.03.1954 r w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze żurawi ( Dz. U. nr 15 poz. 58) Rozporządzenie ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14.03.2000 r w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych ( Dz. U. nr 26 poz. 313 ) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20.09.2001 r w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych ( Dz. U. nr 118 poz. 1263) Rozporządzenie ministra Gospodarki z dnia 27.04.2000 r w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach spawalniczych ( Dz. U. nr 40 poz. 470 ) Rozporządzenie ministra Pracy i polityki Socjalnej z dnia 28.05.1996 r w sprawie rodzaju prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej ( Dz. U. nr 62 poz. 287) Rozporządzenie ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28.05.1996 r w sprawie rodzaju prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby ( Dz. U. nr 62 poz. 288 )

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30.10.2002 r w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy ( Dz. U. nr 191poz. 1596 ) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23.06.2003 r w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ( Dz. U. nr 120 poz. 1126)